Białoruskie przebudzenie, pieniądze i komputery

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

podcasty nowej Europy wschodniej fala protestów na Białorusi z różną intensywnością trwa już blisko trudno sobie wyobrazić, aby nie odbiło się na gospodarce kraju moim gościem jest Aleksandra Batko dziennikarz Biełsatu politolog dzień dobry dzień dobry czy widać skutki gospodarcze białoruskiego przebudzenia tego co działo się na Białorusi w ciągu ostatnich kilkunastu już miesięcy bezpośrednich skutków tego masowego obudzenia społeczeństwa i masowych protestów oraz Rozwiń » represji na razie nie widać w pierwszym kwartale tego roku miesiąc dostępne statystyki Białorusi miała dość dobre wyniki gospodarcze to znaczy wzrastał eksport po koronawirusie gospodarka troszeczkę się ożywiał, ale tylko pod względem eksportu jeśli chodzi o rynek wewnętrzny to tam nadal jest obserwowana stagnacja wzrost cen i jeżeli nie patrzymy nawet na tą stagnacji spójrzmy pod ten dywanik to co się dzieje wewnątrz to są bardzo niepokojące tendencje, które mogą doprowadzić do kryzysu już w najbliższych miesiącach, jeżeli oczywiście nie tam Rosja nie pomoże Łukaszenko, o co chodzi najpierw wzrasta deficyt budżetowy państwu brakuje pieniędzy druga rzecz jest cały czas problem ze spłatą długów władze białoruskie starają się odroczyć zrestrukturyzować swoje zadłużenie, ale na razie ten problem pozostaje trzecia rzecz negatywny bilans handlu zagranicznego, który wrasta i wszystkie te tendencje na razie są kompensowane dużymi dochodami przychodami z eksportu, ale te przychody walutowe mogą drastycznie zmagać w wyniku pierwsze tego, że Rosja powoli odcina dostawy ropy naftowej Białoruś od niej głośno mówione, ale do dziś nie jest jasne 3 Rosja będzie dostarczało tyle ropy naftowej co na początku tego roku przez cały rok czy te dostawy na jedną z rafinerii białoruskich naftą czy dostawy nie zostaną wstrzymane to jest problem druga rzecz są możliwe skutki sankcję nałożone przez Unię europejską po raz pierwszy przeciwko rządowi Białorusi zostały wprowadzone samce sektora to oznacza, że to nie są sankcje przeciwko konkretnym osobom tylko samorząd na całe branże gospodarki białoruskiej Unia europejska nie będzie kupowała nie może kupować ropę naftową z Białorusi oraz nawozy potasowe przynajmniej niektóre rodzaje tego surowca i właśnie to wszystko skutkuje zmniejszeniem przychodów walutowych państwa i był już bardzo potrzebuje gotówki tak, gdy tych dolarów dewiz na to, żeby spłacać swoje zadłużenie zagraniczne i jeżeli zadłużenie zagraniczne nie jest re strukturyzowane, jeżeli cały czas jest potrzeba w walucie i tej waluty nie ma gdzie dostać to wywiera presję na kurs rubla białoruskiego jest zagrożenia takie jak było już kilka raz w ostatnim dziesięcioleciu, że kurs rubla białoruskiego drastycznie spadnie i może sobie wyobrazić jak jest, jakie teraz nastrój ludzie na Białorusi inflację i tak w skali rocznej 10% nadal jest trudno z pracą, więc stagnacja na rynku pracy stan stagnacji w konsumpcji i jest cały czas zagrożenie, że system bankowy, że waluta narodowa nie wytrzyma i spadnie i też system bankowy mówisz o po czasie mówi o ropie naftowej, ale jak na razie nie wspomniałeś o jednej z kluczowych branż dla białoruskiej gospodarki, czyli o IT do rozmowy z Aleksandrem papkę za chwilę wrócimy teraz Bartosz Panek i wiadomości spotkanie na wysokim szczeblu ma w planach Swietłana Cichanouska podczas nadchodzącej wizyty w USA liderka białoruskiej opozycji będzie rozmawiać w przyszłym tygodniu z amerykańskimi politykami by szukać rozwiązań kryzysu, w którym znalazła się Białoruś Cichanouska odwiedzi Waszyngton nowy Jork Kalifornia plan spotkań jest właśnie zamykany cytowany przez AFP wysoki urzędnik administracji amerykańskiej powiedział, że liderka białoruskiej opozycji spotka się z przedstawicielami białego domu świat inspiruje się postawą Białorusinów w tym postawą Swietłany Cichanouskiej ludzi, którzy odważnie żądają wyraźnego głosu w sprawach ważnych dla przyszłości ich kraju i to w obliczu okrutnych represji dodał wypowiadający się anonimowo przedstawiciel departamentu stanu informację o wizycie liderki białoruskiej opozycji w USA pojawiło się w chwili, gdy siły bezpieczeństwa wtargnęły do biur domów kilkorga niezależnych dziennikarzy na terenie całej Białorusi w tym do mińskiej redakcji mediów już od regionu Liberty, a także do mieszkania aktywistów na rzecz praw człowieka nie ustają represje reżimu Aleksandra Łukaszenki wobec białoruskiego społeczeństwa znowelizowana właśnie ustawę o stanie wyjątkowym ochronie porządku konstytucyjnego daje rządzącym możliwość odcięcia mieszkańców od internetu zawieszenia działalności mediów, a także zmuszenie firm do wymiany walut na białoruskie ruble w przypadku śmierci głowy państwa wprowadzony zostanie stan wojenny władzę obejmie kierowana przez premiera rada bezpieczeństwa kilka tygodni temu Aleksander Łukaszenka w odpowiedzi na unijne sankcje wobec białoruskiego reżimu wspomniał o możliwości wprowadzenia w kraju stanu wojennego parlament Litwy zgodził się na masowe przetrzymywanie osób ubiegających się o azyl w związku ze wzrostem liczby tych, którzy przekraczają granicę z Białorusią Wilno uważa, że ta akcja jest organizowana przez rząd Aleksandra Łukaszenki, który chce ukarać Litwa za jej głośne poparcie dla białoruskiej opozycji Demokratycznej parlament w Wilnie odrzucił jednocześnie protesty czerwonego krzyża i organizacji pozarządowych, które twierdzą, że ustawa narusza międzynarodowe zobowiązania Litwy i prawa migrantów Wilno twierdzi, że reżim Łukaszenki próbuje wywrzeć presję na Unię europejską to odpowiedź na sankcje nałożone po wymuszonym przekierowaniu komercyjnego lotu Rainera na Białoruś w celu aresztowania opozycyjnego blogera Ramana Pratasiewicza i jego narzeczonej Sofii Sapiegi na ostatnim spotkaniu ministrów spraw zagranicznych Unii litewski minister Gabrielius Landsbergis szef unijnej dyplomacji, że za wyborem zgodzili się, że Mińsk używa migrantów jako broni w sporze z Unią musimy być bardzo surowi wobec takich reżimów powiedział Landsbergis z kolei Borys zaznaczył, że wykorzystywanie migrantów jako broni jest niedopuszczalne raz ją ćwiczenie litewska prawniczka pracująca w strukturach Unii stwierdziła, że za siatką przemytników ludzi stoją Białoruś Rosja wspomagane przez Iran Mińsk Moskwa odrzucają oskarżenia Litwa jest jednym z najzagorzalszych krytyków Łukaszenki wzywa do zdecydowanej reakcji Unii przeciwko jego reżimowi 5lipca przyznała oficjalny status białoruskiej opozycji Demokratycznej na czele, której stoi świetlana Cichanouska z Aleksandrem papką z Biełsatu rozmawiamy o sytuacji białoruskiej gospodarki wspominała o sankcjach wspominała o niepewnym zachowaniu Rosjan natomiast porozmawiajmy trochę branży IT, która od kilku lat była kreowana jako takie koło zamachowe napędzające gospodarkę białoruską źródło napływu dewiz czy protesty białoruskie przebudzenie wpłynęło w znaczący sposób na ten sektor no właśnie chyba to jest sektor, na które sytuację polityczną Białorusi wywarła największy wpływ, jeżeli pozostałe sektory no mniej więcej pracują tak samo, bo to są duże przedsiębiorstwo większości państwowe mówię o tych dostarczających dywizji poprzez sprzedaż nawozów potasowych oraz produktów ropopochodnych, więc to są państwowe koncerny nic z tym się dzieje były tam troszeczkę strajków zwolnioną buntujących robotników nadal wszystko jest, bo tak jak było w IT jest troszeczkę inaczej te protesty oraz represje poskutkowały tym, że około 20% białoruskich programistów po prostu opuściło kraj no to można sobie wyobrazić każdy piątek programistę jest gdzieś indziej na Białorusi teraz jest około 130 000 ludzi, którzy pracują w tej branży można sobie wyobrazić skalę tej migracji prawie połowa z tych ludzi wyjechała jak się uważa do Polski był programiści nie wyjeżdżają na razie daleko wyjeżdżają do Litwy na Ukrainę do Polski i znajdują tutaj pracę w swoim zawodzie dokładnie w ogóle to jest bardzo umiędzynarodowienie zawód i pracownicy tego sektor na Białorusi pracą większości na rynek amerykański chciałbym troszeczkę powiedzieć o tym jak wygląda ta branża, żeby słuchać bardziej zrozumieli, o co, o co chodzi, dlaczego właśnie skutki są takie ani inne dla gospodarki białoruskiej białoruskiej i właśnie nie był jak odpowiedzieć stworzony jako koło zamachowe gospodarki po prostu to jest produkt uboczny raczej systemu Łukaszenki, gdzie większość gospodarki jest państwowy ona, ale tam można zarobić pieniędzy większych pieniędzy robotnicy też na Białorusi mają bardzo ograniczone prawa ile wynosi średnie wynagrodzenie w tej chwili w przemyśle na Białorusi średnie wynagrodzenie na Białorusi wynosi około 500USD w przeliczeniu to znaczy gdzieś około 2 tysięcy złotych, a branża IT, a branża jest 4× więcej na Białorusi programiści otrzyma tyle samo co w Polsce we Francji tak dalej to jest bardzo równy rynek, ponieważ to jest rynek wysoce konkurencyjnej wysocy międzynarodowej i firmy IT znajduje się na Białorusi fizycznie natomiast są rejestrowani na większości jako podmioty amerykańskie brytyjskie cypryjskie i większość białoruskich produktów informacyjnych jest sprzedawane na rynku amerykańskim stany Zjednoczone to jest kierunek, w którym idą 44% polskich produktów IT na drugim miejscu właśnie wspomniany Cypr około 10% wszystkie pozostałe mają o wiele mniejszy udział np. Rosy ma 6%, więc w odróżnieniu od innych branż białoruskiej gospodarki, które są przywiązane do Rosji tu tego przywiązania nie ma wcale i ludzie znajdujący się na Białorusi pracują na rynek amerykański siedziby tych firm, które powstały na Białorusi, w których większość pracowników 90% są Białorusinami znajdują się fizycznie na Białorusi właśnie, ale siedziby tych firm znajduje się gdzieś w stanach Zjednoczonych otrzymują zarobkiem prawie amerykańskie i ci ludzie cieszyli się wolnością przez długie lata, żeby ci ludzie po prostu nie uciekli zagranicę na początku lat dwutysięcznych, bo została stworzona taka Dolina Krzemowa białoruska, która nazywa park wysokich technologii to jest specjalna strefa gospodarcza o bardzo niskich podatkach to się znajduje w Mińsku i tam pracuje bierze się dobrze pamięta mogło się do 70 000 białoruskich programistów i eksport białoruskiego IT wynosi 2,51 000 000 000USD w ciągu ostatnich 10 lat zwiększył się chyba pięciokrotnie dla porównania te kluczowe produkty eksportowe Białorusi, który był przed sankcjami Unii Europejskiej to był akurat produkty ropopochodne paliwo i nawozy potasowe, więc te produkty w zaszłym roku przyniosły Białorusi około 33500 000 000USD IT zarobił 2,51 000 000 000USD, więc jedynie o 13 mniej niż te stare odziedziczony po związku Radzieckiemu branże gospodarki IT został trzecim wg wkładu w produkt Narodowy sektorem gospodarki białoruskiej raczej nie sądzę, że władzę oczekiwali, że ta branża, który pracuje jedynie chyba 3% zatrudnionych było robotników okaże się trzecie wg swego znaczenia, jakiego rodzaju ludzie trafiają do Dalkii tam są ludzie bardzo różnym Bagram, gdzie ja osobiście znam ludzi, którzy ukończyli języki obce, więc lingwistykę znam ludzi, którzy też się zajmowali dziennikarstwem znam oficerów wojskowych, więc inżynierów wojskowych, którzy się przekształcili na IT znam też mych kolegów ze szkoły, którzy od samego początku zmierzali tą drogą, ponieważ już na początku lat dwutysięcznych było wiadomo czy ten sektor na Białorusi był znany był znany w świecie, jeżeli nie chcesz otrzymywać 500USD pracując w urzędzie czy fabryce proszę iść do IT i to fenomen podobny do kolektywizacji stalinowski, jeżeli można porównywać z taką brutalną grą rzecznik jak system stalinowski, ale podobne mechanizmy to znaczy, jeżeli są stworzone nie wynoszą dla życia umowę w 1 sektorze gospodarki i społeczeństwo ludzie starali się na wszelką cenę wydostać się z niego przejść do innych właśnie kolektywizacja poskutkowało tym, że wieś została zniszczona natomiast rzesza ludzi poszła do miast i zasiliła stworzyło tę klasę robotniczą dziecko właśnie tu rzesze ludzi, którzy nie znajduje się w innych sektorach nie odnajduje się prostu chcę żyć co chcę normalnie zarabiać pracować w dobrych warunkach dobrych zespołach tak, gdzie ludzie mają prawa, gdzie jest szacunek kolegów kierownictwa oni wszyscy idą do IT i ten sektor zgromadził bardzo dobry kapitał ludzki można sobie wyobrazić co ludzi jak już mówią o różnych zagrał do mające ambicje wyobraźnie i właśnie dlatego te firmy są znane i w całym świecie wrastają czasami na takich gigantów jak i pan czy Burger King, ale skoro mamy rzesze stosunkowo młodych dobrze wykształconych kreatywnych ludzi, którzy do tego wszystkiego żyją i utrzymują kontakty ze światem zewnętrznym, a przy tym psu cenni dla władzy to oni powinni mieć wpływ na to władze to znaczy mają pewien lewa mają metody nacisku wykorzystują to czy decydują się na emigrację wewnętrzną siedzą w swoich szklanych wieżowcach i udają, że za nic się wiedzie przez długie lata tak właśnie było i przedstawicieli tej branży raczej próbowali lubi chować swoje interesy poprzez kręgi gospodarcze to im się skutecznie udo udawało np. w 2017 roku Łukaszenka podpisał dekret tzw. IT 20, w którym zalegalizował Ibizie kryptowalutowe i który jeszcze dalej ułatwił funkcjonowanie tych firm natomiast po tym, jak przedstawiciele IT w myśli jednak na ulicę 3 część tych ulg podatkowych została cofnięta no ale masowych jakiś tam represji poprzez przeciwko temu sektorowi nie było, chociaż kilka firm tak jak pan do współpracujących z kumplem odczuły na masowe represje np. całe kierownictwo pan do tego działu, który był na Białorusi zostały aresztowane były poszukiwania siedzibach firm Googlea Białorusi i rosyjskie korporacje Yandex nad morze z uwagi na wrażliwy rodzaj działalności, bo to są korporacje zajmujące się przetwarzaniem ich dystrybucję informacji, a więc tym nas, dlaczego władze bardzo zależy od dokładania bardziej konkretnie przedstawiciele tych firm przykład pan do zaoferował przekształcenie dla oficerów służb siłowych białoruskich, którzy odejdą od władzy i zwolnią się właśnie to przez Łukaszenkę był postrzegany jako zachęcaniu do buntu i poskutkowało represjami represji były było odcięcie internetu przez 3 dni na Białorusi i też ogólna atmosfera taka, że brak wolności ten świat, w którym można było dotychczas jakiś sposób znaleźć tą emigrację wewnętrzną nie zwracać uwagi na to co się dzieje dookoła wprowadzić taki sam tryb życia jak koledzy z krajów Unii Europejskiej Stanów zjednoczonych ten świat powoli się kończy atmosfera jest przygnębiająca dla wielu ludzi no też indywidualnie dużo dużo przedstawicieli tej branży uczestniczy w protestach i też odczuwa skutki represji są ludzie aresztowani są ludzie, którzy są zagrożeni aresztami czy sprawami karnymi także powoli ci ludzie no już nie mogą, jakby powiedzieć nie mogą powiedzieć nie władzą państwa, chociaż mogliby moim zdaniem zorganizować generalny strajk, ale chyba Łukaszenka jest bardzo jest on nie jest ekonomistą tak to jest człowiek z lat siedemdziesiątych i bardziej rozumie argumenty siłowe, więc dla niego strajk firma ITI raczej nic nie znaczy, ale na początku protestów pojawili się cyber partyzanci pojawił się cały ruch niezależnego internetu na Białorusi jak rozumiem wywodzący się właśnie z tej branży co się z tym dzieje to nadal pozostaje cały czas w telegramie jest proces Ano miksowania przedstawicieli służb siłowych nadal działają różne fundusze, które zbierają dla więźniów politycznych zbierają pieniądze dla pomocy aktywistom, którzy są zmuszeni do ucieczki to można zrobić prosty 1 plikiem przez Facebooka tak naprawdę tyle pieniędzy społeczeństwo obywatelskie Białorusi i tak szybko, gdyż nie zmieni nie zbierał w swojej historii co można jeszcze tu wymienić oczywiście te wszystkie czaty lokalnych społeczności, które powstały i jest mapa wszystkich czatów lokalnych oczywiście służby specjalne Łukaszenki starają się infiltrować najbardziej brutalnie brutalne są kary dla domniemanych czy rzeczywistych administratorów tych czasów, ale nadal to wszystko istnieje cały czas ten przepływ informacji istnieje i istnieje dzięki tym inicjatywą firm IT także to nadal jest, ale 20 000 osób wyjechało, jeżeli każdy programista średnio o najdrobniejsze ego kodera do jakiegoś kierownika firmy przynosi Białorusi około 20 000USD przychodów dewizowych to emigracja 20 000 osób taki wydawałoby się mały liczby poskutkuje obniżeniem przychodów eksportowych dla kraju w ciągu 1 roku o 400 000 000USD i to jest jeśli jest liczba, która daje wiele do do pomyślenia, a czy możemy wyobrazić sobie sytuację, w której zachód wprowadziłby jakieś sankcje wobec tego sektora wiedzą, że on ma duży wpływ na gospodarkę całego kraju czy trzydziesto sektor poza wszelkimi dyskusjami, dlatego że chociażby należy do właścicieli na Zachodzie właśnie to jest czekała rzecz to jest sektor, który jest poza systemem gospodarczym Łukaszenki mimo tego, że on jest trzeci wg znaczenia swego w gospodarce Białorusi mimo też tego, że to jest trzecie źródło dochodów dewizowych to jest sektor, który nie jest budowany w upaństwowionych gospodarkę Łukaszenki z niego jest dość ciężko wyciągnąć te środki i re dystrybuować jak to się dzieje z innymi biznesami na Białorusi również prywatnymi po prostu przychodzą do dyrektorów mówią, że trzeba się dzielić ten sektor nie robi prawie nic żadnych zamówień dla państwa to znaczy w odróżnieniu tam od zakładów mas, które produkują samochody zaparkowane 3 w odróżnieniu do przedsiębiorstw należą do administracji Łukaszenki które, które zalegają też dużo na eksporcie imporcie ten sektor jest bardzo mało powiązane z represyjnym aparatem państwa z 1 wyjątkiem jest firma finezji, która pracowała system rozpoznania twarzy, który jest używany dla identyfikacji protestujących i ta firma syna zysk okazało się wśród firm wymienionych w czwartym pakiecie sankcji Unii Europejskiej i teraz ma pewne trudności właśnie, jeżeli coś jest rzeczywiście związane z represjami to jest natychmiast wymian i zagrożenie dla sektora IT pochodzi raczej nie z Zachodu, a ze strony samego Łukaszenki, który nie lubię tego sektora który raczej by chciał go atakować chciałby go podporządkować ich chyba jedyna rzecz, która utrzymuje go przed tym jest to znaczenie tej kurki, które przynosi złote jaja to jedyne 1 rzecz, która nie daje mu z represjonowania również również przedstawiciele sektora IT i jeśli mówimy o sankcjach to samce są rozpracowane na podstawie analiz przedstawionych przez ekspertów zachodnich ekspertów chyba też na Białorusi ambasady tak sobie wyobrazić ten proces i żaden z nich moim zdaniem nie będzie wmawiał władzą krajów unijnych wprowadzić sankcje przeciwko IT tylko dlatego, że to jest sektor, który generuje tą wolną przestrzeń dla Białorusi to jest sektor, który stwarza gospodarkę prywatną poszerza liczbę ludzi niezależnych od władzy w odróżnieniu od sektora państwowego, który jest kontrolowany przez władze i który o wiele bardziej jest jest osiągnięty w te represje miały 55% ludności zatrudniona w sektorze państwo pozostała część jest sektor prywatny właśnie od poszerzania się tego sektora prywatnego też zależy demokratyzacji Białorusi z pewnością będzie to proces bardzo długi i ile, a ITI pozostaje tą wyspą wolności to jednak jest to wyspa na tyle mała, że Łukaszenko, nawet jeżeli tego sektora nie lubi to pewnie też, aby przełknie, bo w sumie to nie IT zapewne doprowadzi do ewentualnego upadku reżimu dziękuję bardzo, moim rozmówcą był Aleksander papką politolog dziennikarz pierwsza podczas zrealizowany przez chwilę poda się Zwiń «

Białoruskie przebudzenie, pieniądze i komputery

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: GOŚCINNIE: NOWA EUROPA WSCHODNIA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 05:00

Najnowsze Podcasty

Ameryka Łacińska drugą ojczyzną! Pisarz, podróżnik, reporter Roman Warszewski

Magdalena Gościniak. Jeden las, jedna wiedźma i ludzi tłum

Czas na zakaz sprzedaży żywych karpi

Duchy i demony Hani Rani

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL