REKLAMA

Bo nie przestrzegają pandemicznych ograniczeń: wzrosły napięcia między laickimi i ortodoksyjnymi Żydami.

Światopodgląd
Data emisji:
2021-03-31 16:00
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
12:04 min.
Udostępnij:

"Nie każda część społeczności podpina się pod prawo państwowe" - tłumaczy Karolina Przewrocka-Aderet z Tygodnika Powszechnego. Więcej o ortodoksyjnej społeczności w Izraelu można przeczytać w jej artykule dostępnym TUTAJ

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
, a świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz przez Skypea łączymy się teraz z Karoliną przewrotką Adelę dziennikarką korespondentką tygodnika powszechnego dzień dobry dzień dobry będziemy może zapytany przez te, gdzie pani jest, choć miasto oczywiście w celach niewiele w tej bańce właściwie na mapie na mapie Izraela tak pytam o to, dlatego że będziemy rozmawiały zainspirowane tekstem, który znajdziecie państwo najnowszym numerze tygodnika powszechnego autorką jego jest Rozwiń » Karolina przewrotka adres właśnie to jest reportaż z Jerozolimy pisane jeszcze czy materiały zbierała autorka jeszcze przed świętem Pesach, które już trwa jak właśnie jak to wygląda mogła państwowym wstępu powiedzieć mniej zorientowanym, jaka jest tradycja tego święta z czego się wywodzi on jest myśl w tym roku się szczególnie radosne, bo w zeszłym roku święto niestety z uwagi na epidemię na na zamknięcie lockdown było odwołane w pewnym sensie to znaczy po prostu ludzie spędzali święta w domach, a w tym roku można powiedzieć, że jest po prostu eksplozje radośniej ulice są pełne rodzin z dziećmi, ponieważ jest to taki tydzień jest właściwie święto może zacząć od tego co święto upamiętnia oczywiście to najważniejsze święto żydowskiej upamiętniające wyjście z niewoli egipskiej najważniejsza wieczerza w ciągu roku trochę porównywalna do naszej wieczerzy wigilijnej jeśli chodzi o przygotowania i taką powagę, czyli la la sede, czyli serce szachowy chce ze wspaniałą modlitwą HAGA czytaną czytają tego wieczoru ona odbywała się w sobotę wieczorem się tak jak w tym roku tak ciekawie właśnie wypadła AC Szabat czy na czas po zakończeniu szabatu natomiast teraz desek taki okres świąteczną trwa tydzień dzieci mają wolne w szkołach rodzice również biorą urlopy w pracy zwykle zresztą pracę w tym tygodniu prawnik nie pracuje no ale też są specjalne w związku z tym obostrzenia np. w sklepach nie można kupić produktów, które nie mają specjalnego oznaczenia koszerna Pesach to jest pewne utrudnienie szczególnie dla tych osób, które nie trzymają koszerności, czyli Jordania nieortodoksyjnych niereligijnych, że do natomiast poza tym jest taki bardzo radosny czas, bo faktycznie najważniejsze święto w tym roku już z rodzinami wszystkim no niestety mecz z zazdrością i pewnie żale i niepokojem tego słucham, dlatego że w tym roku niestety tutaj święto obchodzone tradycyjnie religijnie przez większą część społeczeństwa, czyli Wielkanoc odbywa się w czasie najgorszego prawdopodobnie czasu momentu naszej ery pandemii, więc rzeczywiście to bardzo kontrastuje, ale wracając do pani tekstów tygodniku powszechnym ta wizyta czy przygotowujących się do tego święta dzielnicach zamieszkanych właśnie przez społeczności religijne Izraela jest dla pani pretekstem do refleksji o tym, że pandemia bardzo jak rozumiem pogłębiła przepaść czy różnice to nie jak to pani najlepiej opisze między tymi religijnymi czy bardzo religijnymi społecznościami Żydów, a resztą tak to powiem nie wiem, kto najlepiej opisać z czego wynika, że można właśnie tak to nazwać bardzo eufemistycznie między północnym Tel Awiwie, a resztą kraju czy Jerozolimą tak faktycznie, kiedy przyjechałam tutaj do Izraela na początku uderzyło mnie to jak niewielka jest świadomość świeckich Żydów niereligijnych niereligijnych Żydów co tak naprawdę ta religijność oznacza i uderzyło mnie to jak bardzo ortodoksyjni religijni Żydzi stanowią jakiś taki jakąś część społeczeństwa bardzo zamkniętą również fizycznie, bo dzielnice praktycznie są to są te miejsca, które mieszkają są faktycznie osobne dzielnice bardzo niewiele jest niewielu jest takich trochę mniej ortodoksyjnych Żydów, którzy mieszkają wśród Hello nim, czyli tych, czyli tych Żydów nie nie religijny, więc na co dzień np. na ulicach Tel Awiwu bardzo np. ciężko jest zobaczyć religijny Żyd to nie jest takie oczywiste tutaj raczej mieszkają świeccy natomiast Jerozolima to jest zupełnie inna historia historia fascynująca historia fascynujących podziałów, które tam przebiegają, a i tak jak zauważa jeden z bohaterów moich tekst mojego tekstu Jerozolima tak naprawdę wiele różnych miast w 1 zdarza się, że mieszkańcy takie tych religijnych ultraortodoksyjnych dzielnic nie wychodzą poza granice, ponieważ jest po prostu inny świat te dzielnice funkcjonują na zasadach, które ekipy które, które wymagają by ultraortodoksyjnych one wyglądają, gdyby miała opisać dokładnie tak jak dzielnice, które znacie państwo ze Niewiem ze zdjęć czy ze przedwojennej Polski z tych ortodoksyjnych dzielnic przedwojennej Polski Kazimierza np. krakowskiego ludzie ubierają się dokładnie tak samo jak kilkaset lat temu, czyli kobiety mają ten ubiór musi być snuła, czyli musi być skromny kobiety mają zakryte włosy mają zakryte Kolara aż do kostek zakryte ręce oczywiście nie ma mowy o żadnym rekordzie i mężczyźni również ubierają się odpowiednio tutaj w zależności od stopnia ortodoksji jest to ubiór najczęściej w tych ultra ortodoksyjnych dzielnicach jest to wiek i dwukolorowe, czyli białoczarne każdy ciemny kolor i Biel i mężczyźni również mają kryte głowę i tutaj jakby ta również ta zewnętrzna tt tt społeczność tak zamknięta że, że właściwie ci ci Żydzi świeccy nie mają do niej zupełnie dostępu dla mnie takim czekam czekam na obserwację było to, że ta podobnie jak ja uczyła się bielą tej społeczności np. dzięki serialowi diesel, którego trzeci sezon właśnie zawitał na Netfliksa tak samo moi znajomi świeccy Żydzi również dowiadywali się wielu rzeczy z tego filmu wierzyć nie byli w stanie wytłumaczyć to jest jednak szokujące jak ogromna jest przepaść między tymi społecznościami tak jak pani słusznie zauważyła właśnie w czasie pandemii jeszcze bardziej taka Niewiem widoczna właśnie 12%, bo cytuję za pani tekstem około stanowią te społeczności bardzo religijną też to jest społeczności mówi, dlatego że są też różne grupy, ale ja rozumiem, że ta przepaść się pogłębiła pewnie skala jest inna i porównania zawsze są niepokojące niebezpieczna, ale mam wrażenie, że w Polsce też z 1 strony rośnie irytacja na pewien wyjątkowy status, w które w czasie obostrzeń mają kościoły katolickie i na to, że właśnie wierni część wiernych jakaś część wiernych by rości sobie prawo do możliwości ignorowania pewnych zasad, ale zdaje się tutaj skala tak wynika z kontekstu, jakby tego tego napięcia czy przy tej niechęci czy tej frustracji jest dużo dużo większa, ale zarzut jest rozumiem podobne to znaczy ignorowania zasad dokładnie tak i tutaj też tak jak w Polsce my bardzo wielu osób właśnie bardzo religijnych słyszę, że Bóg nas obroni nawet w przypadku takiej właśnie sytuacjach pandemia nie musimy się tego obawiać jeśli będziemy się modlić tak samo tutaj to jest argument, który pojawia się grupa, czyli to jest coś co łączy faktycznie takie przekonanie, że nie boimy się pandemii, bo jest siła wyższa, która nas ochroni tutaj pani rację natomiast oczywiście skala jest zupełnie inna w czasie pandemii w czasie kolejnych fal dochodziło do bardzo wielu przekroczeń w tych dzielnicach od transakcji przekroczeń tych właśnie ogólnych zaleceń były to m.in. wielotysięczne zgromadzenia podczas ultra ortodoksyjnych pogrzebów czy może pani wyobrazić te ciasne ulice Jerozolimy i nagle pośrodku taki wielotysięczny tłum uwaga dotykający zmarłego, który właśnie zmarł na covid to by to były sceny tak radykalne i one przedostawały się oczywiście do mediów oczywiście masa ludzi chorowała po tych po tych po tych na po pogrzebach to były również śluby były różnego rodzaju zgromadzenia takie właśnie, które były zakazane już wtedy przez Ministerstwo Zdrowia do tego wiele różnych wykroczeń typu nie wiem otwarte jeśliby kole czy otwarte nie wiem chyba dla dzieci w tym samym czasie, kiedy Izraelczycy świeccy jak podporządkował, którzy podporządkowali się prawu świeckiemu państwowemu oczywiście musieli siedzieć w domach w tym w tym czasie właśnie te te dzielnice ortodoksyjne nie funkcjonowały trochę inaczej natomiast z czego wynika po pierwsze, może można by pod jak to wygląda z perspektywy tej wspólnoty utrata akcyjnej tam, bo też można dla no właśnie, że ludzie czują też no i część pani rozmówców pokrzywdzeni taką opinią, że wszyscy to robili i to się też wpisuje pan stereotyp, które mają Izraelczycy mniej religijni to na pewno, bo w tym czasie też organizm odbywały się potężne protesty protesty przeciwko premierowi Netanjahu i tutaj już media głównego głównego nurtu nie nie używały tych samych argumentów, w których używały właśnie w stosunku do tej społeczności ortodoksyjnych bardzo ciekawe, ale też ciekawe jest to, że ta społeczność nie każda część tej społeczności odnosi się z szacunkiem do odnosi się z szacunkiem czy w ogóle podlega czy czy podpina się pod pod prawo państwowe nawet ściśle chyba jest taka scena trzeciej bohaterowie odnoszą się w stosunku do rządu izraelskiego czy w ogóle do policji czy jakiś Niewiem urzędów Podhala, bo mówią do nich syjoniści tak czy jesteśmy my żyć to są syjoniści tam w tej w tych dzielnicach typu szary jest bardzo dużo takich skrajnych ugrupowań, które mówią, że Izrael to nie jest nasz kraj, że my jesteśmy pod podlegamy tylko wyłącznie prawu bożemu nie musimy się stosować do wytycznych policji stąd też bardzo wiele osób omijało te tezy te przestrogi Ministerstwa Zdrowia po prostu wychodziła na ulice wydawało się również dochodziło do bardzo wielu starć z policją tutaj izraelska policja oczywiście próbowała jakoś reagować natomiast szefowie policji mówi też o tym w mediach mają problem bardzo prosty to znaczy nie ma pełnej zgody polityków na ingerowanie w takich sytuacjach, dlaczego po z kolei haredim, czyli od utraty toksyn, jeżeli stanowią bardzo silną bardzo silną bardzo wielką siłę polityczną w Knesecie co zresztą widać w tym momencie mamy nowy rząd, który leczy, który ma się utworami jeszcze nie został utworzony jest bardzo wielkie zamieszanie partie próbują stworzyć koalicji jeszcze nic nie wiadomo, ale wszystko wskazuje na to że, gdyby to władze faktycznie doszedł do szedł front premiera Netanjahu to tym razem będzie to front faktycznie ultra religijnych i składające się właściwie zwiększa większości z tych partii ultra religijnych, choć wczoraj Netanjahu rozmawiał również uwagę z partią islamistycznej oraz na tutaj sprawę czym kierować postawić kropki czytacie ten kraj ten czytacie państwo więcej o tej rosnącej niechęci i też właśnie o przygotowaniach do trwającego już święta Pesach i za relacje opowieść zwykle bardzo dziękuję Karolina Przybylska adres tygodnika powszechnego państwa gościem formacji Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA