REKLAMA

Twardoch mobilizuje Ślązaków: "Nie mamy żadnej innej możliwości wskazania na nasze istnienie"

Światopodgląd
Data emisji:
2021-04-01 15:00
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
25:07 min.
Udostępnij:

"Rzeczpospolita Polska nie uznaje naszego istnienia" - mówi Ślązak i pisarz Szczepan Twardoch, który mobilizuje do wpisywania narodowości i języka śląskiego w rozpoczętym dziś spisie powszechnym.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
, a świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz serdecznie zapraszam państwa na świat podgląd i od razu z wielką przyjemnością zapraszam do wysłuchania rozmowy ze Szczepanem Twardochem, z którym jeszcze połączyliśmy dzień dobrem dzień dobry Szczepan Twardoch z najbardziej cenionych współczesnych pisarzy autor m.in. morfiny króla, a ostatnio pokory chciałbym właśnie porozmawiać o mobilizacji Ślązaków w związku ze spisem powszechnym ale zanim do tego to wydaje się, że rocznik Rozwiń » owo miał pan szansę i nie wiem czy otarł się pan dzisiaj szczepionkę tak przez przez dobrą godzinkę wydawało myślę, że mam w zamach termin szczepienia na 28kwietnia nawet wbrew temu co minister Dworczyk raczył nam opowiadać na konferencji prasowej, owszem, mogłem wybrać czy Wola stres na pierwszy wolę Chajzera tak no i co teraz wiem, że wszyscy wściekli, a teraz już uznajemy za primaaprilisowy dowcip się pan skomentuje teraz, bo po prostu wstąp mieliśmy zam. w Polsce, że jakby w pewnym sensie zdziwienia takimi sytuacjami, bo trochę nam nie przystoją, ale to jest jakoś anegdotyczne myślę, że wiele osób rano w czoło, że coś jest także jest taka możliwość, że w prima aprilis, ale jak z nadzieją pojawiła no dobrze to przejdźmy do spisu powszechnego przypomną słuchaczom jak co dekadę guz zaczyna właśnie spisywać różne fakty na nasz temat w celach statystycznych w i jak mówi jak co dekadę no i w związku z tym spisem są grupy również właśnie narodowe, które się mobilizują to znaczy ten wpis ma dla nich dla was dla nich większe znaczenie prawdopodobnie niż dla innych i teraz pytanie, dlaczego ten z PiS jest tak ważny dla Ślązaków jakby, jaką rolę odgrywa w waszej wspólnocie w konstruowaniu wliczeniu nie wiem no te wpisy bardzo ważny z powodu prozaicznego państwo polskie Rzeczpospolita Polska nie uznaje naszego istnienia nie uznaje istnienia Ślązaków, więc nie mamy żadnej innej możliwości wskazania no nasze istnienie im ta nasza mobilizacja, która niewątpliwie jest teraz i która dla, której jakimś powodem są również niewątpliwie szykany jakie, jakie państwo polskie spisie powszechnym deklarowanie narodowości Śląskiej postawiła, ponieważ narodowości Śląskiej nie można wybrać po prostu z listy narodowości tylko trwają wpisać ręcznie co w świetle co w świetle tego, że w obu poprzednich spisach powszechnych 1020 lat temu liczba deklaracji narodowości Śląskiej oznaczałaby, że za największą mniejszością narodową w Polsce MON to jednak można wskazać narodowość ukraińską bardzo słusznie chcę dumnie nie to w ogóle legły w jak bardzo cieszy, że w Polsce są jeszcze jacyś kara miały Karaimów w Polsce prawdopodobnie 30 prawda może 130 dniach dokładnie okaże się to jest Mall jest maleńka grupa narodowościowa narodowość ukraińską można wybrać narodowości Śląskiej nie można wybrać i nie jestem w stanie tego odczytywać w żaden inny sposób jako bezpośrednia wrogości polskiego państwa co do nawet nie tyle co do Ślązaków tylko żądamy co do samego faktu istnienia Ślązaków w Polsce dlatego też ja staram się w miarę moich skromnych możliwości do do tego głosowania zachęca właśnie, dlatego że Polska nam utrudnia przez to, że Rze, że trzeba wybrać inną wpisać śląską co dla osób cyfrowo wykluczonych może być trudno nie dla mnie nie jest żadna filozofia wpisać śląską, ale dla osób wykluczonych może być trudne tak samo jak mogą nam pojawić się pewne próby manipulacji wynikami, bo jestem pewien że, że państwo polskie przy swojej niechęci do Ślązaków mamy do czynienia 20 lat przynajmniej w tej formie jak teraz zrobi wszystko, żeby naszą liczbę zmniejszyć, więc nie wiem to Niewiem jak będą liczone wpisane narodowości z różnymi znakami diakrytycznymi jeśli ktoś pisze np. z polskimi znakami Śląska ktoś pisze w Laskach ktoś pisze pisze po Śląsku nie śląsko itd. to, zmieniając państwo polskie pewności podzieli na na różne sektory takie właśnie w zależności od zapisu ktoś napisze wielką literą c przy małą literą nie mam pojęcia jak pan pisze nie znają pisze małą literą po polsku Śląska narodowość Śląska i taką formę staramy się taką formę staramy się propagować we wszelkich materiałach w reklamach itd. to jest jednak ta forma, bo najbardziej domyślnej mam nadzieję, że będzie najwięcej natomiast jestem co do tego co do liczby Ślązaków w Polsce jest spokojny, bo ja myślę, że daliśmy się szczególnie, gdzie co w ostatnich 10 lat nie zmieniła ja myślę, że to będzie, gdyby ten wpis był uczciwy Niewiem, jakie będzie nie chcę mówić z góry żony nie utrzymaliśmy też PiS był uczciwy okazał się uczciwy, bo też chciałbym przypomnieć, że 20 lat temu wynikami spisu manipulowano bardzo mocno zaczyn, a rachmistrz 20 lat temu rachmistrz zakazywano pisania narodu zakazywano wpisywania narodowości Śląskiej jeśli teraz my też PiS będzie uczciwie myślę zresztą jak w Polsce około 1 000 000 dzięki silnemu ponad 800 000 poza to on ponad 800 000, czego tam 300 prawie 400 000 pisało narodowość śląską jako jedno myślę, że te liczby będą teraz myślę, że liczba będą teraz podobne to ta liczba była szczególnie się zmieniła może będą większe, ponieważ wydaje mi się też przez ostatnie 10 lat Ślązacy wykonali pewną pracę nad sobą to znaczy pewną pracę swojej etnicznej samoświadomości ta śląskość myśli sama siebie sama siebie ustanawia jakoś idzie to jakoś trochę pewnymi małymi krokami do przodu wbrew takie oczywiste Emu oczywistemu prądowi, którego doświadczają wszystkie małe społeczności języki świata znaczy ustawiają się większych prawda umierają takim naturalnym naturalnym trybem wymierania małych języków szczególnie takich, które w nie posiadają albo dopiero budują swoją literacką, tudzież medialną norma chciałbym do tego przejścia, ale jeszcze, jeżeli chodzi o oznaczenie tego spisu, bo tak się zastanawiam na ile też on jednak ma takie znaczenie określam to polityczna, że po raz kolejny potwierdza właśnie, że Ślązacy są dużą grupą dużą mniejszością w Polsce nie ma trudno choćby tylko o to, że wtedy łatwiej jest na liczbach tak to bywa w naszym współczesnym świecie rozumiem walczyć o język uznanie o uznanie chirurgicznie teoretycznie miałaby pani rację, że tak rzeczywiście powinno być natomiast no 10 lat temu spis powszechny wykazał 800 000 deklaracji narodowości Śląskiej nie zrobiło to na państwie polskim żadnego wrażenia ja chciałbym, żebyśmy też jasne, że to nie chodzi o pisowską Polskę to nie jest problem z pisowską polską, bo praktyka polityczna wszystkich rządów po osiemdziesiątym dziewiątym roku odnosi się zakupu taka sama rządy po od rządów PiS-u w kwestii traktowania Ślązaków różniły się delikatnie retoryką retoryka PiS-u jest oczywiście bardzo chora patriotyczna jest dużo gadania o powstaniach itd. wszystkie te ukryte opcje niemieckiej et Cetera więc, że to rzeczywiście ta ta retoryka PiS-u jest bardziej agresywna natomiast z praktyki jak rządy, które zachowały się dokładnie tak samo wobec Ślązaków wielki jak rząd PiS-u, więc z tego powodu ja nie jestem optymistą mamy obecnie jest ustanowienie tak nie zastanawiam się na ile jednak 1 rzecz to jest praca, którą pan mówi Wasia wewnątrz, ale na ile też jednak ewoluuje Polska co się zmienia i stajemy się bardziej wyczuleni na głos mniejszości również narodowych to znaczy zaczynamy widzieć nie wszyscy są tacy sami po prostu, jeżeli chodzi o tożsamości potrzeby interes polityczny czy preferencje polityczne nad pani co tak to jest chyba jedyna nadzieja, jaką można mieć i jaką mam to czy te kwestie jak pokoleniowa musi za przeproszeniem po prostu wymrzeć pokolenie, dla której takie rzeczy jak jak to, że nie każdy Śląsku miesiąc musi chcieć być Polakiem po prostu się nie mieszczą w głowie, ponieważ tak zostali formatowanie tak, żeby nauczyć myśleć nikt nie będzie zmieniał, jakby fundamentów swojego myślenia o świecie albo Polsce idziemy po siedemdziesiątce miano nie mam pojęcia może to jest kwestia wymiany generacji tak myślę, że wielu sobie chyba nie zdaje tutaj tak do mnie mój słuchaczy sprawy rzeczywiście z tego jak bardzo państwo nasze obawia się mniejszości chyba dobrze to pokazuje to Rzeczpospolita m.in. opisywała dokument opinię MSW Jan na temat ustanowienia języka Regionalnego, gdzie wprost napisane, że jeżeli się ustanowić nowy język regionalny to może się na koniec kończy tym, że na koniec może być tak, że w ogóle Polski zniknie nocuję tutaj tak to jest to jest bardzo charakterystyczne dla nas duże, że pana niepokoi Herod jest to jest komiczne jest tak absurdalny pani Edyta dzisiejszy przygody ze szczepionkami to jest właśnie Polska nie to znaczy trzydziesto parą milionowy kraj z ustaloną od 500 lat normą oczywiście zmieniającą się, ale istniejąca już normą języka literackiego nagle obawia się, że ten język może zniknąć w bo 300 000 Ślązaków mogłoby swoje dzieci w podstawówkach uczyć pewnie na lekcjach na dodatkowych lekcjach języka Śląskiego do czego jeszcze Polska się boi i że to jest w tym charakterystycznym to jest śmieszne to jest oczywiście jedno to jest taki śmiech przez muzę dla nas, bo dla nas to dla nas efektem tych polskich strachów będzie w perspektywie iluś tam lata może 2 pokoleń w końcu wymarcie języka Śląskiego totalne rur rozpuszczenie się z w polszczyźnie zredukowanie do być może już akcentu do paru takich śmiesznych jak mój Śląska z druków, czyli powiedzonek itd. co noc co mnie generalnie zasmuca, ponieważ jestem sentymentalny jestem tego języka przyzwyczajonej tak jak chyba, jakby trwanie kultury, w której się, które się wychowało urodziła jest drogie dla każdego, bo tak samo jest drogie dla mnie wrócimy do do rozmowy ze Szczepanem Twardochem właśnie o Ślązakach śląskość i polskim nacjonalizmie też w tym kontekście nacjonalizmu podkreślam za kilka minut po informacjach Szczepan Twardoch jest państwa gościem, a świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz wracamy do rozmowy państwa gościem cały czas jest Szczepan Twardoch pisarz znany pewnie państwu, ale autor książek wyróżniony wieloma nagrodami literackimi rozmawiamy jednak o tożsamości o Ślązakach oczywiście to jest jakaś grupa bardzo jest różnorodna, ale może zaczęła od rocznicy niedawno obchodziliśmy obchodzona była rocznica jest tu 100 lat od 20marca 2001. roku, czyli plebiscytu na Górnym Śląsku mieszkańcy wcześnie musieli rozstrzygnąć czy wolą być częścią polskiej wspólnoty polskiego państwa czy niemieckiej wspólnoty, czyli niemieckiego państwa no i w tamtych okolicznościach w każdym razie liczby pokazywały, że większość wybrała drugie, a z pana perspektywy tarczycy, o czym to znaczy, jaka jest pana czy wasza nie wiem jak pan to ujmie na pamięć tych wydarzeń, jakie sobie opowiadać, o czym ona jest to jest odpowiedź na to pytanie przekracza chyba czasowe możliwości naszej rozmowy jak również wymaga wymaga dość głębokiego namysłu i uporządkowania bo czymś innym jest ogólnie to jak Ślązacy myślą inaczej mogę myśleć osobiście prywatnie czymś innym jest zupełnie pamięć spisu powszechnego dziś nie nieścisłość przepraszam plebiscytu pamięć pamięć plebiscytu dziś, a świadomość myślenie o plebiscycie 100 lat temu to jest bardzo złożona kwestia historyczna, przy której na dodatek bardzo chętnie dziś przegapią mamy kwestie powiedziałbym socjalną albo klasową z PiS-u ponieważ, kiedy się prześledzi, kiedy prześledzi pisałem propaganda zarówno polską jak i niemiecką to obie strony posługiwały się przede wszystkim argumentami ekonomiczną socjalno gospodarczym nie zaś narodowymi narodowa retoryka, owszem, była w Polskiej propagandzie może w odrobinę mocniejszym wymiarze niż niemieckiej, ale przede wszystkim przede wszystkim argumenty były były społeczne socjalne i co też może charakterystyczną, o czym się zapomina obie strony prowadziły swoją propagandę obydwu językach wtedy na Śląsku uznawane czyli, bo Śląski funkcjonował tylko jako język Warna kula Arne bez swojej normy pisany pisano albo polską po niemiecku z wyjątkiem może takich pismem też o charakterze komicznym jako Center np. tam jeszcze parę innych więc wielu ludzi głosowało za polską albo za Niemcami wbrew np. język wbrew językowi, którym się posługiwano prawda wbrew poczuciu wbrew poczuciu jakiejś jakiejś narodowej narody narodowej przynależności to ta kwestia bardziej bardziej złożoną bardzo sławna była w tym tzw. krowa Korfantego to znaczy w krowa, którą Korfanty rzekomo Lubnie rzekomo obiecał każdemu, że kiedy naszą przyjdzie Polska każdy będzie miał każdy będzie miał na z zostanie krowę każdy z biedoty i rzeczywiście też też tak się to często tak się to często tak się to często jakoś rozbijało się ludzie ubodzy głosowali przede wszystkim za polską ludzie się klasa średnia ludzie bogaci za Niemcami np. w Piechowicach, których mieszkam w Piechowicach, który mieszka które, które w tym okresie były małym miasteczkiem wsią targową, ale w Ruskiej dopuszcza tym czym te małe miasteczko Pilchowice głosowały za Niemcami jak podaje teraz pamięci także poseł zobaczy jeśli się pomylą parę procent, ale tam w 6570% głosujących było za Niemcami, ponieważ w Pilchowicach było seminarium nauczycielskie było było trochę interesu różnego rodzaju był jakiś hotele restauracje był Dwór co też było ważne czy majątek zaś leżący dosłownie o 800m 100 km centrum Cichowicz przysiółek wiele pole, w którym jak mój dom zresztą się znajduje teraz głosował w 90% za polską, ponieważ był zam. po prostu zbiegł do oka, ale woda, a to to może inaczej zadam pytanie, bo to jest chyba ciekawa, ale my bardziej nawet interesami właśnie jak pan postrzega dzisiaj tą rocznicę perspektywę czy pamięci czy polityki historycznej nawet nie tyle właśnie faktów tylko dla pana moment że, gdybyśmy mieli skupić na tym na dzisiejszej recepcji plebiscytu mnie w zasadzie interesuje tylko 1 moment znaczy to, że w Polsce powszechnie ignoruje się przegapią fakt, że Polska ten plebiscyt przegrała, ale wiemy, że jutro okazję nieuczciwie ma należy czy niewłaściwie w środę zagrają uczciwie ten pomysł żeby, żeby w plebiscycie mogli głosować ludzie nie mieszkający, ale urodzeni na Górnym Śląsku niemiecki pomysł Polski pomysł tylko po prostu Polska nie była w stanie skutecznie zorganizować tej akcji złożenia w złotych, ale to pracy zaproponowali to rozwiązanie nie Niemcy, więc Polska po prostu przegrała ten plebiscyt, po czym postanowiła wyniki plebiscytu z zignorować no im i ile o pierwszym powstaniu jak pisze słusznie czy nie mnie oceniać prof. Kaczmarka Jacek psuje to proszę zalegać Marka jak pisze prof. Kaczmarek oboje pierwszym powstaniu śląskim możemy mówić myśleć w kategoriach rzeczywiście takie oddolne insurekcji no to trzecie powstanie śląskie było to to, który trochę wydarzą podpisze było po prostu wojną hybrydową to Polsce to były takie polskie zielone ludziki tak jak w Donbasie rosyjskie, które przyszły tutaj zrobić zrobić z politykę zrobić to, czego nie udało się zrobić drogą demokratyczną prawda, korzystając z chwilą z chwilowej słabości Niemiec w obecności aliantów na Śląsku moim zrobili co mogli taki czas w polską historiografię narodową tak bym powiedziała mi się wydaje, że te rocznice z tej perspektywy bardzo ciekawa to to w takim razie zapytałabym na tyle na ile jestem gotów oczywiście się podzielić tym mówił pan, że właśnie Ślązacy wykonują pracę czy po prostu też, jakby tą swoją tożsamość dzisiaj jak wszystkie inne grupy tożsamościowe konstruują i jak rozumiem wyzwaniem jest to, że jest to no właśnie mnie mała mniejszość w porównaniu do tego większościowego żywiołu, ale też rozumiem, że przez to właśnie, że funkcjonują, jakby trwania jej było utrudnione czyli w jakim sensie cały czas była pod presją to też zanikają takie współczesne zawsze elementy tożsamości jest taka pokusa, żeby sięgać do takich tradycyjnych znamy np. w przypadku mniejszości, które mieszkają na wkład Polski gdzieś daleko prawda do co to znaczy ta polskość wówczas właśnie cel głównym wyzwaniem dla was pani pani zwróciła też uwagę na bardzo ciekawy dla mnie przynajmniej problem czy problem wpisywania tożsamości Śląskiej w ten dyskurs polityki tożsamości, a 1 polityk, ponieważ to jest bardzo skomplikowanej nie do końca musi udać po, ponieważ Polsce śląskość też realizuje się bardzo wielu jak o wymiarach i co zacząć od tego, że w ta śląskość jeszcze pokolenia moich rodziców, czyli pokolenia dzisiejszych 6070 latku to jest to jest formacja niezwykle konserwatywna pod pod każdym względem tutaj rola ważność kościoła na Śląsku przynajmniej do niedawna była nie do przecenienia i kościół był jeśli kościół na Śląsku, który był polskim kościołem katolickim od lat z wiadomych był jednym z głównych najważniejszych hamulcowych rozwoju rozwoju czym, bo będziemy etnicznie emancypację Ślązaków, ponieważ po kościół katolicki na Śląsku zapałem prowadził polską politykę tożsamościową polską politykę narodową i często można było mieć wrażenie, że to była dla węgla dlatego kościoła procentowe ważniejsza niż praw niż powiedzmy ewangelizacja w jakiejkolwiek formie i oczywiście były postaci, które by już w kręgach kościelnych, które się te w działalność nie wpisywały no chociażby biskup Nossol prawda, ale jednak większość księży hierarchii kościelnej na Śląsku była zawsze bardzo przywiązana do tej do tej polskiej polityki narodowej co zresztą widać dzisiaj po chociażby po linii gościa niedzielnego prawda, który jest na Śląsku ciągle wśród starszego pokolenia ważną ważnym magazynem ważnym pismem w ważnym tygodnikiem, który ma jakiś opiniotwórcze wpływ na to do gość niedzielny wszelkie objawy śląskie emancypacji warto zwalcza zażarcie tak jakby atak polskość była atakiem na kościół natomiast wśród ludzi młodych młodszych ode mnie dwudziestoletnich to śląskość jest często śląskość odkrytą to z nich wąsko często to są ludzie, którzy nie zdawali sobie sprawę przez dużą część życia, że został już Ślązakami po prostu to nie interesowało odkrywają swoją śląskość w różnych formach dopiero później ta Śląska z natury rzeczy jest w pewnym sensie czymś zupełnie innym nie śląskość i dziadków czy podatków prawda ta ta ta ciągłość transmisji tej etnicznej tożsamości ona ma Śląsku w ona jest zniszczona ona jest, ale została już zachwiana zadłużona ma no tak mu to chyba tylko tą młodą śląską już kończąc ten wątek tworzonego złotego to młodością, choć da się wpisać właśnie w politykę tożsamości w jakikolwiek sposób, a to, bo tak się broni także tą polityką tożsamości czy pani, bo ja też ja też nie jestem nie jestem szczególnie przekonany co do co do tego czy polityka tożsamości na pewno odpowiada na wszystkie problemy współczesnego świata można i widzę wiele widzę wiele destrukcyjnych widzę wiele destrukcyjnych wymiarów i i bardzo bardzo słusznie o tym pisał Mark Lilla takim eseju koniec liberalizmu, jaki znamy, który wskazywał, że polityka polityka tożsamości jest strategią skazaną na porażkę przez to, że odwołuje się raczej do tego co ludzi dzieli i do coraz mniejszych tych co uniemożliwia mówiąc najprościej to miasto jest jest oczywiście dużo bardziej dużo bardziej zniuansowane niż niż 2 zdania, którego poza temat tutaj powiem, ale w pewnym sensie jest prostą drogą do klęski formacji w stanach Zjednoczonych nazywanej liberalnej, a Europy powiedziałbym lewicowo liberalnej socjaldemokratycznej no ale po lewicy Demokratycznej to ostatnie 3 kropki, bo myślę, więc wszyscy czują bardzo dziękuję, a w ogóle to czytajcie państwo po prostu pokory i pozostałych akcji to to pewnie to więcej wyjaśni niż ta krótka rozmowa, którą bardzo dziękuję Szczepan Twardoch autor morfiny króla pokory m.in. był państwa gościem rozmawialiśmy w związku z rozpoczętym dziś spisem powszechnym dok, w którym Szczepan Twardoch nie tylko mobilizuje Ślązaków by właśnie tę tożsamość wpisywali mamy sygnał też Kaszubów i o tym będziemy mówić, że też muszą się zmobilizować i też grupa oczywiście osób, które nie chcą być kojarzone z kościołem katolickim jest taką grupą, która wykorzystuje dla nich ważny jest spis powszechny tym wszystkim będzie światopoglądzie, ale dziś teraz informacja Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA