Skomplikowane życie społeczne mrówek

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dzień dobry państwu witamy w audycji Homo science przy mikrofonie Aleksandra Stanisławska Piotr Stanisławski Crazy nauka PL gdzieś porozmawiamy o żarówkach Adam o tym jak skomplikowane tworzą społeczności i wznoszą skomplikowane budowle, bo jak inaczej nazwać mrowiska, które są czasami tak skomplikowane, że sięgają wielu metrów w głąb ziemi, a my nawet nie wiemy o tym wyobrażamy sobie, że to jest tylko Kopczyk napowietrzna wcześniej ciekawsze tworzą zupełnie oddzielny Rozwiń » świat o tym też będziemy mówili to tak oddzielne, że właściwie zwolnienie pasują do całej reszty tego lasu czy miejsca, w którym znajdują naszym gościem jest dzisiaj i gorsze klocki doktorant z ogrodu botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego dzień dobry dzień dobry bardzo miło no właśnie Igorowi chcemy zadać te wszystkie pytania, które nam się cisną do głowy na temat mrówek, a pierwsze pytanie my, chyba że także szkoły podstawowej wyniesione mam wrażenie, że nadal szkołach podstawowych takie rzeczy się mówi, ale mam nadzieję, że nie, ale czy można mrówki nazwać pożytecznymi stworzeniami patrząc przez pryzmat nas jakby czynami są jakość do życia potrzebne to zdecydowanie tak zacznijmy może środowiska naszych lasów szczególnie lasów Borowy, czyli takich lasów lasów sosnowych lasów iglastych to tam żyją sobie rude mrówki leśne rude mrówki leśne takie duże mrówki właśnie brązowo czerwone tworzące takie bardzo duże kopce z igliwia i one np. rzeczywiście zmniejszają liczebności takich owadów, które określamy szkodnikami takich owadów, które zjadają np. w liście drzew igły z drzew kontrolują wielkość liczbę takich właśnie gąsienic najczęściej są gąsienice czy to motyli czy to ciem ten, zjadając po prostu, polując na nie w ten sposób, ograniczając ich liczbę, więc tutaj jakaś taka korzyść jest z punktu widzenia równowagi w naszych lasach, a nie wychodząc daleko w naszych miastach też mrówki pełnią tę rolę sprzątaczy po prostu, zjadając czy to ogryzek od Jacka czy to my zrzucone ego loda po prostu też mrówki sprzątają i w ten sposób na pewno pomagają dbać o czystość w mieście, ale czy to nie jest dla mrówek krzywdzący, żeby nazywać politycznymi czy jest bardzo tra pod centralny punkt widzenia tak tak absolutnie rzeczywiście mrówki i po prostu są wspaniałe same sobie i to pewnie nie wszyscy wiedzą, ale nawet w Polsce mamy ponad 100 gatunków mrówek, więc ich wielość ich sposoby życia są tak fascynujące, że interesować się można nim nie, dlatego że są, więc tzw. pożytecznych po prostu, że są niezwykle ciekawe i że wymyśliły sobie sposoby życia czasami wielokrotnie lepsze jeśli chodzi o życie w tłumie niż my ludzie, a mrówki w ogóle wchodzą w interakcje ze światem inną niż zjadanie tego świata, bo tak jak się patrzy to taka ciągną do mrowiska, jakiego Żuka, a tu obraz kogoś właśnie dobijają czy to jest tylko taka obrona walka zjadamy uciekamy tam coś więcej się dzieje nie to jest bardzo bardzo wiele różnych sposobów wpływania na ten otaczający świat np. hodowla MŚ Szyc nie wszyscy to wiedzą, że mrówki hodują mszyce w taki sposób po prostu wczesną wiosną wychodzą na okoliczne rośliny szukają myszy i potem takimi myśliwcami zaczynają się opiekować przenoszą miejsca na miejsce stukają delikatnie czułkami Takam Szyca postu kanał takie by bębnienie powoduje, że tam się co wypuszcza krople spadzi, czyli krople tak naprawdę bardzo słodkich odchodów, które te mrówki spijają, dlatego że mszyce wypijając sok roślinny wypijają tak dużo cukru, że nie potrzebują takiej ilości część tego cukru właśnie wychodzi po prostu jest definiowane wypróżniania się cukrem można tak powiedzieć i te mrówki to spijają opiekują się tymi miesiącami, broniąc przed biegunkami bronić przed larwami złoto łuków, kontrolując liczebność takich mszy na na liściach Ano właśnie powinniśmy za bardzo wie świeci już w kontekście tej pożyteczną ości w cudzysłowie, bo rozumiem, że Ochota hodowlą mszyc to z kolei wali nasze uprawy tak, bo skoro one chronią tym 3 c tak to już jest więcej u nas można można tak na to spojrzeć raczej raczej ty te uprawy już szyb są bardziej na naruszeniach może niekoniecznie przez nas uprawianych w celu wytworzenia pożywienia no ale ja rzeczywiście zawsze jak spotykam taki też np. rośliny czy czy drzewo, na którym właśnie mamy NT mszyce i mrówki biegające między 12 to jest jakaś taka imponująca dla mnie obserwacja też w takim wydaniu, że jest tutaj jest pisanie odchodów jeśli by pomyśleć w jaki sposób my hodujemy co my wypijamy to co zupełnie jest inna historia, którą ludzie gdzieś tutaj tworzyli i również miód spadziowy troszeczkę innej innego zabarwienia tutaj nabiera, ale może taką Alberta Niemiec będzie trochę inna historia natomiast czy te hodowlę szczypta, a już mają miejsce w Polsce tak tak absolutnie absolutnie w ogóle jest także w Polsce zdecydowania większość gatunków właśnie ta spać stanowi główne źródło pokarmu dla mrówek w naszej strefie klimatycznej mamy oczywiście trochę gatunków bardziej mięsożernych agresywnych np. mrówki wściekli IC sama nazwa na to wskazuje, jeżeli usiądziemy sobie w parku i poczujemy, że mrówki nas pogryzły to wcale nie pogryzły nas mrówki, a pożądliwość nas wściekli, bo ścieki to takie mrówki Dermika, które mają rządy Euco i właśnie tym kwasem siarkowym są w stanie gdzieś tam delikatnie na chwilę NAS-y, jakby tego, ale też ją przerwać, bo to jest jakaś nowość mianowicie wedle Pszczółki Mai i innych wiarygodnych źródeł naukowych o 1 by im swoimi szczęką czułkami nagrywają albo tym co mają z przodu nie chcę nie pamiętam kiedyś ważki żuwaczki dziękuję działaczami nagrywają, o czym z odwłoka polewają kwasem siarkowym litościwie to rozumiem, że nie zawsze tak działa nie zawsze tak działa tak robią na świat rudnica tematów, o których mówiłem na początku rude mrówki leśne premia bezpośrednio się zajmuje naukowo, ale właśnie część gatunków ma jeszcze żądeł po prostu IT wściekli IC mają MO rządowych dlatego są w stanie przebić naszą skórę, bo takie różnice, próbując przegryźć np. skórę dłoni nie są w stanie tego zrobić ten kwas mrówkowy, którym oblewają naszą skórę zupełnie nas nie drażni, dlatego że po prostu pozostaje na skórę na skórze i nie czyni problemów tylko pachnie, więc można czasami z takimi różnicami gdzieś się sprawdzić, ale one też rozmawiają z nami o tym, że będą nas gryzły to jest bardzo ciekawe, że mrówki Rudnicy mają taki przyjmują pozycję straszenia, czyli właśnie podbijają odwłok rozchylają żuwaczki, kiedy zbliżamy np. dłoń do mrowiska to jest sygnał jeśli zbliża się bardziej to się ugryzie to poleje kwasem ogórkowym jest to rodzaj języka między gatunkowego bardzo ciekawa historia, a rozumiem, że są takie gatunki, na które to dobrze działa no wydaje mi się, że tak przeniesiemy się daleko, bo na sawannę i tam właśnie mrówki chronią wiele gatunków drzew przez przed byciem zjadanych przez 3 słonie żyrafy rzeczywiście te mrówki im, atakując najczęściej oczy takich dużych kopytnych powodują, że słonie czy żyrafy decydują się nie zjadać liści drzew takich, na których mieszkają sobie mrówki i te drzewa chronią ja jeszcze na chwilę do tej hodowli brutalnych hodowle są fascynujące jak dziś, kiedy się oglądam albo czytałam o tym, że mrówki mogą też hodować grzyby u siebie w mrowiskach takty w Polsce np. my to jest niezwykle ciekawym naj lepiej znamy tę historię właśnie z obu Ameryk ze strefy tropikalnej, ale też zwrotnikowej tam są mrówki rzeźbiarki i wiele gatunków właśnie mrówek, które w ogromnych mrowiska ach, hodują ogromne grzybowe ogrody dla tych mrówek znoszą kawałki liści co ciekawe w tej strefie klimatycznej są głównym rośliny, że co powinno także same nie pojawiają się bezpośrednio mieliśmy to wycinają kawałki liści zanoszą do mrowiska oferują temu Grzybowi ten Grzyb ten liść zajada wytwarza specjalne struktury, które mają trudną nazwę go Gildia i te struktury są takie ciałka, które są pełne pyszności, bo tam są i cukry i białka tłuszcze i mrówki właśnie jedzą te aspekty specjalne struktury wytwarzanej przez grzyba to jest historia gdzieś z Ameryki, ale historia jest trochę więcej, a ja w naszej strefie klimatycznej poszukuje jakichkolwiek podobnych na razie jestem na etapie poszukiwania czy pytania właśnie czy może jakieś grzyby też są obecne w mrowiskach naszych mrówek, które możemy spotkać w lesie Emu w okolicy jak wyglądają mrowiska pełnej krasie, bo to trochę jak patrzenie na drzewa zawsze tak do mnie przemawia właściwie widzimy to nadziemne część działalności mówi pod spodem dzieje ja wiem też bardzo ogólne pytanie, bo tych uzdrowisk może być mnóstwo różnych także klasyka gatunku to jest ten taki gustowny Kopczyk z jakiś jest itd. patyczków w lesie ale, żeby daleko nie szukać jak idziemy przez nasz dom pod między płytami chodnikowymi jest wielka impreza mrówcza jak to wygląda, a poniżej na ile te polskie mrówki się zagłębiają podziemie czy też raczej w pionie czy raczej się w poziomie rozchodzi jak wygląda tak i jest ciekawe, że często więcej już jest pod ziemią niższy niż nad ziemią tutaj też jakaś dana akurat jeszcze do tych do tych Norwegia także one, budując swoje mrowisko około chyba 40 000 kg wyciągają na zewnątrz gleby, budując wielkie mrowiska, które mają tysiące wejść, ale jeśli chodzi o o naszą strefę klimatyczną no to rzeczywiście często te ten rok Isco np. tych rudych mrówek leśnych spokojnie ma do metra dochodzi do metra po pod ziemią i elementy interesujące jest to, że np. nie wiemy tego, że te kopce rudych mrówek leśnych najczęściej są nałożone na pniu na pieńku ściętym czy przewróconym, że mam ten kopiec, iż jest budowany na pniu, a pod pniem dopiero mamy komorę np. właśnie z jajami np. komorę z królową, która wtedy bezpieczna jest schowana pod pniem dużo trudniej się do niej dostać czy też do królowych, bo czasami mrowiska w tych krajach może być więcej niż niższa niż 1, ale też mamy takie mrówki właśnie te ścieki, które się całe swoje mrowisko są w stanie zamknąć w patyczki leżącym na ziemi w lesie więcej nie potrzebują, a jak jestem niszczeniem mrowisk wiemy, że to jest złe niedobre niewskazane natomiast broniono zabronione natomiast, jeżeli już taka rzecz się wydarzy w rezerwacie w pobliżu nas obserwowałam mrowisko koło ścieżki, które w końcu przestało istnieć nie wiem, dlaczego ktoś zdewastował, a więc również tam nie było skoro one mają większość Królestwa podziemia to dlaczego nie zdołały odbudować czasami może być także po prostu zdecydował się przenieść się, że często te duże kopce jeśli mnie jeśli zmienią się warunki np. jest za mokro albo jest za sucho odsłoni się jest zbyt dużo słońca albo jest zbyt mało słońca to takie mrówki decydują po prostu się na przeniesienie do innego gniazda i wtedy to mrowisko znika to np. dzieje u mrówek Rudnic, ale np. u wielu gatunków mrówek jest także mamy 1 królową prawda i tak królowa składa jajka, które mamy robotnice, czyli panie i samców i panów i jeżeli mamy takie gniazdo, w którym jest jednak królowa jak ta królowa umrze no to potem zostają robotnicy, które żyją około sezonu one są w stanie czasami składać jajka, z których wykluwają się tylko samce to jest takie ostatnie tchnienie takiego kopca w okresie Rójek właśnie też dookoła lata wylatują samce i potem takie mrowisko już niestety ginie, chociaż struktura pozostaje to on mrówki mrowiska i przede wszystkim jeszcze te interakcje mrówczej ze świata będziemy pytali w drugiej części, a naszym gościem jest dzisiaj Igor Siedlecki doktorant ogrodu botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego na ciąg dalszy zapraszamy zaraz po informacjach Radia TOK FM witam państwa ponownie druga część audycji Homo science i przy mikrofonie wciąż Aleksandra Stanisławska i wciąż Piotr Stanisławski wciąż krainą kpl i wciąż jest z nami nasz gość Igor Siedlecki doktorant ogrodu botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego witam ponownie jestem jestem dalej rozmawiamy dzisiaj Mrówka o tym jak bardzo są fascynujące o tym jak niewiele o nich wiemy, mimo że są naszymi sąsiadami często niechcianymi co kryje się ich podziemnych królestwach i wcale to nie jest tak oczywiste, bo np. mogą się tam kryć jakiś hodowle tak jest w Polsce wciąż nasz gość poszukuję tak albo owych jak pan NATO w Polsce wolskie mrówki jak można je nazwać hodują sobie mszyce, z których spijają spadzi euro poprzednie wcześniej mówiłem, ale nawet u nas na orzechu wypatrzyłem taką imprezę na liście wzdłuż tego tej głównej żyłki siedzą sobie mszyce i wokół uwijają mrówki obijają, czyli można nazwać dojenie mamy sieć no chyba tak czy dojenie z 1 strony lat moje są dowody mieliśmy wchodzić na tę chorobę no dobrze i będę skończyliśmy na temacie związanym z tym, że jakiś, jakie cyklu życia mrowiska jak ginie królowa to jeszcze sezon trwa cała impreza potem mrowisko się zwija, bo już niema komu się rozmnażać właśnie mnie interesuje to, skąd biorą się królowa również to tylko zaznaczyć tylko niektórych gatunków wraz ze śmiercią królowej ginie gniazda, bo mamy też wiele gatunków, których jest już wiele królowych można powiedzieć, że następuje zmiana pokoleniowa i czasami nawet i Kiki czasami nawet 1000 królowej w 1 gnieździe może może być ja w ogóle raczej Prairie tak prywatnie to chyba preferuje słowo matki bardziej niż królowe, bo właśnie głównie tą rolą jest składanie jaj, a z mi, iż chodzi o to co steruje mrowiska ami czy też mrówkami mi bardzo skomplikowany temat, ale gdzieś głównie jest to nieustannie przenikające zmiana zapachu sygnału, który gdzieś informuje, jakie zachowanie należy powziąć czy wędrować po pożywienie czy wszcząć alarm zachowywać się agresywnie, ale jeśli chodzi o to, skąd biorą się młode matki królowe to bardzo ciekawą historię jest to, że z tych samych jajek mogą nam wyrosnąć robotnice albo młode królowe kwestia jest tego jak taka larwa będzie karmiona im lepiej dokarmiane im więcej białka w pokarmie to wtedy jest finalnie z poczwarki wykluje się młoda królowa jeśli ta dieta jest uboższa to będą to robotnice to samo dotyczy mrówek, w których pojawiają się kasty kasty, czyli wyraźne różnice w wielkości w budowie poszczególnych osobników i to 3 będziemy mieć kasę tzw. Żołnierek z reguły największych mrówek czy kasty robotnicy mniejszych też zależy od tego ile pożywienia dostanie taka larwa w trakcie życia na te popularne polskie mrówki rudnica one mają przeważnie 1 taką matkę gnieździe nie one właśnie mają via tak wiele, a skąd one wiedzą, kiedy zacząć karmić larwy bardziej bogatym białko pokarmem, żeby wyrosła nowa matka ten typ to jest także do końca nie wiemy perfekcyjnie jak jak jak te zmiany następują na pewno jest także młode gniazda skupiają się na produkcji robotnicy nie wytwarzają tych tzw. kasty rozrodczych czy to młody królowych czy samców no bo gdzieś na początku trzeba po prostu zadbać o to swoje otoczenie zbudować ten idealny dom, jakim emo mrowisko stara się być, ale też jeśli chodzi o różnice bardzo ciekawe jest to, że dziś mamy ze szkoły takie wspomnienie, że nowe gniazdo powstaje taki sposób, że tam słowa młoda królowa po locie godowym po tańcu z innymi samcami ląduje na ziemi odrywa sobie skrzydła poprzez psy prace tylnymi odnóżami zakupuje się w ziemi zamyka od góry wejście i tam wychowuje pierwszy zestaw jajek pierwszy zestaw robotnic, które dopiero potem wychodzą i przejmujące te zadania i ten moment wykarmienie tek pierwszej puli robotnic to to moment, w którym ta nasza młoda królowa traw mięśnie swoich skrzydeł, żeby mieć właśnie jedzenie dlatego pierwszego pokolenia Lars, ale właśnie u Rud nic nie ma takiego sposobu zakładania las zakładania gniazd jest kilka spektakularnych sposobów zakładania gniazd, bo np. taka młoda królowa właśnie może po prostu wrócić do swojego gniazda skoro, z którego wyleciała stać się jedną z królowych w gnieździe obecnym, ale może być też tak, że taka młoda królowa Szylar czuje i ląduje koło gniazda podobnych mrówek blisko spokrewnionych też z rodzaju formica, ale czarnych np. pierwszą lufkę łagodna jak sama nazwa wskazuje gatunek dosyć łagodny i taka nasza młoda królowa Rudnic chodzi tak długo dookoła takie gniazda wyciera się martwymi mrówkami aż będzie pachniała tak samo wtedy wchodzi do mrowiska zabija tamtejszą królową i przejmuje kontrolę nad gniazdem te pierwsze ruchy łagodnej także jej pierwsze po kole jej pierwszym pokoleniem larw opiekują się obecne w tym gnieździe mrówki z gatunku pierwszą lufkę łagodna, a nie wcale różnicy opiekują się różnica w Persji, jakie ma Machiavelli liczne trochę jak bardzo też w świecie mrówek mnóstwo jest taki szalony historii, bo nawet w Polsce występuje gatunek mrówek Amazonek, których robotnicy mają żółtaczki przystosowane tylko do odcinania elementów głównie ciała owadziego i to są mrówki, które żyją w taki sposób, że nieustannie porywają poczwarki innych miast ich z tych po czwartek wychodzące robotnicy traktują to gniazdo Amazonek jako swoje własne i te Amazonki karmią tymi Amazonka mi się opiekują, więc to już pełne przystosowanie do takiego specyficznego trybu życia, a kim jeszcze współpracują mrówki poza sieciami nie chodzi mi kogoś zżerają bezwzględny sposób paryskim się dogadują to jest symbioza czy może jakieś inne zjawisko wspominałem już po tej relacji z drzewami czy drzewa produkują specjalne struktury tzw. domach ja, czyli pomieszczenia, które mrówki zajmują też drzewa produkują nektar poza kwiatowy produkują specjalne ciałka bogate substancje odżywcze w tej strefie głównie Sawa nowej właśnie o to, żeby od żywić swoje mrówki, które gdzieś tam bronią to drzewo przed roślinożercami, ale czasami tata to współwystępowanie jest nie oczywiście w niej oczywiście w sposób niejednoznaczny sposób pozytywne te nasze właśnie mrówki Rudnicy, które mają ten wielki kopiec z igieł sosnowych materii organicznej wydaje się, że głównym powodem obecności tego kopca to, że on jest w stanie mieć bardzo wysoką temperaturę zimą badania z Finami pokazują, że na zewnątrz mamy minus kilkanaście stopni, a w środku takiego kopca mamy 20 °C, czyli ta izolacja jest naprawdę niesamowita ADO dodatkowo ten kopiec zrobiony z materii organicznej po prostu zjadane jest przez mikroorganizmy przez bakterie grzyby i badania pokazują, że w takim chłopcu np. jest trzykrotnie więcej bakterii niż w otaczającej ściółki leśnej, czyli że taki kopiec jest trochę kompostem, który właśnie przez to, że jest zjadane przez mikroorganizmy to wytwarza się ciepło ze względu na życie tych tych bakterii grzybów i zwiększa się ta temperatura, która potrzebna jest mrówką do prawidłowego rozwoju, czyli nie oczywisty nie bezpośredni sposób współpracy, a może tak naprawdę kluczowy dla różnic ich sukcesu to o jeszcze pytanie szybkie jest też książka popularnonaukowa po polsku, która by była dobrze opowiadał Mrówka, bo taki czuję trochę niedosytu czas nam się gwałtownie kończy podróż Krajny mrówek to jest moja ukochana książka Wilsona i choć dublera jest przetłumaczona na język Polski fenomenalna ona trochę spowodowała to, że teraz mrówkami się zajmuje i mrówki bada, więc ogromnie polecam cenna rekomendacja dzięki dziękujemy naszemu rozmówcy wspaniale opowiadające o żarówkach Igorowi siedleckie doktorantowi ogrodu botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego zapraszamy państwa za tydzień na naszą audycję zawsze na kryzys naukę w 58 łóżkach napisać no teraz czas na informacje Radia TOK FM Zwiń «

Skomplikowane życie społeczne mrówek

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: HOMO SCIENCE

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 10:00

Najnowsze Podcasty

Jak Puszcza Białowieska radzi sobie ze zmianą klimatu?

B. Liberadzki:" Jest intencja, żeby nowe samochody rejestrowane od 2035 roku, były samochodami zeroemisyjnymi"

Nie tylko o tendencjach sondażowych - Anna Materska-Sosnowska, Renata Grochal, Monika Płatek

"Trzeba zaprzestać sprowadzania do Polski zboża bez żadnej kontroli"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL