REKLAMA

"Klasa średnia to rodzaj mitu", czyli Bendyk o Nowym Ładzie i klasach społecznych

Światopodgląd
Data emisji:
2021-06-01 15:40
Audycja:
Prowadzący:
W studio:
Czas trwania:
16:22 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
, a świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz państwa gościem jest teraz Edwin Bendyk prezes zarządu fundacji Stefana Batorego dziennikarz tygodnika polityka autor bloga antymateria dzień dobry dzień dobry tym samym będziemy kontynuować rozmowę, którą rozpoczęliśmy tydzień temu i był niedosyt, ale też mam wrażenie nie niejasność mogła być rozmowę dotyczącą nowego ładu i klas społecznych w Polsce wydaje mi się, że to jest o tyle ważne, że ta dyskusja w ogóle Rozwiń » propozycjach nowo w nowym ładzie jest trudna, bo po pierwsze, często są one enigmatyczne no właśnie do tego jeszcze różne grupy różnie to widzą mają różne podejście ideowe różne interesy i zaczyna używać takich określeń to uderza w klasę średnią te nowe propozycje podatkowe czy nie uderzają ludzi się spierają, a ja zaczynam się stanowej czy my mówimy o tej samej klasy średniej to jest sama klasa średnia wedle, których właśnie nowy ład ją osłabi wg innych niż z nią się nie dzieje i zaraz do tego przejdziemy zresztą w tygodniku polityka, który zaraz do państwa już od dziś wyjątkowo dyspozycji Edwin Bendyk się rozpisuje na ten temat, ale chciałbym zwrócić uwagę na szacunki tutaj Paweł Dolegacz ski m.in. wygłaszał światopoglądzie, ale mówi też Grzegorzowi Sroczyński Emu Gazeta PL zwraca uwagę na to, że te propozycje tak jak one są przedstawione no to osłabią przez mniejszą nieco wpływy dla osób zatrudnionych na umowy o pracę, które zarabiają powyżej 13 000 miesięcznie brutto ci, którzy zarabiają mniej m.in. dzięki tej uldze obiecanej nie odczują żadnej różnicy inna sytuacja w przypadku samo zatrudnionych prowadzących działalność gospodarczą mogą już stracą ci, którzy zarabiają powyżej 6000 miesięcznie takie są szacunki wydają się bardzo dobrego specjalisty od podatków, a teraz przejdźmy do klas społecznych co to jest klasa średnia Edwin Bendyk jest państwa kości i to właśnie klasa średnia to jest rodzaj mitu, zwłaszcza w Polsce, bo tak naprawdę na socjologowie nie posługują się tą kategorią na co mówiąc w klasach to próbują opisać strukturę społeczną, przypisując pytając jakie kto zajmuje miejsce i to definiują no, a analizując, jakimi zasobami dysponuje też osoby to jest praca, jaką wykonuje zawód, jaki się wykonuje jakieś ma relacje społeczne czy jeszcze czy wykonuje polecenia czy czy jest się również 4 lat taki, że się można je wydawać też, jaki ma się kapitał kulturowy czyli, czyli po prostu jak ja się w różnych potrafi zachować w różnej sytuacji, jaki stąd też prestiż wpłynie na to czy po prostu się chodzi do opery czy do teatru i np. przychodzi na premier no bo to jest istotne budowaniu prestiżu i na tej podstawie można podzielić w zależności od przyjętej konwencji na społeczeństwo na na różne klasy takie klasyczne próby, które aktor prof. Henryk Domański 1jeden z wybitniejszych w Polsce badaczy struktury społecznej NATO wyróżnia 6 takich takich warstw czy klasy właśnie, które można można było właśnie, bo to zaraz potem zatrzyma, bo przejdziemy, ale czy jako podstawowe rzeczy ktoś mówi, że to uderzy klasę średnią, bo nie uderzy to czy mówimy klasy średniej i nie wiem np. nauczycielce czy pielęgniarce tam z wykształceniem wyższym czy dokształcający się czytające książki, które zarabiają nie wiem na rękę 3000 czy mówimy o tym przedsiębiorcy, do którego często nawet wicepremier Gowin się odnosi sugerując, że to 8910 000 to jest takie ledwo wystarczające należy jednak druga osoba należą do tego mitu klasy średnie, które definiujemy jako jako coś jednak pewien import jest Zachodu, gdzie klasa średnia kształtowała się od siedemnastego wieku między jako odpowiedź na przemiany społeczeństwa stanowego w nowoczesnej to był ten środek właśnie, który polegał na wykształcenie się warstwy ludzi samodzielnych aspirujących do podnoszenia swojego statusu dumnych z tego, że są samodzielni prawda popowi pracą własnych rąk przedsiębiorczości uzyskują ten status stoi społeczeństwo akceptuje ten teren tej pary aspiracje w Polsce jest to, dlatego że od w tym sensie mamy właśnie taką grupę po aspiracjach edukacyjnych chociażby widać prawda, że jest istotna część polskiego społeczeństwa, która jest przekonana, że warto inwestować właśnie dzieci ich wykształcenie, bo to jest droga do do lepszych stanowisk do lepszych jak zawodów, która z kolei otwierają możliwość właśnie mnie chociażby lepszego statusu materialnego i to chciałoby tu się mieszkanie przedsiębiorcy inwestujący w siebie swoje dzieci i nauczyciele urzędnicy prawda czy nawet pracownicy no właśnie w administracji publicznej samorządowej pielęgniarki też prawda to są te są ci którzy, jakby taki tylko, że pozew, o ile to jest skomplikowane że, że po pierwsze bardzo silny ciąg jest etos inteligencji inteligencja u nas no właśnie ma jeszcze klasa średnia nie jest związana z etosem jest właśnie pewnym raczej mitem, który była drewniany w społeczeństwie raczej tych posunięć kryteriami ekonomicznymi Polska Polski Instytut ekonomiczny zrobił tak bardzo ciekawe badanie 2015 roku, gdzie próbował, stosując proste kryterium ekonomiczne wg dochodu wyodrębnić na jej okazuje się, że oko połowa Polaków w wieku do sześćdziesiątego piątego roku życia 2465 to można ich pisać do do klasy średniej ze względu na dochody, jakie otrzymują, ale nie wiedzą, że tam te dochody to było od 70 trochę mniej procent mediany do dwukrotności mediany dwukrotności media mamy ja na rękę to jest jakiś tam 2 pół 1000 jest dobrze chodziła na sporządzonego dochodu na członka rodziny to były albo, że to było, więc i no i to jest często stosowane kryterium jak mówimy np. że w Chinach rośnie szybko klasa średnia to właśnie też stosuje kryterium kanale dochodowe, bo po prostu nie ma tam nic takiego zatrudnienia wspólnego z klasą średnią, jaką jak definiowana jest na Zachodzie jako ta, która jest produktem ewolucji nowoczesnego społeczeństwa na ruinach społeczeństwa stanowego prawda był to projekt też w dużej mierze polityczny związany kształtowanie się nowoczesnego państwa nowoczesnej demokracji dlatego klasie, czyli np. w kontekście społecznym demokratycznych zachodnich mówi się jako wystawili także w stabilizatorze gwarancji demokracji prawda, bo to jest też ta ten ten ten środek, który po prostu jak jesteśmy bardziej związany z demokratycznymi wartościami, ale brakuje w Polsce jest jest te to, bo mówimy o klasie średniej, bo nowa bo, bo to też był 1 elementów mitu transformacji prawda, że przy narodzinach społeczeństwa socjalistycznego i Quazi stalowego prawda wybudujemy nowoczesną strukturę społeczną, której podstawą ma być ta właśnie klasa średnia, która aspiruje tworzy przedsiębiorstwa małe przedsiębiorstwa to ciągle się wśród liberałów jest jest bardzo tak właśnie ten mit silny prawda i odwoływania się do do tego etosu ale, ale rzeczywistość jest zdecydowanie bardziej skomplikowana, bo właśnie proces Domański zwraca uwagę, że nigdy ten ten etos klasy, ponieważ nie został uznany ani przez inteligencję naczynie ciągle nie jest dobrym tonie w Polsce chwali się swoimi osiągnięciami swoim majątkiem na pytania, jakie były amerykańskie prawda chała jak leci nie jest dobrze albo w ogóle jest zapytać ile zarabiasz i co robi, sprawdzając na początku dyskusji co jest normalne w stanach Zjednoczonych i a z drugiej strony te klasy, które nie aspirują do średniej lub nie mają powodu przeczy możliwości to uprawnienie też nie uznają osiągnie klasy średniej są raczej z zawiścią zresztą to duża część programu prawa sprawiedliwości była budowana właśnie na mobilizowaniu resentymentu prawda wobec wobec na tych z, którzy są wyżej w hierarchii społecznej, ale to z tego co mi mówisz to z tego, że to jest bardzo ciekawa myślę ważna i też do otoczenia publicznie taka dyskusja jednak w ZUS w Takam w tym sensie abstrakcyjna może jak w takich codziennych potem debatach nowym ładzie toczą się spory myśmy to uderza w klasę średnią to nie uderza w klasę średnią to niema sensu ponieważ, jeżeli w tej samej grupy społeczne jest osoba zarabiająca właśnie jakiś urzędnik czy nauczycielka czy pielęgniarka zarabiający 3000 czy 4000 nawet na rękę albo ten przedsiębiorca, który ma na rękę do 10 000 to sąd wie bardzo różne sytuacje życiowe są i problem polega na tym znaczy, jeżeli popatrzymy chyba na to jak już w swoim tekście na to patrzą strony politycznej to znaczy trzeba pamiętać, że po prostu do do póki znaczy tabory problem polskiej demokracji po osiemdziesiątym piątym roku było to, że bardzo niskiej aktywność polityczna, która powodowała, że praktycznie wyborach uczestniczyli ludzie właśnie, których można by nominalnie przypisać do klasy średniej to byli najbardziej zmobilizowany elektorat w związku z tym polityka i duży wpływ na politykę w Polsce miała właśnie ta ci od osoby o o tym się średnim poziomie dochodów można było powiedzieć, że polityka w jakiej mierze jest krajowa za za zakładnika dlatego był też tak duże jednak mimo wszystko ciągle no np. w ramach but biegł kadencje Platforma Obywatelska jako formacji liberalnej prawna, która która i które jak program był najbardziej zbliżony do wiedzy interesem tej umownej klasy średniej to co udało się prawo o prawdziwości, która dokonała niezwykłej ewolucji swojego początku 2001 roku warto pamiętać w 2001 roku elektorat PiS-u kompletnie inny niż dzisiaj to znaczy zdechną w PiS wśród wyborców PiS-u było więcej ludzi z wyższym kształcenie wśród wyborców Platformy Obywatelskiej średni poziom dochodów wyborcy PiS-u był na podobnym poziomie jak i jakie Platformy Obywatelskiej dzisiaj PiS jest de facto partią lub pracy ludzi niepracujących ponad połowę elektoratu ludzie nie pracują na emeryturze dlatego, choć jak i niższym wykształceniu, czyli PiS-owi udało się nam, że odkrył, że jego znaczy były i też wielki sukces, że zmobilizował politycznie tych, którzy z mobilizowani polityczni nie byli prawdę uczynić z nich lojalnego wyborcę, któremu odpłaca też ciała cały czas, a przynajmniej tak tak odbiera ten jego wyborca no tu swoją lojalnością czyli, wprowadzając swego programu kolejne elementy realizujące, jakby roszczenia tej idei tej tej grupy, która sama w sobie można by powiedzieć za stała się klasą taką o pewnej świadomości politycznej, bo po prostu głosująca konsekwentnie na swoją partię nie chodzi tylko o jak jak liberałowie często upraszczają pogardą mówią, że to, że chodzi o kupowanie głosów kolejnymi prezentami tylko redystrybucję tego co mówią socjologowie naj najważniejszych grup społecznych, czyli oprócz zamożności również prestiżu i wpływu, a badania pokazują że, że właśnie wyborcy PiS-u ci, którzy głosowali w 2015 roku ocenili 2019, że prawo i prawdziwość spełniła swoje obietnice, czyli zwiększyła się z ich zamożności zwiększył się ich prestiż zwiększyła się też poczucie wpływu czym się z tym zgadzam czy nie to jest nasz problem PiS wyborcy PiS-u twierdzą, że tak się stało 2015 roku zagłosowali ponownie dzisiaj widzimy sondaże cały czas są chyba przekonani, że tak jest też niezwykły sukces tej tej formacji stała się rzecz, że jakby weszła takich sprzężenie zwrotne polegające na wytworzeniu tak naprawdę świadomości klasowej szyb swoich wyborców to bardzo takiej konsekwentnej, czego się nie udało zrobić np. elektoratowi Platformy czy innych formacji liberalnych konserwatywne liberalne takie po prostu nie ma takiej świadomości grupowej, ale też właśnie, bo to jest ciekawe, że ciało było się zastanowić, jakim poparciem w ogóle cieszy się w Polsce progresja podatkowa, czyli jednak idea wzrośnie ta stoi europejskim państwem dobrobytu może im więcej zarabiasz tym większy odsetek wpłacasz do wspólnego budżetu zdrowia edukacji itd. i to jest o tyle ciekawe, że bardzo wielu badań wychodzi, że mamy agresywny system, czyli ktoś więcej zarabia tym niższą część niższą stawkę podatkową okazuje, że już na tym poziomie jest dziś bym nie oczywistość spór w Polsce nie nie wszyscy się zgadzają z takim ustawieniem sprawy że, że to jest sprawiedliwe społecznie, bo reforma jednak zdaniem wielu analiz przy trochę przywraca też z tej perspektywy progresywnej sprawiedliwości w systemie podano na pewno by tak zwiększa elementach był tak to, że ten podobny system bardziej progresywny dudnienie, jakby był de facto degresywna, ale warto nawet po posła to co mówi Jarosław Gowin przecież koalicjant który, który wprost wjeżdżanie zwolennik podatku, bo nie mniej zwolnień progresji gorsze jednak liniowego rozwiązania i on właśnie na jego właśnie występuje w obronie no w obronie klasy średniej klasy, a ja Niemcom w klasie średniej jest ich, ale nie proste mówi Łukasz średniej tak, ale jeżeli mediana zarobków w Polsce ponad 5000, czyli zależnie od umowy na rękę 3704200 to on mówił o wąskiej grupie tych najlepiej zarabiających jednak no tak nie, bo tu od Odry i jakby koncentruje swój przekaz po to, żeby on brzmiał, jakby też pozytywnie na bruk lub tej grupie, która związana z miasta przedsiębiorca taki na na tej warstwie która, która jak bieg był jest jest motorem polskiej gospodarki daje tej tu jakby żeby uprościć czeka nie mówić o enigmatyczne warstwy to ogranicza to do grupy przedsiębiorców i tych którzy, jakby inwestują jeszcze ekonomicznie prawdę nie tylko swój rozwój ale, ale również na gospodarkę to jest spójna jest pełnienie tej Toma sens natomiast tak, ale też pytają właśnie pakiecie myślenia o podatku to warto zauważyć, że w Polsce mówieniu progresji podatkowej na nie jest dobrze bo jakby wiąże się z tym, że właśnie ktoś musi być bardziej opodatkować znacznie lepiej się sprzedaje mówienie o tym, że ktoś płaci za duże podatki np. w tych badaniach Polski Instytut ekonomicznego wynika, że 80% tych, którzy się jeszcze w tej klasie średniej polskiej uważa, że najbiedniejsze w Polsce płacą za wysokie podatki w taki cel jest zgoda, że ci płacą wysokie co nie oznacza, że jest zgoda tych, którzy w klasie średniej wyższej, żeby sami płacili większe by ulżyć tym Nadole tak alimentacyjne sprawy czekamy mam nadzieję tylko nie rozmawiamy z prawą rękę liczona średnia podatku cyfrowego albo właśnie jednak opodatkowania tych co dosyć powszechne chyba jednak uważa się, że powinni więcej tych podatków wpłacać więcej na ten temat do czytać państwo w tekście Edwina Bendyka w tygodniku polityka, ale chciałbym, żebyśmy też na antenie światopoglądu 200 kontynuowali dyskusję mam nadzieję się zgodzić spróbujemy jeszcze kolejny odcinek w przyszłym tygodniu przygotować dziś bardzo dziękuję Edwin Bendyk prezes zarządu fundacji imienia Stefana Batorego państwa gościem informacja Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA