Klienci są gotowi. A przedsiębiorcy? Pandemia może przyspieszyć proekologiczne zmiany w gospodarce

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

czy rozwój i postęp gospodarczy ma szansę iść w parze z troską o środowisko co cele zrównoważonego rozwoju oznaczają dla biznesu czy na ekologii da się zarobić jak zacząć zieloną rewolucję w firmie i co się stanie jeśli jednak jej sobie nie zorganizujemy o tym dziś rozmawiam z moimi gośćmi Małgorzata Gołota zapraszam na klimat potrzebuje zmian musimy zmienić swoje przyzwyczajenia i nawyki codzienne proste czasem najprostsze stawką jest nasza przyszłość dlatego Rozwiń » nadchodzi klimat zmian podcast ekologiczne Małgorzaty Gołoty Maria Andrzejewska dyrektor centrum June Green Warszawa Bartłomiej Kozek ekspert do spraw zrównoważonego rozwoju to są moi dzisiejsi goście dzień dobre dobre czy dobry pierwszy pytanie będzie podchwytliwe różni eksperci na równie odpowiadają, ale mam nadzieję państwo tutaj, jaką ostateczną odpowiedź uzyskać, czyli czy rozwój i postęp gospodarczy ma szansę iść w parze z troską o środowisko to jest dla mnie pytaniem retorycznym, a musi iść w parze z troską o środowisko i stan Ostrowską stan naszej planety i AM i sposób jakość życia ludzi na tej planecie, a więc myślę że, że tutaj nie możemy się zastanawiać czy tylko jak to zrobić po prostu tak musi już być musimy zmienić sposób funkcjonowania na planecie też myślę, że dużo się w kwestii zrównoważonego rozwoju zmieniło, jeżeli chodzi o to w jaki sposób przy nim odpowiada w takim sensie, że jeszcze parę lat temu kojarzona ekologii próbowano ją dyskredytować dyskredytować ochrony środowiska, mówiąc że osoby, które troszczą się środowiska chcą nas chcą nas sprowadzić wszystkich do jaskiń teraz, kiedy słyszymy o ochronie środowiska to coraz częściej słyszymy, że istnieją jakieś grupy, które chcą na tym zarobić to jest jednak również pewien postęp dyskusja zrównoważonym rozwoju, bo odzwierciedla realny fakt, że ochrona środowiska może być szansą szansą na rozwoju na rozwój bardziej przyjazne dla ludzi dla środowiska, bo to też jest ważny aspekt integruje te wszystkie kwestie po to, żeby tworzyć lepsze modele gospodarcze zarówno na tym poziomie indywidualnej firmy przedsiębiorstwa jak na takim poziomie makro makroekonomicznym, więc to jest niezwykle istotne, żeby łączyć te kwestie i bardzo też się, mimo że łączy się z perspektywy praw człowieka łączy się tą perspektywą tego, że coraz częściej, kiedy dyskutuje się różnych planach odbudowę mówi się, że nie ma miejsc pracy czy niema niema zatrudnienia na martwej planecie, więc to odzwierciedlenia tego faktu, że zależymy od środowiska zależy od jego stanu staje się coraz bardziej wyraźna, a tak pomyślał, że może moglibyśmy tu jeszcze dodać odnieść się do raportu, który nie tak dawno został opublikowany raportu profesor gada głupoty, a który był przygotowany na zamówienie rządu Wielkiej Brytanii i wskazywał na powiązanie środowiska ekonomia wydaje się, że w tym raporcie właśnie profesor bardzo wyraźnie wskazuje, że czy ta relacja pomiędzy rozwojem, a poszanowaniem kapitału Przyrodniczego jest czymś kluczowym na tej kolejnej naszej ścieżce do popu na ścieżce rozwoju to jest jakby element, którego nie możemy uciekać po prostu musimy przedstawić sposób naszego myślenia właśnie teraz pytanie jak to zrobić i czy cele zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do biznesu właśnie mają szansę nam pomóc w tym przedstawieniu w tej reformie ja się, jeżeli mogę zacząć myśleć że, że cele zrównoważonego rozwoju tych, które już chce z zeszłym roku obchodziliśmy pięciolecie przyjęcia celów, a one na początku spotkały się oczywiście dużym zainteresowaniem biznesu i dosyć szybko chyba zostały wdrożone te podstawowe strategie rozwoju nie tylko biznesu, ale również samorządów i innych podmiotów im to są to jest bardzo ważne, że tak szybko zwrócono na nią uwagę i tak szybko podmioty przeróżne zaczęły odwoływać się wskazywać w jaki sposób ich zaangażowanie przyczynia się do zrealizowania celów zrównoważonego rozwoju oczywiście droga do ich osiągnięcia jest bardzo trudna wyboista i czasami wydaje się nam, że no w zasadzie nie jest możliwe, aby do 2030 roku udało się osiągnąć, bo bo, bo jest cała masa różnych przeciwwskazań natomiast, a ważne jest, że one są na agendzie, że są w tej chwili są wpisane w strategii biznesowej co więcej, że są związane z legislacją w zakresie raportowania ESG co wydaje mi się też już taki sposób, a bardzo konkretne sprawia, że stają się one kluczowe Senat chce rozwoju na nie warto też wspomnieć o tym, że cele zrównoważonego rozwoju wpływają również na praktykę biznesową w takim sensie, że dotykają samego rdzenia, kiedy mówimy odpowiedzialnej konsumpcji produkcji, a to mówimy tutaj zmiana modelu biznesowym firm, które pozwoliłoby na to, żeby jednak wykorzystywać zwiększać chociażby efektywność energetyczną, a czy materiałową, a z drugiej strony z kolei kwestia rozwijania i rozwoju czystej dostępnej energii również jest szansa biznesowa zarówno na ze zmniejszenia sobie kosztów związanych ze zużyciem energii poprzez inwestycje czy to odnawia się odnawialne źródła energii czy to efektywność energetyczną na, ale również szansa biznesowa także dla firm, które generują chociażby zielone miejsca pracy czy czy czy właśnie wartość dodaną dla gospodarki warto też wspomnieć w ostatnich latach takim przykładem jest fakt, że szczyt 2015 roku mieliśmy około 4 tysięcy prosumentów, czyli osób, które jednocześnie są konsumentami energii, ale również produkuję ze źródeł odnawialnych mówimy tu w Polsce, a obecnie mamy ponad 450 000, więc olbrzymi skok i to widać, że tutaj zarówno konsumenci jak jednak odpowiadają na te wyzwania na również obecna pandemia jest takim dowodem znaczenia takiego zrównoważonego rozwoju, ponieważ bardzo dużo wskazuje na to, że koronawirus jest chorobą zwierzęcą, która przez przeskoczyła na człowieka też w wyniku rosnącej presji człowieka na środowisko na zbliżanie się coraz bardziej tych siedlisk ludzkich siedlisk dzikiej przyrody co z kolei ułatwiła róż ułatwia różnego rodzaju pat genom przeskakiwanie czy to bezpośrednio na człowieka czy to ona poprzez zwierzęta gospodarskie na na człowieka, więc to pokazuje jak duża takie pozornie właśnie niewielkie stopniowe zmienianie przekształceń środowiska pogorszenie stanu dróg na dłuższą meta na dłuższą metę może stanowić ryzyko biznesowe również dla firm wydaje mi się, że tak jak o klimacie troszeczkę zaczęła rosnąć świadomość tego jak bardzo troska ma znaczenie dla biznesu teraz również zaczynamy widzieć takie powolne powolny wzrost świadomości związanej z koniecznością ochronę ekosystemów różnorodności biologicznej jest również niezwykle istotna mogą mówimy tutaj, posługując się takim inspirującą kojarzonymi brzmiącym słowem szansa, a czy są sektory czy takie grupy firm, lecz są branże, które właśnie na tym na tej Zielonej rewolucji mogą stracić nasuwa się jako pierwszy ten sektor paliw kopalnych, które wręcz chyba powinien stracić ale, ale co więcej co jeszcze, bo to pójdzie tak łatwo czy to będzie faktycznie każdemu po równo czy też nie znaczy tutaj oczywiście wyzwanie jak to przy każdej transformacji ekonomicznej tutaj oczywiście również m.in. ona, czyli program ma Zatorski do spraw środowiska, którego misję realizujemy w Polsce podkreśla ten fakt, że żyjemy w momencie transformacji stare modele biznesowe zaczynają stawać coraz bardziej ryzykowne biznes tak jak zwykle staje się coraz trudniejsze do utrzymania pojawia się nowa rynkowa konkurencja nowi gracze, którzy grają wg tych nowych reguł, a tutaj oczywiście starzy gracze mają przed sobą szereg wezwań są oczywiście tak jak pani wspomniała branże, które tak jak sektor paliw kopalnych, które muszą przemyśleć trzymano w bojach, bo albo znikną albo będą musiały zastanowić się nad tym, skąd chociażby pozyskiwać energię tutaj oczywiście szanse na inwestycje w odnawialne źródła energii się pojawia chociażby tutaj ta te poza pojawiały się potwory energetycznym stary piernik kopalnych można oczywiście argumentować jest obiektem krytyki, że za mało jest późna i cały czas potrzebujemy zwiększenia naszych ambicji skończenia z takim Dream zasięgiem natomiast natomiast jest też dużo sektorów, które jednocześnie jest to wyzwanie szansa, bo oczywiście mamy chociażby różnego rodzaju przemysł energochłonny sektor stalowe, które z 1 strony na chcielibyśmy to Unii Europejskiej również ochronić ten sektor po to, że generują chociażby na surowce niezbędne do tej transformację ekologicznej transformacji klimatycznej, a chociażby surowce do turbin wiatrowych, ale z drugiej strony jest to też szansę na zmianę na wykorzystywanie nowych technologii na innowacje chociażby w wypadku tych przemysłów najbardziej energochłonnych wykorzystywanie wodoru wygenerowanego z odnawialnych źródeł energii, więc jest tutaj oczywiście szereg wyzwań i wyzwań stojących przed biznesem przed regulatorem, żeby tak sprawę transformację ataki sprawiedliwe też społeczny charakter, ale też są to szansa oczywiście szansy biznesowej biznesy, które bez ci zaczną postrzegać nie tylko w kategoriach ryzyka hamować ten postęp, ale również będą widzieć to w kategoriach szansy na to będą miały również szansę bardziej przemyślany sposób stworzyć sobie taki model biznesowy, w którym będą mogły się odnaleźć w tej transformacji myślę też, że tutaj oczywiście bardzo ważne jest to, jakie są branże, bo w niektórych branżach instytucje są zdecydowanie większe wyzwania w innych można łatwiej przyjąć czy zmienić model biznesowy, ale tutaj po takim kluczowym elementem jest to na ile na ile w sposób dojrzały zaś były prowadzone analizy przez osoby zarządzające danymi przedsiębiorstwami na ile by chciały wziąć pod uwagę to to te doniesienia z rynku czy chociażby informacje płynące właśnie takich raportów, jaka PC jak raportuje NEP-u, a czy chociażby w ogóle jest przez informacje, które przekazywał środowisko naukowe, że zbliża się czas, który będzie wymagał radykalnej zmiany i im wcześniej poszczególne przedsiębiorstwa brały pod uwagę próbowały dostosowywać typowały wręcz myśleć o tym w jaki sposób zmienić sposób funkcjonowania w tym na pewno lepiej na tym wyjdą oczywiście, bo tu, odnosząc się też do tego co powiedział Bartek są branże, które są jak gdyby nie granymi tak z marszu prawda cała branża, która związana z produkcją i nie wiem chociażby paneli fotowoltaicznych czy jakiś innych rozwiązań służących Chem tworzeniu wyprodukowanie Zielonej energii to jest oczywiście to jest ta branża, która ma ogromne pole do popisu, ale są też inne branże czy chociażby teraz branża budowlana, która staje przed ogromnymi wyzwaniami by spowodowanymi przez pandemię i też musi pomyśleć o tym w jaki sposób jak definiować, gdyby sposób w ogóle no no i tego rozwoju czy też funkcjonowania jak również konstruowania domów, bo tutaj jest też nie mówimy tylko łącznie w domach jednorodzinnych, ale chociażby od wielkich budynkach, które również powinny być tak konstruowane, aby były jak najbardziej za zeroemisyjne, a więc możliwości jest naprawdę multum tak nam wydaje mi się, że w znacznej mierze to sprowadza się też do chęci czy do do kreatywności do umiejętności inspirowania się czasami nawet dobrymi rozwiązaniami, których cechy, których już jest coraz więcej no dobrze, a teraz jak sobie, odnosząc się, jakby nasze realia polskie do tego wszystkiego czym państwo, gdzie jak sobie radzą by polskie firmy jak wybrać Polski biznes ze wdrażaniem, jakby tych proekologicznych rozwiązań chociażby na razie na papierze, ale też z covid-19 czy pandemia, która te ekologiczne rozwiązania mogła zepchnąć trochę cień, więc teraz Podsumujmy tę sytuację w Polsce tajne na ile w tej chwili myśli się o tym jak uratować biznes albo jak go podnieść po stratach spowodowanych przez pandemie i na ile w tym myśleniu uwzględnia się już właśnie proekologiczne rozwiązania czy ta pandemia w kontekście właśnie tego, że część biznesów zamrozi albo wręcz zniszczy i może być właśnie dla nich jeszcze większą szansę czy to im nie stanie się tak albo stanie się tak, że firmy, które będą próbowały zacząć działać nowa właśnie zaczną już z tą reformą wpisaną w został cały trzon działania biznesu szczerze mówiąc mam ogromną nadzieję, że dokładnie właśnie tak się stanie to Bill BT, którym mówimy praktycznie codziennie nabędzie już taką taką podstawą rozwoju czy odtwarzania firm po po czasie pandemii, bo o, bo jest to moment na wykorzystanie środków, o których też wiemy, że płynął mają nadejść należy je w sposób inteligentny wykorzystać nie po to, żeby podnieść firmy po prostu, żeby podnieść ją tak, aby stała się przyjazna i aby była przechodziła, gdyby na ten inny model, czyli jest nie funkcjonowała tylko wyłącznie po to, żeby my osiągać dobre wyniki ekonomiczne, ale również właśnie żeby, rozwijając się i tworząc miejsca pracy w swoim za ze swoim, jakby było mu no swojej działalności, żeby a, żeby jak najmniej oddziaływała na środowisko jeśli jeśli chodzi jeszcze tę kwestię wydaje mi się, że są też takie 3 trendy, które będą oddziaływać na modele biznesowe abstrahując jeszcze na chwilę od kwestii regulacyjnych, bo te same siebie będą w najbliższych latach ze względu chociażby na europejski zielony ład bardzo silnie wpływać na na w sposób funkcjonowania gospodarki, a tym samym na modele biznesowe firm z 1 strony to co będzie działo w Polsce będzie będzie skutkiem tego w jaki sposób np. polskie oddziały globalnych koncernów będą realizować te globalne strategie swoich firm matek, które bardzo często przyjmują bardzo ambitne programy związane chociażby z osiąganiem neutralności klimatycznej z różnymi działaniami prośrodowiskowe dotyczącymi czy to od budowy szeroko rozumianej jako systemu to właśnie promowania większej efektywności surowcowej itd. dalej lepszy polityki odpadowej, jeżeli chodzi o firmy, więc tutaj to jest wydają się 1 taki trend wygląda na to, że te globalne ambicje firm raczej nie spadają w trakcie tej pandemii, tym bardziej że, że było ono właśnie te kwestie były barbety kwestia lepszy od budowy wykorzystania tego do odbicia się o po pandemii koronawirusa do tego, żeby jednocześnie oczywiście inwestować te działania prośrodowiskowe to problematyczne będzie również w widocznym trendem również firma, tym bardziej że część z tych inwestycji będzie przynosić oszczędności firmom, chociaż efektywność energetyczną czy surowca będzie oznaczać długofalowo niższe koszty to może jakoś też pomagać przy okazji tej post pandemicznym budowę, więc to jest 1 trend drugi trend jest to na ile te duże firmy dur duzi gracze będą wpływać na swoje łańcuchy dostaw na ile będą widzieć swoją odpowiedzialność za tych mniejszych graczy rynkowych ze względu na strukturę polskiej gospodarki na to, że bardzo dużo tutaj mamy małych średnich przedsiębiorstw to będzie bardzo istotne cięcia będą zamykać swoje takiej bańce czy też np. wspierać te działania pozytywne podejmowane przez przez swoich swoich dostawców chociażby czy to przez nie tylko oferował domaganie się od nich coraz lepszych standardów, ale również oferowaniem wsparcia to jest ten drugi trend, a trzeci trend to też jest kwestia nowych biznesów biznesu startupowych chociażby na tutaj tutaj widzimy już takie trendy, które wykorzystuje się nowoczesne technologie po prostu, żeby tworzyć już od samego początku, jakie modele biznesowe, którym troska o środowisko troska jakiś taki też dostęp społeczne odgrywa swoją rolę tę walkę zmarnowaniem jedzenia walka to znaczy możliwość wymieniania ubrań po to, żeby nie trzeba było ich kupować możliwości związane z naprawą sprzętów elektronicznych i ponownego od sprzedawania wykorzystywania to wszystko są działania, które już widać i one oczywiście po 1 w pojedynkę mogą wyglądać bardzo bardzo bardzo duża, ale razem zaczynają tworzyć taki jako system zmiany, które może też funkcjonować m.in. dlatego że wg różnego rodzaju badań to polscy konsumenci nie tracą, jakiego zainteresowania kwestiami środowiskowymi w trakcie tej pandemii zaczynają widzieć powiązania między jakością życia stanem środowiska, więc też taki nacisk konsumentów na to że, że być może cały czas chcą chcą żyć zdrowiej chcą żyć bardziej przyjazne dla środowiska i wdrażać takie takie wzorce style życia również będzie takim czynnikiem, który raczej będzie stymulował firmy do kontynuacji tego środowiskowego kursowanie wyhamowywać, ale tak jak wspomniałeś Bartku myślę, że tutaj dosyć ważnym elementem jest czynnik legislacyjnym, bo wszystkie ławkę wszystkie idee decyzje, które są teraz podejmowane na poziomie komisji europejskiej, chociaż będzie sygnał legislacyjne czy wprowadzane dyrektywy rozporządzenia sprawiają, że coraz więcej firm po prostu będzie musiało się dostosować będzie musiało się będzie musiało tak funkcjonować, aby raportowanie akurat dotyczy w tej chwili tych największych firm, ale będzie schodziło coraz niżej coraz więcej firm będzie musiał przedstawiać swoje im swoje elementy dotyczące raportowania poza Fina nie finansowego, ale też dostać tu znaleźć biznes, który nie opiera się na jakimś kredytowaniu czy finansowaniu zewnętrznym, więc myślę, że tutaj ogromną rolą jest sposób w jaki zaczną funkcjonować instytucje finansujące cały sektor finansowy to w jaki sposób będą analizowały i wszyscy właśnie w momencie udzielania kredytu czy chociażby nawet ubezpieczając dane przedsiębiorstwo w jaki sposób to przedsiębiorstwo funkcjonuje w odniesieniu do tych wskaźników bezpieczne przede wszystkim w stosunku do środowiska i w jaki sposób też oddziaływuje społecznym, a teraz myśmy mieli te polskie realia nakreślić dziś na tle międzynarodowym to jak w Polsce wypadamy jeśli chodzi o tę gotowość i to przygotowanie do tych reform i czy w ogóle jakoś dokładamy do konsumenta już pan Bartłomiej powiedział, że konsumentów nie ma co martwić konsumenci są na tak i kilkakrotnie eksperci różnych dziedzin to powtarzali nie tylko jeśli chodzi o biznesie, ale też jeśli chodzi o o modę jeśli chodzi o jakieś inne rozwiązania dotyczące ograniczenia nie są więc, że Polacy w różnych badania mówią o stosowaniu nie chcą oni są gotowi oni mogą się zmieniać i wdrażać nowe nawyki nowe zwyczaje, ale pytanie jak bardzo gotowy jak bardzo prężnie nastawiony do tych zmian jest biznes tej może zaczęłabym od takiej krótkiego odniesienia się do badania, które było przygotowane przez firmę doradczą PwC to jest badanie misją serowej tak, w ramach którego objęto analizą 5000 Top menedżerów Stoch 100 krajach, a w śród tych 5000 znalazło się 49 menedżerów z Polski i pytanie jedno pytanie oczywiście dotyczyło kwestii zmian klimatu szkód środowiskowych pan się wśród polskich menedżerów tylko 22% ankietowanych zadeklarowało, że ich strategii zarządzania ryzykiem znalazły się zmiany klimatu szkody środowiskowe w skali świata takich deklaracji było 40%, więc myślę, że tutaj jest też sposób taki jednoznaczny widać w jaki sposób my plasujemy się na tle no już takiej myśli na poziomie globalnej i że bardzo dużo mamy do zrobienia w tym zakresie on też dodał, że biznes staje się taką tutaj wyzwaniem Polski w takim też kondycji polskiej gospodarki, bo też wg danych Eurostatu Polska gospodarka jest do tworzenia tego 1% PKB potrzebuje około 2× więcej energii niż europejska średnia czynią mówimy tutaj jakimś dale neutralności klimatycznej szkoły się takich standardach, które są i są we wdrażane, a jeżeli chodzi o efektywność surowcową to jest ona dziś około 33 pół razy niższa niż europejska średnia, więc to pokazuje olbrzymie wyzwanie bo, chociaż bez perspektywy tego, że mogą rosnąć płace w związku z tym również koszty pracy to też, jeżeli Polski biznes, jeżeli przedsiębiorstwa operujące w Polsce będą chciały mieć jakiś taki, a taką pozycję do tego, żeby utrzymywać na tym rynku rozwijać się to będą musiały szukać oszczędności nie na kosztach pracy, ale właśnie na efektywnym wykorzystywaniu tych surowców, które energii, z którymi mają do czynienia to również będzie wpływać na to czy Polski biznes będzie się stawał innowacyjny na tle takim europejskim czy nie oczywiście legislację w tej niezwykle ważną rolę do grania na, ale oczywiście, ale z drugiej strony warto też wspomnieć o tym, że legislacja tworzy taką sytuację, w której firmy stoją przed wyborem albo będą szły z legislacją po prostu wdraża różnego rodzaju inwestycje, które oczywiście będą kosztowna, a wtedy, kiedy każe im się z góry dnia niejako albo wtedy, kiedy albo same zaczną już teraz wiedząc, jakie są trendy, bo wiemy, jakie są megatrendy ONZ wskazuje megatrendy europejska polityka wskazuje trendy, którym będzie szła, więc pewne taka stabilność legislacyjna nie powiem, że pełna, ale przepis taki AK kierunkowe jest widoczna, więc te firmy, które będą się na nią przygotować, zanim będą twarde przepisy no to będą też klimatycznymi liderami w ten sposób będą tworzyć sytuacji, w której on inwestuje one zmieniają się też trochę na swojej swoich zasadach to oczywiście bierze się z szeregiem ryzyk, ale każda działalność biznesowa jest ryzykiem niejako, więc tutaj mówimy o minimalizacji tego ryzyka dlatego w najbliższym czasie też to jest ten międzynarodowy, który również pojawi się w Polsce, a istotną rolę będą odgrywać różnego rodzaju partnerstwa chociażby partnerstwa realizowane w ramach współpracy na rzecz realizacji celów zrównoważonego rozwoju my tutaj centrum np. Warszawa mamy nasze partnerstwo jest czasowe razem ze środowiska mamy również projekt Climate Leadership, który wspieramy firmę na drodze do neutralności klimatycznej, ale też, widząc bardzo różnych innych miejscach taki rosnące apetyty rosną oczekiwania to takie partnerstwa, kiedy wymiana wiedzy taki partnerski dialog otwarty na Mao oparty na otwartości na przejrzystości jest wyzwaniem, ale również jest wezwaniem rezygnacja z takiego dialogu, bo mam teraz ostatnia przyjemność prowadzić zajęcia na na uczelni jej słyszeć coraz więcej studentów wśród w tym przy, których ja osoba, która jakoś tak czasami sceptycznie patrzy się na niektóre działania biznesu wychodzą na niezwykle prowizji masowo nastawione osoby, ponieważ młodzi ludzie zaczynają coraz bardziej dostrzegać tylko ściema coraz bardziej rosną oczekiwania biznes będzie musiał na nią odpowiadać i takie taka współpraca, w której właśnie otwarty sposób dyskutuje wymienia się doświadczeniami idzie i które pojawiają się eksperci tak jest zresztą właśnie kremy liderzy, którzy mogą doradzić biznesowi to też pomaga różne sposoby minimalizować ryzyko biznesowe tworzyć pozytywny wizerunek firmy Knight tworzyć model biznesowy, który jednocześnie zarabia zmniejsza swój negatywny wpływ na społeczeństwo na środowisko i przyznam bardzo bardzo dobrze, że odniosła się do programu które, które zainicjowaliśmy w roku 2019 nic nie jest panem prof. Bolesławem rokiem programu klimat Leadership myślę, że i czy czy partnerstwo razem ze środowiska czy właśnie byłem klimat też jest fantastycznym przykładem właśnie tego w jaki sposób jak i jakie efekty można osiągnąć poprzez współpracę, bo tak jak skrajne Leadership mamy w tej chwili społeczność w zasadzie chyba stworzyliśmy taką małą społeczność ludzi, którzy są zakręceni chcą działać współpracować z temacie osiągnięcia neutralności klimatycznej są po prostu wspierać firmy, czyli z 1 strony mamy liderów mamy firmy, które chcą coś zmienić w swoim funkcjonowaniu jest miejsc one właśnie mamy tę społeczność ponad 80 prawie 90 ekspertów z przeróżnych branż, którzy chcą się włączyć są podpowiadać co jakby przekazywać swoje doświadczenia i wskazywać to te nowe możliwości myślę, że to jest fantastyczne dla dla wszystkich naszych firm biorących udział, ale nie tylko nawet dla samych par 1 każdy z nas dowiaduje się rozwija poszerza swoją wiedzę to jest świetne natomiast miesiąc późniejszą współpracę myślę, że też wkraczamy coraz bardziej, gdyby widzimy jak bardzo jest istotne elementy przy tym przechodzeniu na ten nowy model tego zielonego rozwoju jak bardzo istotne, żeby rozmawiać z partnerami, z którymi być może do tej pory nie rozmawialiśmy, ale właśnie to połączenie może przynieść zupełnie nowy na nową wartości tutaj takim zawsze przykładem, który przychodzi do głowy jest to jak z odpadów i nie wiem obiekt z jabłek można wyprodukować US skórę ekologiczną to jest co było przedmiotem prac 1 ze start-upów przyniosła fantastyczne rezultaty myślę, że pomysł, który nigdy nikomu wcześniej przeto głos może być nasze kiedyś przyszedł, ale który nie był przynajmniej jakiś sposób eksploatowane tutaj pokazuje jak jakiś zaskakujący sposób może dojść to partnerstwo jak dobry może przynieść efekt dobrze jak mamy konsumentów, którzy są gotowi na zmianę mamy trendy i mamy kierunki podane przez instytucje zmiany przez pana Bartłomieja, na które warto zerkać, na które warto wzorować i uwzględniać w swoim biznesplanie mamy mentoringu tak mamy klimat dla Leadership to jest taki program, który pomaga tak dzieli się wiedzą ułatwia dzielenie się czy mamy wsparcie finansowe jeśli chodzi o biznes biznes w tej chwili, które czy to dopiero tworzy też chce przejść właśnie taką zasadniczą transformację na tę drogę zieloną może liczyć na jakiegoś rodzaju wsparcie finansowe jak to było jak one możliwości w tej w tej kwestii ja mogę powiedzieć tutaj o tych programach działaniach, które z no odnoszą się bezpośrednio do naszych firm banków, które były zaangażowane w klimat Leadership które, które właśnie jeden z celów było stworzenie programów, które by wspierały finansowanie z określonej zmiany tutaj mieliśmy rozmawialiśmy o wspieraniu przechodzenia w zwiększaniu efektywności energetycznej branży budowlanej, a w drugim wypadku o działaniach, które związały się z UE minimalizacją w zasadzie wyciekł najbardziej optymalnym wykorzystaniem wody i były skierowane zarówno do rolników, jaki do prywatnych odbiorców przedsiębiorców, czyli tutaj to były takie bardzo konkretne działania podejmowane czy powiem wręcz produkty podejmą tworzone przez przez instytucje finansowe natomiast myślę, że tutaj jest to jest ogromna rola też to jest dobry przykład matek zmienia się rynek pod kątem właśnie różnych kwestii, o których mówiliśmy ja z 1 strony właśnie mamy badania mamy dane np. PC czy międzyrządowego zespołu badającego kwestie klimatyczne IT te dane z 1 strony doprowadziła do tego, że rząd zaczyna zmieniać swoje swoje podejście pod c pod naciskiem opinii publicznej pod naciskiem też młodzieżowych strajków klimatycznych, a w związku z tym w tym ten cały świecie w tym świecie w tym mieście mówimy o celach zrównoważonego rozwoju tworzeniu partnerstw generowane były tego typu partnerstwa również na poziomie takim międzynarodowymi tutaj można wspomnieć koalicję style, czyli różnego rodzaju samorządu biznesu, które stwierdziły, że wciąż obowiązuje paryskie porozumienie klimatyczne, mimo iż wtedy Donald Trump wycofywał stany Zjednoczone z tego porozumienia, a to z kolei wpływa na to, że same firmy widzą w swoim każe biznesowym tzw. swój wpływ na środowisko klimaty tutaj akurat sektor bankowy sektor finansowy jest niezwykle istotne bank gwarantuje środki na taką na taką transformację te środki z 1 strony pojawiały się z sektora publicznego w wyniku tych różnych pakietów stymulacyjnych, które obecnie są czy to na poziomie krajowym na poziomie na poziomie europejskim chociażby, więc z 1 strony mamy Strumień publicznych publicznego finansowania różnego rodzaju inwestycji, a z drugiej strony mamy też zmiany w sektorze prywatnym, bo kolejne banki chociażby deklarują, że zmniejszają swoje portfolio węglowe w cudzysłowie coraz mniej chętnie inwestują efekt działania służące właśnie rozwojowi tej starej energetyki opartej na paliwa kopalne i też bardzo często dochodzi do różnego rodzaju współpracy między tym sektorem finansowym prywatnymi publicznymi tutaj nawet w Polsce widzimy, że banki interesują się są coraz bardziej zaangażowany chociażby takie programy jak czyste powietrze, więc tutaj tych opcji się pojawia trochę taki projekt jak właśnie pan wspomniał w kraju martwi się również generują nowe narzędzia finansowania pojawiał się różnego rodzaju nowe inicjatywy nowe sposoby finansowania inwestycji takich jak po takich jak chociażby formuła ESCO, w której firma czy samorząd chce zainwestować w poprawę efektywności energetycznej i inwestuje oczywiście część z tych zysków spowodowanych przez zmniejszenie zapotrzebowania na energii NATO idzie dla firmy czy dla samorządu część idzie i dla firmy, która zainstalowała chociażby bardziej efektywne oświetlenie pojawiają się różnego rodzaju partnerstwa między właściwie mamy energetycznymi czy to czysto zielonymi czy to też bardziej konwencjonalnymi, a firmami, które firmy oczekują też od firmy energetycznej dostarczy im czystej energii, że pokryje istnieje zapotrzebowanie energetyczne ze źródeł odnawialnych, więc tych form nowej współpracy opartych o czy to finansowanie to właśnie taką współpracę stricte biznesową, ale opartą właśnie na takiej Zielonej transformacji jest całkiem jest całkiem sporo, a jak uzasadnione jest twierdzenie, że kto nie podejmie żadnych działań jeśli chodzi o ochronę środowiska czy ekologii w ogóle ten będzie najbardziej stratny jeśli chodzi o biznes biznes w najbliższych kilku czy też kilkudziesięciu latach no to bez np. branżę budowlaną do chociażby produkcja cementu jest jednym z takich bardziej energochłonnych generujących wysoki poziom emisji oczywiście, że potrzebujemy materiałów budowlanych do rozwoju potrzebujemy infrastruktury potrzebujemy różnego rodzaju produktów usług które, które będą będą generowały takie misja, ale jeżeli, jeżeli firma nie podejmie, jaki stosownych działań czy to poprzez nowe formy opodatkowania węglowego czy to poprzez udział w europejskim systemie handlu emisjami to też będzie to wiązać z szeregiem kosztów ryzyka legislacyjnych chociażby związanych z rosnącymi potrzebami rosnącymi oczekiwaniami władz instytucji to centralny czy to właśnie Unii Europejskiej chociażby związanych z SOR osiąganiem tej neutralności klimatycznej, więc chce może się okazać, że firma, która np. będzie zmniejszać czy to poprzez innowacje technologiczne czy to poprzez zmianę jakiegoś Formuły biznesowej np. oferowania usługi zamiast produktu przede wszystkim czy np. oferowanie oświetlenia zamiast zamiast tylko wyłącznie właśnie niebem produktów typu właśnie świetlówki, a może może na tym bardzo dużo straci, bo może się okazać, że będzie jakiś jakaś nowa Innowacyjna firma, która będzie powiedzmy odkupywać materiałów budowlanych, ponieważ wejdą wejdą w życie być może paszporty, w których każdy ten materiał na, z którym których używamy do budowy będzie oznaczony będzie możnego poddać ponownemu użytkowaniu, jeżeli nie będzie użyty poza tym będą mogły się pojawiać nowe albo nowy-stary materiał budowlany może do Łask powrócić chociażby używanie drewna jako materiału budowlanego, a może pojawić właśnie takiego dyskutowaliśmy E-sport rynek na roślinne zamienniki mięsa, które już widać, że się rozwija będzie się wg danych i globalnych rozwijał jeszcze bardziej będzie się rozwijał jego zapotrzebowanie, więc można będzie próbować odwrócić te tak koło postępu i próbować udowadniać, że po prostu, jeżeli nie będziemy jedli mięsa to umrzemy albo można można zacząć proponować nowe produkty nowe usługi, które będą odpowiadać na ten zmieniający się rynek, które będą mniej my tworzyły mniejszy nacisk środowiska jednocześnie będą zaspokajać nasze potrzeby to nie jest także świecie neutralności klimatycznej nie będziemy potrzebować zmian nowego komputera od czasu do czasu czynne PN na nowego ubrania, ale jedni LM wcale nie oznacza, że będziemy musieli trzymać tych starych modeli biznesowych czy to szybkiej modzie czy to poprzez wymianę telefonu co roku czy to poprzez różne innego typu działania nasz komfort musi ulec zmniejszeniu natomiast sposób w jaki produkujemy konsumujemy może to jak najbardziej będzie się zmieniał i wartość firmy miały tego również świadomość myślę, że tutaj kluczowym IT jestem tutaj jest zaznaczenie konieczności zmiany modeli biznesowych czy Bartku mówiłeś i właśnie te przykłady, które dotyczą tak najczęściej, gdyby podajemy przykłady, które dotyczą branży spożywczej spożywczej akurat, pokazując to że, aby zwiększyć swoją atrakcyjność na rynku niejednokrotnie producenci typowo mięsnych produktów wprowadzają zamienniki roślinne pokazując, że idą jak bezwzględni i chcą się dostosować do oczekiwań potrzeb konsumentów, a ten przyznał, że też wielokrotnie zastanawiam się nad przyszłością hodowli mięsa tej takim produkcyjnej na wielką skalę, bo mam takie wrażenie że, że faktycznie nadchodzi ogromna ten trend odchodzenia od mięsa przechodzenia na zamienniki roślinne czy wręcz komórkowego i produkowania mięsa to to jest to jest właśnie przyszłość np. tutaj sama branża związana z hodowlą mięsa powinno się tę bardzo bacznie przyglądać, bo utrzymywanie takiego biznesu jak w tej chwili takiego sposobu funkcjonowania na pewno nie jest możliwe na dłuższą metę i tutaj zmiany są absolutnie konieczne oczywiście to wielokrotnie też słyszeliśmy o tym, że jeżeli będzie troska o dobrostan zwierząt będzie nie wiem, ale zapewnione zostaną im lepsze warunki będą będzie jak my zupełnie inny sposób będzie prowadzona hodowla, a to będzie się to wiązało z drastycznym podniesieniem cen produktów no dobrze nie one będą wyższe i nie należy się tego bać, ale po prostu nie możemy iść w tym samym kierunku, bo wiadomo, że hodowla to już jest oczywiście dobrostan zwierząt jest bardzo ważnym elementem, ale jest to ogromna ingerencja środowisko związane z ogromnym zużyciem wody konieczny do hodowli czy wycinanie chociażby lasów po to, żeby będzie pozyskiwać nowe obszary na związane z nieba produkcja paszy to itd. więc to jest to jest ogromne wyzwanie myślę, że są branże, które po prostu nie mogą uciekać przed muszą się nad tym pochylić muszą wziąć pod uwagę te nowe nowe wyzwania i próbować znaleźć my zmieniać swój inny sposób funkcjonowania oczywiście tu znowu przychodzi nam w sukurs komisja europejska chociażby ta te dyrektywy, które są związane z naprawą sprzętu czy następne i ze skracaniem czy wydłużaniem czasu ich przydatności możliwości użytkowania czy też ponownym wykorzystaniem czy te inicjatywy również na firmy pół utwierdzi w sumie prywatnych firm, które jest dążą do tego, aby sprzęt można było przynieść, aby tu zapewne za naprawione, aby z powrotem wrzucić wrócić na rynek są zupełnie nowe modele biznesowe, które do tej pory nie było, a które okazują się spotykają się z ogromnym zainteresowaniem właśnie to buduje wartość firmy to są właśnie ci, którzy im wcześniej wkroczą w ten nowy obszar mu tu do tej pory chęć zapełnienia rozpoznamy tym osiągnąć większą większą korzyści większe zyski również bierność nie opłaca, którzy ustalili mam nadzieję, że teraz wszyscy biznesmeni, którzy nas kraju z osoby prowadzące firmy wezmą sobie to serce głęboko, ale powiedzmy jeszcze o perspektywie czasowej czy my jako konsumenci teraz z jak pozwolę sobie reprezentować tego społeczną, a powinniśmy przygotować się na błyskawiczne zmiany czy też może będą zmiany ciągnący się latami je tutaj przywołam z kolei przykład mody, którą wiele wielu ekspertów odsądzają od wiary jako o wodę chłoną degradują są przed wszystkim zasoby wodne, ale też, emitując ogromne zasoby jak mają co 2 do atmosfery i ten sektor mody, które jeszcze rok temu nie wygląda jakoś specjalnie obiecująco bardzo w ostatnich miesiącach dużo dobrego zrobił oczywiście dużo tutaj do zrobienia niestety to udaje się całkowicie ekologiczne, ale jednak rosnąca poz. 2ego wieku i gotowość właśnie producentów do naprawiania odświeżania czy chociażby przyjmowania zwrotów odzieży od konsumentów jest takim atakom typu o dużą nadzieję nadaje, więc teraz pytanie pozostałe sektory będą zmieniały się tak jak chociażby moda, która bardzo dynamiczny urywał się zaczęła czy też przez kolejne 10 lat będziemy tak mówić o tym, że to budowlane, że fotowoltaika tam kotły coś tam, a efekty będą znikome tak to znaczy do pana mamy tutaj o tyle dobrą sytuację, że nie musi to być terapia szokowa tak jak w osiemdziesiątym dziewiątym możemy tutaj dokonywać stopniowej, ale dynamiczne oczywiście, bo bo, bo tutaj dane naukowe są dość jasne, że potrzebujemy jednak tego, żeby działać i to w tej dekadzie dość stanowczo nie chodzi o to, żeby teraz sobie sobie uśpić czujność tego właśnie wręcz przeciwnie, żeby ją mieć, żeby te ambicje rosły natomiast mamy duże szanse z tym związane właśnie z tym że, że wiemy już mniej więcej wiemy co się dzieje konsensus naukowy jest jasne wiemy co musimy zrobić ograniczyć ten wzrost średniej globalnej temperatury do 1,5 °C najlepiej, a drugim najgorszym wypadku NATO do poziomu 2 °C wiemy znamy już pewne modele biznesowe już tutaj różnego rodzaju przykłady pokazywaliśmy wiemy, jakie powinny być założenia tej transformacji czy żona musi mieć charakter sprawiedliwy on musi jednak tworzyć nowe modele biznesowe zmiany ekonomiczne również musiał włączać ludzi w ten obiekt ekonomicznej muszą przynosić korzyści jak największej grupie ludności, a no tutaj modele biznesowe alternatywne również dają pewne pole do popisu dla mnie takim przykładem oglądam swego czasu taki dokument takiej sieci sieci, które działa tutaj szefem Niemczech i chyba też bali, a która pokazuje taki model biznesowe w pigułce Otóż przyjmuje ona zużyte sprzęty to różnego rodzaju właśnie sprzęt AGD RTV sprzęt te elektroniczne mebla itd. ten dalej był tam pracują głównie ludzie z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym z 1 strony z drugiej strony to ta sieć oferuje właśnie te sektory handlowe rzeczy z gwarancją minimum tam 12 miesięcy z tego co pamiętam ona ma 22 grupy konsumentów zainteresowanych z 1 strony z takich stereotypowo bardziej świadomych ekologicznie, czyli taka jest wyższa klasa średnia osoby zainteresowane ochroną środowiska, które chcą żyć własnym świadomie kreować sobie z tego życia właśnie taki, a z drugiej strony osoby uboższe starsza, które dzięki temu dostają wysokiej jakości produktu odświeżone, bo to dane oczywiście remontowi gotowe do użycia za niższą cena jest model biznesowy mogą też tworzyć zupełnie nowe takie sojusze społeczne na rzecz właśnie takie transformacje, że będą dobre przemyślane wydaje się, że za każdym razem jakiegoś tak mówi o tym o tym przykładzie jakoś tak pojawia się niedowierzanie, że te można właśnie to jest wspaniała dobrych praktykach, kiedy nie mówi się o tego nie można tego tutaj nie można tutaj jest Polska tutaj jest tak smakowa, kiedy popatrzeć na te modele biznesowe właśnie taki otwarty z otwartą głową, jakby się okaże, że coś jest możliwe możemy tworzyć jakąś taką rzeczywistość tak na swoim drobnym poletku możemy z miastem świat na lepsze i to się dzieje i to, czego teraz potrzebujemy testy skalowalności tego, żeby te dobre praktyki inspirowały coraz bardziej coraz dalej dlatego m.in. angażujemy się takie działania jak chociażby klimat i dalszy, bo istotnym ich elementem jest komunikowanie tych zmian komunikowania tego, że nagle firma telekomunikacyjna może odzyskiwać rynku telefony komórkowe może oferować odświeżone telefonem niższej cenie tego, że firma może jednak używać mniej troszeczkę mniej tworzyw sztucznych albo używać więcej tworzyw sztucznych z recyklingu za czasami pierwsze kroki drobne kroki powinni zdobyć ostatnie kroki, bo wiemy chociażby tworzywa sztuczne no to one powstają z paliw kopalnych w dużej mierze, więc i tak będziemy potrzebować jeszcze dalszej transformacji, ale dokonujemy pierwszych kroków możemy zmieniać rzeczywistość takim poziomie, któremu możemy sobie też kupować więcej czasu do dalszych działań do tego, żeby korzystać z innowacji korzystać z tej możliwości które, które tworzy też ta transformacja w kierunku zrównoważonego rozwoju i również czerpać z tego korzyści ekonomiczne nie ma w tym niczego zdrożnego, jeżeli ktoś chce czerpać z tego zyski takie struktury finansowej zresztą już jest grupa konsumentów w wypadku odnawialnych źródeł energii, która inwestuje dlatego też się środowisko przede wszystkim, dlatego że dzięki temu będzie miała tańszą energię również nie ma w tym niczego zdrożnego, więc im więcej takich inicjatyw w tym lepiej dla ludzi dla uczniów lepiej dla planety i dochodzi też tutaj do takiego słowa klucze, które w zasadzie w każdej dyskusji gdzieś tam pod koniec się pojawia, czyli o odniesienie do edukacji, bo ta edukacja jest tutaj to, o czym w zasadzie rozmawiamy na wszystkich poziomach bo, bo przez programy klimat też rozmawiające z partnerami rozmawiając z ekspertami wszyscy wzajemnie siebie edukujemy pomagamy sobie poprzez przekazywanie pewnych wiedzy, którą do tej pory powiedzmy nie była być może była gdzieś tam w naszym obszarze, ale ona nie była połączonego z określonymi wartościami, jeżeli mówimy o konsumentach jako tych, którzy mają z tego urwać sposób funkcjonowania czy wymagać od firm określonej rzeczy to służy znowu pojawia się tutaj kwestia edukacji konsumentów bo, bo i szczęśliwie ta edukacja jest coraz lepsza ja wczoraj przysłuchiwałem się wczoraj przedwczoraj tej konferencji, którą strajk klimatyczny za końcową z udziałem fantastycznych prelegentów już nie mówię tutaj pan prof. Szymon Malinowski po prostu staje na głowie ostatnio, żeby jak najwięcej wiedzy przekazać i angażując się przeróżne działania się sam się zastanawiam, kiedy ona w ogóle czas na pracę naukową czy na spotkania ze studentami, ale tej sekty inna kwestia natomiast jest fantastyczne, że ta edukacja jest coraz lepsza, że mamy tak szeroki dostęp do wiedzy niejednokrotnie z Bartkiem trafimy po głowie, kiedy mamy przeczytać wszystkie raporty artykuły nie wiem dyskusję podcasty, które już jest tak strasznie dużo, nawet jeżeli są pewne treści powtarzane okej słuchajmy to po 3 trasy po 4 to dopiero wtedy się utrwala dociera gdzieś tam się osadza łączy z innymi wartościami innymi myślami, które do nas czekają inni dzięki temu możemy osiągnąć sukces ja się pod strasznie cieszę z tego, że tylko tak dużo się dzieje w tej chwili naprawdę ne to nasze centrum najlepiej Warsza funkcjonuje 30 lat i bardzo często zadawane jest też pytanie jak to było to zawsze taki właśnie te tematy środowiskowe były tak wysoko na wokandzie oczywiście wszyscy my pamiętamy o tym, że tak nie było się, że były bułki okej, ale generalnie więcej tych zjazd osób chyba były było ich więcej było trochę dłuższy niż te wzloty i jesteśmy teraz na absolutnie ze wschodzącej i jest to cudowne wykorzystajmy ten moment przystawkę sposób naszego myślenia, bo faktycznie jesteśmy już tak jak profesor mówi no to zbliżamy się do krawędzi specjalność to kraj jest za chwilę panujemy, jeżeli się nie zatrzymamy, jeżeli błyskawicznie nie zaczniemy działać zmianie w tych naszych modeli biznesowych i sposobu myślenia sposobu podchodzenia ostatnio czytałam gdzieś, że właściwie to mądre firmy powinny kształtować IS my swoich konsumentów, bo wiemy do tej pory mówimy o tym, że inne rzeczy edukowani konsumenci wymagają od firm, a wydaje się takim też dobrym przykładem jest chociażby Patagonia, która zbudowała swój biznes ma zupełnie innym podejściu i pamiętam jak byłam nie wiem kiedyś tam dawno temu w stanach i 8 do sklepu sportowego i te to, żeby kupić Niewiem spodenki czy cokolwiek właśnie dlatego oni ten pan mówi pani nie mam tu mamy historię modele tak się tylko coś nowego pojawi to natychmiast jest to wykupywane przez ludzi, bo ludzie chcą kupować dlatego nie ten fantastyczny przykład jak można swój sukces finansowy też zbudować właśnie na takim zupełnie odmiennym podejściu do klasycznego biznesu tak mam nadzieję, że dość inspiracji oraz polskim firmom dostarczyliśmy dziękuję serdecznie bardzo dotąd była wbrew wbrew tematowi wbrew wszystkim tym negatywnym prognozom taka pozytywna dyskusja, więc mam nadzieję, że słuchaczom się również pozytywny sposób myślenia udzielił Maria Andrzejewska dyrektor centrum June Green Warszawa i Bartłomiej Kozek ekspert do spraw zrównoważonego rozwoju dziękuję państwu serdecznie za udział w programie dziękuję klimat zmian podcast ekologiczny Małgorzaty Gut rozmowa z ekspertami praktykami życia nasz Klima potrzebuje musimy zmienić swoje przyzwyczajenia i Noviki Zwiń «

Klienci są gotowi. A przedsiębiorcy? Pandemia może przyspieszyć proekologiczne zmiany w gospodarce

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: KLIMAT ZMIAN

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 15:00

Najnowsze Podcasty

Jacek Jastrzębski, KNF: Polskie banki poradzą sobie z wyrokiem TSUE ws. frankowiczów

Papierosy a czad

Kanadyjski pożar przysłonił Nowy Jork i dotarł aż do Norwegii

Migracyjny kompromis UE. Przeciwko Polska i Węgry przeciw

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL