REKLAMA

Od lat nie byli na urlopie i są z tego dumni. Pracoholizm to uzależnienie, które trzeba leczyć!

Życie z nałogiem
Data emisji:
2021-05-14 13:40
Prowadzący:
Czas trwania:
21:46 min.
Udostępnij:

Z pracoholizmem wiążą się sukcesy zawodowe. Osoby, które bardzo dużo pracują, często pełnią wyższe funkcje i więcej zarabiają. Dlatego dla niektórych osób określenie "pracoholik" brzmi jak komplement. Gdzie jest granica między zaangażowaniem w pracę a pracoholizmem? Kiedy pojawia się problem uzależnienia? - Czynnikiem decydującym jest praca kompulsywna. Zjawisko to polega na tym, że jeżeli przestaniemy pracować, to pojawiają się efekty odstawienia, podobne jak wtedy, gdy alkoholik odstawia alkohol - mówi prof. Sylwiusz Retowski, psycholog z Uniwersytetu SWPS. Rozwiń »

Partnerem podcastu jest Ośrodek Terapii Uzależnień NEFO w Wądzynie. Zwiń «

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
do wysłuchania podcastu zaprasza ośrodek terapii uzależnień Neffos wojnie dzień dobry przy mikrofonie Zuzanna Piechowicz to jest kolejny podcast z cyklu rozmów o uzależnieniu i tym razem na tapet weźmiemy pracoholizm uzależnienie, które potrafi być podłogę do domu dla niektórych jesteś pracoholikiem to zdanie, które potrafi być odbierane jako komplement, dlaczego tak jest, dlaczego uzależnienie nie jest powodem domu tuła, jakie może mieć negatywne konsekwencje zarówno dla Rozwiń » osoby uzależnionej, jaki otoczenia oraz organizacji, której pracuje o tym już teraz rozmawiam z prof. Sobiesiak żydowskim psychologiem psy Uniwersytetu SWPS zaprasza życie znało Guya rozmowy Zuzanny Piechowicz jestem pracoholikiem jest często wypowiadane z taką dumą z takim poczuciem wyższości nawet nad tymi osobami, które tymi pracownikami nie są jeszcze szansa, że zima raczej jak mówię jestem pracoholiczką często brzmi to tak jestem zaangażowana w pracy poświęca się pracy praca jest dla mnie ważna albo najważniejsza, skąd taki wizerunek pracoholizmu, bo jestem alkoholikiem jestem narkomanem narkomanką już tak wypowiadane nie jest ja myślę pani, że tak naprawdę to chodzi tutaj o to, że z pracoholizmu często jednak wiążą się bym powiedział różnego rodzaju sukcesy zawodowe, a to znaczy, że osoby, które bardzo dużo pracują faktycznie zdarza się, że pełnią pełnią np. wyższe funkcje np. wedle takiej teorii uczenia się to w ogóle pracoholizm pojawia się głównie łuk takich ludzi, których prosię, u których no istnieje taki bogaty repertuar pozytywnych wzmocnień których, które uzyskują w miejscu pracy albo nawet u rodziny albo nawet rodziny, czyli to oznacza, że to mogą być np. grupy menadżerów albo specjalistów proszę zwrócić uwagę oni są często cenieni stymuluje się do ciężkiej pracy, ale z drugiej strony także pojawi się takie zjawisko, że np. na początku, kiedy mamy partnera bądź partnerkę, która bardzo dużo pracuje i w związku z tym może nieco więcej osiąga no to proszę zwrócić uwagę z punktu widzenia najbliższej rodziny to także wygląda całkiem pozytywnie tak bo, bo w zasadzie możemy być nawet dumni zadowoleni no i imprez więcej pracy jest więcej pieniędzy możemy sobie więcej pozwolić na początku przynajmniej może nie widać od razu tego dysonansu, że po prostu pewnym czasie mamy pieniądze mamy środki natomiast no nie mamy przestrzeni na to, żeby je skonsumować jak z każdym uzależnieniem im bardziej właściwie chodzi się to uzależnienie to ten świat rodzinne przyjacielski o jakość traci naznaczeniu, ale też zaczyna się tam coraz większe problemy rozumiem, jeżeli pracoholik osiąga te sukcesy w pracy, a nie osiąga sukcesy np. w życiu rodzinnym właśnie przyjacielskim innych relacjach to bardzo ciągnie do tej pracy to jest takie zamknięte koło no tak można powiedzieć, że właściwie to jest taka cecha typowa pracoholików to znaczy ona można je opisać jako taką fizyczną obecność w życiu swojej rodziny to znaczy, że jedno pracoholicy mają tendencję do wychodzenia np. wcześnie rano wracam późno wieczorem no mają problemy z tym, żeby w ogóle znaleźć np. przy czas wolny, który mogliby spędzać czas ze swoją rodziną no inne takie objawy test na szkodę takiego psychicznego zaangażowania, kiedy pracujemy po kilkanaście godzin, bo to proszę zwrócić uwagę właściwie no to trudno jest to zaangażowanie nie ma ani przestrzeni czasowej ani przestrzeni motywacyjnej w związku z tym no bardzo szybko się okazuje tak jak mówię, że to nadmierna praca, o ile ona nie jest my skorelowane np. jakimiś takimi być wydarzeniami czy potrzebami firmy, bo ja bym bardzo mocno tutaj oddzielił pracoholizm od takich sytuacji, które naprawdę zdarzają, że nie wiem jesteśmy zaangażowani w jakiś projekty pracujemy intensywnie np. nad nad jakąś jakimś ważnym elementem naszej pracy po prostu musimy przesiąść ciężko popracować, ale proszę zwrócić uwagę, że takie momenty one zwykle mają pewien okres tak jest jakiś moment oddajemy projekt dajemy pracę i wtedy możemy sobie spokojnie jechać na urlop natomiast przypadku pracoholizmu problem polega na tym no, że nie ma tego okresu to znaczy, że bardzo szybko kończąc 1 projekt okazuje się, że jesteśmy 2 innych projektach jak się kończą 2 inne projekty też zaczynają następne projekty na zasadzie jest takie nawet Victory to często granica między zaangażowaniem tymi właśnie incydentalnymi końcami projektów sytuacjami właśnie pracoholizm dzień możemy zobaczyć w jakim momencie zauważyć, że to jest problem no miałem być tak z punktu widzenia takich współczesnych badań nad pracoholizm to rozróżniamy tam takie 2 istotne czynić 1 to jest taka praca bym powiedział nadmierna to znaczy, że faktycznie więcej pracujemy więcej niż np. inne osoby na podobnych stanowiska, ale i to jest ważny element, chociaż mam wrażenie, że on jest jakby takim pewnym elementem czynnikiem najważniejszym sama liczba godzin nie jest decydująca czynnikiem decydującym jest praca kompulsywne tzw. przymus prac to jest takie zjawisko, które polega na tym, że jeżeli przestaniemy pracować albo przestaniemy się mocno angażować się pracę zawodową to pojawiają się u nas efekty odstawienia to znaczy takie efekty, które są podobne np. do momentu, kiedy alkoholik przestaje spożywać alkohol i zaczynają się właśnie różnego rodzaju kłopoty pojawiają się u pracoholika no bardzo silne emocje negatywne i teraz, gdybyśmy to w porównaniu do konsol do sytuacji takiego zaangażowania to jest także zjawisko intensywnie badane psychologii to zaangażowanie nazywany jest łatwiej wejść rent to ten czy zaangażowanie oparty jest bardzo wyraźnie na takich pozytywnych emocjach na tym, że mamy dużo go, że jesteśmy oddani pracy, że jesteśmy poświęcamy się, ale ja bym wiedział, że możemy to bardziej traktować w kategoriach takich pasji to znaczy że, że jestem dużo entuzjazmu mamy takie poczucie rozwoju mamy takie poczucie radości no i 1 istotny moment tak naprawdę w tym znajdujemy czas na to, żeby robić także rzeczy inne poza pracą zawodową to znaczy, że nie pojawiają się u nas też efekty odstawienia, czyli zastanawiając się, kiedy jest to granica no to ja bym powiedział no musimy się przyjrzeć sobie i przyjrzeć przede wszystkim, jaki mamy stosunek do wypoczynku czy znajdujemy w ogóle czas na to, żeby nie wiem wziąć krótki urlop wyjechać z rodziną czy mamy jakiś chodzić mamy jakiś jakież bym powiedział no takie czynności, które nas interesuje, które robimy sobie poza pracą zawodową czy zachowaliśmy jeszcze relacje z innymi my przede wszystkim, jakie emocje się u nas pojawiają czy to jest także jesteśmy ciągłej gonitwie niedoczasie jesteśmy niezadowoleni jeśli znowu nie udało nam się wykonać planu pomimo tego, że pracowaliśmy 12 godzin czy raczej mamy takie poczucie spełnienia to znaczy, że po ciężkiej pracy no mamy poczucie, że że zrobiliśmy coś fajnego, że się rozwinęliśmy i że tak naprawdę to to co robimy po prostu daje nam radość, czyli właściwie pracoholizm można zdefiniować nie po tym, jak się pracuje, ale po tym, jak szrot potrzeba no myślę że, żeby jednak ten element jak pracujemy także jest istotne, bo bardzo ważne są jednak te emocje, które pojawiają się w trakcie prac czy one są bardziej pozytywne jestem entuzjazm radość czy jednak bym powiedział takie no ja bym powiedział no i niezadowolenie dążenie takie za wszelką cenę żeby, żeby jeszcze więcej zrobić no no myślę, że to jest jednak istotne różnice te z takiego, który powoduje, że możemy powiedzieć jakiś taki pozytywnej pasji czy czy zaangażowaniu, a w drugim wypadku pojawia się tu element kompulsywnie tylko bym powiedział tego przymusu tego, że że, jeżeli czegoś nie zrobiły to stanie się coś bardzo bardzo niedobrego co oczywiście no może czasami mieć miejsce, ale z drugiej strony nie przesadzajmy czasami po prostu praca wymaga więcej czasu trzeba ją spokojnie rozłożyć, ale ma pani rację że, że myślę, że że taka analiza częściowo rację także taka analiza, jaki mamy stosunek do odpoczynku czy w ogóle pojawia się u nas taka opcja, że odpoczywamy no to jest taki będzie bardzo ważny wskaźnik, bo my, bo jeżeli się okazuje, że np. nie wiem, a sam osobiście znam takich ludzi, którzy z dumą mówili, że np. nie byli na urlopie przez kilka ostatnich lat tak mówili to z dumą dlatego, bo mówimy tutaj dowód takiego no nie wiem do głębokości zaangażowania, ale też w pewnym sensie taki ważności spraw którymi się zajmują tak, że jestem tak ważne jestem tak zaangażowany, że tak naprawdę nie mogę sobie pozwolić na urlop oczywiście ta duma, bo to ja bym miał jednak tutaj tak postawić taki duży cudzysłów w takim sensie że, że być może z punktu widzenia tych osób to to jest powód dumy natomiast z punktu widzenia no np. osób najbliższych, ale także współpracowników no to już nie wygląda tak wesoło jak wygląda leczenie osoby, która właśnie zmaga się pracoholizm mam do jak wygląda taki odwyk, bo wyobrażam sobie, że to nie działa także osoba, której to ma zdiagnozowany pracoholizm mocnym głosem jest uzależnił ma, że później już nigdy nie pracuje jak np. w stosunku do alkoholu alkoholika dzięki jak może tak nie wchodził szczegóły jak wygląda powiedział ten odwyk natomiast całą pewnością bym powiedział, że pewne mechanizmy uzależnień są bardzo podobne i to właściwie nie ma znaczenia czy mamy do czynienia z alkoholizmem z hazardem czy pracoholizmu, czyli właściwie można powiedzieć że, ponieważ mechanizmy są podobne to tak naprawdę no ja myślę, że jeżeli ktoś zaczyna czuć czy otrzymuje takie bardzo silne informacje zwrotne np. od najbliższej rodziny czasami może uzyskiwać od pracy od współpracowników, ale proszę zwrócić uwagę to to nie jest łatwo powiedzieć takiej takiej koleżance czy koledzy, że my no właśnie, że pracujesz nadmiernie itd. w każdym razie na pewno wówczas warto udać się do terapeuty uzależnień behawioralnych to są tacy specjaliści, którzy właśnie się znają na na terapii uzależnień ewentualnie terapię poznawczo behawioralna to także wypowiedział to to także tak jest, który Nokturn wiemy, że jest skuteczny w ogóle takich pomysłów na to żeby, żeby pomagać pracoholików jest bardzo dużo tutaj psychologowie mają wiele różnych powiedział ofert, chociaż nic takiego naukowego punktu widzenia wygląda, że te podejście behawioralne to można powiedzieć jest takie jak najbardziej najbardziej skuteczne dodałbym tutaj jeszcze, że jeszcze tak charakteryzującym pracoholizm że, a to nie jest tylko kwestia tego właściwie że, że to szkodzi nam i rodzinie w momencie, kiedy tak ciężko pracujemy, dlatego że np. takie wyniki badań podłużnych wykonywanych w Japonii taki bardzo dużej firmie w Tokio badania podłużne polegają na tym, że kupimy w danym momencie, a później, a później powtarzamy oni powtarzali po 2 latach będą gotowi wyniki badań bardzo wyraźnie pokazują, że jeżeli ktoś jest pracoholikiem to przekłada się to po 2 latach na pogorszenie stanu zdrowia pojawienie się różnego rodzaju kłopotów o charakterze bym powiedział no i zdrowotnym i punkty to pojawienie się wypowiedział takich objawów podwyższonego stresu, a także to jest najdziwniejsze pracoholizmu no nie przekłada się tak naprawdę na na taką pozytywną zmianę poziomu wykonania to znaczy, że właściwie nie wiąże się z efektywnością pracujemy więcej no tak naprawdę dobrze coś tam więcej zrobimy ale, ale proszę zwrócić uwagę to wcale nie z tego nie wynika, że jesteśmy bardziej wydajnym pracownikiem nie wspominając już takich zasobach mentalnych jak kreatywność jak dobre budowanie relacji w zespole współpracy dobra komunikacja no człowiek zmęczony siłą rzeczy pracoholik musi być zmęczone nie jest w stanie korzystać z tych zasobów tak tak tutaj myślę, że pani intuicja jest jest całkowicie słuszna mianowicie to nie jest tylko problem z delegowaniem realizowanych przez siebie zadań, ale bym powiedział takie różne inne kłopoty nadmierne kontrolowanie np. swoich podwładnych opór przed współpracą z innymi pracownikami, ale także taka tendencja do takiego przywiązywania się do ustalonego z góry planu działania taka pewnego rodzaju sztywność tak brak spontaniczności plastyczności ja myślę, że to pani wiąże się z tym, że jak mamy ten nasz plan działania Hanny tak bardzo intensywnie, że w zasadzie i tak nie jesteśmy w stanie często zrealizować tych planów, bo to zasadne to po prostu bardzo trudno jest coś wcisnąć ktoś przychodzi z dobrym pomysłem, a my jesteśmy zdenerwowani tak by nie mamy czasu na ten temat rozmawiać, bo wiemy już mamy 2 zadania zaległej czeka nas kolejne 5 zadań albo 5 spotkań, więc w tym sensie no no niestety to np. bardzo mocno utrudnia takie działania powiedział twórcze w pracy tak takie takie wychodzenie poza to co co robimy i nowe myślenie by powiedział nowych rozwiązań czy pracoholizmu ma płeć czy częściej to jest problem kobiet albo mężczyzn mówi pani co by to na początku muszę powiedzieć, że tak przypuszczano przypuszczano ze względu na noc na pewne role, które pełnimy czy spełniono tradycyjnie tak to znaczy, że mężczyźni byli wyprze w przyszłości części postrzegani jako ci, którzy zarabiają powiedział na rodzinę, ale jak np. sprawdzano taki ostatni dużej metaanalizy, czyli takim zebraniu wyników z całego świata to właściwie tych efektów płci nie ma, czyli można powiedzieć to nie jest także kobiety bądź mężczyźni są szczególnie bym powiedział po dysponował ani, ale też są w jakikolwiek sposób chronieni niezależnie od pupci pracoholizm jest zjawiskiem, które może się pojawić u każdego z nas też bez względu na wiek nie widziałem takich danych nie widziałem takich danych, które jasno pokazywały, że ma to związek z wiekiem ja bym to raczej wiązać z pozycją zawodową to znaczy, że że, jeżeli mamy ten repertuar wzmocnień tak bardzo bym powiedział atrakcyjny tak w tym sensie, że naprawdę jesteśmy stymulowanie do ciężkiej pracy poprzez bardzo dobre zarobki albo możliwości awansu to jest raczej ten czynnik, który będzie powodował, że notes ten czynnik ryzyka takim jeszcze może drugim czynnikiem ryzyka, które warto wspomnieć to są prace są liczne organizacje proszę zwrócić uwagę, że są siły, w których których jest już świadomość i menadżerowie sobie zdają sprawę, że jeżeli ktoś pracuje kilkanaście godzin i nie jest związane z projektem tylko jest to normalny sposób funkcjonowania danej osoby to na dłuższą metę też po prostu źle skończy albo dla tej osoby albo dla zespołu, z którym ona pracuje natomiast no czasami organizacje są nastawione i czy menadżerowie myślę w takich kategoriach, żeby jak najwięcej wycisnąć z pracownika no i wydaje się, że to jest taki czynnik, który może powodować, że no po prostu część ludzi może się po prostu zwyczajnie uzależniać, ale z tego co pan powiedział wcześniej to jest bardzo krótkoterminowa strategia, bo długoterminowo tym pracoholik no zostaje wyciśnięty jak cytryna nic więcej do wyciśnięcia zostanie, bo nie będzie miało się ponownie napełnić, chociaż jest to przedziwny metafora, której teraz wykorzystana mam nadzieję, że dla pana ile państwo prasowe tak tak to znaczy oczywiście jest to jest to bardzo krótkotrwały to znaczy bardzo o tym wie pani mówimy o o roku 2 no ale ja sobie wyobrażam, że są takie organizacje gdzie, gdzie mamy relatywnie dużo chętnych do pracy i to może być na takiej zasady dziel no i wymiany dużej rotacji tak jest to bardzo bezwzględne no ale tak naprawdę dno z punktu widzenia pojedynczego pracownika LOT-u to jest absolutnie właściwe bym powiedział szkodliwe z jego punktu widzenia czy dla organizacji to jest korzystne no miałbym wątpić szczerze powiedziawszy nie chciałbym takiej organizacji pracować ja też nie, ale pan bada organizację szereg artykułów badań właśnie na temat psychologii pracy i organizacji jest pana autorstwa chciałem zapytać jak pan sobie wyobraża jak organizacja mogłoby prowadzić profilaktykę pracoholizmu właśnie tak, aby uchronić przed nią swoich pracowników pracowniczki on wie pani co myślę sobie, że to jest także przede wszystkim, a takie monitorowanie tego jak ludzie pracują, ale także bym powiedział pokazywanie różnych sposobów fajnego spędzania czasu oczywiście można powiedzieć, że to wymaga takiej uważności ze strony firmy uważności, czyli prawdopodobnie wymaga to Niewiem także pieniędzy także działalności działów zarządzania zasobami ludzkimi, więc prawdopodobnie tego typu działania będą się częściej zdarzały ślimak, gdzie bardzo ceni się pracowników, jeżeli nasz specjalista jest bardzo cenny to tak naprawdę my dbamy o niego, żeby on po prostu się na mnie uszkodził też trochę tak jak bym powiedział jedną z takim skarbem, który posiadamy i teraz no oczywiście filmy, w których nie myśli się o pracownikach w kategoriach nazwijmy to skarbu tylko po prostu do tego, żeby wybrać się myśli o tym pracowników wykorzystać to prawdopodobnie trudno było to było natomiast moje wrażenie jest takie, że coraz więcej jest takich sytuacji, że w filmach kadra menedżerska zdaje sobie sprawę z tego może po prostu nie jest łatwo o nowych pracowników tak szczególnie tych, którzy są mocno wykwalifikowani oczywiście możemy szukać na rynku, ale tak naprawdę to to nie jest tak łatwo ich przyciągnąć i utrzymać mam wrażenie, że obecna sytuacja na rynku pracy, która bardzo jasno wskazuje na to, że wchodzimy w taką fazę ostrych braków pracowników różnych zawodach dowodzą tego ostatnie bym powiedział wyniki dotyczące dotyczące poziomu bezrobocia mamy najniższy w Europie co tak naprawdę oznacza że, że już zaczyna się faza, iż pracowników będzie brakowało po prostu były osoby odchodzące od emerytury zdecydowanie przeważają nad tymi, które wchodzą na rynek pracy no to wszystko powoduje że, że to się filmu po prostu będzie opłacało nie będzie to się też innego wyjścia niż zadbanie o pracowników i mam nadzieję, że coraz więcej organizacji będzie miał tego świadomość bardzo dziękuję prof. Sylwia żydowski z wydziału psychologii w Sopocie Uniwersytetu SWPS bardzo panu dziękuję za rozmowę polecam też państwu książkę pana profesora bezrobocie odpowiedzialność cały czas można ją dostać jest nie pracoholizm, ale innych wątkach, które mam nadzieję proszę też inne w podcaście dobra praca szczęście oraz panu dziękuję pani profesor dziękuję pani bardzo dziękuję ja nazywam się Zuzanna Piechowicz do suszenia życie znało Guya rozmowy Zuzanny Piechowicz do wysłuchania podcastu zaprosił ośrodek terapii uzależnień Neffos wodzenie Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: ŻYCIE Z NAŁOGIEM

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej! Dostęp do nagradzanych podcastów, wszystkich audycji z anteny oraz Radio TOK FM bez reklam w świątecznej zniżce.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA