O macierzyństwie wśród wilków rozmawiamy z dr hab. Sabiną Pierużek-Nowak

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dzień dobry państwu witamy w audycji Homo science przy mikrofonie Aleksandra Stanisławska Piotr Stanisławski Crazy nauka PL jest z nami zdalnie dr hab. Sabina pieluszek Nowak prezes stowarzyszenia dla natury Wilk, a rozmawiamy dzisiaj o macierzyństwie i relacjach rodzinnych wśród Wilków dzień dobry dzień dobry witam wszystkich serdecznie mamy dużo szczęścia, że udało nam się akurat złapać naszą rozmówczynię, dlatego że ona się w ostatnich dniach bardzo pilnie zajmuje Rozwiń » poszukiwaniem matki dla porzuconego wilczego ściągnięcia co to jest historia i właściwie czy często się zdarza, żeby widział matki podrzucały swoje szczenięta ona nie została porzucona zostało po prostu opuszczone, czyli wilcze samice matki, kiedy są zaniepokojone starają się przenieść swoje szczenięta inne miejsce akurat zdarzyło się na szczycie turystycznym w maju, kiedy wszyscy wylegli w niedzielę na szlaki i po prostu, ale prawdopodobnie pies spłoszył to samica szczenięta wilcze nie rodzą się w norach w górach potem nie można kąpać po prostu jest zbyty zbyt cienka warstwa lewy i zwykle po prostu są przetrzymywane przez matki dziś pod świerkami po zagajnikach różnych, a niestety Beskid Śląski żywiecki to takie miejsca, gdzie szlaków jest bardzo dużo bardzo gęsta gęsto umieszczone na nich tak naprawdę bezpiecznego miejsca, kiedy turyści, puszczając luzem nie prowadzą nas meczy puszczają luzem w każdej chwili taki pies do Chin może dotrzeć właśnie do miejsca są szczeniak zajęta wtedy ten to roszczenie miało około 2 tygodni ma też przeraziła zaczęła w środku dosłownie dnia przenosić swoje szczenięta z 1 strony szlaku turystycznego na drugą i w momencie, kiedy jedno z nich przenosiła po prostu została zaskoczona przez turystów, którzy grzecznie szli szlakiem oni byli przekonani, że to jest jeszcze nie psa po prostu podziwiasz nowej wiedzy na temat tego jak wygląda szczenię Wilka nie ma szczególnie w społeczeństwie one są bardzo podobne do roszczenia wówczas po takich po prostu niemieckich no tak to się tak to się zaczęło właściwie cała ta cała ta sprawa i jako Stowarzyszenie dla natury Wilk Robert Mysłajek twój mąż i partnerów w tych działaniach staracie się ratować wielki właśnie w polskich Beskidach, ale nie tylko i co się dzieje z takim wilkiem, który takim Wilczym szczenięcia, które jest na bezbronne wymaga opieki bardzo specjalistycznej, ale też chyba powinno pozostać w dużej w duże odległości od ludzi, żeby w przyszłym życiu potrafiła się ich bać i unikać jak to się, gdzie jak w ogóle robić sobie nawet nie próbuje tego wyobrazić, że to chyba ekstremalnie trudne traktaty bardzo małe szczenię niecałe 2 tygodnie bardzo zależna ma natki na szczęście nos zmysł, który postrzega świat jeszcze jeszcze są nie do końca mocno rozwinięte głównie głównie odczuje prawda dotykiem czuję Evensen nie będzie zbyt wiele są takie cienie bardziej niż jakiś konkretny sylwetki no dobrze słyszy chodzi o to, żeby jak najmniej kontaktu miał zwrócili jak najmniej zapachów ludzkich docierało w związku z tym wstrzymany po prostu odosobnieniu tylko Kamionek odpowiednim czasie natomiast kłopot jest taki, że on powinien dostawać mleko matki powinien być ogrzewany przez matkę natomiast niestety nie jest dostępna prawda obecnie dlatego bardzo bardzo się staramy go po prostu jak najszybciej dostarczyć do rodziców to nie jest proste, ponieważ pogoda nie sprzyja jest zimno trochę strach zostawić dłużej prawda w tym lesie odnieśliśmy natychmiast na miejsce został znaleziony na czym konkretnie na szlak, ale na miejsce, gdzie były tropy Wilków mieliśmy nadzieję, że to, że wróci samica do niego matka Boniek, ale tak wystraszone była potem o tym o tym prawda zgromadzeniu nad tym jeszcze ujęcie, bo na pewno obserwowała całą sytuację to trwało dłuższy czas, że po prostu nie wróciła i ponieważ mocno chodziło zabraliśmy go i teraz intensywnie szukamy tropów szukamy śladów aktywności Wilków na porozstawiane fotopułapki wy takich najbardziej trudno przepuszczalny miejsca niestety 1 została z nich zniszczona chciał ją też ukraść i przy okazji zniszczył je tutaj ogromny ogromny apel do wszystkich zostawcie to tutaj fotopułapki w lasach spokojnie po to, one nie są to, żeby sobie prawda nagrywać zwierzątka tylko o to, żeby dowiedzieć się jak jak to życie tych zwierząt jest prowadzone w lesie, a po drugie, ZOZ nie puszczać psów luzem naprawdę przy ogromnym zagrożeniem dokładnie w tym samym czasie rzeczywiście Niemka Rysia rysie Resi te rysie szczenięta są Teresie kocięta są też bardzo no zagrożone jest dokładnie tych samych miejscach na ściółce po prostu lisica matka jest decyduje, choć polować, bo musi nakarmić jest samotną matką musi nakarmić musi po prostu dostarczyć lekko dla nich musi być na tyle najedzone, żeby to lekko produkować więcej wszystko tak naprawdę zależy od naszej naszej umiejętności korzystania z tej przyrody ze środowiska naturalnego i no i z tej naszej wrażliwości i wiedzy o tym, że psy są ogromnym zagrożeniem dla PiS, jeżeli nie uda tej matce zwrócić tego szczeniaka czy one jakąś przyszłość jeszcze w ogóle jeśli uda się odchować no niestety będzie skazany na wolne, ponieważ każdy dzień każdego dnia bardziej sprawny będzie świadomy tego co się dzieje, a taki bardzo kluczowy moment w życiu szczeniąt zacznie się okres ich jego socjalizacji i nawet bardzo krótka obecność ludzi przed nim kamienie go spowoduje, że zacznie postrzegać człowieka jako przedstawiciela własnego gatunku i zacznie się wówczas problem także im krócej czas szukania tej grupy rodzinnej, a tym większe szanse ma rzeczywiście na pełny powrót do środowiska naturalnego tego, żeby był dzikim najbardziej dzikim wilkiem jest piękna grupa rodzinna ma piękną matkę pięknego ojca myśmy już wielokrotnie nagrywali na foto pułapkach to rodzina i strasznie chcielibyśmy, żeby wrócił, ponieważ znam od ponad 20 lat tu w Beskidzie żywieckim prowadzimy badania ponad 20 lat i jedna z naszych najbardziej ulubionych grup rodzinnych właśnie chciał zadać ile w tym rejonie jest takich grup czy jakieś szansę trafić akurat na to jedno i w ogóle ile jest no tutaj nie ma nie ma w ogóle możliwości nie trafili na to, bo jeśli to stanie się znalazło w danym konkretnym miejscu to jest terytorium tej konkretnej grupy rodziny, ponieważ każda grupa rodzinna Wilcza ma swoje własne terytorium swój własny dom jesień jeśli znaleźliśmy ścianie w tym konkretnym domu to wiadomo, że to jest odpowiedni adres, że znamy właścicieli tego domu tego terytorium jak właściwie wygląda to życie rodzinne Wilków, bo wspomniała, że znacie dobrze tę grupę rodzinną czy to jest także one od wielu lat są ze sobą razem tworzą związek monogamiczne, jakie to są w ogóle układy dla szczeniąt się rodzi i jak długo te szczenięta są właśnie pozostają razem z rodzicami mówi no generalnie Wilków jest taki taki taka sytuacja bardzo taka o tym o taka optymalna prawda to jest prawdziwa grupa rodzin jest ojciec matka są se jest potomstwo tej grupy rodzinnej i ten generalnie rzecz biorąc trwanie takiego związku pomiędzy prawda szczycą, a samcem kilka co nie jest długi czas, gdy kilka lat zaledwie, a to, dlatego że życie Wilków nie jest długie życie generalnie drapieżników, a właśnie takich drapieżników jak wielki jest życie bardzo ryzykownym narażonym na wiele takich urazów na wiele stresu daje także maksymalny czas życia środowisko naturalne około 9 lat zdarzają się wyjątki jest to 1011 samica się rozmnażają przez 56 lat, ponieważ dopiero trzyletnie mniej więcej samice mają 0101. miot szczeniąt opiekują się Sejm tym oczywiście Niemcami praktycznie wszyscy członkowie rodziny, ale głównie rodzicielska co jest oczywiście naturalne, ponieważ one są najbardziej doświadczonymi łowcami w tej grupie rodziny i co ciekawe matka jest po prostu wyśmienitym łowcą takim inicjatorem wszystkich takich działań opiekuńczych w stosunku do szczeniąt jest w stanie zagrzać do prawda do wyprawy łowieckiej i swojego partnera i swoje trochę starsze potomstwo często starsze potomstwo uczestniczy też opiece nad młodymi dostarczamy pokarmu, ale obserwowane były takie sytuacje np. en, kiedy cała grupa przynajmniej partner był blisko blisko miejsca do opuszczenia to ona wychodziła przodem troskę była prawda budziła swoich członków rodziny wychodziła na przedzie wyprowadzała ich NATO na polowania odradzała to docenią, przekazując informacje tłumaczy prawda wrócić z tym jedzeniem, które zdobycz jest będzie zdobyte natomiast ten okres tzw. urlopu prawda macierzyńskiego jest zbyt długi, ponieważ karmienie mlekiem zakończy się około jedno 0506. tygodnia potem już małe uliczki dostają pokarm mięsny i ta matka nie musi nastąpić siedzieć wtedy w jej zastępstwie szczeniętami siedzi po prostu starsza córka albo tym natomiast ona jako doświadczony łowca Ano da również ze swoim partnerem polują właśnie na jelenie sarny dziki przynoszą tym młodym jedzenia, a samiec jest po prostu fantastycznym ojcem bardzo zdeterminowany bardzo, poświęcając się i te wszystkie obserwacje, które były czynione np. w Ameryce północnej szczególnie w stanach Zjednoczonych jest wiele obszarów takich otwartych i można te wilki obserwować prawda daleko nawet przy pomocy lornetek co jakiś kilometr pokazują, że samiec Wilka jest w stanie jak to mówi odjąć sobie od pyska, żeby tylko dostarczyć pokarm znawcy swoich szczeniąt, a później szczenięta wspomniałaś o macierzyństwie u rysi i tak się zastanawiamy, ponieważ był niedawno dzień matki to fajnie byłoby pokazać jak macierzyństwo właśnie wyglądał tych największych drapieżników żyjących w Polsce, bo mamy wielki rysie i niedźwiedzie no właśnie jak to jest z rzeczami niedźwiedziami notariusz modele są troszkę inna prawda rysi to jest po prostu samotną matką rysie, które rodzą się dokładnie w tym samym mniej więcej czasie, kiedy małe wilki, więc tak jakoś na początku maja pierwszych dniach maja nos owoce bardzo krótkotrwale burzliwego związku, ponieważ samej Rosji mają rozległe areały zwykle pokrywają tymi swoimi rad swoim areałem 1 samiec pokrywa i areały 3 np. Eric bardzo kontroluje 2 czy sprawdza wszystkie znakowania tropy tak dalej szczególnie intensywnie przed marcem, ponieważ obmacuje nocowanie, czyli zgody rysi i ten samiec UN Watch obsługuje wszystkie miejsca znakowania wiemy, jakim etapie prawda róg i tego tego okresu godowego jest w poszczególne samca co poszczególne samce i odwiedza samce i spędza z nimi dwa-trzy dni czasami nawet krócej wszystko się odbywa bardzo gwałtownie czasami dość głośno słychać dźwięki w lesie Borysie tak mocno mocno takie dojmujące krzyki wydają no i co im także do końca tak naprawdę cały cały ten romans, który kończy których, którego owocem są właśnie dzisiaj młode rysie i jako klienta samica potem już jest tylko samotną matką, czyli zupełnie inaczej niż mówi te, które są szczęśliwymi matkami z partnerami prawdę ogromnym wsparciem całej rodziny rysie są samotnymi matkami to są takie wojowniczki one po prostu dosłownie już pary parę dni po tym, jak urodzą szczenięta, ponieważ kocięta, ponieważ muszą je karmić mlekiem to muszą ruszyć na polowanie, bo to mleko musi coś powstawać prawda, a więc zostawiają kocięta same, a polują intensywnie gdzieś w okolicy potem coraz dalej coraz dalej coraz dalej przynoszą najpierw po prostu przychodzą, a i dokarmiając te kocięta wracają do tej do tej zdobyczy i na nich żerują, a z biegiem czasu, kiedy kocięta aż podrosną, a jest zwykle o 12 nawet 3 bywalcy chyba nawet kiedyś obserwowaliśmy 4, więc to test jest liczba imponująca na samotne macierzyństwo prawda, więc wracają do tych swoich kończącej żywione są dostatecznie rozwinięte odprowadzają je do zdobyczy i zaczynają chorować razem i ten fantastyczny widok, kiedy widzisz taką właśnie ryczą rodzinkę samica, która przeprowadza młode i one tam prawda żerują one odchodzi i są to dalej no bo przecież APT takich młodych jest niesamowity nosi broni te Teresie przed takimi właśnie różnymi sytuacjami niekorzystnymi m.in. właśnie przed aktywnością ludzi przed sami przenosi czasami Teresie też tak jak samice kilku ów, a więc to rzecz jest widziałem takie mocno mocno stresujące i to chyba wszystkie samotne kobiety, które mają potomstwo wiedzą doskonale sobie zdają sprawę, jaki ogromny zeznań, a tam ład są rysie jak wiele jest waszym rejonie karta generalnie rzecz biorąc co takim obszarem, gdzie tygrysi jest całkiem sporo tutaj zagęszczenia są dużo naszych FOT foto pułapkach, które instalujemy także 3 miejsca znakowanie rysi, bo to są takie słupy ogłoszeniowe prawda jakich wykroczeń Skałki pochodzą i te same CIT samice zostawiają znaki zapachowe dzięki temu na nagraniach jesteśmy w stanie wypatrzyć takie różnice umaszczenie w tych krok krok kach klamkach najróżniejszych kształtach w tych i konfiguracjach w tej w tej właśnie różnych scenek jesteśmy w stanie rozróżnić te osobniki oczywiście czasami potwarzy ba niektóre z nich znamy bardzo dobrze no i mniej więcej w 1 takim obszarze mamy około 56 osobników właśnie, które pojawiają się na noc foto pułapka bardzo dziękujemy jeszcze będziemy pytali o niedźwiedzie, ale to już w drugiej części audycji naszym gościem jest dzisiaj dr hab. Sabina pieluszek Nowak prezes stowarzyszenia dla natury Wilk na ciąg dalszy zapraszamy za chwilę po informacjach Radia TOK FM dzień dobry państwu witamy ponownie druga część audycji Homo science Aleksandra Stanisławska Piotr Stanisławski krainą kpl jest z nami zdalnie dr hab. Sabina pieluszek Nowak prezes stowarzyszenia dla natury Wilk raz jeszcze dzień dobry dzień dobry rozmawiamy o macierzyństwie Wilków i nie tylko Wilków, ale innych dużych drapieżników żyjących w Polsce rozmawialiśmy również o ściągnięciu Wilczym, które zostało opuszczone przez matkę i odnalezione przez turystów zabrane z miejsca, w którym było opuszczone i właśnie poszukiwania właśnie przez naszą gościnę dzisiejszą tej rodziny, która zgubiła dziecka i takie pytanie, bo tutaj mówiliśmy o macierzyństwie i Wilków rysi obiecaliśmy oni wiec ach, za chwilę wrócimy jeszcze do tego zakupionego szczenięcia jak to jest niedźwiedziami czy niedźwiedzice również samotnie wychowują dzieci podobnie okresie tak nie wie jeszcze bardziej dramatycznie niedźwiedzi co szczególnie, ponieważ one no reprezentują taki model macierzyństwa połączone połączonego z agresją partnera można to tak określić ludzkich serc ludzkich ludzkim systemie prawda, czyli samica gody Unii wiedzie zaczynają się właśnie teraz, czyli ten szczyt turystyczne nowości, jakby borykam jestem z tym problemem wynikającym z tego, że mamy covid i Polacy coraz bardziej kochają kontakt z przyrodą i korzystają z tych lasów intensywnie, więc czas właśnie majówek apotem wszystkich wakacyjnych wyjazdów przypadają na okres Rui u niedźwiedzi potrwa ona trwa mniej więcej od maja do UE do sierpnia i wtedy samce niedźwiedzi intensywnie sposób poszukują samic niezmienione mają ogromny areał to jest czasami ponad 1000km² tak jak Wilków nie więcej terytoria wyłączne które, które te grupy rodzinne bronią przed sąsiadami, bo Wilków to jest właśnie bardzo charakterystyczną mają terytoria, czyli te domy wyłączne i wyłącznie ich własne domy, które bronią przed sąsiadami te ogrody, które są oznakowane tak jakby stawiamy płoty tak one znakują właśnie te swoje terytoria nie pozwalają wchodzić im intruza tak u niedźwiedzi areały są wprawdzie większa Wilków to jest około 300km 250350 to zależy od obszaru UE Unii wiedzie samców są znacznie większe, bo to jest około 1000 nawet więcej kilometrów kwadratowych sami są mniejsze i one tak naprawdę żyją razem one tak naprawdę te same niedźwiedzie kontrolują w jaki sposób areały samic i starają się dowiedzieć, gdzie samice są w tym okresie właśnie tych godów próbują odnaleźć w sobie zresztą też aktywnie szukają partnerów no bo każda z tych sam chce przekazać swoje geny i mieć potomstwo tylko tak jak u tych 2 poprzednich drapieżników samica coraz to co roku oraz młody to niedźwiedzi i ten czas jest wydłużony to znaczy o kilka samic nad młodymi znacznie wydłużona trwa 23 lata nawet i w związku z tym ona w tym czasie po prostu nie rodzi młodych, żeby móc opiekować się niedźwiadka i po tej dość burzliwe Rui, która no jest ciekawym w ogóle zjawiskiem, ponieważ występuje u niedźwiedzi coś takiego jak wiele ojcostwo i dlaczego występuje znaczy to jest zjawisko które, którego efektem jest to, że w miocie 1 samicy niedźwiedzia są Niedźwiadki, które na różnych ojców prawda, więc jest to dość taki smaczek powiedziałabym tabloidu, choć efekt badania genetyczne dość dość mocno zaawansowane właśnie nam odkryły to do dom niesamowitą wiedzę i naukowcy zaczęli się zastanawiać, dlaczego tak się dzieje, dlaczego samice niedźwiedzi, a tak naprawdę kopulują z kilkoma samcami podczas godów Miedźwiedź naj okazało się, że niedźwiedzi to było trochę wcześniej znane niedźwiedzi występuje coś takiego jak agresja samców w odniesieniu do samic ponieważ, a szczególnie w odniesieniu do jej młodych, ponieważ samice nie rodzą młodych co roku, więc zabicie i ich dzieci powoduje żony wchodzą drugie prawda i mogą się kojarzyć z danym zdanym samca niedźwiedzia no, więc niedźwiedzie kombinują mniej więcej w ten sposób okej zabija swoje młode to będzie gotowa do tego, żeby urodzić moje młody no i samicę znalazł na to właśnie rozwiązanie to ująć kilkoma samcami w związku z tym sens danej okolicy nad nadanym obszarze nie ma pewności czy przypadkiem jeden z tych młodych tej sankcji nie jest jego młody właśnie w związku z tym, jakby w ten sposób samice starają się zabezpieczyć swoje młode, poddając wątpliwość co prawda Fuck Rze, że to są obce od oceny związki dla danego dla danego samorządu swoje dziecko, a może zabija właśnie teraz swoje dziecko to, które jest całkiem mocno odchowane, który ma dużo szans na to, żeby wejść w dorosłe życie i przekazać twoje geny następnym pokoleniom jest to bardzo jest bardzo interesujące takie zjawisko zjawisko agresji wobec młodej co się nazywa dzieciobójstwo wystąpią także np. u Lwów, więc to nie jest nic nowego w nauce w ogóle wsi w środowisku naturalnym prawda, ale bardzo ciekawe, że u nas jeden z naszych drapieżników też, jakby ma takie prezentuje jak ten model model właśnie Ros rozwiązania rozrodu, a potem właśnie tego przekazywania genów więcej w związku z tym te niedźwiedzicę borykają się z tym problemem, że pojawi się młody jakiś nowy samiec będzie się chciał rozmnażać i będzie chciał zabić młoda chęci taka samica bronić dlatego nie może sobie pozwolić na kolejny rozwód aktywnie broni i młode rodzą się w garach w zimie są mniejsze nawet od rodzących się Wilków mają tam około 300150 g masy ciała, kiedy się rodzą jest niewiele 123 maksymalnie rodzą się, kiedy samica śpi i mającą plastyczny instynkt docierania po prostu do środków do mleka odnajdują te setki bardzo bardzo szybciutko i tam się stanie są przyczepić i potem to mleko są bardzo bardzo intensywnie i rosną dość szybko także w momencie, kiedy kończy się zima one są całkiem całkiem mobilnej mogą z tą samą chcą wyjść Gary Empik w przypadku niedźwiedzi podobnie jak w przypadku tego wiele do ściągnięcia istnieje zagrożenie takie, że zbyt bliskie kontakty z człowiekiem mogą się dla nich skończyć źle to znaczy ta przykład niedawne odstrzelenia Niedźwiedziej mamy jej dziecka w słowackich Tatrach pokazuje jak to są nieprzyjemne niebezpieczne sytuacje jako przewodniczka jako znawczyni tego typu problemów jak ty, jakie masz zalecenia dla osób, które znajdują się na szlakach, które znajdują się w terenach dzikich i właśnie widzą niedźwiedzia czy widzą jego tropy czy czy tropy wilcze jak powinny się takie osoby zachowywać, aby tych zwierząt nie wabić do siebie no przede wszystkim powinni te osoby powinny jeśli chodzą sami trzymać na smyczy bezwzględnie, ponieważ jest to zalecenie nie tylko dla dobra dzikich zwierząt, ale także dla psów, a taka samica niedźwiedzia może bronić swoich młodych może po prostu takiego psa zabić albo ten jest, uciekając do osób idących szlakiem może zwabić samicę niedźwiedzia w pobliżu szlaku, a nawet do tych do tych ludzi prawda dla własnego bezpieczeństwa własnego pupila trzeba trzymać na smyczy druga ZEA hałasy takie intensywne głośne dźwięki są też takim elementem, który bardzo płaszcza duże drapieżniki, ponieważ mają fantastyczny słuch jeśli cross motyw notacji okresowych albo układ przejedzie blisko miejsca, gdzie są powody wychowywane szczenięta no po prostu samice zaczną je gwałtownie przenosić się też przenoszą swoje kocięta z miejsca na miejsce, a jeśli chodzi o niedźwiedzicy dużym zagrożeniem jest także aktywność mowa, bo przecież małe Niedźwiadki radzą mimo, więc UE właśnie to takie kulturowe narciarstwo przejeżdżanie koło gra teatr zbieranie poroży w miejscach bytowania niedźwiedzi to wszystko wypłata samice dar i one poza porzucają małe na kilka godzin albo nawet dłużej i te małe Niedźwiadki są strasznie wrażliwa na zimno mogą po prostu zginać to ja bym tu jeszcze dodała taki apel o nie porzucania jedzenia w miejscach dzikich zabierania ze sobą każdego patka każdego śmiecia nie zostawiania niczego na szlaku, a my niestety musimy tę wspaniałą rozmowę kończy dziękujemy bardzo była się z nami dr hab. Sabina pieluszek Nowak prezes stowarzyszenia dla natury Wilk bardzo dziękujemy trzymamy kciuki za wasze poszukiwania Wilczej mamy oby się udało i bardzo dziękuję za to świetną rozmowę ja też dziękuję za wysłuchanie dziękujemy zapraszamy państwa jak zawsze na kryzys nałóg, a za tydzień na naszą audycję teraz czas na informacje Radia TOK FM Zwiń «

O macierzyństwie wśród wilków rozmawiamy z dr hab. Sabiną Pierużek-Nowak

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: HOMO SCIENCE

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 00:00

Najnowsze Podcasty

Jak się zmienia samorządność w Polsce?

Awans w socjalistycznej Polsce - jakie emocje rodził, jakie odziedziczyliśmy? [ludowa historia emocji]

Polskie kontrole na granicy ze Słowacją, niemieckie kontrole na granicy z Polską - czy i jak wpłyną na życie Twoje i Twoich bliskich?

Przesyt emocji

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL