"Walczyli nie tylko o to, żeby być, ale jak być" Testament Polski Walczącej: postulaty niepodległościowe i społecznie

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz państwa gościem jest teraz Sebastian plan Paulina dzień dobry dzień by Sebastian Pawlina jest historykiem pisarzem autorem kilku książek poświęconych powstaniu warszawskim jest znawcą dziejów warszawskiej konspiracji co ciekawe zajmuje się szczególnie badaniem emocji w historię z pracownikiem muzeum historii Polski bardzo dziękuję, a mogli państwo też może od razu zachęca sięgnąć do archiwum Radia TOK FM chwilę temu kilka dni temu Rozwiń » Maciej Zakrocki rozmawiał o jego najnowszej książce znaczy Sebastiana Pawliny ja się cieszy dziękuję za przyjęcie zaproszenia, bo wydaje mi się, że chciałabym byśmy porozmawiali o wyjątkowo zapomniany biorąc pod uwagę o skalę pamięci obchodów emocji oddolną, więc odgórną skalę pamięci o powstaniu warszawskim o testamencie Polski walczącej myślał o tym już od wielu z nich, że warto, ale przyznam, że już zupełnie sprowokowała mnie po raz kolejny swego rodzaju performance czyniłem rolowanie niektórzy złośliwi uważają ze strony Polski partii razem, która już któryś raz, że któryś rok kolejny wrzuca do mediów społecznościowych fragmentu tegoż testamentu Polski walczącej no i zostaje oskarżona o bycie tam komunistom czy jakimś tam kimś tam, ponieważ okazuje się, że bardzo wielu ludzi nie ma do końca świadomości tego co w tym testamencie Polski walczącej było zapisane jest na początek, gdyby pan przedstawić z czymś był jest ten testament Polski walczącej, kto w zasadzie go napisał stan Polski walczącej jest jeden z takich ostatnich dokumentów należy wskazać sama nazwa stanu wytworzonych przez polskie państwo podziemne i pokazujących czym tak naprawdę polskie państwo podziemne było, o czym bardzo często zapominamy dokument powstał układ 1lipca 1000 czterdziestego piątego roku, a był to pożegnalny w zasadzie może być dokument stworzony przez rady jedności narodowej, czyli taki podzielony parlament polskiego państwa podziemnego jednocześnie co też ważnej oczywiście w ogóle chyba absolutnie zapomina mam takie poczucie w tym samym w tym samym dniu tego samego autora Jerzego Brauna ostatniego delegata rządu RP na kraj powstał manifest do narodu polskiego narodów Zjednoczonych, gdzie się tym samym Polski walczącej jest dokumentem chyba istotniejszy, ponieważ pokazuje to taką ideowo stronę polskiego państwa podziemnego tego od, o co od, o co tak naprawdę walczyła i co miała nadzieję zachować na przyszły lata, tworząc właśnie tam dostaną to zanim przejdziemy do jego treści to jeszcze zapytam tak może wprost, które partie ówczesne stały jak podpisywały się w pewnym sensie na ile właśnie testament by ich reprezentował o, więc generalnych mówimy mówimy o partiach, które w zasadzie od roku 1600 czterdziestego wchodzi w skład tego tego tego podziemnego parlamentu, który na różnych etapach wojny miał różne nazwy z tym mamy mówimy o PPS WRN Stronnictwo ludowe Stronnictwo narodowe Stronnictwo pracy to były partie które, które rzeczywiście nie ma od samego początku okupacji wspólnie działały na takim polu politycznym, które wspólnie starały się stworzyć jakiś program ideowy niż nam wydaje się, że do tego tego programu ideowego zaczęły dochodzić na początku roku czterdziestego czwartego, bo tak naprawdę to, o czym mówimy w przypadku testamentu Polski walczącej tej treści, które tam zawarta jest w wielu punktach powtórzenie różnych różnych od różnych różnych apeli, które występowały pojawiały się w prasie już w zasadzie to od początku roku czterdziestego czwartek, czyli socjaliści ludowcy Narodowy endecja i chadecja, a też na ile, bo taki mam poczucie prób proszę powiedzieć, że pan nie zgadza, że ten testament tak nie bardzo istnieje w naszej pamięci możemy nawet może zdążymy porozmawiać to albo zostawi słuchaczy tym pytaniem na ile dziś jakoś mi się związani z zobowiązań przez ten po te same, więc też pytanie na ile świadomość jego postulatów czy czy idei mieli po prostu biorący udział walczący w tymże powstaniu oczy wydaje się, że dzisiaj rzeczywiście stało Polski walczącej jest dokumentem zapomnianym dla nas rzeczywiście jest jakieś takie ataki takie o społecznie trochę taki nowy mecz to się pojawia w debacie publicznej czy to dla osób, które wówczas wówczas, żeby wówczas jako zapoznawał się z tym, że będzie miał okazję zapoznać jest dokumentem, bo to co rzeczywiście dlatego wydaje się, że w samym testamentem Polski walczącej problemu, żeby trochę tego typu, że to mam już pociąg połowę roku czterdziestego piątego wojna dopiero się skończyła ludzie mam wrażenie, że mieli troszkę troszkę inne inne problemy i coś innego w tym momencie zaprzątało to odbudowywanie życia po tej od wojennej hekatombie niższy niż dziś takie takiej odezwy polskiego państwa podziemnego, który mówi się w tym momencie na zasadzie stracił jakąkolwiek moc sprawczą tak naprawdę na ziemiach polskich istotniejsze wydają się takim sam proces dochodzenia do treści tego testamentu Polski walczącej, czyli te wszystkie poprzednie odezwy apele różnego rodzaju teksty, które pojawiały się w prasie także podczas powstania Warszawskiego, które były właśnie takim takim procesem prowadzącym to tylko 1lipca czterdziestego piątego roku czyli jakby taki szukanie jakiś wspólnoty jedności tak szukanie tego co łączy ludzi i też przedstawicieli różnych opcji politycznych trochę o tym procesie pan mówi tak absolutnie to jest to jest mam takie poczucie, że szczególnie widoczne w czasie powstania Warszawskiego dziś ten zalew prasy konspiracyjnej jest niesamowite to jest to są to są dziesiątki tytułów, które wychodzą niektóre naprawdę dużych nakładach jakie, jaka tego typu warunki biuro informacji w sprawie 30 000 egzemplarzy w ciągu dnia Rzeczpospolitej około 10 000 robotnik, czyli ten, czyli ten organ PPS to jest około 15 000 w tych wszystkich tych wszystkich gazetach zarówno tych takich głównego nurtu jakichś takich mniejszych, które dziś tam kilkadziesiąt egzemplarzy dziennie wychodziło tak będzie rzeczywiście widać taki apel o to, żeby społeczeństwo walczącej Warszawy, ale w ogóle jako naród Polski, żeby było razem, żeby razem się trzymało przez trudny moment na Polski razem jakoś przejść i zbudować nową lepszą Polskę, bo rzeczywiście to, o czym często zapominamy to jest nie tylko to, że oni walczyli o wolną Polskę rzecz absolutnie oczywiste tak jakby można powiedzieć, że nadrzędne tak jak najpierw bycia po tym, jak być, ale też walczyli o to, żeby tamtą Polskę zmienić, żeby nie wróciła jednak ta Polska, która tą polską przedwojenną w sensie jakiś układów stosunków społecznych właśnie to po może opowiedzmy treści tego testamentu to jest tak 12 pkt 1 oczywiście dotyczą opuszczenia terytorium Polski przez wojska sowieckie rosyjską policję polityczną zaprzestanie prześladowań politycznych amnestię powrót Polaków wywiezionych do Rosji zjednoczenie i uniezależnienie armii polskiej czy coś co dzisiaj jest jakby oczywistym elementem też naszej pamięci i takie po prostu oczywiste hasła niepodległościowe tak bym powiedziała, a po drugie to jest oczywiście demokracja czyli kiedy o charakterze demokratycznym na to, o czym chyba najmniej pamiętamy i być może nie współgra dzisiaj taką wrażliwością naszą społeczną to były takie hasła jednak no zbliżone chyba do nastroju też ówczesnego, a może wynikające z rywalizacji z narzucanym właśnie tym porządkiem Radzieckim, czyli hasło dotyczące głębokich reform społecznych ósmy punkt uspołecznienie własności wielką kapitalistycznej dziś rzeczywiście brzmi to bardzo tak radykalnie na ile to było radykalne na ile to wynikało z prasy tzw. ma na ile to było oczywiste dla dużej części społeczeństwa na tle mówiąc o tym od treści, jakie powiedzmy taki społecznej tego testamentu Polski podziemnej musimy tak jakby brać pod uwagę raczej, kiedy taki czynnik polityczny czy to na pewno była na swój sposób rywalizacja z ze stanu radziecką która, które można przecież narzucała pewien nie wiemy pewien sposób prowadzenia polityki, która wyprzedzała no mam takie poczucie wyprzedzała zawsze trochę ten 1 krok władze polskiego państwa podziemnego i wszystkie kolejne właśnie odezwał, który wcześnie wspomina, która pojawia się od początku roku czterdziestego czwartego, który pozywa się także podczas powstania Warszawskiego, a także w końcu to samo Polski walczącej to są właśnie takie odpowiedzi polityczne na to co strona strona rosyjska strona radziecka proponuje oferuje natomiast też jednak wśród władz polskiego państwa podziemnego była taka świadomość tutaj można sięgnąć sięgnąć do różnych wspomnień, bo chociażby płk. Jana Rzepeckiego, który można być takim architektem trochę tego tylko tworzenia tego nowego ustroju Polski powojennego tego, który miał zostać stworzone wg spod polskiej polskiego państwa podziemnego Polskę stać polską lewicową tak rzeczywiście te postulaty dotyczące czy to reformy rolnej czy to dostępu klasy Robotniczej to do nadzoru nad nocna nad fabrykami to wszystko, że tak powiem było absolutnie dla nich zrozumiałe oni wiedzieli, że tak się musi stać informowali o tym o tym, że jeżeli tego typu postulaty zostaną spełnione to ta władza w Polsce nie trzeba, ponieważ oczekiwania ludzi są takie, że to się po prostu mienie nie może być tak jak wcześniej wspominam nie mogą być powrotu do Polski sanacyjnej do Polski kasacji lub ze swoimi układami różnymi klasami posiadającymi tutaj musiała być właśnie ta ten taki zwrot w stronę w stronę masy masy Chłopskich mas robotniczych, bo rozumiano, że tak tego nie da się już bez nich prowadzić funkcjonować państwo sprawiedliwe przeprowadzenie reformy rolnej to oczywiście był wtedy też gorący temat no zastanawiam się nad znaczeniem też tego testamentu ówcześnie to już trochę pan mówi, że po prostu nie mieli polskie państwo podziemne nóż mówiąc wprost traciło na znaczeniu w sensie sprawczości niekoniecznie symbolicznym dziś o tym testamencie niemal nie pamiętamy, więc jestem ciekaw, jakie ma znaczenie dla pana taki testament na ile to jest jakiś istotny dokument o pamięć, o którym bardzo wal warto walczyć na ile on jest ciekawy, ale jednak w tej wielkiej historii tamtych lat nie odgrywa wielkiej roli Maciej rzeczywiście może sam testament Polski walczący jak mówiłem z racji tego co momentu, w którym został stworzony został ogłoszony można oczywiście nie odgrywa takiej roli natomiast, jeżeli cofniemy się do tego, o czym wspomina czy do tego procesu tworzenia się tego polskiego państwa podziemnego, które rozumiało, że musi wprowadzić pewne zmiany w funkcjonowaniu państwa tego powojennego to nagle dostrzeżemy rzeczy, które są rzeczywiście dla nas gaz powinny być absolutnie bliskie tak, czyli ten ten taki równy równy dostęp chociażby do świata kultury dla każdego obywatela tak swobodny dostęp do pracy każdy obywatel są takie, które nadawały się rzeczami oczywistymi, ale czas mieć na to zastanowimy takie oczywiste znowu nie są to pokazuje, że to polskie państwo polskie państwo podziemne, którym zazwyczaj kojarzymy z armią krajową różnymi wielkimi akcjami dywersyjnymi akcja pod Arsenałem zamach na ciele to wszystko oczywiście prawda natomiast to było też pewna struktura, która miała za zadanie przygotować państwo przygotować obywateli do funkcjonowania w nowym społeczeństwie nowej rzeczywistości to było to, bo oba sukcesy oraz zdawała sobie sprawę z tego, że musi zacząć słuchać ludzi, że nie jest to władza, która która, która narzuca coś obywatelom, ale władze czarnych obywateli słucha rzeczywiście jest coś takiego, że ludzie, którzy należeli do polskiego państwa podziemnego to bardzo łatwo można wyczytać wielu wielu wspomnieniach relacjach mnie poczucie takiej przynależności do jakiej wielkiej sprawy tutaj oczywiście na pierwszy plan wysuwa się ta wielka sprawa w postaci odzyskania niepodległości przez Polskę, ale oni też mieli poczucie tego, że oni nagle doświadczają czegoś, czego wcześniej przed 3009. rokiem na nie mieli okazji doświadczyć zasiądziemy do opowiadań Jerzego Stefana Stawińskiego młodego warszawiaka zapiski z rodzin nie będą się scena pojawia się w filmie, który który, który na pewno duża część ze, choć zna, ale w opowiadaniu jest taka scena, w której główny bohater syn sen sen bogatego bogatego traktujemy człowieka, który rzeczywiście miał pieniądze, żeby napisać na wakacje do Wenecji przed wojną rozmawia ze swoim podwładnym z okresu kampanii wrześniowej swoje ze swoim podwładnym z konspiracji człowiek, który nad takim prostym robot w warszawskim robotnikiem i dlatego robotnika słyszy coś takiego panie podchorąży, gdyby nie dawali na to, abyśmy nigdy razem pracowali rzeczywiście coś takiego jest, kiedy np. popatrzymy na skład osobowy taki powiedzmy społeczny oddział tworzących armię krajową bardzo często spotykamy tam grupę ludzi, którzy wcześniej okazji się spotkać jedno oddział dywersyjny Warszawy wspólnie służy córka ówczesnych właścicieli Wilanowa Branickich razem z chłopakami, których bezpośredni dowódca powiedział, że przed wojną choroby ciemnej bramie spotkać też się toczy polskie państwo podziemne dla tych ludzi było okazją do spotkania okazją do zrozumienia tego drugiego człowieka, ale też szansa na to, żeby zbudować coś lepszego niż dziś to co było przed wojną to jest w ogóle oddzielną rozmowę jak bardzo w naszej pamięci słabo istnieje polskie państwo podziemne myślę, że większość słuchaczy nie ma świadomości, że mamy dzień polskiego państwa podziemnego i mało jest uroczyście obchodzone właśnie na koniec może zapytałbym tak, bo mówi się bardzo często jak wielką katastrofą też perspektywy inteligencji, ale rozumiany jako ważnego czynnika dla istnienia państwa jego elit tworzenia się instytucji kultury, więc tak wielką tragedią była wojna przy tym wszystkie zbrodnie nazistowskie, a potem właśnie tragedia związana z powstaniem warszawskim tymczasem właśnie przygotowania do rozmowy trafiamy tak bardzo ciekawe opracowanie w magazynie kontakt Marty etyczne jada Matycz nera i takie zdanie powstanie warszawskie było zrywem masowym ogromnej mierze robotniczy ma jego celem było nie tylko wyzwolenie spod niemieckiej okupacji, ale również stworzenie tak jak pan mówi tej społecznej Rzeczypospolitej polskiej staram się jak ona funkcjonuje też pamięć o powstaniu warszawskim w naszej głowie najlepiej to pan nazwał też zrywem masowym ogromnej mierze robotniczym czy nie nie jest pewien czy rzeczywiście tutaj mówił o masowym zrywie robotniczą to jest to takie poczucie, że my to troszkę tak tak trochę buntując się przeciwko tej takiej pamięci takiej ekipy czysty takiej narodowej uzyskiwanie koło niepodległości przez Polskę troszkę za bardzo chcemy być tą drugą stronę natomiast rzeczywiście ten o docentem ten czynnik bez zwalania narodu spod okupacji niemieckiej współgra z tym czynnikiem tworzenia tworzenia tej nowej Polski lepszy lepszy pod względem społecznym to były 2 elementy, które się absolutnie uzupełniały ludzie, którzy ludzie, którzy walczyli na barykadach Warszawy wtedy raczej też po prostu o to, żebym się potem w Polsce lepiej lepiej żyło jak jest takie jak takie mam poczucie, że my powinniśmy no jednak łączyć 2 elementy ani gdzie ta właśnie odbijać 1 jedno drugi, bo czasy takie historie, że jak przez firmy z pewną opowieść to potem robimy kwotą nabycia w drugą stronę znowu zapominamy o tym co co jest ważne, aby historia życia jest także akty elementy, które są skrajne oferty mamy dziś łączą bardzo bardzo dziękuję za tę arcyciekawą analiza słuchali państwo Sebastiana Pawliny historyka pisarza pracownika muzeum historii Polski pisarza autora właśnie kilku książek ta ostatnia to Motyl Ścibor Rylski opowieść o gen. Sebastian Pawlina państwa gościem czas dziękuję informacji Zwiń «

"Walczyli nie tylko o to, żeby być, ale jak być" Testament Polski Walczącej: postulaty niepodległościowe i społecznie

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 00:00

Najnowsze Podcasty

Forum socjalne w Porto, czyli jakie cele społeczne chce osiągnąć UE?

Nazywano go Buldożerem. Jak Borys Jelcyn został prezydentem?

Jaki wg Ciebie będzie wpływ "lex Tusk" na naszą scenę polityczną?

Nowe BMW 5, Fiat 600 oraz sprzedaż nowych samochodów na świecie

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL