"Magiczne 5.4". O wzroście inflacji i jej realnym znaczeniu

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

czternasta 6 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami są prof. Łukasz Gorczyca z wydziału nauk ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego dzień dobry niedobre i dr Wojciech Paczos Cardiff University dzień dobry dzień dobry państwu dziękuję zaproszenia będziemy mówili o inflacji inflacja w tym momencie staje się głównym tematem trochę takim ulubionym tematem rozmaitych mediów zajmujących się tematami gospodarczymi, ale mam wrażenie, że ta rozmowa bardzo dużym stopniu Fed Rozwiń » decyduje sam wskaźnik, a nie do końca tłumaczy proces i konsekwencje tegoż 54 w skali roku najwięcej od 20 lat i właściwie wszyscy powtarzają te 2 zdania, które właśnie teraz wygłosiłem, więc może zacznijmy od początku, skąd się ta inflacja, a jeszcze trzecie zdanie, że najwyższa w unii europejskiej to może zacznijmy od początku, skąd się także, jakie procesy przyczyniły się do takiego wzrostu inflacji profesor każdy ciek dać im tego, że oczywiście każdy proszę czekać, ale o przestaliśmy się słyszeć mam nadzieję, że za moment uda się wznowić to połączenie to może dr Wojciech Paczos skoro tak może nas pan ratuje spróbuję, ale nie jestem pewien czy piątek 2 hipoteza właściwie to tak tak to wynika z takich mechanizmów ekonomicznych, który który, która studiuje, których uczę studentów bierze też konsekwencja charakteru tego kryzysu, w którym byliśmy to inny kryzys niż kryzys finansowy 2008 roku i różni się tym, że tamten kryzys był przez czysto typowych kres powiatowy ani czysto popytowy bardzo głęboki, ale jednak popytowej spada popyt też spadająca spada produkcja tego zatrudnienia, ale też spadają ceny, a ten kryzys kryzys pandemiczny to był taki mieszany popytowy podażowy czy to się różni Otóż, kiedy podażowy polega na tym w tym konkretnym okresie zamykano po prostu duże działy gospodarki na całym świecie i kiedy się zamykają takie działy gospodarki, kiedy brakuje podaży to spada zatrudnienie spada produkcja, ale ceny rosną akurat nie spadają, a więc przez to, że to był inny charakter kryzysu to presje inflacyjne szły 4 różne strony nie tylko tu także na nogi, ale po drugie to był też bezpośrednia konsekwencja sposobu wyjścia z tego kryzysu, żebyśmy po kryzysie myśmy jako świat kryzysu finansowego pochodzili bardzo szybko oszczędzając, bo jednak długi narosły narrację, bo tak trzeba teraz oszczędzać, żeby te długi spłacić to akcje wycofywała wobec gospodarki dal dalej obniżały inflację w okresie wejścia tutaj jednak świat odrobił lekcję i sposób wyjścia z tego okresu był zupełnie inny albo bardzo szerokie wsparcie dla gospodarki, żeby uratować tą poddasza przy okazji też udało się uratować popyt utrzyma go na dość wysokim poziomie co spowodowało, że pieniądze takim zabiegu nie zniknęły tylko było ich nawet coraz więcej one się kręcą w tym obiegu gospodarczym no to powoduje, że ta presja na wzrost cen jest wysoka to co jest najważniejsze w tym wszystkim jest to, że było wiadomo od początku od kwietnia marca kwietnia 2020, przyjmując ten sposób polityki gospodarczej politykę gospodarczą plus jest taki, że ratujemy gospodarkę minus jest taki, że będziemy mieli inflację i ja ekonomiści z grupy dobrobyt na pokolenia Społem Bukowski, który w warunkach izolacji myślę, że od początku mówili inflacja będzie wysoka musimy na to przygotować bank centralny musi mieć plan rząd musi mieć planach też z tego powodu inflacja ma szerokie konsekwencje redystrybucyjne, czyli krótko mówiąc boli jednak bardziej niż Pink prof. Łukasz Gacek mam nadzieję, że się słyszymy już teraz chwalą, że my tak tak słyszymy, że no właśnie, więc jeszcze raz to samo pytanie, które zadałem na samym początku jak pan widzi źródła tej sytuacji chcą teraz mamy dawać jak najbardziej się zgadzam znaczy źródeł trzeba zdecydowanie szukać w samym sposobie podejścia do tej polityki lockdownu radzenia sobie z nagłym zatrzymaniem gospodarki było wiadomo, że przyjdzie później za to zapłacić była konieczność płacenia ludziom, pomimo że nie mogli oni pracować tak jak robili do tej pory ma pieniądze wówczas wykreowana przerodziła się bardzo duże oszczędności pewien odłożony popyt na naturalną konsekwencją jest, że ludzie próbują odbić sobie ten czas, który dla wielu był na pewno czasem straconym co się dzieje tylko w Polsce tylko na całym świecie naraz, więc gospodarka zwyczajnie się przegrzewa zwyczajnie mamy naraz chcemy wszystko, że tak powiem nic się skonsumować nadmiar oszczędności i w ten sposób w wielu miejscach dochodzi do różnego rodzaju zatorów można to porównać do organizmu człowieka, który nagle jak powinna bardzo duża siły może na co dzień nie trenował pewnego sportu i nagle musi ruszyć do wielkiego biegu i pojawia się bardzo wielu różnych życiowych minister gospodarki pewnego rodzaju zator zaczyna brakować jakieś części części samochodów części do różnego rodzaju maszyn, jeżeli tego nie ma to z kolei producenci mogą żądać wyższych cen w ten sposób narasta pewnego rodzaju taka taka taka spirala kolejnych żądań, ponieważ to oczywiście chcę mieć coś na już nie poczeka z tym ceny zaczynają rosnąć no tak, ale teraz właśnie to jest pytanie, które wydaje się kluczowe czy to czy sam fakt występuje taki zator, o których pan te zatory, które pan mówi czy to oznacza, że leży ten czas przeczekać czy też tak, bo idąc w stronę tego co mówił Wojciech Paczos należy właśnie interweniować to znaczy, że bank centralny powinien mieć precyzyjny plan co zrobić w momencie, kiedy inflacja tak zaczyna rosnąć to do Łukasza gorzka pytania podam się odwrócimy do Wojciecha podczas, a to wróć bank centralny ma tak ważną rolę, że zarządza naszymi wierzeniami na temat pieniędzy pieniądze na temat tego czym właściwie ten pieniądz jest, jeżeli wierzymy, że na wartość oczywiście w wszystko przebiega sprawnie natomiast bardzo duże, że pani wkładać siły wiarygodności cały czas opowiadać na różnego rodzaju usterki, które ludzie mają, a ich dokumentowanie bardzo precyzyjną politykę informowania o tym co się robi, dlaczego robi jak się robi, więc tutaj precyzyjny plan jest, gdyby istotą dobrego zarządzania i teraz danie jest o naturę tego ożywienia, które właśnie mamy i prawdę mówiąc tego tak do końca nie wynik, bo z 1 strony mamy przegrzewanie się tej gospodarki natomiast pytanie na ile ono ma takie długotrwałe po postawi na ile to jest takie tylko łącznie odreagowanie, więc trzeba ludzi firmy wykonać, że to ożywienie, które obserwujemy ma charakter stały, że zaczną inwestować to, żeby te zatory pokonać rzecz dokupić nowych maszyn, że trzeba te braki pomimo wysokich cen frachtu trzeba niektóre towary gdzieś dowiedzieć dalej, więc konieczność takiego zarządzania oczekiwaniami, żeby ludzie uwierzyli, że to jest długotrwały natomiast z drugiej strony mamy też oczekiwania sprzeczności z tym, że ludzie boją się wzrostu cen zwyczajnie uważają, że pieniądze, które mają stały nagle mniej warte i też należy, że tak bowiem mieć jakiś plan na to, żeby ugruntować tę wiarę, że inflacja będzie jakaś stała wieczne, więc to są zupełnie 2 sprzeczne siły, które tutaj ze sobą działają na bank centralny musi nimi zarządzać i dziś wiemy na pewno czasach bardzo wielkiego eksperymentu pod tym względem pytanie pytanie jaką, które siła przeważy to trzeba, iż taką bardzo wąską granią pomiędzy właśnie 1 stanu, żeby nie dopuścić do tego, że ludzie wierzą, że teraz już dawcę tak będzie będzie wysoka inflacja i że należy na każdym kroku wydawać natychmiast pieniądze żądać wyższych pięter drugi także przekonać firmy, żeby inwestowała Wojciech Paczos tego zawsze trzeba mieć plan, gdy to potem mamy ten bank centralny w ogóle cała idea banku centralnego, który jest instytucją niezależną od rządu, do którego powołuje się taką radę mędrców, którą w Polsce nazywany radą polityki pieniężnej Rada Miasta zupełnie niezależna od nacisków politycznych od bieżącej sytuacji to zostało wymyślone w Akademii w latach osiemdziesiątych ten ten system właśnie po to, żeby ten bank centralny mógł przedstawić plan mieć plan na każdą sytuację przekonać ludzi przekonać podmioty gospodarujące, bo wszyscy jesteśmy podmiotami gospodarujący przedsiębiorcy gospodarstwo domowe ci, którzy sprzedają ci, którzy kupują przekonać ich o tym, że inflacja nie będzie, a jeśli się pojawi to będą odpowiednie działania odpowiednio przemyślane z odpowiednim wyjaśnieniem bank centralny rada powinna działać jak najbardziej otwarcie tłumaczyć przekonywać i mieć zawsze plan tego planu kompletnie nie ma tego planu, bo więcej nie ma zrozumienia tego co się dzieje, bo jeśli ja czytam w komunikacie zeszłego roku z sierpnia w komunikacie rady, że większość rady uważa, że największym zagrożeniem dla gospodarki światowej nawet polskiego światowej deflacja, czyli spadek cen to było w sierpniu, kiedy inflacja w Polsce wynosiła 3% za chwilę zaczęły się wzrost 4345 w tej chwili 5 pół no to znaczy, że większość rady polityki pytanie co się dzieje to jest ten moment, kiedy ja zaczynam się bać krótko mówiąc, bo jeszcze w styczniu prezes Glapiński twierdził, że w strefie euro będzie deflacja oraz strefa euro znowu rekordową inflację najwyższą od 20 lat staje się ten, a i tak naprawdę nie chodzi o to, że kraj będzie myśleć patrzeć jak praca będzie długa i 5% podwyższymy tę stopę jak nie będzie to to jest nie podwyższymy właśnie chodzi o to, żeby mieć plan, żeby wiedzieć, czego z jakich czynników wynika to inflację, bo to nie jest tak, że nawet jeśli dzisiaj inflacja wynika z czynników podażowych, czyli często, że mamy zerwane łańcuchy dostaw czy faktycznie trudno dostać niektóre części do produkcji, ale koszty coraz więcej, że poszły w górę ceny paliw to nie jest także, że pomija organizacje są ostatnie 20 zacznie utrwalać jeśli jeśli wszyscy będziemy tak bardzo tak bardzo dotknięci tą inflacją na poziomie 456% to zaczniemy o inflację sobie planować czy zaczniemy planować nasze zakupy nasze wydatki nasze Niewiem na kredyt mieszkaniowy, a przedsiębiorcy będą planować ceny swoich produktów, które sprzedają na rynku w oparciu o założenie, że inflacja będzie faktycznie wynosiła 456% noty za pracę się pojawi i mało tego się po naszym trwali jak się jak się utrwali to będziemy bardzo bardzo duży kłopot, bo to będzie bardzo bolesne dla gospodarki 1418 za chwilę wrócimy do rozmowy łączenie dziękuję czternasta 24 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami są Wojciech Paczos Cardiff University i Łukasz Czech z wydziału nauk nauk ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego i przed informacjami Wojciech Paczos właśnie odmalował taki dość katastroficzny scenariusz, w którym nie tylko rada polityki pieniężnej nie bardzo reaguje na to co się dzieje Polska inflacja, ale w ogóle nie bardzo rozumie jej przyczyny ciekawi mnie czy Łukasz Mroczek równie czarno widzi naszą przyszłość również źle ocenia działania rady były ciężkie pytanie na pewno inflacja jest duża poziom osiągną pewien psychologiczny pewną psychologiczną wartość, która na pewno robi wrażenie natomiast no trzeba się zastanowić nad tym czy rzeczywiście taką samą podniesienie stóp procentowych tutaj bardzo dużo zmieni czy z 1 strony prawdopodobnie istnieje jakaś konieczność, żeby w pewnym momencie wysłać sygnał, że bank centralny tak naprawdę troszczy się portfela, że 2 wartość złotówki danie, którym dobrym momencie najlepiej zrobić, w którym momencie zrobić tak, żeby nie zdławić tego ogromnego ożywienia, które właśnie teraz obserwujemy, więc sytuacja na pewno nie jest prosta na pewno nie jest tak że, że to jest jakiś taki panaceum, w którym wynajmujemy jakiś mechanizm, który umożliwi nam dlatego bardzo łatwe przejście jest tego aktualnego okresu do okresu z powrotem niskiej inflacji dużego wzrostu po jest bardzo duże ryzyko bardzo duże ryzyko, że te teraz to ożywienie, które mamy możemy bardzo łatwo, że tak powiem zdusić na pewno kluczowe jest to, że mimo wszystko, że we wszystkich krajach Europy obserwujemy rosnącą inflację, a jednak ona w naszym regionie rośnie szczególnie, a szczególnie rośnie właśnie w Polsce myślę, że to już powinno dać bardzo mocno do myślenia i mamy do czynienia tzw. strategią bezpośredniego celu inflacyjnego i tutaj właśnie chodzi o to jak społeczeństwa, że wrócimy z powrotem do tego celu u nas NT wynosi 2 pół procenta, tak więc widać, że odbiegamy od tego celu znacząco na pewno dojdą pewnego rodzaju efekty statystyczne w przyszłym roku to znaczy ten ten ten olbrzymi wzrost ten jako paliwa transportu już jest, że tak powiem waży, od której będziemy liczyć, więc troszkę inflacja zacznie przyjmować pytanie jest co ona wrócić z powrotem do tego 2,5% niestety jeśli chodzi o samą politykę informacyjną tutaj tak nie do końca bym powiedział że, że jesteśmy poinformowani, jakiego poziomu czy aby na pewno warto było, żeby poszczególni członkowie rady polityki pieniężnej poinformowali jak jest ten plan czy jakie ma szansę powodzenia i i to jest kluczowe natomiast na ostatnim czasie obserwujemy takie działania troszkę przeciwną stronę, a w stronę, że tak powiem zamykania strony informowania to jest, gdyby podstawa podstawa to jest właśnie informowanie co się będzie działa tak tak jak można było oczekiwać, że inflacja wybuchnie tak samo powinniśmy być zapewnienie o tym, że ona w przyszłości, a czy rozumie, że tak, podsumowując z tą pańską wypowiedź mimo tego, że to jest pewna Terra incognita to jednak spodziewalibyśmy się większej precyzji od członków krajowej od członków rady polityki pieniężnej banku centralnego odnośnie tego jak on widzi to przyszłość, ale jeszcze chciałem dopytać oczywiście może pan poprawić jeśli coś przeznaczyłem chciałem dopytać co to znaczy, że ten nasz region, że właśnie Europa Środkowa jest dotknięta tak wysoką inflacją z czego to wynikało, choć takie zdanie to daje domyślenia czy nic co takiego pan zaczyna myśleć, kiedy pan prezes HIPH to znaczy z 1 strony są to jak najbardziej pozytywne wydarzenia, które nas no mówimy o cenach netto dotknęły, ale nie ma nic za taką zawarła to znaczy w tym przypadku akurat to jest dobra rzecz to znaczy wiele z tych łańcuchów wartości, które zostały przerwane, gdyż tam na świecie brakuje jakiejś śrubki wężyka do pralki i jak się okazuje, że akurat w Europie wschodniej można go dostać taniej zupełnie przyzwoitego, więc bardzo duża część tego olbrzymiego rozgrzania tej naszej gospodarki bierze się jak najbardziej pozytywnych rzeczy znaczy już o wyciągnięciu pewnego rodzaju lekcji z tego że, aby na pewno w ostatniej chwili, bo teraz wszystko pracuje czasem tak wszystko przychodzi do produkcji w ostatniej chwili aż o przychodzie z Chin to po drodze mnóstwo może się wydarzyć widzieliśmy w kanale sueskim utknął statek i na miesiąc, że tak powiem niczego nie było, więc firmy międzynarodowe korporacje starają się mieć wszystko bliżej bliżej tych swoich docelowych miejsc produkcji i tutaj Europa wschodnia notowania na tym wygrywa, że właśnie blisko, że produkuje towary, które są coraz wyższej jakości są one coraz lepsze to zasługa oczywiście wielkich inwestycji zagranicznych, ale również i polskich przedsiębiorstw więcej tutaj bardzo, że tak powiem dużo dobrych rzeczy, o których możemy mówić no są oczywiście rzeczy nazwijmy to gorsze to znaczy możemy zadawać pytanie na ile na ile sam fakt sam fakt, że mamy właśnie taki bardzo małe gospodarki bardzo podatne na to co się dzieje na świecie na ile one, że tak powiem są bardziej podatne na tę właśnie takie impulsy, które napływają z zewnątrz na ile one rzeczywiście mogą sobie radzić brzmi tak w morzu, a tych niskich stóp wzrostu stóp procentowych bez doświadczenia, a inflacji mamy walutę, która nie jest popularną walutą na świecie coś z tego sprawę zdajemy w związku z bardzo łatwo, że tak powiem wszystkie impulsy, które są skierowane do gospodarki amerykańskiej gospodarki europejskiej się do nas przelewają do tych małych gospodarek i one z naszymi małymi walutami powodują, że tak powiem tutaj pewnego rodzaju no może nie spustoszenie, bo upieram się, że ta inflacja jest wysoka, ale nie jest jeszcze czymś strasznym no to jednak nie mamy tych narzędzi ostatnia rzecz jest taka, że są złego tego strony, jeżeli ludzie, że tak powiem panu w pewnym momencie w panikę że, że mamy przecież historie wasz wysokiej inflacji niektórzy ludzie bardzo dobrze myślę to pamiętają mogą dokonywać wielu wyborów będą racjonalne to znaczy, że będą powstawać różnego rodzaju banki będą powstawać różnego rodzaju piramidy, że ktoś będzie operował ludziom Słuchajcie nie stracić tych 5% zyska aż 1020 i w ten sposób możemy, że powinno doprowadzić do rzeczy, że ludzie pani te będą mnóstwo nieracjonalnych decyzji podejmował Wojciech Paczos UTO redaktor na samym początku powiedział, że infrastruktura ulubiony temat mediów i dopóki jest zrobiony temat mediów tysięcy da się z nią rzecz to proszę zrobić, kiedy będzie znienawidzony temat ludzi to znaczy w momencie, kiedy wszyscy państwo, którzy nas słuchają albo część państwa jeśli robią swoje plany finansowe na przyszły rok na 5 lat, decydując czy wziąć kredyt nie brać kredytu czy założyć działalność nie zakładać będzie, kiedy państwo zaczną zgadywać gorszy trzeba się przygotować na to, że przez najbliższe 5 lat za co będzie wysoka i zaczniecie te to URE to to, że to prognoza uwzględnia w swoich decyzjach NATO, że mamy problem czy inflacja da się żyć dopóki ludzie nie uwzględniają ich prognoz zakupu przedsiębiorcy nie uwzględnia prognoza dopóki gospodarstwa domowe nie uwzględnia prognoz mamy dzięki zaczynamy uwzględniać w prognozach na akcję będzie już trwała to znaczy myślimy zacznie się zachowywać w ten sposób jak inflacja miała być to ona odbędzie się zastanowię przewidywać żona będzie przez najbliższe kilka lat to zostanie z nami na kilka lat mało tego ona wtedy będzie bardzo zmienna to nie będzie 5 proc nie da się z inflacją to bardzo ważne zdrowe nie da się inflacji 5 praca przez dłuższy czas czy jeśli ona się zacznie ćwiczyć oczekiwane zresztą zakotwiczyć na wyższym poziomie to nie będzie wynosiła 5 proc na żywność oraz wara 8 oraz 10 czasami 5 będzie bardzo bardzo zmian do tego właśnie banki centralne mają cele inflacyjne bardzo niskim poziomie w okolicach 22,5%, bo taką inflację da się żyć przez długi czas są dla nas niezauważalny prawie, dlaczego w Polsce jest wyższa ja przypomnę był pewnie mało, kto pamięta w Polsce byłaby określonej pracy tuż przed kryzysem to członkowie ratunkowych trochę nas uratował tym wyższa inflacja wynosiła ponad no prawie 5% rok do roku od stycznia 2020 i to samo było tłumaczone tym, że to są pojedyncze podwyżki cen regulowanych zawsze są pojedyncze elementy, które ciągną inflację w górę to znaczy czasami to są podwyżki cen regulowanych by innym razem to słuszniejsze innym razem jest prąd innym razem poseł paliwa problem w tym, kiedy my zacznie drugiego od ludzi nie należy wymagać tego, żeby wiedzieć tak, że podwyższone ceny wynikają ze wzrostu cen paliw albo tym razem wynikające z cięć miecz jeśli my wszyscy widzimy, że ceny są wyższa no to zaczniemy jeśli zaczniemy to uwzględnia naszych planach, że ceny są coraz wyższe coraz wyższa to wtedy wszystkie ceny zaczną rosnąć nie będzie tylko wzrost cen paliw czy tylko wzrost cen śmieci i na koniec mogę jedną z 1 rzecz to znaczy ja też nie jestem zwolennikiem tego bezmyślnego odnoszenia tu jest zwornikiem tego żeby, żeby instytucja niezależna która, która cieszy się ogromnym ogromną niezależność ogromnym szacunkiem jak zaufanie czy państwo zamiast bla ja tylko czeka tego oczekuję, żeby tam bubla, żeby nie słyszałem co chwila różnych dziwnych zapewni typu największe zagrożenie jest deflacja chwilę później no dobrze może jest no dobrze, ale inflacja nie ma o tym dobrze może jest, ale zaraz zniknie, a potem dobrze może nie zniknęły tak naprawdę to mieszkańcy żona jest nawet jeszcze szkodzi nie tylko z powodu cen paliw a, a nawet jeśli, ale i tak przejdzie no dobrze wejść nie przejdzie to wtedy się zastanowimy zobaczymy czy nie czy w ogóle spójny plan wobec już jako odpowiedzialna komunikacja z rynkiem, a my wszyscy jesteśmy rynkiem mówiąc jakiś wielki inwestorach tak po prostu ludzie którzy, którzy na tym rynku kupują sprzedają dziękuję bardzo, dr Wojciech Paczos Cardiff University profesor każde 3 wydział nauk ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego czternasta 36 za chwilę informacje program przygotowała Anna Piekutowska realizował Szymon waluta łączenie Zwiń «

"Magiczne 5.4". O wzroście inflacji i jej realnym znaczeniu

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 10:00

Najnowsze Podcasty

Jutronauci: Jak metawersum i awatary odmieniają rzeczywistość?

J. Piechociński: "Wobec wsi i wobec rolnictwa mamy do czynienia z totalnym chaosem. Będzie drożej"

Jak Tusk może uratować Hołownię, żeby uratować nadzieję? - Agnieszka Wiśniewska, Wiesław Władyka

Góralczyk: "Chiny liczą się z przegraną Rosji"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL