REKLAMA

Noc św. Bartłomieja, czyli krwawe wesele paryskie

Powrót do przeszłości
Data emisji:
2021-08-23 22:00
Prowadzący:
Czas trwania:
49:28 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
do przeszłości ach, co to był za ślub królewska siostra Małgorzata książę na war Henryk w katedrze Notre-Dame związali się dozgonną przysięgę małżeńską ku ostatecznemu pojednaniu katolików protestantów ku wiecznemu pokojowi religijnemu, a potem Paryż ogarnęło wesele ilu gości zjechało do miasta panowie huk nocy każdy ze swoją świtą także protestanccy kupcy mieszczanie tyle narodu jest w stolicy obecny adm. Gas Partyka linii przywódca hugenotów ski nie tyle się Rozwiń » bawi ile czyni zadość licznym obowiązkom, kiedy wraca wieczorem z posiedzenia rady królewskiej do swego wynajętego mieszkania niespodziewanie padają w jego kierunku strzały 1 trafia go w ramie rana nie jest śmiertelna admirał odwiedza sam król Karol dziewiąty, bo ma wielkie dlatego żołnierze poważanie rana jest pańska, ale ból jest mój mówi mu zapowiada wnikliwe śledztwo monarcha zdaje sobie sprawę, że ten przykry incydent może pogrzebać pokój religijny, a wracać do stanu poprzedniego wojen buntów i zamieszek nikt nie ma ochoty, tyle że zbyt wiele osób chce akurat załatwić swoje interesy lub swoje porachunki król spada misterną sieć intryg dworskich znienacka opuszcza też Paryż ambasador hiszpański co może zwiastować wolne z ultra katolicką Hiszpanią Karol dziewiąte jest pod ogromnym ciśnieniem a, że to osobowość chwiejna i depresyjna to w sytuacji zagrożenia automatycznie wraca pod rozkazy matki Katarzyna Medycejska tylko na to czekała podczas wieczornej narady w Luwrze przekonuje nasz Francja pękła znowu na 2 obozy jego królewska mość znajduje się w wielkim niebezpieczeństwie bądź ze strony katolików bądź ze strony hugenotów jedyną obroną wydaje się być atak atak na hugenotów król jest w amoku wykrzykuje do burmistrza Paryża by zabić wszystkich tak by nikt nie pozostał kto by mógł te zbrodnie wypominać podsieci nad ranem w Paryżu rozlega się strzału Karol, który tej nocy wcale nie spał wówczas w 1 minucie trzeźwieje wysyła gońca do zbrojnych by poniechał akcji, ale jest już za późno krwawa jutrznia paryska rozpoczęta jest 23sierpnia 1500 siedemdziesiątego drugiego roku jest z nami dr Sebastian Adamkiewicz historyk publicysta muzeum tradycji niepodległościowych w Łodzi dobry wieczór panie doktorze dobry wieczór pani dobry wieczór państwu będziemy dzisiaj w szesnastowiecznej Francji, którą to Francją wstrząsały wówczas krwawe wojny religijne na terenie Francji znajdowało się wówczas ponad 2000 gmin huk nocki ich, do których należało około 400 000 wiernych to mniej więcej 10% ówczesnej ludności Francji i ta doktryna religijna Calvina zdobywała coraz większą liczbę wyznawców i to już nie tylko wśród kupców rybaków żeglarzy, ale także wśród intelektualistów wśród drobnej urzędniczej szlachty to się bardzo nie podobało dworowi francuskiemu szczególnie Katarzynie Medycejskiej królowej matce de facto sterującej polityką francuską no i Katarzyna Medycejska przez długi czas toczyła z innowiercą sami wojny jak rozumiem takie wojny wewnętrzne jak to zwykle wojny domowe wewnętrzne były niezwykle wyniszczające dla państwa francuskiego no oczywiście to jest epoka wojen religijnych konfliktów religijnych, które przemierzają wszystkie ówczesne państwa europejskie, o czym oczywiście one albo wyrastają do rangi wojny militarnego starcia albo takich konfliktów wewnętrznych sporu między religijnych, bo to co nazywamy reformacją było tak naprawdę dla ówczesnej Europy szokiem ten rozłam wewnątrz kościoła Zachodniego kościoła rzymskiego były rozłamem trwałem, ale takich rozłamów jeszcze było wiele w średniowieczu przecież dochodziło też są też do podobnych rozłamów, dlaczego ten był taki szczególny, dlatego że na te podziały religijne na poły filozoficzne doktrynalne nakładały się również podziały polityczne i o ile Rzeczypospolitej obojga narodów np. system polityczny wymusił pewną tolerancję religijną wymusił zupełne inne podejście do reformacji, choć i tak konflikty były o tyle w takich państwach, które dziś dążyły do centralizacji ustroju takich jak chociażby Francja problemy różnic religijnych były bardzo poważne, dlatego że różnice religijne zazwyczaj niosły za sobą również kreowanie różnych postaci centralnych postaci, które stawały się dla określonej grupy religijnych religijnej pewnym autorytetem bardzo łatwo te autorytety wyrastały już nie tylko na autorytety religijne co autorytety polityczne dlatego też różnice religijne w takich państwach jak Francja były szczególnie groźne dla władzy dla scentralizowanej władzy albo władza, która dążyła do centralizacji to jest epoka we Francji, który dąży się do centralizacji do absolutnie rację władze monarszej i w takim państwie oczywiście tak głębokie różnice religijne, które nakłada się również różnice polityczne oczywiście były nie do zaakceptowania dlatego też w latach sześćdziesiątych wieku szesnastego rozpoczyna się we Francji okres wyniszczających wojen religijnych, które przeplatane są z chwilą tymi okresami pokoju próbą porozumienia właśnie pomiędzy francuskimi katolikami, a francuskimi hugenotami, czyli kar winami, bo to są wyznawcy wyznania kalwińskiego wydaniu francuskim nazywanej gen tam po trzeciej takiej wojnie domowej syn Katarzyny Medycejskiej zawarł z hugenotami pokój mamy 8sierpnia 1500 siedemdziesiątego roku ten traktat daje go notą swobody praktykowania kultu i pozwala na obejmowanie funkcji publicznych jako gwarancję bezpieczeństwa otrzymują także 4 twierdza jak rozumiem władze doszły do wniosku no, że nie da się hugenotów całkiem wyeliminować zwalczyć trzeba się z nimi ułożyć Nowak też sytuacja międzynarodowa sytuacja międzynarodowa nie sprzyjała konflikt kontynuacji konfliktu zagrożenie ze strony Hiszpanii Wielkiej Brytanii to wszystko skłaniało do tego, żeby porozumieć z hugenotami chociażby miał być to tylko porozumienie takie do sztuczne porozumienie chwilowe, które w każdej chwili można było przecież zerwać faktycznie takie porozumienie sentencja zostanie ono zostało przyjęte, ale jeszcze pewną gwarancją przyjęcia właśnie tego porozumienia miał być ślub ślub córki Katarzyny Medycejskiej Małgorzaty i Henryka z Nawarry cięcia Morskiego Henryka burbona Henryka burbona późniejszego RK czwartego, bo się dopłaty wreszcie do Korony królewskiej wówczas człowieka, który uważany był właśnie takiego politycznego lidera hugenotów, chociaż jego określenie religijne było nieco dziwaczne ze względu na to, że jego matka była protestantką jego ojciec był Kalwinem on przez pewien czas oczywiście utrzymywał, że jest protestantem później jego ojciec wymusił na nim deklarację, że jest katolikiem później znowu deklarował się jako protestant w słynnym roku 1500 siedemdziesiątym drugim, który dzisiaj będziemy mówić w czasie liturgii katolickiej występował w czapce na głowie co też było pewnym manifestem jego protestant kości no w każdym razie to jest właśnie to jest niezwykle ciekawa interesująca postać Henryk Burbon i ten ślub jego Małgorzata była zła miał być pewnym takim podsumowaniem pewnym pieczęcią na tym porozumieniu między francuskim monarchą Karolem dziewiątym de facto sterowanym przez Katarzynę medycejską, a hugenotami, czyli rozumiem taki symbol narodowej religijnej zgody w postaci ślubu i wesela, ale przed chwilą pan powiedział panie doktorze, że to mogło być porozumienie tymczasowe, które w każdej chwili mogło zostać zerwane to jest także rządzący Francją grali trochę na zwłokę teraz ten konflikt przedłużanie tego konfliktu nie jest nam na rękę tego wyciszy, ale być może będziemy wracać do tego pomysłu by hugenotów wyeliminować byśmy byli państwem jednak katolickim to nawet nie jest kwestia katolickości Francji, chociaż niewątpliwie ona też była istotna i tylko komornik wolności religijnej tak być może nawet homogeniczna religijny, ale ją zwrócił uwagę na coś innego Otóż pamiętajmy, że państwo nawet w państwie scentralizowanym są różne frakcje co różne frakcje nawet w dyktaturach w państwach autorytarnych i radcy funkcję współczesnej Polsce i w partii rządzącej, choć wszyscy wiemy, kto porusza się murkami to jednak są różnego fakt różnego rodzaju akcje jednak ta walka buldogów trwa ciągle pod pod dywanem tak tak samo było ówczesnej Francji porozumienie można było zajrzeć na chwilę zaspokajający ambicje poszczególnych liderów, ale we Francji istniała bardzo silna frakcja katolicka na czele z rodem z wizji ruszy to był bardzo ważny ród Hery widz już wówczas takim liderem politycznym tego ruchu także jego prawa brat kardynał francuskiej, ale często byli tacy liderzy tego Stronnictwa katolickiego i w każdej chwili to właśnie Stronnictwo mogło zacząć zdobywać pewną przewagę być bliżej władczyni czy bliżej króla i wówczas w interesie oczywiście władzy królewskiej byłoby zwrócenie na nich właśnie uwagę rozpoczęcie kolejnej wojny z hugenotami, tym bardziej że faktycznie to było co prawda bardzo aktywne bardzo silnej też wsparte dużymi francuskimi rodami Stronnictwo religijne we Francji, ale miało zaledwie około 10% wyznawców dużo mało trudno określić, ale od rozprawy z hugenotami zawsze można było powrócić wracam do ślubu teraz 18sierpnia 1500 siedemdziesiątego drugiego roku na ten ślub ma miejsce tak jak pan doktor powiedział Małgorzata siostra króla i córka Małgorzaty medycy miejskiej no i protestanci król Nawarry Henryk Burbon Bourbon zjawił się w Paryżu całą swoją świtą trudno dziś dociec ile osób z nim przyjechała szacuje się, że około 800 panów hugenockich liczną służbą, licząc jeszcze kupców mieszczan, którzy także przyjechali do stolicy, żeby śledzić to co dzieje się w Paryżu to miało być wielkie wydarzenie, które miało pojednać skłócone Stronnictwa skłócone części narodu, chociaż oczywiście narodzin w tamtym momencie jeszcze nie mogliśmy mówić tak oczywiście to wydarzenie miało być takim punktem, który będzie zalało skonfliktowaną Francję, ale w tle tego wydarzenia toczyła się zacięta walka polityczna Otóż wspomniałem wcześniej o akcji vis już bardzo poważnej silnej akcji trakcji katolickiej, a z drugiej strony byliśmy tam frakcje genewską, na której czele stał Gaspar drugi Gaspar drugi coli bardzo poważne również polityk admirał dowódca wojskowy jego ojciec Franciszek był z kolei marszałkiem Francji prowadził wojny u boku Henryka drugiego razem przeciwko Karolowi piąte mówił bardzo poważna rodzina zresztą wizja się i rodzina Colin miały pewne zatargi prywatne Otóż wspomniany marszałek Francji i Franciszek coli został skrytobójczo zamordowany prawdopodobnie właśnie na zlecenie wizji już stąd też właśnie jak też zatarg prywatne gdzieś w tle tego wydarzenia ślubnego był, ale również skomplikowała się sytuacja międzynarodowa Otóż hugenoci bardzo nakłaniali króla francuskiego Karola dziewiątego do wejścia w konflikt ówczesną monarchą hiszpańską oni Niderlandy oni girlandy, do których monarchia hiszpańska rościł sobie u wówczas pretensję i do tego sporo w tym sporze Francuzi mieli właśnie poprzeć mieszkańców Niderlandów, w których zresztą również to Stronnictwo Biernacki zaczęło rosnąć siłę, ale z kolei Stronnictwo katolickie zaczęło bardzo silnie naciskać na Katarzynę medycejską, żeby do takiego Sojuszu nie doprowadzać ich, żeby takiej wojny zrezygnować, żeby nie wchodzić w konflikt z kolei hiszpańskim w takiej atmosferze z 1 strony sporu w prywatnych konfliktów prywatne, a z drugiej strony wielkiego sporu Międzynarodowego miał się właśnie odbyć ślub Henryka malarza no ślub odbył się bez większych problemów weselisko trwało tak przez pierwszych kilka dni wszystko szło zgodnie z planem jak najbardziej wszystko słowo, że z planem my odbywały się uroczystości odbywały się turnieje, które zazwyczaj przy takich okazjach są odbywały się również spektakle teatralne nawet w tych spektaklach teatralnych wystąpili wspomniany hl Regi wspomniany Karol dziewiąty, którzy odgrywali tam różnego rodzaju Stenki było takie przedstawienie miało symbolizować właśnie to pojednanie między hugenotami katolikami i właśnie w rolach, które były w tym przedstawieniu przewidziane występował monarcha występował pan młody, więc wszystko przebiegało no oczywiście zgodnie z planem, ale oczywiście te sprawy zakulisowe, których wcześniej wspomniałem ciągle gdzieś pod spodem gdzieś w zakamarkach ówczesnego Paryża trwały wspomniałem o postaci Gaspara drugiego Colin admirała, który w tych dniach uczestniczył w ramach Królewskich bardzo silnie nakłaniał Karola dziewiątego do wejścia w konflikt z Hiszpanią i Hiszpanią ultra katolicka dodajmy, bo zmusza wiele znaczenia nią tak dokładnie i Katarzyna Medycejska w pewnym momencie zaczęła mieć go serdecznie dosyć tego właśnie Gaspara drugiego zresztą bardzo złą sławę zaczął robić wspomniany Henryk k di vis już, który też Katarzynę medycejską namawiał do tego, żeby sprawę załatwić tak jak to załatwiało się w ówczesnej monarchii monarchia, czyli w jakimś jakąś aktem skrytobójców, żeby tego na para nieco uciszyć jego ambicje uciszyć już na wieki i faktycznie do takiego zamachu na gaz paradę Colin doszło został postrzelony, kiedy wracał uliczkami Paryża został postrzelony został jedynie ranne ukryty został w swojej komnacie i tam starano się te rany wyleczyć natomiast sprawa hugenotów bardzo oburzyła to był 1 lider z liderów Stronnictwa genewskiego, więc ta Sielska atmosfera to sielanka weselna została tym zamachem próbą zamachu prawdopodobnie zainicjowaną przez wzruszyć Katarzynę medycejską została nieco naruszona naruszona na, tyle że niebawem pociągnęła za sobą kolejne wydarzenie, ale jeszcze próbowano tym wydarzeniom z 1 strony zapobiec z drugiej strony podsycić i o 2 rzeczy chciałbym pana doktora dopytać bo kiedy adm. Gaspar drugi został ranny miał strzaskane Rami tak 2 strzały padły w jego kierunku organ go trafił właśnie Trzaska murami to kiedy go ukryto właśnie i opatrywane to sam król przyjechał do admirała wraz ze swoim osobistym lekarzem i ponoć miał wówczas powiedzieć admirałowi rana jest pańska, ale ból jest mój no i Karol dziewiąty, które miał wówczas pojąć, że pokój religijny, który dopiero co tym weselisko został przypieczętowany może za chwilę zostać pogrzebane wskutek zamachu zapowiedział przeprowadzenie wnikliwego śledztwa w tej sprawie to 1 wątek, który chciałbym zapytać czy o to postępowanie Karola dziewiątego przynajmniej początkowej fazie tego konfliktu, a z drugiej strony spotkałam się z takimi teoriami wśród historyków że, że tak naprawdę to Katarzyna Medycejska przeprowadziła taką niezwykle przebiegu Heathrow grę to nam to znaczy chciała się pozbyć jednych przeciwników, czyli hugenotów rękoma innego przeciwnika, czyli wspominanego przez pana już kilkukrotnie Henryka wizji rusza, żeby to po prostu vis już wykonał całą tę brudną robotę i pozbył się dla Katarzyny Medycejskiej tak naprawdę dla siebie żona skorzysta hugenotów co pan na to no cóż może zaczną tej postawy Karola dziewiątego postawy Karola dziewiątego w całej tej sytuacji jest groteskowa, ale wynika z grupy kości tej postaci to jest człowiek, który jest pod bardzo silnym wpływem matki to jest polityk, który tak naprawdę nie jest politykiem samodzielnym ona oczywiście mógł głosić różnego rodzaju deklarację muszą faktycznie takie śledztwo się odbyło nawet znaleziono winnego przyczyny przyczyn cóż z tego, że ta machina wydarzeń wówczas już rozsyła mało tego, kiedy ona już rozstała się na dobry Car dziewiąty przestał w pewnym momencie reagować zachowywał się zupełnie biernie, kiedy na ulicach Paryża mordowano hugenotów Karol dziewiątego nie widzimy, więc by to jest człowiek, który nie ma realnej władzy politycznej ówczesnej Francji taką realną władzę polityczną ma niewątpliwie Katarzyna Medycejska i stąd też wszelkiego rodzaju oskarżenia, które w kierunku Katarzyny Medycejskiej są kierowane są kierowane również oskarżenia o to, że ma za sobą liczne próby właśnie skrytobójczo trucia kreowania różnego rodzaju intryg i oczywiście te wydarzenia, które wówczas we Francji się odbyły i to co się wydarzyło było na rękę Katarzynie Medycejskiej i z pewnością część z tych wydarzeń Katarzyna Medycejska musiała brać udział przy czym warto również zapamiętać, że tego typu oskarżenia w ogóle bardzo często stawia lokal kobietom, które miały jakieś ambicje dotyczące Wład bardzo często oskarżano ją skrytobójczo owo bardzo często oskarżano o otrucie bardzo często kierowano wobec nich bardzo poważne oskarżenia taki los miała chociażby Polska królowa Bona i czasami te oskarżenia mają charakter trochę takich oskarżeń dzisiaj byśmy powiedzieli, że fantastyczne studia genderowe można by przeprowadzić na Otóż oskarżono o 4 przebyły prawda, żeby wyrokować, które tak po oskarżano kobiety przede wszystkim z racji tego, że były kobietami i twierdzono, że skoro mają ambicje dotyczące władzy to siłą rzeczy muszą dążyć do nich w sposób skrajnie niemoralne stąd też bardzo wiele takich oskarżeń którymi się spotykamy dotyczących właśnie różnych różnej gry która, którą byśmy określili jako nieetyczną niemoralną często przylegała do tego typu postaci przylegała również do Katarzyny Medycejskiej historycy do dziś spierają się czy noc Świętego Bartłomieja faktycznie jest misterny planem ułożonym w gabinetach Katarzyny Medycejskiej czy jest wynikiem gry pomiędzy różnymi stronnictwami gry, którą pewnie Katarzyna częściowo była zamieszana, ale być może nie kontrolowała wszystkich wydarzeń, choć były one jej koniec końców na rękę to jeszcze 1 wątek, bo córka Katarzyna Małgorzata świeżo co za ślub Jona Henrykowi w swoim pamiętniku wspomina o groźbach wysuwanych przez delegację hugenotów wobec właśnie Katarzyny Medycejskiej po postrzeleniu admirała miało tak poruszyć Katarzynę, która tu cytat upewniła się, że powyższe wydarzenie czy zamach na admirała tak zmieniło bieg spraw, iż jeśli się nie uprzedzi ich genomów planów natychmiast tej nocy dokonają zamachu na króla i królową czy rzeczywiście ze strony hugenotów potem zamachu oparł oczywiście wrzało tak po tym wydarzeniu agenci byli oburzeni, o czym pan doktor mówił byli gotowi na jakąś rozprawę jakąś zemstą jakiś rewanż faktycznie jest taki wątek poruszany historiografii, który mówi o tym, że u bierności po zamachu na jakaś para drugiego faktycznie sami planowali zamach porwanie być może porwanie być może zamach na rodzinie królewskiej ten zamach, który miał również przymusić Karola dziewiątego do stanięcia po stronie hugenotów wywołania wspomniany już wielokrotnie wojny z Hiszpanią i mówi się o tym, że noc Świętego Bartłomieja to co się wydarzyło nocą Świętego Bartłomieja było w pewnym sensie efektem również tego, że otoczenie, które było najbliżej rodziny monarszej dowiedziało się o planach tego zamachu i był to pewien odwet pewna próba ratowania się przed zamachem ratowania się, która wymknęła się spod kontroli przybrała taki ani inny charakter także możemy tutaj powiedzieć o nakładających się na siebie w planach skrytobójczo czy i działaniach zakulisowo, a może chodziło tylko o to panie doktorze, żeby wyeliminować samego admirała i że potem to wszystko wymknęło się z po kontroli goście raz wracając do pamiętników Małgorzaty ona pisała także admirał wedle słów Katarzyny Medycejskiej będzie ciągle zagrażał państwu i choć stwarza pozory, że jest przywiązany do króla i pragnie mu służyć we Flandrii jego jedyne zamierzenie to siać niepokój we Francji, więc królowa chciała w tym przypadku uwolnić królestwo tylko od tej zarazy od samego admirała zamach się nie powiódł na potem wypadki potoczyły się potoczyły się za chwilę powiemy co pana tak faktycznie admirał to była postać, która by tak jak wspomniałem długa noc cieszyła się ogromnym autorytetem to jest zawsze problem Otóż to nie jest człowiek bezpośredniej rodziny monarszej jednocześnie dysponuje dużo większym autorytetem niż niejedna osoba monarszej rodzinie sama Katarzyna Medycejska, choć oczywiście przewiny by to jesteś ciekawy przykład polityczki, dlatego że ona miała bardzo niskie poparcie społeczne, jakbyśmy robili wówczas sondaży popularności to z pewnością byłaby na czele różnego rodzaju sondaży na najbardziej niepopularnego polityka, a z drugiej strony no Bano się jej Bano się ona jednak ten autorytet władzy tym autorytetem władzy dysponowała no cóż to przypomina różnie będę się do dzisiejszych czasach odwoływały współczesnej polskiej historii natomiast będą niewątpliwie było tak, że w tych Stronnictwa byli też politycy o bardzo popularni Kaspar był bardzo popularne stąd też niewątpliwie można powiedzieć, że jeden z celów Katarzyny Medycejskiej, ale też Stronnictwa katolickiego było to, żeby tego popularnego dowódcę wojskowego wyeliminować tym samym, osłabiając hugenotów, osłabiając zapał do walki a dlaczego w tych dniach panie doktorze znienacka opuścił Paryż Paryż ambasador hiszpański co niektórzy odczytali jako zapowiedź wojny z Hiszpanią, która wybuchnie czy Francja będzie tego chciała do tego parła czy też nie do hossy z Hiszpanii bali się oczywiście tego że faktycznie by ten ślub, bo między Henrykiem Małgorzatą może spowodować, że do tego konfliktu do tego sporu dojdzie obawiano się też oczywiście zamachu stanu we Francji stąd być może właśnie to opuszczeniem ambasadora Hiszpanii przez ambasadora Hiszpanii opuszczenie dworu ówczesnego dworu paryskiego jak już mówi pan doktor wcześniej Karol dziewiąte w tamtych dniach znalazły się pod takim ogromnym ciśnieniem politycznym, ale też rodzinnym był osobowością jak twierdzą historycy chwiejną depresyjną kapryśną na pewno mało władczą i w sytuacji zagrożenia po prostu wrócił pod rozkazy matki i jesteśmy teraz 23sierpnia wieczorem w Luwrze, gdzie ma miejsce narada no tak ma miejsce ma miejsce narada i wówczas w czasie tej narady właśnie padają oskarżenia padają sugestie, że wspomniani już hugenoci na czele z Caspara drugim szykują odwet szykują odwet na rodzinie królewskiej i wówczas, gdy już właśnie wspomniany Henry wizją gorąco zaczynają nakłaniać do tego, żeby po pierwsze, aresztować samego Kaspara coli albo też po prostu go zgładzić, a także jego najbliższe otoczenie wytypowana jest wąska grupa genotyp to nie jest grupa tak potężna jako ostatecznie padła ofiarą tego pogromu ma być to wąska grupa hugenotów, która ma zostać aresztowana, bo też była na miejscu to wrażenie i politycznych i faktycznie Karol dziewiąty w tej sytuacji pozostaje zupełnie Bier wrócę teraz do pamiętników Małgorzaty, która opisywała wieczorną naradę tak, że Katarzyna przekonała syna, że Francja pękła znów na 2 obozy i jego królewska mość znajduje się w wielkim niebezpieczeństwie bądź ze strony katolików bądź ze strony hugenotów, czyli trochę jest także Katarzyna Medycejska Karolowi dziesiąte przedstawia sytuację w następujący sposób albo powiesz po 1 albo po drugiej stronie albo będzie zagrożony przez jednych albo przez drugi, więc po prostu oni muszą załatwić załatwi muszą tę sprawę między sobą, żebyś ty wyszedł z tego cało no tak to było to była także do faktycznej Katarzyna Medycejska wydaje się, że miała tutaj rację tłumaczy w sytuacji takiej, jakiej była ówczesna Francja 2 w takiej sytuacji, w której faktycznie na czele hugenotów, ale na czele Stronnictwa katolickiego stały bardzo silne postacie tak naprawdę opowiedzenie się po 1 ze stron gdzieś było zupełnie naturalne czy monarcha musiał się opowiedzieć po 1 ze stron, bo hugenoci z kolei też prowadzili bardzo twardą grę hugenoci którzy, choć stanowili zaledwie 10% rysuję społeczeństwa francuskiego to jednak i tak gra na wywołanie konfliktu z Hiszpanią na wywołanie sporu wojny przez bardzo poważnej wojny bardzo poważnego konfliktu, który ogarnął by Europę zachodnią no to były argumenty postulaty bardzo silne stąd też faktycznie Katarzyna poniekąd miał rację, że w takiej sytuacji Karol dziewiąty musi opowiedzieć się po 1 ze stron trzeba też wziąć pod uwagę to, że Katarzyna sama Katarzyna Medycejska również mogła być wówczas pod wpływem wizji osób, chociaż nie cieszyli się oni zaufaniem i przecież sam Henryk wizję później zostanie również zamordowany na zlecenie Henryka trzeciego, czyli naszego Henryka Walezego, ale to już po wielu wielu latach od tych wydarzeń to jednak Stronnictwo wzruszy wtedy wydawało się być bliższe królowej jeszcze 1 argument mogą tutaj królową przekonać Otóż po stronie wzruszy stała prawdopodobnie straż paryska straż paryska i burmistrz ówczesnego Paryża, więc bardzo konkretna siła, która mogła dokonać sprawy skupiono tam jak zanotowała Małgorzata król miał w amoku wykrzyknąć właśnie do wizji ruszaj do burmistrza Paryża, ale zabijajcie ich wszystkich, aby nikt nie został kto by mógł mi to wypominać i około trzeciej nad ranem to już jest 24sierpnia 1500 siedemdziesiątego drugiego roku rozlega się w mieście pierwsze strzały pierwsze kroki tych, którzy chcą przeprowadzić tę krwawą rozprawę z hugenotami oczywiście prowadzą do domu wracającego do zdrowia po zamachu admirała tak, aby miało zostaje zamordowany w pierwszej kolejności próbuje się oczywiście bronić trwa walka w jego domu natomiast zostanie zamordowany później zresztą papież ówczesny papież zostanie poinformowany, że tak naprawdę coli umarł od razu, które wydane zostały w tym zamachu, które się wcześniej odbył stąd też zresztą sam papież wybije wówczas medal pamiątkowy z tej okazji dopiero później, kiedy dowie się o kulisach nocy Świętego Bartłomieja to zacznie całe to wydarzenie też mocno potępiać w swoich pismach i więc nota jesteś ciekawy to jesteś ciekawy wątek natomiast jeszcze Toyota uzupełni nowa, bo czytałem panie doktorze, bo oczywiście ta zbrodnia dokonana na Admira była taka makabryczna niedużego przyszyto mieczami potem ciało wrzucono na bruk z okna, a potem jeszcze wizji już kazał odepchnąć głowę konającego admirała i głowę zabalsamowane posłano właśnie papieżowi do do Rzymu i początkowo Grzegorz trzynasty miał być wielce uradowany takim obrotem sprawy ponoć kazał nawet oddać salwę armatnią ze słynnego zamku Świętego anioła rozpalić ognie na ulicach, bo było to jakiś tam zwycięstwo nad innowierców sami tak, którzy sprzeniewierzyli się wierze katolickiej tak byli byli od stęp ca tak tak uważano został on sam innowiercy też nie byli dłużni Pakistan jak ich samych jak jak nazywano właśnie katolika katolików też przecież dokonywano mordów napadano nam napadano na zakonny napadano klasztory też zresztą uwagę na to sami katolicy wypominali ogromne okrucieństwo daje nam się czasami, że to dwudziesty wiek językiem okrucieństw jak dwudziesty wiek dał po prostu udział wre biorą technologie, które umożliwiały masowe dokonywanie różnego rodzaju zbrodni natomiast zbrodnie ludzkości towarzyszyły zawsze takie spektakularne mordy odbywały się to wyrzucanie z okien odcinanie głów wysyłanie w formie prezentu to jest taki nowożytne średniowieczne standardy przy tego typu sytuacja faktycznie, jakby całe okrucieństwo, które również było po stronie hugenotów i okrucieństwo wojen, gdzie zostało wrzucone kozła ofiarnego w postaci Gaspara został przedstawiony również papieżowi jako taka postać dość nieprzyjemna stąd tak mocno uratowało ówczesnego papieża, ale tak już wspominałem, kiedy dowiedział się o kulisach całego tego wydarzenia no to jego opinia o tym co się wydarzyło w Paryżu nie da się zmodyfikowała na niekorzyść katolików mówił pan tej krótkiej liście, na której określono, kto ma zostać fizycznie wyeliminowane, czyli zabity ale kiedy zabito admirała no to zaczęła się rzeź pozostałych zgromadzonych w Paryżu hugenotów, bo ich sporo to były całe rodziny tak to nie byli tylko panowie Hugo noc, o których mówiłam na samym początku to były matki z dziećmi tak całe rodziny przyjechały na na ten sztuki na to są blisko do do Paryża jak to się stało, że nagle po prostu Paryża spłynął krwią wystarczy czasami jednak ich kraj 1 plotka jedno wezwanie nakręcając się tłum, który dokonuje Tumultu to są też sytuacje, które wówczas w Europie są ryby na porządku dziennym wszelkiego rodzaju Tumult, które wybuchają najczęściej i ofiarami pana padają np. Żydzi, kiedy mała plotka tak tura podnieca tłum, która zachęca tłum do dokonywania zbrodni i tu było podobnie prawdopodobnie chodziło tutaj wąską grupę, ale z tej wąskiej grupy spiskowców maga ona zaczęła dorastać w zasadzie do wszystkich hugenotów i zarówno ostra mieszkańcy miasta zaczęli dokonywać tej rzezi się zupełnie wymknęło spod kontroli zarówno Katarzyny Medycejskiej i pewniej burmistrza Paryża, ale także wizji ruszy, którzy oczywiście byli obrotem sytuacji zachwyceni, ale faktycznie sytuacja zupełnie się wymknęła spod kontroli i mieszkańcy Paryża katolicy mieszkańcy Paryża no doprowadzili do istnej rzeźni mówi się tutaj, że mogło zginąć od 4 nawet do 8000 hugenotów, którzy wówczas przebywali na terenie Paryża nuncjusz papieski, który wówczas w stolicy Francji przebywał sam wiaty zanotował przez 2 dni wszystko co żywe na brzegach Sekwany zabijało gwałcił kradło widziałem, jaką zachłannością paryżanie łupili miasto do tego stopnia, że wielu ludzi, którym w głowie nie pozostało, że mogliby pewnego dnia posiadać koni stołowe srebra zdawało się zdumiony faktem, że mają teraz tego w bród, czyli taki Tumult tak i jednocześnie chęć dorobienia się okradzenia tych, których się najpierw zabiło to jesteś wtedy cecha bardzo charakterystyczne Otóż zawsze Tumult ma kilka warstw pierwsza warstwa to jest niewątpliwie ta warstwa oficjalna warsztaty z niechęci wobec grupy często za tym stoją jakieś interesy polityczne i próba realizacji tych interesów politycznych, ale czasem tego typu Tumult również w tych niższych warstwach swoich mają cele czy Amerykę tyle, czyli czyste interesy takie, które co prawda tłumaczone są ideologicznie tłumaczone są jakąś swoją idei wojną polityczną, ale tak naprawdę dotyczy to kwestii zwyczajnych kwestii życiowych, jeżeli huk nota przyjechał z majątkiem no oczywiście była to szansa na przejęcie tego majątku nawet uboższe warstwy paryżan korzystały na tym niezależnie od tego czym był to huk nota czy nie być może nawet NIK mieli nawet pojęcia, że jest to Get no ale który wskazał, że tak to jest człowiek, którego można mordować to oczywiście z tego korzystano to jest również bardzo często we wszelkiego rodzaju pogromach, że ta warstwa polityczna podsycana jest różnie również różnicami majątkowymi chęcią zysku z chęcią łatwego zysku przejęcia majątku tego, kto jest zabijany nuncjusz pisał o tych 2 dniach się, że tak naprawdę masakra trwała aż do 29sierpnia przypomnijmy, że zaczęła się nad ranem 24sierpnia, pochłaniając tych kilka tysięcy ofiar otrzymują przed chwilą pan doktor, ale też uderzono w huk no i hugenotów w Orleanie w regionie Bordeaux w Tuluzie tam też były tysiące ofiar zastanawiał się, gdy jak to się rozchodziło nową mediów społecznościowych wtedy nie było telewizji także nie, a ta wieść chyba szybko poszła w kraj, doprowadzając do takich samych wystąpień przeciwko hugenotom w różnych innych częściach Francji no to jest też pasjonujące jak informacje się wówczas rozpościerał szły, bo np. w ówczesnej Polsce rok 1500 siedemdziesiąty drugi wieść o śmierci króla wciąż około tygodnia do 2 tygodni praktycznie po całym terytorium tego wielkiego państwa polsko litewskiego się rozwinęła kupcy najczęściej tego typu informacje roznosili, jeżeli w mieście trwa Tumult to prawdopodobnie kupcy również z niego uciekali przenosili informacje informowali o tym co się dzieje w Paryżu to prawdopodobnie było źródło takiego Tumultu oczywiście niektórzy historycy dopatrują się też zorganizowanej akcji, ale wydaje się, że do takiej zorganizowanej akcji raczej nie dochodziło raczej myślę o tym, że po prostu ludzie, którzy z Paryża albo uciekali, bo czasami też katolicy, którzy czuli się zagrożeni nie wiedzieli co się dzieje mogli z Paryża uciekać tego typu informacje z ucha do ucha przekazywali i tak one docierały do innych miast ta atmosfera zagrożenia i pewnego podniecenia również wprowadziła do rzezi, które się w tych miastach odbywały, a jak to masakra została wygaszona ona po prostu sama się zwinęła czy też jakaś decyzja polityczna, która sprawiła, że opanowano tłum, bo rozumiem, że można opanować siły porządkowe wojska, które np. wizją wyprowadził tak na ulice Paryża, ale co z tym tłumem oszalałym, który morduje np. dla zysku jak to się zakończyło wydaje się, że wydaje się, że jednak tłumu, który trwa kilka dni no sam musi w pewnym momencie zacząć powoli wygasać, bo też ofiarę zaczyna brakować też skala tego co się wydarzyło była na tyle przerażająca przeraziła samo władze uchwały wówczas monarszą całe otoczenie monarchy był absolutnie przerażone tym się wydarzyło stąd też tłumu, który zaczął się powoli sam wygasać częściowo również była to decyzja polityczna, aby zaprzestać działań przeciwko hugenotom i te 2 sprawy z 1 strony to naturalne wygaszanie Tumultu po kilku dniach jak decyzje polityczne dotyczące tego, że faktycznie władza nie brała dalszego udziału w podsycanie tych nastroju doprowadziły do tego, że ten tłumów zaczął być wygaszane, bo jeszcze 1 sprawa na ten niewątpliwie zaważyła opinia międzynarodowa Otóż to wydarzenie noc Świętego Bartłomieja przyjęte zostało w ówczesnej Europie w większości z ogromnym oburzeniem nawet w krajach katolickich spotkało się tą niechęcią przykładem takiej niechęci chociażby Rzeczpospolita obojga narodów obawiano się, że tego typu do tego typu wystąpień może dojść również w innych krajach europejskich jak pisał prof. Janusz Tazbir w dziejach nowożytnych czegoś takiego nie było, żeby zaprosić elity na wesele, które miało być pojednaniem, a tam ją wyrżnąć nic dziwnego, że to zrobiło wrażenia nic dziwnego i wrażenie zrobiło to na, tyle że była to kwestia kluczowa w pierwszej wolnej elekcji po śmierci Zygmunta Augusta, kiedy właśnie poważnemu kandydatowi do tronu, jakim był Henryk Walezy, który też zresztą w tych wydarzeniach brał udział był wtedy w otoczeniu Królewskim panie bliższym otoczeniu Królewskim Ross zarzucano właśnie to, że takiej rzeźni hugenoci, jakiej brał udziału oczywiście wcześniej ambasadorowie Francuzce starali się obroni stara się przedstawiać argumenty za tym, że były to jedynie wypadki, że Henryk Walezy nie miał z tym nic wspólnego, że żaden sposób nie może się to przełożyć na bieżącą politykę, która będzie prowadzona w Rzeczpospolitej, ale m.in. z tego powodu to tzw. artykuły henrykowskie nie wpisany został punkt dotyczący tolerancji religijnej został przepisany z Konfederacji warszawskiej i mało tego polscy protestanci domagali się od króla zaprzysiężenia tego punktu, czego ale do czego nie chciał zrobić, ale domagano się od niego zaprzysiężenia stawiające bardzo konkretny warunek jeśli nie zawsze się, że nie będzie władał to była też oś konfliktu o władzę Henryka Walezego w Polsce ta niechęć ze strony obozu protestanckiego wobec Henryka Walezego m.in. była spowodowana nocą Świętego Bartłomieja my i tym wszystkim co wydarzyło się w ówczesnej Francji, choć w ówczesnej Rzeczpospolitej też dochodziło do różnego mu różnego rodzaju Tumultu i rozpraw z protestantami to oczywiście nie przybierały one takiej skali, jaką była od Świętego Bartłomieja zostały Henryka Walezego pozwolę sobie wrócić do Henryka Nawarry, czyli młodego małżonka, który w trakcie nocy Bartłomieja ocalił swoją głowę, bo zadeklarował przejście na katolicyzm jak teraz jesteśmy już po nocy Bartłomieja no jest Henryk jak rozumiem cały czas żonaty z Małgorzatą tak no i jak wygląda sytuacja we Francji hugenoci zostali wyróżnieni oczywiście nie wszyscy, bo to jest 10% ówczesnego społeczeństwa francuskiego, więc wszystkich nie zabito no jak to się dalej układa no oczywiście hugenoci dysponują taką potężną twierdzą zresztą gwara Rosell swej twierdzy w tej twierdzy oczywiście się bronią rozpętanej kolejny konflikt z hugenotami ten konflikt trwa aż do uchwalenia tzw. edyktu Marczyńskiego, czyli edyktu, który będzie takim werdyktem tolerancji religijnej ten edykt czy wprowadzić już właśnie nasz Henry Henryk de Bourbon, ale będzie to wówczas król Francji, ponieważ po śmierci z kolei naszego Henryka Walezego króla francuskiego to właśnie Bourbon stanie się kole Francji ale zanim się stanie tym królem Francji to wypowie takie słynne zdanie, że Paryż wart mszy i znowu porzuci swój protestantyzm na rzecz katolicyzmu, ale jedną z jego również pierwszych decyzji będzie właśnie Gdański Edek bardzo ważny w historii Francji, ale edykt, który przez kolejny ruch francuskich, którzy nastąpią po Henryku będzie próbowała będą próbowali włamać Medyk na wszelkie możliwe sposoby także walka religijnej wojny religijne spory religijne pomiędzy huk notami francuskimi katolikami będą trwały nadal zresztą no dzisiaj ten obraz Francji mamy nieco zatarty liberalizm francuski my mamy zatarty tym, że to jest państwo silnie laickie, ale wówczas Francja nazywana była państwem Arktyka Polic kim m.in. te spory religijne konflikty z protestantami były również powodem tego, że tak monarchów francuskich postrzegam noc Świętego Bartłomieja to przypomnijmy 1500 siedemdziesiąty drugi rok, a edykt nantejski, o którym pan doktor teraz opowiada autor dopiero 1500 dziewięćdziesiąty ósmy, czyli jak rozumiem jeszcze 26 lat takich konfliktów religijnych potem ten edykt nantejski, który też tak jak pan panie doktorze mówił nie przeżył zbyt długo zapewnia usługę tę wolność wyznania lub wiek czternasty odwołał go całkowicie w 1600 osiemdziesiątym piątym roku i to właściwie powoduje likwidację protestantyzmu hugenoci emigrują do Niderlandów do Prus do świeca arii do Anglii co skutkuje w rezultacie osłabieniem gospodarczym Francji na koniec chciałbym jeszcze zapytać pana o bardzo ciekawy wątek czy o powrót hugenotów, ale nie tak fizycznie tylko symbolicznie, bo temat nocy Świętego Bartłomieja stał się niezwykle aktualny w tej Francji przedrewolucyjnej np. Wolter widział jej przyczyny fanatycznie katolików samowoli monarszej trochę traktował ją jak i realizacji Tori Machiavellego w ogóle intelektualiści tej Francji przedrewolucyjnej analizowali noc Świętego Bartłomieja, dlaczego to wydarzenie było ważne dla dla Francji potem jeszcze nowy sposób przerabiana intelektualnie w ten sposób przerobiony intelektualnego protestantyzm jest w ogóle bardzo typowy dla o świadczenia i okresu rewolucji pamiętajmy, że w okresie rewolucji francuskiej kościół katolicki jest jednoznacznie kojarzone z aukcją zim IS, czyli ze starą władzą bunt przeciwko starej władzy jest również bunt przeciwko Kościołowi kościół dysponuje realną władzą prosił dysponuje realnym majątkiem natomiast rewolucja francuska to jest rewolucja ludzi, którzy mają ambicje do sprawowania władzy oni są mają ambicję, aby stać się warstwą rządzącą więc, żeby starsze warstwą rządzącą najpierw trzeba tą poprzednią warstwę wyeliminować i siłą rzeczy w takim myśleniu rewolucyjnym trzeba odwoływać się do wydarzeń, które pokazało, że ten aukcję reżim był okrutny i można opłacać się równo równym okrucieństwem albo wręcz należy odpłacać czemu równym okrucieństwem poszukują dziś sprawiedliwości i stąd też ten powrót do nocy Świętego Bartłomieja powrót do idei huk nocnej przedstawianie tych będą tu jako bardzo postępowy przedstawiani jako to ucieleśnienie idei rewolucyjnych, które dziś miały szesnastym wieku już powstawać i ten model będzie się bardzo często powtarza również innych państw europejskich mało tego będzie się jeszcze powtarzał w wieku dwudziestym tutaj bardzo ciekawa jest chociażby historiografia PRL-u, jeżeli sięgniemy do historiografii PRL-u to w niej protestanci polscy protestanci zawsze będą przedstawiani jako bardziej postępowi jako bardziej nowocześni nowocześni w kontrze do kościoła katolickiego w kontrze do środowisk katolickich, które w Rzeczpospolitej istniały i podobnie będzie również jest sprawą nocy Świętego Bartłomieja i przedstawianiem tego Stronnictwa katolickiego jako szczególnie okrutne, ale pamiętajmy, że w tych ani 12 strona nie szczędziła sobie wątpliwych uprzejmości i okrucieństwa naprawdę były przy bardzo okrutne myślę, że każda ze stron tamtego konfliktu ma bardzo wiele rzeczy na sumieniu, choć niewątpliwie w nocy Świętego Bartłomieja odpowiedzialność za ten tłum Lidia to co się wydarzyło spoczywa na francuskich dokładnie paryskich katolikach dr Sebastian Adamkiewicz historyk publicysta muzeum tradycji niepodległościowych w Łodzi był moim państwa gościem panie doktorze bardzo dziękuję za rozmowę również dziękuję państwu dziękuję za wspólnie spędzony wieczór życie spokojnej nocy do usłyszenia Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: POWRÓT DO PRZESZŁOŚCI

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA