Czy śmierć Jana Sobieskiego III była prapoczątkiem wojny domowej w Polsce?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

, kiedy na tron świecki wstępuje osiemnastoletni Karol dwunasty sąsiedzi uznają, że młody nie stoi w obliczu presji wrogich wojsk jeśli te dostarczą z każdej strony atakują zatem jednocześnie Polska Rosja dania i Brandenburgia na ich nieszczęście świecki kult okazuje się wojskowym geniuszem wszyscy zostają pobici, a świecki wojsko wlewa się do Rzeczpospolitej zajmują Kraków Toruń Poznań, tyle że ciągle nie mogą dopaść wojsk saskich, bo te zręcznie umykają przed Rozwiń » walką na publiczne elektor Saski król Polski August drugi wie, że w bezpośrednim starciu nikłe są szanse na zwycięstwo tak królewska taktykę uników w obliczu kolejnego szwedzkiego potopu niewielu się Rzeczypospolitej podoba rośnie obóz przeciwników Augusta zawiązują oni zbrojną Konfederację i detronizację króla Rzeczypospolitej zatem są wojska świeckie i zamęt polityczny dla Karola dwunastego wymarzona sytuacja postanawia osadzić na pustym tronie jakiegoś swojego stronnika pierwotnie myśli o snach Jana trzeciego Sobieskiego, ale ich zawczasu przezorny August drugi uwięził w twierdzy wybór pada zatem na młodego wojewody poznańskiego Stanisław Leszczyński ma 27 lat żadnego wielkiego doświadczenia politycznego ani żadnych zasług za to aktywnie działał w anty Królewskich Konfederacji pisał do Karola listy iście wiernopoddańczy można zatem wnioskować, że będzie mu posłuszne Sejm elekcyjny zwołano do wsi Wola latem senatorów przekupiony złotem posłów zaś była garstka w dodatku pijana wszyscy za byli otoczeni przez wojska świeckie no i w takich warunkach wybrani Leszczyńskiego króla wobec takiego obrotu spraw wojna domowa rozgorzała na dobre wojska saskie niż to dobra leszczyńskich puszczają z dymem Leszno aż swędzi zajmują kolejne miasto Lwów jest 6września 1700 czwartego roku powrót do przeszłości w poniedziałki po dwudziestej drugiej zaprasza Karolina Lewicka i jest z nami prof. Wojciech Kriegseisen historyk Polska Akademia Nauk dobry wieczór panie profesorze dobry wieczór pani dobry wieczór państwu tak się zastanawiałam, w którym miejscu rozpocząć naszą historię no, więc pytam pana profesora może zaczniemy od roku 1701, czyli momentu, w którym wybucha trzecia wojna Północna to będzie dobry początek proszę panie nie to nie będzie dobry początek, bo jeżeli mówimy o stosunkach wewnętrznych Rzeczypospolitej czy konfliktach, które którymi nacechowana była cała epoka to trzeba się cofnąć jeszcze jeszcze, ale szczerze mówiąc jakiś punkt oparcia w tym cofaniu należałoby wybrać ja bym wolał, żebyśmy wybrali śmierć 90 szósty dziewięćdziesiątych siódmy rok to znaczy śmierć na trzeciego i lekcje po jego śmierci, bo tam są te nie najgłębsze może być głębsza jest jeszcze głębiej się krajom jak sama nazwa wskazuje, ale tam jest dużo korzeni tego konfliktu tego konfliktu, który niszczył Polskę wielkie Księstwo litewskie w NATO, gdzie co się dzieje no dzieje się dzieje się to, że po raz pierwszy po śmierci Jana trzeciego zgodnie zobowiązującym w Polsce prawem zwoływano tak tzw. Sejm konwokacyjny, który był sejmy skonfederowane każdy historyk historyk prawa wie, że sejmy skonfederowane tym się różnił od Sejmu zwykłych, że nie można ich było zerwać pojedynczym protestom one były skonfederowane w związku z tym nie rywal teoretycznie liberum veto na nich nie obowiązywał no proszę sobie wyobrazić, że w trakcie Sejmu konwokacyjnego, którego zadaniem było przygotowanie procesu wyboru nowego władcy Rzeczypospolitej doszło do pojedynczego protestują protest został uznany po raz pierwszy został zerwany pojedynczym protestem Sejm komisji Sejm Konfederacja na Sejm konwokacyjny ten ta to świadczy o tym, że atmosfera konfliktu wewnętrznego już była tak nabrzmiała rywalizacja stronnictw różnych magnackich innych głównie stronnicy na czele, których Stali najbogatszy, dlaczego oni Stali na czele tych stronnictw, dlaczego byli bogaci musielibyśmy cofnąć 630 lat wstecz, więc może tego lepiej nierób najbogatszym magnaci, którzy rywalizowali o to kto będzie decydował czy miał największy wpływ o na wybór przyszłego władcy Rzeczypospolitej kandydatów było kilku ostatecznie zwyciężył późniejszych znaczy Fryderyka Augusta elektor Saski późniejszy August drugi, ale w pokonanym polu pozostało 2 bardzo ważnych wpływowych cieszących się ogromną popularnością swoich, jakby fakt piach swoich w partiach w swoich środowiskach polityków mianowicie syn Jana trzeciego, czyli książę Jakub Sobieski, który miał za plecami poparcia austriackie no i Książe de Conti, który jak w nazwisko wskazuje był Francuzem, a więc miał za sobą potem potężne poparcie Ludwika czternastego ma to o tyle istotne znaczenie, że te podziały IT poparcia te oparcia polityczne przenosiły, jakby wiązały sytuację wewnętrzną Rzeczypospolitej 91007. i następnych lat z tym konfliktem, który właśnie nabrzmiewa w Europie miał za chwilę wybuchnie jako wojna tzw. wojna o sukcesję hiszpańską po 1 stronie będą austriaccy Habsburgowie, czyli właśnie ci, którzy popierali Jakuba po drugiej stronie będą mówiąc w największym uproszczeniu już nie chcę, żebyśmy przenosili się świat wojny sukcesję hiszpańską ci, którzy popierali Contiego, czyli Francuzi, czyli Ludwik czternasty wystarczy powiedzieć król słońce w krótko mówiąc ci, którzy w Polsce Rzeczypospolitej i na Litwie walczyli o to, żeby zdobyć wpływ na wybór króla jednocześnie zerkali na to co się dzieje w Europie bardzo się z tą europejską sytuację liczyli próbowali wykorzystać od razu czułem, że ta sytuacja europejska też ich próbował wykorzystywać tu August drugi będzie najlepszym przykładem, ponieważ jego próbowano jego np. Francuzi w najbliższych latach próbowali wyciągnąć wojny północnej po to, żeby seksu Chińczyków i armią Saską wykorzystać przeciwko przeciwko Austriakom przeciwko Habsburgom to samo zresztą chcieli zrobić z Karolem dwunastym i swoimi 2 o odwiecznej mimo swoimi bardzo starymi świeckimi sojusznikami to się nie udało, ale trzeba o tym pamiętać, że to co się rozpoczęła w 1700 roku, czyli jak pani przecież trzecia wojna Północna to jest jak druga część druga, a drugi fragment tej chwili tego wielkiego europejskiego konfliktu, który wtedy ogarnął cały kontynent od Rosji po Hiszpanii nie mówiąc już o tym, że ta wojna o sukcesję wojnę o sukcesję hiszpańską była przecież znacznym stopniu wojną toczącą się także w koloniach, ale to już to już osobna sprawa ta trzecia wojna Północna panie profesorze to ona zbudowała Stronnictwo przeciwników Augusta drugiego czy ono już było moim było wzmocnione po prostu tą sytuacją było wcześniej elekcja Augusta drugiego przez znaczną część polityków znaczną część szlachty zwolenników i Contiego i Jakuba Sobieskiego nie została uznana i dziewięćdziesiątym siódmym roku rozpoczyna się tzw. Rokosz no na czele tego rokoszu stała osoba czy jakby formalnie nie stała na czele, ale była najważniejszą osobą decydującą o polityce rokoszu prymas prymas Rzeczypospolitej arcybiskup gnieźnieński Michał radziejowski notabene syn sławnego z czasów potopu tego, którego nie sławy wykreowały Sienkiewicz przede wszystkim czy ten zdrajca radziejowski zdobył ojciec ojca Michała radziejowskiego, który był wtedy prymasem, czyli Inter Rex sem człowiekiem najważniejszym państwie w okresie, kiedy między śmiercią starego biorę nowego króla on stał na czele tego rokoszu i ten Rokosz między rokiem 1600 dziewięćdziesiątym siódmym 90 dziewiątym trwał Rzeczpospolita była rozbita na kilka obozów politycznych rywalizujących ze sobą dopiero na Sejmie 1600 dziewięćdziesiątego dziewiątego roku doszło do takiej pacyfikacji taki kulawy ugody, ale konflikt dalej pozostały, a w wielkim Księstwie litewskim toczyła się wojna wojna domowa, która z mniejszym czy większym nasileniem trwała od końca lat osiemdziesiątych w związku z tym wojna Sapiehów ze szlachtą litewską tak się to zwykle określa z tzw. ich Moszczanka jakich Sapieha jest właściwie nazywali albo z republikanami albo z konfederatami litewskimi jak pani chodzi wracam do wojny północnej, bo to chyba jest tak, że to Stronnictwo przeciwników Augusta drugiego, które jest trzyma się mocno utwardza się w takie sytuacje, gdy świeci wylali się na teren Rzeczpospolitej, kiedy zajęli Kraków Toruń Poznań to już był taki łatwy pretekst do tego, żeby kwestionować zdolności przywódcze Augusta drugiego, kiedy August drugi zwołuje ten Sejm ekstra ordynarny do Lublina to znowu musi się ścierać z coraz silniejszymi przeciwnikami jego rządów za chwilę Szlachta zawiąże zbrojną Konfederację warszawską no na Sejmie na Sejmie lubelskim reprezentacja przeciwników tych w tej wielkopolskiej najbardziej wykrystalizował na inny bardziej otwarcie działającej grupy przeciwników Augusta drugiego tak naprawdę zwolenników Jakuba księcia Jakuba leszczyńscy byli by ich zwolennikami lekcji Jakuba Sobieskiego te delegaci wybrani na sejmiku średzkim zostali wyrzuceni z obrad Sejmu lubelskiego, ponieważ byli to otwarci przeciwnicy Augusta drugiego, ale na tym w sejmie zasiadał prymas zasiadali w Senacie hetmani zasiadało tam mnóstwo ludzi, którzy wcześniej i później przeciwko Augustowi drugiemu wysuwali bardzo ciężkie zarzuty on miał oczywiście swoich zwolenników szczególnie wśród tych ludzi, których promował takich kominy nowi tacy archiwiści, którzy dzięki dzięki rozdawnictwo król miał w Polsce taką Rzeczypospolitej taką prerogatywę mógł rozdawać najwyższe urzędy państwowe starostwa różne inne godności do aut z drugiej oczywiście tak jak każdy władca z tego korzystał i tworzył wokół siebie takie ugrupowanie polityczne, które było było jego, które jego popierało, ale pani każda dominacja pana x na urząd powodowała, że ktoś był zawiedziony, bo do tego urzędu zwykle aspirował więcej osób nominacja pana x czyniła z niego przyjaciela Królewskiego przynajmniej na jakiś czas, ale pana i Greg Zet jeszcze innych czyniła śmiertelnych wrogów króla no można w na przykładzie różnych urzędów rozdawanych przez Augusta drugiego pokazać, jakie to miało dla niego pozytywne efekty, jakie miało dla niego negatywne efekty, jakie jak sobie, tworząc grupę przyjaciół tworzy wrogów, ale to prawda, że w 1700 trzecim roku August drugi przestał uprawiać politykę chowania głowy piasek przepraszam za taki skrót myślowy i próby w spacyfikowaniu czy wycofania Szweda z tej wojny poprzez wykorzystywanie Rzeczypospolitej jako mediatora, bo trzeba pamiętać, że wojna, która rozpoczęła w 1706 wcześniej to była wojna tzw. sojuszem północnym sojuszy, w skład którego wchodziło początkowo wchodziła Rosja Saksonia i dania i one wystąpiły przeciwko Szwecji król szwedzki Karol dwunasty, które wybitnym politykiem nie był, ale za to był bardzo dobrym twardym żołnierzem najpierw pobił Duńczyków potem przerzucił swoje wojska do Inflant i pod Narwą kompletnie Liquid rozbił armię rosyjską wielokrotnie silniejszą to do dzisiaj ich legenda bitwy pod Narwą jest no Szwedzi są krajem bardzo pacyfistyczne w tej chwili, ale też mają swoją historię gra się wojskową i do dzisiaj bitwa pod nazwą jest jednym z takich symboli świeckiej świeckiego ośmielę się być militaryzmu, choć świecki militaryzm brzmi tak jak jest śmiesznie prawda no ale Car uciekał w panice i ledwo co umknął Car uciekł cer proszę pani ocenia obrażać Piotra pierwszego to był wielki wybitny władca rosyjskiego punktu widzenia on po prostu tuż przed bitwą udał się do innych obowiązków tak by to prawdopodobnie ktoś do niego zadzwonił to jakąś ba oddalił się na góry upatrzone pozycje tak jest oddalił się, bo miał inne ważniejsze sprawy do załatwienia zostawił marszałka Leśnik pary jeszcze osób, które próbowały świadom stawić opór pod Narwą zresztą w ufortyfikowanych pozycjach, bo to była także Szwedzi zaatakowali marszów potwornej zamieci śniegu to wszystko jest bardzo dokładnie odtworzone przez historyków świeckich umocnione pozycje Rosjanie oblegali Narwę, ale jednocześnie mieli swoje własne umocnienia no i te słabsze, ale za to bardzo dobrze wyszkolone bataliony Średzkie pobiły Rosjan na głos najpierw Duńczycy potem Rosjanie kier Duńczycy potem Rosja tam spalili Szwedzi potem swędzi po rozbili armię Saską, która oblega rygę August drugi wojował ze Szwedami na froncie inflancki zajął najpierw diament albo pani woli Dynamo jak mówiono w Polsce taką twierdze film planeta, a potem próbował jeszcze parę innych umocnionych pozycji, a potem próbował zdobyć Ryga nie udało mu się zająć Rygi siedzi spod Narwi przeszli do Inflant i rozbili wojska saskie z niewielu z niewielką pomoc wspomagały ich wspomagała ich niewielka liczba oddziałów polskich i litewskich rozbili ich i pomaszerowali do Kurlandii, a następnie skór land weszli na Żmudź, czyli już na terytorium Rzeczypospolitej wtedy go drugi zaczął udawać jak zresztą wielu innych dostojników polskich, że mieli oni taki pomysł, że wojna właściwie między Augustem drugim jako elektor Saski Karolem dwunastym jako królem świeckim Rzeczpospolita nie ma z tym wspólnego prawda neutralna z Rzeczpospolitej niewinne wtedy mówiono neutralna no i kolejne poselstwa wysyłane najpierw przez Senat, a potem Sejm właśnie w 1700 trzecim roku próbowały Szweda przekonać do tego, aby zawrzeć porozumienie ma na gruncie faktów oliwskich sprzed pół wieku 60 mieli po prostu wycofać, zostawiając rzeczy po Rzeczpospolitą w spokoju, a Karol dwunasty tak nie cierpiał swojego kuzyna bliskiego zresztą kuzyna Augusta drugiego, że jako warunek zawarcia porozumienia z rzeczą pospolitą stawiał detronizację detronizację Augusta drugiego i udało mu się przy pomocy opozycji anty augustowskiej opozycji w Wielkopolsce do tej do realizacji wreszcie w 1700 trzecim formalnie w 1700 czwartym roku doprowadzić w 1700 czwartym roku ZUS August drugi został przez Konfederację Średzką następnie Wielkopolską to koncentracja się zamieniła w Konfederację generalną, czyli Konfederację warszawską, a drugi został zdetronizowany, a następnie wybrano na króla Stanisława Leszczyńskiego no właśnie skoro pojawił się już na naszej scenie starosta i Odolanowskiej stara się wielki koronny wojewoda poznański nie były to funkcję panie profesorze, które otwierały w sposób łatwy prosty drogę do Korony to jakim cudem Stanisław Leszczyński raptem dwudziesto siedmioletni pozwani nie należy lekceważyć Ostrzeszowa starosty ostrzeszowskiego, a już na pewno nie należy lekceważyć tytułu funkcji wojewody Wielkopolskiego to był jeden z najwyższych urzędów w Senacie Rzeczypospolitej i to, że młody jeszcze wtedy Stanisław Leszczyński syn swojego ojca bardzo wybitnego polityka żyjącego szefa był przywódcą takim trochę działającym z tylnego siedzenia, ale niewątpliwie był najbardziej wpływowym politykiem w Wielkopolsce dziedziczy całe ugrupowanie po swoim ojcu, ale także po po Sobieskich to była cała duża grupa polityków wielkopolskich to jądro z marszałkiem Bronisze jądro Konfederacji Średzkiej Wielkopolski, a potem warszawskiej, ale decydujący wpływ na decyzja leżała w rynku Karola dwunastego dwunasty zajął Warszawę znaczną część Polski rozpoczęły się takich taki tani mijane obu królów jak to nazwał kiedyś Kazimierz Grochowski, który próbował napisać taką taką biograficzne, jakbyśmy dzisiaj powiedzieć tego faktu graficzną historię wojny północnej nie udało się tego skończyć, bo to jest ogromny natłok faktów wydarzeń nieprawdopodobne kłębowisko różnego rodzaju różnego rodzaju rzeczy, ale no Karol dwunastym po pierwsze, potrzebował człowieka, który będzie reprezentacji będzie wpływowy, a jednocześnie będzie, że wpływowy w dwojakim sensie to znaczy będzie miał wpływy, a także będzie można na niego wpłynąć podatne na będzie podatny na wpływy właśnie to słowo w języku polskim dwojakie znaczenie i takim człowiekiem był wydaje się Stanisław Leszczyński Karol dwunasty po aresztowaniu przez Augusta drugiego Jakuba Sobieskiego, które już obiecano, że zostanie królem na miejsce Augusta drugiego i jechał na spotkanie z Karolem dwunastym August drugi zareagował i Jakuba jego brata młodszego brata aresztował uwięził w Saksonii w związku z tym następnym kandydatem, którego Karol 12 w Zamościu był wojewoda poznański ponoć już panie profesorze był Aleksander Sobieski to najmłodszy z synów króla Jana ponoć spotkali się nawet w Łowiczu, ale królewicz odmówił Karolowi Marysieńka była wściekła Karol rozczarowane Sobieskim Karol był rozczarowany Sobieskim szczególnie Aleksandrę, bo chyba Konstantego Jakuba nigdy nie miał okazję poznać osobiście, ale też Aleksander nie reprezentował jakiś jakiegoś większego potencjału politycznego, jakbym miał dzisiaj to bardzo zawodne byłoby ważyć znaczenie polityczne królewicza Aleksandra i Stanisława Leszczyńskiego to jednak Stanisław Leszczyński to był znaczny kawą Wielkopolski spokrewnieni z nimi magnaci Lubomirscy wsparcie prymasa radziejowskiego kontakty z piecami na Litwie to jest tak osobna sprawa ta Brzezińska akcja walcząca zaciekle opozycją litewską bitwa pod licznikami jedną z najbardziej krwawych starć wojny domowej wielkim Księstwie litewskim to wcześniej także raczej Leszczyński raczej decyzja Karola dwunastego była była lepsza z tego punktu widzenia, bo zalew chińskiej Stali konfederaci wielkopolscy i żelu z Kolna skoligacony czy też kojarzonych z nim z nim magnatów Aleksander takiego wsparcia nie miał powiedzmy panie prof. Sejmie elekcyjnym tym zabranym w lipcu 1700 czwartego roku koło wsi Wola rzecz jasna trudno nazwać Sejmem elekcyjnym jak farsą nota tak taki, jaki taki i taka inscenizacja dość zresztą marna z w Polsce z polskim systemem politycznym było także zwoływano Sejm elekcyjny, a następnie należy myśli myli Sejmu elekcyjnego selekcję co się zwykle robi mówi się 1 tchem, że Sejm elekcyjny wybrał Sejm elekcyjny nikogo nie wybierał Sejm elekcyjny sobie obradował, a w czasie Sejmu elekcyjnego dochodziło do aktu elekcji Sejmem elekcyjnym był w, czyli przed za sprawy przepraszam za nieeleganckie wyrażenie za posłów robili konfederaci warszawscy oni udawali, że to jest Sejm, a elekcja polegała na tym, że w na polach na woli dzisiaj co prawie w centrum Warszawy zgromadzono kilkuset przedstawicieli szlachty głównie tej Konfederacji tej Wielkopolan z Konfederacji, ale także pojawili się tam przedstawiciele różnych innych sejmików no i jakby to powiedzieć oficerowie świeccy, którzy pilnowali tego Towarzystwa znaczenie w tym sensie, że chodzi z karabinami ich tam zaganiali do do tylko towarzyszyli im prawda byli obecni z skłania Ali ich do tego, żeby ten akt elekcyjny przeprowadzić jak najszybciej innym można powiedzieć no nie obyło się bez protestów w 2 co najmniej 2 wybitnych przedstawicieli we z podlaskich 1 nazywał się to przeszedł do historii jako protestujących przeciwko temu aktowi, który niewątpliwie był farsą polityczną narusza podstawowe zasady konstytucyjne Rzeczypospolitej wzrośnie Jaruzelski dzisiaj powiedzielibyśmy Jaruzelski tego samego herbu co pewien wybitny nieżyjący już wybitny w takim jakimś sensie tego słowa polityk współczesne, a o on jeszcze jeszcze 1 pan wyszli, jakby tego okopu, a o okopów to taki wał ziemny otaczał posłowie byli zawałem w tym w wewnątrz tego wału mieli być niby senatorowie tej etyki jeśli zagrody, jakby z ziemi usypanej no i tam się miały toczyć obrady sejmowe potem dochodziło do aktu erekcyjnego ci 2 panowie zaprotestowali przeciwko temu przymusowi którzy, który stosowali świat rzeczywiście kierujący całą tą operacją ze strony świeckiej bardzo wybitny potem polityk świecki wtedy jeden z ważniejszych bardziej zaufanych generałów w służbie Karola dwunastego gen. Arwid Horn rzeczywiście chodziło zdenerwowany po tym, polu elekcyjnym no i poganiał posłów nie znał polskiego związku z tym tak w takim niemieckim takim niemiecką świeckim Wola plikiem zachęcał ich Niewiem jakich słów używali mogę wyobrazić, że mówił Reinhard Schneider Schneider szybciej szybciej załatwić sprawy bo, bo Karol dwunasty, bo Karol dwunasty czeka no oczywiście ogłoszono ogłoszono króla wojewodę poznańskiego Stanisława Leszczyńskiego nie dochowując żadnych zasad prymas odmówił ogłoszenia go królem, bo on miał jakieś polityka Michała radziejowskiego to jest sprawa osobna to jest jego projekty pomysły polityczne to jest rzecz bardzo słabo rozpoznany, ale biskup poznański znalazł biskup poznański Święcicki tak jest posiedzieć w ich ogłosił ogłosił Stanisława Leszczyńskiego królem został koronowany w następnym roku 1700 piątym wtedy pisano z zaprzysiężeniem no chyba tzw. PAK taką Wenta, czyli porozumienie takie wyborcze porozumienie władcy z narodem, którego wybrał no i rozpoczął swoje panowanie, ale zaraz panie profesorze co się w tym czasie dzieje zdetronizowany Augustem drugim, gdzie on jest biegaczek co porabia, bo przecież Korony zrzekł się oficjalnie dopiero w 1700 szóstym to była z punktu widzenia z punktu widzenia Augusta drugiego jego współpracowników przede wszystkim tej części szlachty magnaterii polskiej, która opowiedziała się trzeba od razu powiedzieć przeważającej części szlachty magnaterii polskiej, bo jednak czego by nie mówić elekcji 90 tego siódmego roku to ona była znacznie bardziej lege Artis niż ta farsa, którą Szwed zorganizowali w 1904 w związku z tym zdaniem większości chyba przedstawicieli szlachty przynajmniej, sądząc po różnego rodzaju dokumentach w głosach aktach sejmikowych zapisach pamiętnik Karski kronikarskich po korespondencji jednak większość aktywnych politycznie przedstawicieli szlachty Rzeczypospolitej uważała, że to szał z drugiej oczywiście ma swoje różne okropne wady na, ale na, ale to on jest legalnym władcą, a nie nie Stanisław rozszerzeń mandat Leszczyńskiego słabe bardzo słaby mandat Leszczyńskiego jest bagnety świeckie są tutaj decydujący to bez bez tego wojska świeckiego Leszczyński zniknąłby musiałby zresztą tak się później stało wspomniała pani 1700 szóstym roku nie był już o bitwie pod Połtawą kiedy, kiedy to Reszczyński znika wyjeżdża Rzeczypospolitej wycofuje się razem z Górnośląską generałem von Grassa, który cofa na no na Pomorzu wychodzimy, bo świat ogromną klęskę ponieśli nową ustawą aktach po po tym, jak Karol dwunasty z resztkami swojej armii znalazł się na terytorium Turcji no dobrze, ale to wybiegliśmy wybiegną także zapytałam czy to August drugi, który tak ma silniejszy mandat się podarować Zorro silniejszy mandat i August drugi w 1700 drugim roku tworzy się taka Konfederacja to było takie Unia nie może taka luźna Konfederacja Sandomierska, która w 1700 czwartym roku zamienia się twardą pro augustowską pro Saską Konfederację sandomierską to są oddziały wojskowe, które są w służbie Konfederacji to jest cała armia Saska, którą dysponuje August drugi i i np. Goszczyńskiego wybierali na tym Sejmie elekcyjnym to właśnie te wojska niszczyły dobra Leszczyńskiego w tym leśną spalono to było w Wielkopolsce, ale pani koniec z rzędem temu, kto jest, kto trzeba się nauczyć na pamięć albo mieć przed sobą ma, dlatego że jak August drugi jego wojska konfederaci Sandomierskiego wojska saskie buszują na terytorium wielkiego Księstwa litewskiego to Karol dwunasty jego polscy zwolennicy przemyskie marnie świecka jest albo w Wielkopolsce albo w Małopolsce jak jedni jak August drugi jest w Małopolsce właśnie na sądownie mężczyźnie to wtedy Karol dwunasty pustoszy Wielkopolskę to się to pamiętnika nazwali właśnie tym tańcem mijany oni, o co tutaj chodziło nie chodziło o to, żeby przedłużać wojnę dla samej wojny tylko decydującą sprawą dla przemieszczeń obu tych armii i towarzyszących im czasem nolens volens oddziałów polskich po 1 po drugiej stronie były oddziały polskie była sprawa logistyki zaopatrzenia z czegoś trzeba wyłożyć gdzieś trzeba było komuś trzeba było zabierać czy chłopom szlachcie wydłużać kontrybucje wymusza dostawy żywności jak się spustoszyła jakiś obszar w Małopolsce trzeba było przenieść na inny obszar Małopolski albo się przebić do Wielkopolski, bo ta jeszcze do końca spustoszyła danie było pani mówi o pani mówi o 1700 czwartym roku w następnych latach rzeczywiście Wielkopolska była Wielkopolska była wielokrotnie najeżdża na niszczona i są takie relacje mówiąc w Lesznie właśnie to bardzo było wtedy bogaty i porządne miasto, które uległo prawie całkowitemu całkowitemu spustoszenie zachowały się zapiski ówczesnego burmistrza Leszczyńskiego niejakiego dr. Arnolda, które są dość pod tym względem przejmując możemy powiedzieć panie profesorze, że Rzeczpospolita za tych pierwszych rządów Leszczyńskiego, czyli w latach 17041709 to była świeckim protektoratem to za dużo powiedziane po prostu karą 12 narzucił nam monarchę pewnie Karol dwunasty zmierza do tego, bo negocjowany pomiędzy konfederatów ami, a pogodzić z Konfederacją i leszczyńskim, a ma przed posłami przedstawicielami Karola dwunastego traktat, który miał być zawarty zawiera takie postanowienia, które rzeczywiście sprowadzały Rzeczpospolitą do roli świeckiego, jakby to powiedzieć słabszego sojusznika z młodszy partner 6 ty chyba sam za dużo, bo jednak partner to jest osoba, którą młodszy młodszy, ale jednak partner to takie to taki no tak takie państwo podporządkowana władzy czy decyzją decyzją świeckim to miało wyraźnego postanowienia różnego rodzaju handlowych ekonomicznych bardzo było wyraźnie widać, że Szwedzi dążą do tego, żeby zdominować Rzeczpospolitą zresztą stare świeckie marzenie to czasu Gustawa Adolfa to dominium Maris Baltic co prawda, żeby Bałtyk był wewnętrznym jeziorem świeckim w związku z tym należy przynajmniej zająć polskie Pomorze Gdańsk Elbląg Inflant Kurlandii po to, żeby to zaplecze bałtyckie by było kontrolowane przez przez te obszary nasilonej wymiany handlowej bez snu bez Gdańska Rzeczpospolita była bardzo trudnej sytuacji, bo większość polskiego eksportu tego zbożowego eksportu, z którego żyliśmy prawda szła przez Gdańsk Karol dwunasty także do tego dążył, ale to nie było tak wśród historyków jest właśnie nie powinniśmy się zajmować myśleniem w kategoriach co by było, gdyby było, ale czasem historycy na to pozwalają i 2 autorzy biografii Stanisława Leszczyńskiego też nie odlegli są od byli od takich od takiego myślenia w kategoriach, a co było, gdyby Rzeczpospolita rzeczywiście stała się zdominowana została przez Szwedów no być może byłaby przez jakiś czas z państwem świadom podległym trudno wyobrazić, że monarchia szwedzka była w stanie utrzymać tak ogromne obszary w podporządkowane sobie przy tej rywalizacji europejskiej no ale przynajmniej nie doszłoby może do tak do tak okropnych zniszczeń, jakie miały miejsce w następnych latach prawda inwazja rosyjska potem wojna toczona na terytorium Rzeczypospolitej potem Konfederacja ta ma Grodzka krótko mówiąc piekło się opiekuję się zwaliła na Rzeczpospolitą w tym ktoś, zanim pójdziemy dalej ani profesorze też wrócę do tego wątku, który pan rozpoczął kilka minut temu, czyli panowanie Stanisława Leszczyńskiego jak wygląda tych 5 lat jak sobie radzić, że pani złośliwi historycy twierdzą, że po prostu jeździ w taborze wojsk świeckich wykonuje polecenia Karola dwunastego mniej złośliwi historycy zdają sobie sprawę z tego, że swoboda polityczna Stanisława Leszczyńskiego była niewielka margines jego własnych działań politycznych był niewielki jedyne co on mógł próbować robić, a i to także z kontrolą świat z kontrolą Karola dwunastego to prowadzić politykę nominacyjną, a szczególnie po 1700 szóstym roku, jeżeli możemy wybiec nieco naprzód to na 1700 z jesienią 1800 szóstego roku latem 700 szóstego roku Szwedzi zajęli Saksonii, bo wreszcie się Karolowi dwunaste mu znudziło to mijanie się za Augusta drugim na terytorium Rzeczypospolitej szedł do domu tak spustoszył spustoszył wielkie Księstwo litewskie i maszerował pomaszerował przez całą Polskę i zajął Saksonii rodzaj seksu nie bez trudu, ponieważ armia armia Saska była wtedy Rzeczpospolitej minęli się po prostu zdarzają Saksonii bez trudu to spowodowało to natychmiast August drugi rozpoczął negocjacje z Karolem dwunastym, a zawarto po jedynej wielkiej zwycięży zaraz po jedynej właśnie zawarto przed, ale Polacy się o tym dowiedzieli tuż po 1 wielkiej zwycięskiej bitwie Augusta drugiego i wojsk Saską polskich nad wojskami szwedzkimi to znaczy bić kobietę pod Kaliszem, a kurs drugi oświadczył swoim polskim współpracownikom w tajemnicy, że ja panu panowie bardzo przepraszam, ale to już będzie koniec tego mojego panowania Rzeczypospolitej, bo kary 12 zajął moją ojczystą Saksonii i ja muszę tam wracać ma i abdykował w abdykował pod dyktando pod dyktando Szwedów i Karola dwunastego historycy do dzisiaj się sprzeczają ile milionów talarów czy też dukatów można różnie przeliczać na karę 12 w tym okresie 160617061708 wycisnął z Saksonii to ogromne kwoty straty, które seksualnie poniosła były rzeczywiście był rzeczywiście olbrzymia, ale August drugi wycofał się, a w Rzeczypospolitej najpierw Saksonii, a potem Rzeczypospolitej nominalnie rządził Stanisław Leszczyński tak naprawdę władzę sprawował Karol dwunasty i jego urzędnicy takie komisariaty świeckie, która od komisarza świeccy, którzy dyrygowali wyciskaniem Rzeczypospolitej mieszkańców pieniędzy dostaw dla wojska świeckiego i na tym ta na tym to wojna przede wszystkim polegała, bo oczywiście po stronie Augusta drugiego, choć już porzuceni przez Augusta drugiego pozostali konfederaci sandomierscy najważniejszą postać Konfederacji sandomierskiej wyrasta wcześniej współpracownik Lubomirskich w tym okresie już wybitny samodzielny polityk Hetman wielki koronny Adam Sieniawski no i otaczającego grono dostojników polskich, którzy albo nie chcą, a akceptować Stanisława Leszczyńskiego albo o nie zaoferowano im dostatecznie atrakcyjnych korzyści prawda to znaczy ci, którzy nie nie uzyskali nominacji zostają, którym Stanisław Leszczyński nie dał tego, czego się spodziewali zostają w szeregach Konfederacji sandomierskiej Konfederacja Sandomierska jej wojska wycofują się coraz bardziej na południowy wschód no i ostatecznie województw ruskie i zaplecza ukraińskie staje się takim takim ośrodkiem, w którym utrzymują się zwolennicy już nie Augusta drugiego, a właściwie znaczy nadziei, że go drugi może wrócić ale, ale Konfederacji sandomierskiej dlatego na południowy wschód dlatego, że to jest zaplecza rosyjskiej 1904 roku Rzeczpospolita jest Sojusz z Rosją i wojska rosyjskie na podstawie tego traktatu zawartego z zawartego w 700 czwartym roku przez Dziewońskiego operują na terytorium Rzeczypospolitej wracam do klęski świeckiej pod Połtawą 1700 dziewiąte wycofują się z Rzeczpospolitej oczywiście leszczyńskiej wraz z nimi, bo rozumiem bez świeckich wyborów, o których pan profesor mówił nie ma czego on w Polsce szukać co August drugi wraca tędy proszę pani sytuacja się zmieniła tak diametralnie pewnie z punktu widzenia historii europejskiej bitwa pod Połtawą 1000 dziewiąty rok lata 700 dziewiątego roku to nie jest może najważniejsze wydarzenia, ale Europy wschodniej jest to jest całkowita zmiana sytuacji zwycięska do tej pory właściwie niezwyciężony przeraża przerażająca potęga przerażające siła przerażająca swoją sprawnością militarną armia świecka, która trąbiła Saksonii szyków pokażą Augusta drugiego odmówiła uczestnictwa kary 12 odmówił uczestnictwa w wojnie o sukcesję hiszpańską postanowił podporządkować sobie Europę wschodnią w praktyce, a trzeba pamiętać, że polityka świecka w tym okresie sięgała aż na Węgry tam trwa powstanie przeciwko Habsburgom w 1700 ósmy roku po z pustoszeją i wyciśnięcie z Saksonii wszystkiego co się dało armia świecka rusza na wschód maszeruje przez Rzeczpospolitą przez koronę przez Polska wchodzi na terytorium wielkiego Księstwa litewskiego takim szybkim bardzo sprawnym marszem dociera aż do 4 terenów dzisiejszej środkowej Białoruś jak spojrzymy na mapę tora gorzko wice takie miasteczko jest centrum tam są karą 12 ustanowił kwatera kwotę główną to miało być przygotowanie do pokonania ostatecznego pokonania Piotra pierwszego pokonania oraz konfederaci sandomierscy trzymają się w województwie ruskim, dlatego że ofensywa ofensywa świecka idzie północnym taki idzie na Białoruś tak jakby szła prosto na Moskwę tak jakby szła prosto na Smoleńsk Moskwa czymś takim, który później później Napoleon się kierował i i trzeba powiedzieć, że wiosną 1700 dziewiątego roku znaczy zimą z 1700 ósmego 1700 dziewiąte dochodzi do pierwszej porażki świeckiej, która nie wydaje się jeszcze jakimś decydującym, ale ogromny tabor zaopatrzeniowy idąc na spotkanie idący z północy z Inflant na spotkanie Karola dwunastego jego wojsk tysiące wozów z ochroną, gdyż też wielotysięcznej armii świeckiej posiłku świeckich idzie z północy po to, żeby się spotkać na Białorusi skoro dwunastym, a ze Wschodu uderza Piotr pierwszy i taki, że od dnia owej bitwy w okropnych warunkach w lesie na moczarach na bagnach światów rozbija Löwen cham, który generał świecki, który dowodził tą armią znaczną część swojego wojska wprowadź, ale tabory ta żywność to zaopatrzenie amunicja tabor armat wszystko to padło łupem Rosjan albo utonęło w bankach i dowódca świecki przeprowadza Karolowi dwunaste mu kilka może nawet kilkanaście tysięcy żołnierzy, ale tak jak oni Stali prawda przyszli piechotą skargi na, a zaopatrzenie było bardzo potrzebna, bo od zaopatrzenia tak tej armii zależało czy uda się przeprowadzić ostateczne uderzenie pokonać Piotra pierwszego wtedy wtedy na początku 1800 dziewiątego roku Karol dwunasty nolens volens decyduje odłożyć uderzenie na Moskwę, czyli pójście dalej na wschód na północny wschód i kieruje się decyduje iść na Ukrainie, dlatego że Ukraina jest z jego punktu widzenia niewyczerpanym magazynem żywności Ukraina ze swoimi ze wsi Czermno mami tym wszystkim co wiążemy z Ukrainą do dzisiaj, a poza tym na Ukrainie jest jeszcze jest jeszcze Mazepa i nadzieja na to, że Kozacy Mazur chińscy czy zwolennicy gazety na Ukrainie wystąpią rzeczywiście znacznej części wystąpili przeciwko Rosjanom nadzieję uzyskania czegoś w rodzaju niepodległości takiego powrotu do idei państwa kozackiego jak się wtedy mówiło, czyli po prostu państwo, jakbyśmy dzisiaj powiedzieli ukraińskiego Karol dwunasty rusza na Ukraina wsie to bardzo trudny bardzo ciężki marsz ku Rosjanie utrudniali szeregu bitew nierozstrzygniętych ostatecznie ostatecznie karę 12 próbuje tzw. międzyczasie Piotr pierwszy właściwie jego współpracownik niejaki Aleksander Mienszykow zdobywa matury i rozbija to niszczy likwiduje to powstanie ukraińskie niższym siłę Mazepy straszne rzeczy dzieją się w Turynie opisy są nie wiem czy one mogą są tak okropne, że wydają się mało mało prawdziwe tego co tego co armia rosyjska robiła Ukraińcami w zdobytym w Turynie, ale ostatecznie karę 12 usiłuje zająć pół ta no i pod Połtawą oblegający zostaje sam zostaje oblężone przez idącą z Północnego Wschodu armią rosyjską, którego ostatecznie rozbija no i Karol dwunasty uciekł armia szwedzka spod auta wy niedobitki armii świeckiej wycofują się gwałtowny uciekają właśnie takim gwałtownym marszem i zostają dopadnie te przez Rosjan przy przeprawie przez Dniepr oni idą od wschodniej stronie Dniepru na próbujących przerobić na zachodnią stronę Dniepru pod prawo łączną i pod tą karę łączną dochodzi do do do to rozdzierające zupełnie takiej dramatycznej sytuacji generałowie świeccy żądają od Karola dwunastego, aby się ewakuował się tak, żeby uciekł po prostu, bo jedyną szansą jest to, że Karol dwunasty raz ciężko zresztą ranny w bitwie pod Połtawą, czyli powóz wiozący Karola dwunastego w otoczeniu kilkuset Szweda kilkuset kawalerzystów polskich kilku może kilku tysięcy żołnierzy ukraińskich kozackich przedzierają się przez co Henryk Sienkiewicz nazwał dzikimi polami i przekraczają granicę turecką, a reszta armii świecki wielotysięczna pobita pod Połtawą z całym sztabem z dowództwem kapituluje i w następnym roku będzie persona przy po ulicach Moskwy w takim triumfalny pochodzie, który zarządził Piotr pierwszy dla udokumentowania swojego swojego zwycięstwa taki marsz jeńców świeckich przez Moskwę przez polskich pamiętnikach, że opisywane przez jednych z triumfem przez innych ze zgrozą raz jeszcze na koniec panie profesorze musimy dokończyć tę część historii Leszczyńskiego będzie jeszcze kolejny odcinek, ale nie tym razem leszczyńskie reaktywacja prawda, ale to po kilkunastu latach na teraz co się dzieje z leszczyńskim wygnany z kraju Leszczyński w momencie, kiedy Karol dwunasty maszeruje najpierw na Moskwę, a potem na Ukraina zadaniem Leszczyńskiego taki był podział ról zadanie Leszczyńskiego wojsk polskich, które muszą udało zgromadzić oraz towarzyszącej mu kilkunastu tysięcznej armii świeckiej pod dowództwem tegoż generała okrasą ich zadaniem było rozbicie konfederatów sandomierskich i armia w momencie, kiedy Karol dwunastym maszeruje przez Białoruś na Rosję Stanisław Leszczyński skasowałem maszerują Lwów krótko mówiąc usiłują zająć województwo ruski wypchnąć wypchnąć konfederatów sandomierskich Hetmana Adama Sieniawskiego i jego ludzi gdzieś daleko na Podole czy na Ukrainę no i dochodzą do Lwowa, a w tym czasie przychodzi wiadomość o bitwie pod Połtawą klas świeckiej pod Połtawą Krasa zatrzymuje swoje oddziały razem ze Stanisławem leszczyńskim cofają się prawie tą samą drogą, którą 30 cofają się najpierw do Małopolski potem do Wielkopolski, a potem przez nikogo zresztą nie niepokojeni, bo to jeszcze dużo dużo czasu musiało upłynąć nim Rosjanie i Teksańczycy zajęli Wielkopolsce przekraczają granicę Pomorską znajdują się na terytorium ówczesnej ówczesnej Szwecji, czyli na Pomorzu świeckim, a Rosjanie idą od Wschodu zajmują wielkie Księstwo litewskie podchodzą do Rzeczypospolitej od Zachodu do polskich wkracza armia Saska wraca August czynił nie wiem czy triumfujący na w każdym razie August drugi, który ogłasza taki manifest, w którym wyrzeka się wszelkiej zaprzecza wszelkiej swojej wszelkiej swojej rezygnacji z Korony polskiej odwołuje wszystkie te wszystkie tak to dochodzi do spotkania z Piotrem pierwszym bodajże w Toruniu podpisany jest taki układ Saską rosyjski, który oznacza powrót Augusta drugiego na tron, ale powrót no w roli powiedziałbym rosyjskiego klienta tutaj wiadomo, kto rozdaje kart od pierwszy zwyciężył pod Połtawą jego ogromna zwycięska armia zalała Rzeczpospolitą no i teraz trzeba dobić świeckiego gada wiek własnym gnieździe problem polega na tym, że Karol dwunasty otaczających go kilkusetosobowy oddział szwedzkiej jest w Turcji no, a świecą Szwed ciążą dziś rządzi Dwór królewski no i rządzą politycy generałowie świeccy komunikacja między będę Ramin Dniestrem, gdzie z Turcy urządzili w pozwolili z urządzi rezydencję Karolowi dwunaste Emu, a straż z rządem, czyli stolicą Pomorza świeckiego albo Sztokholmem to jest wiele tygodni tego się nie da to nie nie ma telefonów prawda nie ma nie mamy i to wszystko się robi albo piechotą albo konno w związku z tym to jest bardzo utrudnione, ale Karol dwunasty ma jednoznaczną czuję przerażającą Party w ZUS w głowę detronizację Augusta drugiego w dalszym ciągu stoi po bitwie pod Połtawą stoi na tym stanowisku trzeba zdetronizować Augusta drugiego znaczy losy wojny muszą się odwrócić trzeba najpierw pobić seksu i ścieków potem pobić Rosjan w tym czasie do Sojuszu Północnego wracają Duńczycy przyłączają się jeszcze Prusacy, żeby było przyjemniej, więc pobić cały ten Sojusz północno i zdetronizować Augusta drugi jako to już zaczyna być fantasmagorie w tym momencie ale, ale ta wojna ta wojna ciągle jeszcze trwa Stanisław Leszczyński najpierw na Pomorzu potem w kwestii apotem potem ostatecznie ląduje w Księstwie b2b polskich mówiono w Polsce, czyli spal w Palatynacie 2 mostów, tłumacząc język Polski Depo na pograniczu rzeszy niemieckiej i Francji to takie terytorium, które było podlegało władzom świeckim ze względu na to, że królowie Szwed wywodzili się z dynastii Wittelsbachów, czyli tej dynastii, która tam w Palatynacie Palatynacie panowała i no i w 1700, bo już bardzo daleko byśmy odeszli w 1700 piętnastym roku, kiedy pada Stralsund Karol dwunasty, który przedtem 3 jechał incognito konno w towarzystwie 1 oficera to też jest niesamowity wyczyn kawaleryjski powiedziałbym zbędne darów do Stralsundu przez całe Bałkany rzeszę niemiecką ciągłości piętą 10 dni taki rajd konny sobie bardzo twardy człowiek był taki rajd konny sobie urządził Karol dwunasty Stralsund kapituluje karę 12 ucieka Łodzią żaglową, że ze strony rządu do Szwecji tam będzie dalej prowadził wojnę przeciwko Duńczykom Prusakom Rosjanom, którzy już atakują Wybrzeże świeckie Flota rosyjska atakuje Wybrzeże świeckie od strony morza no August drugi ma kłopoty Rzeczypospolitej, dlatego że w końcu 1700 piętnastego roku wybucha Konfederacji tarnogrodzkiej skierowana ewidentnie przeciwko Augustowi drugiemu jest bardzo wiele śladów, które mówią o tym, że w tej Konfederacji uczestniczyli zwolennicy Stanisława Leszczyńskiego nieprawdą jest teza, że to była intryga wywoła wywołana przez Stanisławczyk, że to była jakaś intryga świecka, ale rzeczywiście niektórzy politycy zwolennicy Stanisława Leszczyńskiego się w tej Konfederacji bardzo uaktywnić i pacyfikacja nastąpiła dopiero w 1700 siedemnastym roku, czyli na kilka lat przed zawarciem traktatu kończącego trzecią wojnę północną, który miał zawarty został dopiero w 17002001. roku, ale Polska już Rzeczpospolita w tym traktacie nie uczestniczyła byśmy nie byli stroną tego porozumienia łódzkiego i August będzie rządził aż do swojej śmierci, czyli 17003003. roku, a w 17003003. powróci Stanisław Leszczyński jeszcze sobie 3 lata porządzi panie profesorze bardzo dziękuję Wojciech Kriegseisen Polska Akademia Nauk był naszym gościem państwu dziękuję za wspólnie spędzony czas życia spokojnej nocy do usłyszenia Zwiń «

Czy śmierć Jana Sobieskiego III była prapoczątkiem wojny domowej w Polsce?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: POWRÓT DO PRZESZŁOŚCI

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 00:00

Najnowsze Podcasty

"Samotne oceany. Historia Krystyny Chojnowskiej-Liskiewicz, pierwszej kobiety, która opłynęła świat solo"

Reguła Łuczaja - kosić trawę wtedy, kiedy jest po kolana

Ile dzikiej zieleni w mieście a ile uregulowanej "za miliony"? Spór o Psią Górkę w Warszawie

Wojtek Mazolewski. Jego deklaracja "Jestem"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL