REKLAMA

10 lat od wybuchu Oburzonych - jak protesty w Hiszpanii zmieniły zachodnią politykę i ekonomię?

Światopodgląd
Data emisji:
2021-05-18 15:40
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
15:17 min.
Udostępnij:

Co możemy powiedzieć o protestach Oburzonych po 10 latach? Czy ich skutki możemy odczuwać do dziś? Rozmawiamy z redaktorem naczelnym polskiej Le Monde Diplomatique Przemysławem Wielgoszem.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
, a świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz dokładnie to 15maja przypada ta dziesiąta rocznica, ale światu, kto pierwszy świat podgląd dla od tego czasu od tygodnia, więc właśnie dziś spróbujemy dziesiątą rocznicę podsumować skutki dziedzictwo to jak te protesty sprzed 10 lat zmieniła nie tylko Hiszpanii, ale świat albo kraje Zachodu jak zmieniły politykę czy zmieniły politykę jak zmieniły no właśnie tylko dyskurs debatę ekonomiczną poszerzyły czy może jednak to Rozwiń » dziedzictwo oburzonych jest konkretniejsze czy szersze podsumowywać razem ze mną będzie dla państwa Przemysław Wielgosz dzień dobry dzień dobry Przemysław Wielgosz jest wydawcą jej redaktorem naczelnym polskiej edycji Le Monde dyplomacji dla porządku przypomnę, że ten ruch oburzonych czasami nazywany też od skrótu właśnie dnia 15 MO czy właśnie kim chcemy i jest to nawiązanie do takiego kulminacyjne jego największego protestu, który już takiego, o który zakończył się w zamienił się nawet obóz, a potem rozlał na całą Hiszpanię 2011 roku w sumie w protestach, które przetoczyły się wtedy przez Hiszpanię przynajmniej tak szacuje to publiczny hiszpański nadawca telewizja TVN brało udział kilka milionów nawet 8 000 000 ludzi, choć jednocześnie wychodziły dziesiątki tysięcy w różnych miastach i był to protesty jak brzmiało hasło nie jesteśmy towarem w rękach polityków bankierów oczywiście był to sprzeciw wobec SM w polityce cięć, na którą postawiło wtedy rządy europejskie po kryzysie 2008 roku bezrobocie w Hiszpanii wtedy przekraczało w najgorszym momencie 21% wśród młodych ludzi przekraczał 40%, ale był to też jak właśnie protest przeciwko klasie politycznej, która wysuszy, używając tego kolokwialnego wyrażenia oderwała się od problemów zwykłych obywateli i nie była takim w Hiszpanii, bo nie tylko w Hiszpanii był bardzo taki skostniały podział na 2 główne partie polityczne, więc oddaję głos Przemysław Wielgosz nie mamy co 6 dopisał do tego obrazka, choć chciałbym się bardziej skupić na tym co dziś, czyli na dziedzictwie tego protestu tak, zanim przejdziemy do dziedzictwa to ja myślę, że warto uzupełnić ten obraz o szerszy kontekst globalny, dlatego że po pierwsze warto pamiętać, że takim wstępem i pierwszym aktem tego dramatu wielki rok 2011 wielkich protestów społecznych była arabska wiosna nie należy jej też oddzielać od tego co działo się w Europie udało się w stanach Zjednoczonych, dlatego że wprost demonstranci, którzy w lutym 2011 roku z kilka miesięcy przed 15maja protestowali okupowali właściwie gmachy rządowe gmachy stanowe melisą stolicy stanu skansen w stanach znaczone inspirowali się okupacją placu Tahrir w Kairze, która trwała przez kilka długich tygodni bardzo dramatyczne i wówczas ta relacja między tym co działo się w świecie arabskim i tym co działo się w stanach Zjednoczonych później w Europie była bardzo czytelna szybki dla osób, które brały w tym udział i i przeżywały to razem dzięki Facebookowi dzień kontaktu między różnymi grupami aktywisty licznymi to było wydarzenie dziś doświadczane te wydarzenia był doświadczony zarówno przez ludzi przecież arabskich jak w stanach znaczony potem w Europie jest kartką życiowego nie myślmy o tym jako w sumie globalnym proteście, który przetoczy się przez świat 2011 dokładnie dlatego warto warto o tym pamiętać, bo no właśnie potem są stany Zjednoczone czy skansen za chwilę mamy Hiszpanię, do której dołączają dołącza Grecja Francja wielka Brytania okupacje placów głównych placów miejskich mają miejsce w dziesiątkach setkach miast w całej Europie później jesienią tego roku mamy kolejną falę protestów w stanach Zjednoczonych, czyli ruch okopali prawda jak zakończy się tego ośrodka wsparcia koalicji, a w nowym Jorku kończy się pacyfikacją policyjną bardzo brutalną, jakby to pokazuje, że rzeczywiście to była taka olbrzymia fala, która pewnie brała kilka ładnych lat wcześniej rzeczywiście takim punktem wyjściowym na pewno można można uznać początek kryzysu to w jaki sposób rządy odpowiedziały na kryzys i dochodu dotyczy to zarówno kryzysu finansowego na ten kryzys zadłużenia w Europie w stanach Zjednoczonych jak kaczka, ale także kryzysu związanego z kryzysem finansowym kryzysem ekonomicznym światowym kryzysu z kryzysu niedożywienia tak szukam słowa te najlepsze słowo, którym które, które wybuch w 2010 roku w Egipcie w związku z ogromnym napływem spekulacyjnego pieniądza na rynku produktów żywnościowych wyniku to się stało w wyniku właśnie załamania na rynkach finansowych też by system naczyń połączonych spalić nie znaczy to co się działo w Europie w stanach uderzyło też, dopisując do tego czynsz, ale jednak wyraźnie, podkreślając w dużej mierze też bunt młodych przeciwko skorzystam z tego słowa, choć zawsze woli nigdy mówi takich, gdzie Darski skostniałej klasie politycznej no tak oczywiście to zdzierstwo wyszła bardzo mocno na jawną wtedy, kiedy trzeba było jakoś zareagować na załamanie ekonomiczne i ta klasa nie była w stanie niezależnie od tego czy mieliśmy do czynienia z rządami z centrolewicowej Centro prawicowymi generalnie wszystkie reprezentowały tzw. radykalne centrum NATO za żadne z tych żadne z tych ugrupowań były w stanie wymyśleć żadnej innej polityki tak trzeba stosowana wcześniej, czyli lekiem na na kryzys spowodowany przez politykę neoliberalną miało być jeszcze więcej polityki liberalnej testowane od kilku dekad największy Szala goryczy się czara goryczy się przebrała, jakby stąd stąd wielki to wielki odrzucenie wszystkich tych oficjalnych głównych nurtów politycznych, które było takim lejtmotywem tego ruchu wtedy to w takim razie przez tego dziedzictwa najpierw właśnie zaczynają się na tej polityce, bo jednocześnie tym protestom oczywiście zależnie od tego czy ktoś był sympatykiem czy bardziej sceptykiem czy krytykiem nawet tych protestów no towarzyszyło takie poczucie frustracji, że nic z tego nie wynika, że ludzie wychodzą na ulice napisał nawet Ivan Krastev taką książkę wyrażają swoją wściekły swoje niezadowolenie, ale w pewnym sensie konstruktywnie nic nie wnoszą to znaczy ani nie potrafi ta energia nie przy mnie nie zamienia w jakieś konkretne projekty czy instytucje polityczne, że ona jest tylko taką polityką czy taką takim rodzajem polityki, w którym jak coś ludzie nie podoba wychodzą na ulicy mówią mnie i nic więcej jak tak jak wygląda z dzisiejszej perspektywy tak na pewno w 20001112. trzynastym roku mogą się wydawać, że właściwie nic z tego potężnego ruchu nie pozostało poza poza krzyczenie kontestacji panującego porządku i ładu politycznego nawet, że będzie uzasadnia takie wrażenie że, że tutaj zabrakło dziś takich głębszej strategii za brak organizacji zapadła i jakieś wizji pozytywnej okazało się to wrażenie w dużej mierze jednak błędne przynajmniej do pewnego stopnia, o ile rzeczywiście można widzieć porażkę właśnie tej typu tego nurtu takiego postępowego rewolucje arabskie 2011 roku bo, bo właściwie tej młodzieży okupujących place w wielu krajach udało się zorganizować politycznie na tyle silnie, żeby żeby, żeby zbudować alternatywny program i przejąć władzę po prostu, więc mamy poza Tunezją właściwie zwycięstwo kontrrewolucji to bardzo brutalny we wszystkich tych tych krajach takich jak seria takich jak wiemy czy Egipt tak przede wszystkim natomiast gospodarze mówią, że trwa do dziś w Algierii Sudanie to jest tak niezakończone tak, tak więc to nie jest także, że zwycięstwo sił starego reżimu albo jakiś carat Green karnacji starego reżimu kończy sprawy zwykle odsuwają w czasie no, więc widać to właśnie po tym co się dzieje w Algierii co działo w zeszłym roku 2 lata temu to po tym co się działo w Sudanie, gdzie obalono de facto rząd prezydenta Baszira i widać to też w innych krajach zresztą widać to w Libanie np. gdzie widzi, gdzie co chwila dochodzi do eskalacji właśnie protestów społecznych związanych z dnia znów załatwienie pewnych spraw, które zostały postawione na scenie politycznej 2011, ale wracając do nowych euro na tę tutaj oczywiście przestanę znaczone naznaczonych wydawałoby się, że niewiele zmieniła też warto zauważyć, że duże zmienia mu sporo zmieniło w debacie tak politycznej, ale zmieniło się pomijając, pomijając rządy Trumpa oczywiście także bardzo ważne aspekty tego dziedzictwa dlatego wydaje się, że ciekawe jest to, że dzisiaj w stanach oznaczonych mamy do czynienia z powrotem ruchów społecznych politycznych, które odwołują do i do końca socjalizmu demokratycznego to i dodatku mają swoich reprezentantów w parlamencie w kongresie też Alexandra Ocasio-Cortez Ilham Omar cała grupa parlamentarzystek kongresmana lewicowych związanych z Bernie Sandersa kilkoma innymi osobami bardzo widocznych i nadających ton pewnej pewnej tak bez dyskusji lewicowemu w stanach znacznych przyczyniających się do jego ożywienia mamy też ruch w postaci Black Lives Matter, który także w jakimś sensie należy wyprowadzać no może nie bezpośrednio z ruchu okupuj, ale niewątpliwie jest to też też odpowiedź na neoliberalną politykę w stanach Zjednoczonych lokalną pozwolę sobie przeskoczyć do Europy, żeby się zmieni zmieni, że wasza tutaj zawsze się przy tych ci, którzy byli większymi entuzjastami i atakowani byli także z tego wynika z gliną jak nie wynika partia Podemos nie jeden z niewielu trzeba powiedzieć takich nowych partii rzeczywiście ona weszła dostęp do do gry politycznej tej partyjnej teraz miała akurat gorszy moment bym powiedział w tych wyborach w Madrycie, ale tam osiadła albo porządnym poza Hiszpanią mamy też myślę, że tutaj też warto warto spojrzeć na sytuację Grecji tutaj mieliśmy zwycięstwo też koalicji lewicowych ugrupowań wcześniej wcześniej sformułowanych niż 2011 rok ale, ale też na fali protestów przeciwko politykom oszczędności rosnących przy 3 dni są wizy rząd Syrizy zakończyły się porażką ze sprawą przede wszystkim byt moim zdaniem przede wszystkim bardzo brutalnej reakcji na pomysły lewicy greckiej odejścia od polityki zaciskania pasa która, która ze strony Unii Europejskiej tak postu europejska komisja europejska zrobiła wszystko żeby, żeby ten rząd ten pomysł na inną politykę zdusić w Grecji więcej się udało to był szantaż wykorzystujące dramatyczną sytuację greckiego greckiej gospodarki greckiego systemu finansowego od nas szkodzi o Hiszpanię tutaj sytuacja jest może najbardziej optymistyczne, bo rzeczywiście z 1 sceny powstała partia Podemos, ale trzeba pamiętać, że wzmocni tylko część tego tak, ale też Podemos jest tylko częścią tego ruchu 2011 roku, dlatego że oprócz Podemos istniał też bardzo silny ruch sam Glass, czyli takich rad zgromadzeń dzielnicowych osiedlowych miejskich, który rozwija się osobno on jest jakoś tam zawierać sojusze SM Podemos także wyborach madryckiego taki Sojusz ma miejsce natomiast przedstawicielką takiego dlatego tak tego nurtu jest chociażby organizacja bardzo mało komu i które które dzisiaj rządzi się w Barcelonie prawda zeznań Kaczmarka Barcelona jest związana z tymi środowiskami jest Ada Colau tak jest bardzo ważną postacią na hiszpańskiej scenie politycznej też znana na scenie samorządowych, a tutaj poziom samorządowy okazuje się jakimś kluczem do do reformy demokracji do odnowienia demokracji i widać to bardzo dobrze, bo w koalicję wywodzące się z Indii nada właśnie z tego ruchu 15maja rządzą kilkudziesięciu miastach w Hiszpanii rządzą też kilku miastach poza Hiszpanią ukonstytuowało się coś co co cieszy nas w międzynarodowym municypalni izbę przy takim właśnie projektem politycznym ruchem politycznym opcją polityczną, która odwołuje się właśnie takiej wizji demokracji opartej na na zgromadzeniach na bezpośrednim na bezpośredni partycypacja obywateli i na takiej strukturze horyzontalnej, która przekraczałaby granice państwowe rzadko mam też jest międzynarodową między realizmem, więc w tym sensie oczywiście sporo się dzieje, bo ten ruch jakoś funkcjonował w niedzielę wybory municypalne samorządowe w Zagrzebiu wygrał właśnie reprezentant tego ruchu myślę to jest tam się Tomaszewicz, który jest reprezentantem ruchu także je na tak czy także pies jest nasz kraj też wywodzi się z tego z tego ruchu 2011 postawimy 3 kropki oczywiście dyskurs ekonomiczny się zmienił w pewnym też należy wiązać z tą inną reakcję obecnie rządów, choć dla wielu niesatysfakcjonującą na kryzys, ale tu zawiesimy rozmowę, bo teraz informacje, a po informacjach wrócimy do rozmowy z Przemysławem Wielgosz naczelnym polskiej LED-y edycji Le Monde dyplomaty, ale z pytaniem, dlaczego jest gotowy z czego wynika jego gotowość stanąć stanięcia po stronie po 1 ze stron obecnego znacznie obecnego trasy eskalacja konfliktu między Palestyńczykami i Izraelem informacja Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA