dzień dobry przy mikrofonie Anna Stachowska dzisiaj porozmawiamy o tym czym jest autentyk jak powiedzieliśmy naszym poprzednim podcaście dzieła sztuki zmieniają nie tylko naszą codzienność, ale zmieniają także to jak w ogóle patrzymy na sztukę w jaki sposób np. kolekcjoner ocenia dzieło sztuki czym antykwariat różni się od muzeum czy naprawdę handlarz z Targu staroci bywa lepszym znawcą czasem niż historyk sztuki czym jest autentyczność w ocenie dzieła sztuki jak
Rozwiń »
rozpoznać falsyfikat na te pytania teraz odpowie nam nasz ekspert pani dr Monika Bryl z domu aukcyjnego Agra art jednego z najstarszych największych domów aukcyjnych w Polsce pani Monika jest też autorką popularnego wydanego przez PWN przewodnika po rynku sztuki rynek sztuki w Polsce poradnik dla kolekcjonerów inwestorów dzień dobry ponownie pani Monika dzień dobry pani dzień dobry państwu SOS no właśnie to jest z tym kolekcjonerem on rzeczywiście patrzy na dzieło sztuki w jakiś sposób szczególny tak myśleć zupełnie inny sposób patrzenia dzieło sztuki niż ten, do którego jesteśmy przyzwyczajeni jako widzowie muzea ani ta perspektywa chyba jest bliska każdemu z nas, kiedy idziemy do muzeum mamy tam do czynienia z obiektami, które są zidentyfikowane opisane w cudzysłowie powiem, że kurator tłumaczy nam, dlaczego Malczewski wielcy malarze, gdy tymczasem kolekcjoner z znajduje się zupełnie innej sytuacji jego celem jest trafienie obiektu nierozpoznanego niedoszacowanych w kolekcjonerzy w poszukiwaniu obiektów przymierzają różnych przestrzeni w szkolnych zarówno w salonach dzieł sztuki w galeriach, ale na targach staroci różnego rodzaju sklepach sklepikach z antykami, a nawet w śmietnikach to w ogóle nawiasem mówiąc jest temat na osobną rozmowę w, a zatem kolekcjoner w przeciwieństwie do widza muzealnego, który ma do czynienia z wyselekcjonowanymi przez ekspertów dziełami spotyka różnego rodzaju obiekty od dzieł sztuki od arcydzieł przez różnego rodzaju kopie naśladownictwa skończywszy na polskich kat, a zatem kolekcjoner sam musi się nauczyć oceniać rozpoznawać dzieła sztuki, a zatem kolekcjonerstwo to nie tylko zbieranie dzieł, ale także zbieranie informacji o nich, czyli jest to wiedza na temat samego obiektu procesu technologicznego, jaki powstał jego pochodzenia w historii no oczywiście umiejętność oceny jego wartości artystycznej i autentyczności to cała wiedza całe doświadczenie przede wszystkim obcowanie na co dzień z bliska w kontakcie fizycznym z dziełami sztuki to wszystko kształtuje sposób w jaki kolekcjoner patrzę na opiekę nad służb może na taki kolekcjoner zwraca szczególną uwagę zwraca uwagę na wszystko no przede wszystkim jest przede wszystkim tak jak każdy z nas ocenia wartość artystyczną, ale przede wszystkim sam potrafi rozróżnić czy ma do czynienia z sobie aktem z działem stworzonym przez profesjonalnego artysty też czy też nieprofesjonalnych mając do czynienia z działem danego autora no i wielu z nas potrafi rozpoznać brata styl najbardziej powszechnie znanych malarzy Malczewskiego Wyspiańskiego czy Matejkę natomiast kiedy kolekcjoner spotyka taki obraz np. Łany na forum to od razu patrzy ktoś sobie myśli Kosek tak, ale selekcjoner patrzy często w wodzie często koń, który zdradza z cech stylu Wojciecha może Jerzego, który płaci często malował i podpisywał obrazy namalowane przez przez Leszka czy jest to Costa, czyli Watch czyjeś, a może któryś z uczniów w kozaków, a zatem pierwsza rzecz styl i wartość artystycznym w UE i tutaj również o to kolekcjoner jest szczególnie wyczulony na wszelkie rodzaje kombi naśladownictwa tak wielkim skrócie można powiedzieć, że komunista zasnąć zazwyczaj powtarza co widać, czyli takiej naskórek działa efekt końcowy natomiast temu każdy artysta w sposób klasa dla siebie właściwy konstruuje tam dzieło przez odpowiednie zestawienie plam barwnych nakładanie na siebie odpowiednich warstw maski z UE dalej szczególnie ważna jest tutaj materiał technika, a także naturalne oznaki starzenia się obiektu i Patty Pacyna to jest kolejny temat rzeka coś co jest szczególnie ważne do dla kolekcjonera, ponieważ Patyna jest najtrudniejsza do podrobienia w, a dla niewprawnego nieobecnego oka często jest mylona z brudem Patyna są wszelkie zmiany, jakie czas naniósł na powierzchni obraz zmiana czy też dzieła w zmiana faktury zmiana koloru oczywiście no wiele tutaj jest nawiasem mówiąc opowieści ociekających spustoszenie i niepowetowane szkody gosposia czy innych domorosłych konserwatora, którzy czyszczą przedmioty, niszcząc je, niszcząc ich wartość kolekcjonerską w tym co wyróżnia szczególnie sposób kontaktu oś kolekcjonera z działem sztuki to jest fizyczny kontakt kolekcjoner, żeby zobaczyć przedmiot musi go dotknąć on na niego patrzy oczami skóry w ogląda z różnych stron w różnych oświetlenie, żeby właśnie ocenić tę materię z jakiej jest, więc budowany, czyli tutaj percepcji podlega zarówno faktura ciężarze czy też dźwięk w ten, więc tutaj ta percepcja jest szczególnie nastawione na to oryginalną tkankę dzieła odróżnienie tego co stare oryginalne od tego co jest może być efektem późniejszej ingerencji np. o tym konserwatora dzieł sztuki czy też się więcej tym koniecznym elementem bardzo ważny jest fizyczny kontakt z obiektem w, więc dla kolekcjonera dzieło jest piękny zarówno, dlatego że prezentuje oświadczyny poziom artystyczny i najwyższy koszt artysty nie tylko, dlatego że posiada walory dekoracyjne czy ekspresję, ale np. dlatego że świetnie zachowane złocenie ogniowe piękny krój sygnatury albo jesteś namalowane na świetnej dawnej wyczerpane XVII-wiecznej wasz no właśnie oceniamy dzieło oglądamy ze wszystkich stron tego pani powiedziała by sprawdzić czy autentyczna, po czym mamy poznać, że mamy do czynienia z oryginałem i czym jest w ogóle ta autentyczność no, po czym poznać po wszystkim tutaj liczyć się ten całokształt oglądu zasada ta najprostsza jest taka jak powiedziałam kolekcjoner ocenia poziom artystyczny materiał technika sygnaturę wszelkiego rodzaju inskrypcję nalepki i śledzi też historię obiektu wszystko musi się zgadzać, ale oczywiście działami sztuki jest także no można spotkać się sytuacją nietypową wyjątkiem natomiast, jeżeli dla zbyt wielu rzeczy trzeba szukać zbyt skomplikowanych i uzasadni to należy być ostrożnym, w czym jest autentyczność no właśnie miał zawsze powtarzam, że autentyczność jest tym, czego nie widać ich, czego oko widza muzealnego, który na co dzień nie nie zniekształcić swojego swojej percepcji sztuki w bezpośrednim bezpośredniej styczności, z czym to z dziełami sztuki i jest czymś, czego nie zobaczy tak natomiast trzeba też sobie uświadomić, że autentyczność nie jest jakoś immanentną wewnętrzną cechą dzieła sztuki tak jak jego inne fizyczne własności w natomiast autentyczność to jest pewna cecha związana z naszą oceną my stwierdzamy, że ten określony obraz jest dziełem tego właśnie artysty, więc to jest potrzebne nam kolekcjonerom antykwariusz sią historykom sztuki, czyli historyk sztuki ogląda obraz i też często pisze prawda moim zdaniem autentyk, a jak badanie autentyczności prowadzi konserwator ciągnie ze sobą współpracują z oczywiście no tutaj współpraca konserwatora zabytków PS historykiem sztuki, jeżeli chodzi o ocenę autentyczności jest konieczna jest nierozłączna z ci 2 eksperci patrzą na dzieło oś z 2 różnych perspektyw, które muszą się uzupełniać, czyli historyk sztuki patrzy przez pryzmat ten twórczości artysty co jego stylu MUM bada też pochodzenie obiektu umiejscawia go biografię artysty ocenia czy tutaj pod tym względem wszystko się zgadza np. czy w tym określonym roku artysta mógł stworzyć takie ani inne dzieło natomiast konserwator ocenia materię ocenia przede wszystkim technologie warsztat artysty oczywiście ona swoją opinię przekazuje wyraża z tym zastrzeżeniem jest historykiem sztuki, czyli 2 perspektywy są nierozłączne i musiał się uzupełnić no właśnie, ale czy to co pani pisze też w książce historyk sztuki może popełnić np. jakieś takie błędy w antykwariacie myli różne prawda nawet powiedzieć materiały czy srebro z platanami zdarza się często czy rzeczywiście jednak wiedza jest coraz wyższej to taka taka, jakby uwaga czy też, jakby takie wyczucie pewnych nie materiałów jest już większy tak czy znacie historie, które opisuje w książce o błędach, jakie historycy sztuki mogą popełnić nie są niestety zmyślone i zasadnicza różnica między akademicką historią sztuki i edukacją historyków sztuki rzeczoznawstwa rzeczoznawca było uczynił właśnie w ta dyscyplina historii sztuki polegająca na ocenie na ocenie autentyczności dzieł sztuki przy nie jest w zasadzie wykładana na na uniwersytetach w ostatnich latach troszeczkę to zmieniło tam po ojcu wprowadzone zajęcia z rynku sztuki, ale generalnie ta cała perspektywa jakości nie jest nie jest obecna albo jest zgodny z znikomy w stopniu obecna na w akademickiej starej sztuki w UE historycy sztuki uczą się w dużej mierze pracują na produkcjach na slajdach już dawno temu 1 historyków sztuki powiedział od oryginałów oddzieliły nas ręka książek to się niewiele zmieniło z oryginałami mają do czynienia muzealnicy świetnie praktyce świetnie również znawcy antykwariuszy, więc młody historyk sztuki, które przychodzi na dalszych wariantu muszę się tego, że czas na 2 nauczyć czy nauczyć się patrzeć na to dostrzegać to co poza wizualne poza werbalnym to jest troszeczkę związane z tym z UE również sposobu w jaki jest uprawiana historia sztuki prawda tutaj dominuje podejście historyczne interpretacyjne mówimy głównie o tym co widać co da się powiedzieć i tutaj zazwyczaj autor czy kurator stawia kropkę mówiąc dalej to państwo doskonale wiecie z resztą widzicie to jest właśnie sztuk, lecz właśnie one wykryć okazuje się, że to się zaczyna problem, bo tutaj właśnie trzeba nauczyć się nastroić swoje zmysły na to co poza wizualne poza werbalne, czego nie da się opowiedzieć nie da się o tym przeczytać ten to razem tutaj uczymy się widzieć postrzegać razem to też bardzo ważne to doświadczenie ta interakcję wokół wokół dzieła sztuki razem patrzymy razem odczuwamy patrzymy oczami skóry razem doświadczamy w ten sposób uczymy się patrzeć czy takie różne sytuacje, że np. ktoś napisał ekspertyzę, a był to ewidentny falsyfikat to się zdarza prawda kiedyś wiele lat temu też pani wspomina, że miała miejsce taka sytuacja, która odbyła się w szerokim echem w środowisku w mediach profesor właśnie Uniwersytetu napisała ekspertyzę na ewidentny falsyfikat Witkacego, czyli czy ta współpraca jak pani wspomniała jest bardzo ważna prawda czy teraz taka ocena historyka sztuki właśnie i kolekcjonera czy też osób pracujących w antykwariacie rozpytania takiej oceny tej autentyczności dzieła jest w ogóle trudna czy w ogóle samemu można się nauczyć, jeżeli tak to w jaki sposób tak, lecz nadmienię jeszcze tutaj że, a propos tych ekspertyz spisanych przez przez historyków sztuki i tej głośnej sprawy tej pani wspomniała w Nor dla mnie to właśnie to, o czym wcześniej powiedziałam to jest wyraz tej dwutorowo ości historii sztuki co czy innym są badania akademickie historyczne interpretacyjne, a co innego jest to rzeczoznawstwa z 1 strony jest to wiedza ekspercka, żeby ocenić autentyczność czasem trzeba wieloletnich badań trzeba mieć ogromną wiedzę ekspert musi mieć ogromną wiedzę teoretyczną musi wiedzieć wszystko zostało napisane na dany temat UE i musi mieć doświadczenie, czyli musi dotknąć wielu wielu setek może tysięcy TM obiektów, żeby pewne pewne sprawy rozstrzygnąć oczywiście nie zawsze mówi o tym, że rzeczoznawstwa to jest tak samo jak i jak medycyna w, czyli jest to też byt pewien poziom wiedzy ogólnej, która w, którą mają wszyscy pracujący w zawodzie antykwariusza najprostsze przypadki też kolekcjonerzy są w stanie również ocenić sami rozstrzygnąć, czyli u można się nauczyć oczywiście wielu wielu anten wielu kolekcjonerów, którzy właśnie mają zacięcie badawczy, bo oczywiście toczył wciąż jest podczas poprzedniego spotkania z ruchu kolekcjonerzy takich, którzy po prostu kupują piękne obiekty do dekoracji wnętrz temu, opierając się na opiniach ekspertów, a są ci badacze, którzy podążają za przedmiotami szukają ich nie tylko w domach aukcyjnych nie tylko w renomowanych antykwariatach galeriach, ale wielu wielu różnych te miejsca oni właśnie gromadzą tą wiedzę praktyczną, czyli możności myślę, że pewna do pewnego stopnia i nauczyć, a i to jest właśnie wydaje mi się najświetniejszych rzeczy, jeżeli chodzi o kolekcjonerstwo, że ten kontakt bezpośredni z obiektami z te spotkania z ekspertami, których środowisko kolekcjonerów właśnie one zmieniają naszą percepcję sztuki zaczynamy inaczej patrzeć na na dzieło sztuki widzieć tę materię w, więc myślę, że tak myślę, że można się pewien sposób nauczyć, ale oczywiście tutaj uwaga ostrzeżenie, żeby też nie popadać w samozachwyt, bo to też jest cecha dosyć temu u młodych adeptów sztuki tak Najder historyk sztuki z przychodzi do antykwariatu spotyka się historią sztuki, której w ogóle nie zna również zupełnie inną perspektywą najpierw tego jesteśmy zagubieni, a potem zaczynamy się uczyć, jeżeli mamy podkład dobrej teorii to to to u to nabywamy tą wiedzę naszą kamerą i zaczynamy patrzeć zupełnie inaczej widzieć policyjnego, ale tutaj trzeba z opowiedzieć o jedno tutaj jest potrzebna olbrzymią pokorę i te trzeba umieć patrzeć i umieć słuchać, bo uczymy się od siebie nawzajem uczymy się od mistrzostw tak tak jak Franciszek Starowieyski kiedyś powiedział, jeżeli młody Mimi nie posłucha mistrza to nie zobaczy, więc trzeba trzeba nawet mając świadomość że, o ile wiem trzeba przy mieć dystans do do również do własnej świecy z pani książce pani podpowiada jak nauczyć rozpoznawać najbardziej taki prymitywny falsyfikat zresztą tam wspomina pani jak to kiedyś prowadziła zajęcia ze studentami tam właśnie chodzisz na Targ staroci na tzw. zajęcia praktyczne, żeby właśnie tak uczulić, żeby po pokazać jak się patrzy jak patrzeć na te dzieła sztuki, ale zaciekawiło mnie coś takiego, że tak naprawdę zdarzyło się też pani spotkać np. takim Targu staroci takie osoby, które zaskoczyły panią swoją wiedzą np. jeden z handlarzy bardzo znał się na porcelanie no 1 niejeden właśnie to jest coś ca również jednym z największych właśnie zaskoczeń, że właśnie ci handlarze mają bardzo dużą wiedzę, bo właśnie mającą wiedzę praktyczną ani ani z kontaktu z ekspertami z innymi handlarzami z muzealnikami chodząc na wystawę to jest ich zawód prawda, więc muszą również nauczyć się oceny dzieł sztuki oczywiście to czy ktoś, jaki etap osiągnięto to jest sprawa indywidualna też ciężko jest generalizować, że wszyscy są świetnymi znawcami natomiast zastanawiające jest to, że oni właśnie przez ten kontakt żywy kontakt z obiektami nabierają takiej wrażliwości, jakiej wydaje się pracuje powszechnie tak, bo jeżeli chodzi o nasze społeczeństwo chyba jesteśmy tego świadomi bierzemy od sztuki dosyć daleko żyjemy więc, więc to ta to jest też takiej myślę, że fenomen jak pani mówi pani Monika to jest wielka praca, tudzież pasja, ale też wiele godzin spędzonych prawda na oglądanie różnych dzieł sztuki może wtedy nasza percepcja się zmieni będziemy wyczuleni na pewne aspekty, które pani wspomniała, że to jest fascynujące, ale z drugiej strony tak zastanawiam czy taka dobra ekspertyza to, żeby ona była wiarygodna czy musi składać się i opinii konserwatora oraz historyka sztuki tak czy to zwiększa bezpieczeństwo zakupu ani ze sobą oczywiście tak współpracują, że wtedy, kiedy mamy ekspertyzy mamy pewność, że to jest na pewno autentyk w co znaczy tak ekspertyzy i opinii dzieł sztuki co są różne rodzaje dokumentów najczęściej bywa także, jeżeli historyk sztuki rzeczoznawca pisze opinie w tym dla powinien się tutaj opierać na opinii konserwatora, tudzież jeżeliby się ekspertyzy, która jest takim dokumentem napisanym podać bardziej zaawansowanych badaniach oczywiście najlepiej jest przede wszystkim kupować sprawdzonych miejscach, ponieważ w domu aukcyjnym wszystkie obiekty są oglądane oceniane przy przede wszystkim tutaj następuje selekcja do domów ma obcy nie są ustawione obiekty wszystkie, które są przesłane w ofercie tylko te najlepsze w dobrym stanie zachowania to jest rzecz również Portowa ja ocenione pod względem wartości artystycznej i autentyczności, więc to jest myślę, że kwestia zasadnicza zasada uniwersalna i kupujmy sprawdzonych miejscach i do takiego działa dom aukcyjny renomowana galeria wystawia certyfikat ze stwierdzeniem, że jest oryginalne dzieło znakomitego artysty podpisany przez historyka sztuki, więc myślę, że tak w dzisiejszych czasach i jest chrypa rzecz na taka podstawowa, jeżeli chodzi o kolekcjonerstwa myślę, że naprawdę należy, że kupować działa sprawdzony po prostu ocenione przez przez ekspertów unikać różnego rodzaju okazji również temat rzeka i jakie kiedy pułapki czyhają na na kolekcjonerów, więc tak tak takie by wobec dzieła sztuki czy też, inwestując warto tutaj MII i upewnić się w, że głos sprawdzony przez ekspertów oczywiście trzeba się też jeszcze upewnić przez szkołę po tym, jak powiedziałem wcześniej, a nie każdy historyk sztuki ma kompetencję, aby oceniać obiekt pod kątem autentyczności, a niestety nie wszyscy historycy sztuki mają świadomość, że nie wszyscy znają rynek sztuki i niewiedzą ociekających tutaj płatkach, więc te dokumenty też należy zwracać uwagę czy jak się okazuje przy państwa kolekcjonerstwo to pasja, która nas rozwija zmienia w sposób znaczący sposób w ogóle Wyki patrzymy na sztukę myślę, że dzisiejsze rozmowy państwo też pokazała to, że ta współpraca historyka sztuki z kolekcjonerem jest bardzo ważna kolekcjonerstwo zbieranie nie tylko pięknych wartościowych przedmiotów, ale też gromadzenie o nim wiedzy i niektórzy kolekcjonerzy stają się ekspertami w swojej wąskiej specjalizacji jeśli jednak nie mamy czasu ani chęci, aby zagłębiać się sztukę tak mocno, poszukując pięknych przedmiotów to możemy się też udać do galerii tam taki Galery, które cieszą się też renomą i tam znajdziemy dzieła wyselekcjonowane przez ekspertów opracowane przez doświadczonych historyków sztuki konserwatorów naj otrzyma także certyfikat z informacją jak pani Monika wspomniał o przedmiocie oraz poświadczenie jego autentyczność dziękuję za rozmowę dzisiaj naszym gościem była dr Monika Bryl z domu aukcyjnego Agra art jednego z najstarszych największych domów aukcyjnych w Polsce po chcemy państwu książkę pani Monika jest autorką popularnego wydanego przez PWN przewodnika po rynku sztuki, czyli rynek sztuki w Polsce poradnik dla kolekcjonerów inwestorów na pewno znajdą państwo więcej ciekawych informacji rozmowy prowadziła Anna Stachowska dziękujemy pięknie do usłyszenia dziękuję to słyszenia
Zwiń «