REKLAMA

A co, jeśli zabraknie jedzenia?

Człowiek 2.0
Data emisji:
2021-09-04 14:20
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
26:31 min.
Udostępnij:

Choć w czasie pandemii część z nas robiła zapasy makaronów i mąki, teraz wróciliśmy do dawnych nawyków. Cieszymy się szerokim wyborem jedzenia w sklepach, kupujemy go dużo, choć nie zawsze rozsądnie. Trudno nam sobie wyobrazić dotkliwe braki w zaopatrzeniu, bo zawsze można pojechać do innego sklepu albo zamówić coś przez internet. A co, jeśli zabraknie jedzenia? Albo gdy drastycznie spadnie jego różnorodność i wartościowość? O tym opowie dr Jacek Postupolski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
Jan Stradowski przy mikrofonie witam państwa wracamy do projektu Jutronauci 2021 zastanawiamy się, a co jeśli zabraknie jedzenia czy to jest możliwe, żebyśmy nagle zaczęli tu też mniej nagle zaczęli mieć problem z dostępem do żywności o tym porozmawiam dzisiaj znani goście dr Jacek postu Polski z zakładu bezpieczeństwa żywności Narodowego Instytutu zdrowia publicznego państwowego zakładu higieny państwowego Instytutu badawczego dzień dobry dzień dobry rozmawiamy o Rozwiń » żywność rozmawiamy o bezpieczeństwie żywności sądzi pan to w ogóle możliwe jest taki scenariusz, żeby nam tutaj teraz w Polsce 2001. wieku zabrakło jedzenia w Polsce w takiej przyszłości, jakie jesteśmy w stanie przewidzieć spełnienie przynajmniej mam nadzieję, ale w ogóle tak jak najbardziej, bo jeżeli spojrzymy na planetę oto wg danych są światowej organizacji do spraw rolnictwa 12% ludzi na świecie nie dojada, jeżeli popatrzymy sobie np. na Półwysep koreański, bo mamy taką sytuację, gdzie sąsiaduje ze sobą jedno państwo, gdzie głód podobno straszliwe, a drugie państwo na tym samym Półwyspie jest jedną z najbardziej rozwiniętych państw na świecie, więc taka sytuacja mam nadzieję, że nigdy się nie stanie jak najbardziej jest możliwa i nasze dzieje na naszych oczach z 1 strony mamy taką możliwość ludzi będzie po prostu za dużo i kolana to ich nie rozumie, a z drugiej strony mamy też teren jak pokazują, że mimo teoretycznie teraz planeta byłaby w stanie nas wszystkich wyżywić to mamy nierówności w dostępie do zasobów do do samego jedzenia to jest produkowane jedne kraje mają nadwyżki marnują inne kraje zmagają się z głodem niedożywieniem jak najbardziej kraje rozwinięte kraje Europy Ameryka Północna tam większym problemem jest otyłość to, że ludzie jedzą za dużo niezdrowo i tutaj bardzo wiele chorób cywilizacyjnych trapiących właśnie te społeczeństwa w tym również społeczeństwo w Polsce jest związane z nieprawidłowym odżywianiem aczkolwiek, że tak powiem druga strona jemy za dużo i nie zawsze to co powinniśmy do tego chciałem wrócić natomiast nawiązujące do sytuacji globalnej czy też takich bardziej dotkliwych niedoborów żywności myśli przewodniej osoba od kilkudziesięciu lat do tego postu jedzenie jest w rolnictwo produkuje sklepy sprzedają, ale czasami pojawiają się takie głosy, że nasze rolnictwo chociażby czy nie tylko Polski, ale i w ogóle to w tych krajach rozwiniętych też nie jest do końca bezpieczne, bo mamy do uprawy MON kulturowo, czyli siejemy te same Bobowo mamy same zwierzęta hodowlane jesteśmy podatni na różne choroby zakaźne tych roślin zwierząt sądzi pan, że te choroby mogą zagrozić nam to w kwestii tego bezpieczeństwa żywieniowego, chociaż nowa zaraza atakująca zboże tak jak najbardziej jest to możliwe i my obserwujemy takie zmiany tutaj raz, że pojawiają się monokultury, jeżeli mamy pole rzepaku kukurydzy, którego powierzchnia liczyć się w kilometrach kwadratowych, bo to jest potrafi być aż tak wielki obszar to z punktu widzenia ekologii pustynia, bo tam rośnie tylko ta roślina, która została posadzono i te, które potrafiły się tam się przystosować do życia są nowe szkodniki no, więc one są tępione, więc mamy do czynienia z takim gigantycznym obszarem, który jeszcze nie elektronicznie i w momencie, jeżeli uda się przełamać jakiemuś organizmowi nie wiem owa rządowi Leśnik trybowi chorobie wirusowej tę barierę to nagle się okazuje, że jesteśmy bezradni, bo jeżeli ta uprawa prowadzona w ten sposób, że tak małe bioróżnorodności, a zapewne się okaże ja nie jestem rolnikiem, więc tutaj trudno tak bardzo kompetentnie mówić, ale zapewne dla określonego klimatu dla określonego obszaru geograficznego kilka optymalnych roślin, które można tam prawie 3 lata będą uprawiane, dlatego że tutaj bardzo opłacalne i w tym momencie choroby tak jak teraz mamy afrykański pomór świń staje się chorobą zabójczą ekonomiczny, bo nagle się okazuje, że bardzo duża grupa ludzi tracą możliwość prowadzenia swojej działalności okazuje się nagle, że łańcuchy dostaw żywnościowych są zaburzone no i rodzi to bardzo dużo problem myślę, że też łańcuch dostaw, które pan wspomniał jeszcze ważny myśmy trochę tego doświadczyli w pandemii w ubiegłym roku, kiedy się nagle okazało jest problem w tym transportem co z handlem czy sądzi pan ten łańcuch dostaw też nie jest jakimś punktem ryzyka, bo tak się mówi, że wielkie miasta są w zasadzie od 2 obiady od anarchii bo, bo nie mamy zapasów żywności nikt nie ma w domu najczęściej już teraz takiej ilości jedzenia były zbyt długo się dało wytrzymać bez robienia zakupów jak najbardziej to jest możliwe, tym bardziej że jesteśmy przyzwyczajeni to bardzo silnie do takiej pełnej dostępności i nie ma w ogóle dostępności takie, że musimy okresowe zapotrzebowanie kaloryczne tylko no, jeżeli nie mamy ulubionego serka danej firmy określone smaku sklepie to czujemy z tego powodu silny dyskomfort i tutaj moim zdaniem kim, jeżeli chcemy walczyć z głodem chcemy się zapobiec to taką podstawą receptą byłoby jednak leczyć nawet wewnętrzna samo ograniczanie się w tym jak sądzę będzie największy problem, bo to jest problem natury no jakiś moralnej czy też do przepracowania każdy sam swojej rodzinie jak też zachowywać najlepiej prowadzić odpowiedzialny tryb życia odpowiedzialnie zachowywać ponosi odpowiedzialność za planeta, bo już żyjemy w czasach jedyną w jaki sposób wszyscy stajemy się zatem plany te odpowiedzialne to jest taki problem my, zwłaszcza w Polsce niestety na co wskazują statystyki nie szanujemy za bardzo tego jedzenia mamy wysoki dosyć wskaźnik marnowania żywności, więc to zmiana mentalności nawet tutaj wiele by mogła zmienić, ale niestety jak już mówiłem to dobrze nawet u nas nie wygląda u nas się dużo za dużo kupujemy zbyt niefrasobliwie zachowujemy to co jeszcze się nadaje do jedzenia wyrzucamy to co jeszcze moglibyśmy już wcześniej to niestety nam się psuje, więc tu też mamy duży problem w tym, że to jedzenie po prostu się na śmietnik tak oczywiście to są gigantyczne ilości jedzenia, a nawet nie mówię o tym samym której, które nam nie wiem czy terminu jeszcze w lodówce czy pleśnieje czy zginie czy po prostu tego nie chcemy jeśli wyrzucamy, bo kupiliśmy za dużo albo kupiliśmy nie to co chcemy się rozmyślić między czasie, ale również sama produkcja żywności też generuje potencjalnie bardzo duże straty, jeżeli mamy świniaka to ściany ze swego syna tak naprawdę chcemy też schab szynka co zresztą proszę zauważyć np. jest taki produkt, który nazywa się mięsem od Rosjan mechanicznie no to jest uważany za coś najgorszego co może być no bo nie wiadomo co to jest na pewno jakiś odpadów itd. no ale pytanie no czy mamy prawo to też takie prawo czysto moralne w zamyśle świń tylko o to, żeby zjeść z nim schab szynka co zresztą to też marnotrawstwo, jeżeli zaczynamy spożywać produkty bardzo wysoko przetworzone powstają nam odpady, których my nie chcemy z różnych bardzo różnych przyczyn ich w tym momencie to się pojawia problem z tym zrobić, bo proszę przerobić na 5 kredytów, ale tu też nie jest dobre rozwiązanie, bo to się marnuje de tutaj też nasze przyzwyczajenie do tego, że musimy szanować żywność musimy szanować zwierzęta, których działalność pozyskujemy jest to duży problem to jest moim zdaniem taki problem natury natury moralnej, który powinniśmy w jakiś sposób rozważy, ale musimy tutaj się zastanowić właśnie nad 2 rzeczami raz, żebyśmy zrobili maksymalnie racjonalnie, gdy w 2 to również żywili się w sposób w ten sposób odpowiedzialny, czyli skoro się żywimy racjonalnie to co nam teraz za zalecają dietetycy też w ogóle ograniczenie pokarmu pochodzenia zwierzęcego głównie czerwone mięso to jest coś co no to powinniśmy radykalnie w naszej diecie ograniczyć i proszę zauważyć, że wskazanie również się bardzo dobrze wiążę ze wskazaniami osób zajmujących się ochroną środowiska, a mianowicie produkcja zwierzęca jest produkcją bardzo środowisko obciążając jest bardzo nie wydaje mi na tym samym obszarze, której potrzeba upraw rolnych, żeby wyżywić świnie no my możemy uprawiać dużo więcej roślin, które również spożycia, więc to jest wszystko koniecznie trzeba nazwać to wszystko traktować właśnie taki sposób bardzo kompleksowy, że jeżeli coś ograniczone np. ograniczoność pożyczenia kwoty oraz korzystne dla nas 2 może być bardzo korzystne dla planety dla klimatu dla środowiska funkcję niestety w Polsce mamy ten bagaż pamiętany przez część społeczeństwa stanu wojennego, kiedy mięsa się kupić nie dało, kiedy mięso było towarem bardzo wartościowym trudno dostępnymi teraz sobie chyba trochę też tak właśnie cały czas próbujemy odbić ten niedobory natomiast no bo generalnie pewnie lepiej by było właśnie mięso było lepszej jakości nawet trochę, ale myśmy radzie jedni, bo wtedy to korzyści były też pewnie dla samych rolników, którzy nie musieli tego mięsa czy tych zwierząt hodować w warunkach, które powodują że, owszem, produkcja stanie, ale jakoś tego mięsa jednak jest to rzecz niska to jest 1 aspekt drugi aspekt też ten sam problem który, który pan poruszył w przypadku upraw wielkoobszarowych zajrzeli mamy przemysłową hodowlę nie wiem czy święcie kur no to tam te warunki są bardzo niekorzystne dla zwierząt i jeżeli mamy farmę gdzie, gdzie hoduje się miliony ptaków i ich albo hoduje się tysiące świń to efekt obciążających środowisko takiej działalności jest bardzo duży to obciąża środowisko czasami jeszcze gorzej niż przemysł, a często też coś co to nam bardzo często umyka, jeżeli hodujemy zwierzęta np. efekt cieplarniany związane z wydaleniem gazów cieplarnianych przez zwierzęta bardzo duży i tak tego nie widzimy, bo to jest jeszcze sielsko ładnie, ale w momencie, kiedy chodzi oto pewnego rodzaju przemysł to zaczyna być szkodliwe każde inne siano, które jest nieracjonalne prowadzą niestety w czasie wakacji byłem w gospodarstwie agroturystycznym, gdzie było właśnie śląską tradycyjnie, ale niedaleko była przemysłowa tuczarni świń i ta woń samowolnie dobiegająca była dosyć dosyć straszna myślę, że to do tego jeszcze wrócimy do części audycji wspomina państwowe rozmawiamy w kontekście projektu Jutronauci 2021 ponownie przy mikrofonie Jan Stradowski dzisiaj rozmawiamy o tym czy grozi nam brak jedzenia niedobór żywności ze mną wirtualnie w domowym studiu dr Jacek postu Polski zakład bezpieczeństwa żywności Narodowego Instytutu zdrowia publicznego państwowego zakładu higieny państwowego Instytutu badawczego witam ponownie dzień dobry rozmawiamy w kontekście na 2 tysiące 21 to piąta edycja projektu gazety wyborczej pod patronatem TOK FM artykuły filmy video podcasty znajdą państwo na stronie wwwkratkawyborczapl Kosznik Jutronauci, a my wracamy do kwestii żywności w pierwszej części mówił pan o tym, że jesteśmy trochę rozpuszczane przez obecny system dostaw najróżniejszych produktów to różnorodność ten kto, kiedy koszmar wyboru mamy tu na różnych rzeczy na półkach mamy tyle równych o egzotycznych czasami owoców sądzi pan, że to jest w ogóle do utrzymania nam się uda w przyszłości to jest to zagrożone przez katastrofę klimatyczną Miedź nadal taką taką szeroką paletę jedzenia do wyboru sądzę, że mogą się pojawić w tym bardzo bardzo duże duże problemy, albowiem no nas na tej planecie będzie pewnie coraz więcej FAO utrzymuje, że nasza planeta czy taki model gospodarki jak teraz jest w stanie wyżywić 2× tyle ludzi co też ziemię zamieszkuje pytanie jak szybko się ziemia przy pełni i co będzie dalej mamy bardzo duży wybór produktów przy tym też musimy czasami się zastanowić nad nad kosztami takich ani innych decyzji, które podejmujemy kupując takim dobrym przykładem zakresie wydaje się to nowość owoców i oczywiście możemy jeść truskawki przez cały rok, ale może też się skupić nad tym, że te skargi i najlepsze to są są latem wtedy się nastawiać na to od lat truskawki i potrafimy to owoce przechowywać, ale też musimy się zastanowić czy one są tak samo dobra tak samo, zwłaszcza przed i po tym okresie przechowywane na taki uznany jest sezonowość uwzględnienie tego co naprawdę dostępne w danym momencie uważanych bardzo ważne przy naszym wyborem, aczkolwiek również widziałem dane, które dowodziły, że jeżeli będziemy tu przykład Szwecji i spożywać pomidory świeckie zimą no to ślad węglowy pomidorów wykorzystywanych świetni będzie spożywanych Szwed będzie większy niż tych samych takich samych pomidorów wyhodowanych w Hiszpanii, więc być może w takiej sytuacji z punktu widzenia ochrony środowiska bardzo się opłaca sprowadzać do Hiszpanii i tutaj to wymaga bardzo dużej wiedzy bardzo dużej edukacji i nie zawsze my jesteśmy w stanie racjonalnie takie decyzje podejmować, ale na pewno pewnego rodzaju ograniczenia tych produktów, które są na rynku i to nawet ograniczenie się przez samego siebie, bo pomysł w ten sposób możemy wpłynąć na ten rynek może też kształtować może doprowadzać do zmian tak obliczenia pokazują ten ślad węglowy związany z transportem nie jest to wielki jak by się mogło wydawać dlatego właśnie te hiszpańskie pomidory to nie jest takie takie straszne zło w tym sensie, że nie mamy polskich chcielibyśmy zjeść w imię to dlaczego nie dziś hiszpańskich, a z drugiej strony jest w takiej, pokonując w społeczeństwie cały czas chyba mit ta dzisiejsza żywność to dzisiejsze owoce warzywa itd. to one nie są tak dobre były kiedyś, że są wysłużone brakuje w nich substancji odżywczych witamin sądzi pan to jest prawda, bo badania cen tego nie wykazują dużą cały czas wydaje mi kiedyś było lepiej to wszystko było smaczniejsze np. no to już Maćko z Bogdańca twierdził, że ludzie, że byli mądrzejsi ale, ale to chyba związane z naturą ludzką kiedyś było lepiej na pewno te odmiany owoców warzyw się zmieniają i sam osobiście tęsknię za makro jak były zgodne z dzieciństwa, które już teraz po prostu nie ma to się zmienia z różnych powodów raz w przyzwyczailiśmy się do tego, że to owoce mamy cały rok czy warzywa, więc muszą być takie odmiany, które dadzą się np. przechować stare odmiany się nie dawały tylko przechować jak pamiętam jest z dzieciństwa że, jaka się kończyły te 3 potężne było jabłek nie potrafiliśmy przechować teraz jatka potrafią przechować przez cały rok i do następnych zbiorów jak kasą, ale stare odmiany prawdopodobnie nie dałoby się tak przechować poza tym jest bardzo silny aspekt ekonomiczny, zwłaszcza w Polsce staramy się kupować żywność jak najtańszą jest związany zapewne ogólnym tor poziom zamożności społeczeństwa, a więc rolnicy producenci uprawnienie takie odmiany, które są ekonomicznie najbardziej opłaca czyli, których produkcja jest najtańsze, które są najwydajniejsze być może to kryterium pewien sposób decyduje o tych odmianach, że rolnicy sadownicy np. jeżeli mówimy uważa la będą hodować takie owoce, które dadzą się przechować, więc jest jednak zbyt zapewniony przez cały rok i które przynoszą największy ze jest on też z tego utrzymują, a kwestia smaku to jest kwestia trudna do dyskutowania, bo 1 lub takiej apka drugi lubi takie jabłka mówimy tradycja to jest coś straszliwie trudne do zdefiniowania to się też zmienia, więc tradycyjne źródła pożywienia tradycyjną odmianę też pytanie na ile one będą akceptowane przez dzisiejszego konsumenta nasz znak też zmiany no tak moje dzieci np. nie bardzo chcą jeść jabłka, które byłyby mało takie wypadły one mało czerwony japońską pamiętamy właśnie za moich czasów tradycyjne odmiany papierówka czy koszty lato były jabłka zielone, które dzisiaj są raczej niezbyt ceniony i trudnym 200 dostać takie są czasy takie są zmiany natomiast wydaje mi się też warto rzucić tego co pan w pierwszej części mamy z 1 strony obfitość pożywienia różnorodność mamy te warzywa owoce dostępne przez cały rok mamy dostępne o egzotyczne też zupełnie produktów wcześniej nie było z drugiej strony mamy problem też może nie tylko u nas w Polsce głodem mamy problem niedożywienia mamy duży odsetek osób dorosłych młodzieży dzieci otyłych to otyłość wiąże się z tym raczej właśnie ludzie nie jedzą nadmiernie dużo zdrowych produktów lub wręcz przeciwnie jest nadmiernie dużo produktów wysoko przetworzonych są ubogie żywnościową de facto tak, bo my jesteśmy tak skonstruowanie zostaliśmy bardzo bardzo bardzo dawno temu stworzenie także rewolucja, a że podstawowym celem zdobywania pożywienia była było zapewnienie zapotrzebowania energetycznego, jeżeli ta dieta była oparta o zbierane owoce zbierane warzywa czy też jakąś prymitywne prawy to tam nie było problemu np. w tym, że jest za mało hitami podzieliliśmy te warzywa owoce tamtych witam bardzo duże mogą być samo kalorii mogło być za mało białka i byliśmy tak sfrustrowani, że jeżeli coś się słodkie to jest dla nas dobrze, bo to jest szybki szybkie dostarczenie energii, jeżeli coś się tłuste to jest dla nas dobra, bo to tłuszcze najbardziej kalorycznym pokarmem, jaki spożywamy i jesteśmy tak zaprogramowani, że to jest dla nas najlepsza tylko jak człowiek musiał sam sobie upolować coś to pewnie mógł upolować coś z powodzeniem raz na kilka dni i wtedy się, ale teraz przy naszym bardzo małym zapotrzebowaniu energetycznym no moja praca polega na tym, że jeszcze przed komputerem większość czasu sztukę klawiatura no i zapotrzebowanie energetyczne jest minimalne, ale my cały czas chcemy jest dużo słodko tłusto, bo miliony lat Wolina także oprogramowanie i musimy nad tym zapanować, bo inaczej to są właśnie skutku to piękne są choroby serca PS 3 dla bardzo duże konsekwencje zdrowotne takiego ani innego sposobu, żeby ten niestety to jest trochę też tak przemysł żywnościowy wykorzystuje na ewolucyjną wolę uwarunkowania tworzy produkty, które właśnie są bogate w kalorie i takie smaki wyraziste, które ewolucja nam to ewolucja nauka ukazała nam jako korzystne dla nas natomiast wartości odżywcze innych witamin mikroelementów jest bardzo mało sądzi pan jedynym sposobem, żebyśmy może nie cierpieli głodu nie tylko niedożywienia takiego to jest regulowanie tego przemysłu to łatwe podatki tak jak podatek cukrowy nie wiem nie potrafię na to NATO NATO odpowiedzieć, ale generalnie zgadzam się, że trzeba poszukiwać rozwiązań ten podatek cukrowy w Polsce jest wprowadzony niedawno ten moim zdaniem trzeba czekać, jakie to do jakiego dawni ty czy będzie taki skutek jakiego, jakiego się o oczekiwane, ale biorąc pod uwagę dla chorób cywilizacyjnych to wszelkie działania tutaj, aby raczej popiera w tym kierunku to, o czym jako konsumenci możemy głosować to są nasze portfele wybierajmy takie takie produkty, które uważane są dla nas jak najlepsze najzdrowsze i to jest nasz wpływ do dna na przemysł, jeżeli nie będziemy kupować okropnie słodzonych napojów dużo no to przemysł będzie produkował po prostu to jest też na lata problem do rozwiązania ale, ale tak będzie, jeżeli ktoś czegoś nie będzie chciał to przemysł tego nie będzie kupował, bo główną rolą przemysłu jest sprzedaż towaru, ale nasze wybory te muszą być racjonalne muszą być oparte o ten wiedzy, jaką w danej chwili mamy tu jest bardzo mocnym problemy edukacji, żebyśmy wybierali to co nam służy Czyż to nie jest także jak twierdzą, że nie powinniśmy nic słodkiego tak dalej nie tylko jak my to w takich ilościach, żeby zapewnić sobie przyjemność zjedzenia nie wiem ciastka cukierka czy czekoladki, ale nie było to nasze podstawowe źródło energii w pożywieniu, bo to nos Leszek bądź usługi strony taka edukacja trzeba to jest ważne, żebyśmy wybierali oddolny nacisk na przemysł by te produkty nawet wysoko przetworzone były po prostu zdrowsze, a teraz jest taka moda na czysty skład na to, żeby tego cukru dodawać mniej, bo ten cukier czy też w ogóle chłodzące substancje dodaje często, żeby maskować inne smaki, żeby produkty, które wymagają dodania jakiś polepszaczy też miały bardzo dużo myśli pan, że to jest trend się utrzyma będziemy rozumieli lepsze produkty mogą ewolucja pięknych w niektórych miejscach jest widoczna ewidentna, a tak nie, ale też musimy się raz mamy szaloną i ilości informacji podano teraz na etykietach i ja będąc fachowcem od od od żywności w wielu sytuacjach się no zajmujemy dużo czasu przeczytanie zrozumienie tego co tam jest napisane i to wymaga bardzo dużej wiedzy co tam jest czego tam nie ma, ale żyjemy w dużych miastach prawda Warszawa aglomeracja warszawska jest potrzeba 3 000 000 ludzi zatem dostarczyć żywność dla żywność musi być dostarczona przetworzone jeśli mówią o chlebie, który w takim klasycznym przykładem bardzo wysoko przetworzonej żywności, ale no nie będzie nie możemy mieć także będziemy z banku do sąsiada po lekko ją go nam doli, chociaż wtedy tak bym zalecał przetworzyć lekko je przygotować, ale nie mamy własnych ogródków i mieć nie będziemy, więc tutaj też musi być jakiś kompromis pomiędzy tym co jest konieczne o tym co pan co jest dla nas bardzo wygodne jest też duży problem ten naszego czasu tej żywności wygodnej, bo żyjemy coraz bardziej zaginionym świecie pracujemy coraz więcej coraz więcej czasu nam zajmują dojazdy do pracy no i też nie ma czasu gotować w domu tak dalej, więc tutaj nie ma prostych wyborów musimy tak starać optymalizować, ale też trudno im też musimy być świadomi tego, że pewnych rzeczy nie jesteśmy w stanie ominąć tylko no skutki tego, że żyjemy w takiej cywilizacji, jaka jest, że z 1 strony jest bardzo bezpiecznie bardzo wygodnie, ale to też ma pewne pewne konsekwencje przyszłość nigdy nie była prosta jak widać przyszłości żywienia te proste nie będzie, ale jak już mówiliśmy wiele zależy od nas od naszych wyborów moim gościem był dr Jacek postu Polski zakład bezpieczeństwa żywności Narodowego Instytutu zdrowia publicznego państwowego zakładu higieny państwowego Instytutu badawczego dziękuję bardzo, dziękuję uprzejmie zapraszam nie tylko w sobotę mówił Jan Stradowski do usłyszenia Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: CZŁOWIEK 2.0

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA