To nieprawda, że Kościół obalał komunizm. Spowiedź Bogdana Borusewicza

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Panie Marszałku pan katolikiem tak jestem tak wg ksiąg kosze wg sumienia wie pani jak patrzę na obecny kościół katolicki to się ze Stanami znaczenie chcemy coś cenę Rzeczpospolita kościelna Magdalena Rigamonti moim gościem jest Bogdan Borusewicz rozmawiamy o grzechach kościoła i grzechach polityków o grzechach Bogdana Borusewicza oczywiście tych politycznych i o tym dlaczego nie ufa Kościołowi, dlaczego do kościoła nie chodzi, dlaczego nie płaci politycznej do winy tej Rozwiń » instytucji Rzeczpospolita kościelna zaprasza Magdalena Rigamonti to prawda, że rozważa tylko na rozruchu nie Panie Marszałku muszę poznać pana szansa, że historycznie, choć tematycznie muszą one ponoszą takich jak o relacji państwo-kościół o relacji polityka kościół pan jest jak dobrze się 53 lata w polityce Panie Marszałku ja dobrze dziś 50 lat w polityce sześćdziesiąty ósmy będzie pan pani musi liczyć Panie Marszałku pan oczywiście od 70 proc, że po tych rodzinach nie świętowałem, ale opowiem gminy, ale wszyscy widzieli i na ten o tyle w tym Facebooka oczywiście tor w Sokołowie tak no ja oczywiście obserwuje ewolucję Solska kościoła są też ciekawe szczególnie także stosunków państwo-kościół zachowania się hierarcha kościoła mówimy o kościele wszystkimi naszymi myślimy o Sierra i Aktion hierarchy, którzy kierują kościołem jakiś proboszczów z wiejskiej parafii jak myśli Pan Radny Panie Marszałku to myśli pan prymas Wyszyński w Częstochowie w sierpniu 80 tego roku mówi do robotników wrócić do pracy i co wtedy robi opozycjonista skoro, więc Bogdan Borusewicz zwany przez wszystkich borsuki załamuje ręce czy ja w ogóle tego przemówienia kazania w okazaniu nie słuchały nikt w tej z tego stoczni tego nie słuchał jak przed, więc przyjechali moi znajomi z Warszawy bardzo zerwanie pytali się od sowy na nakazanie prymasa wszystkiego, który wezwał do pracy atak odpowiedział zgodnie z prawdą ich, bo nic no ale misję nie było otwiera panie panie było, że kościół popiera ostra, że kościół robotników, że po 2 znajdą, ale to SUV to to musi właśnie to będziemy rozmawiać zamieszany jest mit, a z drugiej są realia prawda historyczna oczywiście kościół był tym podmiotem, który bywa bardzo ważny także w czasie czasach PRL-u, na który ze względu na na inną filozofię to także ideologię naturalnie był opozycji do ówczesnych władz przeciw 8 ideologii marksizmu rama marksistowsko-leninowskiej, a w ogóle ten tamten system nie nie wiem, dlaczego bo, dokąd to do końca wyjaśnić, ale względu filozoficzny przemyskim ideologicznych założył życia kościół lekarz jest wrogiem jakości czy ograniczyć albo znieść w związku z tym dla mnie też wydawał osoby taki taki tak tak taką instytucją, na który która daje jakiś daje opór i na którą można liczyć no i walczyli, ale sytuację, ale nie jest już w czasach PRL-u przecież stosunki były różne i czasach czasach PRL w okresie stalinowskim potem w okresie odwilży apotem za Gomułki późnego Gomułki jak je za Jaruzelskiego i tak było to by różne sytuacje i, kiedy próbowaliśmy jakoś przez kościół w tym czasie, kiedy rozpoczęliśmy działalność opozycyjną czy lata siedemdziesiąte to niemożna było tylko wrażliwą kościół hierarchia kościelna tego nie chciała nisza wchodzić szkolić ostry można było się oprzeć na poszczególni się, że szczególnie zakonnych w każdym dużym mieście był jakiś ksiądz przeważnie za zakaz toby toby zakonnic dominikanie któż pozwalali funkcjonować w ramach ich parafii kościoła no Panie Marszałku ilu księży, ale Raków pan był, kiedy chciał się, że była msza w stoczni i dobrze, ale my dobrze ja cofa się cofa się dalej nie tylko bo, bo to to jest ciekawe to jest ciekawe jak tego też nie znam przez wiele lat rok później zorientowałem się że po opanowaniu Polski Polski przez jednak komunizm takiej wersji stalinowskiej prymas Wyszyński porozumiał się z 100 władzę i pięćdziesiątym roku poparł kolektywizacji i wystąpił przeciwko jeszcze działalności zbrojnej, która tliła się w zasadzie to się tliła jeszcze po raz opowiadam, że za tą drogą emisji, że i było coś takiego co wywołało niezadowolenie Watykanu i rezerwy w stosunku do do prymasa Wyszyńskiego potem było internowanie, jakby to co tu pięćdziesiątym się przed jego internowania prymasa czy izolowania od kościoła, ale kościoła stało się nie wasz został przyćmiony stało się głośno nie ma został określony przedmiot tak dobra to dobra dobre pojęcie potem odwilż Gomułka, który został pierwszy sekretarz od wydawało się, że w Polsce będą zmiany takie, które by wyprowadzi nas indziej może nie z obozu z tej ideologii i no i co no wyborach do parlamentu gdzie, gdzie Gomułka prowadził głosowania na 1 listę to prymas poparł głosowanie to jedno z listy, a potem nastąpił konflikt z nią tak konfliktu ze strony Gomułki są może zaatakować oczywiście tamten system dla tamtego systemu każda każda organizacja niezależnie od notowana za grosz no i jako mówi, że to, że kościół potem po zmianach dziesiątym roku był takim stał się towarzysko się tłum czującym i stawia też, że to, że najważniejsza zaś, że powodem przemian wasze był kosz Jan Paweł II i kości, że lata, że Jan Paweł II i przyjechał przyjechał 70 dziesiątym roku potem i po trosze dwudniowe kursy i potem rok później były zmiany, więc to to spowodować zmianę, ale oczywiście to historyczne myślę po prostu bo, bo strajki także zmiany rozpoczęły się nie tam, gdzie papież był, ale tam czy to nie był 3 pośrednio miało wpływ, ale bezpośredni miało wpływu i kończą się dystansował nawet od o jakichś kontaktów z opozycją hierarchia ja mówię zawsze znajdował jakiś ksiądz przeważnie to zakonnik ksiądz, który nie podlegał tej hierarchicznej strukturze, ale trzeba było się chodzić po marszałku o ilu ilu księży różnie, ale wraca pani do władz zrealizuję też, ale wie pani na Gdańsku ojca Ludwika Wiśniewskiego to z znaleźliśmy się znaleźć bez problemu szukała szuka my szukaliśmy szuka MK, więc była było kilku takich księży moja ocena kościoła tamtego okresu była taka, że jakieś 5% współdziałała z opozycji 10% współdziała z władzą stopień filtracji kościoła to potem można było zobaczyć nie wtedy kłopoty nawet się nie myślałem, że taki duży procent Ipli i trasy tak 10% pozostało środek osie niech się angażować a jakie działania przeciwko władzy się funkcjonować projekt się czy księża się też się tak dalej ale, ale ale, ale nie nie chcieli bali się angażować politycznie, a taka była sytuacja taka była sytuacja zaś osiemdziesiątym roku pan pyta pani 80 rok i siebie i sierpień sierpień i im się im się potem były przedstawiane jako na wsparcie kościoła i tak zlewały się strajkujący się kościół wspólnota wspólnota tuż tym się ja bym się tym się jak my musimy się już tym się chodziło o to aby, aby po pierwsze, wzmocnić morale strajkujących, którzy 10 lat temu było wielu dziś z grudnia osiemdziesiątego roku który, którzy bali się, że będą strzela osób bali się trzeba by wzmocnić i dać możliwość przygotowania się na na taką sytuację i to był 1 rzecz zasadnicza druga też bardzo ważny równie ważne było to, że chciałam dać możliwość ludziom, którzy są tu są ludzie z miasta, którzy nie są w środku strajkujących stoczni możliwość podejścia po dojścia do stoczni, o ile ludzie się dali podchodzić pod stocznie tak by ukazać poparcie zmontować co się dzieje tak, żeby pokazać się, że wspierają, bo można i było może się obawiać zatrzymany kary itd. a za to trudno było blokować ludzi, którzy chcieli przyjść nam się i dlatego się w Gdańsku Lublinie dokładnie pamięta w Gdańsku był przebrany w przebraniu tak, żeby może ci ludzie z zewnątrz podeszły i żeby im umożliwić, żeby ziemia się nie bali, że coś stanie jak podejdą nawiążą z nami kąt i te 2 elementy i ja załatwiam w Gdyni, a Anna Walentynowicz w Gdańsku to jak było w Gdyni to opowiem jak Gdańsk któryś raz, bo to były bardzo ciekawy niż jeśli byli aktywni poszedłem do kościoła które, który był najbliżej kościół redemptorystów w budowie ojciec Rydzyk szybko się z tego w zakresie porcie jakoś tam wiedziałem znałem 2× się spotkałem 7 procenta też widziałem, że realizacja będzie też kościół, który co należy do tego kość poszedł mi i ciała powiedział po prostu uczciwie nie mogę, bo buduje kościół oka, że rozumiem poszedłem do następne, ale co musiał posiadać pilnować budowy może sprawdzić szerszy, bo nie wszystko na budowę to było za zgodą UE cement cegła blacha na wszystko było zasadą było po, więc poszedłem do kosza takie najstarszego w Gdyni na Świętojańskiej zadzwonił otworzył jakoś wciąż, kto go nie znałem i zdążyłem tylko powiedzieć jestem przecież strajkujących chciałem, żeby rzecz że, żeby się czy ksiądz może stać się i tylko zdołam odpowiedzieć jak tak czasem drzwiami, że w ogóle, że stosunkowo skarży w zasadzie sytuacja wydawała się beznadziejnie poszedłem do księdza który, którego znałem, który w Gdyni organizował już zgadzał się nam się, które organizowaliśmy za represjonowanych oczywiście ten sposób docieraliśmy do ludzi i tak zawsze znałem pomyślałem, że szkoda, że rada nie poszło, ale jakoś zapomniała widziałem, że analiza realizacji tego Łukasz nieco dalej i poszedłem do do proboszcza Hilarego miasta wiedział, że miał problemy z władzą wcześniej kolegia tak by zagrali znałem go przyszedłem do niego to samo mówi bardzo Glika tylko szans nie mógłby odpaść już dla strajkujących stocznie w niedzielę to był piąty albo niedzielę albo senatora czy w dniu dzisiejszym Jano i on zareagował natychmiast odpowiedział oczywiście ta zapytał szans biskupa nie może nie musi pytać tak ostrożne co na to żeby, żebym od otwiera Musze biskupom PK, więc pani pokazuje, że w każdym mieście był tego dużym był tego typu książek krzyczą opozycjonista ksiądz zadzierał z władzą Panie Marszałku był ksiądz, który nie zawierał także wg mnie wspiera i w Rosji razu, ale panu chodziło pan robi też polityki polityka Panie Marszałku, bo nie chodziło tylko o to, żeby ludzie przestali bać, że mogą zginąć, bo przecież trwoga dokowanie chodziło tylko o to, żeby mogli uczestniczyć w tych duszach ci rodzina przyjaciele wspierające, ale zatrwożeni tylko również o to, żeby wsparcie kościoła Panie Marszałku prawda tak jak teraz wielu politykom chodzi o wsparcie kościoła pani Arte, ale wtedy ta walka wygląda beznadziejnie to znaczy nie tylko wsparcie kościoła tylko to, że wykoszą nie wsparł nie spał władz i zaczął mówić tak jak rozliczy Wyszyńskiej powiedziała potem już do tego wraca i czy do pracy macie pracować strajkować przez z pracy bierze dobro tego się obawiałem tego, więc nie wciągania Polska chodziło też pełną neutralizację kościoła, bo widziałem, że są były sytuacje też kościół wspierał to była, aby wybory tego Łukowski pierwszy, ale jeszcze bardzo ciekawie było w Gdańsku Walentynowicz szych w ramach Village ad hoc delegacji no pojechał do biskupa gdańskiego biskupa Kaczmarka biskup wysłuchał powiedział no no no dobrze ale, ale ja nie mogę ja muszę mieć zgody pierwszego sekretarza NATO żeby, żeby za rozumiem, żeby wyjść poza kościół i tak, ale się odprawić jeszcze do pierwszego sekretarza delegacja zebrała się jechać do liczba firm w liczbach wysłuchaj powierzono no dobrze, ale jak to jakieś sekretarz wydawał zgodę na msze nabył to były zaskoczone i oczywiście tutaj zachował się dość dobrze z punktu widzenia działacza partyjnego po odpowiedział i wysłał do wojewody wojewoda może coś takiego nie ja co się stało, ale no zapowiedział, że zadzwoni do wojewody do Koźmińskiego oczywiście i uprzedził, iż była noc no bo już po około godzina 24 może po 23 już było ciemno, więc dali się do do Okocimskiego dające się do konińskiego między czasie na pewno izba skonsultowała się z Warszawą z pierwszym sekretarzem zapewne czyta z biurem boli kolskim zbiera Blattera polityk polityczne, ale pan myśli mówiąc zostałbym księdzem prawda to chodzi o równoległy ta ja ja tor organizował gry, bo byłem w Gdyni wtedy byłem w wystającą, gdy wyszedłem zaczęły załatwić od razu odchodzi od kościoła wojewoda odpowiedział w porządku dobrze w te były już po konsultacjach na pewno wewnętrznych powiedział tak w porządku NATO wrócili do biskupa to było już po 2004. w środę biskupa i przekazali biskupowi, że jest zgoda zgoda nam się na to jest biskup powiedział nie wojewoda do mnie zadzwoni i tak wyglądało załatwienie przez kościół się i tak wygląda relacja państwo kościół za wtedy za PRL, a za no i 80 przygody, gdy to nic w porównaniu z historią pani Anny Walentynowicz, która opowiadamy Anna Anna Walentynowicz odbyła się msza się tu miała bardzo duże duże znaczenie była świetna była filmowa noc była taka, której które przekaz poszedł na cały świat wtedy narodził się mit wsparcia kościoła na pozycji Panie Marszałku w tym momencie w tym filmowe, ale potrzebna chwila moment, ale oczywiście Ależ oczywiście to było na najbardziej man najbardziej widowiskowy widoczny oczywiście taki, który zaskakiwał wszystkich państw z komunistycznym zmusza stanowiącej fabryce na to, żeby nie była ze zwyczajnej, a to niebyła zazwyczaj, ale to jak słyszałem o tym o tym Kazaniu kardynała Wyszyńskiego przekaże też nie był zdziwiony Rawicza tak jest od sytuacji, przewidując jak ta przewidują, przewidując także kiedy, kiedy współtworzymy sobie reagowałem postulaty znam tempo mamy Panie Marszałku są pan pisał obowiązkowe msze nie obowiązek, a to także stolarskim Radia się w Polskim radiu i tak obok Kościołowi Pani Marszałek pani wtedy innych nie chodzi o to, że się podobać nie podobać walczyliśmy daliśmy wszystko i i trzeba byłoby i trzeba było coś zaznaczyć, żeby żeby, żeby Herra kościelna czasu się od tego strajku nie jest dystansował się zasady stosować powiedział msza to też chcemy się Radia wiedziałem, że w NRD jest msza brat wzory Zachodu spacer po Zachodu, ale do bliskiego zadanie znalezienia ja tylko obserwować od o dawno już byłem zbudowany na katolickim Universe Uniwersytecie lubelskim to doskonałe miejsce, gdzie może obserwować kościół albo tak w razie udział części programu udział w tym w tym życiu kościelnym szczególnie, kiedy zrobiliśmy tak taką grupę samokształcenia dyskusyjną w kościele dominikanów ulica Ludwika rzymskie tak on dawał schronienie w Gdańsku taki jest i tak wysoka, kiedy wróciłem ze 100 w tam się spotykaliśmy pytali no znajdowały się znajdowali się księża, którzy dawali schronienie, ale nie można powiedzieć, czyli wspiera lidera wyraża nie można powiedzieć to całe koszary na rządzie angażu nie jakaś zniesione bądź politycznie, a my myśmy już działali polityczny Panie Marszałku dziękuję panu jednym z niewielu polityków który, którzy głośno o tym mówią mi kościoła wspierającego mit kościoła zaangażowanego w opozycję mit kościoła opozycyjną w zasadzie funkcjonuje i on, ale się na bardzo bardzo bardzo bardzo wysokim tronie takie Star 8 pojawił tak mocno po dziesiątym rok na początku 80 dziewiątym roku liczyła na nowo pan w tej to prawdziwy polityk duże duże znaczenie no nie nie moja waga nie tworzy, dlatego że nieprawdziwy mit nie tworzy on utworzony pani zaskoczeniem może, ale przez środowisko krakowski tak liberalne środowiska ani tworzyli termin, ale będą historycy znają wiedzą jakie, jaka była sytuacja Olsztyn i to funk funkcjonuje on zmienił ten kościół na taki kosz, triumfując tomy zrobisz z tym mam jakieś prawa dodatkowo to był ten element także jak rozszerzenia rozszerzenia władz kościoła, który już obserwowałem od od od początku lat 80, a politycy opozycyjni nie opozycja już wtedy działające legalnie po dziewięćdziesiątym po osiemdziesiątym dziewiątym roku byliście na tyle sławi, żeby się przeciwstawić temu Kościołowi triumfująca to zrobiliśmy wie pani myśli zajmowaliśmy historia wydawało się, że historycy powinni zajmować byliśmy zaangażowani także bieżącą politykę to także nie jest zaangażowany w bieżącej polityki bieżącą politykę to czy nie tworzy dodatkowych pól konfliktu, które są niepotrzebne tylko się układa wlatuje mówiąc dziękuję no mówiąc językiem konie, ale tutaj nie można tak kolosalnego stosować kościół wie pani pie wyborach 0102. w wyborach takich po dziesiątym 80 kolejnych Europy po osiemdziesiątym dziewiątym, czyli dziesiątym pierwszy dziesiątym pierwsze pozostał on zaangażował się politykę bezpośrednia bardzo aktywnie, bo tworzył w koszu na parafiach to były tworzone tak powiem pachnie tam pani że, że wtedy złożyłem wizytę wojskowego Tuskiem w Gdańsku Gdańsk i powiedziałem co myśli zacytuję 2 nie zacytuję, bo Hiszpania nie robią notatek, ale pamięta pan nie pamięta pamięta pamiętam przekaz nie pamięta dokładnie co mówił powiedziałem o tym myślę, że absolutnie uważam złe fatalnie stosowne, że kościół tworzył partię polityczną, że będziemy kościół miał z tego poważny problem, bo o ile, o ile można zaakceptować, że angażuje się jakiś sposób na rzecz opozycji opozycyjny w stosunku do systemu komunistycznego dyktatorskie, bo taki obowiązek Mora obowiązek moralny to po po wyborach się 89 roku sytuacja się kompletnie zmieniło to znaczy to jest to to i mamy system już demokratyczny może państwo jeszcze nie do końca, ale system demokratyczny system totalitarny się zawalił osoby kolos to to jest inna sytuacja w takiej sytuacji kościół nie powinien tego wałem pani, że potem nie rozmawialiśmy przez kilka, choć nie ja arcybiskup Gocłowski uważa otwartego terenu, ale nie rozmawialiśmy przez przez przez kilka lat, ale ale, ale uważam, że powinien powiedzieć co myślę w tej sytuacji, które widziałem jest w ocenie nie do zaakceptowania, żeby kościół angażował się już aż tak nie tylko polityka, ale w tworzeniu partii politycznych tak organizacji, ale i to i to potem od tego czasu trwa to znaczy wyruszył w różnym natężeniu ruchu na tym, że cha i też zawsze większość Sierra i wspiera tych, którzy naprawdę od wszystkich innych tak to jest problem widzimy jak to się ja to znaczy widzimy jak jak ja także instytucje kościelne przeniknęły się przenikają się z państwowymi w czystości pań kościelne państwowe batonik za uwagę w nich udział Panie Marszałku przez cały rok do pewnego czasu, ale od pewnego czasu uważam, że nie należy tego robić oddzielnie trzeba po prostu trudno oddzielić Libia jest ten zwyczaj to także zwyczaj w nawiązaniu do okresu przedwojennego, gdzie wojsko wojsko szło do kościoła, że się modlić, ale nie wszystko to co było przed wojną po być może przeniesie po drugie, budowa i innej strony widzę ten ta wyraźnie ta ekspansja kościoła przestrzeń polityczną, ale także to zaś w lesie ta ekspansja się trochę przyhamowała, ale tak trzeba ZUS suwak, że na to, iż odpowiedź społecznym i te demonstracje młodzieży, bo to demonstracja młodzieży na organizację z kobiet dała się, ale przez młodzież wszystkim chodziła z różnych powodów nie tylko chodziło zadaszenia bo to jest rezultat tego tego chodzenia w przestrzeń polityki kościoła negatywy oczywiście będzie tworzy stronę negatywną też będzie wzmacniać i oprócz takiej tendencji cywilizacyjnej sekularyzacji, a takiej, która jest do euro więcej niż my w Europie szczególnie no i jeszcze to po prostu te tego typu działania kościoła katolickiego powodują takie takie ani inne rzeczy, ale 30 lat po dziewięćdziesiątym roku Panie Marszałku 903 rok to jest konkordat tak naprawdę jeśli biorąc pod uwagę to co panu to konkurs to też Spław fikcja to umowa między państwem polskim państwem watykańskim, bo to były zapisy, które miały rdzeniem to nie jest fikcja, a znaczy ciszy, jaka obowiązuje państwo i co z tego nie ma nie ma niczego niczego nie można zmienić bez zgody z drugiej strony mające się wadę, która co niczego co jest w konkordacie, ale ja widzę, że nie obowiązują są kaszel najrzadsze, a ciężko się, że znacznie dalej pani, że Rze, że tak ostatnio styczność z taką hierarchię oczywiście marszałka mają pewne zobowiązania, ale miałem w związku z wizytą Cyryla, którą to uważam, że trzeba dziś kompakt próbować nawiązać poprzez kościół prawosławny no dobrze to ja nie będę nie będę nie będę wracał to z tego punktu widzenia istotne zaś Niejestem oczywiście o nie są uczestnikiem sam obserwator dla mnie dużym zaskoczeniem i zdziwieniem było wprowadzenie przez kogo Regi do szkół przez premiera mazowieckiego Mazowiecki rozporządzeniem wprowadził Regi wniosku bez żadnej dyskusji by ustalić tak ale tu też to był taki taki pierwszy bardzo znaczących to też początek lat 90 początek 9 lat taka pana Dariusza momencie 90 Pierre to był bardzo się już 90 to cicha 90 pan wtedy w parlamencie jestem w związku Solidarność w dziewięćdziesiątym pierwszym 5090 to było wtedy to było wtedy 1001. 1001. jestem w parlamencie jestem przewodniczącym klubu Solidarności i w klubie odbyła się bardzo ostra walka o bezwzględny zakaz przerywania ciąży przed dziewięćdziesiątym trzecim roku do wprowadzenia także wprowadzenie bezwzględnego zakazu lub uleczenie ZPN-u parlamencie przede wszystkim wreszcie reszta się dystansuje ta reszta się dystansuje niecka przygląda dystansuje także porozumienie centrum świadczenia nie angażuje się mają gotowy o górę odbyła się bardzo ostra walka, której zwyciężamy udamy się zablokować taki wniosek ostra walka, dlatego że wśród tych, którzy usiłują wymóc na klubie takie stanowisko finalnie jest posłanka, której siostrą Krzaklewskiego przewodniczącego przewodniczącego trzęsącego związku Solidarność, który dzwoni to inny posłów klubu albo nasze powołuje tak dalej, ale udaje się zablokować tylko ZHR oraz zasad nie nie wszyscy ZHR, bo np. Niesiołowski uprzeć temu bez względu chcieli wprowadzić bezwzględny zakaz zakaz przerywania ciąży żyją rozpoczyna się rozpocznie się to takie, które takie taka przepychanka aktywna na jedno na drugą tak dalej, która się kończy tzw. kompromis aborcyjny to uważam, których zasady kompromisem antyaborcyjnym ono do 2020 kompromis tak i ten kompromis udaje się to jesteś ustawa antyaborcyjna tylko tam 3 przypadki co chce pan Tadeusz tak czy 3 tylko przesłanki w zasadzie zaś zabrania, bo czyta i tą, ale to udaje się bardzo trudnych dyskusjach o przepychankach tak, ale tutaj tylko, dlatego że akceptuje tak blisko, ale ówczesny jak Episkopat sukces tylko premie się skończył także dlatego, że to już żaden Episkopat obecnie zupełnie inny zasób także przesunięcie kościoła winne miejsce po prostu silniejsze niż jeszcze silniejsze niż jest silniejsza ja myślę że, że tak, ale ale, ale pani nowy większy tamtejsze blisko miesiąc księży pamiętał, jakiej sytuacji była nieco wcześniej bardzo wcześnie ta, że jednak są pewne wartości także w spokoju współpracy, który należy zniszczyć w państwie, który który, w które się tworzy to nowe państwo demokratyczne się tworzyło na tych gruzach starego systemu to przedstawicielki strajku kobiet powinna nosić pana naszego Panie Marszałku powinien być pan w zasadzie na sztandarach w czasie strajku z tym hasłem no 100 zlotego z tych hasłem, ale jeżeli nastolatek ani nikt nie musimy się na rękach, ale ta kwestia aborcji oczywiście była powodowała straż wzrost napięć za każdym razem i wg mnie i oceniam tamta hierarchia tam nie chciała tego wzrostu napięcia w państwie powtarza otworzyła się wtedy nowe państwo demokratyczne głupoty stronie pod pana stronie Panie Marszałku w klubie mamy w klubie potem po tej stronie byłych opozycjonistów, którzy myśleli tak liberalnie, którzy stawiali się Kościołowi, którzy próbowali rozrywać nieruchome tak jak pan z arcybiskupem Gocłowskim NATO było większość to czy większość ludzi, którym była związana z pierwszym pierwszą Solidarnością tę kierownictwo tej pierwszej Solidarności to z punktu widzenia z punktu widzenia obecny to po prostu wybrało ta skrajnie liberałom tamta Solidarność była wobec tworzyli ją kierowania ludzie otwarci także na innych nie, odcinając się tych, którzy na 3 myślą nad tych, którzy mieli inne korzenie, bo wcześniej wyższej niż nie wyrzucaliśmy ze związku ludzi należeli do partia przeszli do nas pisaliśmy było, bo to była siła ta otwartość tolerancyjna co się zmieniło apotem ja widziałem, że ten związek zmienia rolę no równolegle równolegle zaproponowała jak jakiś przegłosował zakaz aborcji tak paroma głosami widziałem przede mną, jakbym przeciw kazanie, ale tak się to wasz zaskoczenia jednak delegacja z kart z Krakowa zaproponowała jeden z zawałem przebicia jak raz pod podnosi rękę raz pusta tak się dochodzi tak wielu się za to waha, ale Wach wahnięć to ważne osiadł na stronę taki zakaz przegłosowała i ja byłem potem szefem klubu parlamentarnego i walczyły, że nie wprowadzać tego zakazu sytuacja trudna, ale akurat tam ze mną w tym klubie będzie miesiąc miesiąc podobnie jak ja w koszulce triumfował czy to było czy to była porażka ta kością niezgody była triumfu ani pora no to nie był triumf ani porażki to był to był jednak jakiś kompromis, w które też był trudny dla kościoła to znaczy to jest porządek zupełnie 2 inne porządki jest porządek kościół porządek musi stać na za na straży pewnego porządku moralnego zaś politycy muszą podejmować decyzje konkretne decyzje jak rozwiązywać takie konkretne problemy problemy także moralne i więc jeżeli nie jesteśmy na tę w tej chwili w tej chwili takie mamy w tej chwili, że ten kompromis antyaborcyjny, bo kontrahent został zniszczony przez PiS są dzisiaj nad ich znowu jesteśmy na huśtawce nie ma tak tak społeczeństwo nie może funkcjonować co parę lat mąż zajmuje się tą samą spraw tak dzielącą tak dzielącą w tej tak i kiedy tak dzielącą że, że rzesze używano skrajnych pojęć i następuje konflikt bardzo silny jedni mówią morderca tak, a drudzy budzą ciemnogród to znaczy ma też morderca morduje kobiety po zmuszać w drodze politycy muszą oczywiście muszą uwzględniać zasady zasady moralne, ale znów kościół, który narzuca politykom konkretne rozwiązania no wychodzi spoza swojego no ale to narzucanie i policji się na to zgadzają na biorą za to odpowiedzialny w policji się to zbadają osiemdziesiątego dziewiątego roku Panie Marszałku nie tylko nie, bo to jest problem oczywiście są różne różne może mieć różne podejścia na różne podejścia, ale rozumiem, ale nie dla wszystkich spraw najważniejsza tak to na czym państwo już funkcjonowała to znaczy co chwilę rozedrgany takimi sporami to ono przestaje się zajmować tymi rzeczami, które musi rozwiązywać na bieżąco na w tej chwili myślę jak pandemia i raptem do tego pandy rozdane społeczeństwo także z tego względu nie może nie można wychodzić ogranicza prawa obywatelskie tak dalej nie mówiąc, że to co się robi robi to na skróty będą to skrót to jeszcze do tego jeszcze do tego wprowadza się tele także odpowiedzialność, ale jesteśmy więc, że jesteśmy no pan mówi o tym ważny bardzo punkt tej ważnej sprawią aborcji kompromis aborcyjny zakazie aborcji przepychankach dyskusja, a ja o tym, że ten kościół w zasadzie od osiemdziesiątego dziewiątego roku współrządzi polską współrządzi państwo, że jest na tyle silną instytucją, że decyzje podejmowane przez polityków często są dyktowane przez Episkopat ma albo przez pod wpływem przynajmniej nie tylko dyktowane politycy chcą mieć wsparcie takiej instytucji są gotowi zapłacić nie tylko finansowo my tylko to widzimy przepływ pieniędzy kogoś to nie tylko finansowe, ale płacić wsparcie pozycji płacić rozwiązaniami prawnymi, które Kościołowi odpowiada ją to wszystko to to jest zapłata, choć religią w szkole jako nowy premier Mazowiecki oczywiście tak, ale to nie to to nie to, że premier Mazowiecki to wtedy Mazowiecki zdecydował się, bo cóż to była też reakcja na to co się działo w PRL tak reakcję to jako rekompensaty Kościołowi należy trzeba wprowadzić zmienić co było PRL-u na zupełnie coś przeciwnego nie było religii została wyprowadzona z kością ze szkół to wprowadza jest to to to to nie takie proste mówiąc od o tym, że politycy płacą kosz płacili płacą kończyło mamy się także Jaruzelskiego wie pani kiedyś wysokością budowana za Jaruzelskiego no to była teza taka ta za uspokaja nastroju nie przejść kościół określa wojennego właśnie się zmieniła także, dlatego że większość się Episkopat musiał uważa, że większość księży z tą zapłatą do większych także drugą stronę większość księży jednak znaczyć zaangażowała się to nie było tych kilka kilkunastu księży w czasach opozycji Demokratycznej większość księży zaangażowały się, wspierając wspierają podziemie i to była inna inna sytuacja, ale mówię władza komunistyczna oczywiście kontakt zresztą cały czas były i i władza komunistyczna też płaciła pan, kiedy pociąg muszą kg etat tylko wtedy tylko wtedy tylko kiedy pan się zostać prezydentem Gdańska to pan w jaki sposób płaci Kościołowi nie kiedy pan startował w formule 1 Wola uważałem, że że jeżeli moje poglądy ocena tej sytuacji nie pozwala no w końcu pan zaczął rozmowę z arcybiskup Gocłowski, a tuż nad nimi zasada winnej sytuacji w tym w tej sytuacji, kiedy Episkopat jednak stawał się coraz bardzie skrajnie w kraju i taki skrajny polityczny nie powinien prawicowe, a to arcybiskup Gocłowski był jednym z hierarchów niewielu Hillary hierarchów w tym niesie tropy tak i miałem wtedy bardzo dobry kontakt z wielką rozmawiając wielokrotnie i wiem, jakiego pogląd mówił no tak czy jego poglądy bliskie mojej, czyli nie do publikacji to są poglądy nie, dlaczego nie do publikacji w świadomości, gdy wypowiadał w wielu sprawach on uważa klerykalizm jest niebezpieczeństwo czy klerykalizm uznawanie, że księża kościół są nad podatkami społeczeństw polityka jeszcze władzą, a z drugiej strony słyszałem od niego i wie pani taki wtedy jak ja nawet nie nie tylko rozmawiałem takie też w końcu nie tylko takie polityczne myślę, że przyszły jednak za część zaprzyjaźniliśmy w pewnym momencie to kiedy zadzwoniłam do arcybiskupa Gocłowskiego sprawie arcybiskupa Głódzia, którzy się słuchawką tak propos organizmu, a propos tego co wyprawiał wówczas w Gdańsku arcybiskup Głódź marszałka, ale do kogo pani zadzwoniła arcybiskupa Gocłowskiego emeryturze wrócił słusznie ta jest stosunki z m.in. nie będę opisy oby nie mówiąc nie było w koszu państwo politycy hierarchowie zależności towarzyskich w zależności polityczne bywanie na wspólnych obiadach wspólną przyjęcia to też pana udział panie Panie Marszałku czy pan, jeżeli otrzyma zaproszenia od susza na jakieś ogólne spotkanie to, choć dziejących się tam miał możliwość zobaczenia biskup kota to względów protokolarne dyplomaty w 2013 roku żadnych rozmów nie to pan był ten czas kieszeń prowadził jakieś polityczne nie prowadziłem z hierarchą kościoła uważałem, że nie należy tego robić państwo ma za uważam, że w państwie demokratycznym nie należy terror Turowicza i chętnie rozmawia kontaktował się za czasów PRL-u, ale nie było okazji mimo zaproszeń, ale mimo chęci sołtysa to tak zaś potem uważam, że nie czy podkreślać osobność 2 porządku to to porządki są za zapisano także w konstytucji osobny zapisów konstytucji konto w konkordacie, ale to są kilku zapisy nie nie nie są tylko zapisy pod powiedziałem, że jeżeli konkordat to są tylko zapis ten zapis to jest ten konkordat wygląda na to zobowiązuje stronę Świecko proszę państwa moim państwa gościem był pan marszałek Bogdan Borusewicz twórca Solidarności twórca strajku w sierpniu 1980 roku człowiek, który w polityce jest od 50 to był program Rzeczpospolita kościelna Magdalena Rigamonti bardzo dziękuję dziękuję bardzo, jak pani powiedzieć, że twórca twórca twórca to za prosię odezwą inni twórcy jest ich niewielu Panie Marszałku na środę nie ze strony kościoła bardzo dziękuję, a kolejnym gościem Rzeczpospolitej kościelnej będzie wicemarszałek Senatu Michał Kamiński kiedyś konserwatysta katolik dzisiaj lidera i anty kleryka będziemy rozmawiać o kościele o majątku kościelnym o tym jak to kościół tworzył partię polityczną jak robił i robi polityka zaproszę Rzeczpospolita kościelne zaprasza Magdalena Rigamonti kolejna premiera za tydzień we wtorek Zwiń «

To nieprawda, że Kościół obalał komunizm. Spowiedź Bogdana Borusewicza

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: RZECZPOSPOLITA KOŚCIELNA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 23:00

Najnowsze Podcasty

Jak dbać o swój orgazm?

Emocje po obejrzeniu "Zielonej Granicy"

Marsz Miliona Serc. ''Walczymy o Polskę, w której bez problemów będzie można spełniać marzenia"

Marsze równości, filmy i festiwale powinny mieć wpływ na politykę i prawo

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL