Elon Musk o własnym pomyśle: "Żyjemy na planecie, gdzie to prawie niemożliwe". Mimo to próbuje

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dzień dobry mówi inż. Jaśkowiak to nie będzie podcast o lądowaniu człowieka na Marsie raczej o tym, że czeka nas przełom w technice loty w kosmos staną się łatwiejsze i tańsze wraz ze skonstruowaniem największej i najnowocześniejsze rakiety historii zaś czerwona planeta maja dziś w tle wyzwanie jest takie sprawić by pojazd kosmiczny uciekł z atmosfery ziemi osiągną orbitę w nienaruszonym stanie wylądował na powierzchni, a wkrótce potem znów był gotowy do lotu i znowu Rozwiń » jeszcze raz niezawodnie i bezzwłocznie w przejęciu no, gdyby samoloty niebyły wielorazowego użytku z bardzo wielu ludzi latało Boeing 747 kosztuje mniej więcej 300 000 000USD do podróży 2 strony potrzebowalibyśmy 2 nie sądzę by ktokolwiek tutaj zapłacił przeszło 500 000 000, żeby po latach, ale samoloty uda się wykorzystać dziesiątki tysięcy razy, więc płacić tylko za paliwo i pracę pilotów główny koszt jest stosunkowo mały należąca do Ilona maska firma SpaceX za kilka miesięcy jako pierwsza pośle, w kosmos Super ciężką rakietę nadającą się w całości do ponownego wykorzystania pogadajmy zatem o systemie Starship co zmieni, dokąd poleci, kiedy weźmie na pokład ludzi jak się pracuje nad takim projektem ile jeszcze do zrobienia, a ile gotowe, czego się spodziewać, gdy starsi wejdzie do służby i dlaczego nie można już bagatelizować planów SpaceX pogadajmy o naj ambitniejszego aktualnie przedsięwzięciu przemysł rakietowe inż. Jaśkowiak no dobrze powiem to Starship maleć na Marsa po to, powstaje jeśli kiedykolwiek uda się załogowa misja na czerwoną planetę mogę założyć, że astronautów zabierze tam właśnie rakieta SpaceX na razie jednak diabli wiedzą czy i kiedy miałoby to nastąpić iloma uważa, że za 3 lata ujmę to w ten sposób raczej nie, ale starszy jest imponujący tak czy inaczej opowieść o nim zaczyna się jakieś 1520 lat temu był taki czas, kiedy stare istniejące firmy kosmiczne to jest wieloletniej stagnacji nie rozwiały się zbytnio natomiast cena dostępu do elity cały czas rosła Piotr Śmigielski redaktor portalu Space sex com PL i tutaj jeden z PSL ze swoim podejściem takim z tych Doliny Krzemowej, czyli tyle chciała budować wszystko sama własnej fabryce nie korzystać z istniejących drogich komponentów, lecz stosować tańsze do tego bardzo ważny to, że firma chciała cały czas poprawiać swoje produkty nie zbudować takie teraz i wystrzeliwać rząd taką samą tak długo jak można cały czas ulepszać, żeby władza jest tańsza coraz bardziej wydajna dzięki temu firma mogła zaoferować najniższe ceny na rynku co doprowadziło do tego orzeczenia dużą część rynku komercyjnego szczególnie, kiedy okazało się, że to jest bardzo niezawodna rakieta, której mowa tu Falcon 9 i należy poświęcić trochę uwagi, zanim zajmiemy się starsi Bem nazwa wzięła się od statku Hana solo z Gwiezdnych wojen Sokoła Milenium SpaceX uzupełnił ją o liczbę silników w pierwszym dolnym stopniu, który nadaje rakiecie początkową prędkość i pułap 2,5 minuty po starcie na wysokości 70 km, czyli jeszcze poniżej granicy kosmosu nad oceanem Atlantyckim, ale niedaleko Wybrzeża przy prędkości wielokrotnie większej niż ta, jaką rozprzestrzenia się dźwięk jednak wciąż zbyt małej by mówić o orbicie 9 silników Falcona gaśnie uruchamia się pneumatyczne system, który odpycha pierwszy stopień rakiety od drugiego górna część zaczyna się dalej wspinać, a dół spadać we wszystkich wcześniejszych rakietach nośnych na tym kończyła się rola pierwszego stopnia zwykle inżynierowie musieli jeszcze zadbać by nie zlecał nikomu na głowę, więc planowali misję tak by skończył w oceanie albo spalał się w atmosferze nieważne czy mówimy o Saturnie 5 z programu Apollo nieśmiertelnym Sojusz rzeczy europejskiej Ariane rakiety kosmiczne, żeby lecieć odrzucają i porzucają kolejne segmenty z 1 wyjątkiem Falcona 9 ponownie wchodząc w gęstsze partii atmosfery pierwszy stopień odpala silniki by osłonić przed morderczą nagrzanym powietrzem bliżej powierzchni włącza je jeszcze raz, ale teraz, żeby wyhamować po kilku sekundach dramatycznej walki między obciążeniem ciągiem prędkość spada do zera dokładnie w momencie, gdy rakieta osiada na lądowisku zupełnie jak niezwyciężony Stanisława Lema w ciągu ostatnich kilku lat doprowadziło do tego, że pojedynczy pierwszy stopień rakiety Falcon 9 może brać udział wielu emisja co jeszcze bardziej obniża koszty i sprawia, że może oferować jeszcze niższe ceny i przejmować jeszcze większą część rynku i to odpowiedź na pytanie to co kombinować z rakietami wielorazowego użytku tak jest tani może dużo trudniej, ale o wiele taniej ponownie Ilona maskę i wielkie pójście na koszt rakiety Falcon 9 to jakieś 5060 000 000USD, ale koszt materiałów pędnych to tylko 200 000USD więc, gdybyśmy ponownie wykorzystali rakietę powiedzmy 1000× to cena przypadająca na 1 starć wyniesie tylko 50 000USD gwiazdą lądowanie pierwszego stopnia Falcona było przełomem po kilku latach żadna rakieta nie lata w kosmos tak często za takie pieniądze osiągnięcie tego nie było łatwe pierwsze egzemplarze za nic nie chciały poddać woli twórców próby kończyły się gwałtownie i wybuchowo SpaceX ukuł wówczas powiedzenie to nie eksplozja to nagły nieplanowany demontaż przed chwilą powiedzieliśmy, że prace nad balkonem 9 zaczęły się w momencie, gdy branża kosmiczna pogrążała się w letargu nawet dziś żadna firma nie poszła w ślady po seks, choć Falco zagarnia coraz więcej zleceń jest bez 2 zdań najczęściej używaną rakietą na świecie o wyjaśnienie tego fenomenu poprosiłem Radosława Sawickiego dziennikarza serwisów Puls kosmosu i spidersweb skądinąd znanego ze sceptycyzmu wobec tej seks reszta graczy na tym rynku projektuje dalej nowe rakiety, które nie będą robiły tego co Falco pytanie jest tego typu czy faktycznie rynek potrzebuje tak tanich rakiet czy faktycznie większość klientów takich firm potrzebuje koniecznie niższych kosztów czy być może tak czy inaczej pozostaną wierni czy filmie najpierw łączył Zając czy innym, które mają bardziej klasyczne rakiety i te koszty Unii są wyższe, bo faktycznie przepaść kosztowa stopniowo rośnie w przypadku SpaceX wielokrotne użycie sprawdza się m.in. dlatego że przeprowadzają oni bardzo duże startów rakiet na początku były to głównie starty do klientów, ponieważ mają bardzo dużo zamówień, a teraz doszły jeszcze do tego należące do samej wysokiej Starym im więcej startów tym więcej jest dyskusja wielokrotnego użycia, a wiele firm, które buduje rakiety chce budować rakiety nie spodziewa się, żeby ich harmonogramu miał być tak gęsty przewidywał także startów i wtedy te zyski z ponownego użycia wg przedstawicieli w tym, że są mniejsze i nie opłaca się zwieść tej technologii samo doprowadzenie do tego, żeby lądowanie działały na pewno bardzo kosztowne wymaga testów, a zatem pierwszy stopień Falcona 9 miękko ląduje co pozwala posłać go na kolejną emisję i oszczędzić pieniądze, bo nie trzeba produkować kolejnych rakiet może nie jest to rozwiązanie powszechnie obowiązujące, ale w przypadku SpaceX sprawdza się doskonale nikomu wcześniej się nie udało drugi stopień Falcona zostawiliśmy kilkadziesiąt kilometrów nad Atlantykiem nigdy nie wróci w 1 kawałku na ziemie to właściwy moment, żeby postawić kilka fundamentalnych pytań, dlaczego rakiety dzielą się na stopnie co sprawia, że lądowanie pierwszego stopnia jest takie trudne, a sprowadzenie na powierzchnię drugiego jeszcze trudniejsze, o ile w ogóle możliwe, gdy się podział starsi, po którym mieliśmy rozmawiać w tej ostatniej kwestii proszę jeszcze chwilę cierpliwości natomiast jeśli chodzi o pierwszą winny jest Rosjanin jeden z ojców astronautyki Konstanty Ciołkowski i jego słynne równanie rakietowe, aby osiągnąć orbitę, czyli zataczać kręgi wokół działań Miejskiego bez spadania na jego powierzchnię należy nadać obiektowi pierwszą prędkość kosmiczną około 8 km na sekundę możliwe tylko w próżni i tylko z wykorzystaniem rakiet chodzi najdroższym elementem jest silnik to najcięższym paliwo radykalnie upraszczając całą rzecz rakieta zamienia paliwo, czyli masa na prędkość, która będzie tym większa im lżejsza jest sama rakieta co myśli wyobraźcie sobie stół tonowego kolosa, którego ma wprawić w ruch 1 tona paliwa zyskamy w ten sposób niewiele prędkości, ale ta 1 tona paliwa może znacząco rozpędzić kompaktową 10 tonową rakietkę ciężka rakieta mała prędkość lekka rakieta duża prędkość weźcie pod uwagę, że proporcje oczywiście wymyśliłem tylko przykład dlatego właśnie opłaca się w pewnym momencie lotu pozbyć tego co zbędne zamiast wlec ze sobą puste już zbiorniki dlatego Falcon 9 inne rakiety od czepiają pierwszy stopień by efektywniej wykorzystać pozostały jeszcze paliwo dlatego wreszcie podczas projektowania walczy się o każdy kilogram jeśli zastanowić właśnie dlatego nie jest łatwo polecieć w kosmos, aby pierwszy stopień Falcona mógł wylądować trzeba zabrać ze sobą więcej paliwa, czyli zwiększyć masę, którą trzeba będzie wnieść aż do samego końca zwiększały masę, żeby bezpiecznie sprowadzić rakiety na powierzchnie wtedy potrzebujemy jednak więcej paliwa wdrapać się na orbitę dodajemy, więc więcej masy by tego dokonać, ale wtedy okazuje się, że potrzebujemy więcej paliwa lądowanie na końcu tej drogi czy szaleństwo SpaceX poradził sobie z tym problemem na razie w przypadku pierwszego stopnia Falcon zabiera paliwo potrzebne do lądowania kosztem ładunku, które ma trafić na orbitę w przypadku pierwszego stopnia, że jej zarezerwujemy sobie jakąś dodatkową masę rakiety na paliwo to oczywiście zmniejsza to ładunek, który takie może wystarczyć na orbitę natomiast w środku pierwszego stopnia ten stosunek masy jest mniej więcej jeden z 10 czy, jeżeli zostawimy sobie 10kg panie rakiecie to wyniesie 1 kg na ulice mniej natomiast w przypadku drugiego stopnia stosunek ten wynosi 11 co sprawia, że zachowanie państwa do lądowania bardzo negatywnie wpływa na ładunek, który możemy nie to jest właśnie tyranii równania rakietowego, przeciwko której buntuje się SpaceX pamiętajcie, że pierwszy stopień rakiety porusza się stosunkowo wolno nawet nie zbliża się do pierwszej prędkości kosmicznej, która pozwala pozostać na orbicie odzyskanie drugiego stopnia wymaga o wiele bardziej gwałtownego hamowania, czyli więcej paliwa, czyli masy, czyli wiadomo mając już podbudowę teoretyczną i walką na 9 z tyłu głowy możemy wreszcie zająć się Starship, który będzie największą rakietą w historii, a ponadto pierwszą w całości wielokrotnego użytku zarówno pierwszy jak i drugi stopień ma lądować na powierzchni ziemi, unosząc się na słupie ognia wydobywającym się z silników ile Musk zdaje sobie sprawę, że łatwo nie będzie ulegał planet żyjemy na planecie dzień po prawie niemożliwe, gdyby Grawitacja była nieco mniejsza byłoby łatwo, gdyby była większa lekarzu by się nie udało nawet w przypadku rakiety nośne jednorazowego użytku miał mnóstwo mądrych ludzi zrobiło co ich mocy by zoptymalizować ciężar wydajność silników systemy sterowania itd. może zmieści na orbitę ze 2EUR 3% masy startowej ustanawiał on jest małe właśnie twoja, kiedy zrobi się, chociaż odrobinę ciężaru na orbitę nie trafi nic, a ja mówię zróbmy coś do jednorazowego użytku to oznacza, że trzeba wzmocnić konstrukcję dodać osłonę termiczną zwiększać masę rakiety i wciąż zostać z ładunkiem, który dotrze na orbitę Musk chce by starsi za kilka lat zaniósł ludzi na Marsa skonstruowanie rakiety, która jest w stanie to zrobić to tylko pierwszy krok problemów medycznych psychologicznych komunikacyjnych logistycznych ekonomicznych jest, tyle że bledną przy nich te czysto transportowe, a przecież sam starszy jest projektem tak ambitnym aż trudno uwierzyć w jego powodzenie niezwykle tania uniwersalna rakieta uprawienie ograniczonej nośności brzmi zbyt pięknie by mogło się udać ponownie Radosław Korzycki pomysł, żeby odzyskiwać pierwszy stopień też był krytykowany też była mała szansa na to, że faktycznie będzie lądował tak samo jak teraz ze starszych tak samo było Falcone dziewiątym, że faktycznie te pierwsze regularnie się rozbijały albo nie trafiały barkę albo rozbijały się na tej bardzo albo lądowały poczuć się przewracały znowu wybuchały tylko to już przeszłość teraz tak naprawdę lądowanie pierwszego stopnia to już jest coś, czego się nawet nie zauważa podczas startów w alkomat, bo praktycznie do awarii nie dochodzi prawdą jest, że SpaceX zdążył już rozbić kilka prototypowych starsi mówcą niekoniecznie jest złym znakiem, ale o tym za moment jest ważny powód by ufać, że prace rozwojowe zakończą się pozytywnie w ciąży starsi spełni pokładane w nim nadzieję wierzy NASA SpaceX wygrał przetarg na lądowisk księży co wy programu Artemis na tokfm PL można posłuchać odcinka pt. jeszcze 1 mały krok, czyli jak wrócić na Księżyc, kiedy minęło pół wieku tam jest więcej szczegółów dotyczących tego jak ma wyglądać powrót na srebrny glob teraz przypomnę tylko, że 1 pojazd ma dostarczyć astronautów na orbitę okołoksiężycową, gdzie nastąpi przesiadka, a drugi statek zabierze ich na powierzchnie i ma być to Starship o zlecenie starały się też firmy dane x i należące do Jeffa Bezosa Blue Origin obie proponowały dość klasyczne lądowniki założeniach zbliżone do modułu księżycowego wykorzystywanego niegdyś w programie Apollo NASA miała skierować do dalszych prac 2 projekty, ale ostatecznie postawiła wszystkie pieniądze na starsi IPA to potężnie przydało wiarygodności całemu projektowi i podniosło stawkę wybieramy was nie wybieramy nikogo innego w razie gdyby pan się nie udało, więc cały ciężar tej realizacji programu Artemis tak naprawdę leży teraz po stronie SpaceX myślę, że to jest duży ciężar, bo pamiętajmy, że w całym tym przetargu na lądowanie pomysł był taki, że po pierwszej fazie, gdzie startowały 3 firmy NASA wybierze 2 firmy i 2 firmy będą w stanie zbudować ten lądownik taki docelowy w razie gdy 1 zadziała to drugi będzie gdzieś na Odrę teraz nie ma takiej opcji, jeżeli faktycznie nie dojdzie do zmiany tej decyzji to tak naprawdę zostajemy z 1 firmą, na którą NASA złożyła całej karty programu Artemis, który od początku był bardzo ambitny teraz nie będzie musiała mówić, że nie udało nam się dostarczyć człowieka na księży teraz ewentualnie będzie można powiedzieć, że SpaceX niestety położyło np. lądownik i dlatego nie polecieliśmy na księży postanowione, kiedy człowiek powróci na Księżyc posłuży mu do tego Starship mimo tego, że daleki jest od klasycznego dizajnu nas w dokumentacji przetargowej przyznała, że podjęła pewne ryzyko od lat osiemdziesiątych praktycznie przygotowywane są duże jakieś koncepcje lądownik mówiono raczej wszystkie oscylują wokół takiego klasycznego lądownika właśnie jak podczas misji Apollo i tutaj dużo tej pracy jest robione faktycznie lądować takim lądownikiem jest dużo łatwiej niż wylądować w wąskim słupem o wysokości 50m natomiast faktycznie wylądowanie takim lądownikiem, który konkurenci SpaceX proponowali no tak naprawdę byłoby dopiero testowane na Księżycu podczas gdy Starship ma lądować już tu na ziemi wąski słup o wysokości 50m to dość ścisły opis dodajmy jeszcze z 1 strony srebrzysty z drugiej strony czarny i umieszczony na szczycie jeszcze 1 słupa kolejne 70m razem połowa Pałacu kultury nauki więcej niż najwyższa dotąd rakieta Saturn 5 Starship to nazwa zarówno drugiego stopnia, gdzie znajdzie się miejsce na załogę i ładunek, jaki całej rakiety, która obejmuje też pierwszy stopień o nazwie Super haevy postaram się jasno tłumaczyć, o co akurat mi chodzi starsi jako drugi stopień, czyli przyszły lądownik księżycowy drugi stopień, który trzeba w 1 kawałku sprowadzić na ziemię co nigdy dotąd się nie udało w zasadzie były już kiedyś statki wielorazowego użytku, które miały za niewielkie pieniądze latać często niezawodnie sprostać każdemu zadaniu i schodzić z orbity w całości wahadłowce kosmiczne może nie słyszeliście podczas powstawania tego projektu było bardzo wiele kompromisów ze względu na to, że wojsko miało również swoje wymagania dotyczące ładunków, które chcą wynosić znacząco zmieniona początkowo projekt wahadłowca i znaczących skomplikowana dodatkowo narzucone zostało dosyć ostrymi budżetowych, ponieważ to były czasy wojny Wietnam i z punktu widzenia Stanów zjednoczonych w tamtym czasie załogowe loty kosmiczne niebyły najważniejsze nawet zastanawiano się 3 kompletnie zniknie zrezygnować ostatecznie stanęło na tym, że projektowi wahadłowca zmniejszono budżet oprócz tego technologia lat siedemdziesiątych nie była aż tak zaawansowanego obecnie się, że tutaj takim głównym przykładem jest osłona termiczna, która miała być całkowicie wielokrotnego użytku natomiast faktycznie po każdym locie dokonywano inspekcję wszystkich płytek i m.in. przez osłonę doszło do katastrofy promu wymagały mnóstwa zabiegów przed każdym startem co sprawiało, że nigdy nie zaczęły latać tak często jak powinny koszt ich utrzymania także był daleko wyższy od zakładanego no i nie w pełni udało się wykorzystać ponownie każda misja zużywała 1 zbiornik zewnętrzny te ogromną pomarańczową narośl na brzuchu promu nie dało się i odzyskać trzeba było wymieniać Starship w przeciwieństwie do wahadłowców nie przypomina samolotu wprawdzie twórcy wyposażyli go w podobny do skrzydeł klapy, ale nie zapewniają one wystarczająco dużo siły nośnej by szybować nadają się tylko do sterowania, kiedy Starship spada z nieba, ale podobnie wahadłowce z 1 strony pokryje jego osłona termiczna jak pamiętacie prędkość jest ogromna zapasy paliwa skromne, a statek musi się przedrzeć przez atmosferę fanką 9 odpalą na chwilę silniki co pomagało znieść ogromną temperaturę starsi natomiast będzie się przebijał przez coraz gęstsze powietrze, zwracając się ku ziemi izolowaną od ciepła częścią powietrze wprawdzie otoczy go ekstremalnie gorąco powłoką i odetnie od łączności z bazą, ale równocześnie radykalnie obniży jego prędkość oceniała jak hamulec niestety SpaceX nie publikowała do tej pory zawiera informacji i szczegółów dotyczących tego to strona ma działać natomiast Tracz 70 to dzisiaj poczyniono bardzo duże postępy jeśli chodzi o materiałoznawstwo, ale także chodzi o sytuację i SpaceX ma nadzieję, że przy użyciu dzisiejszej technologii uda się wyprodukować dużo lepszą osłonę termiczną dodatkowo dzięki temu, że starsze zbudowane zostały, która ma bardzo wysoką odporność na wysokie temperatury ta osłona termiczna nie będzie musiała odbierać aż tak dużo ciepła w przypadku wyborców Stal, czyli stop żelaza węgla nie jest standardowym materiałem do budowy rakiet dużo popularniejsze są stopy aluminium tak jak w przypadku Falcona 9 powód jest prosty są lżejsze co bardzo cieszy Konstantina Ciołkowskiego jego równanie stalowe zbiorniki wykorzystywały np. rakiety rodziny Atlas skutek był taki, że przez cały czas musiały utrzymywać w środku podwyższone ciśnienie ścianki zbiornika były tak cienkie, że nie mogły utrzymać własnego ciężaru bez nadciśnienia wewnątrz po prostu by się rozpadły a gdyby były grubsze byłyby też zbyt ciężkie, a jednak Starship jest stalowy, choć nie takie były plany na początku i Musk zaproponował wykorzystanie włókien węglowych natomiast podczas różnych testów okazało się, że są one zarówno drogie jak i są z nimi problemy szczególnie właśnie przy wysokich temperaturach czy one co prawda nie topią się całkowicie natomiast wysokich temperatur tracą swoje właściwości co jest bardzo niebezpieczne, szczególnie że chcemy też, kiedy później wykorzystywać jeszcze raz Stal natomiast jest wytrzymała i przede wszystkim tania, czyli wpisuje się filozofia SpaceX wykorzystać dostępnych materiałów, gdzie się da i ciąć koszty wynika to przede wszystkim właściwości Stali ma ona w warunkach kriogenicznych, czyli bardzo niskich temperaturach ma na bardzo wysoką wytrzymałość odporność na pękanie tutaj ważny jest też to, że starszy ma nie tylko leczyć w kosmos późniejszej pracy przez atmosferę i tutaj też właściwości Stali są bardzo ważny właśnie ta bardzo dobra wytrzymałość na wysoką temperaturę dzięki czemu z 1 strony starsi w ogóle ma nie być osłony termicznej, ponieważ Stal powinna wytrzymać z tą samą siebie natomiast strony osłonę nie będzie musiała być ciastek gruba i jasnych mocno jesteśmy w momencie, gdy Starship drugi stopień rakiety o tej samej nazwie zaczyna powrót na ziemie by dokonać tego co prawie niemożliwe wyhamować od prędkości orbitalnej do zera i bezpiecznie znaleźć się na powierzchni, wykorzystując do lądowania własne silniki załóżmy, że udało się wejść w atmosferę osłona termiczna spełniła zadanie rozgrzane powietrze nie zniszczyło statku stanowi konstrukcja wytrzymała Starship opada ku powierzchni klapy pozwalają z grubsza nadać kierunek starszych upada takiej pozycji poziomej właśnie można powiedzieć, że brzuchem do dołu jest wykonywane po to, aby opory powietrza, bo jak największe i aby starsi wytracił jak najwięcej prędkości, zanim przejdzie do lądowania dzięki temu samego lądowania potrzebny jest mniej paliwa to manewr znany jako byli floty, czyli skok na deskę Starship zniża się w pozycji horyzontalnej równolegle do powierzchni tylko nie może tak wylądować musi celować silniki w dół, żeby przeprowadzić ostateczne hamowanie nie może tego zrobić zbyt wcześnie, bo obrócił się w taki sposób, że maleje opór powietrza co zmusi silniki do dłuższej pracy i zużycia większej ilości paliwa nie może tego zrobić zbyt późno, bo wtedy nie zdąży się obrócić i roztrzaskał się powierzchnię jak już w przypadku kilku prototypów zdarzyło starsi zmienia orientację poziomej na pionową ostatnim momencie 50 metrowy gigant zdumiewającą lekkością robi w powietrzu ćwierć salta bluzgają ogniem i osiada na lądowisku to kolejne uzasadnienie dla Stalowej konstrukcji aluminiowa mogłaby nie wytrzymać naprężenia by manewr się powiódł SpaceX wyposażył starszy pan tzw. Heather tanki te dodatkowe zbiorniki zawierają soję, która jest wykorzystywana podczas lądowania one znajdują się wewnątrz rakiety są lepiej odizolowane od tego co znajduje się poza rakietą dzięki czemu mniej tego paliwa wojna się przygotowywać po drugie, przez to, że starsi popada w pozycji poziomej i wykonuje manewr obrotu w zbiorniku głównym, jeżeli zostałbym mało paliwa dochodzi do zjawiska pytania, czyli to paliwo zyskuje się po zbiorniku w momencie uruchomienia silnika może problem z tym, żeby dostarczyć do samego silnika w związku z tym lepiej zastosować osobne zbiorniki, które są pełne w momencie rozpoczęcia lądowania są w pełnym ciśnieniem i nie ma tego ryzykach pytania, które może doprowadzić do tego, że silnik nie otrzymały Paulina i nie wystartuję materiały pędne ciekły metan i ciekły tlen mieszanka znana jako Metalurgs standardowych warunkach są oczywiście gazami w bardzo niskiej temperaturze skreślają się dla SpaceX niska temperatura nie jest wystarczająca by zatankować Starship aż po korek inżynierowi schładzają metan i tlen do punktu, w którym stają się nie tylko ciekłe co prawie zamarznięte pamiętajcie, że mówimy o rakiecie, jakiej dotąd nie było pamiętajcie, że walczymy przeciwko prawom fizyki SpaceX musi poszerzyć zakres tego co do tej pory było wykonalne jeśli ma skonstruować rakietę w pełni wielorazowego użytku nie można pogardzić żadnym dodatkowym kilogramem paliwa będzie potrzebne do powrotu na ziemię dotychczasowe silniki by nie podołały SpaceX musiał wymyślić coś bardziej wydajnego jeśli macie chwilę wrócić do odcinka pt. splątany Gaju, gdyż rur co jest czym w silniku rakietowym tam poprosiłem ekspertów by wyjaśnili podstawowe trudności związane z budową silników teraz wystarczy wiedzieć, że istnieje kilka sposobów na doprowadzenie paliwa i utleniacza do komory spalania jedynym, który da się zastosować w dużych silnikach jest turbo pompa, którą trzeba jakoś zasilać wykorzystuje się do tego materiały pędne, które są na podorędziu, ale to zazwyczaj oznacza, że część paliwa i utleniacza nie napędza już rakiety silnik staje się mniej potężne rozwiązanie problemu nazywa się tak etapowe spalanie z pełnym przepływem na przykładzie stworzonego przez SpaceX silnikach Raptor wytłumaczy Piotr Śmigielski on posiada 2 osobne przed palacze to 1 trafia praktycznie większość pani jest częścią uczenia się do drugiego natomiast większość to inaczej część paliwa jest nieco problematyczne, ponieważ wtedy wytwarza się gazowy ten wysokiej temperaturze i wysokim ciśnieniu, które rządzący dlatego m.in. do tej pory bardzo rzadko budowano silnik tego typu nas też materiałoznawstwo, proszę bardzo, do przodu i SpaceX stworzyła taki materiał, który jest w stanie wytrzymać w pracy z takim paliwem to ma przede wszystkim zalety dzięki temu praktycznie całe paliwo całą ocenia przybywający tu winy, bo największy wpływ masy i można albo wygenerować dzięki temu więcej mocy przy zachowaniu nadal dość niewielkiego silnika lub też możemy zachować taką samą moc, ale turbinę pracujący temperaturę dzięki czemu czas życia silnika wojny jest dłuższy powinien być bardziej niezawodne drugim bardzo dużym plusem tutaj jest wydajność, ponieważ z 600 palacze zarówno paliwa i oceniać przechodzą stan gazowy bez reakcji są szybsze niż, jeżeli stosujemy ciecze możemy zmniejszyć komory spalania zwiększyć ciśnienie co też wpływała dobrze na wydanie silnik energia wyzwolona przez palacza ach, zasila turbo pompy całe paliwo i cały uczulenia przechodzi przez przez palacza, zanim znajdzie się w głównej komorze spalania, a równocześnie cały Strumień paliwa i cały Strumień utleniacza wykorzystuje się by sprawić starszy pan ruch turbo pompa pracuje, ale silnik nie traci mocy system prowadzenia materiałów pędnych staje się dużo bardziej skomplikowany, ale z drugiej strony potrzeba mniej zaworów bezpieczeństwa, bo nie ma ryzyka, że paliwo i utleniaczy przemieszczają się tam, gdzie nie trzeba Starship ma występować w kilku wariantach jeden z nich zabierze również Księżyc trochę się różni od statku, który widzimy na razie tu na ziemi w ogóle nie będzie potrzebna osłona termiczna, bo nie ma takich planów, żeby w tym także księżycowy oboje wracał będziemy planowano zastosować dodatkowe silniki do lądowania, ponieważ silnik Raptor jest dość potężnej podczas lądowania na Księżycu istnieje spore ryzyko, że po prostu szkodzi oby to powierzchnie, które ląduje i produkowany z lądowaniem, a na Księżycu siła grawitacji na tyle niewielka, że można wykorzystać ze sprężonego w zasadzie do takich silników manewrowych do lądowania nie ma jeszcze wielu informacji o księżycowej odmianie starsi IPA z dostępnych wizualizacji wynika, że silniki przeznaczone do lądowania znajdą się w połowie wysokości statku, a nie na spodzie, żeby nie naruszać powierzchni srebrnego globu strumieniem spalin ze szczytu rakiety astronauci będą musieli zjechać windą znajdującą się na zewnątrz już w próżni schodzenie po 50 metrowej drabinie nie wchodzi w grę zwycięstwo Space seks w przetargu lądownik księżycowy było sporym zaskoczeniem NASA zdecydowała się na projekt zupełnie inny niż dotychczasowe pojazdy kosmiczne konkurencji od razu oprotestowali decyzję, bo jeszcze większym szokiem było to, że tylko 1 firma zdobyła kontrakt plany mówiły od 2 powstających równolegle lądownika, kiedy się dopiero okazało, że na sam nie dostanie pieniędzy ile chciało o propozycji budżetowej to tak naprawdę zaszła pewna jakaś wymiana informacji faktycznie nas poinformował, że będzie miało pieniędzy SpaceX dopasowały niejako swój budżet do budżetu, który nawet w stanie zaoferować mam wrażenie, że na tym etapie doszło do decyzji, że mamy 1 firmę która, które wystarczy tyle pieniędzy mamy w ten sposób wybieramy oczywistego zwycięzcę, bo ani na ryneczek ani na Florydzie po prostu NASA w tym roku nie było SA lub karnego starszy pan wersję przystosowaną do latania nie na orbitę okołoziemską, ale z Księżyca na jego orbitę SpaceX ma dostarczyć za niecałe 3 000 000 000USD Blue Origin Jeffa Bezosa zażądało 2× więcej lądownik dane tych byłby jeszcze droższy, ale nie wiadomo, o ile dokładnie raz jeszcze inżynierowie zatrudnieni przez Ilona maska zaproponowali najtańsze rozwiązanie tak czy inaczej niezależnie od tego czy spisek został wybrany do realizowania tej misji i tak rozwija od rakiet w związku z tym część kosztów może po prostu została głosowanie SpaceX firma wiedziała, że tak czy inaczej rozwija starsi ba w związku z tym ile dostanie pieniędzy od NASA to świetnie tyle dostanie resztę dołoży niejako i tak tego programu rozwojowego Starship, który trwa już od jakiegoś czasu nic piękniejszego dla ludzi odpowiedzialnych za budżet NASA niż przerzucić część kosztów na prywatną firmę i to nawet pomimo tego, że niekonwencjonalną starsi ba niesie ze sobą ryzyko, a ponadto rakieta rozsadza nieco koncepcję programu Artemis, który ma doprowadzić do powrotu człowieka na srebrny glob no bo pójście z ziemi na orbitę okołoksiężycową ma zabrać astronautów statek Orion niesione przez rakietę SLS to tradycyjny system jednorazowego użytku okolice Księżyca astronauci powinni przesiąść się do lądownika i na jego pokładzie osiąść na powierzchnię rozmawialiśmy o tym kilka tygodni temu tylko, że Starship byłby w stanie wykonać swoją część emisji, a także te przewidzianą dla rakiety SLS może wynieść więcej ładunku i za mniejsze pieniądze no bo wszystkim nie trzeba będzie budować nowej rakiety wystarczy wykorzystać już istniejącą ktoś mógł wypowiedzieć okej, ale pierwszy egzemplarz SLS jest już prawie gotowy do startu podczas gdy starsi jest jeszcze na wczesnym etapie testów nie wiadomo czy inżynierom uda się zmusić go do robienia tego co powinien ja odpowiadam to prawda, ale SpaceX już raz udowodnił, że potrafi dokonać niemożliwego amerykański rząd właśnie postawił 3 000 000 000USD na to, że starsi powstanie i będzie latał skoro tak to trzymajmy się tej wersji nie mieliśmy w tym sektorze firmy, która podjęła się tak szybkiego rozwoju właśnie poprzez testowanie każdej drobnej zmiany słyszmy na SLD, za który jest produkowany od dekady, ale jeszcze żadna rakieta wystartowała żadnej nie udało złożyć wszystkie komponenty są precyzyjnie budowane wszystko jest świetnie dopasowane do siebie w programach symulujących pracę rakiety, ale tak naprawdę 1 wielki test przyjdzie, kiedy ta pierwsza rakieta zostanie zbudowana zmontowana i uruchomiono SpaceX zastosował metodę pracy znaną programistą jako projektowanie i operacyjne jak wygląda zwykle rakieta leci tylko raz nie da się jej przetestować prawdziwa próba generalna przychodzi, gdy musi wykonać swoją misję można tylko z najwyższą dbałością sprawdzać poszczególne elementy liczyć na to, że kiedy połączy się w całość wszystko zadziała to projektowanie kaskadowe SpaceX postępuje inaczej skoro jest już silnik, a o stanie trudno postaw na stanowisku startowym prototyp jeśli poleci doskonale działa jeśli nie należy sprawdzić, dlaczego i przygotować kolejny do skutku efektem takiego podejścia jest to, że w południowym Teksasie raz po raz rozwijają się kolejne starsi tym jak NASA opublikowała dokument, któremu uzasadniała czemu Spacey został wybrany do tego lądownika księżycowego to oni tam jako bardzo istotny atut podali właśnie to, że SpaceX od samego początku już testuje teraz, kiedy w takim realnym środowisku, czyli od samego początku przeprowadza testy chce zdjąć ryzyko z tych późniejszych grotów, robiąc testy te przy tekście poda skoro NASA wybrała SpaceX do realizowania programu lądownika, czyli już automatycznie myślimy o ludziach lecących z takim starszy pan to myślę, że ciśnienie SpaceX jest dużo większe na to, żeby jednak ten Starship wylądował w całości, bo ludzie mimo wszystko, którzy nie śledzą tak dokładnie tego, a teraz dowiedzieli, że faktycznie to będzie taki lądownik, który powinien zabić człowieka na Księżyc zwrócą na to uwagę, widząc eksplozję będą widzieli potencjalnego starszy pan gdzieś tam latającego powiedzmy z Księżyca czy lądującego na Księżycu prace nad rakietą zaczęły się od drugiego stopnia, czyli tej części, która w czasie lotu bardziej się rozpędza i leci dużo wyżej SpaceX nie bez racji przyjął założenie, że skoro ponowne użycie pierwszego stopnia opanował już przy okazji Falcona 9 uda się powtórzyć natomiast prawdziwym problemem jest konstruowanie drugiego stopnia jego prototypy dalekie są jeszcze od ostatecznej wersji chodzi tylko o to by znaleźć sposób na miękkie lądowanie prototyp te nie mają tak naprawdę żadnego przedziału ładunkowego, który mógłby się otworzyć i uwolnić ładunek na orbicie firma będzie musiała praktycznie cały ten system jeszcze pracować natomiast jeśli chodzi o same silniki hydraulikę to póki co starsi nie są wyposażone świadczenie czy później owe w tym momencie te loty odbywają się z 3 silnikami Raptor co ma być 6 prototypy też nie są wyposażone w pełną osłonę termiczną, ponieważ nie jest ona potrzebna na takich niskich wysokościach powtórzę jeszcze raz chodzi o drugi stopień rakiety Starship, która nieszczęśliwie nazywa się tak samo w kosmos poleci dopiero gdy znajdzie się na szczycie pierwszego stopnia o nazwie Super haevy w tym momencie ten w ośrodku Boca Chica w Teksasie powstaje drugi egzemplarz pierwszy został ostatnio zebrany w trakcie jego budowy już postanowiono zmodyfikować kilka rzeczy zmienić proces budowy ją po takim jak tylko obiektem testowym do samego składania etc natomiast teraz powstaje drugi usterki też prawdopodobnie w ciągu najbliższych tygodni SpaceX będzie chciało przeprowadzić najpierw jakieś testy statyczne uruchomienie w nim wiele silników Raptor naraz, a następnie przeprowadzić jakieś takie krótkie skoki co dalej co, kiedy uda się zakończyć prace nad starsi PEM co, gdy oba stopnie będą już przetestowane i zmontowane czeka nas lot orbitalny pierwszej rakiety nadającej się w całości do ponownego wykorzystania przy okazji największej rakiety w historii osiągnięcie orbity to najbardziej paliwożerny etap każdej wyprawy kosmicznej z tego punktu widzenia dalej jest już z Górki japoński Bogacz Yusaku Maezawa szuka chętnych na podróż dookoła Księżyca deklaruje, że pokryje wszystkie koszty chce za 2 lata zabrać ze sobą ludzi, którzy udowodnią, że taka ekspedycja pozwoli im rozwijać talenty w 2023 roku 8 osób ma wejść na pokład starszy pan naszczycie Starship, który jest podłączony do pierwszego członu Super haevy oni startują lecą dookoła Księżyca wracają tylko mówimy o ludziach, którzy polecą jako turyści najpierw muszą przetestować astronauci na nic nie powie, że faktycznie pierwszym człowiekiem będzie po prostu turysta ekscentryczny miliarder z Japonii swoimi kości żadna agencja faktycznie nie zgodziłaby się na taki start, ale myślę, że ta misja zostanie zrealizowana tylko na pewno nie 2003. roku do startu Starship przejdzie jeszcze wiele testów zapewne w ciągu kilku miesięcy ujrzymy go w całej 100 dwudziesto metrowej okazałości jeśli rzeczywiście poleci na orbitę, a potem oba stopnie wrócą na ziemie to wszystko jest możliwe na koniec muszę się one do czegoś przyznać, ponieważ to podcast mówię do was z przeszłości po mojej stronie czasoprzestrzeni jest jeszcze noc ze środy na czwartek w Teksasie właśnie doszło do udanego lądowania prototypu Starship o oznaczeniu SN 15 wzbił się na wysokość 10km obrócił brzuchem do ziemi spadał tak przez kilka chwil, a potem w ostatnim momencie wrócił do pozycji pionowej i schował się w chmurze ze spalin i był, kiedy się rozwijał Starship stał na lądowisku w 1 kawałku to były usługi kosmiczne dla ludności uwagi wnioski reklamacje przyjmuje się pod adresem Piotr europejską jak małpa TOK na karę usługi kosmiczne dla ludności kolejna premiera w najbliższą niedzielę Zwiń «

Elon Musk o własnym pomyśle: "Żyjemy na planecie, gdzie to prawie niemożliwe". Mimo to próbuje

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: USŁUGI KOSMICZNE DLA LUDNOŚCI

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 12:00

Najnowsze Podcasty

Zapomnieliśmy o znaczeniu słowa "polityka" - Zbigniew Bujak o wolności i solidarności

Matka, która rozwiązuje problemy za pomocą karabinu maszynowego

Polacy nie nadają się na niewolników - Adam Michnik w podcaście na 4 czerwca

W kinach ciekawe premiery, w terenie Grand Prix Komeda

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL