Jan Rzepecki. To on wyprowadził z lasów walczących w polskim podziemiu

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Maciej Zakrocki przedstawia dobry wieczór we wtorek 23marca audycję we wtorki to czas na historię Polski na wybór dzisiejszego tematu wpłynęła bardzo ciekawa publikacja w ostatnim numerze kwartalnika karta pt. opuszczanie lasu to wybrane fragmenty wspomnień płk. Jana Rzepeckiego dowódcy po akowskiego podziemia, który otrzymał zadanie wyprowadzenia z lasu oddziałów partyzanckich sama postać zasługuje na bliższe poznanie, bo życiorys Jan Rzepecki miał bardzo ciekawy w Legionach Rozwiń » był już w sierpniu 1914 roku był dowódcą plutonu w czasie wojny polsko bolszewickiej, a po wojnie skończył wyższą szkołę wojenną w Warszawie, mimo że legionista staną przeciwko Józefowi Piłsudskiemu w dniach zamachu majowego po kampanii wrześniowej działał w konspiracji w Warszawie, stojąc na czele biura informacji propagandy w komendzie głównej związku walki zbrojnej AK po upadku powstania Warszawskiego był internowany po uwolnieniu obozu przez armię czerwoną wrócił przez Częstochowę do Warszawy i znowu znalazł się w konspiracji po aresztowaniu gen. Leopolda Okulickiego stanął na czele poakowskiego podziemia mając świadomość, jakie decyzje podjęły w Jałcie wielkie mocarstwa wobec Polski uważa, że kontynuowanie walki zbrojnej nie ma sensu, że kolejne leśne oddziały będą rozbijane przez nową władzę przy sowieckim wsparciu tak znakomitych ludzi żołnierzy trzeba zachować, bo mogą się przydać w trudnej wówczas do wyobrażenia przyszłości Polski cytowany w karcie odezwie Stefana karbońskiego delegata rządu na kraj i rady jedności narodowej 17maja czterdziestego piątego roku czytamy wzywamy młodzież, która przed masowymi prześladowaniami aresztowaniami schroniła się do lasu by starała się wrócić do normalnego życia i produkcyjnej pracy tam, gdzie może pobyt w lesie stał się już pretekstem do krwawych pacyfikacji ciekawa zguba, a waszym głównym przeznaczeniem jest żyć i pracować dla ojczyzny ani ginąć bez żadnej korzyści dla niej wszyscy chcieli takich apeli słuchać niektórzy uważali, że ich powinnością jest dalsza walka z kolejnym okupantem stąd misja Rzepeckiego wyprowadzenia ludzi z lasu łatwa nie była fragmenty pamiętników, w których to wszystko opisuje wybrał opracował druku Wojciech rodak dziennikarz obecnie współpracuje z gazetą wyborczą i właśnie kartą opowie o Janie Rzepeckim w jego pamiętnikach dalszych losach drugiej części audycji podobnie jak na stronach karty głos zabierze prof. Rafał wnuk historyk wykładowca katolickiego Uniwersytetu lubelskiego znakomity znawca dziejów Polski tego czasu będziemy mieli zatem porcję bardzo ciekawej trudnej często dramatycznej historii, która ma dzisiaj kolejny rozdział, gdy przyjrzymy się sporom wokół żołnierzy wyklętych niektórych oddziałów dowódców, którzy odmówili złożenia broni wyjścia z lasu strasznie to wszystko było skomplikowane, ale jestem pewien, że też fascynująca, zanim jednak pojawią się nasi goście to zapraszam jeszcze na subiektywny przegląd informacji dnia Maciej Zakrocki przedstawia rządząca szkocka partia narodowa zapowiada, że podejmie próbę uchwalenia ustawy o referendum niepodległościowym jeśli większość posłów wybranych majowych wyborach do szkockiego parlamentu będzie się za niepodległością opowiadać w projekcie ustawy zaproponowano by zadać to samo pytanie, które było referendum czternastym roku czy Szkocja powinna być niepodległym państwem, choć jeśli ustawa zostanie przyjęta ostateczna decyzja co do treści pytania należeć będzie do komisji wyborczej zaproponowano także by do głosowania uprawnione były te same osoby co w wyborach do szkockiego parlamentu, czyli również cudzoziemcy mieszkający w Szkocji w projekcie ustawy nie wskazano, kiedy ewentualne referendum miałoby się odbyć jednak jak powiedział my kasę minister do spraw konstytucyjnych szkockim rządzie gabinet jest zdania, że powinno to być w pierwszej połowie pięcioletniej kadencji parlamentu, czyli do końca 2023 roku, aby referendum było ważne zgodę na jego przeprowadzenie musi wydać rząd w Londynie tymczasem premier Boris Johnson się na to nie zgadza argumentując, że ta kwestia została rozstrzygnięta w 2014 roku szefowa szkockiego rządu Nicola Sturgeon sugerowała w przeszłości, że jeśli rząd w Londynie nie zgodzić na referendum władze szkockie mogą zwrócić się do sądu, aby rozstrzygnąć kwestię czy Szkocki parlament ma prawo do rozpisania referendum bez zgody Londynu 6 spośród 7 sondaży przeprowadzonych w ciągu ostatniego miesiąca nieznaczną przewagę mieli zwolennicy pozostania Szkocji w składzie Zjednoczonego Królestwa, czyli na odpowiedź na pytanie czy wielka Brytania pozostanie wielka jeszcze trochę poczekamy Maciej Zakrocki przedstawia świec zamierza zmienić system opłat od startów lądowań samolotów, aby powiązać z ilością emisji gazów cieplarnianych i rodzaju używanego przez samoloty paliwo ogłosił rząd w Sztokholmie nowy system będzie oznaczać, że nowe sprawniejsze energetyczne samoloty używający biopaliw będą płacić mniej w transporcie pasażerów i frachtu na lotniskach i ich z lotniska landa w Sztokholmie i land Vettel w Goeteborgu przemysł lotniczy musi wykazać, że traktuje poważnie kwestii klimatu to jest droga dla polityków, aby naciskać i mówić, że czas by wziąć na siebie część odpowiedzialności mówił minister środowiska per bolą Dziennikowi Dagens nyheter rząd wyjaśnił, że zostawi zarządy lotnisk liniom lotniczym uzgodnienie trybu funkcjonowania tego systemu, ale jeśli nie dojdą do porozumienia to rząd jest gotowy uregulować podróże lotnicze Szwedów wywołały w 2017 roku emisji około 10 000 000 ton odpowiednika dwutlenku węgla około 1,1 tony na osobę tak wynika z badania Uniwersytetu technicznego imienia Williama czarna rysa w Goeteborgu zaproponowany system opłat tego typu będzie pierwszym na świecie biorąc pod uwagę cel chciałoby się spontanicznie przyklasnąć, ale jednak po chwili pojawia się pytanie jak bardzo zdrożeją bilety, bo nie ulega wątpliwości, że tę opłatę zapłacą pasażerowie ani samoloty prawda Maciej Zakrocki przedstawia ciekawa informacja ze Stanów zjednoczonych nawiązująca do głośnego zamachu terrorystycznego sprzed 8 laty w Bostonie przypomnijmy pochodzący z Czeczeni Joe Hart czarna jest jego starszy brat Tamerlan 2013 roku podłożyli bomby w pobliżu mety maratonu bostońskiego w wyniku wybuchu zginęły 3 osoby ponad 260 zostało rannych dwudziesto sześcioletni Tamerlan zginął w strzelaninie z policją 3 dni później Joe Hart został ujęty skazany uznana za winnego śmierci 8 letniego Seana Collier chińskiego studenta wymiany lin Ling zginie lub, a także kierowniczki restauracji Cristal Kamil w czerwcu 2015 roku do haka na śmierć w lipcu 2020 federalny Sąd Apelacyjny uchylił wyrok uznając, że sędziowie przysięgli byli stronniczy, a czarna jest odbywa obecnie karę dożywotniego pozbawienia wolności więzieniu o zaostrzonym rygorze wstanie Kolorado kilka miesięcy po uchyleniu wyroku jeszcze za kadencji Donalda Trumpa Departament prawdziwości odwołał się od tej decyzji i zwrócił się do Sądu Najwyższego o ponowne rozpatrzenie sprawy jak podaje BBC Departament domagał się kary śmierci dla zamachowca i teraz Sąd Najwyższy Stanów zjednoczonych zgodził się rozważyć przywrócenie wyroku kary śmierci dla dwudziesto siedmiolatka decyzja ma zapaść do końca czerwca 2022 roku media jednak wątpią w to czy wyrok faktycznie został wykonany z 1 podkreśla, że nawet, gdyby sąd przywrócił taki wyrok dla czarnej Ewa administracja Bidena mogłaby pozwolić na wykonanie, ponieważ prezydent zapowiadał, że będzie starał się doprowadzić do zniesienia kary śmierci Maciej Zakrocki przedstawia dzisiejszy cytat dnia to fragment wypowiedzi szefa kancelarii premiera Michała Dworczyka, który nawiązał do niepokoju, jakimi w ostatnich dniach mieliśmy do czynienia w kontekście możliwych powikłań zatorowych po zaszczepieniu szczepionką astra Zeneca w niektórych państwach rządy decydowały się na czasowe zaprzestanie szczepień tym preparatem niemal wszędzie odnotowywano spadek liczby chętnych do przyjęcia tej szczepionki te wątpliwości co do możliwych powikłań rozwiała europejska agencja leków także amerykański odpowiednik takiej agencji do dzisiaj pan minister powiedział tak od wczoraj, czyli w ciągu ostatnich 24 godzin na szczepienie zapisało się ponad 1 000 000 osób na właśnie szczepionkę AstryZeneki w niektórych punktach szczepień natężenie jest na tyle duże osób, które chcą zarejestrować, że brakuje terminów o komentarz do tej dobrej wiadomości zwróciliśmy się także z pytaniem czy rzeczywiście już można mówić o braku problemów z zaufaniem do tej szczepionki dr Tomasza Sobierajskiego socjologa Wakcynologii społecznego z uniwersytetu Warszawskiego, żeby mówić o w pełnym zaufaniu do szczepionki w ogóle do szczepień przeciwko sars-cov 2 to musielibyśmy mieć rzeczywiście bardzo wysokie przekonanie większości drzew dlatego warto się szczepić, a ciągle bardzo duża grupa, a kilkudziesięciu procent osób, które deklarują, że albo jeszcze zostawią albo definitywnie deklarują, że nie będą szczepić oczywiście ta liczba 1 000 000 chętnych, które podobno też podkreślam podobno zarejestrował się nam, żeby zaszczepić się szczepionką AstraZeneca jest optymistyczna z 1 strony z drugiej strony można było powiedzieć, że to jest tylko 1 000 000 jeśli w ogóle tych minę, bo przypominam, że jeszcze niecałą dobę ile pamiętam czym minister sam minister mylił się mimo mówiąc o liczbie zaszczepionych osób podając, że 5 000 000 osób, a te produkty i 5 000 000 dawek i właściwej dyscypliny niewiele ponad 3 000 000 zaszczepionych osób, więc jestem bardzo ostrożni co do tego 1 000 000, niemniej cieszę się, że się, że ludzie nadal chcą się szczepić, że nie przez siły pewne sytuacje, które są związane z tą szczepionką innymi szczepionkami no i mam nadzieję bardzo bardzo na to liczyli to mnie ucieszyło, gdy pierwszy ten program szczepień był realizowany w te jeszcze szybciej lepiej i żeby ministerstwo wreszcie wreszcie w końcu zaczął słuchać specjalistów i Wakcynologii bo, bo ciągle tego robić bardzo dziękujemy za komentarza teraz już pora na główny temat audycji Maciej Zakrocki przedstawia jesteś z nami zapowiadany Wojciech rodak dziennikarz współpracuje obecnie z gazetą wyborczą no właśnie z kartą kwartalnikiem dobry wieczór tor i jak dotarł pan 3 rzeczy czy redakcja do dotychczas wspomnień pamiętników Jana Rzepeckiego dokładnie nie wiem jak też chcę po prostu zostałem poproszony o ich opracowanie wspomnienia Jana Rzepeckiego znajdują się ten oryginał będzie pamięci narodowej tego co się orientuję i pan Rafał wnuk również w posiadaniu tych dokumentów do tego źródła mechanizmy pamięci narodowej, a to jest taki dokument, który w dni, które okazuje nie jest żadną żadną w takim razie sensacją chodziło tylko o to, żeby przejrzeć opracować i przygotować do druku tak jest on nie jest nie jest to jakiś nagle odnaleziony dokument tylko znajduje się długo w posiadanie w pamięci narodowej go po prostu nie wiem od spełnienia wpisane przez Jana Rzepeckiego 12 lat opisywane wydarzenia, czyli 1957 roku ma ich dokumentują obejmują okres od lutego 1945, kiedy opuścił obóz jeniecki oraz Antoni siano i co obóz jeniecki w Woldenbergu, do którego trafił po powstanie warszawskie, a następnie cały jego drogę aż do aresztowania w listopadzie 1945 roku właśnie autor napisał w pięćdziesiątym siódmym to jest to teoretycznie można powiedzieć taki czas lekkiej odwilży już w Polsce, ale sam był właśnie aresztowany był skazany na 8 lat więzienia w tzw. procesie winą w lutym 400 siódmego roku przez dziewiątym ponownie aresztowany siedział 5 lat czy sądzi pan, że to co pisze w pięćdziesiątym siódmym roku jak rozumiem do szuflady no jest rzeczywiście też taką taką wiarygodną oceną tego wszystkiego co się wydarzyło w okresie, który opisuje ono jednak trochę, jakby to powiedzieć no może łagodzi no chociażby, obawiając się, że ktoś może któryś momencie trafić mówiła godzi w kontekście np. oceny tego co co wyprawiają Sowieci z przywódcami państwa podziemnego jak wyglądają wybory do do rad zakładowych, których tam tam pisze no i wszystkiego wątpliwości co do uczciwości wiarygodności nowej władzy przy czym łagodzi no tutaj pan profesor wnuk jest autorytetem i w tej dziedzinie i on jak pod tym względem kontekst oceniał i wydaje się, że ten tekst jest jak najbardziej wiarygodne no i w większości mniej właściwie pan prawie w całości no i rząd łagodzi nie wydaje mi się po prostu stara się myśleć, chociaż nie lubię tego określenia zdroworozsądkowo jego głównym celem jest zaprezentowanie tej swojej drogi po prostu pokazuje wszystkie dylematy dylematy, z którymi muszą się mierzyć i jakby wypadkową wszystkich parafii, który ulegał jest właśnie droga którą, który objął najważniejszym kryterium było właśnie zachowanie, jakby minimalizowanie strat podziemia niepodległościowego które, które były aktywne chciał po prostu tych ludzi wyprowadzić tak jak pan pisze ze ślepego zaułka, w którym się znaleźć się po prostu wszystkich wyklętych tak jak mi dziś nazywamy po prostu angażować rozbroić włączyć w odbudowę Polski po powojennych zniszczeniach nie chciał, żeby po prostu trafiali w ręce Sowietów, a nie obchodzi po prostu o to, żeby zespół z czytałem czytając zastanawiałem się właśnie w jakim stopniu coś co jest pisane no jednak w Polsce jednak w Polsce ludowej jednak przez pracownika Państwowej instytucji, jaką jest Polska Akademia Nauk, w której zaczyna pracować właśnie pan Rzepecki czy nie obawiają się w tym momencie te wspomnienia mogą trafić tzw. niepowołane ręce nie będzie miał z tego powodu kłopotów, dlatego że jednak rzeczywiście można powiedzieć, że jego główne tezy te z stek Ott z tego tekstu to w jakim sensie wpisują się taką propagandę komunistów rządzących polską zaraz po wojnie, czyli właśnie dalsza walka nie ma sensu ujawniają się wychodźcie składajcie broń w Rzepecki my rozumiem jego intencje szczerość intencji natomiast w pewnym sensie się trochę w tę narrację jak dzisiaj mówimy wpisuje natomiast tam przypomniały jednak takie sformułowania jak prowokatorzy z NKWD czy masowe prześladowania aresztowania właśnie tych ludzi z lasu walutę bardzo bardzo częstych no, więc dlatego myślałem, że tutaj też zastanawiał się pan właśnie na z tym, analizując ten dokument w jakim stopniu możemy go odbierać jako taki rzeczywisty stuprocentowy zapis jego przemyśleń a w jakim stopniu no jednak tekst trochę auto ocenzurowany może tak jak patrzeć powstawał pod więzieniem się wydaje dla Polski widocznie kalkulował, że po prostu nie będzie represjonowany po raz kolejny tak ważna, a co da co dla pana jako człowieka, który się też historią interesuje zajmuje było niewiele interesujące nowe inne nieznane podczas analizy tego tekstu przede wszystkim robiła na mnie wrażenie trzeźwość oceny Rzepeckiego i tak naprawdę to, że zachowa godziny zimną krew w warunkach, w których funkcjonował jednak nie był nowy rząd tej zawieruchy wojennej być mocno poobijany osobiście on stracił żonę w obozie jenieckim jego siostra rodzona, która szczęśliwie przeżyła wojny straciła też rodzinę została sama tarcza urząd bezpieczeństwa dyplomu po piętach jego nowa partnerka życiowa także była prześladowana przez SB znalazła się nawet przejściowo na 1 dzień w rękach niejakiego Józefa Różańskiego pułkownika warmińskie odpowie jak wiadomo jedno z najciemniejszych postaci urzędu bezpieczeństwa i cały rok musiał mieć miejsca zamieszkania przenosił się z Milanówka do Warszawy potem, bo kolumny pod Łodzią i po prostu cały czas był pod wielką presją wokół niego ludzie byli aresztowani działa właściwie warunkach braku kontaktu z Londynem, więc musiał sam podejmować wiele decyzji, ponieważ radiostacji działały miał o w ogóle ograniczone, jakby ktoś z ograniczoną wiedzę o tym co się dzieje, ponieważ kot tak w ogóle ta wiedza też udział kraju docierały do niego przez kurierów przez raporty, które trafią do niektórych regionów Polski nie dochodziły, a on zamknięty właśnie odizolowany, jakby w pewnym sensie od, których te działania, działając w warunkach właśnie niepełnej wiedzy podejmował podejmowały najbardziej słuszne decyzje jak się daje perspektywy prawda, ponieważ przyjął jak taką sieć wołał, o ile sytuacji i uparcie trwał do realizowania tego celu, czyli oczyszczenia tych tych szlaku wierzą jednocześnie proszę tylko, że w końcu jednak komunistą, chociaż jak właśnie całe jego wcześniejsze doświadczenie pokazywało, że nie należy ufać od 1 stwierdził, że nie ma innego wyjścia tylko należy zaufać, bo tutaj zajęli ten kraj trzymają go całkiem mocno terroryzują ludzi i bywają no przeważającą siłę nie da się bardzo zwiększyła się jak pogodzić trzeba wierzyć, że te układy międzynarodowe robi bywały demokratyczne wybory w Polsce na początku czterdziestego szóstego roku będą przestrzegane, że będzie jakaś międzynarodowa presja na związek radziecki, która sprawi, że Rze, że jednak wynik wyborów z panią szanowany jest się tego trzymał do końca na nasz Francuz przekonał na wiarygodności Rosjan, kiedy po prostu został przez nich aresztowany i tak zrealizuje zakończyła się jego misja, ale dzisiaj od dzisiaj wiemy, że on, że odbył naiwne, ale z drugiej strony, jakie miał wejście to mundurowi mógł po prostu wyrzec się tej odpowiedzialności i zbiegł z zagranicy tak jak wielu jego kolegów z konspiracji, który dawał pieniądze na ewakuację na ucieczkę i na ucieczkę przez Czechosłowację na zachód on po prostu miał duże poczucie odpowiedzialności swoich podwładnych i próbował wykonać misję też wiedział, że podejmuje olbrzymie ryzyko tak naprawdę jak należy go podziwiać, chociaż wiem, że spora część kolegów konspiracji miałam to później zawiłej nazwała go zdrajcą no właśnie tak to jest, kiedy się kiedyś podejmuje trudne decyzje szczególnie w tak trudnych warunkach, jakie wtedy, jakie wtedy były bardzo dziękuję za rozmowę zachęcam wszystkich do sięgnięcia do ostatniego numeru karty tam opracowany przez naszego gościa Wojciecha rodaka fragmenty pamiętników Jana Rzepeckiego, a za chwilę z nami będzie wspomniany już pan prof. Rafał wnuk także za chwilę rozmowa z panem profesorem, a teraz już panu bardzo dziękuję pan Wojciech rodak był z nami dziękuję za rozmowę dziękuję za rozmowę Maciej Zakrocki przedstawia teraz gościem audycji jest już anonsowany pan prof. Rafał wnuk historyk wykładowca katolickiego Uniwersytetu lubelskiego pracownik ośrodka brama Grodzka teatr NN dobry wieczór dobry wieczór może bym najpierw poprosił pan jeszcze takie uzupełnienie do mojej poprzedniej rozmowy właściwie jak to się stało, że oficer człowiek, owszem, pełniący dość ważną funkcję w państwie podziemnym w czasie drugiej wojny no ale, że to na nim spoczywa właśnie czy, zostając odpowiedzialny za chyba najważniejsze zadanie tamtych czasów, jakim było właśnie po rozwiązaniu armii krajowej mówiąc w skrócie wyprowadzenie ludzi lasu nad to jest historia która, jakby jest rozłożona w czasie jest wypadkową po pierwsze z samej osobowości Rzepeckiego, bo to był bardzo nietypowy oficer to jest tak naprawdę intelektualista człowiek związany ze środowiskami i gdy przedwojennej warszawskiej elity z takiego wywodzący się z domu liberalną socjalistycznego jednocześnie legionista Piłsudskiego, który się przeciwstawił zamachowi majowe była, więc taki naprawdę bardzo bardzo zdecydowany demokrata, który w dwudziestoleciu międzywojennym po zamachu majowym został odsunięty na boczny tor byłem klub wtedy stał tzw. czyli eskapada wojska przygotowywał i tak naprawdę okupacja dała mu drugi oddech szansa wrócił natychmiast frontu do Warszawy od razu zaangażował się służba zwycięstwu Polski potem związek walki zbrojnej powierzono mu organizowanie organizowanie informacji propagandy stał się szefem biura informacji propagandy armii krajowej tak naprawdę on został szefem i organizatorem największego podziemnego wydawnictwa w okupowanej Europie czterdziestym 0304. roku bilet ten informacyjny armii krajowej, na którego czy on stał były wydawane w 4050 000 egzemplarzy i to wszystko działo się pod ziemią oprócz tego jeszcze szereg innych rzeczy to wydawnictwo mini opublikowało, a jednocześnie cały czas prowadził rozmowy z natury politycznej z zewnątrz mi wszelkich wszelkiej wszelkich partii politycznych i obraca się bezustannie również w elitach intelektualnych Warszawy z profesorami w medycznymi aktorami tak dalej itd. krótko mówiąc dni u niego, żeby w jego osobie łączyło się bardzo bardzo wiele nici oczywiście to nie znaczy, że jemu musiała przypaść rola drugiej jak było rozwiązywania taka, jaką było bycie dowódcą podziemia wojskowego 400 piątym roku w Polsce kolejne ryby i kolejna zmienna, która sprawiła, że obecnie stał się tak ważną osobą to powstanie warszawskie, w wyniku którego Komenda główna armii krajowej do tak działająca do powstania praktycznie przestała istnieć i kiedy Okulicki zaczął odbudowywać Elle komendę armii krajowej jesienią czterdziestego czwartego roku brakowało mu ludzi po brakowało ludzi z dużym doświadczeniem i ludzi właśnie do ich szerokich poglądy by szerokim horyzoncie wykraczającym poza sprawy wojskowe aż 40 na poziomie 400 czwartego 100 czterdziestego piątego roku podziemie było w sytuacji kiedy, którym to polityka była ważniejsza niż niż kwestie prowadzenia lub prowadzenia barki i wówczas z niewoli uwolniony Rzepecki dotarł w Częstochowie da się do Okulickiego Okulicki bardzo gorące bardzo ceni współpracę z nimi uczyć ze swoim zastępcą także również Rzepecki był ostatnią osobą, z którą rozmawiał Okulicki przed wyruszeniem na spotkanie znany z Sowietami, którego nie wróci i tuż przed PiS przed opuszczeniem Rzepeckiego spodziewają się, że może być aresztowany przekazał dowodzenie i dał mu odpowiednie upoważnienie, które na mocy, które on został dowódcą no pozostałości armii krajowej, ale jeszcze w takim razie wyjaśnienia wymaga 1 rzecz nową nie wszyscy się w tym tak biegle poruszają, ale co jest z władzami londyńskimi one mają na to jakiś wpływ czy trzeba czy też Niewiem wskazują, że perskiego albo muszą zaakceptować właściwie mówiąc w pewnym skrócie Londyn to już nie ma nic dopowiedzenia Londyn jeszcze w tym momencie ma coś dopowiedzenia lądy miały problemy z przesiąknięcia Okulickiego jego samodzielności, że Okulicki musiał z wodzem naczelnym prezydentem stoczyć taki no i radiowy pojedynek, zanim uznano go za rzeczywistego dowódca podziemia podziemia w Polsce i w momencie, kiedy Okulicki znikną, a Rzepecki się pojawił zameldował, że jemu przekazano dowództwo to w Londynie w ogóle nie wiedziano o kogo chodzi najpierw na kilka pytań, żeby w ogóle zorientować się ktoś się kryje za pseudonimem przed dniem orzekł, bo pod takim właśnie pseudonimem w debacie radiowej Rzepecki się ujawnił i po paru tygodniach zastanawiania się ostatecznie zdecydowano, że Rzepecki Rzepecki zostanie dowódcą natomiast kilka takich osłabiających jego pozycję gestów w Londynie wykonano po pierwsze nie awansowano go na generała, a przedtem dowódcy armii krajowej z automatu byli prezydenci później awansowany na na ten stopień, a druga rzecz to sama nazwa funkcji, jaką otrzymał mianowicie Okulicki chciał, przekazując dowodzenie nazwał go czy też to to funkcja, którą powierzył określił jako dowódca wojskowy na kraj natomiast Londyn nazwał to funkcję delegata sił zbrojnych w kraju czy z punktu widzenia wojskowego nazwy typu dowódca komendant wódz mają znaczenie delegacji jest określeniem bez automatu obniżającym rangę rangą dowódcy natomiast Londyn tak przyklepał w końcu w maju dowodzenie przez Rzeckiego ale, ale przy okazji pokazywał, że Rzepecki jest takim na nie tym samym komendami krajowej no to jeszcze dla pełnego obrazu całej sytuacji musimy powiedzieć propos delegata, że jest jeszcze delegat rządu na kraj Stefan Korboński no i tu akurat wydaje się, że panom w jakość jest dobrze razem, bo wydają m.in. jest publikowana ta odezwa żołnierzy podziemia wspólnie, czyli właśnie pan Rzepecki i pan Korboński 27maja czterdziestego pierwszego roku odezwę do właśnie do żołnierzy, gdzie padają kluczowe dla naszej dzisiejszej opowieści słowa np. w tym swoim tragicznym położeniu musi jednak jasno zdawać sobie sprawę, że nie jest dziś czas na walkę zbrojną rząd Rzeczypospolitej wyraźnie nakazał rozwiązanie armii krajowej walki zbrojnej przeciw obecnej okupacji nie zarządził nie zalecił, oceniając ją jako szkodliwą, a do regulowania innych spraw wojskowych ustawił delegata sił zbrojnych na kraj nie dawajcie, więc wiary ani prowokatorów niemiecki ani prowokatorów z NKWD, którzy ostrzegamy próbują wcisnąć się właśnie szeregi itd. Korboński Stefan Korboński współpracuje z Rzepeckim w tej w tej akcji, która właśnie tu jest zapowiadana w tym w tym tej tezy Stefan Korboński jest zwierzchnikiem Rzepeckiego jeśli spojrzymy na piramidę, jakby na piramidę w zależności w Polskim podziemiu w tym okresie na tej szczycie tej piramidy stoi delegat rządu kraj Korboński pod nim delegat sił zbrojnych na kraj Rzepecki i oni rzeczywiście dosyć współpracowali do bardzo dobrze była między nimi taka i polityczne, ale również osobista chemia wziął wiosłowali w tym samym kierunku 12 koreańskim był działaczem Ludowym, ale takim, jakby mi do FC o bardzo postępowych poglądach człowiekiem człowiekiem no takim był ludowcem liberałem tak to dzisiaj pewnie określił natomiast Rzepecki był również wyczulonym społecznie ruch ludowy też miał taki społeczny bardzo dobry człowiekiem liberalnej lewicy, który był uczył się by o nich zapomina członkiem partii Polski partii socjalistycznej one w sposób tajny do DPS-u wstąpił ale ale by byli blisko siebie i tak to jest 1 i natomiast kwestia rozładowania lasów to była no i niezwykle istotna kwestia praktycznie od momentu rozwiązania armii krajowej tylko ona stała się też przyspieszyła po kapitulacji trzeciej rzeszy, bo do kapitulacji trzeciej rzeszy jeszcze można było jakiś sposób próbować bronić istnienia podziemia, choć tak naprawdę już po przejściu frontu to był bardzo przeszkadzało polskiemu rządowi na uchodźstwie sytuacja, w której istniały oddziały zbrojne na zapleczu armii czerwonej na okres na obszarach armia czerwona była, bo to było przedstawiane na polu międzynarodowym przez Stalina jako Sojusz między Polakami, a Hitlerem w bazie to jest Sojusz wymierzony aliantów tylko to wymaga jeszcze 1 rzecz w takim razie wyjaśnienia jak wiemy do rozkaz o rozwiązaniu armii krajowej został wydany 19stycznia, a więc tak długo jeszcze przed kapitulacją trzeciej rzeszy, więc co mieli robić żołnierze armii krajowej po 19 stycznia wg liczby całego cyklu rozkazu wytycznych, którego kolejno wychodziły oni powinni po prostu zdać broń swoim dowódcom rozejść się do domu i działać też pozostać cywilami nie angażować się żadną walkę zbrojną kropkę prawda, ale krajowa miała ulec samo rozwiązaniu w ciągu 3 miesięcy natomiast na żołnierza armii krajowej natychmiast spadły nie tylko armii krajowej natomiast spadły prześladowania i naturalnym odruchem ludzi szczególnie w takich obszarach jak Kielecczyznę Lubelszczyznę białostockie było ucieczką do lasu, czyli powrót do lasu, gdzie ta partyzantka, żeby odradzała się samorzutnie na nowo to szczególnie wiosną czterdziestego piątego roku od marca do maja mamy no tak taką wielką fale ludzi, którzy uciekają do lasu licząc, że druga wojna światowa nie kończy jeszcze rozgrywki przemieni się czy też przejdzie trzecią wojnę światową w efekcie wtedy mamy kilkanaście tysięcy kilkanaście tysięcy ludzi w lesie i a i ten problem od jasno wiosny 40 wczesnej wiosny czterdziestego piątego roku do lata bezustannie narasta majowe działania najpierw poza podziemnego parlamentu pierwszy taką ogólnopolską odezwę wydał wydała przepraszam rada jedności narodowej później była oba wspólna odezwa Urbańskiego Rzepeckiego później, bo szereg rozkazów Rzepeckiego także mamy tutaj rozłożony w czasie, jakby dramat który, który ma doprowadzić do tego, żeby ludzie no prześladowani wyszli z lasu by w tym czasie nic lepszego niż na i poza lasami ich nie czeka to naprawdę był niezwykle niezwykle skomplikowanej trudną operację na jakie właśnie argumenty miał Rzepecki on w tych swoich wspomnieniach, których fragmenty właśnie są publikowane w karcie między nimi przywołuje taką depeszę londyńską, która była notowana na 23maja podpisana Gruda to chyba był pseudonim gen. Tatara tak tak jest no właśnie on pisze że, że ta, że ta depesza zawierała tak pożądaną ocenę położenia przechodziła samą porę na kilka dni przed umówionym zjazdem obszarów cóż tu zaraz pan profesor wyjaśnił chodzi o treść była realistyczna właśnie taka, jakiej potrzebowałem wpływać uspokajająco na niektóre rozpalone głowy przede wszystkim stwierdzała, że wybuch wojny anglosaską sowiecki jest mało prawdopodobny jeśli miałby nastąpić to chyba w końcowej fazie obecnego konfliktu ją potem wyjaśnia, że chodzi o to, że to jest przecież my jak wiadomo jeszcze była wojna na dalekim Wschodzie no jak takie argumenty poza tego typu depesz sią mógł mieć Rzepecki w rozmowie z żołnierzami dowódcami, z którymi się spotykał, kiedy oni mówili, ale jak my wychodzimy z lasu to nas od razu aresztują albo wręcz ostrzeliwują na to no to dlaczego mamy wychodzić no właśnie po co trwać mógłbym odpowiedzieć pytaniem na pytanie to był właśnie dylemat to ten dramat, o którym mówiłem nie było większego dobra, bo tylko mniejsze zło, gdyby opór trwa tak długo jak długo jest najczęściej tak długo jak długo jest nadzieja na zmianę lub nadzieja na wygraną tą nadzieją było albo przekształcenie się drugiej wojny światowej światowej ekonomii sowiecka godne anglosaski i NATO karta stawiało bardzo wielu ludzi uparcie pozostających w lesie czy też twierdzący, że to jest przyszłość, a druga druga strategia to strategia prezentowali Rzepecki i Korboński to że dalsza walka o niepodległość nie może być prowadzona metodami militarnymi musi być prowadzone metodami politycznymi krótko mówiąc pamiętajmy, że to jest jeszcze przed powrotem Mikołajczyka za chwilę Mikołajczyk wróci oni na nawołują porzućmy porzućmy broni działajmy dalej działają metodami politycznymi wiał co prawda zabrano nam ziemie wschodnie, ale obiecano nam wolne wybory i naszym celem jest zwycięstwo w wolnych demokratycznych wyborach punkt wyjścia z was nie oznacza poddania się tylko realistyczną Paul politykę dostosowania metod oporu metod walki no do nawet do nowych czasów to jest ten spór tzw. niezłomnych, którzy twierdzą, że trzeba być w lesie z realistami, którzy twierdzą, że trzeba działać politycznie i chronić tkankę narodu, czyli sprawić, aby ludzie bez sensu niepotrzebnie ginęli, ale realiści byli rzeczywiście do końca realistami zastanawiam się, bo akurat tego nie ma w pamiętnikach Rzepeckiego przynajmniej tych fragmentach, które czytałem co odpowiada np. tym ludziom, z którymi się spotykał i namawiał ich do wyjścia z lasu, kiedy mówią tak dobrze, ale krajowa rada narodowa zapowiedziała amnestię wreszcie dekret o amnestii się pojawia 2sierpnia, ale w tym i w tej zapowiedzi w samym dekrecie jest napisane, że nie będzie dotyczyć przywódców no to żołnierze dowódcy mieli przyjść i powiedzieć żołnierzom, że wyjdzie chodzimy z lasu, ale nas wsadzą ich albo wywiozą tak gdzieś nie wiadomo podstawową rzeczą najważniejszą handlową dla dowódcy jest zapewnienie bezpieczeństwa swoim podkomendnym, czyli w tym momencie najważniejsze było to, aby rozpuścić ludzi dać szansę normalnego życia dowódcy drut ci, którzy mieli szansę, jakby i ukryć się pod fałszywym nazwiskiem dali funkcjonować Milito mieli to zrobić ci, którzy chcieli pozostać pod ziemią mogli pozostać w podziemiu i nawet, że Perskiej to ziemie zorganizował on był pomysłodawcą i głównym organizatorem Zrzeszenia wolność niezawisłość natomiast to pod ziemię nowe miało być już czysto czysto polityczne społeczne i odrzucające działalność zbrojną krótko mówiąc to miało być pomysł polegał nie na poddaniu się, ale na przeistoczenie się do armii krajowej organizacji, która będzie organizacja od 2 oraz walka bez walki to jest niezwykle ciekawe, bo co prawda tam zauważył, a ten realizm okazał się w sumie równie nierealistyczne jak ten jak ta niezłomność oba obie te strategie przetrwały natomiast w dłuższej perspektywie, jeżeli spojrzymy do czego nawiązywał ROPCiO Korn to okazuje się, że oni nawiązali dokładnie do tych pomysłów, które wypracował wypracowało zrzeszenie wolność niezawisłość no ale jednocześnie on właśnie nie konfliktowa trochę tego środowiska, szczególnie że muszą mieć świadomość, że ci niezłomni się pojawiają, kiedy wydaje 24lipca czterdziestego piątego roku kolejną odezwę do do żołnierzy armii krajowej to tam jest taki fragment nie dawajcie posłuchu, namawiając was do jałowego szkodnictwa do tworzenia zbrojnych oddziałów to destrukcyjnego bandytyzmu politycznego, zwalczając psychozy dezercji wojska jak i stację za dezercję są działania nieodpowiedzialne warcholstwo społecznie politycznie szkodliwe całkowicie sprzeczne z konstruktywną zawsze postawą Polski podziemnej no to rozumiem, że niektórym mogło mogły boleć niektórych te słowa i nazywani bandytami politycznymi no raczej nie tworzyła atmosferę nie wiem zrozumienia dla polityki, którą realizuje Rzepecki on był konsekwentny i był, jakby dobitnych swe stwierdzenia Janie twierdzę że, że to był miły chłopczyku, z którym przyjemnie było siedziała przy ognisku śpiewała piosenki nie to to był człowiek zdecydowany by przeprowadzić niezwykle trudną ręcznie w pełni niemożliwą do zrealizowania operację przebudowy podziemia wojskowego w cywilne i on wiedział, że część ludzi nie pójdzie w tym kierunku nikt mnie nie zaakceptuje tej tego rodzaju przemiany i tych właśnie uznawał mocno bardzo określał Warchoła mi ludźmi, którzy działają wbrew interesowi narodu polskiego taką określały, jakby trudno mi tutaj bronić atakować możemy się zastanawiać czy lepszym pomysłem było organizowanie no wielkiego ruchu oporu zbrojnego, który ono prawdopodobnie nawet na pewno przyniósłby po prostu znacznie znacznie więcej ofiar w postaci w postaci ludzi zabitych młodych ludzi ofiar przypadkowych także żadnych to był dylemat nadal jest na Nat, z którym osie muszą mierzyć i wybrał wybrał właśnie tak moim zdaniem miał prawo tak wybrać i jeśli spojrzymy na tych, którzy wybrali inaczej np. na narodowe zjednoczenie wojskowe, czyli organizację militarną Stronnictwa Narodowego to się okaże, że ich sukcesy wcale nie okazały się większe straty zdecydowanie większa w no tak są takie warunki, kiedy mamy tylko mniejsze zło ani większe dobro, a takie przekleństwo naszej historii no są też by w jego wspomnieniach takie wzruszające wręcz niemal przywołane historie z ujawniania się właśnie niektórych oddziałów takie takie defilady ich ostatnie prawda to wszystko jest to wszystko jest niezwykle wzruszające natomiast no wiemy też, jaki jest finał tak się zresztą kończą tutaj przynajmniej w karcie te te pamiętniki, że sam jest aresztowany i właściwość zapowiedzieć, że to co robił o jakimś sensie zgodnie chyba z też z tym co władza ludowa chciała tak, żeby właśnie wyszli z lasu, żeby przestali się się bić oczywiście pytanie co oni chcieli dalej z nimi robić, więc ten Rzepeckiego tak trochę działały, jakby w zgodzie z 100 władzy no, a jednak też zapłacił więzieniem Nani, gdyby bowiem tak do momentu aresztowania z pewnością nie nie działał w zgodzie z władzą jestem przekonany, że z punktu widzenia władz komunistycznych i działalność opozycyjna polityczna odwołująca się do ustaleń jałtańskich ustaw odwołujące się do obietnic złożonych ma, gdyby na scenie międzynarodowej była dla komunistów dużo trudniejsza do pokazania w krzywym zwierciadle niż niż działalność zbrojna pro proszę zauważyć, że praktycznie od czterdziestego szóstego roku już właściwie od wiosny od lipca 400 piątego roku to PSL jest największym zagrożeniem dla komunistów, a nie ani podziemie zbrojne to po to w Polskim Stronnictwie Ludowym mamy 1 000 000 członków, a pod ziemią antykomunistycznym pewnie w tamtym czasie jest około 100 000 ludzi 1010× mniej natomiast w momencie, w którym został aresztowany jak się wydaje złamał się miał miał to ten moment słabości ujawnił cały szereg ludzi swoich pracowników, których ujawniać nie musiał i którzy ujawnieni być nie chcieli i to mu jego współpracownicy pamiętali i to było pewną rysą na jego na jego życiorysie pani profesorze zostały niecałe 2 minuty to taki takim jeszcze był historyk takim historycznym skrócie, a udało mu się w jakim stopniu wyprowadzić ludzi lasu ja sprawdzałem to w stosunku do oddziałów armii krajowej efekcie jego akcji mniej więcej 23 żołnierze żołnierz armii krajowej pozostających w lesie partyzantów nawet 53 wyszło między końcem maja, a sierpniem z lasu bez wrócił do domu także w dużym stopniu to była akcja bardzo dużym stopniu to była akcja udana, a zostało w lesie ilu mniej więcej wiem czy wiemy ile zostało jesienią koniec roku czterdziestego piątego to jest około 556000 ludzi z tym że, o ile podziemie narodowe no rozwiązuje bardzo niewielu oddziałów, a w niektórych miejscach się rozbudowują ile po powstaje szereg tzw. dzikich lokalnych grup no to te te oddziały po akowskiej oddziały Linowski rzeczywiście on bardzo dużym stopniu przestają działać bardzo dziękuję za rozmowę pan poseł Rafał wnuk historyk wykładowca katolickiego Uniwersytetu lubelskiego pracownik ośrodka brama Grodzka teatr NN był naszym gościom piękne dzięki dziękuję podziękowania też Małgorzaty Wyszyńskiej, która się wydawała Maciej Zakrocki życzę państwu dobrej nocy Zwiń «

Jan Rzepecki. To on wyprowadził z lasów walczących w polskim podziemiu

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: MACIEJ ZAKROCKI PRZEDSTAWIA

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 11:00

Najnowsze Podcasty

Jutronauci: Jak metawersum i awatary odmieniają rzeczywistość?

Poetycki piątek: wiersze potomków pierwszych ludów Ameryki Północnej (odc. 5)

"Państwo zafundowało nam monopol, który będzie robił, co chce"

J. Piechociński: "Wobec wsi i wobec rolnictwa mamy do czynienia z totalnym chaosem. Będzie drożej"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL