30 lat po... Rosjanie lubią Amerykanów, ale nie USA

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

rozmawiamy o tym jak wygląda świat 30 lat po rozpadzie związku Radzieckiego, ale nie można zupełnie nie wspomnieć o tym co działo się w czasach związku Radzieckiego, a więc przede wszystkim od tej ogromnej wielkiej rywalizacji między Moskwą, a Waszyngtonem związkiem Radzieckim, a Stanami Zjednoczonymi dzisiaj rozmawiam z panią Marią romańską z ośrodka studiów wschodnich dzień dobry dzień dobry i z Adamem Balcerem Kolegium Europy wschodniej dzień dobry Adam na ile Rozwiń » rzeczywiście relacje rosyjska radziecką amerykańskie były tym głównym elementem determinującym zimną wojnę i jaką się rozwijał bezdyskusyjnie to był świat dwubiegunowy mieliśmy wtedy 2 mocarstwa, które były też potęgami atomowymi i tak jak spojrzymy na mapę to ta aktywność była w skali globalnej ta rywalizacja była na wszystkich kontynentach i mieliśmy prawda reżimy wspierane przez jedno albo drugą stronę te wojny zastępcze, więc to było coś pewnie w historii świata wyjątkowego możliwe, że te najbliższe dekady to będzie taka relacja między Chinami Stanami Zjednoczonymi i ten wymiar militarny pewnie tak jak teraz widać, że oczywiście on jest w relacji chińska amerykański, ale bardzo istotne jest czynnik ekonomiczny to powiedziałbym, że pewnie ta relacja Stanów ze związkiem Radzieckim ta rywalizacja rozgrywała się oprócz oczywiście sfery ideologicznej takiej miękkiej siły atrakcyjność modelu politycznego ekonomicznego to był bardzo ważny ten element militarny i on po rozpadzie związku Radzieckiego pozostał bardzo istotne, bo ze względu na słabość ekonomiczną Rosji szczególnie w porównaniu z Chinami, bo to co się stało przez 30 lat po upadku związku Radzieckiego to Rosja została zdecydowanie wyprzedzona zostawiona z tyłu przez Chiny i taką sferę Polek żona może pokazać jestem mocarstwem to jest wymiar militarny to chodzi nawet tak podstawową kwestię właśnie ten Arsenał atomowy przypomnijmy, że te 2 kraje stany Zjednoczone Rosjan posiadają 90% wszystkich mnie i to między bardzo zbliżona liczba 90% wszystkich rakiet na świecie te wszystkie pozostałe kraje Chiny Francja wielka Brytania Izrael itd. to jest jakieś 10% arsenału atomowego świata, więc tak samo w wymiarze konwencjonalnym jak różne rankingi tutaj ta przewaga amerykańska jest oczywiście no jest nad Rosją, ale Rosja jest uznawana za kraj z większym potencjałem militarnym nadal niż Chiny, chociaż ta różnica się zmniejsza, więc dlatego to jest takie muzeum dziedzictwo zimnej wojny, które dla Rosjan dla Rosji jest ważne w kontekście swoich ambicji i aspiracji do bycia mocarstwem to musi się pojawić Ameryka pani Maria, a cofnijmy się jeszcze do czasów przed rozpadem związku Radzieckiego jak mieszkańcy związku Radzieckiego postrzegali Ameryka środki komunikacji były zupełnie inne kontrola informacji była zupełnie inna czy wiemy jak przeciętny mieszkaniec Ukrainy przeciętny Rosjanin postrzegał wtedy Waszyngton Amerykanów tak naprawdę nie wiemy, dlatego że w związku Radzieckim nie było badań socjologicznych badania na temat tego jak Rosjanie postrzegają Amerykę to są dopiero lata dziewięćdziesiąte, kiedy centrum Lewady zaczyna badać stosunek wiemy jak wyglądała propaganda sowiecka jak pokazywała stany Zjednoczone jako kraj agresywnym imperialistycznym jako kraj, które chce agenturalne spenetrować związek radziecki w związku z tym, o czym jest czujność nieustająca był też odnoszony wątek zgnilizny moralnej kapitalizmu amerykańskiego ubóstwo duchowe itd. to wiemy wiemy też, jakie poglądy poglądy zgodne z tą oficjalną propagandą wyrażali obywatele sowieccy wtedy, kiedy mogły słyszeć ktoś obcy to była kwestia po prostu bezpieczeństwa osobistego, ale nie wiemy co naprawdę myśleć o Amerykanach mamy takiej informacji bardzo wyrywkowe ostatnio wpadłem w ręce książka Marvina Kalwa tym samym czasie Johna psuje przyjazdy Rosja korespondencji jest ten 60 rok zaraz po tym, jak Sowieci zestrzelili amerykański samolot szpiegowski został wystawiony w parku Gorkiego i on tam jako amerykański dziennikarz próbuje rozmawiać ze Rosjanami na tej wystawie jego obserwacje taka, że odnoszą się raczej przyjaźnie, że na poziomie kontaktów międzyludzkich nie ma wrogości to propaganda w tym momencie dziś ustępuje na dalszy plan i po prostu zdarzają ludzie z ludźmi, ale mamy informacje wyłącznie takie właśnie wyrywkowe i takie sytuacyjne na temat tego jak wyglądały zresztą rzadkie kontakty rozmowy to naprawdę Rosjanie mogli o Ameryce myśleć to w takim razie przecież od lat dziewięćdziesiątych centrum Lewady zaczyna badać opinię publiczną trudno sobie wyobrazić żeby, jeżeli ten wizerunek był jakiś jednoznacznie negatywne to z dnia na dzień zmieniłby się w związku z tym jak jest punkt początkowy co wiemy o początku tych relacji pani Maria wiemy, tyle że z 1 strony oczywiście Rosjanie zupełnie obiektywnie postrzegali wtedy Ameryka jako jako jedyne supermocarstwo, które zostało po tej rywalizacji zimnowojennej jako zwycięzcę zimnej wojnie, ale też taki moment entuzjastycznego stosunku do USA jako to bezapelacyjne wzorce do naśladowania wtedy amerykański poziom życia amerykańska nowoczesność jest taki punkt odniesienia dla Rosjan, którzy przez chwilę uwierzyli, że rozpad związku Radzieckiego otwiera im absolutnie bezprecedensowe możliwości szybkiego rozwoju i w tych pierwszych latach stany budzą największe zainteresowanie ze wszystkich krajów świata i wtedy 34 Rosjan w sondażach deklarują, że Rosja powinna współpracować właśnie z Ameryką co było ciekawe też bardzo wysoki poziom zaufania do Stanów zjednoczonych liczono na pomoc USA w rozwoju Rosji w tym wejściu na wyższy poziom połowa Rosjan wtedy uznała Ameryka zakres przyjazne za wroga uznawało wtedy 12% respondentów i to na pewno miało korzenie jeszcze w okresie sowieckim, bo jak wiemy długo przed rozpadem związku Radzieckiego ludzie po prostu przestają wierzyć propagandą oficjalną Adam to sprawia wrażenie niesamowitej zmarnowanej szansy Ameryki w ogóle Zachodu skoro mamy nowe otwarcie nową fascynację chęć współpracy i nadzieja świat nie spełnił oczekiwań Rosja w pewnym momencie taktyką trzeba powiedzieć, że kontekst był wtedy zupełnie inny, bo mamy kraj, który Rosja wychodzi ze związku Radzieckiego tak jak już Maria wspomniała początku trzeba szukać w epoce Gorbaczowa pierestrojka itd. wtedy mamy ewidentnie coś takiego, że zaczyna się krytyczny stosunek do komunizmu osłabnięcia bardzo wyraźnie tego myślenia w kategoriach imperialnych nawet tak na złość odejście od tego myślenia właśnie w kategoriach Ameryka twój wróg pojawienie się tych wątków właśnie co widać tych badaniach Lewady bardzo wyraźny wzrost poparcia dla idei demokratycznych kryzys ekonomiczny bardzo poważne końca lat osiemdziesiątych szczególnie początku lat dziewięćdziesiątych nie było takiego resentymentu, że jesteśmy mocarstwem, które niesprawiedliwie zostało potraktowane tylko, że właśnie to można być, że to był jakiś okres euforii i te stany były no w jaki sposób też wyidealizowane i ta wizja współpracy, że będzie tak wspaniale to było jakiś no myśmy powiedzieli, iż Wulff miękki myślenie życzeniowe odwołał się angielskiego w przypadku Rosjan rzeczywiście bardzo długo było w latach dziewięćdziesiątych utrzymywało się też przyjrzałem się tych badań Lewady to bardzo wysokie poparcie np. sympatia dochodziła ten pozytywny wizerunek Ameryki były lata, bo nawet 80% tak Rosjan średnio to było ponad 70 tąpnięcie to nastąpiło w dziewięćdziesiątym dziewiątym w trakcie nalotów na jego sławie na to myślę, że wtedy już było widać, że ta druga połowa lat dziewięćdziesiątych wojna Czeczeni itd. kres 1008. roku to wszystko zaczęło się rodzić takie poczucie właśnie, że była wielka szansa, że ona nie została wykorzystana trzeba też o tym pamiętać, że Ameryka tą zimną wojnę wygrała stała się supermocarstwem pojawiają się Chiny wtedy znacznie bardziej w polityce amerykańskiej to dzisiaj już w ogóle z no nie dać tego porównać i w efekcie Ameryka oczywiście myśli patrzy jest ten okres jedno biegu nowy patrzy na najróżniejsze regiony świata tam się angażuje i to poczucie Rosjan, że nie są traktowani po partnersku, że mamy asymetrię no niestety ona była obiektywna i Amerykanie interesują się też innymi regionami to też było nieuniknione i oczywiście pojawia się wtedy też kwestia rozszerzenia NATO przyjęcia Polski Czech i Węgry 1009. roku plany przyjęcia kolejnych państw tym oczywiście to co Rosja najbardziej zirytowało to członkostwo państw bałtyckich i mamy ewidentnie, że w kolejnych latach Rosja będzie silniejsza, a jednocześnie będzie rosło poparcie dla polityki imperialnej dla właśnie autorytarnego modelu politycznego to oczywiście te relacje z Amerykanami się będą i Ameryką stosunek Ameryki będzie pogarszał i wtedy będą wystarczy punkty zapalne wojna w Iraku plany budowy tarczy antyrakietowej jest niesamowite te badania Lewady pokazują wtedy są tąpnięcia tak pogorszenie wyraźny w stosunku wojna w Gruzji w 2008 i one czasami po jakimś czasie wracają do całkiem wysokiego poziomu nawet czasami to prawda 50 parę procent tak, ale jest kaskadowo poparcie tąpnięcie poparcie tąpnięcie no katastrofa no to już jest prawda no aneksja Krymu nielegalna agresja na Ukrainę to wtedy co się wtedy stało oto mamy coś bezprecedensowego jeśli chodzi o Rosji bądź też, o czym także Maria mówi ta propaganda staje się właśnie w stylu tym Osowiec Kimi wracają stare klisze i mamy znowu wroga głównego, zanim przejdziemy do propagandy pani Maria to mamy do czynienia pod koniec lat dziewięćdziesiątych z zawodem miłosnym Rosjanie się po prostu rozczarowali Ameryką poczuli się porzuceni trochę tak można określić tym, że ten zawód miłosny w pełni właściwe jest rok dziewięćdziesiąty trzeci, kiedy socjologowie odnotowują wyraźną zmianę w pierwszej fazie tego rozczarowania Ameryką dochodzą do głosu takie bardzo po prostu emocje chyba ludzkie to znaczy głęboki kryzys ekonomiczny, który wtedy ten spotkał Rosję i takie zrozumienie, że to naiwne nadzieje przed kilku jeszcze lat były całkowicie nie do nie do zrealizowania, że poziom życia tak jak w USA jest absolutnie poza zasięgiem Rosję, że to demokracja, której marzyli przez chwilę jest zupełnie inna niż demokracja, którą nie wyobrażali patrząc na stany Zjednoczone i troszkę wtedy zaczęto przenosić na USA te negatywne emocje i wtedy wchodzi się do czynienia właśnie taki gorzki zawód taką zawiedziona miłość trochę taką zawiści bezsilność i taka świadomość przyszła, że to byłe supermocarstwo, czyli w tym momencie Rosja musi dopiero zasłużyć na to, żeby być traktowana jak różne natomiast to co następuje później ten przełom końca dekady tutaj Rusi uwidacznia nie tyle rozczarowanie niepowodzeniem reformy są głębokie kompleksy imperialne zobaczymy, że te wszystkie powody, dla których czy to nie lubić Ameryki ten cały nowy paradygmat, który polega na tym, że Rosjanie patrzą na stan wyznaczony jako na imperialistycznym mocarstwo, które dba wyłącznie swoje własne interesy to wszystko ma przyczynę w konkretnych posunięciach geopolityczne i tutaj nagle się ujawniają różne coś bardziej zobiektywizowane przyczyny tej niechęci do Stanów zjednoczonych na co jeszcze chciałem uwagę zwrócić, że to co przyjdzie później putinowska propaganda anty amerykański, który za chwilę również będziemy mówić więcej zostaje gotowe podglebie społeczne, na które może pasożyt towar i budować pewne racje pochodzeniem meble władza się zorientowała, że antyamerykanizm może być bardzo łatwym narzędziem legitymizacji reżimu na pewno też tą propagandę ułatwiło przejęcie mediów, które było 1 ust pierwsze posunięć Putina po dojściu do władzy także można powiedzieć, że anty Ameryka jest nie tylko inspirowany przez władze i ile władzy raczej wyciągnęły dosyć szybko z niego wnioski zorientowały się, jakie mają pole manewru propagandowego Adam to w jaki sposób się wykorzystuje antyamerykanizm co Władimir Putin i rządząca elita była w stanie zrobić by tak skutecznie odwrócić trend zamienić w ciągu 1 pokolenia de facto fascynację poczucie wrogości myślę, że trzeba to coś powiedziała Maria przypomnieć tych no zjawiskach procesach, które zachodziły na początku 2001. wieku, które spowodowały, że Rosja zaczęła myśleć bardzo w tych kategoriach geopolitycznych na zasadzie, że mamy to naszą wyłączną strefę wpływów my też jesteśmy mocarstwem rozwijamy się bardzo szybko to jest do tego kryzysu 2009 poprawia się jakość życia mamy znacznie większe poczucie modernizujemy siły zbrojne mamy znacznie większe poczucie własnej wartości, a tutaj mamy tak rewolucję pomarańczową na Ukrainie wcześniej Gruzja przychodzi Saakaszwili wsparty przez Amerykanów czyli jakby oprócz tego, że wpuścili nasze byłych satelitów do NATO jeszcze biorą Bałtów to wchodzą na ten taki Street ten nasz obszar wpływów to na pewno można było wykorzystać do tego, żeby budować ten obraz Ameryki, która jest zagrożeniem następnie oczywiście kwestia Iraku, że tutaj można było też, proszę bardzo, Amerykanie pod pretekstem dokonali inwazji jesteśmy sami mamy podobny stosunek krytyczny przecież jak Francja Niemcy do tego co się dzieje, więc tutaj wydarzenia tworzyły moim zdaniem grunt to widać tych badaniach opinii publicznej do pogorszenia stosunku do Ameryki i następnie to co też powiedziała Mariano Rosja stała się krajem, bo np. Freedom House po paru latach rządów Putina zdegradował Rosję do kategorii krajów niewolnych to samo stało się z mediami doszło do tego może być takie wrogiego przyjęcia były narzędzia do tego, żeby państwo jeśli dojdzie do takiego poważnego kryzysu rozkręciło tą całą kampanię nienawiści propagandową i to nastąpiło w 2014 roku i oczywiście teraz ten stosunek jak spojrzymy na badania wody się poprawił, ale nie ma mowy o powrocie do lat dziewięćdziesiątych Rosjanie są dzisiaj byśmy powiedzieli wg tych badań Lewady podzieleni 40 ponad procent ma negatywny stosunek do Ameryki 40% troszeczkę mniej ma pozytywny co widzimy, że to jest niesamowite jak te różne podziały, które przychodzą to społeczeństwo napięcia wewnętrzne polityczne społeczne one też znajdują wyraz stosunku do Ameryki to znaczy colę wada podkreśla wśród młodych ludzi 1824 w tym ostatnim badaniu 65% odpowiedział, że ma pozytywny stosunek wśród ludzi powyżej 55 lat odpowiedziało 55% ma negatywny, czyli na drugim biegunie widać, że korelacja taki związek z tym ile ma się lat wykształcenia miejsca zamieszkania czy w mieście tak dochodów i też z jakich mediów się korzysta to jesteś bardzo silny związek, że ludzie właśnie młodzi, którzy np. nie ufają mediom tradycyjnym kontrolowanym przez władze radio telewizja mają inny stosunek, ale jednocześnie oczywiście można by to też jest płytkie i też sprzeczne wewnętrznie, bo kwestie, które wywołują przecież te konflikty ze Stanami stosunek do prawda aneksji Krymu no ta młodzież popiera w większości np. to aneksję, więc to nie jest tak, że mamy coś takiego, że młodzież, która jest bardzo jednoznacznie amerykańska i myśli tak jak prawda Amerykanie ma spojrzenie na świat i starsi ludzie, którzy są przeciwni to jest jakby też stosu stosunek do tej władzy myślę organizuje w jakim stopniu nastawienie do Ameryki jest związane z tymi różnicami pokoleniowym mi pani Maria czy jest to rozgraniczenie pomiędzy stosunkiem do Ameryki stosunkiem do Amerykanów i czy amerykańskiego stylu życia jest bardzo wielu sondażach, które dziesiątki ulicznych sondażach chociażby ludzie deklarują, że nic Amerykanów nie mają albo, że się do nich wręcz pozytywnie odnoszą jako ludzi natomiast mają dużo zastrzeżeń do polityki amerykańskiej to się cały czas te same argumenty podnoszą, że właśnie stale zmęczone wszczynają wojnę myślę głośno własnych interesach mogą destabilizować świat, ale widać zainteresowanie kulturą masową przede wszystkim też technologiami amerykańskimi ludzie deklarują, że filmy hollywoodzkie to jest bądź najważniejszy, bo zaraz drugie po propagandzie kremlowskiej źródło wiedzy o Stanach Zjednoczonych też jest ciekawe, dlatego że Rosjanie mają no ewidentnie skrzywiony wizerunek stanu stare biorą go z filmów hollywoodzkich, ale też trochę młodych Rosjan studiuje w stanach Zjednoczonych i kilkanaście lat temu taki sondaż zrobiono, z którego wynikało, że Rosjanie w tym samym wieku studiujący w Rosji mają gorszą opinię o o Stanach i Amerykanach niż Rosjanie, którzy wyjechali na studia, którzy tam mieszkają, a ostatnio też widziałam jakiś sondaż uliczny w Moskwie wśród młodzieży to był bardzo ciekawe wszyscy się prawie wszyscy wydali bardzo pozytywnie o Amerykanach nawet o Ameryce i że bardzo chcieli wszyscy tam pojechać z wizytą odwiedzić zobaczyć, ale na pytanie, gdzie za granicą chciałbyś chciałabyś mieszkać pada odpowiedź, że w Europie, bo w Australii nawet nikt prawie nie w imieniu Stanów zjednoczonych to też świadczy o pewnej optyce, którą Rosjanie nawet młodzi mają ja takie wrażenie że, że cały czas utrzymuje się taka opinia o Ameryce, że jest to oczywiście kraje, które można zrobić szybką karierę osiągnąć sukces prestiż status stołeczne Emma trywialny natomiast, że jest jakaś nie przez ciężarne często przepaść mentalna kulturowa między Rosjanami Amerykanami to jak się można gdzieś tam doczytać między wierszami chyba byłaby ta główna przeszkoda, żeby się w pełni zintegrować poczucia siebie w stanach Zjednoczonych też czasami niektórzy ciągle podnoszą to, że Ameryka jest taki właśnie ubóstwo duchowe to brak tradycji, czyli tysiącletnia Rosja zderza nas z tym brakiem tradycji w przypadku USA, ale to co ciekawe, jeżeli chodzi rosyjską młodzież to, że w ostatnich 2 latach pewnym sensie spóźniły się postawy to znaczy młodzież rosyjska była zawsze bardziej proamerykański niż inne pokolenia respondentów, ale pewnego momentu młodzież rosyjska było np. najbardziej putinowska jednocześnie, a w ciągu ostatnich wyroków czy 2 zauważyliśmy naprawdę tąpnięcie ratingu Putina wśród własnej młodszych respondentów wzrost popularności Nawalnego to jesteś najbardziej przyjazna wobec Nawalnego grupa, czyli internauci młodzi tutaj już mamy rzeczywiście tak bardzo jasny trend, że są coraz bardziej anty Putin owcy coraz bardziej pro opozycyjnych coraz bardziej prozachodni Adam to może to jest szansa to znaczy mamy nowe pokolenie Rosjan ludzi którzy, jeżeli wyjadą zobaczą są bardziej przyjaźni co jest oczywiście logicznej naturalna, bo spotykają żywych ludzi z drugiej strony, którzy są tacy sami jak oni może to jest miejsce dla Amerykanów czy w ogóle szerzej dla Zachodu żywe przypomnieć sobie o Rosjanach i gdzieś jednak zacząć tę relację odbudowywać widzisz w ogóle taką szansę czy nie mają widzę tylko trzeba się przygotować pewnie no niestety na długi masz to myślę, że trzeba przyznać się do pewnych błędów zaniechań, że powinniśmy jako zachód robi znacznie więcej wcześniej nie mówi, że to zakończyło się od razu sukcesem, ale kropla drąży skałę dążyć do tego, żeby zbudować ze społeczeństwem rosyjskim wiadomo, że władza zrobiła najróżniejsze problemy, ale rozwijać relacje ze społeczeństwem rosyjskim oczywiście młodzież jest bardzo perspektywiczna szczególnie jak uwzględnimy te obecne trendy, gdzie ewidentnie od pokolenia od wieku zależy stosunek do władzy, ale musimy też zdawać sprawę, że społeczeństwo rosyjskie to jest jednak społeczeństwo starzejące się raczej ludzi co najmniej średnim wieku i pod względem powinniśmy zachować proporcje zdawać sprawę, że to nie jest jakiś bardzo młode społeczeństwo, gdzie młodzież jest niezwykle ważna jest takim istotnym czynnikiem w niektórych społeczeństwach, gdzie mamy ten przyrost demograficzny na pewno trzeba by wtedy mieć pomysł na dotarcie z innym przekazem i jakąś inną opowieścią do ludzi z Moskwy Petersburga z inną do prowincji też do republik, które są etniczne tak przypomnijmy o tym całym wymiarze też, że mamy społeczności, które nie są etnicznie rosyjskie różne narody muzułmańskiej tak dalej tutaj też trzeba trzeba mieć na to pomysł natomiast no ten czynnik Nawalnego to jest pytanie, jakie będą konsekwencje tego, że się pojawiły stał się bardzo rozpoznawalnym politykiem trafił do więzienia może zbudować z niego cała historia no i czy władza no za kilka lat nie znajdzie się względów różnych społecznych ekonomicznych politycznych w takim kryzysie, że będziemy mieli do czynienia z jakimś przesileniem to jest chyba fundamentalne, żeby na Zachodzie było takie myślenie, że to nie jest także Putinie nieśmiertelny relacje amerykańsko-rosyjskie przyszłość tych relacji amerykańsko-rosyjskich będzie bardzo dużej mierze zależało od tego jak Rosjanie uporają się z problemem braku własnej tożsamości zbiorowej pamiętajmy o tym, że wiek dwudziesty przeorał Rosjan pod względem tożsamościowe dla Rosjan dla władzy rosyjska dla społeczeństwa Ameryka jest taki znaczący inne to jest takie lustro, które nie usiłują się przeglądać żeby, żeby skonstruować jakąś swoją tożsamość zbiorową bardzo chcieliby odzyskać do stanu mocarstwową z drugiej strony widzą, że są państwem zbyt słabym, żeby stały ich automatycznie uznały zda partnera, ale są też zbyt silni mają zbyt silne kompleksy imperialne, żeby pogodzić się z tym, że będą po prostu jak kiedyś Obama określił mocarstwem regionalnym póki co bardzo wielu Rosjan patrzy na na stany Zjednoczone myślimy jesteśmy tak mnie Ameryką wiemy kim nie jesteśmy, ale nie do końca wiemy kim jesteśmy kimś spaliśmy po rozpadzie związku Radzieckiego czy ma być nowa Rosja nowi Rosjanie wiemy przeciwko czemu się mobilizujemy, ale nie do końca wiemy w imię, czego możemy się mobilizować, więc pewne czynniki wewnątrz rosyjskiej decydują o tym jakie będą w przyszłości relacje Moskwa Waszyngton pamiętajmy też o tym, że społeczeństwo rosyjskie nie określa polityki zagranicznej i zobaczymy 3 po odejściu Putina kiedykolwiek nastąpi cokolwiek się zmieni, jeżeli chodzi o trwanie reżimu autorytarnego, dlatego że sobie mogą świetnie wyobrazić długotrwałe putinizm Putinie innym liderem, ale nie są mechanizmami jak pokazały ostatnie dekady mobilizacja anty zachodnia, chociaż jej siła stopniowo słabnie ciągle jeszcze pozostaje najbardziej efektywnym mechanizmem negatywnej mobilizacji, którego władza korzysta, żeby zwiększyć lojalność społeczeństwa wobec wobec przywództwa tuszować różne niepowodzenia dysfunkcyjny model ekonomiczny chociaż, które już nie oferuje perspektyw rozwojowych i otwarte pytanie jest czy w przewidywalnej perspektywie społeczeństwo rosyjskie wywalczy sobie taką pozycję, że będzie mógł współdecydować o relacjach ze światem na razie, więc pod uwagę ostatnią falę represji wobec opozycji aktywistów wygląda to mało mało optymistycznie ale, żeby nastąpiło kiedyś takie przesilenie, a ich, żeby można je było wykorzystać to też trzeba drugą stronę poznać trzeba o nich rozmawiać trzeba oni się uczyć o tym jak Amerykanie widzą z kolei Rosjan widzieli widzą Rosjan porozmawiamy w następnym podcaście 430 lat po dzisiaj dziękuję bardzo, pani Marii Domański z ośrodka studiów wschodnich i Adamowi Balcerowicz z Kolegium Europy wschodniej dziękuję bardzo, dziękuję dziękuję podczas zrealizowany przez chwilę poda się z Zwiń «

30 lat po... Rosjanie lubią Amerykanów, ale nie USA

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: GOŚCINNIE: NOWA EUROPA WSCHODNIA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 16:00

Najnowsze Podcasty

K. Wężyk: "Jeśli prokobieca lewica na marsz wysyła dwóch liderów, nie do końca mnie to przekonuje"

"Mobilizacja kobiet młodych i młodszych jest teraz bardzo ważna"

Marsz Miliona Serc

Jesień coraz bardziej popularnym czasem na urlop

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL