dzisiaj porozmawiamy z artystką Magdaleną Meissner, która 11września 2001 roku mieszkała w nowym Jorku została na Manhattanie nie uciekło z tego miasta tak jak wielu jego mieszkańców obserwował to życie obserwowała strażaków, którzy pracowali obserwowała mieszkańców i funkcjonowała w tej po wrześniowej traumie WTC rykoszet 20 lat po zamachach z 11września cykl rozmów Magdaleny Rigamonti 11 września 14462001 roku co zrobiłaś polskiego czasu 1446 Nowym Jorku rano oczy to
Rozwiń »
był moment, kiedy uderzyły samoloty tak a jako matkę, bo do szkoły i pamiętam że pamiętam, że usłyszałam, ale do szkoły na studia na studia tak też tak ona na wykłady miał odwagę szkodę o dziesiątej i nagle usłyszałam warkot silnika samolotu, który dla mnie zdecydowanie za Nisko się zastanawia natychmiast miałam taką reakcję, że to przedziwne przecież jesteśmy na Manhattanie tutaj militarne samolot nigdy tak Nisko latają, bo było to naprawdę bardzo silne, iż takie odczucie pamiętam no chyba przykleiła jak słyszałem ten ten samolot nad głową po polsku angielsku, a jeszcze pamięta, kiedy 1 przykład pytam o wiele za Nisko decyduje stale się zatrzęsły całość po tym, moim byłym partnerem udać ówczesnym partnerem byśmy zeszli na długo byśmy razem wychodzili z domu i ich pamiętam to, że na ulicy natychmiast podbiegł do mnie powieść składki jakiś taki nie znają koło mężczyzna, który tury był szoku płakał, gdzie na początku myślałam, że coś się z nim nie tak się już mentalnie ale, ale podszedł do mnie i płakał i po prostu mówił tak szybko rzeczy ja pytam go czy mogę pomóc ci co się dzieje mówi on nie wie co się dzieje, ale przed chwilą zobaczył wielki jumbo Jet, który uderzył w wierze Ojcze docencie czy myślę, że Warrior mówili ja rodzice nie uderzają wieże w nowym Jorku dokładnie, więc tak mówię ale, ale zaraz, gdzie teraz przed chwilą warto przed chwilą widziałem płacze w i będą środki odwróciła na południe mieszka jedyna Lafayette Street to ona i ciągnie się wertykalnie, gdyby od północy na południe wzdłuż Manhattanu tylko niestety podnóżek u podnóża domu tam kamienicy, w której mieszkaliśmy nie było widać wieś można było zobaczyć okna mieszkania, ale samego podłożenie 1 rzecz którymi zaciekawiła to, że nagle zza budynku zobaczyłam wielki czarny dym nagle po prostu jakieś tam dym gigantyczne, że zaczął wyłaniać w tym momencie zobaczyłam, że zaczyna biec jacyś ludzie i że wszyscy stoją niż w USA jeszcze inna sytuacja na ulice Night pamiętam, że coraz więcej ludzi bieg nieco więcej niż krzyczy biegnie w kierunku właśnie na południe w kierunku tego co pokazywał nie tylko chorą chyba nie szalony, bo co się stało, ale myślę, że nie jak ich wyborze zwycięzców więź była absurdalna w ogóle tak ogólnie no nie ma sianka leżeliśmy stwierdzili, że dobra wrócimy i Wyżynnej zobaczymy może może coś faktycznie stało myśmy weszli z powrotem do mieszkania wyszliśmy na piątym piętrze i pamiętam, że jak otworzyłam okno to i wystawiłem głowę, bo trzeba było coś wysiedzieć spojrzeć w lewo i zobaczyłam wrak to czy końcówkę samolotu czy tam kawałek wagonu i gigantyczną dziurę w północnej wieży to pamiętam że, że no miałem kolana waty i w pewnym momencie no no bo to taki szok tylko pierwsze uczucie było takie, że był to spadek taki straszny tragiczny wypadek, że ktoś po prostu taki wycelował się z tym samolotem działo, że zamiast wycelować rzekę czy gdzieś po boku prostuje jakoś Niewiem no mnie nie dali rady uderzyli prostokątną noworocznej co wydawało się to po prostu strasznym wypadkiem i teraz odległość budynku od naszego domu była taka, że wielkość dziury była mniej więcej wielkości dłoni, więc naprawdę konkretny rozmiar i faktycznie te dziura się paliła były tam wreszcie Ghosna w tej dziurze no i pamiętam, że w rzece, że stwierdziliśmy, że okej to jest straszne, więc idziemy na uczelnie w ogóle włączamy telewizory dzwonimy po wszystkich, bo jest to straszny wypadek na jej pamiętam, że państwo sprawdzać czy czy komuś coś się nie stało, o czym jeszcze kogoś tam tych zwierząt czy nie jak średnich nie znaliśmy wieżach ale, ale chcieliśmy no natychmiast się dowiedzieć co się dzieje w ogóle, jakie są informacje na ten temat co się stało i pamiętam, że włączyłam telewizję i oczywiście mnóstwo wszystkie kanały już już się rozbrzmiewały na ten temat to było bardzo bardzo szokujące, bo wszyscy pamiętam, że byli w szoku wszyscy prezenterzy, bo wszyscy oczywiście relacjonowali na żywo co się dzieje natychmiast odleciały do wieży nie wiem 34 helikoptery, które kręciły się dookoła filmowały wszystko robiły zbliżenie NATO Juraj tego itd. i ja pamiętam, że w którymś momencie pomyślałam, że może powinnam to udokumentować i poszłam po kamerę i wtedy też były takie kamerki na taki mały kaset dziki mały kasetki lilii i pamiętam, że usiadłem w oknie i ładował mam taśmy do ośrodków kamery i patrzyłam na ten palący się budynek i kątem oka też patrzyłam na telewizję, w którym w, której nagle usłyszał cham jedno z tych prezenterek, które które, w które zaczęły nagle krzyczeć mówi mówiąc o obozie jest jakiś drugi samolot, który się zbliża i obozie drugi samolot jest drugi samolot uderza w wierze ja w tym momencie taką właśnie ładu mam kasetę, więc nie kręciła mieście, ale w tym momencie podniosłam oczy zobaczyłam jak drugi samolot uderza w południową wie, że no i w tym momencie wszystko się pojawiło się, że to atak to znaczy wiesz to jest coś tak absurdalnego, że jak widzisz tego typu sytuacje, siedząc centrum Manhattanu w stanach Zjednoczonych to pewne rzeczy przestają być przystało jakoś tam się sklejać logicznie, bo no, bo no, bo jesteśmy najbardziej strzeżonym bardzo bogatym kraju który, który no naprawdę gigantyczną ochronę jesteśmy w centrum kulturalnymi intelektualnymi w ogóle finansowym tego kraju jak to jest możliwe, że to co się w tej chwili dzieje jest w ogóle możliwe i pamiętam, że patrząc na to patrząc na to jakiś takie poczucie absurdu mu tej sytuacji był taki że, gdyby nagle zaczęły się pokój wypełniać wodą dziś nie wiadomo jakich powodów jak skutecznie wierzyła w to naprawdę absurd, ale to co się nie zgadzało z tym wszystkim co się działo i pamiętam, że ta panika w telewizji też była dziwna, bo o Reporterze w tym momencie musieli natychmiast zmienić swoje Meritum jak gdyby podejście do tego co się w tej chwili dzieje w ogóle w ten wagon wszyscy wiemy, bo nagle dowiaduje się nie tylko nowy nowy Jork uderzony w Pentagonie uderzony w Pensylwanii, jaki sama wina w ogóle jest ogólnie rzecz biorąc jest woda źle jest ona prawdopodobnie wojna no i i pamiętam to, że mój partner wtedy złapał kamerę i pobiegł tam jak najbliżej no budynków, żeby pomóc ewentualnie żeby tam by typu komentować to głównie, żeby pomóc ja zostałem w domu stwierdziłam, że no muszę się komunikować z rodzicami z rodziną Europą z mówić co się dzieje, bo w którymś momencie tak w ogóle został przerwany myśmy się telefony przestały działać interes przestał działać na remont, a ten został kompletnie odcięty i telefony internet przestał działać wstecz jedenastego no mniej więcej jakieś 2 godziny po uderzeniu wie, że pamiętam jeszcze przez 2 godziny po uderzeniu można było się dodzwonić Europy dodzwonić do około nowego Jorku, a potem to już wszystkie telefony zgasły złość domowe zdążyłam zadzwonić do rodziny w Europie ale, ale już po 2 godzinach pamiętam nie mielibyśmy się dodzwonić no i tak było chyba do końca dnia, że nie było w ogóle sygnału ani komórki ani stacjonarne natomiast pamiętam mojego znajomego Adama, który obudził się o godzinie bodajże jedenastej wzrost zachorowań po wydarzeniu i włączył telewizję, a nie przepraszam obudziły go cały czas przejeżdżające syreny wszystko jest ich wszystkich wozów możliwych i tak opowiadał, że Rze, że przez chwilę tak się wyłudzał zasypia znowu i tak myślą o to poważny pożar o naprawdę poważny pożar no w końcu go tak budziły zdziwienie no to już stałe różnice siły na stan zdrowia co ciekawe włączy telewizję patrzy, a świat stanął na głowie, a natura lub je włączony znaczy puszczana jest puszczany jest nagranie tego jak się bierze zwalają 1 po drugiej i on myślał, że on ogląda jakiś film science fiction i że jest to jakaś tam jakiś zwiastun i akuratnie podejście zjemy coś tam właśnie mówi na ten temat orzekł, że coś co w tym przez pierwsze parę sekund mimo tego, że nagle zrozumiał, że to, że to nie jest science fiction to nie żaden się tylko się dzieje w ogóle nie wiedział na co patrzy i w ogóle co to jest i w ogóle jest to jest z dokładnie to samo, że nagle widzisz coś się w ogóle nie zgadza dopina swoje jakimś takim jeździectwo takim taką jakość przy jedno obraną ustaloną fakturą rzeczywistości nagle coś kompletnie wszystko załamuje i nie wiesz w ogóle na co patrzysz czy to czy to nie jest jakaś fascynacja czy czy źle usłyszałeś czy w ogóle coś co się dzieje no to takie w tym wszystkim to śmieszne treść obudził się po 11 nie czas wszystko w sporze z danego no i 20 latach wczoraj sowite no i co dalej pamiętam, że siedziałam w tym oknie patrzyła na palący się bierze i w ogóle przez głowę gminie przełożony się, że one się powiedzieć rozwalą walczyli, że się zawalą zawalą przeproszą, więc w momencie, kiedy pierwsza wieża zaczęła zezwalać i oczywiście komentarz w tym samym czasie telewizji był też dokładnie tym zaskakujący jak wtedy, kiedy drugi samolot uderzył, bo niesie też nie spodziewał się walą w czymś co, że euro się kursu zakleił się wyremontuje i może to się spali może tam właśnie od od środka temu od momentu uderzenia wieś do góry czytam tt tt ta część, która się ktoś zniszczyła ona tam pytali, ale nie to żona się zawalą tak no nie wiem w każdym razie wiem, że w momencie, kiedy się zaczęły, kiedy pierwsza wieża zaczęła się zawala to to był dokładnie taki sam szok bo o bo nikt się do tego też nie spodziewał że, że one się zawalą i to samo telewizji samo wszyscy na ulicy zamarli oczywiście poszło to taka wielka fala tego pyłu azbestu azbestu wszystkiego na szczęście nie dotarła do nas, ale ale, ale jakiś tam 10 bloków od nas zatrzymała no i zaraz potem poszła druga wieża pytam to wszystko nagrałam tam remontu nagrane na kamerze oglądasz później taki pewien, iż za każdym razem, kto ogląda przez to, że pamiętam zresztą przeze mnie nakręcony to z nieetatowej i wymienne jakąś traumę jest to bardzo bardzo przykre i takie pobudza to jakiś tam takie nie ma uczucia, o których wolę wolę nie pamiętać, bo to jednak dramatyczne było bardzo no i potem potem oczywiście miałam miałam taki takie 2 godziny stresu, bo się denerwowałam swojego partnera, który nie wracał do domu tam od wieży pod potrzeby nie widziałam jak był blisko czy się na niego nie zawaliło to mnie przedtem komórki nie pracowały, więc miałam 2 godziny takiego strasznego stresują się strasznie bałam co się stało mijały godziny nie wracał na pożytek myślę, że budowlą w takim razie trzeba się spakować to może będzie coraz większy niż syn w tym roku ewakuacja ewakuacja czysty, a więc zaczęłam pakować plecaki przygotowywać wszystko na ewentualną właśnie ewakuację z Manhattanu i byli na ulicach jak to wyglądało tak całe ulice były wypełnione ludźmi, którzy szli na piechotę na północ, czyli prawdopodobnie przez to, że cały południowy Manhattan był ewakuowany ludzie szli na północ i dochodzi do mostu pomosty były zamknięte prawdopodobnie z tego co pamiętam to most Brookliński był zamknięty tunel zamknęli się bali, że będą wysadzone, ale oczywiście to już najwyższy poziom tam stanu zagrożenia zagrożenia, więc wszystkie tunele wszystkie mosty były były pod znakiem zapytania się by o cokolwiek, ale niektóre mosty były otwarte i generalnie no większość ludzi, która pracowała na Manhattanie, która mieszkała oczywiście rozwiązanie chwalą się tam na Brooklynie i Zielonej będzie czy niedziel wizji wszyscy musieli iść na piechotę przez mosty i pamiętam też punkt rzeki rzeki ludzi idących czyni, ale ulicami na północy potem przechodzące przez mosty i potem po jakimś czasie się sił no tak opróżniła miasto, bo wszyscy którzy, którzy zaszli zaszli okazało się, że nie ma przymusowej ewakuacji, że tylko jakiś tam część dookoła część została odgrodzona, ale generalnie via ludzie, którzy mieszkali chyba jakimś tam promilu tym km coś takiego musieli się jednak ewakuować względem znajomi, którzy mieszkali niedaleko mieszka już dziś się już do nas przyszli i zamieszkali u nas przez tydzień i co no i pamiętam pamiętam potem te parę kolejnych dni, które były bardzo dziwne, bo miasto było puste na ulicach wojsko pojazdy wojskowe pamiętam trzeciego dnia zmienił się kierunek wiatru i od tej pory wiał z północy na południe inni i zawsze ten typ wielkie obszary i ten dym, który się przy palił pił przez przednie przez tygodnie jak do tej pory tlił się na południe, ale po którymś dniu wiatr zmienił zaczął wiać na północ inna nagle, gdybym no całe miasto zostało dzięki całe miasto pełni tak nieprawdopodobny zapach taki po prostu przykry dziwny obrzydliwy zapach, a trudno w ogóle opisać ten zapadł, bo to była jakaś taka taka takie uczucie, że tutaj coś chemicznego coś dziwnego, ale palony plastik coś ze taki jakiś palony plastik, ale nie do końca trudno było w ogóle jakoś tak ogólnie znanymi zapachy strasznie nieprzyjemny odurzający obrzydliwy i pamiętam, że to się nagle będzie ten wiatr zmieni coś nagle stało tak wszechobecne że, że ja poza ich wszystkie okna w tym wciągnie znajdujących się w tym także wybiegł mi inne kupowany taśmy takiej do pakowania i po prostu zakleja wszystkie okna budowanie doniesienia mogą spać nie można było to gorący, że poza tego już nie pamiętam czy był, ale chyba możliwe, że ma na ten cel jest gorący do końca lata no i pamiętam że, że nauczyciel w ogóle uczucie było takie, że jak już ten pierwszy pierwsza trauma tego wydarzenia opadła to pamiętam że, że wszyscy byli strasznie podenerwowani, bo oczywiście media cały czas informowały, że w każdej chwili może nastąpić kolejny atak iż, że no jesteśmy w stanie wojny jak najdalej, więc pamiętam, że to był taki taki bardzo stresujący czas człowiek do końca nie wiedział czy się lepiej usunąć z Manhattanu, ale wtedy akurat mieliśmy znajomego który, który pracował w administracji Clintona i który nie bardzo bardzo dobry stan wewnętrzny wywiad, który powiedział nam, że on aktywnie w tej chwili najlepiej strzeżonym miejscu na świecie zostanie zostańcie w ogóle nie ruszajcie w hałasie program, choć kolejność miałam takie momenty, żeby obok, bo jest to jest tutaj, gdyby ten taki Amerykanie nazywają, bo Zaj terrorystycznej, czyli czy punkt no, jakby jej nie ma to automatyczne polskiej w taki punkt głównego ostrzału prawda dla terrorystów, gdzie uderzy to tam, gdzie jest naj ciaśniej na innej mniej większy największe skupisko Ney na najważniejszym miejscu no ma do pół Europy czuło się czy czy Pensylwanii na ranczu zbędne wiesz co daje mi się, że po po jakimś tygodniu po jakimś tygodniu i po tym, takim no jakiś tam zaświadczeniu tego znajomego, że jest bardzo bezpieczny tych miejsc nie ma się, o co martwić po prostu trzeba trzeba teraz, gdy ten dziwny czas jakoś przeżyć, a jakoś tak myśmy się uspokoili, ale pamiętam, że te następne no kilka tygodni może mu kilka, ale 23 tygodnie były bardzo dziwnym czasem właśnie te puste ulice wojsko wszędzie zapach wszystko było pozamykane mam na to naprawdę był pusty nie było żadnych taksówek nie dużo samochodów o takiej opustoszały, czyli serce świata zrobiło się umarłe miasto nową numeru miasto wypełnione wojskiem ale, ale pamiętam też, że Amerykanie szczególnie nowojorczycy mając takiego że że, gdyby trudy życia bardzo ludzi zbliżają, bo jest to bardzo twarde miasto bardzo agresywne fantastyczne miasto z Azji absolutnie takimi pewnymi elementami, których po prostu nie znajdzie nigdzie na świecie niepowtarzalne zupełnie, ale z drugiej strony jest miasto, które jest trudnym miastem niełatwe miastem dlatego ludzie się tam wspierają jest też taka taka taka tak tak się to podskórnie czuje, że są dużo empatii i pamiętam, że ta empatia wśród nowojorczyków się zaczął tak bardzo konkretnie wylewać i zaczęli bardzo sobie pomagającą pytali na ulicach czy potrzebuje wsparcia pomocy jak to było pamiętam, że to była sesja tego, że po prostu ludzie wszędzie dookoła chodzili były jakieś tam otwarte knajpy dużo jakiś przeceny były jakieś organizowane rzeczy Parka jakiś takie no nazwijmy to takie jakieś zbiorowiska, żeby się nawzajem wspierać dyskutować pomagać ludzie, którzy nie pamiętam, że potracili pracę czy mogli pracować czy coś był jakiś tam właśnie dziś organizacji natychmiast się kreowały, które dziś fundusze zbierały będą współ bardzo bardzo miłe i bardzo takie zaskakujące, ale bardzo bardzo typowo nowojorskiego nowego nowy Jork ma to do siebie, że ludzie, którzy chcieli tam mieszkają jest jestem jakaś taka zbiorowa odpowiedzialność trudno to trudno wytłumaczyć ten jest coś takiego fajnego, choć nowojorczyków to wojna znamy z opowieści swoich rodziców w zasadzie dziadków jest to dla nas dla naszego pokolenia jesteśmy z tego samego pokolenia bardzo odległa odległą sprawą może się urodził się 2530 lat po wojnie, czyli w sumie no o tym przed przez chwilę dłuższą chwilę była w takiej sytuacji, że myślę, że to jest wojna jak rozumiem no bo to pewnym czasie była wojna pamiętam, że rozmawiam z moim ojcem który, który jako dziecko przeżył wojnę światową i pamiętam, że jeszcze przed tym jak odcięli telefony to powiedział mi, że jest strasznie przykro, że muszę doświadczać tego wojna jest czymś strasznym, bo on jako dziecko doświadczył bardzo wielu strasznych rzeczy podczas wojny natomiast także wtedy powiedział że, że rzecz, że właśnie no no w końcu trzeba ufać, że Ameryka jest z tym taki no silnym taką potęgą prawda światową zlanie się bronią tam zaraz ogarną i ile może to się nie nie rozwinie były jakieś uspokajać, bo jakiś występ w mediach psychologów którzy, którzy mówili, żeby proszę o spokój że, żeby nie panikować, że wszystko będzie dobrze, że siłą potęgą nie pamiętam takiego ja pamiętam, że wszyscy jesteśmy zszokowani szybką uczniów to był naprawdę to była wielka trauma, która ogarnęła wszystkie też wszystkie dziedziny jeśli media i ludzi i ludności i jakikolwiek przekaz wszyscy byli absolutnym szoku i próbowali wpływali na to znaleźć jakiś jakiś taki dzięki jej normalny sposób reakcji ale, ale trudno trudno znaleźć pod właśnie w takich w takich sytuacjach w tym wszystkie media, które dziś są zaprogramowane takie inny sposób się moim zdaniem miały miał moment totalnego ogłupienia no bo nie wiedziała jak sobie z tym poradzić nawet się do zrozumienia, bo wszyscy wszystko z bardzo ludzkiej dzieje się w nagle jest wszystko traumatyczne i też nieprzyjemne, gdy to przyszłość pierwszy raz w strefę zjeść ona była odgrodzona przez miesiące tam można było dojść można było dojść do no takiej bramki cała strefa była, bo ogrodzona, ale to było na co najmniej kilometr co najmniej kilometr, więc właściwie dojść tam nie można było natomiast mój partner doszedł dosyć blisko a, ale już w momencie, kiedy kiedy, kiedy samolot uderzył to już tam policja i wojsko i nagle jakiś tam z jakiej służby specjalne zaczęło grać całą cały teren właściwie nie można było dobrze podejść tak blisko dlatego, ponieważ to, ponieważ potem wszystko na ludzi zwaliło więc można było trucizna w powietrzu było to nikt nie wiedział o tym wiadomo czy pamiętam, że była mowa na temat tego że te budynki zbudowane były z takich ani innych różnych materiałów głównie chodziło bez, ale pan nie pamiętam mówi tegoż 200 nie przypomnieć sobie, w którym momencie zaczęli mówić o azbeście na pewno nie przez pierwszy miesiąc pełnienia w którymś momencie zaczęli o tym mówić, ale ale, ale wszyscy pierwsze parę tygodni w ogóle nie było mowy na ten temat tylko oczywiście były komentarze na temat tego, że to się pali to są dziś dziś wielkie złoża różnych tam materiałów, z których wieży były budowane i one się palą spalają następcy straszna temperatura Magda mieszkała niedaleko straży pożarnej atak był taki był taki bardzo smutny moment mieszkaliśmy niedaleko ulicy Grudziądz, która miała jednostkę straży pożarnej, którą miałem codziennie akurat przechodziłam tam na statek z psami znałam osobiście, ale tak z widzenia przechodzi bez przechodzenia bardziej paru strażaków, którzy za chronienie ich przysmaki dla psów i pamiętam, że wieczorem wyszła na spacerze psami i przeszłam się wiadomo przy jednostce i dopiero jak podchodziłam do niej to uświadomiłam sobie że, że przecież oni właśnie tam mogą mogą być może byli może byli akurat wierzy kiedyś walały i pamiętam, że tak podeszła do do pod rząd do, gdyby taki wielki to dzięki tej jednostki strażackie mają takie wielkie drzwi, gdy w takim wrota, przez które tam wyjeżdżają samochody jeżdżące samochody i pamiętam to, że po obu stronach czy zwrot na ziemi opartych o mur siedziało 10 strażaków kompletnie pokrytych białą byłem w co oczywiście w pełnej pełnych skafandra w kaskach itd. pamiętam że, że wszyscy siedzą siedzieli na ziemi lokali i to, bo CUS strasznie poruszające jest ID do dzisiaj sobie to wspominam to to jest z tym wzruszone topie to sobie przypominam oni tam pamiętam przez dzień noc pracowali na zmianę i ratowali oczyszczali w tym wiele w tym wszystkim wydobywali ludzi innych strażaków tom pod 3000 strażaków zginęło i z tej jednostki z tego co pamiętam nie pamiętam ilu strażaków zginęło, ale chyba no może 10 z dużą, więc bardzo bardzo ważne smutne 32 tysiące znajdowali szczątki 3 miesiącach zniszczą, jaką jest trochę mu w takiej sytuacji WHO to własne dobro własne życie, bo mąż racjonalizować, że jesteś bezpiecznym miejscu naj naj bezpieczniejszym miejscu na świecie, ale jak się dzieje taka absurdalna sytuacja, że samoloty uderzają bliźniacze wieże no to wszystko możliwe w no właśnie właśnie to jest to, że w tym momencie pewien pewien jakiś taki nazwijmy to format rzeczywistości ulega kompletnym załamaniu i to tak dosyć poważnie należy zajrzeć to jest, bo przy każdej jakiś w takiej sytuacji ekstremalnej kiedy, kiedy wydarza się jakaś sytuacja traumatyczna czy jest to wypadek często właśnie napaść wojenne czy czy są to jakieś mieli jakieś jakiś wasz agresja niech Bóg, ale tak dalej to będzie, że w takich momentach człowiek to wszystko siedzi tam załamuje taki się włączają wszystko musi wszystko nagle wariuje i próbuje się przestawić i zracjonalizować daną sytuację i osoby jakiś sposób przetłumaczyć i potem w stosunku do tej sytuacji się odnieść ci i znaleźć na to danej chwili najlepszą opcję przetrwania sprzedaje ja pytam o to tu właśnie w takim wieku, kiedy większość ludzi nie myśli o śmierci musi młody nie ma tu świadomości konsekwencji nawet się myśli odnosimy miał 4050607080 lat wtedy, bo życie gna ale było taki Bobuch wpływu jak to co się wydarzyło może to nimi nie miałem trwogi tego, że zagraża mi coś tak absolutnie nie tytuł to to czułam, że o czułam, że i w momencie kiedy, kiedy po tych po tych wszystkich samolotach, które uderzyły w Pentagon nowy Jork dalej trwać się uspokoiło wszystko stanęło, więc jakoś uspokoiło to na jakiś tam czas człowiek wiedział że, a na to kto teraz to tyle na tyle natomiast tu wieś trudno przy i trudno teraz pamięcią wracać tamte czasy, żeby sobie tak dokładnie przypomnieć jak to było z tym strachem rozglądał się czy nie leci czy nie nie to ma dzisiaj, a Włosi traumę traumę Nisko lecących samolotów mam dzisiaj są to na pewno w i pamiętam, że kiedyś plan w Paryżu ja akurat był to czwarty dzień 14lipca właśnie był dzień Bastylii i i zapomniałam że, że oni robią czasami takie pokazy Warchoły Marszał dokładnie i akurat ze znajomymi siedzieliśmy jedliśmy dla i to było na wyspie Świętego Ludwika i dokładnie nad wyspą w kierunku Lady są leciała taka wielka plejada samolotów z kimś takim wielkim gigantycznym samolotem militarnym, który był otoczony takim mniejszymi samolotami wszystkim jak i oni mają Francuzi w każdym razie było tych samolotów gotowałem, ale były one tak Nisko, że naprawdę widać było nocą wszystko wypadło pamiętam pamiętam tylko to, że jako się zbliżyły do do nas to ja prawie spadłam atak paniki to było tak silne jeśli tak przeraziła mnie musiałem siedzieć dokładnie to samo co wtedy Nowym Jorku one były tak Nisko samolot był wielki Tymbark był tak intensywny, że Rze, że naprawdę będą do dzisiaj, że miałam się zacząć części jakąś taką taką bardzo intensywną reakcję nagle pewne rzeczy, które wydają jeszcze tak wielkie i takie wydawałoby się nienaruszalne zupełnie pewna oczywistość, które otacza jeszcze w takim kraju takimi jak nowy jak stany Zjednoczone mieście nowy Jork nagle się okaże okazuje, że nie dojrzy narusza też jest totalnie zburzona i więzień nie ma nie ma bezpieczeństwa nigdzie już tak naprawdę to to no to zdecydowanie to zdecydowanie podważa o tym amerykańskimi znaczy odłożyło amerykańskimi takiej nienaruszalności powiedział śmierć 3000 strażaków później, ale też raki nowotwory u ludzi przez to powietrza nie tylko tych, którzy pracowali blisko, ponieważ już dzisiaj wiadomo, że ta chmura ze Stowa i nie tylko azbestową krążyła nad Manhattanem i ona była bardzo niebezpieczna no i PTSD to jest trzecia rzecz jest też druga rzecz jeśli chodzi o choroby która, który był takim są w nim rykoszetem potem 11 września w notach, ale ale, ale wydaje się, że przy wszelkich kraje, które w, które przechodzą jakiekolwiek takie militarne to jakieś Leśna doznania ekstremalne właśnie wyburzania zburzenia wybuchów, bo itd. to by te bzdety po prostu jest coś takiego normalnego to chyba jest to po prostu klasyczny PTSD wojenne jeśli wszyscy wszyscy uczestnicy wieś drugiej wojny światowej też mieli zresztą fatalnie się nie spodziewał w tym kontekście 2 wiadomo wiadomo wprawdzie PTSD wojenna będzie też chcę powiedzieć powszechne ale na pewno czy ja ja wie zdecydowanie że, że naprawdę bardzo bardzo wiele osób miało takie PTSD, że zdecydowało się opuścić nowy wóz się dało powtórzeniem historii, która była dramatyczna strasznej absolutnie przerażająco jasnym, że nie płakałam nie miałem jakiś taki takiego momentu, że może, dlatego że dopiero mieszka tam 2 lata, więc była tak zżyta z miastem, bo to też chyba to też chyba zależy od swojego jakiegoś tam emocjonalnego podłączenia pod miasto poddany miejsce 1 dopiero w latach często jest świeże, chociaż już to zrobiły i pamiętam że, ale to ja też coś takiego małże we mnie się włącza Pekin bardzo silny silny gen przetrwania ja staje się żołnierzyki w tym rejonie nie płacze tylko dzisiaj dziś rozpoczyna ludzi już działam kombinuje jak teraz zabezpieczyć jak tak jak z okna zaklejone sam okna zaklejone i i teraz już jak w suchej kupiliśmy sobie maski gazową, a takie takie jest profesjonalne dla cywili nie dla wojska, ale takie dosyć dosyć zbliżone do tego celu wojsko pamiętam, że było to ważne, żeby mieć mieć przynajmniej przynajmniej dali się w domu nie nakładaliśmy oczywiście to oglądali się z 1 oczywiście parę lat później na balangach tak kupy pety, ale pamiętam, że nie mamy co sieczkę znajomi tam palcem wytykali że, że przesadziła z Rosją wydają mi ale, ale ja naprawdę miał coś takiego żyją przez pierwsze jakiś tam przecież pierwszy rok 2 miał dużo systemów takich przygotowawcze przygotowawczych na ewentualną szybką efektowną elewację na to, żeby wieś mieć maskę gazową na to, żeby rowery były gotowe, że jeżeli część przenosi dolarowe, żeby coś się coś takiego miałam potem przeniosą do Kaliforni koniecznie należy mieć takiej wyceny sklejki kie, czyli zestaw na trzęsienie ziemi no to Nowym Jorku taki mini zestaw terrorystyczne, ale co w plecach sezonu kosmetyki Paz zamów Szczotka czy coś takiego jedzenie, czyli jakieś tam takie no, czyli wydział ruchu działania strony Magda no to zerwania wiązania co pokolenie powojenne robiło w Polsce zbieranie zawsze tak jedzenie naprzeciwko zabezpieczenie się na wszelki wypadek, jeżeli trzeba będzie uciekać czy się przemieszczać się ewakuować to to mamy coś przygotowana więcej km trolle traumę zdecydowanie to wydarzenie pozostawią no i zostać określona rola to jest temat chodzą to jest miejsce miejsce wielkich budynków wieżowców drapacze chmur tak została dlatego, bo wtedy towarem, którym roku to dopiero drugi rok uczelni, więc jeszcze miałam 2 lata i oczywiście została 4 lata po studiach, więc 5 wierszy jakoś tak podzielił podzielił się na na tych, którzy natychmiast wyjechali po wrześniu, bo po prostu się bali po prostu się bali myśląc, że nowy Jork będzie zawsze punktem zapalnym będzie to takim punktem który, który będzie przyciągał wszystkie niebezpieczne sytuacje terrorystycznej tego na takich Huty zostali no i na tych, którzy zostali też na tych, którzy przyjechali nowego Jorku, bo zwolnią miejsca, bo zwolnią miejsce artyści i pamiętam, że także, że wiadomo, że przyspieszy parę lat ceny mieszkań się żyły i stopa życiowa się obniżyła zresztą tam też były wtedy takie różne poważne problemy z giełdą i poważne problemy finansowe pierwsze takie po drugiej finansowych kryzysów się rozpoczęły tysięcznym pierwszym, więc przede wszystko zaczęło się zrugać dźwigać dosyć poważnie z natomiast natomiast tak tak właśnie no wie czy właśnie podzielił ludzi, którzy wyjeżdżali ci, którzy zostali ich ludzi, którzy zajęli miejsca tych, którzy wyjechali potem ważyło się ten w tę decyzję zostaje nie zostaje ja obiekty w planie był to oczywiste, że zostaje, bo był to dopiero drugi rok i no miałam jak wiadomo plany z uczelnią mnóstwo znajomych jakoś przez to, że nic się później te czegoś takiego strasznego nie wydarzyło to to człowiek dziś po decyzji jednak, że możemy to myślę, ale zdecydowanie i pewne traumy no dzisiaj pozostały został bardzo stroma samolotowa, że się rozglądać jak pojechałam do zarządu miejsce Memoriał do tak to nazwę Noto też nie szło dobrze może to co się wydarzyło widział tylko w telewizji i potrzeba w górach wieżowce też mieć, choć dobrze szczerze szczerze powiem minęło wtedy prawie 20 lat teraz mija równo 20 lat co daje mi się, że wynika to z wielu rzeczy wynika to z tego, że tak wiadomo, że chodzi o samoloty, ale może też jakaś taka topografia Manhattanu jest o tyle dziwna, że jest to takie miejsce, które może być natychmiast nagle odcięte od reszty świata dziś coś tam się w stanie są oni wstanie no jakiś tam sposób odizolować bardzo szybko jest z tym związana pewna jakaś taka takie uczucie dyskomfortu takie potwierdzonego użyli na wyspie jest też na wizytę w razie, które nagle może zostać odcięta od świata, a życiowe najbardziej na świecie to tak jest to jest wyjaśni się zawsze wydawał też jest to miejsce, które się zmienia cały czas nowy Jork 20202001. roku nie jest biurkiem 200 lat temu są 2 inne miasta teraz prawdopodobnie nie chciała tam mieszkać ale, ale jest to jest bez 2 zdań nieprawdopodobnym miejsce genialne przerażające ale, ale też zdecydowanie absolutnie genialne miejsce warte ryzyka nowe takiego pan nie wiem czy czy aż takiego pewnie nie jest raczej ja ja ja czuję że, że jednak to uspokojenie tego naszego znajomego, który miał fabryki wtyki wywiad są dosyć konkretny zadziałało i myśmy z nim mieli bardzo takie regularne konwersację na temat tego co się dzieje i czy na pewno powinniśmy tu jeszcze być jak najwięcej to nie, bo tak byśmy tak zupełnie nieświadomie tam tkwili, bo no, bo jakoś nie wymaga sytuacja, w której szumieć normalnie działa można potem ono kontynuować sztukę, jakby byliśmy świadomie sprawdzali czy na pewno na pewno nie powinniśmy jednak wyjechać czy stanie się tutaj znowu coś niebawem może co druga rodzina miała takie swoje uspokaja czasu mówi, że to jest bezpiecznie zostańcie, żeby tylko na Manhattanie opustoszał możliwe wydaje się, że Amerykanie też mają świadomość tego że, że mają iść no bo ich militaria i w ogóle jakiś tam nazwijmy to strategiczną wojskowe umiejętności poziom jest prawdopodobnie najlepszym na świecie, więc oni w którymś momencie ufają temu, że chyba są tam sposób gronie byli zabezpieczeni rzucona obliczamy, jaki tam znajomego, który ma wtyki tylko z wieżą to, że Rze, że będą magnes nowojorczyków, którzy po kilkunastu latach poszli dopiero to miejsce byli daleko mieszkali daleko z jakiego powodu traumy oraz ochrony 1 znają ze znajomych poszedł dopiero budują przyjechało łącznie 2019 roku 18 lata i powiedział, że ma wreszcie się on przypuszczam, że jeżeli jest w stanie wywołać niż tylko, że też personalna sprawa, bo w końcu jego czeka, a realna wojna taka, jaka wybuchła zaraz potem w Afganistanie prawda w Iraku Leszno nie wybuchła nowa pytanie, więc mamy do czynienia z 2 wielkimi budynkami, które się waliły nieziemski zapowiedzą już za wiadomość wasza co okolica cała okolica zwaliła więc, więc świętem była to w pewnym sensie jest to w pewnym sensie stan wojenny ale, ale w tym momencie wszystko się spokoju wróciło w miarę normy natomiast przeżycie czegoś tak kolosalnego o powiedziałabym, jeżeli chodzi o 3 jest dziś ich decyzji o Rio równie, jeżeli chodzi o no po prostu no skale skalę tego fizycznie prawda topograficznie jak to się w co się wydarzyło, bo było naprawdę zatrważające nieprawdopodobne tysiące osób, który umarł nagle, które skakały z tych okien, które potem zginęły w gruzach inną tragedia absolutna trauma absolutna tragedia coś coś coś coś strasznego więc, więc zdaje sobie sprawę z tego że, że wszyscy, którzy przeżyli 11września widzieli tragedię rozgrywającą się przed własnymi oczami na pewno mają mają problem i na pewno mają traumy i mają mają na pewno bardzo bardzo emocjonalnie podchodzą do tego miejsca wiadomo, że budowa i tak już nowy wieżowiec, który wielki piękny i miejsca, bo właśnie tym ten cały Memorial, ale jednak to miejsce jest takim do no wyobrażam sobie, że może być miejscem w zatrważającym dla ludzi tam rozegrała straszna rzecz apokalipsa no zapraszam na kolejne rykoszet, bo gościem będzie Małgorzata Zawadka, która 11września 2001 roku była dziennikarką tygodnika Newsweek w nowym Jorku WTC rykoszet 20 lat po zamachach z 11września cykl rozmów Magdaleny Rigamonti
Zwiń «