REKLAMA

Czy Turów ma szansę na "sprawiedliwą transformację"?

Światopodgląd
Data emisji:
2021-06-17 16:20
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
12:17 min.
Udostępnij:

Turów: nawet jak będzie umowa z Czechami to nie koniec kłopotów, czy region ma szansę na "sprawiedliwą transformację"? O komentarz poprosiliśmy dyrektora naczelnego Instytutu Rozwoju Terytorialnego dr Macieja Zatheya związanego z Politechniką Wrocławską.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
, a świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz państwa gościem jest teraz dr Maciej za tej dzień dobry witam serdecznie dzień dobry dyrektor naczelny Instytutu rozwoju terytorialnego na Politechnice wrocławskiej dziś wiadomością ważną w serwisach jest oczywiście są rozmowy polsko czeskie z prawie Turowa no choćby w oczy są tam choćby, dlatego że Czesi wystąpili o karę 5 000 000EUR dziennie do Trybunału sprawiedliwości Unii Europejskiej w obliczu tego, że nie mogli się Rozwiń » doprosić od polskiego rządu rozmów i pieniędzy rekompensat za szkody górnicze no to przez znak, ale tutaj wiele osób kraj się zainteresował tym co dzieje się w Turowie tak naprawdę nie wiem jak to pan ocenia tak to opisał m.in. o tym WWF to jest ten mniejszy z problemów, które stoi przed regionem nad to jest w ogóle wyzwanie cywilizacyjne, którym powinniśmy mówić, bo raz, że jest to problem, który ciągnie się od pewnego dłuższego czasu i trzeba podkreślić kwestię pewnej transformacji, która tak czy siak czeka ten ten obszar, bo to jest kilka tysięcy osób, które muszą znaleźć nowe miejsca pracy to jest kwestia, ale naturalizacji tego krajobrazu jest kwestia współpracy transgranicznej i poukładania na nowo także relacji transgranicznych w tym trójkącie polsko Czesko niemieckim to jest zdecydowanie szerszy kompleks problemów i teraz pytanie czy od razu przeproszę pana i słuchaczy Martyna Osiecka zwrócił uwagę, że skleił łam 2 instytucje, którym pan związany przepraszam Instytut rozwoju terytorialnego oddzielnie Politechnika wrocławska, ale wracając do Turowa no właśnie oczy świata, bo spór międzynarodowy no ale tak naprawdę to jest jeden z tych regionów, które do zależne od no właśnie producenta energii i teraz pytanie czy patrząc na to jak do tej pory wyglądają tam rozmowy spory w razie w ogóle szansa, żeby tam ta konieczna transformacja energetyczna odbyła się ktoś mówi sprawiedliwie w cudzysłowie czy czy są siły czy rząd podejmuje działania lokalne władze, żeby znaleźć nowy pomysł na ten region dotyczy to też konieczność tutaj nie ma innej drogi jak też dzieje oni, a w tej chwili w tej chwili to dlatego rozmawiamy dlatego w ogóle trwa ten spór, że ta transformacja się nie rozpoczęła nie ma zdecydowanie tego planu w tej chwili ten ten plan musi się pojawić nie ma innej drogi chcę podkreślić do chociażby takiego prezesa ręcznego po duże zasoby węgla brunatnego, który obędzie się wyczerpią pierwotnie szacowano zasobność kopalni w tempie wydobycia jeszcze było w roku 20152016 na rok 2000 właśnie czterdziesty czwarty i ta data wystąpienia o koncesję przedłużenie koncesji wydobycia nie jest przypadkowa ona była związana z tempem wydobycia węgla brunatnego i właśnie na ten okres została ta koncesja przedłużona dzisiaj w związku z tym, że miks energetyczny w kraju się zmienił, że mamy więcej energii OZE odnawialnych źródeł energii w związku z tym ten proces wydobycia jest spowolniony i być może można byłoby szacować, że wydobycie będzie trwało dłużej, ale trzeba też podpowiedzieć podkreślić, że my tego węgla będziemy wychodzić nie pytanie czy będziemy wychodzić tylko pytanie, kiedy będziemy wychodzić, a w związku z tym, odpowiadając wprost na pani ani dzisiaj dzisiaj nie mamy tej nie tego procesu uruchomionego natomiast mamy przymiarkę w jaki sposób podjąć ten proces i tutaj samorząd samorząd województwa dolnośląskiego wystąpił z pewną koncepcją planu sprawiedliwej transformacji dla powiatu zgorzeleckiego, ale czy on zostanie uruchomiony w związku z nową perspektywą finansową Unii Europejskiej NATO pytanie jeszcze nie potrafimy odpowiedzieć jednoznacznie, a to od od koła to zależy myślę, że to zależy od negocjacji pomiędzy rządem polskim komisją europejską przede wszystkim środki finansowe w ramach funduszu sprawiedliwej transformacji zostaną przydzielone również na ten subregion, ponieważ o, którego zależy, a no to właśnie zależy od procesu, które ma być uruchomiony i od woli trans formowania tego tego obszaru czy właśnie przedłużenie koncesji to nie jest sygnał, że nie ma woli trans formowania tak to może być odczytywana i to jest w takim razie ryzyko, że to pieniądze z funduszu sprawiedliwej transformacji nie trafią do regionu zgorzeleckiego jest taka obawa to poważna i to poważna obawa wraz transformacja to jest bardzo trudny skomplikowany proces w takim sensie intelektualnym często nie myślimy jako o zabezpieczeniu finansowym także skoro zamykane będzie zakład pracy w tym ludzie pracują i region też, od którego zależy też wypłaci ludziom tam dziesiąt tysięcy no i właśnie ona tak odbędzie jak ta transformacja mogłaby powinna wyglądać, jaki w gronie myśleć tak myślę tutaj trzeba odejść od takiego dość prymitywnego sposobu leczenia ran po zamknięciu zakładów produkcyjnych myśmy policyjnych myśmy w latach dziewięćdziesiątych przez nieszczęśliwą transformację, gdzie faktycznie pracownikom zwalnianym grupowo wypłacono rekompensaty finansowej pracownicy pozostawieni sami sobie bez planów życiowych bez koncepcji bez też przygotowanych nowych miejsc pracy wpadali pewną spiralę nieszczęść, które Plath trwała nawet 2 pokolenia tu znakomitym przykładem tego jak nie należy przeprowadzać transformacji gospodarczej jest dolnośląskie Zagłębie węglowe dawne dolnośląskie Zagłębie węglowe, czyli Wałbrzych okolice Boguszów Gorce Nowa Ruda to to jest przykład, gdzie pokolenie roku dziewięćdziesiątym straciło pracę nie mogą uzyskać nowej pracy, ponieważ nie było struktura nie ten ten region strukturalnie przygotowany do wytworzenia nowych miejsc pracy z nowymi technologiami i dzieci tych osób, które straciły pracę nabyły niestety mentalność bezrobotnych to długo trwało dzisiaj Wałbrzych podnosi się zupełnie inaczej funkcjonuje ten subregion, ale to jest 30 lat po po tamtym tąpnięciu dzisiaj stoimy przed problemami w przyszłości zamknięcia kopalni wydobycia węgla brunatnego w Turowie i dzisiaj już powinniśmy zaplanować sobie proces stopniowego wygaszania wydobycia i transportowania gospodarki w ogóle uruchomienia nowych gałęzi gospodarczych i miejsc pracy, które mogłyby przejąć nie tylko tych pracowników, którzy z tego sektora będą odchodzić, ale też tych, którzy miejmy nadzieję będą w tym subregionie funkcjonować tutaj 1 bardzo ważna rzecz, którą też trzeba podkreślić to nie jest subregion gdzieś izolowany w końcu w końcu Polski południowo zachodnim dworku, a tylko to jest subregion jest ściśle powiązane z sąsiadami Saksonią, a więc krajem związkowym Republice Federalnej Niemiec i jest krajem libereckim, więc też takim województwem w północnej części Republiki czeskiej i ta współpraca z Czechami Niemcami dla pomyślnego procesu transformacji będzie niezwykle potrzebna transformacja i współpraca dopiero będzie mogła zagwarantować jakieś funkcjonowanie lepszą przyszłość temu regionowi teraz wiem, że podejmowane są różnego rodzaju społeczne takie może lokalne oddolne działania rozmowy dialog między nimi pan w tym uczestniczy są przedstawiane pomysły i teraz pytanie czy oddolnie są tak właśnie społecznie oddolnie lokalnie takie pomysły ich opracowań jest możliwe, jeżeli tak w jakim kierunku idzie na innej zgadza się pan z tą opinią albo może zgodzić WWF duże no i rząd, czyli mówiąc już od centralnej perspektywie nie ma strategii dla tego regionu i nie bardzo do tej pory starał się mieć to znaczy to kto tak to 2 części tej tej mojej odpowiedzi będą faktycznie od strony oddolnej również zaangażowanie samorządów lokalnych samorządu powiatowego również ze strony saksońskiej właśnie podejmowane są pewne działania zmierzające do wytworzenia stałych trwałych struktur współpracy, ale nie tylko na poziomie samorządowym administracyjnym, ale właśnie takim, który umożliwi zwykłym ludziom budowanie relacji mostów między sobą my podejmujemy taką próbę w ramach projektów międzynarodowych stworzenia wspólnej koncepcji rozwoju tego całego subregionu zresztą o tym mogę powiedzieć trwają też rozmowy na szczeblu między regionalnym chociażby marszałek województwa Cezary Przybylski rozmawiał z premierem kraju związkowego Michelem Kaczmarek o tym, aby właśnie oddolnie moderować pewien proces i stworzyć pewną wspólną koncepcję transgraniczną w 2016 roku powstało zaaprobowana przez obydwie strony rządowe polską niemiecką, a koncepcja przyszłości wspólna koncepcja przyszłości dla polsko-niemieckiego obszaru powiązań bardzo taki ogólny dokument, ale on otwiera furtkę właśnie dla działań dla dolnych od dla działań, które mogłyby wpisać się w te ramy, a z drugiej strony pogłębić współpracę i otworzyć nowe możliwości kooperacji firm przedsiębiorców usług no i przede wszystkim mieszkańców, którzy tam tam funkcjonują, więc jeszcze Euroregion, który mamy w tym obszarze Euroregion Nysa tych lat realna współpraca ciastko polsko-niemiecka to też jest pewien aktor istotne w całym procesie oddolnego tworzenia relacji budowania nowych wartości, a jeżeli chodzi o kwestie rządową i centralną centralne sterowanie myślę, że to nigdy nie wychodziło dobrze w naszym kraju co z sterowanie od odgórne na tak możliwe w ogóle o o zignorować te to nie absolutnie nie możemy zignorować natomiast natomiast możemy możemy lobbować za ujęciem tego transgranicznego czy wspólnotowego podejścia do budowania strategii to trzeba popatrzeć na to z perspektywy chociażby Bogatyni środka na dni są czy CIT to są miasta, które są dosłownie w odległości kilkunastu kilkudziesięciu maksymalnymi w zależności od tempa marszu od siebie i no najmniejsza jest Bogatynia z najniższych składek na dni są potem Bogatynia prawie dwudziesto tysięczna czy CIT 30l w całości, gdyby połączyć z mieszkańców tych 3 miast leżących blisko siebie plus jeszcze kilka wiosek to jest około 60 000 lat jest naprawdę taka mini aglomeracja, ale dość silna na północy kilkadziesiąt kilometrów dalej jest Zgorzelec podzielony Nysą Łużycką i Görlitz Zgorzelec około 30 Gorlice około 60, jeżeli popatrzymy na tą strukturę osadniczą jako rozproszoną podzieloną to ona nie jest znacząca ani w masie swojej ludności ani ani, jeżeli chodzi o pewną masę krytyczną co do budowy siły gospodarczej nad spróbujmy to połączyć, bo to terytorialnie jest w zasadzie zbliżone do siebie to jest to przylega do siebie to mamy aglomerację Görlitz Zgorzelec 90 wraz z burdami ponad stutysięcznym k, a mamy właśnie ponad 60 aglomerację cito Bogatynia Radek napisał to jest wydaje się nowe spojrzenie transgraniczna nie można na tym zbudować silny silny obszar gospodarczy trzeba trochę innej perspektywy i będziemy w takim razie wracać do do tej rozmowy dziś bardzo dziękuję za takie wstępne też zarysowanie dla tych, którzy może mniej śledzący co się dzieje, bo to właśnie głośno jest teraz przy okazji sporu polsko-czeskiego bardzo dziękuję za rozmowę dr Maciej za tej dyrektor naczelny Instytutu rozwoju terytorialnego też związany z Politechniką wrocławską państwa gościem jeszcze dziękuję za rozmowę to koniec światopoglądu, który wydawała Martyna Osiecka realizował Adam Szurek informacji pani jeszcze więcej sportu Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA