Z kości dinozaurów naukowcy wyczytują, na co chorowały te prehistoryczne gady

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

witamy państwa w audycji Homo science przy mikrofonie Aleksandra Stanisławska Piotr Stanisławski Crazy nauka PL i zdalnie łączymy się dzisiaj pani Justyna Słowiak z Instytutu paleobiologii Polskiej Akademii Nauk dzień dobre czy nowe, a rozmawiamy dzisiaj o takim nietypowym zdarzeniu pani przebadała skamieliny dinozaurów leżące od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku muzeum ewolucji i wyczytała z tych skamieniałości zupełnie nowe informacje ostanie zdrowia u tych wymarłych Rozwiń » gadów i pierwsze pytanie, które się tutaj nasuwa, dlaczego właściwie zdecydowała się pani jeszcze raz badać te stare skamieniałości, które już od 60 lat leżały w muzealnym magazynie czy te kości historia jest taka, że one zostały znalezione w latach sześćdziesiątych siedemdziesiątych, kiedy Topolski ekspedycji badawczych mogły jeździć do Angoli tam kolekcjonować skamieniałości ja jako dziecko interesujący dinozaurami jest dużo czytałam o tym wyprawach badawczych i bardzo chciałam w przyszłości mieć styczność z tymi kosztami dlatego potem, kiedy swoich prac magisterskich mogłem zająć tą kolekcją no bardzo mnie to interesowało tak zajmowałem się różnymi grupami związał, które zostały w tamtych czasach znalezione im zabrać bogatym, a potem właśnie tymi oraz opadami, które w, który opisał w tej pracy i początkowo ja zajmowałem się chodzi o tym za już żadne zajmowałem się tempem wzrostu ich kości i tutaj interesowały głównie kości długie i w ten sposób poprzez sprawdzanie wzrostu w końcu różnych okazów, które są u nas kolekcji natrafili właśnie na ten ciekawy okaz, który właśnie miał zmiany patologicznym naj, ponieważ wiem, że właśnie kolega, z którym pracowałem decyzje współpracowała właśnie w tym art. Dawid Szurmiej zajmuje się patologiami właśnie skontaktowałem się z nim istniej spór nie jest zespołem postanowiliśmy opublikować odkrywcy mówi pani konkretnych badaniach słuchacie jeszcze nie są wprowadzeniu szczegóły proszę coś więcej tych badaniach powiedzieć co co pani odkryła co to były zmiany patologiczne, których pani wspomniała, więc dinozaur jest o tyle wyjątkowy, że właśnie on na swoim policzku stopy oraz na kręgach ogonowym ma takie charakterystyczne narośl, które nie są po gazowe o, ponieważ kości nie wykazują żadnych zmian, które mogłyby się kojarzyć z takimi już zrobić znikać z takiego po prostu one wyglądają jak zdrowy, ale mają rosnąć i właśnie postanowiliśmy sprawdzić, używając właśnie tomografu komputerowego, badając infrastrukturę typu uszkodzeniu okazało się, że w środku znajdują się takie obłe kryształy, które właśnie są charakterystyczne dla choroby związanej z odkładaniem się kryształów pirofosforanu wapnia i kiedy żeśmy zaczęli szukać więcej informacji na temat tej choroby okazało się, że ona występuje tylko ludzi powyżej 50 po pięćdziesiątego piątego roku życia najczęściej właśnie głosów w okolicy 7050 lat to jest 20% populacji tych ludzi i te stworzenia nieznane są podstawy, dlaczego ona się pojawia, ale zwykle właśnie osa wyższe na stawach jest związana ze starzeniem się organizmu, ale czy to oznacza, że ten okaz, który państwo badali jest wyjątkowy może ta choroba no te zmiany są powszechne też innych dinozaurów i innych mówi u innych okazów, które dotrwały do naszych czasów tak mi, dlaczego tego to jest pierwszy dinozaur, którego stwierdzono taką chorobę nie wiemy czy czy więcej dinozaurów mogą chorować chorować nie ma prostej przyczyny, ponieważ nie za dużo rozwiązań w szpaltach późnego wieku i potem właśnie przez to, że ten materiał kopalny jest taki wybrakowany większość dnia, za które znamy dzisiaj są osobniki, które nawet wzrosły do pełni swoich rozmiarów dlatego właśnie tym okazy tutaj jest wyjątkowy, bo możemy zobaczyć pełny rozmiar wydać decyzję Zaura jeszcze zobaczyć na co cierpiały zmierzały w podeszłym wieku, a czy to znaczy, że te wszelkie ogromne szkielety, które widujemy czy też jakieś odciski Kamili to są wciąż dinozaur, że dzieci albo młodzież większości PEG, czyli one powinny być jeszcze większe tak czy jako przykład podaje nie wiem jak wejdę do Wikipedii, żeby daleko szukać tam sobie znajdę jakiegoś dinozaura tam jest napisane żądajmy NATO dorastał nie wiem jakiś masy czy też jakieś wzrostu to jest dla tych okazów, które znamy, czyli dla tych dzieciaków czy to jest jakoś interpolacji zrobiona na już dorosłe okazy nie jest podana dane na temat tego największego osobnika, który zostało do tej pory znaleziony nie jest jednoznaczne z tym, że jest jego maksymalny rozmiar, czyli właściwie mamy niedoszacowane dinozaury można powiedzieć wszystkie powinny być troszeczkę większe, jakby tak pożywienie dłużej wszystkie może nie, bo jednak, iż odnośnie tego Michał Rosa tak nazywał się ten związek, którego badamy coś już wiemy są wyrasta do 50m tak dzięki temu znaleźliśmy okaz, ale w wypadku innych dinozaurów to rzeczywiście jest trudne cały czas znajduje się coraz większe okazy zwyżki wypadać w przypadku, bo mają szansę trzeba wystąpić na gromadzenie w muzeum też okazuje się, że większy osadników są 2 albo 3 przedstawiciele całego zgromadzenia, więc tego nie ma dużo jest to jest dzisiaj wrzeszczańskich staje się nie tylko swego mówimy o dużym winą za orzekł co spróbujmy go sobie jeszcze wyobrazić jak on wyglądał mu powiedziała pani, że nazywał się Gobi hut oraz rozumiem, że został znaleziony na pustyni Gobi co można więcej o nim powiedzieć proszę go opisać tak jakby tutaj miał stanąć przed nami było zwierzę roślinożerne głównie czworonożne miało takie Kopytko watę kończyny i trudnego również w jakikolwiek dzisiejszego zwierzęcy, ponieważ takie jak już nie istnieją prawdopodobnie były zwierzęta stadne tak jak większość właśnie dinozaurów albo zrobić z grupy Orbita schodów miały taką dość końską powietrznych czołowe krótką misję taki gość wydrukować całą i długi ogon który, jakby utrzymywał tendencję czas, kiedy on chodzi o taką równowagę i miał długość 10m dobrze zapamiętałam ten największy tak ten największy jeszcze proszę wyjaśnić co to oznacza, że on był orgii to potem my Czernica pod to jest taka grupa areszt żadnych zawodów strój wywodzą się właśnie związek czy chciałby jest taka bardzo zróżnicowana grupa tych od kłopotów są takie powszechne roślin żadnych związanych głównie właśnie okresie krajowym, a czy te zmiany na kościach, które państwo badali one się rzucają w oczy czy państwo po prostu doszli do wniosku, że okej ten jest największy, więc pewnie najstarszy, więc trzeba przebadany czy raczej ojej co on ma na tym polityku zobaczmy co to jest, jakim to, jakim torem słowo raczej ojej co na tym polscy inwestorzy jak to wygląda jak te zmiany wyglądają my wyglądają jak na oślep po prostu taki jest jest gładka powierzchnia tego palca na co mamy taką taką bardzo nieregularną Rosji dla czystej i czym taka narośl w życiu codziennym skutkuje albo mogła skutkować tego dinozaura jego ten palec konkretnie muszą być sztywny prawdopodobnie był opuchnięty no i podczas chodzenia prawdopodobnie sprawią to były każde poruszenie właśnie bolesne takiego miejsca czy podobnie to się objawia ta to schorzenie to choroba ludzi tak tak z tym wnioskujemy właśnie tak jak w tym zbierze głosy ciut z tym problemem a, a wspomniała pani jeszcze bodaj okręgach ogonowej tak jeszcze zmiany były tym tak tylko chce istotnie w kręgach ogolony, ale zachowana jest większa część szkieletu taktu zachowana jest tylna część szkieletu niestety przodu nie nie mamy, ale są właśnie im nogi i właśnie ten nasady ogona i części tak oficyny częściową i jest przed z jakiego okresu pochodzi ten dinozaur jak wówczas wyglądały obszary pustyni dzisiejszej pustyni Gobi, jakie było jego środowisko życia w tym na zarzut jakieś 8090 000 000 lat temu na terenie właśnie z niego mogli prawdopodobnie wtedy co pan były Osia obszar taki rzeczny raczej taki klimat suchy coś coś takiego były tam razem z nimi żył wniosek druk Włosi potem mamy też kilka związał drapieżnych również na cały bogaty, ale były raczej mniejsze dinozaury jeśli szkody hut rozgłos wykupiła rozwój zwiększy zaraz po tym, gdy zaś musi również tam występował czy to znaczy wszystko, bo wciąż mnie nurtuje ta dinozaura młodzież to znaczy, że życie wtedy było takie niebezpieczne czy ja wiem, że nie wiemy, bo nas wtedy nie było, ale co możemy wnioskować, bo chodzi o to czy np. to była kwestia tego, że tezy dinozaury nie wiem co prowadziło wyjątkowo niezdrowy tryb życia i umierały młodo i np. na tych szczątkach młodszych okazów daje się znaleźć jakieś ślady, które pozwalały nam na wnioskowanie właśnie, skąd tak jak niska średnia długość życia, badając okaz spojrzeliśmy też na jakim śmiertelność w dzisiejszych dużych ssaków, które żyją w Afryce w tamtym tak się śmiertelności w zasadzie taka sama jak dinozaurów, które właśnie teraz znajdujemy, więc to jest po prostu normalne, żyjąc w na wolności, że większość młodych osobników po prostu ginie co więcej też no jak wiemy, że o tych zwierząt właśnie wolno żyjących zamkniemy je w ogrodach zoologicznych, które nie są narażone na wszystkie choroby piwnic tworzy tak dalej to my właśnie opiekę weterynaryjną wtedy one żyją już dłużej niż właśnie taki wyczyn pana na wolność, więc to jest nie jest piątkowego wykazały, że trudno było dość starości to dziś 10 dzikich zwierząt też jeździki z powyższym bardzo wasz stary jest ale w jaki sposób, jakimi metodami bada się szczątki zwierząt sprzed kilkudziesięciu czy nawet kilkuset milionów lat już pani co nieco o tym powiedziała, ale może jakoś szerzej pani nam opisała te metody, których pani korzystała podczas swoich badań po pierwsze, należało przyporządkować zwierzęta odpowiedniego gatunku czy rodzaju dinozaura i tutaj po prostu posługi posługujemy się anatomią porównawczą trzeba zobaczyć właśnie czy pewne cechy, które znajdujemy na tych koszty zgadzają się z tym wzorem dla gatunku zadanego zagra każdy odcinek za Ramos charakterystyka i po prostu patrzył z charakterystyki chcieliśmy przyporządkować te szczątki do odpowiedniego rodzaju i potem bez takiej podstawy paleontologii właśnie taksonomia, żeby te wszystkie gatunki dobrze przyporządkować następnie korzystamy z tomografii komputerowej, która teraz jest bardzo powszechna palącą Logi, ponieważ pozwala na nieinwazyjne badanie skamieniałości mając kompletną czaszkę, żeby zobaczyć np. środki jak wygląda ten z inną aurę tak dalej to możemy sobie po prostu oglądać na komputerze widzimy jak koszty się rozpadały się robić modele sprawdzający siłę nacisku szczęk i tego tego typu rzeczy jak tożsamość własną infrastrukturą koszt tutaj trzeba trochę bardziej podnieść stąd koszt tak potrzebujemy poprzez spółkę głównie z trzonów kości długich i wtedy dzięki obserwacji tego jak zmieniała się infrastruktura jakość tego dinozaury możemy powiedzieć w jaki sposób odniósł się szybko i jak jak wyglądały właśnie zmiany w koszty poprzez wzrost tylko zwierzęca to w drugiej części audycji jeszcze pod pytamy trochę szczegóły jeszcze tak jedno pytanie bardziej osobiste do pani, ale nie powiem, jakie to będzie w drugiej części audycji gościmy dzisiaj Justyny Słowiak z Instytutu paleobiologii Polskiej Akademii Nauk rozmawiamy, a bardzo Starym Dino zauważa zapraszamy państwa na drugą część audycji po informacjach Radia TOK FM witam państwa ponownie druga część audycji Homo science i ponownie Aleksandra Stanisławska Piotr Stanisławski Crazy nauka PL i wciąż jest z nami zdalnie przez internet Justyna Słowiak z Instytutu paleobiologii Polskiej Akademii Nauk dzień dobry ponownie kwidzyńskiej rozmawiamy dzisiaj, a badania, które pani przeprowadziła wraz z kolegami z Instytutu w badaniach, które polegały na ponownym przeanalizowaniu skamieniałości zebranych przez polskich paleontologów na pustyni Gobi w latach sześćdziesiątych siedemdziesiątych i badania wykazały zaskakujące wnioski no okazało się, że jeden z okazów był mocno sędziwy oraz cierpiał na chorobę, która związana z podeszłym wiekiem i właśnie tutaj nasuwa się takie pytanie, że właściwie chyba badanie starych skamieniałości z kamienia od zawsze są stare, ale takich, które już leżały w magazynach muzealnych tam troszkę się użyły podwójny i wykrywanie w nich cech chorobowych, które chorób, które mogły nękać zwierzęta z sprzed nawet wielu milionów lat to jest chyba Polska specjalność prawda jeszcze mylę mecz zaczyna wystraszy polską specjalnością Boże, ponieważ rzeczywiście nasz kolega z dawców tutaj głównie zajmuje się tymi patologicznymi skamieniałościami, ale też współpracowaliśmy z busem uczciwe, który jest taką ze światową marką w badaniu tych patologii zwierząt kopalnych Janie skalnego między, a czy planują państwo jakiś ciąg dalszy to znaczy czy np. idąc tym tropem można dalej założyć, że jeżeli będziemy wybierali te największe okazy, które posiadamy w kolekcjach to on to one będą również najstarsze i coś tam ciekawego się może znaleźć dno jeśli chodzi o dinozaury to my je w tej kolekcji polskiej, które tutaj jest mi przyjrzeliśmy w zasadzie tutaj nie ma innych takich ciekawych patologii, które moglibyśmy tak opisać tylko właśnie związane ze starością bardziej, że właśnie części związane mają w ogóle bardzo dużo patologii na swojej szkole tak tak ogólnie tylko, że większości patologii są właśnie pourazowe świadczące o tym, że walczyły między sobą albo, że jak drapieżniki za zaatakował albo przeżyły jakiś upadek z najczęściej są co możemy znajdować dinozaurów i tak jak powiedziałem chodzi o nasze naszą kolekcję tutaj znaleźliśmy więcej takich patologicznych fragment kości dinozaurów, ale zauważyliśmy patologie na pancerze żółwi, które mamy zamiar opracowywać takie charakterystyczne otworki początkowo były interpretowane jako ślady ugryzienia jednak wydaje nam się też są tai ślady chorobowych, które na razie sam jeszcze opracowanie też akurat w tym projekcie współpracujemy z panią ze Szwajcarii, ponieważ tam też mają bardzo żółwi nad tym, skąd tak można zwalczyć patologie, więc to jest jeden z projekt UDL zamierzamy robić też wkrótce no poza tym jest takie stanowisko czasowe w Krasiejowie koło Opola i tam mamy bardzo nagromadzenie różnych zwierząt nie każdy walczy z własnym i właśnie też przejrzeliśmy całą kolekcję, która jest na Uniwersytecie opolskim Instytucie paleobiologii okazało się, że tamtejsze zwierzęta też mają bardzo dużo różnych patologii, które zamierzamy c również opisać, a wiadomo, że już kilka jednostek chorobowych u dinozaurów udało się wykryć stwierdzić m.in. cierpiały na gruźlicę czy może pani coś więcej powiedzieć na ten temat by dzień brałam udział w tym projekcie to był właśnie projekt Davida Smitha i tanie dinozaur to był jeszcze Bułgarzy, którzy jeszcze przed dinozaurami to był taki stacji morskiej no i tam właśnie też koledzy zauważyli takie bąbelki na żebrach tego gada, który właśnie po po badaniu okazało się, że jest to pozostałość znaczy świadczy to wystąpienia różnicy tego zwierzęce swoją drogą bardzo ciekawe, że te choroby się nie zmieniły przez te miliony lat to znaczy pewnie wiele innych zmieniło tak, ale skoro co państwo w stanie znaleźć taką analogię przy tych kryształkami w tych zmianach kostne stawowe taki tuż przy przypadku gruźlicy to rzeczywiście no też z tego co wiemy to nowotwory się często tam pojawiały też są ślady na kościach to te choroby chyba przez miliony lat to specjalnie się nie jak możemy się tuczyć pewną Solidarność dinozaurami tak tylko z innymi nie tylko z dinozaurami, a ja czasem, bo zapowiada pytania osobiste to zadam wspomina pani na samym początku, że jeszcze jako dziecko się pani interesowała czy to znaczy jest pani widomym przykładem tego, że te fascynacje Dino zawodowe, które są chyba dość częste wśród młodych takich powiedzmy wczesną podstawówką owych one jednak mogą się przenieść na dalszą pracę i badania naukowe tak dalej jak to się dzieje co trzeba zrobić, żeby nie przestać interesować dinozaurami po prostu nie można z tego wyrosnąć tak to taka jest podstawa niczyja takie trasy spotykam się z różnym różnymi, paląc lekami na konferencji jest też z całego świata to większość tych osób, które zajmuje się wzorami własnego ciała plastikowych związały wiec to po prostu synem wyjazd, ale była pani takim jak młody NRD, który zna wszystkie nazwy gatunkowe łacińskie i poprawia dorosłych, którzy nazywają dinozaury dinozaurami tak dalej tak pan tych wszystkich a, a w takim razie skorzystam z okazji, żeby pani doradziła takim młodym znawcą dinozaurów takim kilkuletnim, żeby podtrzymali swoje zainteresowania i zostali naukowcami przede wszystkim poleciłabym uczenie języka angielskiego to jest podstawa tutaj w świecie nauki, żeby właśnie móc komunikować swoich odkryciach na dalsze rozwijanie właśnie swoje, więc teraz jak ja byłam dzieckiem to mogła operować z tym mogą polegać na wiedzy zawartej tylko książka teraz mamy internet, więc właśnie ta wiedza jest w zasadzie nieskończona media SA Lu, więc poszerzanie jest na pewno wartościowy no i możliwość współpracy z naukowcami z zagranicy wielkimi autorytetami którzy, które w zasadzie są w zasięgu ręki prawda tak, zwłaszcza teraz wielu naukowców by ekspertów w swoich dziedzinach jest bardzo otwarty można na nich napisać są dane kontaktowe można zadać pytanie często odpowiadają wiedz też jest dobry kąt, a ja wciąż są dalej ciągnie wątek młodzieżowy ogląda pani te wszystkie dresy marki aktywistce Waitsa i to robi teraz tak z obecnego punktu widzenia wobec pani wiedzą zrobi więcej złego czy dobrego, bo oczywiście pytanie też jak wygląda poprawność naukowa czy chodzi chodzi oczywiście założenie odtworzenia tych dinozaurów tak, ale to co tam pokazują tryb życia sposób poruszania się to ma sens czy nie bardzo jeśli chodzi o parki Gdański noty rekonstrukcje są okej nie są jakiś karykaturalny no wiadomo Pelc radca powinien miejsce pióra głosu głosu, ale myślę, że instytucji kawę o tym, że ludzie mogą leczyć dzieci czy jakaś młodzież oglądająca może wtedy właśnie złapać zainteresowanie dinozaurami poprzez to, że zobaczy jakiegoś nowego sporem zainteresuje Chin był jak się no to mnie pani podeszła mamy tu scenę oglądamy już postęp obejrzeliśmy dresy parki te tak normalne też oglądam teraz serial animowany już trzeci sezon i tam emocje są ogromne także, a nie ukrywam, że nasz młody ma takie trochę tendencję w stronę Paleo biologii, więc może coś może z tego jest będzie dziękuję pani pięknie za rozmowę mam nadzieję, że po rozmowie więcej młodzieży będzie chciał zostać palą to Logan mi gościliśmy dzisiaj Justyna Słowiak z Instytutu paleobiologii Polskiej Akademii Nauk dziękujemy pięknie dziękuję bardzo, miło dziękujemy również zapraszamy państwa na naszą audycję co sobota 1340 na również zapraszamy na naszą stronę Crazy nauka dziękujemy teraz czas na informacje Radia TOK FM Zwiń «

Z kości dinozaurów naukowcy wyczytują, na co chorowały te prehistoryczne gady

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: HOMO SCIENCE

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 16:00

Najnowsze Podcasty

"Bezstronni dziennikarze to bezstronne informacje"

Media publiczne, polaryzacja i brutalizacja języka

"Idea mediów publicznych ma się nijak do rzeczywistości"

It girl rewolucji i cesarzowa Francuzów: Józefina Bonaparte

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL