''Obawiam się powrotu dwójki moich dzieci do szkoły''

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dobra terapia zapraszają Zuzanna Piechowicz i Armen Mekhakyan dobry wieczór przy mikrofonie Zuzanna Piechowicz dzisiaj wyjątkowo bez Hermana Hakena, który wziął sobie do serca to co często powtarzane w audycji dobra terapia, czyli że odpoczynek jest ważne dla naszego zdrowia fizycznego i psychicznego w związku z tym jest na urlopie, ale już za tydzień wraca, więc za tydzień Army ma takie znowu zawita studiu Radia TOK FM dzisiaj poprosiłam o pomoc poproszą o wsparcie bardzo Rozwiń » dziękuję, że pan zgodził wziąć udział w tej audycji zwracam się do dr. Łukasza Stankiewicza psychiatry psychoterapeuty dzieci młodzieży z kliniki psychiatrii dzieci młodzieży Instytutu psychiatrii i neurologii i ośrodka rehabilitacji Socios psychicznej mazowieckiego centrum neuropsychiatrii dobry wieczór dobry wieczór panie doktorze i to właśnie pan dr Szostek będzie się odpowiadał na państwa telefony na państwa pytania jeszcze tylko powiem, że witam się państwa robi z państwem również w imieniu Tomasza Kopki, które wydaje dzisiejszą audycję Jacka Kozłowskiego, który tę audycję realizuje jak zawsze można do nas dzwonić 224444044 pisać na adres dobra terapia małpa TOK kropkę FM dzisiaj temat niezwykle ważne niezwykle istotna mianowicie zdrowie psychiczne dzieci młodzieży w kontekście powrotu do szkół 1września już za 1,5 tygodnia już przyszłą środę rozpoczęcie roku szkolnego podobnie jak zbliża się prawdopodobnie z tego co mówią eksperci czwarta fala koronawirusa dzisiaj rozmawiamy o tym jak wesprzeć dzieci młodzież powrocie do szkoły jak po pomoc, w jakich wesprzeć w tej niepewności i radzeniu sobie ze stresem, który łączy się właśnie z tym, że nie wiadomo jak ten rok szkolny będzie wyglądał panie doktorze czy pana perspektywy eksperta, który wspiera dzieci młodzież w wydawaniu albo kryzysach zdrowia psychicznego czy te 1,5 roku były trudniejsze cięższe bardziej intensywne pana gabinecie czy myśmy w ogóle chyba tak zaobserwowali, że ta pandemia z punktu widzenia psychiatry zajmującego się dziećmi młodzieży ma miała 3 fazy i że w tej pierwszej fazie, czyli pierwszy lockdown to zauważyliśmy mniej zgłoszeń na izbę przyjęć i przyjęć do szpitala generalnie taka robocza koncepcja jest, że młodzież sobie z tą pierwszą, a no pierwszym etapem pandemii poradziła lepiej niż dorośli, bo przeszli do online co było dla nich jeśli chodzi o nasze relacje rówieśnicze czy są dobrze znali odpuściła szkoła i to to jest taka obserwacja wieloletni rektor strajk nauczycieli jak jest przerwa związana z pandemią jak co przerwa związana z feriami zimowymi to my mamy mniej zgłoszeń o takich ostrych psychiatrycznej, więc tutaj zareagowali tak jak reagują zawsze, czyli trochę ulgi spokoju i ta nauka wygląda szczególnie tym pierwszym etapie głównie chyba na polegała na tym, że przesyłano pracę i trzeba było odesłać jakieś prace, więc to było łatwiejsza, więc to była pierwsza faza, gdzie młodzież się czuła w naszej takim odczuciu lepiej, żebyśmy mieli zgłoszenia do szpitali to raczej młodzieży takiej, która ma poważne dysfunkcje wyjściowo np. zamknięto im ośrodek szkolno-wychowawczy albo zamknięto szkoły specjalne później ta przerwa do 22października zeszłego roku, gdy młodzież chodziła w sposób zwyczajny do szkoły to też więcej sytuacja wyglądała podobnie jak w latach dotychczasowy, czyli w czasie jest takim czasem rozpędzonym jeszcze takich kryzysów bardzo poważnych nie obserwujemy potem zamknięto szkoły ten październik listopad też było spokojnie tak jak w tej pierwszej fazie, a potem się zaczęło, a to znaczy to skumulowania świąt ferii zimowych ferii zimowych do tego których, które nie dawały wypoczynku dostęp było związane też to, że rok Seme szkoła szkole się w niektórych szkołach szybciej kończył myśmy jeszcze w czasie ferii zimowych zaczęli obserwować więcej kryzysów niż standardowo w czasie ferii niż powinniśmy się spodziewać w czasie ferii od tamtego czasu sytuacja jest trudna to znaczy i po feriach zimowych przez cały ten drugi semestr także wakacje były wyjątkowo trudne czy ten okres 1,5 roku pandemii w tej drugiej połowie tego okresu dał nam już pokazał, że młodzież przestała dobrze znosić to sytuacja lockdownu jak pan opowiedział o tym do określił to co znaczy, że przestała dobrze znosić czy to są kry rzeczywiście takie poważne kryzysy zdrowia psychicznego czy jakiś taki obniżenia nastroju czy to jakby pan to opowiedział naszym słuchaczom słuchaczką do czasu, gdy tak patrzeć czy używać kategorii diagnostycznych to i zaburzenia depresyjne zaburzenia lękowe myśmy bardzo dużo młodzieży, która wyjściowo miała trudności np. młodzież ze spektrum autyzmu w tym młodzieży wysoko funkcjonującej, bo tu mamy się także osoby, które w intelektualnie są bardzo sprawne, które jakoś chodziły w szkołach i no właśnie te wyjściowe trudności zaburzenia ze spektrum nałożyły się zaburzenia depresyjne zaburzenia lękowe trudności związane z samo leczenia innymi zachowaniami agresywnymi to tak to było to co myśmy obserwowali, a z czego to wynikało to raz się jednak szkoła no to jest instytucja, która z ma swoje różne cele nie tylko nauczanie Iran to nauczanie zaczęły się wysypywać pod koniec pamięta takie relacje swoich pacjentów, którzy mówili już z nową z zakończył się lockdown nie wrócili do szkoły i nie wszyscy to były pojedyncze historie, ale jednak znaczące o tym, że nauczyciele zaczęli sprawdzać ponownie ich wiedzę z całego poprzedniego roku, gdzie wiadomo, że sprawdzenie tego w warunkach klasy dało efekt tak jak można było się spodziewać no trudności w relacjach rówieśniczych, które się zaostrzyły pamiętać też, że jeżeli młodzież po roku wraca do szkoły to jest to oni są w innym punkcie to jest także mogą część osób mieć nowe relacje zawiązane także w ramach tej samej klasy, bo tak ma klasy się nagle zaczął układać inaczej, że dzieci chodzą standardowo przez ileś lat do szkoły wiadomo wszystkim siedzą wiadomo kim się spotykają rozmawiają na przerwie nagle po roku izolacji może być także mój najlepszy kolega z klasy, z którym siedziałem przez 2 lata była już jest w bliższej relacji z kimś innej, bo było np. łatwiej się kontaktować podczas pandemii, bo im bliżej mieszkali albo mieli lepsze łącze internetowe no młodzież też została dotknięta tym czym wszyscy dorośli zostali dotknięci często mi o tym nie mieli okazji by o tym rozmawiać, czyli kryzysami związanymi z pandemią to czy śmiercią bliskich osób, jeżeli mieli kogoś bliskiego, kto był w szpitalu to też ta sytuacja związana z izolacją od tej osoby pokrywanie części relacji, bo przecież bardzo długo myśmy, żeby chronić naszych seniorów w rodzinach wzorowaliśmy seniorów od reszty rodziny, więc te 5 takie międzypokoleniowe też ucierpiały na tym, więc dużo czynników wpłynęło na to, że finalnie mamy tak kryzysowa na młodzież jak ja żadnych też żadnych wakacji nie pamiętam powiedział pan też, że wcześniej przed pandemią szkoła była zatem czynnikiem, które generowała kryzys zdrowia publicznego, czyli napięcie stres presja związana ze szkołą jak jak pan ocenia czy czy to, że teraz powrót do szkoły może sprawić, że te kryzysy mogą się u osób poszczególnych ja wiem, że to bardzo ogólne pytania nasilać czy widzimy, że przepis obniżenie nastroju przez wakacje u konkretnego dziecka nastolatka toczy czy trzeba jeszcze intensywniej to dziecko obserwować właśnie tuż przed rozpoczęciem albo po rozpoczęciu roku szkolnego, że to jest także widzimy na pewno taką korelację między tym, że jest w tej chwili nauka szkolna i tym, że mamy więcej zgłoszeń na izbie przyjęć czy więcej hospitalizacji pamiętać, że to nie musi wynikać tylko z tego napięcia i trudnej sytuacji szkolnej sytuacji rówieśniczej i konieczności sprawdzania się, ale też tegorocznymi w części przypadków szkoła z tym miejscem, gdzie się wyłapuje trudności, więc to jest mniejsza tylko, żeby właśnie szkoła była to tym miejscem odpowiedzialnym za kryzys, ale też to jest miejsce, w którym te kryzysy się uwidaczniają czy czasem są wyłapywane IT to jest bardzo ważna Night to nawiązanie do tego co pani pyta to tak czy szkoła jest miejscem, gdzie nauczyciele mają szansę zobaczyć ktoś, kto sobie przed pandemią albo nawet właśnie w okresie zdalnego nauczania czy kilka miesięcy temu radził dobrze teraz sobie radzić źle, że ktoś, kto był towarzyski był osobą otoczoną grupą przyjaciół nagle jest gdzieś samotnym to myślę na każdym szkoleniu dla nauczycieli dla rodziców i dla młodszych specjalistów powiem, że to co jest bardzo ważne w diagnozie czy w takim płaceniu co się dzieje młodym człowiekiem to jest zmiana dziecko, które właśnie było pogodne towarzyskie dodać głosy w szkole nagle przestaje sobie radzić, bo takie, które nie było agresywne zaczyna być agresywny w stosunku do roczników szkoły z miejscem, gdzie to na pewno można wyłapać zadzwonił do nas pan Marek Warszawę dobry wieczór panie Marku dobry wieczór jagnięcia książkę rozwinę, ale będę się starał jak najbardziej być przy temacie Otóż ja tu bardzo zaczęły się od dawna za takim problemem że po prostu dziecko, które jest szkoleń, które często bardzo wrażliwe napotyka na takie osoby, które mają charakter takich śladów lubią dokucza, zwłaszcza w bucie kolegów zdominować klasie, a więc skupiają się na tych najbardziej łatwych zdobyczach jakiś osobach nieśmiały wrażliwy i nie dokuczają im przystosować tę tragedię mam mieliśmy 6 tego przykład jak się bowiem w zakresie bandy przecież w okresie tej nauki zdalnie sterowanej było także przez o dzieci siedzi właśnie uczniowie uczennice byli od siebie daleko nie mieli kontaktu ten okres izolacji był o wiele dłuższy i teraz właśnie po obrazie do szkoły mogą się zarówno tych prześladowców wyzwoli jakiś ukryty emocje prawda to przez nie wyrzuci się jak również ofiary przyszłe prawda mogą bardziej pewne rzeczy przeżywać przestaną izolację w związku z tym wiążą się wydać po pierwsze, ja czy nie należałoby właśnie od tej strony obserwować uczniów uczennic szczerze, że do takich sytuacji mogę, że dochodzi jedno, a druga też jeszcze bardziej ogóle deszcze dali pytanie czy, jeżeli następują takie sytuacje 3 skupienie się na ofierze pomoc psychologiczna, ale łącznie z drogi ofierze to jest rzeczywiście najlepsza terapia czy też ewentualnie właśnie surowy bardzo surowo karać kasy na oczach na oczach ofiary nie jest najlepszą terapią wyjście w sytuacji dziękuję przechodzą odbiór dziękujemy to pan Marek z Warszawy jeszcze zdaniem panie doktorze pan Adam głos to jeszcze chciałam dodać jeszcze jedno pytanie czy często jest także ten, kto jest sprawcą przemocy rówieśniczej to jesteś często ofiarą tej przemocy przed w innym kontekście, ale tak bardzo kontekst to bardzo ważna co pani mówi myślę też o takim pomyśle na właśnie takie konsekwencje czy kary wymierzane na oczach innych to pewnie czasem przychodzi do głowy nam jak widzimy, że ktoś kogoś krzywdzi ale, że to nie pomaga to jest także szczególnie na etapie szkoły potrzebne są rozwiązania, bo nie bardziej systemowe to znaczy oczywiście po pierwsze, tak to, że młody człowiek sprawcą przemocy to bardzo często jest wtórnie do tego co się dzieje albo sprawcą w innym środowisku albo ofiarą w innym środowisku albo z wnętrza właśnie w w domowym albo ma z czegoś innego wnikające poważne trudności, więc ja myślę, że ta pomoc potrzebna 12 stronie oczywiście inaczej no takie orzekł sprawca przemocy szczególnie się też poważna przemoc spotkają jakieś konsekwencje czasem też jest potrzebne tej ofierze przemocy, żeby ktoś docenił i krzywdę osoba ta nie może być tak będę to tylko trzeba zawsze pomyśleć o tym właśnie czemu ma służyć czasem wyjęcie sprawcy przemocy z takiego środowiska może też rozwiązać czy pomóc rozwiązać trudności ale co by to zbyt szerokie pojęcie zbyt wielu różnych przypadków może dotyczyć, żeby Noto teraz stać rozwiązanie, żeby właśnie ich karać karać przenosi Agnieszką nie przenosić na pewno wsparcie potrzebne tej ofierze ja też myślę sobie, że to pan, który dzwonił poruszył bardzo ważny temat czy takiej przemocy rówieśniczej, bo z 1 strony ta przemoc rówieśnicza, która miała miejsce przed pandemią w trakcie pandemii mogła się przenieść do internetu młodzież opowiadała o sytuacjach przemocy czyta ten Autsajder Boeing był obecny ten trudności związane z nauczaniem zdalnym mogły jeszcze nasilić po to, młodzież musiał wpuścić szkoły swoich rówieśników do domu właśnie przy pomocy tego nauczania zdalnego te oprogramowanie i ta technika często też na poszczególne początkowym okresie była utrudnieniem była kolejnym takim miejscem, gdzie można było doznać nocami przykrości z drugiej strony pewnie łatwiej było o tym tym przed tym chronić rzeczywiście część młodzieży miała taką strategię, że nie włączona kamerka włączony mikrofon włączony tam głośniki kilka razy zgłoszenie się w czasie lekcji, jakie jakoś można przetrwać oczywiście nie ma bezpośredniej relacji z innymi osobami to to może być trudne, że wrócą to trzeba będzie nagle znowu mieć kontakty z innymi osobami, ale to jest też to c czasem mówi przy okazji mówienia o szkole, że w Polsce nie było prawdziwej reformy edukacji, bo reforma edukacji nie jest toczymy będziemy więcej uczyć w średniowieczu czy więcej o oświeceniu i nie jest to czy damy na liście lektur Gombrowicza czy Sienkiewicza tylko reformą edukacji dla mnie byłoby to, żeby nagle trzeba zacząć myśleć o tym, że szkoła jest miejsce, w którym młodzież przez bywa drugą co do długości ten obszar czasowy uciekł pomysłowo, więc to jest bardzo, żeby takim jest szkoła dbać nie tylko o to, żeby dziecko nauczyło anatomię żaby i dat najważniejszych bitew w historii Polski, ale też, żeby uczyło się relacji społecznych współistnienia z innymi ludźmi jak coś wydarzyć, jeżeli przerwy trwają 1015 minut niestety covid sprzyja też takim rozwiązaniom, bo też akurat spotkałem z takimi regulacjami nie w Polskim piśmiennictwie leży właśnie z okazji covid dla skrócić przerwy po to, żeby dochodziło do mniejszej liczby interakcji ale dlaczego miało dochodzić do mniejszej liczby interaktywną o to, żeby się nie zarażać, więc klasę interakcji tam rzeczy już w trakcie na czas będąc w szkole, a także w skrócić przerwy między lekcjami do przerwy są bardzo ważne godziny wychowawcze są bardzo ważne zajęcia z psychologiem szkolnym są bardzo ważne podczas gdy godziny wychowawczej prowadzi to przedmiot, więc czasem przy pomocy godzin wychowawczych nadrabia zaległości przerwy no wydłużają czas, który czas spędzić w szkole, więc jest to pierwsza rzecz do cięcia psycholog jesteś spychany z zajęciami właśnie swoimi na zastępstwa czy na ewentualne godziny wychowawcze no i jeszcze dodam, że w raporcie przygotowanym przez fundację szkoła z klasą wyszło, że na 1 szkołę przypada 16 godzin pracy psycholog, jeżeli zobaczymy, że te szkoły są różnej wielkości w niektórych jest kilkuset uczniów to tam psycholog nie ma szans nawet poznać imion w podczas gdy badania pokazują, że takie nie specyficzne programy profilaktyczne czy takie, które nie są ukierunkowane na konkretne zdarzenie nie są też interwencję kryzysową tylko dbają o relacje o rozpoznawanie własnych cudzych emocji mają po pierwsze, zmniejszają w ogóle to jedno z niewielu tu co, do których jesteśmy absolutnie pewni, że zmniejsza ryzyko popełnienia samobójstwa przez młodego człowieka zmniejszają ryzyko występowania innych zjawisk w szkole tak jak przemoc czy używki i przechodzimy dzięki temu co pan właśnie będzie panie doktorze do tej właśnie profilaktyki, czyli już o tym co zrobić, kiedy jest kryzys, kiedy już jest źle daną osobą tylko co zrobić by zadbać wesprzeć tych uczniów uczennice dzieci młodzież właśnie w tym trudnym okresie jeszcze zanim zobaczymy tak jak pan poziom zmiany zachowania co zrobić, żeby jak najlepiej przeszli ten ten trudny czas tak przed Niemcami świadomość się, że teraz się zacznie bardzo trudny czas to znaczy, że nie wracamy czy nauczyciele i uśmiech wracają do szkoły tak jak wracali zazwyczaj po wakacjach tylko wracają po bardzo długiej przerwie, która do tego jest taką sytuacją bezprecedensową, bo takie sytuacje by wszystkie szkoły i to na skalę światową były zamknięte czy przy, żeby przeszły na nauczanie zdalne myśmy dotychczas nie mieli przyspieszy najważniejszy punkt, żeby mieć świadomość, że mamy sytuację bez precedensu w związku z tym trochę nie wiem jak postępować, bo dotychczas nie byliśmy w takiej sytuacji to po pierwsze po drugie no trzeba by pomyśleć o tym jakie możemy mieć trudności czy np. to, że szkoła była zamknięta i że na ucznia być długo nie widzieli to znaczy musimy znowu zintegrować grupę po drugie, taka sytuacja, gdzie nauczyciele uczyli zdalnie rodzice mieli zajmować swoimi dziećmi w domu tam nie ułatwiać nauczanie zdalne bardzo sprzyja takiemu zjawisku, żeby wy projekt chować nad drugą stronę wszystko co złe to znaczy, że jeżeli teraz rodzice pomyślał, bo nauczyciele to wcześniej sprawdzić przez ostatni rok fatalnie było albo nauczyciele po inaczej rodzice nawet nie byli w stanie zapewnić dobrze działającego sprzętu dzieciom to nic nam z tego nie będzie od tych bardzo ważne, żeby przywrócić taką albo stworzyć takie warunki do dobrej współpracy między nauczycielami rodzicami uczniami komisji wszystkie strony tej sytuacji miały trudno, że to była sytuacja, która zaskoczyła wszystkich ta, która wpadła w monolog te myślę co jeszcze to kwestia tego po pierwsze, że to nauczanie zdalnym no miało różne fakty czy wiadomo było, że nie można było sprawdzać na bieżąco tych wyników, że trudniej było sprawdzać, jakie postępy zrobiła młodzież, więc teraz takie weryfikowanie tego może właśnie skutkować tym, że znowu dziecko dowie się czegoś nie umie i że ma jeszcze większe zaległości, ale kolejna rzecz, że na szkoły mają też taki cel, żeby zrównywać szanse edukacyjne i w momencie, w którym myśmy przeszli na nauczanie zdalne to szansę znowu zostały bardzo czy były bardzo różne, bo były osoby, które miały bardzo dobry sprzęt elektroniczny były dzieci, które miały swój pokój, które mogły spokojnie korzystać z lekcji były dzieci, które miały musiały korzystać z komórki, żeby uczestniczyć w lekcjach, bo i, bo nie ma nie było znaczącej liczby komputerów były osoby właśnie te miały samodzielny pokój był osoby po takie, które musiały w diecie trzeba osoby w pokoju były takie osoby w tym rodzice zapewnili wszystko jest potrzebne podręczniki lektury dodatkowe źródło informacja były też pewnie dzieci, które odcięto tej szkoły takiego miejsca, gdzie biblioteka choćby musiały radzić sobie samej teścia to będzie pewnie na to zwrócić uwagę czy nierówności nie ma konsekwencji w tym co młody człowiek umie 1września 1 ze szkół w Warszawie na wywiesiła na swoich może napis miło was widzieć jak był powrót pod koniec zeszłego roku, a dalej poniżej był też taki transparent teraz będziemy nadrabiać relacje, że to jest strategia, którą pan też by poleca absolutnie takie posiada takie bardzo systemowe, ale to rzeczywiście pani mówi te straty bardzo by się ucieszył z tego, że się widzi uczniów ucieszyć się widzi kolegów z pracy ucieszyć, że można pracować na żywo, a niem nie zdalnie, bo ja myślę w ogóle nauczyciel to nie jest taki zawód, który szykuję jakieś bardzo wysokim uposażeniem i benefitami, więc myślę, że niesłusznie, bo to wyposażenie nie jest wysokie na pewno niewystarczającym fach wynosił, które uważają życie losowane myślę, że mnóstwo osób, które do tego zawodu i dlatego że lubi młodzież lubi pracować z młodzieżą lubię uczyć, więc chyba, żeby sobie tylko o tym przypomnieć im sporo uczniów też lubi szkołę to znaczy oczywiście nie lubi uczyć do sprawdzianów czy nie lubi nie wiem tylko końca roku, ale sporo osób lubi różne aspekty szkoły jakieś pytam młodego człowieka w gabinecie najbardziej lubi w szkole taką moją ulubioną odpowiedział też jak mówi przerwy ewentualnie w-f albo kolegów z klasy czasem mówią informatykę bo, bo to jest z punktu widzenia szkoły ucznia to jest cel istnienia szkoły, żeby mieć relacje rówieśnicze czy to jak my się czujemy my jako rodzice albo po prostu opiekunowie czy dorośli wokół ma wpływ na to jak radzą sobie z niepewnością stresem dzieci młodzież tak to znaczy chyba to jest tak w ogóle myślę, że taką pogrzeb wstępem to ze strony rodziców jeszcze nie uczniów czy 3 nauczycieli to może być krótka rozmowa już teraz o takich obawach związanych ze szkołą, bo może się okazać ważną część obaw to są tylko takie obawy w głowie rodziców, a uczniowie nie boją tego bo, bo przecież po prostu wracają do szkoły może być także mają jakieś swoje obawy, które można rozwiązać, proponując coś albo w rozmawiamy w ogóle o tym czego, czego się dziecko może bać w związku z powrotem do takiego nauczania no to na pewno, jeżeli rodzic jest to właśnie po tym roku co mówię wkurzony na tych nauczycieli będzie to to bardzo łatwo może przekazać taki brak zaufania swojemu dziecku, że rodzic będzie bardzo bał tego co będzie to też dziecko bardzo chłonie takie lęki od swego rodzica i też może wrócić do tej szkoły z większym lękiem napisała pani Maria pani Maria ma trzynastoletnią córkę, która w trakcie pandemii w trakcie lockdownów zaczęła dojrzewać bardzo obawia się powrotu, ponieważ przytyła chciał się zmieniło wygląda zupełnie inaczej na tę inaczej, że 2 kolegów na ulicy w trakcie wakacji po prostu nie poznało czy to jest też źródło stresu właśnie ta zmiana w wyglądzie to zmiana właśnie dojrzewania młodzieży, którą pan pan pracuje czy tak to w ogóle także ciało nastolatka się zmienia gwałtownie szybko i na ogół w sposób dla dosyć często w sposób dla nas spotkanie przyjemne albo przynajmniej taki sposób zaskakuje, że to nie jest przyjemne, choć mało o tym mówi, ale też nie chciało nastolatka zaczyna boleć wcześnie dzieci czują się ogólnie dobrze ciało nastolatka jest też to sytuacja, że nie ktoś, kto jeździ na nartach dobrze po roku może jeśli kolej na tych nartach, bo właśnie wyrósł się i ma nie takie proporcje, jakie miał wcześniej, więc to jest taka normalna sytuacja zwyczajna bez pandemii w pandemii dochodzi oczywiście co to czym pani mówić, czyli że mogą się obawiać jak zmiany, które czasem i jest samemu sobie u siebie trudno zaakceptować te zmiany przyjmą rówieśnicy, zwłaszcza że właśnie zwyczajne sytuacje się dzieje stopniowo czasem niezauważalnie, że no można zobaczyć te zmiany, porównując zdjęcia sprzed roku w tej chwili nagle musiał się pokazać tymi zmianami innymi innym osobom, ale to też, jeżeli my, jeżeli rodzice po to, zorganizują spotkanie takim młodym osobom przed szkołą to jest aż taka szansa na to by bezpiecznych warunkach siebie zobaczyć przywitać zobaczyć, bo właśnie kto, kto urósł, kto zmienił kształt, kto zaczął mutację itd. nauczyciele też, że w te pierwsze tygodnie poświęcę właśnie bardziej na to, żeby zintegrować grupę, żeby powiedzieć co u was no bo te zmiany widoczne są widoczne, ale też mogło się dużo zmienić w ogóle życiowo w tym czasie w myśl może bardzo pomóc ja pamiętam by pracuje też w to drugie miejsca, które pani wymieniła też ośrodek rehabilitacji psychiatrycznej w Otwocku tam myśmy w początkowej fazie, że lockdownu mieli także część młodzieży pojechała do domu nie byliśmy w stanie pracować całą tą grupą przy takim ostrym zamknięciu nabyło bardzo trudno, choć my też ośrodki terapeutyczne, który ma też doświadczenie w integrowaniu grupy później 2 grupy połączyć ze sobą z powrotem jak można próbować grupy łączyć jak pan powiedział jak to ma wyglądać jak to państwo robią w ośrodku terapeutycznym rozumiem, że to w szkole powinno wyglądać jakoś inaczej niż ośrodki terapeutyczne nie właśnie chyba ma roszczenie może kryć się wycofuje jak może, więc posiadamy i integrujemy nową grupę to wprowadzamy zajęcia integracyjne, które są zajęciami bardziej polegającej jedynie na wspólnym robieniu czegoś na jakiej rodzaju zabawy na jakimś rodzaju nowym opowiedzeniu o osobie czy to są takie zajęcia integracyjne, które są w ogóle nie w podręcznikach do coachingu panie doktorze co bawić się w berka czy w tych krzesła takie trochę jak wesela się chodzi wokół zabiera jedno jak wyglądają zabawy wypaczone za tak Kong czy ostatnio na pewno to nic nie wiem czy w każdej szkole jest możliwa młodzież to to samo młodzież wymyśliła, że chciałaby ugotować w gotować wspólnie i piekli chleb piekli jakieś rogaliki czy tego w rodzaju wypieki to są by zajęcia, które polegają na tym, że nie każdy Puszcza swoją ulubioną piosenkę i późniejsze rozmawia o tej piosence to są zajęcia polegające, że pod nawet małych podgrupach oni siadają i opowiadają co u siebie później muszą jakoś tego wspólną historię zabawy polegające na tym się robić wspólne rysunki w w grupie, więc to jest w zasadzie, bo ja też myślę sobie, że nie ma co znaczy oczywiście warto szukać pomysłów, ale że u nas właśnie w zespole terapeutycznym to też jest także każdy terapeuta lubi gotować z młodzieżą każdy terapeuta lubi zabawę Paul ślepca, czyli także 1 młody człowiek prowadzi drugiego po hostelu ten drugi ma zamknięte oczy każdy z tych terapeutów też masek swoje ulubione zabawy, który w, którym uczy propozycje takich zajęć integracyjnych, które proponuje naszym podopiecznym panie doktorze dziękuję za te pierwsze kilka inspiracja zadzwoń do nas pan Leszek z Poznania panie Leszku dobry wieczór dobry wieczór Szanowni Państwo chciałem zapytać o następującą rzecz ja również obawiam się powrotu dwojga moich dzieci do szkoły boję się, że oprócz tego stresu związanego już projektem z powrotem do szkoły dochodzi jeszcze takie stres tego, że w trakcie pandemii straciłem pracę dzieci to pewien sposób na pewno odczuł, bo po raz pierwszy pewnie musieliśmy rezygnować tegoż musieliśmy zacząć oszczędzać i pytanie moje następujące co oprócz tej obserwacji, którą o, których państwo mówiliście, jakie prewencyjne środki jeszcze mogę leszcz jako rodzi aby, aby nowo działać wcześniej pani zdaniem coś złego gdzieś tam się może zdarzyć bardzo dziękuję panie Leszku za telefon za to pytanie panie doktorze daje panu głos czy właśnie to jesteśmy tak jak przejście powiedzieć pewnie, kto na pewno będę chciał o tym powiedzieć, więc czy będzie okazja czyni to powiem o tym systemie pierwszym poziomie opieki psychologiczno Psycho psychoterapeutycznej nad dziećmi młodzieżą system, który o, którym niedawno w w czasie któregoś weekendu pan dr Rowiński z UKS mówił państwo na antenie, ale też coś strasznie ważne myślę, że przekaże okazja tym trzeba mówić, więc o tym też powiem, ale jeszcze przed tym, zanim te się tylko dodam, że opis tego systemu i tak robimy tutaj Sieczkowski za zaspę po prostu będzie też w rynku w opisie do podcastu z tej audycji będą państwo też więcej przeczytasz poza tym co pan Serbowie tak jeśli chodzi o to co robić wcześniej to ktoś też o tym była mowa rozmawiać rozmawiać o potencjalnych trudnościach przygotowywać młode osoby na to co może je spotkać bo ja myślę dzisiaj jechałem pociągiem tutaj w tym momencie zgubił maseczkę i trochę spadły w panikę co jest to sprzyja konduktor każe mi założyć maseczkę nie ma maseczki nie ma zapasowej maseczki Noto, ale jest dorosłym człowiekiem sobie przewiduje ani ten konduktor przyjdzie co ja w razie czego powiem albo naoglądał się znaleźć maseczkę dziecko może spotkać to samo sytuacja w szkole, że nagle zgubił maseczka i boi się o tym powiedzieć nie ma zapasowej maseczki co ma zrobić, więc o różnych takich sytuacjach, które dziecko mogą spotkać możemy rozmawiać wcześniej to jest rolą dorosłego to, żeby przewidywać, jakie trudności mogą się pojawiać dziecko może właśnie bać tego jak to co pani wspomniała jak zareagują rówieśnicy na zmiany w wyglądzie czy na, ale może też nie przewidywać takich rzeczy no i toteż można z nim o tym rozmawiać otwierać takie tematy powiedzieć na raty urosły co sobie ostatnio były w szkole jak myślisz koledzy na to zareagują, bo nawet my o tym wcześniej porozmawiać nawet, że to potencjalnie rakotwórczy temat ale, żebyśmy otworzyli bezpiecznych warunkach i sobie bezpieczne o tym porozmawiali niż, żeby ten temat otwarł się sam przez przypadek czy no nie przez przypadek po prostu przy pierwszym dniu w szkole mamy też jest to ważny jest po stronie rodziców nauczycieli, żeby oczekiwać za dużo, szczególnie że się natychmiast jakoś wrócimy do takich go Trybunał myśmy mieli 2 lata temu tutaj 1,5 roku to było absolutnie wyjątkowe też pan bardzo ważną rzecz poruszył, że dzieci zostały dotknięte naszymi trudnościami to znaczy stratami pracy właśnie choroba bliskich, więc to też jest coś co dotyka myślę, że rozmawianie z dziećmi od środka może to w zależności od poziomu rozwoju tak dobieramy tematy sposób rozmawiania, ale jest czymś bardzo ważnym nie ma jeszcze dorzuciła do tego co pan powiedział, że zadawać pytania i słuchać odpowiedzi, a nie uważa się wie lepiej co przeczy albo czego obawia się dziecko czasami będzie nam trudno nawet wymyślić czegoś może dane dziecko po prostu obawiać uczeń uczennica, bo też nastolatek nastolatka, bo też obniżą pani doktor tak to jest znalazłem takie zdanie jakiś czas temu postarać się postarać się być obecny przewidywalne i konsekwentne, dlatego że ta przewidywalność twoje osoby dorosłej może być 1 taką przewidywalną częścią i w takim świecie zewnętrznym dziecka, ale też wewnętrznym dziecko ma prawo być nieprzewidywalne mam prawo mieć umysł, który nieprzewidywalne to rodzic czy nauczyciel, który obok niego stoi ma ma stabilizować świat no nie wiem, jaki będzie trzeba pani na początku podział tej kolejnej fali być może ta fala zaowocuje zamknięciem szkół być może nie tego nie wiemy czy jest także pewnie ta fala wód nic nie wiemy nie ustępują pewnie, jaka będzie, więc świetna jest nieprzewidywalny umysł dziecka ma prawo być nieprzewidywalne rodzice po to, by dziecka, żeby być przewidywalnym 224444044 to jest telefon do suknia jeszcze raz powtórzę 224444044 Tomasz Kopka czeka w naszej reżyserce na państwa telefony i tutaj czekamy na antenie, ale pan też pomyślał o tym tutaj rozmawiając z naszymi oczami łapkami od kilku tygodni od kiedy audycja dobre terapie na antenie, że mówi pan byśmy byli stabilnie przewidywalnie myślę, że nam też jest dorosłym trudno trudno czasem niezbyt stabilnym przewidywalnym pan Leszek z Poznania powiedziano przez pandemię stracił pracę przez pandemię wielu z nas straciło swoich bliskich straciło zdrowie straciło no wiele wiele wiele żałoby jest nie tylko takiej po śmierci, ale też żałoby osób różnych stratach życia towarzyskiego kryzysu w związku no, toteż trudno być takim przeprowadzanym tylko, że no to jest coś co daje dorastanie dojrzałość, że no właśnie pan Leszek jako mówi o stracie pracy uczniów jak było w momencie tej sytuacji, że w tej chwili o tym jakoś spokojnie dziecko, które nie straciłoby szkołę może być dużo mniej spokojne impulsywne nieprzewidywalne wściekłe smutne tak dalej i chodzi o to właśnie dorosły ma ten aparat związane z rozwojem układu nerwowego z doświadczeniem zasobami zewnętrznymi, żeby to stabilność utrzymać dziecko może tego nie mieć bardzo ważna jest to, żebyśmy w oczach dzieci byli takimi osobami, które są stabilne, jeżeli sobie radzimy to my też można szukać pomocy, więc to jest także czasem zaleceniem konsultacji psychiatrycznej u dziecka młodzież oprócz tego, że jest jakaś pomoc dla dziecka i młodzieży jest terapia osoby dorosłe, więc my czujemy, że sumienie dajemy radę no właśnie ta pandemia straty nas rozwalają to tutaj bardzo ważna także, żeby dla tego dziecka pójść i zadbać o siebie czy rozmawia z dziećmi otwarcie o tym np. my dorośli ich rodzice opiekunowie bliscy przeżywamy kryzys zdrowia psychicznego to zależy w jakim wieku jest dziecko i ile dziecko już jako nawóz jest bardzo indywidualna sprawa stoczy może trochę inaczej o tym powiem bo jednym z takich podstawowych oddziaływań, które prowadzi dzieci młodzieży jest terapia rodzinna i przy okazji terapii rodzinnej często jest taki pomysł dorosłych osób, że jeżeli ta ten kryzys dotyczy np. nie starszego nastolatka, żeby tych młodszych dzieci nie brać ze sobą na terapię rodzinną zawsze zapraszamy całe rodziny, która mieszka razem to zawsze mówimy, że nawet, że jest roczne dziecko czy dwulatek to zapraszamy też, dlatego że ten roczny dziecko czy dwulatek czy 57 itd. też jest w tym systemie czuje co się dzieje i nawet jeżeli nie może w sposób werbalny jakoś składnie opowiedzieć o tym co czuje to jego obecność takiej terapii rodzinnej pomaga to co chcę powiedzieć to, że małe dzieci nawet małe dzieci i tak są jakoś zanurzone są małe dziecko czuje, że rodzic jest w kryzysie nie chodzi o to, żeby 5 latkowi opowiadać bowiem mam bardzo poważną chorobę, która polega na tym, że jest mi smutno ale, żeby żeby, jeżeli dziecko tak widzi czuję, żeby nie zamiatać tego też tematu, żeby dziecko miało okazję też porozmawiać, bo ta rozmowa właśnie znowu ma służyć dziecku dorosłemu nie chodzi o to, że mamy teraz dostać wsparcie od naszego dziecka tylko pomóc dziecku zrozumieć jego świat się zmieni czemu jego wiek świecie trudno aby, dlaczego mama albo tata zachowują się tak ani inaczej napisała do nas pani Jolanta złodziej pani Jolanta w odpowiedzi na to co pan mówi czy to znaczy, że każdy kryzys zdrowia psychicznego dzieci czy młodzieży jest winą rodziców czy w ogóle nie w ogóle trzeba zabrać winna tego zdania tak zabrać mi z tego zdania czy dorośli odpowiedzialni za swoje dzieci w różnych zakresach, ale to nie jest także dorosłych winne dziecko złamało nogę jadąc na rowerze czy zachorowało na choroby somatyczne utrzyma zachorowało na chorobę taką związaną ze zdrowiem psychicznym to są skrajne sytuacje, gdzie widzimy, że dorosły jest winny no bo dorosły po prostu wprost krzywdzi dziecko dorosły wprost krzywdzi dziecko to czasem nie ma już nawet miejsca na to na terapię tylko jest miejsce na zawiadomienie służb i pojawia się taka przykra konieczność odebrania od wyjęcia dziecka z takiego trudnego miejsca, ale większości przypadków ja w ogóle myślę, że pojedyncze sytuacje takie pamiętam, żeby wnioskiem z mojej interwencji było to, że trzeba dziecko odebrać rodzinie tak czy teraz obecnie prawie przypomnieć takiej sytuacji pewnie jakieś takie pojedyncze sytuacje były w większości przypadków to jest także to są sprzężenia zwrotne naczynia połączone rodzic odbiera co się dzieje z dzieckiem na to reaguje dziecko odbiera to co się dzieje rodzice i NATO reaguje trzeba też w tym układzie rodzic ma więcej narzędzi na to, żeby coś z tym zrobić, bo jest starszy mądrzejszy ma doświadczenie może zarejestrować się do poradni lub dziecko do poradni, więc rodzic ma więcej narzędzi, żeby działać powinny z nich korzystać na czym polega psychoterapia takich młodszych dzieci powiedział pan o tym, że na terapii rodzinnej potrafi się pojawić pięciolatek z młodszymi dziećmi pan pracuje i jak wygląda właśnie taka takie wsparcie dla tych najmłodszych dzieci na czy ja pracuję również nastolatkami, więc w moim gabinecie bardzo rzadko się pojawiają małe dzieci się pojawiają małe dzieci najczęściej to są też diagnostyka trzeba co jest dużym workiem zaburzeń rozwojowych, czyli to są zaburzenia ze spektrum autyzmu i czy zaburzenia i parki etyczne czy ADHD, więc to są najczęstsze sytuacje, że jeżeli małe dziecko się pojawia w gabinecie to to raczej w tym kierunku patrzymy czy czego że przy układ nerwowy czy umysł tego dziecka funkcjonuje trochę inaczej niż otoczenie wtedy ta interwencja może polegać na tym, że uczymy otoczenie jak z tym dzieckiem funkcjonować proponujemy im dziecko starsze tym łatwiej to zrobić od działań, które dziecko uczy jak ma w tym swoim to w cieniu funkcjonować i małych dzieci sytuacja, w który chciałby włączyć farmakoterapię, czyli leki, jakie podać to jest niezwykle rzadka i to raczej służy temu, żeby wesprzeć te inne oddziaływania niż niż leczyć, żeby to było leczenie samo w sobie ja jestem, bo pani przedstawiła psychoterapeuty dzieci młodzież, ale to, w czym się najlepiej czuje jeśli chodzi o działania psychoterapeutyczne to terapia rodzinna i to jest też kolejny taki kawałek, który bardzo pomaga szczególnie jak dziecko jest małe, bo można powiedzieć, że dziecko małe często te objawy, którą prezentuje się to nie zaburzenie neurorozwojowe to jakiś sygnał tego co się dzieje coś w systemie czy w systemie właśnie co się dzieje, a taki mały przedstawiciel tego systemu jest sygnalizatorem wtedy terapia rodzinna no może bardzo pomóc nie to pan Marek, które napisał do nas z tym pytaniem zada dopisał tras drugiego maila i teraz zgodził się przecież pierwszym przypięte prosił, żeby nie podawać jego imienia teraz już dziękuję panie Marku zgadza się Marek, żeby to podać, że odkrył, że jego ośmioletnie dziecko samo oko w czasie, więc panie doktorze usłyszałam wyraźnie, że pan się trzyma tych też temu i młodzieży i terapii rodzinnej bardzo, ale jeżeli może jest pan w stanie jakoś wesprzeć albo pokierować pana Marka w tej sprawie sytuacja samookaleczenia szczególnie małego dziecka sytuacja, która wymaga diagnoz, które trudno jest powiedzieć coś tak w nie mając dodatkowych informacja pana Marka pokierował, żeby się zgłosić do poradni zdrowia psychicznego dla dzieci młodzieży albo poradni psychologicznej psychoterapeutycznej czy też na takim poziomie psychologicznym czy na tych pierwszy poziomie też może zostać zrobiona bardzo dokładna diagnoza, jeżeli to jest taka sytuacja, która na podstawie mało informacji, ale w opinii pana Marka jest jakimś zagrożeniem dla poważne dla zdrowia lub życia dziecka to można też zgłosić do dyżurującej Izby przyjęć szpitala psychiatrycznego właśnie z oddziałem dziecięcym nie o to, żeby dziecko zostało tam tylko, że po to, żeby ktoś, kto jest właśnie doświadczony psychiatra mógł zdiagnozować ocenić czy wymaga to sytuacja też pilnej interwencji może potrzeba to jest dosyć młody dziecko jeśli właśnie 8 latek się sam określa, więc to to zawsze bardziej niepokoi, ale mam za mało informacji, żeby coś szczegółowo to ja tylko jeszcze dodam, że do takiej Izby przyjemność gość trochę jak na SOR to oznaczenie zakładać od razu, że właśnie będzie tylko podział hospitalizacja tylko może po prostu będzie albo kierowania dalej dalsze badania, a może jakiś jakaś jakaś inna pomoc życia też pamiętać, że no, bo tych izb przyjęć psychiatrycznej dla dzieci młodzieży jest ograniczona ilość ograniczona liczba w Polsce konsultacja psychiatryczna jest godzina 1,5 godziny, więc to też nadto być może dotyczy tak samo jak każdego są róże to jest ostateczność, że to jest także tam zostanie zaproponowany długoterminowe leczenie, bo nie raczej nie wypisujemy tam recept to jest w takiej sytuacji, kiedy spodziewa obawiamy się o życie zdrowie osoby, które tam jedziemy, a w pierwszej kolejności no to w tej chwili jest tworzony ten system poradni psychologicznych nie to jest moment mogą o tym powiedzieć tak panie doktorze się to jest już zapowiedzieliśmy zrobiliśmy ten aspekt być może Terasa przed informacjami jeszcze czy to jest dość skromnie jakoś strasznie cieszy, bo to powstało w ciągu ostatniego roku czy BP ten system co miał ruszyć w marcu kwietniu zeszłego roku wtedy wybuchła pandemia, więc zostało bardzo opóźniona, ale dzisiaj nawet sprawdzałem liczyłem na stronach NFZ-u w Polsce powstało 306 poradni psychologicznej psychoterapeutycznej dla dzieci może, że oczywiście są duże różnice jeśli chodzi o gęstość tych poradni czy są województwa, gdzie jest takich poradni powstało 67, a w województwie Mazowieckim powstały około 70, więc to jest to znaczące różnice wojewódzki Mazowiecki oczywiście też jest najwięcej w Warszawie, ale po pierwsze nie ma rejonizacji, więc to nie zaleca się jechania nawet na stronach NFZ jest napisane nie zaleca się by jechać do poradni, które bardzo odległa, dlatego że ta poradnia ma działać przede wszystkim środy środowiskowo no i tam terminy docelowo powinno być w ciągu 82 godzin pierwszej takiej konsultacji psychologicznej pewnie to w różnych miejscach już nie działa, ale poradnie, ponieważ dopiero powstają one mają realizować określoną liczbę procedur wynikającą z kontraktu miesięcznie, więc jest takie miejsce gdzie, jeżeli ktoś się zgłosi ma szansę ma bardzo duże szanse na to klęcząc z pewnością otrzymać pomoc szybko, więc ja to system, który byłby założenie takie, że system opieki nad dziećmi młodzieżą będzie system trójstopniowy być ten pierwszy poziom, który ma działać w środowisku i tam w ramach tego ma być nie być lekarza ma być psychoterapia indywidualna grupowa rodzinna terapia środowiskowa w sytuacji po doktorze co te straty środowiskowe to jest pierwsze środowisko tak jak u dorosłego terapia środowiskowa łączy to środowisko dorosłego czy miejsce pracy miejsce dziennego pobytu czasem właśnie środowisko lokalne i leczenie psychiatryczne jak dzieci młodzieży terapia środowiskowa to taki nowy zawód, który też powstał w ciągu ostatnich 2 lat terapeuta środowiskowy dzieci młodzież ma łączyć środowisko domowe środowisko szkolne i sprzyjające środowisko terapeutyczne to jest taka wykwalifikowana osoba, która tego, że wiezie dziecko potrzebuje psychoterapii grupowej i psychoterapii rodzinnej np. to potrzebuje też, żeby mu pomóc szkole, czyli to jest po prostu odejść od takiego funkcjonowania, że osoba, która przez okres zdrowia psychicznego czy to dorosły czy dziecko czy nastolatek jest wyrywane z tego samego systemu i np. izolowane podmiejskim, bo to często są od nas właśnie szpitale psychiatryczne każde miasto w Polsce ma swoje tak jak w Warszawie sąsiad Tworki to nawet w języku to się pojawia i przechodzimy także po prostu ma funkcjonować jako część życia właśnie to uzdrowienie dokładnie tak taki takie założenie i to ku nawet Almy pozytywnemu zaskoczeniu zaczęło działać i pomimo tego, że to był trudny rok, że w czasie takiego trudnego roku pandemii trudno uruchamiać kompletnie nowy system to jednak 300 tych poradni zakontraktowano, więc ja mam nadzieję, że w ciągu kilku lat wszyscy nauczymy, że to jest pierwsze miejsce, w którym idziemy, jeżeli mamy obawy czy wątpliwości czy wszystko jest okej naszym dzieckiem, ale też myślę, że w tym systemie akurat tak jak system i przyjęcie z tym systemem potencjalnie dramaty ująć w oczy izba przyjęć którymi pracuje to jest izba przyjęć jest też izba przyjęć dla dorosłych taki młody człowiek trafia widzi osobę nie pobudzone albo ostrej psychozy, która jest osobą dorosłą może się też przestraszyć plus ten czas o oczekiwania system tej poradni psychologicznych to jest system, który ma właściciela w pobliżu domu w środowisku tak być dedykowany tylko dla dzieci młodzieży, więc na to to też jest bardzo ważne, więc jeżeli cokolwiek dorosły człowiek widzi, że się dzieje dzieci z dzieckiem czy młodym człowiekiem to w tym w w to miejsce w pierwszej kolejności powinien kierować to ja myślę, że to pani miała myśli mówiąc o tym rynku, że to jest link, w którym każdy wojewódzki można sprawdzić, gdzie są najbliższe poradnie to są dokładne adresy ze swojego doświadczenia doświadczenia moich pacjentów powiem, że najłatwiej zapisać takiego miejsca idąc tam osobiście, bo tak no być może z powodu tego startu być może w ogóle jakiś kawałek, który w tym systemie działa się dodzwonić do niektóre z tych miejsc jest trudna, ale się tam człowiek znajdzie w godzinach otwarcia to to ma szansę, żeby uzyskać termin i ten termin tak jak mówiłem powinien być bardzo szybkim terminem pierwszej konsultacji tak koniec zmian myślę, że w opisie do tego podcastu UP do podcasty audycji umieścił link właśnie, którym są szczegóły zresztą, jeżeli chodzi o osoby dorosłe podobnie działają centra zdrowia psychicznego i też można znaleźć adresy na stronach centrum tego biura pilotażu centrów zdrowia psychicznego też droższe mogą skorzystać w tych innych miejscach właśnie z tego typu pomocy ja przypomnę numer do studia 224444044 w tym odcinku nowej terapii rozmawiamy o tym jak wesprzeć dzieci młodzież w powrocie do szkoły jak pomóc radzić sobie z niepewnością stresem związanym z możliwą czwartą falą pandemii koronawirusa z tą niepewną przyszłością tego jak ich nauka w szkole będzie wyglądała moim gościem dzisiaj dr Łukasz Stankiewicz psychiatra psychoterapeuta dzieci młodzieży z kliniki psychiatrii dzieci młodzieży Instytutu psychiatrii neurologii i ośrodka rehabilitacji są psychiatrzy Mazowieckie centrum neuropsychiatrii ja nazywam się Zuzanna Piechowicz teraz czas na informację Radia TOK FM zaraz po nich wracamy do naszej rozmowy to dobra terapia dobry wieczór przy mikrofonie Zuzanna Piechowicz to jest audycja dobra terapia jeszcze raz powtórzę, że proszę się martwić ma takie wróci do nas do państwa tutaj do nas do studia już za tydzień jest na zasłużonym urlopie dzisiaj o wsparcie poprosiła pana dr. Łukasza Szostakowicza psychiatry psychoterapeuty dzieci młodzieży z kliniki psychiatrii dzieci młodzieży Instytutu psychiatrii neurologii jeszcze raz dobry wieczór panie w 2, a rozmawiamy o tym jak wesprzeć dzieci młodzież powrocie do szkoły jak pomoc im radzić sobie z niepewnością stresem związanym z tymże może być czwarta fala pandemii nie wiemy jak ten rok szkolny będzie wyglądał ich od razu, zanim jeszcze pod numer telefonu chciałbym pana zapytać zacytować mail od pani Marii pani Maria jest nauczycielką w Kołobrzegu i ma taką sytuację, że dwoje uczniów straciło rodziców, którzy zmarli na covid-19 klasa też wiadomo tutaj tego maila pani Maria wychodzi, że rzecz jest oczywiste, że to dzieci przyniosą ze szkoły już teraz prawie chorowała rodzina, więc to ognisko zakażenia było dość oczywiste i pierwszy raz dzieci wrócą do szkoły właśnie teraz za 1,5 tygodnia i pani Maria pytał o to jak ich wesprzeć jak w ogóle o tym rozmawiać rozmawiać i co zrobić, żeby ten powrót był łatwiejszy, że tak powiedział zareagował właśnie to wiadomo, ale to nigdy nie wiadomo to była także przez te fale były takie, żebyśmy czy w miejsca, których pracowałem też były ogniska 2× w i myśmy nie byli w stanie prześledzić, jaką stronę, którędy jesteśmy lekarzami i i zastanawialiśmy się natomiast to nigdy nie wiadomo no ale właśnie tutaj w sumie nieistotne czy wiadomo czynie, dlatego że właśnie tak sobie szukamy śledzimy którędy, kto przeniósł to był takich mam wrażenie trochę momentami nasz nasze zajęcia to co trochę tak jak byśmy szukali tego winnego to też był taki bardzo nieprzyjemny moment w czasie pandemii, które się pojawił w związku właśnie z młodzieżą, że to oni roznoszą nie chorują nie mają objawów roznoszą ja bardzo protestuje przeciwko takiemu mówieniu o tym to jest choroba to jest choroba się do tego przenosi się bardzo łatwo nie ma jakieś jasnego sposobu na to, żeby uniknąć nauczył nas też osoby, które zachorowały nie zachorowały w zespole nie różniły się wcale tym, że jedne były bardziej ostrożna drugie mniej myślę, że momentami nawet mogło być odwrotnie to po prostu nie mieć szczęście jako swój rodzaj odporności nie wiadomo, więc to jest bardzo ważne wracam do tych dzieci żeby, żeby też porzucić takie myślenie myślę, że to bardzo ważne, żebyśmy jako dorośli miejsc w głowie, że jeżeli w ogóle taki wątek pojawia, żebyśmy automatycznie mogli reagować mówić no nie, ale właśnie nie wiadomo, bo na pewno nie ma nic wspólnego z odpowiedzialnością jeśli chodzi o takie przechodzenie żałoby te są to trzeba być czujnym to znaczy no bo musiałoby też tak standardowo przechodzi się w środowisku najbliższym nie wie, kiedy rodzice zmarli, bo też zostało powiedziane, więc może być także dzieci są dobrze zaopiekowane rodzinnym mieli miały osoby, z którymi mogile mogli o tym porozmawiać czy właśnie mogli sobie to żałobę przepracować być w niej w gronie najbliższych to jest najlepsza sytuacja, jeżeli zostało zauważone także oni mają objawy czy objawy depresyjne objawy PTSD, czyli takiego zespołu po traumatycznego, który może się wiązać, bo też szans no właśnie nie znamy okoliczności śmierci, ale też sporo osób, które zachorowało na covida i umierały to był adres nagle trafia do szpitala i na tym się urywał kontakt trafiały na OIOM i najbliżsi nie mogli nawet dostać jakiś informacji czy w dniu pożegnania się, że tam kontakt zdalny to też nie zawsze był możliwy, więc to jest taka przyczyna taka okoliczność może powodować, że rozwinie się PSD, czyli taki zespół stresu pourazowego i jeżeli byśmy zauważyli, że u takiego dziecka są jakiekolwiek Otóż ta granica między poszczególnymi zaburzeniami psychicznymi bywa płynna, jeżeli chodzi teraz, żeby diagnozować leży pani wychowawczyni tych dzieci zobaczyć co się dzieje to wtedy jest moment na interwencję, ale też trochę można poczekać, bo o czasach takie tematy się po prostu pojawiają wracają w jakiej grupie i mamy my od potem poznajemy, że taki temat, który być może wymaga opracowania bardziej szczegółowego znowu w zależności od wieku to może być poprzez firm poprzez z tym, że właśnie wypuszczamy film to ważniejsze jest rozmowa po filmie często niż sam poprzez zajęcia z psychologiem, bo to też jest ta wyjątkowa sytuacja, że to trauma pandemii dotyczy bardzo dużej grupy osób też tutaj bardzo ważna jest też, żeby uważać ze swoimi trąbami to znaczy, jeżeli ja mam jakiś to właśnie swoje doświadczenia z pandemią to, żebym pracując z młodzieżą jeśli z tych swoich doświadczeń korzystam korzystał w sposób przemyślany to znacznie dlatego też chce odreagować też musi trochę wylanego swojego smutku każdy cokolwiek mówi o swoim doświadczeniu to, dlatego że jestem absolutnie przekonany, że to w tym momencie powiedziane pomoże tym młodym ludziom jakby, podsumowując po pierwsze, poczekać zobaczyć po drugie, oceni czy to bardziej jest na pracę jakąś indywidualną i wtedy można skorzystać z tej poradni psychologicznych albo psychologa szkolnego czy bardziej na taką pracę grupową, bo np. właśnie grupa jest umotywowana tym, że dwoje ich przyjaciół kolegów straciło rodziców 224444044 to jest numer do studia jeszcze raz powtórzę 224444044 oraz adres milowy dobra terapia małpa TOK kropkę FM dobra terapia małpa TOK kropkę FM napisana Kleina nauczycielka pani Wiktoria jest nauczyciel na Podkarpaciu i jej 1 uczennica miała atak paniki w trakcie tych ostatnich dni, kiedy mogli być w szkole pani Wiktoria pisze tak rodzice nie zdecydowali się na żadną pomoc psychologiczną psychiatryczną dla mojej uczennicy wiem, że nie czuje się lepiej obserwuje ją w mediach społecznościowych widzę, że jej nastrój się pogarsza w szkole nie mamy psychologa i nie mamy pedagoga szkolnego, który mówi jej pomóc co mogę zrobić, aby ona lepiej zniosła ten powrót do szkoły, kiedy strony zwrócić się do poradni psychologiczno-pedagogicznej o pomoc, bo każda szkoła ma też poradnie psychologiczno pedagogiczną, która działa w obszarze bez wiedzy rodziców może to zrobić nauczycielka znaczy z tym, że mają taki problem tam może się zwrócić jeśli chodzi o kontakt z psychologiem no to już w danej osoby to wymaga taka sytuacja zgody rodziców zdecydowanie lepiej jest przekonać rodziców, że dziecko potrzebuje pomocy niż w no bo 1 sposób, jaki możemy zrobić bez zgody rodziców to przy użyciu sądu rodzinnego to jest zawsze ten Level wyżej jeśli chodzi o opresji, którą dajemy, więc z 1 tony lub sąd rodziny chcę się one często bardzo pomagają, ale uważam, że to jest taka ostateczność, więc w pierwszej kolejności warto zobaczyć jak będzie ta sytuacja wyglądać zwróci się do poradni psychologiczno-pedagogicznej o albo Super wizja albo taką poradę co konkretnie robić już, przedstawiając bardziej szczegółowe informacje można tak właśnie na antenie podać poradnie psychologiczno-pedagogiczne często oferują Superwizjer nauczycielom to nie jest coś co wymaga zgody na 3 rodzic musi się zgodzić na to, żeby nauczyciel był objęty fachową pomocą psychologów pedagogów, którzy pomagają poradzić z daną trudnością możemy też Tuska taka sytuacja dziwna niepokojąca, że szkoła nie ma żadnego psychologa pedagoga, bo też myślę, że bardzo ważne, żeby taka osoba była w tym gronie pedagogicznym, bo wtedy łatwiej jest też takie dziecko wysłać po pomoc no, a kolejnym etapem Pesy rozmowa z rodzicami i pasz, jeżeli pani będzie widziała to właśnie wśród tej poradni psychologiczno-pedagogicznej w jaki sposób pokazać tym rodzicom, że taka pomoc może być niezbędne dla dziecka, że jeżeli ono nawet nad miarowo dawano to ona nie zaszkodzi psychoterapia ani nawet u osoby, która zdaniem rodziców jest zupełnie zdrowa do może wzmocnić dziecko może powiedzieć spowodować, że dziecko nie będzie bardzo rozumiał swoje emocje będzie bardziej rozumiało w jaki sposób wchodzi w relacje z ludźmi to duże, że może tylko pomoc pomóc ani zaszkodzić to wtedy jest pewnie szansa na to, żeby ci rodzice się na to zdecydowali ostatecznością jest to szkoła też może zawiadomić sąd rodzinny czy wszcząć procedurę niebieskiej karty no bo po to, trochę tak jakby nie dziecko przechodziło z bolącym zębem i rodzice nie chcieli pójść do dentysty czy ręcznie z chorobą dermatologiczną i projekt nie odmawiali pójścia do dermatologa bardzo ważne co pan powiedział o Super wizji, bo wizja to nie jest tylko takie poradnictwo tego co można zrobić, żeby wesprzeć tam uczennica też jak zadbać o siebie jak poradzić sobie z emocjami, które towarzyszą temu nauczycielowi tej nauczycielce właśnie w kontekście wsparcia ucznia prawda tak Super wizja to, bo też to oraz poradnie psychologiczno-pedagogiczne często mają coś takiego jak taką formę pomocy nauczycielom w swojej ofercie, ale osób wizja szkoła też może się zwrócić to licznych organizacji, które robią to czasem trudno to organizacje pożytku publicznego fundacje stowarzyszenia, które mają taką ofertę dla nauczycieli czasem jest to związane z kosztem znaczy szkoła musi zapłacić za taką usługę, ale szkoły też ma swoje środki przeznaczone na szkolenia, czyli zamiast czy w oprócz jakich szkoleń, które też są potrzebne mieć szkolenie, które polega na tym, że Super widujemy trudną sytuację napisała też do nas pani Marlena mamy dużo dzisiaj maili od nauczycieli nauczyciele nie bardzo cieszymy, bo to oznacza rzeczywiście ta społeczność szkolna, której pan mówił czy rodzice uczniowie nauczyciele jakoś wspólnie działa pani Marlena zastanawia się co zrobić, jeżeli wie, że część część grupy jest odłączona od reszty klasy i wierze bardzo dużo i jakby intensywnie ta 1 grupa się spotykała, bo razem jak zintegrować czy w ogóle to jest w jej mocy, żeby zintegrować ich na nowo mówi o klasie 1617 latków to jest wierność może być firma właśnie przemocy trochę trudno powiedzieć, ale na pewno jest ich mocy, żeby coś z tym zrobić, lecz na pewno trzeba to szeregowe tutaj dezintegracja to jest na pewno coś co się wydarzyło okresie pandemii część osób mieszka blisko 6 mieszka daleko też miał dobre łącza część osób miała złe łącza też osób grała Lola część osób nie grała ochrona, więc oczywiście, że trzeba starać się to taka gra dla tych, którzy nie wiedzą jeszcze tylko tak dorzuca, bo pan doktor pracuje dużo z młodzieżą, więc tak, więc właśnie na różnych polach ani się mogli spotykać 6 osób mijała nie spotykała z nimi i to myśmy spieszy się też mówili, że integracja z bardzo ważnym elementem powrotu do szkoły to integracja może być właśnie pewnie właśnie to kolejny problem, że podejrzewam, że dużo wycieczek klasowych nie będzie w najbliższym czasie, bo wszyscy się boją, że będzie czwarta fala i że nawet krzyż będzie próbował będą prowadzić zorganizować trzeba to w ostatniej chwili odwoływać, ale można we własnym mikro w zakresie poświęcić jakieś dni na zajęcia integracyjne na pójście razem na kręgle do Jump City, czyli na trampoliny 3 do kina czy poprowadzić zajęcia integracyjne takie bardziej zorganizowane mające konkretny cel, aby właśnie to myślę, że pilot Super wizję powiedzieć, że bardzo zachęca do Super wizję szczególnie w tym początkowym okresie do tego Super wizja też daje możliwość takiego rozpoznania przez problemy teraz trochę rozmawiamy teoretycznie pani, która napisała ma obawy, że coś może wydarzyć być może tak się wydarzy, ale jak ona zobaczy to klasy to zobaczy dokładnie to wyglądać będzie mogła to opisać opowiedzieć o tym i, bo wtedy być może dostać konkretne wskazówki, bo jak byśmy rozmawiali tych zajęciach integracyjnych one też różne zajęcia integracyjne wybieramy na różne grupy czy różne problemy integracji grupowej czasem integrować mogą zajęcia sportowe czasem integrować mogą zajęcia związane z bardziej tam intelektualnym wyzwaniem, a czasem integracja będzie pójście do kina czasem potrzeba konkretnych już takich zajęć zaplanowanych zaprojektowanych, żeby młodzież jakoś zbliżyła napisał też nas pan Aleksander Warszawy i pan Aleksander obawia się, że jest jego córka uzależniona od urządzeń ekranowych pan Aleksander pisze tak całe wakacje mimo tego, żebyśmy w różnych miejscach na różnych wyjazdach moja córka spędziła przyklejona do telefonu cały czas jakieś urządzenie ekranowe musiała mieć w ręku, kiedy je zabierałem ograniczała próbowałem interweniować kończyło się płacze dramatem Focha i aferą co mogę zrobić, żeby jakoś pokazać córce, że jest świat poza poza ekranowe 5 napadów wiek córki, bo to jest jest po chłopcom to jest 15 lat Wydz oświaty z ciut późno, żeby wprowadzać różne takie zasady prewencyjne, bo to już jestem nastolatek, który słabo przyjmuje ograniczenia od rodziców szczególnie żywność tak pojawia zupełnie nowa w jakimś momencie nie trochę mało informacji tak, iż chodzi o uzależnienia od mediów cyfrowe tylko powiem 22444044 wtedy państwo zadzwonią to pan doktor może dopytać więcej informacji, a przez to może trochę lepiej wesprzeć tak, bo pierwsze uzależnienia formę różnego rodzaju bywają wtórne do czegoś co znaczy, że bywa także, kto rodzić przeprowadzoną uzależnionego nastolatka nastolatek jest depresyjny albo uzależnionego nastolatka nastolatek ma trudności społeczne wynikające z czegoś innego myślę, że nigdy nie jest za późno też na to, żeby jednak rozmawiać o zasadach i wprowadzaniu zasad to znaczy, że telefony, które przyczyniają się urządzenia nowe przyczyniają się do tego powiedział pojawiał zaburzenia snu, że są trudności z koncentracją, że spadają wyniki w nauce można wprowadzać konkretne zasady, że to byłoby też ważne, żeby te zasady były jak najbardziej uniwersalne zasady nie może być tak, że tylko piętnastoletnia osoba ma zakaz korzystania z komórki przy stole, a rodzice korzystają czy np. nie jest wyjazd i w dziecko nie używasz telefonu, a nie starszy brat albo w kuli rodzic używa telefonu i trochę za mało informacji wypowiedzieć co zrobić po to, może być problem taki, który jest problemem psychiatrycznym może być to też problem wychowawczy, a w tym staram się jakoś wtedy ingerować to też może być kwestia nawyku, jakbyśmy znaczy jak my dorośli korzystamy z urządzeń ekranowych to myślę, że często też by przeżyć, jakby to robi właśnie nastolatkowie tak też ważne jest to, żeby proponować coś zamiast to znaczy że, że trudno jest komuś po prostu zabronić odciąć od czegoś co lubi, ale być może są takie zajęcia, gdzie ta piętnastolatka w no, które wygrały z Unii z telefonem, bo to jest właśnie także często właśnie myślimy mówimy o problemach młodzieży to pojawia się telefon holi, czyli właśnie uzależnienie od od telefonu komórkowego czyjaś jakiś takie zaburzenia za zaburzenia związane, ale jestem ciekawa, jakby pana doświadczenia takie gabinetowe go nie pytam pana badania jak ja jak, z czym często przychodzą młodzi ludzie, z czym trafiają młodzi ludzie do pana, jeżeli właśnie dostają to to informacje od rodziców, że ten telefon to za dużo, bo ten komputer to, że młodzi ludzie przychodzą jeszcze przychodzą z własnej woli to przecież widzą też, że mają problem to najczęściej widzą ten problem w innym miejscu niż rodzice znaczy rodzic może przeprowadzić nastolatka, który ma problem z telefonem nastolatek może przyjść pomyśle z czymś innym, bo smutno, bo się boi, bo nie ma relacji rówieśniczych, bo ma zaburzenia snu czasem się uda jakoś spotkać pokazać jak na siebie wpływają nawzajem te trudności, czyli że zaburzenia snu mogą być powodowane przez urządzenia ekranowe i odwrotnie urządzenia jak ekranowe czasem są odpowiedzią nastolatka, bo to tak działa czasem nastolatek mówi, bo ja tam używam tego telefonu, bo nie mogę zasnąć czaty z takiego kręgu, że 1 napędzającego się i wtedy to jest taka sytuacja optymalna najgorzej jest najgorsza sytuacja, jeżeli rodzic przyprowadza, żeby mu naprawić dziecko i że właśnie mam mam zrobić, żeby przestał nadużywać telefonu napisała pani do nas do nas pani Aneta, której córka ma 14 noc niedawno wakacje pani odkryła, że córka sama okalecza odkryła to, dlatego że córka zaczęła chodzić w długich rękawach długich spodniach i zobaczyła, że sąsiad po prostu po cięciu się żyletką córka twierdzi, że to nie jest po cięciu, że to jest zupełnie innego powodu pani Aneta jest świeżo po rozwodzie w wyniku pandemii rozwiodła się z ojcem córki zastanawia się jak namówić się na to, żeby poszła z nią do specjalisty, ponieważ ojciec też neguje twierdzi, że pani Aneta Myśla i właściwie sabotuje jego relacje, które właśnie przez to, że mówi żona się samochód, lecz co zrobić jak jak mu jak przekonać córkę do tego, żeby skorzystał pomoc, choć w przypadku 14 letniej córki tam po prostu pójść z nią ważne jest, żeby te właśnie jak ID czternastolatków 14 latkiem do psychoterapeuty, żeby to dziecko wiedziało, że to jest osoba dla nich, że ta wstępna terapeuta nie będzie realizował mojego zamówienia co w szczegółową z tego ma leczyć nastolatka tylko, że nastolatek ma tam pójść, żeby o swoich problemach porozmawiać lite samookaleczenia by nie były jakoś bardzo nasilone, aby w takiej pracy nawet odsunął ten temat jako taki temat, który niekoniecznie najważniejszy z perspektywy młodego człowieka, bo to jakiś sposób radzenia sobie z napięciem nie jest zdrowym sposobem i no wiąże się z tym ryzykiem, że będzie się np. nasilą czy osoby, które same kary czają są większym ryzyku, z którym w momencie dokonania próby samobójczej, więc to jest także to jest taka metoda, która redukuje napięcia, która nie jest metodą, która sobie tam zawsze będzie działać i i to jest okej, ale ważne jak napięcie zredukowane przez samookaleczenie jak to działa jak wygląda ten mechanizm czy to jest tak, że po pierwsze to wydzielają się różne euro trans gitar, które powodują zmiany tak na poziomie biochemicznym wniosku po drugie, czasem młodzież mówi o tym się jak czuje ból to odwraca ich uwagę od innych rzeczy jak widzą krew to odwraca uwagę od innych myśli czasem jest to związane z taką chęcią samo ukarania się, czyli poczucie winy powoduje, że czy dziecko się okalecza potem często ma wtórnie do tego okaleczenia też poczucie winy szuka ratownicy już taki mechanizm, który nie jest skuteczny bo, bo się nakręca czasem też trochę takie trudniejsze do zrozumienia czy do wyjaśnienia, że dziecko mówi się w ten sposób jakoś jest w stanie poczuć granice swojego ciała znaczy, że jako sieć czuje takie niedookreślone czuje, jakby nie było właśnie granic między nim, a światem zewnętrznym to okaleczanie się pomaga mu poczuć te granice te mechanizmy są złożone można tłumaczyć na takim w tak sposób na biochemiczną czy, korzystając z koncepcji takich związane z euro transferów i psychologiczne, ale generalnie to co jest skutkiem tego to, że to, w którym momencie przestaje wystarczać oraz to, że to jest wtórne do czegoś nie leczymy samookaleczeń tylko leczymy to napięcie, które samo leczenia mają zredukować i to leczymy, dlatego że wiemy, że jeżeli czternastoletnia osoba, bo jakoś sobie te samookaleczenia teraz wypracował jako metodę radzenia sobie ze stresem jest bardzo duże ryzyko, że za rok za 2 lata nie będzie wystarczało teraz właśnie wracam do tego problemu, który zgłosiła słuchaczka to ja bym proponował, żeby pójść czy przekonywać w ten sposób dopuszcza do psychologa, że to jest ktoś, kto ma z nią porozmawiać o tym, że ma napięcia, że jest jej trudno oczywiście problemem jest to, jeżeli 1 rodzic się zgadza, a drugi nie zgadza no bo kodeks rodzinny opiekuńczy mówi o tym, że sprawy o sprawach ważnych dla dziecka decydują oboje rodzice i do tych spraw jest liczony też leczenie czy poprawa stanu zdrowia w związku z tym jednak wykładni prawnych mówi że, żeby leczyć psychoterapeutycznej dziecko trzeba mieć zgodę obojga rodziców, ale jeżeli rodzice nie dogadują to jest to miejsce, w którym wkracza sąd rodzinny czy, jeżeli słuchaczka nie jest w stanie przekonać swojego byłego męża ojca dziecka że, że dziecko ich pomoc wymaga pomocy to czasem jest to przestrzeń, gdzie sąd rodzinny decyduje o tym że, że takie leczenie potrzebna czy pana obowiązuje tajemnica psychoterapeuty Timesa tutaj mówię o tej praktyce psychoterapeutycznej oraz przejdziemy do lekarskiej czy czy, jeżeli nastolatek nastolatka pracuje z panem to czy pan może powiedzieć to co pada w tym gabinecie rodzicowi zdecydowana większość rzeczy jest objęta tajemnicą psychoterapeutyczne swym pacjentom mówi na początku takiego procesu terapii, że to co, o czym rozmawiamy tutaj jest objęte tajemnicą, że mógłbym to tajemnica złamać, gdybym wiedział, że część to jakaś krzywda poważna i to właśnie chodzi o poważną krzywdę, bo nie chodzi o to, że ktoś tam gdzieś po, których tylko no mówimy o poważnych życia albo, że swoje życie zdrowie zagrożone lub no zagrożone jest życie zdrowie innych osób na skutek tego co co przeżywasz i też to co zawsze mówię tym ludziom, że nie będzie także ja po sesji poproszę rodzice i powiem z tej sesji tylko, że jeżeli dojdą do wniosku, że ja muszę, o czym opowiedzieć swoją ulicę najpierw sobą o tym porozmawiam później przekaże to swoim rodzicom czy to się odbywa w dialogu z takim klientem klientką młode narody tak oczywiście, że to jest też, że te granice są płynne, że inaczej jest w przypadku dwunastolatka inaczej jest w przypadku siedemnastolatka i innego rodzaju tajemnice mają 11 latki siedemnastolatki, a jak jest tajemnicą lekarską, bo to co innego tajemnica gabinetu psychoterapeuty co innego jest kamienica tajemnice gabinetu lekarskiego jak to wygląda jak wygląda taka wizyta nastolatka ciągle jest także kontakt psychoterapeuty jest dużo intensywniejszy i dużo bardziej osobistej dużo większa jest szansa, że tam się pojawił tak bardzo ważnej osobiste treści, więc jeśli ta różnica jest w dużej mierze wynikał z tego się też młody człowiek, który przechodzi do gabinetu psychiatry mówi mniej niż w taki, który niż powie w gabinecie psychoterapeutycznych poza tym część wizyty takie psychiatrycznej odbywa się w ogóle, gdzie są i jest 1 i druga strona jeśli chodzi o tajemnicę psychiatryczną to ja myślę, że ona jest w dużej mierze podobna do psychoterapeuty często też nie powtórzę rodzicom mojego pacjenta, że nie dziecko przyznało, że nie zapaliło papierosa albo, że nie powiedzieć zwierzyła się jakiejś kwestii związanej z życiem intymnym, jeżeli to nie było związane z łamaniem prawa, więc to jest aż tak dużej mierze podobnie trzeba się staruszce wynika w dużej głównie z różnicy kontaktu terapeutycznego psychiatrycznego czy, jeżeli skarpa jest psychiatrą psychoterapeutą czy to jest także i psychiatryczne psychoterapeutyczne może pan czy tego samego pacjenta czy też raczej rozdziela, jeżeli chodzi młodzież raczej się rozdziela oczy, zwłaszcza że młodzież ma też duże oczy u dorosłych też dosyć często się rozdziela to oczywiście zależy od nurtu, jakim się pracuje i na takim problemem się pracuje nie ma już ktoś przechodzi jakąś taką dorosłych z krótką interwencję związaną z nim zaburzeniami lękowymi i terapeuta behawioralny poznawczy, który jest też lekarzem czasem prowadzi po to, leczenie, jeżeli to jest długi proces i pracuje się do takich głębszych obszarach często się toczyć, ale to mówię tylko to to są indywidualne kwestie, a w przypadku psychiatrii dziecięcej młodzieżowej jestem raczej zwolennikiem rozdzielenia tego, że też nie wyjątkowa sytuacja może być dziś, gdy to się łączy także, dlatego że młodzi ludzie mają często się uszło takiego rzeczy związane z wiekiem dużo takich potrzeb w różne ktoś to nie psychoterapeuta ma rozmawiać o tym np. co jest źródłem trudności w relacjach rówieśniczych, a psychiatra ma wypisać zaświadczenie o nauczaniu indywidualnym teraz w momencie, w którym ja mam w podjąć decyzję czy ten czy ten młody swoje potrzeby nauczania indywidualnego ja wolałbym, żeby to była taka decyzja oparta na przesłankach merytorycznych związanych z tym, jaki ma rozpoznanie co takim rozpoznaniu służy, a nie na tym, że ja jestem bardzo koszt, jakim bliskim kontakcie dotyczącym tego tematu psychiatra nie zawsze dzieci młodzież wypisuje leki, ale czasem wypisuje lekarz wypisuje leki, bo to nie muszę okresowo ZES nie zdecydować o ważeniu dziecka albo nie, jeżeli dziecko powie o tym, że mu pojawiła się jakaś zmiana skórna to mam sprawdzić jak to wygląda z kolei w kontakcie terapeutycznym to jest coś co w moim opinii nie służy kontakt terapeutyczny częsty kontakt oparty na relacji słownej czy ma znaczenie do jakiego terapeuty wprowadzane nasze dziecko chodzi o płacz czy trzeba się nawet czy to jest psychoterapeuta psychoterapeutka czy czy raczej nie widzi pan, który zatrudnia się zastanawiać przy nocnych, bo no to dostępność psychoterapeutów nie jest ta jest inny temat niestety smutniejszy, ale także stawiam czy w takim świecie, kiedy decydujemy czy, jeżeli byłaby obca zdecydowania no, jeżeli by wiedział, że jest psychoterapeuta lub psychoterapeutka tobym zapytał się, bo uważam, że w ogóle wydawanie wyboru dziecku jest jest w takiej sytuacji dobra, że nie chodzi tu teraz, bo to zrobił casting i przejrzał 10 terapeutów wybrał najlepszego tylko powiedzieć może pójść do takiego pana, bo taki pan do ten pan ma strony, która tak wygląda tak wygląda ta pani ma strony, która tak wygląda, bo ta pani pracuje w taki sposób ten pan pracuje w taki sposób, a czasem swoim pacjentom, którym proponuje, który ma możliwość proponowania wyboru daje ten wybór w praktyce to jest także siatką ten wybór Jasnej mówimy psychoterapeutów, a to zdecydowanie sfeminizowane zawód, więc dominują psychoterapeutki i nie tylko w kontekście psychoterapii dzieci i młodzieży zadzwoniła do nas pani Łucja Warszawy dobry wieczór pani Łucja dobry wieczór tu słychać tak słuchać panią pani na antenie dziękuję bardzo, mam takie pytanie, bo my mówi pan doktor przed chwilą pan tej trudności w ustalaniu nie wiem czy granit ale, ale ustalanie zasad jeśli chodzi o nastolatku pan konkretne pytanie 17 lat ma zespół Aspergera rzeczywiście gra właściwie grał przez całe wakacje nie ma takich dodatkowych zainteresowań, które go wciągało tego komputera, a nawet atutami próbujemy go gdzieś tam wciągamy byli wychodzimy tak czy inaczej on wraca potem gramatyki rośnie tak jak chciał nadrobić ten ten czas kiedy, kiedy nie był przy komputerze i też by słyszy od niego taki komunikat się ma takich dla osoby, z którymi gra to nie są osoby z jego bliskiego środowiska się znają tylko online ale, żeby bardzo dobrze mu się nimi gra tak, żeby tak właśnie różnica między kolegami też miał po ma porównanie, grając z kolegami z klasy czy też nie pyta rocznie, które tak naprawdę 6 gazu w klasie nawet integrować to jest pierwsza klasa zaczęła się i teraz pół roku była pandemia tak naprawdę nie są jakoś tam bardzo ograniczonym pyta wójt czy tych osób, które kosztami im bliżej jest też młodsza o rok i innym twierdzi, że te dzieciaki są CN dziecinne coś mu przeszkadzać, że teraz bardzo rzadko i Migra oczywiście także np. nie wiem, kiedy wieczorem wadzi np. nie wie nad ranem mieć duże już dziś na jakość zaczyna robić, a aż 7 rok kładzie spać mówi nam, że rzecz, że ma problemy z zaśnięciem próbujemy też tłumaczyć, że to jest właśnie od tego nadmiernego używania urządzeń ekranowych, ale no tak to my tłumaczy, a szczególnie ja teraz zupełnie nie jest przy przyjmowane panie doktorze czy pan jakieś pytanie do pani Łucji jeszcze, bo panisko mówi o tym, że takim głównym kłopotem jest to, że za dużo gra tak trzeba też grać 2 godzinach, że to wpływ na obszary to wpływa jego zaciera dużo gra w momencie, kiedy chcielibyśmy, żeby nam pomóc albo, żeby już skończył grać, że poszedł wcześniej spać to często złości się albo albo krzyczy albo karty wyprasza nam spokoju w Legii, że czasami tak tak mnie tak ratowali się bardzo denerwuje i pytały czerwone na twarzy krzyczy twierdzi, że tak większość osób gra od ich też padają słowa ciśnienie niecenzuralne nie wiem czy rzeczywiście tak jest to jest normalne jeśli takich emocji coś wcześniej idzie, ale mam też poczucie, że to trochę już jest nie, że to, że to nie także nie powinno tak wygląda tak jesteś też sam nie ma takiego hamulca no dobrze dwudzieste trzecie to pewnie dwudziesta czwarta matka to wakacje kończy granie i i i już ID, ale też jest także szyba mówi o tym, że za chwilę będzie chodził do szkoły ani on wolałby nie wracać stacjonarnie wolałby, żeby lekcje były zdalne będzie musiał dużo wcześniej wstawać jechać gdzieś tam do tej tej szkoły prawa, więc no tak jakby chciał teraz ten czas, który przyjedzie nie będzie, bo będzie zabrany na jakiś tam lekcje czy pracę domową teraz zrobić, ale przecież tak się po prostu nie da tak wydaje się, że wtedy, jeżeli będzie strata 1 wróci do szkoły nie będzie mógł grać tyle samo jak jak czas porzucić nagranie jak teraz święta tak to trochę tak jakby ktoś miał więcej napić dlatego, że ma później rzecz dużej trzeźwości to myślę sobie zauważyć to jest taki klub tego problemu trzeba robotę służb bardzo złożone, bo pani mówi o tym, że odmówi np. aby inni tak mają może tak może nie mała to jest trudne do zweryfikowania myślę i jakoś jednak rozmawiamy o takich zasadach, które powinny obowiązywać, którzy po pierwsze w ogóle rozmowy o zasadach może się odbywać od 2002. 30 kiedy jest mega napięcie, bo mam coś nie idzie albo chce dokończyć albo czuje, że państwo chcą to właśnie zabrać, a państwowe chcą pójść spać woleliby, żeby nie był przy tym komputerze w tym momencie, czyli handlu rozmowa o zasadach grania lepiej, żeby odbywała w spokojnej atmosferze warto jest w ogóle w Niemczy na ile pani wie co gra co z czym jest dla niego ważne co lubi, bo to też jest także rodzice czasem widzą, że no właśnie ktoś tam gra i to ich złości, ale tak naprawdę pytam, ale jak dziecko najbardziej lubi to zupełnie nie wiedzą oni wiedzą na czym polega nie mówię nie chodzi o to teraz pani drugi komputer kupiła zaczęła z nim grać tego ona równolegle w tej samej drużynie tylko o to, żeby w ogóle wiedzieć co w tym chodzi po to, też może wyjaśniać, dlaczego nie gra jakąś określoną liczbę czasu jakoś określoną liczbę godzin jakoś określony czasami czasami słyszę te argumenty mogą, bo pyta pan ogląda akurat chyba nie gra natomiast natomiast często słyszą, że mama, ale teraz przestanę to to tam nie wiem zbierałem czy przez ileś tam budowałem prawda trawniki pukają takimi jak też niewrażliwy na ile to jest też oczywiście prawda, bo wydają się po prostu tak wyspecjalizował już koniec zwierza się nie orientujemy tak 11 prawda czy to rzeczywiście tak jest też niemal do końca pewności czy czyta mówi mówi prawdę taką się zdarzało takie taktyczne skład mógł przerwać w danym momencie, gdyby grał ktoś może może coś innego broniłem i coś tam zrobić, aby taki skład, który po prostu widzę, że to napięcie naprawdę służy jako krzyczy tak nie byli tak będzie dwudziesta czwarta po prostu trzeciego już nie ogólny mieszkamy w bloku inną właśnie tutaj też kolejna rzecz proszę państwa mogą wprowadzać też zasady związane z tym, że to wpływa na życie innych osób on jest też oczy nie da odpowiedź jakoś precyzyjnie na to pytanie, bo pewnie, gdybym ja spotkał takiego siedemnastolatka w gabinecie kwatery, żeby przyszli nota dla też wypytał go co w tym chodzi, ale są jakieś ramowe zarówno wiemy ile to jest dużo ile to jest optymalnie wiemy że urządzenia ekranowe utrudniają zasypianie wiemy, że szczególnie ten rytm dobowy okresie roku szkolnego jest ważny itd. więc dopiero po zebraniu tych wszystkich informacji można ocenić czy zaplanować jakąś konkretną interwencję, że on jest uzależniony od tego grania, czego ja nie wiem, ale tak należy ocenić Echa to też trzeba zaplanować interwencję w zależności od tego tego dodatkowego o problemach robiłem też uwagę swoim pacjentom w w okresie zdalnego nauczania, które miał problem zgraniem to w proponowaniu wiem, że byłoby ważne jednak, żeby mieli osobny pulpit do grania osobny pulpit do pracy zdalnej po to, żeby właśnie Ano właśnie nie łączyć tego tylko nowa im dziecko starsze powołani do 17 letnim synu siedemnastoletni młody człowiek to już bardzo trudno wprowadzić zasady jeże na pod niżej albo nie zauważy, że jest problem albo nie są to zasady, które tu są jakoś opresją uzasadnioną to znaczy żyją jest uzależnione opuszcza się w szkole nie wiem zachowuje się agresywnie to wtedy to może być uzasadnienie dlatego, żeby państwo narzucają jako zasadę i trzeba przeciąć, ale mówię to na pewno to celem jest trudno to odpowiedź na to pytanie ja na pewno bym nie proponował żadnego rozwiązania swojemu pacjentowi bez namawiania, zanim na, ale w tym, że nie można, bo jest ja w ogóle się też takim zamiarem, żeby gdzieś pójść albo są też się, że nie one tylko tak, bo chcemy by koniecznie Aspergera wtem on od dziecka od małego miał problemy ze zna, więc myślę, że ja obserwuję teraz tak moglibyśmy narodowej powiedział także tam minimum tej 1817 tak był młodszy to można sobie grać poty powinien przecież by takiego troszeczkę inaczej funkcjonuje także możliwość tam słabiej reagować na te sygnały ciała, ale myślę, że mąż żyje za takim etapie nasz z tym, że po prostu nam do funkcji chyba usłyszał od kogoś zupełnie dosłownie po realną bo, bo są i poradnie obszary te poradnie psychologiczne, które wspominaliśmy do tego trochę kradnie uzależnień terapeuci uzależnień można zdiagnozować to jest uzależnienie behawioralne czy tylko to jest na działanie coś co robi, dlatego że nie ma innego sposobu przeżywania z grupą rówieśniczą oczywiście to też jest prawda może jakąś tam gra jako swą grupą to może być grupa, która mieszka w Warszawie, ale może być też grupa, która jest rozrzuceni po całym świecie i finansowego ta ważna dla niego kontakty społeczne, a tak tak dokładnie dogodnie czy jest do pana doktora mocne kości nie wiem, więc dowiedzieć epitetami albo ile, bo pani Łucja może to już bym ze zostawiła poza anteną proszę napisać dobrą terapią po to, kropkę FM Jan proszę pani, gdzie pan doktor przyjmuje, ale może już tutaj pana doktora na na antenie na wizytę nie wpisujemy datę, jeżeli plan oznacza wjazd dziękujemy za telefon dziękuję również do dobrego wieczoru zadzwonił też już na koniec naszej audycji pan Szymon z Poznania panie Szymonie pan na antenie zapraszam dzień dobry właściwie dobry wieczór dobry czy dobry ja mam takie pytanie, bo jest kuzynem mojej najbliższej kuzynki, które masz naście lat nowa, czyli prawie 17 i no rodzina rodzice kuzynki wychowujemy sposób jak bardzo mocno konserwatywne dojść no nie zważając na byt wiara ja mam jeszcze bardziej liberalne w związku z tym mam pytanie czy może nie do końca związane z matowych na koniec też się też w pandemii pani chodziła także w domu kuzynka plan pytanie czy w związku z tym jako członek rodziny powinienem chodzić paradę rodzica jeśli uznają, że tak się nie tak czy NATO dziecko nie ma zbyt wiele kontaktów i TV, ponieważ na, jakim jest konserwatywne wychowanie czy nasza impreza większy Francuzkę, która chętnie niedopuszczalna panie Szymonie to jeszcze zadam pytanie pomocnicze czy pana zdaniem pana kuzynce dzieje się krzywda tak ona ona generalnie narzeka NATO i gdzieś tam są kłótnie w rodzinie pani utrzymanie czy pana zdaniem pana muzyce dzieje się krzywda tak panie doktorze to teraz zapraszam pana trzeba też obiektywna krzywda taka w sensie relacji społecznych jak wiadomo, że rolnik sam lub kilka dam panu taki wiek tego jest przełomowy notariusz ja myślę bardzo trudno cokolwiek robić przeciwko rodzicom to znaczy to jest niezależnie od tego jaki mamy pogląd, że jesteśmy konserwatywni liberalni, jeżeli będziemy z tym swoim poglądem ja tak mam w swoim otoczeniu są rodzice, którzy są ode mnie bardziej konserwatywni moich pacjentów są i miałam takich pacjentów, których rodzice są dużo bardziej liberalni i oczywiście też zupełnie na sytuację, kiedy pan jest w rodzinie, ale myślę, że jest jakiś w tym część wspólna rzecz rodzice nie powinni jakoś do więzienia wejdę w starciu z rodzicami powinno nie to tutaj to powinni państwo do dokręcania śruby albo oni to pewni Panie Ministrze mam dla to wiadomo, że natychmiast przegramy nie zmienią psychiatrę pewnie gdybym uczył nie wiem moje rodzeństwo jak mają wychowywać dzieci to ten też w rodzinach tak to bym bardzo duże na kwarantannie przebywają ja myślę już idąc do tego tematu, że tam może być wspierającym kuzynem i może pan, żebym być taką taką osobą, którą tak kuzynka będzie mogła w sposób otwarty różnych ważnych dla niej tematach porozmawiać właśnie wchodzą w zwarcie z rodzicami znacznie nie mówiąc im, że coś tam robią źle, a z drugiej są właśnie, bo to też można by sama tzw. chodzi ten okres 8 na jakie ona wyglądać zupełnie taki trochę boi się o to, że po prostu to jest bardzo uciśnionych przez rodziców później nagle w wieku 18 lat pamiętam przypadek to jest moje KNF miała tak dawno temu rewolty prostować wyrywane inspektor wchodzi jakiś zły bardzo rzeczy, ponieważ była tak bardzo ucieszona Ania później, ale zapewniają takiego pana no właśnie pan jako taką osobę, której może wtedy się od SW odezwać powiedzieć opowiedzieć o swoich pomysłach na wyrwanie się, że pan też był jakąś osobą taką, która będzie w ten krowa tutaj tak tak może myślę, że ktokolwiek zrobić coś przeciwko nie tylko mówi rodzicom, ale w ogóle systemowi radnemu, jeżeli wasz terapeuta rodzinny pomyśli sobie i uciśnionych dziecko to ja zawalczy o dziecko w tej terapii rodziny taka terapia rodzin napada, jeżeli nie ma ciocia wujek chce za bardzo zawodna buntować dziecko przeciwko rodzicom no to taka relacja też osłabia nie tylko, dlatego że rodzic jakoś zareagują, ale że ten system, który pan mówią też jako swą Homo starsza znaczy ta dziewczyna funkcjonuje w tym z tymi rodzicami rodzice funkcjonują z nią i tak być może gdyby, gdyby właśnie ktoś próbował za bardzo zmienić nie tylko rodzice zareagowali ale ona by też zareagowała poseł Tomasz poradzić to, żeby pan właśnie dla nich dobrym obiektem, który ma nam, żeby rozmawiać o swoich różnych wątpliwościach trudnościach obu bokach dobra czy nie wchodzić tam też prezydent poczuł w tym relacje rodzicielską po prostu chcę być bardziej im podpowiadać budować relacje z tą kuzynka jeszcze jest po rozumie, bo pan doktor panie doktorze proszę sprawdzać czy ma rację ale, żeby budować relacje być znaczącą dorosło do tej osoby, która może czuć się w jaki sposób opresji, bo moim dajemy czas to nie doceniamy tego jak znaczący może być dorosły, który jest innym dorosłym niż rodzice właśnie wody tak nauczyciel tak jak należy go o pomoc do tyczy się by wiadomo, że ten grząski grunt to samo dotyczy wiary i bajania wiary, że spokojnie chodzić, ale tak ze swoimi opiniami masz jakieś wstępne rozmowy z siostrą, która ma syna chodzącego okres nastoletni, bo chcą mieć coś poprosić mu kupił w tajemnicy przed rodzicami na wiadomość tylko panie doktorze teraz pan go strasznie tutaj po prostu ma pewnie Radia no nie, ale właśnie chciałem powiedzieć, że może tak magister palę nie, ale ja zatrudniam 2 siostry powiedziała mi o tym, że to jest taka no właśnie o to, bo moim zdaniem jest ważny to, żeby wiedział, że może ze mną porozmawiać, że mając równocześnie miał do mnie zaufanie, że Rze, że może mieć jakąś tajemnicę przednią, a jeżeli to będzie coś co jest niebezpieczne co będzie zagrażające to, że ja tej tajemnicy no jak zareaguje czy chodzi o to, żeby ta kuzynka miała taką właśnie możliwość z panem porozmawiania o różnych ważnych sprawach, ale że coś będzie pan wiedział czuł się, że to zagraża jedno co pan zareaguje 1 no to nie podatne na żądanie strony żadne takie rzeczy tylko niebezpieczne to ona i chce tego portu no wiadomo jak to jednak niż tam wypicie 1 piwa czy przypadkiem natrafiono uważam, że nie uciekłem i tak wychodzi rzeczy, które praktycznie przez każdy każdy nastolatek Azja jak zwykle nas ma takie uprawnienia firma właśnie jakiejś nie miało cioci wujka, który wiedział ciut ciut więcej naszych szalonych pomysłach niż nasze nasi rodzice, a dobra okazja to co wmawiają, że chodzi też, gdy tam w rozwoju rynku ręką, gdyż może troszeczkę w pełni z rodzicami, ale z kamiennymi nie wsparcie atakować budować relacje z nią budowę, a nie zasieki na rodziców dobra trzymamy kciuki panie Szymonie dziękujemy reform dobrana panie doktorze zbliżamy się do końca naszej audycji została dosłownie kilka minut ja jeszcze chciałam zapytać pana na koniec o taką taką krótką krótkie podsumowanie właściwie tego jak zadbać o o oto młodzież w tym powrocie, czyli my zadbajmy o siebie jak dorośli bośmy stabilnymi dorosłymi skupmy się może na relacjach i obserwujmy wszystkie zmiany w zachowaniu czy coś jeszcze do tego do tej listy pan to życiu tak podsumowała nasze ostatnie to rodzina jeśli myślimy o tym poziomie podstawowym opieki, czyli albo tych poradniach psychologicznych albo psychologię szkolnym to, że nikt nie jest za wcześnie, żeby zareagować na lepiej zaś zareagować za wcześnie czy zarachować niepotrzebnie niż coś przeoczyć, bo po to, też ten system był budowany jako system środowiskowy czy system taki właśnie blisko i zdeptać adresowany do celowo w tym pierwszym poziomie nie ma lekarza psychiatry żeby, żeby nie było takie, że ktoś tam trafia dopiero się dzieje coś bardzo poważnego się włączyć leki czy ma diagnozę choroby psychiczne lepiej pójść tam nawet z kryzysem, który okaże takim kryzysem, który łatwo też łatwiej jest takim kryzysem sobie radzić jeśli my szybko się zgłosimy do po pomoc jeszcze przypomnę lista miejsc będzie w opisie do tego podcastu na stronie tokfm PL ta będzie nim, gdzie będzie można znaleźć nie można się pod taką pomoc dla dziecka czy nastolatka zgłosić bardzo panu dziękuję moim gościom się dr Łukasz Szostkiewicz psychiatra psychoterapeuta dzieci młodzieży z kliniki psychiatrii dzieci młodzieży Instytutu psychiatrii neurologii i ośrodka rehabilitacji są psychiatrzy mazowieckiego centrum euro psychiatrii to już koniec audycji dobra terapia wydawcą się dzisiejszej audycji w ogóle wydawcą dobry trop jest Tomasz Kopka realizował tę audycję Jacek Kozłowski już za tydzień wraca Armen Mekhakyan, więc zapraszamy w piątek po dwudziestej ja nazywam się Zuzanna Piechowicz do usłyszenia Zwiń «

''Obawiam się powrotu dwójki moich dzieci do szkoły''

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: DOBRA TERAPIA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 09:00

Najnowsze Podcasty

PISA 2022. Oczywiste banały czy adekwatne badanie?

Senacka delegacja wróciła z COP28 w Dubaju. "Zmiana idzie"

Najtrudniej jest uzyskać zgodę od plemienia. Potem wystarczy wspiąć się 300 m pionowo w górę [podróż do Gujany]

Ucieczka ambasadorów PRL. Romuald Spasowski i Zdzisław Rurarz robili to w trosce o siebie czy ojczyznę?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL