Górniczy związkowcy, razem z ekologami i społecznikami domagają się realnych działań na rzecz sprawiedliwej transformacji

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

, a świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz serdecznie zapraszam państwa na świat podgląd, który zaczniemy od apelu żądania obaw związanych z tzw. sprawiedliwą transformacją, a więc taką transformację, która w założeniu doprowadzić do odstawienia emitujących dwutlenek węgla źródeł energii na rzecz tych, które nie szkodzą tak bardzo klimatowi, a przez to oczywiście nam nie zagrażają, ale równocześnie nie będzie oznaczała, że dziesiątki tysięcy ludzi, zwłaszcza Rozwiń » skupionych w kilku regionach stracą przyzwoite miejsca pracy co będzie oznaczało może oznaczać zapaść społeczną niektórych miast czy regionów będzie model rozwoju, dlatego że wczoraj przedstawiciele organizacji związkowych i społecznych właśnie przedstawili wspólny apel w tej sprawie zaniepokojenie mając poczucie może nie idzie w tym kierunku ta zmiana w Polsce będą o tym państwu opowiadać teraz Jarosław Niemiec działacz związkowy przewodniczący zarządu zakładowego związku zawodowego przeróbka dzień dobrem dzień dobry państwu dzień dobry pani redaktor i dr Mateusz Piotrowski działacz społeczny ekonomiczny dzień dobry dzień dobry to może ja bym pozwoliła sobie zacząć poprosić panów o to byśmy zaczęli od diagnozy wczoraj na konferencji prasowej był z wami Andrzej Chwiluk ze związku zawodowego górników Makoszowy, który przedstawi taką dosyć dramatyczną diagnozę sytuacji, w której jesteśmy czy górnicy są, a tak naprawdę wszyscy jesteśmy mówił o skandalu na ogromną skalę umowa, którą zawarł kilka tygodni temu już będzie rząd z związkami zawodowego miejsce polskiej grupy Górniczej mówił, że to nie jest żadna umowa społeczna porozumienie między 2 elitami ministerstwa i związkową, która w żaden sposób nie zagwarantuje ludziom miejsce pracy na Litwie przypominał poprzednie doświadczenia z tzw. transformacji czy bardziej likwidacji ostrzegał, że rząd po raz kolejny szuka społeczeństwo może zwrócę się do Jarosława Niemca z pytaniem czy pana diagnoza jest podobna Andrzej Chwiluk obserwował te rozmowy tam na miejscu na Śląsku ma zdecydowanie większą wiedzę na ten temat ja niestety czy może stety nie nie nie uczestniczyłem w negocjacjach bezpośrednio obserwowaliśmy to pewnej odległości, bo Bogdanka nie była tam głównym rozgrywającym przy tym stole no ale coś jest na pewno w słowach Andrzeja chwilkę, ponieważ na ten moment no z tej umowy społecznej niezadowoleni są wszyscy łącznie z tymi, którzy podpisywali łącznie sygnatariuszami, więc tak nie wiadomo do końca, o co chodzi no moja diagnoza jest taka, że musieli coś, że musiano natychmiast coś podpisać, ponieważ zaczęto te negocjacje w momencie, kiedy jednej z największych spółek górniczych w Polsce zaczęło zaglądać w oczy widmo likwidacji no i ekspresowe tempo negocjacji takiej umowy społecznej to 6 miesięcy to jest tempo iście ekspresowe jak na umowę, która dotyczy 2030 lat takich przejściowych, więc wydaje mi się, że przygotowanie tego 6 miesięcy, kiedy przypominam wcześniej nikt poważnie nie nie zaczynał mówić o alternatywnych planach transformacji to tempo ekspresowe jest po prostu podejrzane no trudno było zrobić coś sensownego w takim czasie najdrożej na gardle nie nie oszukujmy się, bo to jest propozycja spójrzmy szerzej już mi, odnosząc się tylko do tego porozumienia właśnie one tylko porozumieniem dotyczącym polskiej grupy Górniczej, a przecież to transformacja dotknie no jeszcze choćby Bełchatów region bełchatowski, ale nie tylko jak i na ten moment jak co nam jak jest najbardziej prawdopodobny scenariusz z perspektywy oczywiście mówię społecznej, chociaż mi bardzo dodać klimatycznej również, bo ona też budzi niepokój wątpliwości innych no to bardzo prosty scenariusz, jeżeli nie będziemy mieli rzeczywistego planu transformacji sprawiedliwej transformacji, która w założeniach ma cele klimatyczne i społeczne no i też oczywiście suwerenności energetycznej no to czeka nas taka raczej żywiołowa likwidacja górnictwa, bo wiadomo, jakie są w tej chwili naciski komisji europejskiej płynące na uwarunkowania rynkowe oraz rynek mocy w Europie to Górnictwo po prostu umrze sobie samo co prawda z odprawami dla górników TUI ówdzie, ale no chyba nie o to chodzi, żebyśmy coś zlikwidowali i i zakonie powstało no bo jednak ludzie w tych regionach muszą żyć pracować, więc podejrzewam, że cała transformacja skończ skończy się dużo szybciej nie będzie to transformacja tylko likwidacja, bo przy tych planach nie mamy za bardzo alternatywy na cele klimatyczne tak jak często ekolodzy podkreśla podkreślają trudno będzie osiągnąć w momencie, kiedy zapcha my tę dziurę braku stabilizujących źródeł energii węglem importowanym, bo on jest wydobywany bardzo różnych miejscach takich jak systemach np. jak rosyjska tajga czy gdzieś tam kolumbijska dżungla, które mają dużo większy wpływ na ekosystem światowymi cały ekosystem pewnie europejskiej, więc ani cele klimatyczne ani cele społeczne, a już na pewno cele suwerenności energetycznej nie będą realizowane zresztą przy likwidacji trudno cokolwiek zdoła zrealizować i wczoraj jeszcze przypomnę pod tym apelem do premiera ministra Sasina, czyli aktywów państwowych oraz ministra klimatu i środowiska jeszcze oczywiście do ministra oraz Sobonia podpisali się oprócz obok państwa gości, czyli dr Mateusza Piotrowskiego i Jarosława Niemca podpisali się wspomniany również Andrzej Chwiluk, czyli przedstawiciel związku zawodowego górników Makoszowy Zabrze, ale też właśnie działaczy z Instytutu Zielonej przyszłości no i teraz w takim razie zwrócę się do dr. Piotrowskiego rozumiem, że to co pan podkreśla tak jak obserwuje te wypowiedzi to jest to, że pod tym apelem podpisały się właśnie te 2 strony ci, którym zależy na rzeczy podkreślają konieczność transformacji wymuszonej kryzysem klimatycznym, a z drugiej strony ci, których dotknie transformacja czy Górnik ma pan poczucie, że dlatego też sukces w ogóle tak, dlaczego to jest sukces z prostego powodu sprawiedliwa transformacja nie uda się jeśli nie będą wyłączeni pracownicy, a jest to też ważne dlatego, żeby nie tylko wyraziliśmy nasze zaniepokojenie, ale też przedstawiamy konkretną alternatywę to co do tego przejdziemy chodzi o to czy takie wrażenie, że sam sukces musi to, że te 2 strony nazwijmy ją ekologiczne czy klimatyczna występują ramię w ramię z górnikami czy to jest taka diagnoza, że tego dialogu też brakuje albo porozumienia są nieporozumienia zdecydowanie to jest ważny krok naprzód, że podpisaliśmy wspólnie też podpisał to prezent polskich sieci ekonomi Jan zygmuntowski Akademii Leona Koźmińskiego, więc ważne też dla nas to wsparcie ekspertów w tych naszych diagnozach i propozycjach rozwiązań, bo sytuacja rzeczywiście trudno nie można udawać, że jakoś to będzie, bo jakoś to nie będzie trudno powiedzieć, bo cała umowa społeczna Węglowa Śląska, jakby nie nie nazwać opiera się na takim założeniu, że komisja zgodzi się na dalsze dopłaty do wydobycia i jest bardzo prawdopodobne, że komis jednak się nie zgodzi nie ma planu by na tę na tę okoliczność, ale nawet, gdyby komisja zgodziła to są wciąż branże zagrożone likwidacją miejsc pracy i w tym sensie Unia gwarantowała nie tak jak mówi o tym wspomniana umowa miejsc pracy w górnictwie przy spalaniu wydobyciu węgla nie jest żadną gwarantowanie i spraw to nie jest żadna gwarancja zatrudnienia bo, bo to nie gwarantuje stabilnych miejsc pracy te miejsca pracy są nie są bezpieczne ani dla klimatu, ale nie są też bezpieczne dla pracowników dla ich rodzin i dla rozwoju tych regionów, zanim przejdziemy właśnie waszych propozycji, bo kluczowa, ale w drugiej części chciałbym, żeby to wrócę na chwilę jeszcze do Jarosława Niemca właśnie w nawiązaniu do tego, o czym mówi Mateusz Piotrowski, czyli tego prawdopodobieństwa, że komisja europejska nie zgodzi się na do dopłat, czyli wsparcie rządowe dla no jednak właśnie sektora, który wg planów wymuszonych zmianami klimatycznymi powinien być zamykany likwidowane i teraz pytanie właśnie o odpowiedzialność na ile rzeczywiście ja mam takie wrażenie, że plan jest taki zrzucić odpowiedzialność na komisję europejską, bo to jest racja rządu, że wszystko to robimy nie, dlatego że jest taka konieczność klimatyczne, ale dlatego, że to jest jakieś widzimisię Unii Europejskiej komisji europejskiej to dla pana perspektywy albo czy rzeczywiście po potwierdza pan to moje poczucie, że część ludzi nawet tak myśli, a może pan tak myślę ja się niezgodnie nie mylę o podejrzewam, że ten manewr teraz się nie uda, ponieważ no jednak sytuacja z kopalnią w Turowie obnażyła niestety brak działania polskiego rządu w tym zakresie transformacji energetycznej wiedziano lat 1015 wstecz każdy wiedział, że kiedyś nastąpi pewne kraje przygotowywały się do tego odpowiednio wcześnie w Polsce kolejne rządy już Niechcę wymieniać zmienia jeden z nazwiska po prostu odczuwały ten to zgniłe jaja od siebie być może na nas nie trafi na temat jest na pewno ciężki trudny niewygodny powodujący pewnie duże konflikty społeczne duże protesty no ale nie wiem podejrzewam takie troszeczkę może nie wygodnictwo, ale takie patrzenie trochę na słupki, żeby drażliwych spraw nie zaczepia, żeby ta ciepła woda w kranie leciała tu się coś zamknie tam coś wygasi jakoś będzie dobrze może komisja europejska nas zapomni okazuje się, że nie zapomniała okazuje się, że Czesi pracowali tam jak mrówki na swojej broni swoich interesów niestety Polski polskie rządy kolejne nie wykazały tutaj wystarczającej staranności i aktywności jesteśmy w takim miejscu, w którym jesteśmy no każdy lepiej byłoby zacząć wcześnie te rozmowy, ale dobrze, ale w ogóle ona się teraz zaczyna dlatego za kilka minut wrócimy do rozmowy i porozmawiamy właśnie tych propozycjach, które przedstawili wczoraj m.in. Jarosław Niemiec i Mateusz Piotrowski, a tam noc oraz popularniejsza trzeba głośniej sza w ostatnich miesiącach propozycja nie tylko w Polsce, ale tu konkretnie chodzi właśnie Polski sektor górniczy-li propozycja gwarancji zatrudnienia za kilka minut po informacji wrócimy do rozmowy, a świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz państwa gośćmi cały czas są w każdym razie mam nadzieję, więc potwierdzamy dr Mateusz Piotrowski działacz społeczny ekonomiczny słyszymy cały czas tak dobre i Jarosław Niemiec działacz społeczny związkowy przewodniczący zarządu zakładowego związku zawodowego przeróbka i pozdrawiam często obecny, więc w obecnej witam ponownie zdiagnozowaliśmy, więc chciałem przejść do propozycji przypomnę państwu wczoraj m.in. państwa gości jeszcze to w towarzystwie Andrzeja kilka przedstawili napisali i przekazali list do przedstawicieli rządu tych, którzy odpowiadają za transformację energetyczną i klimatyczną, którą wyrażają zaniepokojenie, że teraz moje słowa uproszczeń rząd nie podejmuje wystarczających wysiłków i pracy by zapewnić tzw. sprawiedliwą transformację czyli by nie skończyło się po prostu zamknięciem kopalni, jakimi się odprawami, które dostaną pracownicy tych zakładów i w efekcie, bo to są zakłady, w których pracują ludzie, ale też, które mają podwykonawców zapasy niektórych miast czy regionów znamy to Polski z lat dziewięćdziesiątych, ale przecież nie tylko z Polski są regiony, które do dziś próbują się odbudować po reformach nazwijmy to Margaret Thatcher wielka Brytania czy w stanach Zjednoczonych, więc są powody, żeby się niepokoić, bo transformację to jest dosyć rzeczywiście wielkie wyzwanie, więc wy proponujecie by tej transformacji towarzyszyło coś co się nazywa gwarancją zatrudnienia to jest taki w ostatnich miesiącach pandemii szczególnie pomysł, który nagłaśniane przez niektórych ekonomistów czy aktywistów co to miało znaczyć nie wiem, który was czy Mateusz Piotrowski czy Jarosław Niemiec oczywiście mam tu proszę najkrócej mówiąc są ludzie, którzy stołu pracować tak, bo bardzo wielu pracowników sektora węgla energetycznego nie chcę iść na odprawy dzielni jest jeszcze zbyt młody żeby, żeby myśleć o emeryturze więc, więc chcę pracować w regionach są konkretne rzeczy do zrobienia rekultywacja terenów pogórniczych, o czym więcej może Jarek powiedzieć przywrócenie stosunków wodnych termomodernizacja budynków są pewne konkretne rzeczy, których region potrzebuje z punktu widzenia społecznego i ekologicznego i które w tej chwili się nie dzieją, więc chodzi po prostu o to, żeby połączyć te kropki żeby, żeby połączyć ludzi, którzy chcą pracować z pracą do wykonania i zwłaszcza w tych regionach, w których brakuje kapitału, których trudno liczyć na to, że wpłynął tam nagle inwestorzy konieczna jest po prostu aktywna postawa władz publiczne odpowiedzialne przecież ten proces sprawiedliwej transformacji, a więc również za stworzenie akceptacji społecznej, z której ten proces się nie odbędzie, a trudno trudno taką akceptację jeśli nagle ludzie tracą pracę i całe regiony przeżywają tę populację implozji społeczną demograficzną ekonomiczną Jaros, jeżeli chodzi o modzie tutaj postawie postawi kropkę będzie później przekraczali chętnie powiem więcej to Jarosław Niemiec takie uzupełnia i ja tylko przypomnę, że pierwsze takie postulaty dotyczące rzeczywiście sprawiedliwej transformacji zawarliśmy w manifeście na temat sprawiedliwej transformacji wydane w wydanym przez związek zawodowy przeróbka, z którego jestem szczególnie dumny, bo jest to pierwszy dokument związkowy, który tak w taki całościowy sposób ujął temat transformacji energetycznej no i nasze nasz postulat jest jasny i nowe porównywalne dobre miejsce pracy za każde miejsce pracy utracone w górnictwie i nowe źródło energii odnawialnej czy jakiejś alternatywnej energii w zamian za tę energię, która zredukuje my z węgla no to jest taki warunek brzegowy natomiast podstawą transformacji taką takiej jak piszą płytę wielcy znani teoretycy kongresmenka Alexandria Ocasio-Cortez czy inni zawiera postulat podmiotowości pracowników branży udziału pracowników branży w tej transformacji jako wykonawców i wręcz liderów no na nasze ja powiem może swoim regionie, bo z racji tego, że jestem przewodniczącym organizacji zakładowej możemy troszeczkę zawężoną perspektywę regionu z Bogdanki tak i to troszeczkę jest daleko wciąż mamy my mamy troszeczkę winnych warunkach, ale w rzeczywistości tak Bogdanka jako największy zakład, a na Lubelszczyźnie na regionie czy powiecie łęczyńskim jedno nie może występować winnej roli roli tego, którego wszyscy likwidują ona musi wystąpić w roli lidera, który będzie liderem, który będzie główną siłą tych przemian tej transformacji energetycznej nie wyobrażam sobie, że jakiś inny podmiot mógłby tutaj nawet nie wiem jakiś wielki kapitał nie wiadomo, skąd wejść coś zamiast zrobić to nie tędy droga, czyli po pierwsze, podmiotowość po drugie musimy na pewno poza tą umową śląską społeczną musimy podpisywać tworzyć umowy społeczne regionalne, w których będą uczestniczyć zarówno sami same podmioty górnicze zakłady pracy strona związkowa jako udzie udziałowcy i strona powiedzmy samorządowa, która będzie się w to włączać organizować tę transformację to jest jedyna jedyna droga to co powiedział też Mateusz o tych inwestycjach to są przecież oczywiście inwestycje potrzebne my mówimy cały czas o rozwoju regionalnych sieci kolejowych u nas w ogóle takich nie ma, więc ono jest pole do popisu nawet nie chcemy jakiś science-fiction fabrykę mikroprocesorów, zanim przejdziemy do Haiti kół to zróbmy coś tego po prostu nie ma co je co co świadczy o podstawie cywilizacji to do obu panów najpierw się do Mateusza Piotrowskiego, ale w pewnym sensie wy mówicie to co słychać ze strony komisji europejskiej na co mają być pieniądze z funduszu sprawiedliwej transformacji czy macie budżet się nie dzieje, że rzeczy nie wróci, że górnicy nie są włączani związkowcy z czego wynika, jakby ten alarm, który podnosi się on wynik jest to jakiś proszę proszę parku to ja króciutko on właśnie wynika z tego, że w tym momencie wiedzy nam dostępne jest związkowców z Bogdanki okazuje się, że my jako lubelski węgiel Bogdanka możemy dostać grosza na transformację najpierw musimy się zamknąć czy ty czy trochę zlikwidować IR zredukować zatrudnienie do tego zredukujemy zatrudnienie nie będzie co zrobić z tymi ludźmi no to wtedy jesteśmy dopiero w kropce musimy zrobić coś najpierw mamy przecież też spółki funkcjonujące kopalnie my domagamy się tej gwarancji zatrudnienia nie tylko dla siebie w lubelskim węglu, ale też właśnie dlatego regionu dla tych spółek Nord możemy też nie uzupełni resztę jak podkreśla 1 rzecz umowa społeczna ta podpisana przez rząd i powiedzmy niektórych liderów związkowych, o których tak ostro zresztą wypowiada się kolega Andrzej Chwiluk, jakby ona nieraz nikt nie rozwiązuje problemu, bo obiecuje dalej miejsca pracy w górnictwie tego absolutnie nie możemy być pewni wręcz możemy dużo osób prawdopodobieństwo podejrzewać to nie są miejsca pracy, które mają przed sobą długą przyszłość stąd wynika nasz niepokój gwarancje zatrudnienia, owszem, mówimy, ale bezpiecznych branżach poza węglowych poza węglem po prostu i dodałbym jeszcze to, o czym, o czym do tego, o czym mówił Jarek też, że klub podkreśla Andrzej Chwiluk to naprawdę musi być partycypacyjny procesy te to znaczy muszą być włączone także organizacje społeczne nie jest przypadkiem, że wspomniany Instytut Zielonej przyszłości Wielkopolski wschodniej to jest mi miejscowa organizacja pozarządowa bardzo dbająca o rozwój swojego swojego regionu akurat być może Wielkopolska wschodnia najlepszym jakąś odstającą pozytywnie przykładem włączania takich takich interesariuszy no bo po prostu na razie to co przedstawili przedstawioną w tej w tej w tej tak bardzo hucznie odtrąbiono Węglowej umowy społecznej ani nie może uspokajać pracowników ani nie może uspokajać osób, które myślą o przyszłości klimatu środowiska lokalnego jak najbardziej tak przewrót i zadbanie o to, żeby sobie radzić z suszą chociażby czy zagospodarowaniem terenów pokopalnianych ani nie może uspokajać tych, którzy myślą o tym co z tymi regionami za lat, ale co milionami lat 5 i w ogóle z polską gospodarką to co ze społecznym poparciem dla koniecznego jak najbardziej procesu sprawiedliwej transformacji, ale to póki co widzimy to jest bardzo prowizoryczne gaszenie wybuchów społecznego gniewu obietnicami, które mają wątłe podstawy i dlatego naprawdę serio zapraszamy rząd rząd tylko te osoby, o których napisaliśmy list otwarty do dialogu do wspólnej pracy nad natychmiastowym wdrażaniem realnej gwarancji zatrudnienia, czyli branżach poza węglowych nasi eksperci są gotowi do do pracy i myślę, że rząd naprawdę potrzebuje tej pomocy, bo o nową bo gdyby nie da się już dłużej udawać, że ani nie da się zwalać po prostu na komisję europejską, bo to nie rozwiązuje żaden sposób problemu tego tego tego regionu ani nie da się udawać, że może być tak jak tak jak jest, że będziemy kopać węgiel do końca świata i 1 dzień już ktoś na koniec krótko zapytam Jarosława Niemca przywożono, jakby trudno nie wspierać waszych postulatów rozmawiać ma Manifa szczytu słuchaczy cały czas odsyłam, bo też uważam, że z niezwykle ciekawej ważny dokument, ale jest bardzo sceptyczna czy doświadczenie nie tylko z tą władzą, ale no trasy stawy stanie się skup, jeżeli chodzi o partycypacji konsultacje jest takie, że nie bardzo, więc na co liczyć, a co, jeżeli się nie odezwą nie będzie odpowiedzi na list no my związkowcy musimy mieć nadzieję do końca, chociaż to jest w ostatnich nawet 30 latach no to jest naprawdę matka głupich i czasami wychodzimy może na tych głupców, ale po to, jesteśmy, żeby mimo wszelkich trudności nawet mimo tej wieloletniej głuchoty władzy na nasze postulaty czy uwagi do Kuć Kuć drążyć skałę no i moment historyczny na pewno, jeżeli potrafiliśmy się dogadać z organizacjami, które no nie tak dawno stały na pozór po przeciwnych stronach barykady to widać, że zaczyna się czy jest jakiś zalążek poważnego myślenia transformacji myśli się o zmianie pewnych paradygmatów ekonomicznych, które muszą być zmienione, bo wiadomo, że to jest to wielka wielki interwencjonizm państwa no coś na kształty nowego ładu takiego Kalinowskiego zresztą nowy zielony ład nawiązuje w pewnym sensie do Keynesa także wierzymy próbujemy po to, jesteśmy do końca trzeba trzeba walczyć to jest też mogę dodać jedno zdanie krótkie śląską tak liczymy jak widzimy, że nie ma alternatyw tak to co proponowano do tej pory nie rozwiązuje problemu, więc dlatego przychodzimy z tą konkretną propozycją, która ma szansę tym strasznie palący problem komu rozwiązać bardzo dziękuję za rozmowę i za przedstawienie będzie oczywiście wyczekiwać, jakie będzie reakcja na listy wasze postulaty Jarosław Niemiec przewodniczący zarządu zakładowego związku zawodowego przeróbka i dr Mateusz Piotrowski działacz społeczny ekonomiczny państwa gośćmi informację Zwiń «

Górniczy związkowcy, razem z ekologami i społecznikami domagają się realnych działań na rzecz sprawiedliwej transformacji

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 21:00

Najnowsze Podcasty

Test: Mercedes EQS SUV

Rozmowa z dr Pawłem Płoskim

Muzeum i dystans

Rekolekcje a szkoła. Problem? "Szczerze mówiąc, to kłopotliwa sprawa"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL