REKLAMA

Pieniądze z Planowego Kraju Odbudowy tylko pozornie idą na klimat

Popołudnie Radia TOK FM
Data emisji:
09-07-2021 15:40 (Powtórka: 09-07-2021)
Prowadzący:
W studio:
Czas trwania:
15:17 min.
Udostępnij:

Powstał Green Recovery Tracker, który pokazuje ile pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy danego państwa jest faktycznie przeznaczana na walkę ze zmianami klimatu. Jak w nim wypada Polska? Pytamy analityczki ds. energii i klimatu w think-tanku WISE Europa.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
18 zostało do godziny szesnastej słuchamy Radia TOK FM ja przypominam, że po godzinie szesnastej będzie z nami dr Szymon Walczykiewicz z Instytutu nauk o morzu środowisku Uniwersytetu szczecińskiego, a zaprosiliśmy pana doktora rozmowy dlatego, że kiedy państwo śledzą doniesienia na temat zjawisk atmosferycznych to pierwsza powstaje wrażenie takie, że wszyscy mamy, że tych zjawisk dynamicznych coraz więcej i one są coraz bardziej dynamiczne co zrobić, kiedy zacznie się Rozwiń » zresztą napowietrzne od godzina 16 w radiu TOK FM teraz łączymy się z Izabelą Zygmunt analityczka do spraw energii klimatu w think-tanku WiseEuropa halą dzień dobry dobry witamy no każdy z nas pewnie słyszał zapowiedzi rządu związane z krajowym planem odbudowy wszyscy też słyszymy jak liderzy Unii Europejskiej mówił o tym, że chcą zazielenić Europę, choć powtarzam jest to jak mantra tymczasem okazuje się że, gdyby przyjrzeć dokładnie temu w jaki sposób Polska propos zaproponowała, żeby przyznane środki na ten temat wydać to tutaj te wizje obietnice rozjeżdżają się z tym co zapisano konkretnie jeśli chodzi o wydatki proszę o tym opowiedzieć tak przyjrzeliśmy się w Wiśle dokładnie tym planom dotyczącym wydatkowania funduszy w ramach krajowego planu odbudowy i patrzyliśmy w szczególności na to czy jest wypełniony ten próg 37%, które zgodnie z zapisami rozporządzenia funduszu odbudowy tyle pieniędzy ma być przeznaczone na działania związane z klimatem i znaleźliśmy tam takich działań, które rzeczywiście przyczynia się to do transformacji energetycznej ochrony klimatu 28% zaledwie to jest poniżej tego poniżej tego progu wymaganego natomiast sporo jest około 13 całego planu to są działania które, które będą miały wpływ na klimat natomiast w tej chwili nie jesteśmy w stanie ocenić ten wpływ będzie pozytywne negatywne są takie inwestycje które, jeżeli zostaną dobrze wdrożone NATO przyczynią się do czy biegły nie będzie można zaliczyć do 37% natomiast mogą również jest duże prawdopodobieństwo, że zostaną zrealizowane w taki sposób, wobec którego nie będzie można uznać tych działań za, witając się w tym było proszę podać przykłady tego typu działań zarówno tych, które są bez bezdyskusyjnie takimi, które mieszczą w tych wymaganych przez 37% działań, o których wiemy, że będą miały pozytywny wpływ na klimat, ale też proszę podać przykład takich działań, które no jeśli mogą mieć jakiś uczony miał negatywny takim pozytywem są na pewno te wszystkie działania, które dotyczą odnawialnych źródeł energii to są inwestycje zaprojektowane w ten sposób, że trudno się jak tam do czegokolwiek przyczepić natomiast jego trochę uderza to, że w całym kpi stosunkowo niewiele niewiele przeznaczono nań pieniędzy właśnie na głównym taką największą inwestycją dużą to jest to są te inwestycje morskie farmy wiatrowe natomiast jeśli chodzi o o działania, do których właśnie są wątpliwości tak, w przypadku których w ten sposób wdrożenia będzie najistotniejsze to sąd przede wszystkim takie rzeczy takie inwestycje, w których jest dopuszczalne wmyśl zapisów Kato wspieranie paliw kopalnych w tym przede wszystkim gazu ziemnego i tutaj mam na myśli np. taką inwestycję wartą ponad 1 000 000 000zł w zakup niskoemisyjnych autobusów to i by autobusy wyłącznie zeroemisyjne mogą być zaliczone do tych 37% natomiast Polska planuje kupować takie takie natomiast całą wartość inwestycji zalicza do tego do tej Zielonej pół uważam, że bez sprytne no tak tak jest z o swego rodzaju kreatywna księgowość na jej możemy możemy mieć taką sytuację na koniec, że większość pieniędzy zostanie wydana na autobusy napędzane gazem ziemnym w tej innej postaci, więc trudno będzie uznać, że to się przyczyniło do ochrony klimatu, bo będziemy po prostu utrwaloną zależność od paliw kopalnych na kilkanaście lat, bo pewnie autobusy będą jeździć w podobne tak w jaki sposób interes tylko w jaki sposób i kto w unii europejskiej będzie patrzył na tego typu plan czy ta perspektywa, którą pani pokazuje, czyli wpływu na klimat czy ona jest obecna również Unii Europejskiej w takim stopniu, bo ktoś może powiedzieć no dobrze być może niskoemisyjne autobusy nie są tak pożądane jak zeroemisyjne, ale jednocześnie jeśli nastąpią jakieś stare silniki diesla to jest jednak zmiana na lepsze no tak można argumentować, ale rozporządzenie mówi jasno, że do tych 37% jednak możemy zaliczyć tylko te, które są zeroemisyjne, czyli właściwie elektryczne przede wszystkim natomiast chodzi o to kto tego będzie, kto tego będzie pilnował to na pewno nadzór nad nad realizacją planu będzie sprawować komisja europejska, która lider Polski plan ocenia i wiemy na podstawie ocen innych planów, które zostały opublikowane, że notam komisja, jakby wdraża różne zastrzeżenia do tego czy wskazuj jak plany powinny być realizowane to nie jest także, że tutaj będzie można zrobić wszystko wg naszego własnego uznania, bo komisja będzie na to patrzeć i tutaj trochę inna logika niż funduszach unijnych pieniądze będą wypłacane z dołu za osiągnięcia jakichś konkretnych efektów śród również środowiskowych, więc to też trzeba mieć na względzie to proszę to nie myślę zresztą nie zawsze się przebija opinię publiczną proszę powiedzieć, jaki mechanizm działa też trudno sobie wyobrazić, że jak stadnie agendę ilość emitowanego dwutlenku węgla wtedy pieniądze zostaną wypłacone jak to będzie działał właśnie na razie nie jest w stanie tak dokładnie powiedzieć jak będzie wyglądało, dlatego że ten plan, który zna, ale ten złożony pod koniec kwietnia w Brukseli on zawierał bardzo mało takich konkretnych wskaźników to jest też problem na zwracali uwagę nie tylko dane ile jakich efektów to osiągnąć za pomocą wydania pieniędzy i no, jakby słyszymy sygnały z Brukseli płyną takie, że komisja, tworząc swoją ocenę i jeszcze pracując nad planem jak sugeruje bardzo mocna czy wręcz po prostu oczekuję tego, że tam zostaną wpisane takie dokładniejsze kamienie milowe to punkt wskazujący, że coś zamknięta można wypłacić pasaże pieniędzy i wskaźniki mogące co właściwie ma być osiągnięty, jakie mają być rezultaty tych pieniędzy tutaj od początku było bardzo jest zależna instrument, który ma formę waste i za pieniądze idą za konkretnymi za osiągnięcia konkretnych zarzutach dla to może tutaj też dodać, że to nie jest koperta, która pozostanie dla nas otwarte tylko po zatwierdzeniu panu Polska otrzyma tylko 13% wartości całego Kato formie prefinansowania, a kolejne transze będą będą wypłacane właśnie na podstawie pozytywnego od niej przez komisję wypełnienia przez nas kamieni milowych, do których zobowiąże nas ostateczna wersja planu pewnie słuchacze składki się zastanawiają skoro usłyszeli od pani takie konkretne przykłady jak morskie farmy wiatrowe albo zakup Nisko albo oby tak było zeroemisyjnych autobusów to są kwestie związane z energetyką, a z transportem, ale co z całym tematem, który się pojawia w Europie, że jakieś czasu dyskusji związanych z rolnictwem to jest bardzo wrażliwy temat czy jak rolnictwo mogłoby otrzymać, które notabene z innych funduszy są też pieniądze, ale mogą dotrzymać planowego krajowego planu odbudowy pieniądze czy w ogóle to jest temat, że te zmiany klimatu, który się teraz mówi nawet określa słusznie kryzysem klimatycznym w całkiem dużym stopniu zależą od tego w jaki sposób wygląda rolnictwo w danym kraju taki to rzeczywiście coś w oczy, że rolnictwo w krajowym planie odbudowy jest traktowane trochę po macoszemu to znaczy nie jest także tam nie ma żadnych działań skierowanych do sektora rolnictwa, ale nie widać zupełnie w tym co tam zaproponowano jakiś takiej świadomości, że rolnictwo czekają bardzo duże wyzwanie w związku ze zmianami klimatu mamy tam idąc na inwestycje w wysoką poprawa organizacji rynku rolnego jak skracanie łańcuchów dostaw i budowę magazynu żywności tego rodzaju tego rodzaju rzeczy mamy też inwestycję dotyczącą dotyczącą zaopatrzenia w wodę dla rolnictwa znaczy kpi jest jest 1 impreza, która mówi o naprawianiu systemów melioracyjnych, żeby one przystały jedynie odwadnia tereny rolne, a żeby została wyposażona w takie urządzenia, które pozwolą im również zatrzymywać wodę wtedy, kiedy jest więcej i i używać później to jest to jest taki właściwie 1 jedyny 1 punkt jako, którym rzeczywiście to kwestie rolnictwa i tego, że ono będzie miało w tej chwili spore wyzwania wszystko w związku ze zmianami klimatu rzeczywiście jak zauważa, ale to tylko 1, że ta kwestia, która w wielu krajach zachodnich jest takim tematem mocno dyskutowanym no poza rolnikami, że część społeczeństwa tym przejmuje Francja Niemcy szeroko rozumiana bioróżnorodności Polski krajowy plan odbudowy coś o tym pisze czym zastanawiam się jak zachować bioróżnorodność jak wygląda na pod tym względem jest właściwy jeszcze gorzej niż jeśli chodzi o rolnictwo, mimo że rozporządzenia fundusz odbudowy wyraźnie nakłada taki wymóg na państwa członkowskie, że część pieniędzy przeznaczyć na ochronę bioróżnorodności tutaj jakby mówił, że tak jak na świat na kupowanie terenów od rozszerzenia parków narodowych te inne tego rodzaju działania natomiast polskim kapo w ogóle ten temat właściwie można powiedzieć podjęto takich kwestii środowiskowych mamy tam tylko tylko inwestycje dotyczące bomb ekologicznych takich terenów zdegradowanych typu Zachem w Bydgoszczy czy tych zalegających na Bałtyku pozostałości po drugiej wojnie światowej broni chemicznej, ale i naszemu zdumieniu te te działania został przesunięty do komponentu pożyczkowego, a nie, a nie tylko grantowego, więc ktoś, kto to działania będzie chciał zrealizować to też nie jest jasne ska będę musiał te pieniądze pożycza potem oddać nie do końca jest zrozumieć logikę tego, bo to nie są inwestycje komercyjne, które przyniosą lekki zwrot, więc nie wiadomo czy w ogóle się wydarzą, ale wróćmy na wycieczkę do tego szczegółowego tematu, który dla wielu słuchaczy, choć jest bardzo ważne taka perspektywa rozszerzenia jakiegokolwiek parku Narodowego w Polsce skoro dobrze rozumiem, że krajowy plan odbudowy takim jak w jakiej wersją teraz wysłany jak ta kwestia wygląda właśnie nie są przeznaczone na to, że nie będą na to przeznaczone środki na wykup terenów, które miałyby powiększyć parki narodowe wznawia jak Dante jako przykład takie rzeczy się zdarzały w innych planach chwilę wiadomo natomiast w przypadku Polski nie wiem czy akurat podle, bo powoływanie nowych parków narodowych wymaga wykupu terenów pozostaną nie szczęście tereny lasów państwowych, czyli należące do skarbu państwa tak inaczej natomiast jak jest nocą innych rzeczy, które należałoby zrobić w związku z ochroną bioróżnorodności np. taka rzecz jak przygotowanie planów ochrony obszarów natura 2000 czy w ogóle wyznaczenie brakujących obszarów natura 2000 i zorganizowanie tam adekwatnej ochrony także ona była rzeczywiście rzeczywiście chronione w rzeczywistości nie tylko nie tylko na papierze mamy też ogromny problem z np. z gatunkami obcymi gatunkami inwazyjnymi, toteż działania, na które trzeba przeznaczyć pieniędzy nową zwalczanie jakiś bardzo jest rozstrzyganych roślin inwazyjnych na to po prostu konkretna praca, którą trzeba wykonać podczas finansować, ale NATO NATO pieniędzy Kaproń ma być zmiana cywilnych unijnych funduszach, ale jego ten brak kpi jest o tyle istotne, że zgodnie z prawem zgodnie z rozporządzeniem takie działania tam też powinni znać no tak teraz jak będzie wygląda najbliższa przyszłość w jaki sposób tutaj rozmowy między Europą Polska będą wyglądały czy dostaniemy z powrotem cały nasz dokument, którym dziś uznawany rozmawiamy krajowy plan budowy tylko czerwonym flamastrem będą tam zaznaczone wszystkie rzeczy, o których pani powiedziała czy musimy jeszcze raz napisać czy tylko zmienić cokolwiek jak ten proces wygląda przy, których czynami jeszcze raz musielibyśmy go pisać, gdyby komisja planu odrzuciła, ale na razie taki los spotkał tylko plan Węgier natomiast Polski plan cały czas jest w ocenie, jeżeli nie zostanie odrzucone zwrócone do napisania odnowa to jakby będzie pewnie trochę różni od tego co co o jak mieliśmy okazję widzieć, dlatego że Polska, wysyłając ten plan do Brukseli z końcem kwietnia poprosiła komisję o jeszcze miesiąc na takie dopracowanie go dialog z komisją i ta formalna dwumiesięczna dwumiesięczny okres od stanu zaczął biec dopiero od dnia pierwsze maja od 1czerwca i upłynie z końcem tego miesiąca więc, jakby plan prawdopodobnie będzie zawierał jakieś zmiany, które Polska w tym miesięcznym okresie między złożeniem a, a takim zamknięciem formalnych prac nad nim, które tam naniosła plus będzie towarzyszył dokument zapewne dosyć szczegółowy dokument zawierający ocenę komisji która, która tam może szczegółu szczegółowe jak rozumie poszczególne zapisy jak my mamy rozumieć, wdrażając ten plan jest kapo sporo takich zapisów bardzo otwartych podatnych na różne interpretacje tutaj komisja może to pole do interpretacji jazzowej znaczka widzieć wracając do tych autobusów, że w tych pieniędzy, jeżeli chcemy zaliczyć do 37% na klimat możemy kupić tylko zeroemisyjne autobusy nie możemy kupować spalinowe ostatnie pytanie czy te wszystkie rzeczy, o których pani mówi ujęte w raporcie czy państwo wysłali polskiemu rządowi, żeby mieli taką dobrą podkładkę pomoc tak tak jakby z echem tego co wiem ja osobiście nie robią z tego co wiem wszystkie raporty wiz są dostępne dla rządu chyba wspaniałej pani Izabela Zygmunt analityczka do spraw energii klimatu w tym banku widzę Europa bardzo dziękuję za rozmowę dziękuję ocenia widzenia za 3 minuty godzina 16 zacznie od informacji Radia TOK FM jak zwykle po po szesnasty po informacjach rzut oka na jakość powietrza w naszym kraju, a później pytanie, które bez państwo pewnie chodzą do głowy co zrobić jak zacznie się zbliżać trąba powietrzna czy w ogóle się trąba powietrzna w miastach również pojawiać wtedy zrobić na to wszystko powie dr Szymon Walczykiewicz Instytutu nauk pomoże środowisku Uniwersytetu szczecińskiego to po godzinie szesnastej Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: POPOŁUDNIE RADIA TOK FM

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA