PAP świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz państwa gościem jest teraz dr Anna Machcewicz dzień dobre dzień dobry dzień dobry państwu dr Machcewicza jest historyczką badaczką dziejów najnowszych Polski związaną z Instytutem studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk też autorką książek w tym i opracowania w kontekście naszej rozmowy może przede wszystkim wymienię bunt strajki w Trójmieście sierpień 1980, bo będziemy rozmawiały chciałabym byśmy porozmawiały o rocznicy,
Rozwiń »
która właściwie teraz trwa, a jest okrągła 40 lat minęło, a nie wiem czy się pani zgodzi dosyć mija chyba niezauważenie to też ciekawe, dlaczego jest to rocznica pierwszego krajowego zjazdu delegatów niezależnego stowarzyszenia związków zawodowych Solidarność te pierwsze obrady odbywały się pierwsza sesja czy pierwsza część obrad na początku września 80 tego pierwszego roku, a druga zacznie się rocznica będzie za dzień 226września no, więc to było pierwsze po drugiej wojnie się najczęściej pisze takie niezależne duże forum, na którym ludzie całkiem chyba otwarcie dyskutowali o sytuacji społecznej politycznej pracowniczej i związkowej, więc wydaje się, że niezwykle ciekawe wydarzenia opowiadały trochę państwu państwo znajdziecie rozmowę z archiwum światopoglądu w podcastach o tym jak wielkie to było wyzwanie logistyczne jak dużym zainteresowaniem cieszyło się wśród dziennikarzy międzynarodowych ówczesnej dziennikarki uczestniczki, ale już oddaj głos dr Annie Machcewicz tak jak pani odnieść do mojej tezy, że rzeczywiście to niezauważenie niemalże rocznica przechodzi i jakby pani opisała krótko dla tych, którzy już są młodsi niekoniecznie pamiętają tamte wydarzenia no, jakby jego skalę czy znaczenia, odpowiadając na pierwsze pytanie myślę, że w ogóle kra go zjeść walczy też pierwszy krajowy zjazd Solidarności był takim wydarzeniem, która w, które zostało przyćmione przez czas nadejścia stanowi 1, które do dosyć szybko dosyć szybko tu dynamika wydarzeń była taka, że żal, że co, że stan wojenny w ogóle napięcia między Solidarnością to więcej strajków które, które były programowane przez Solidarność coraz bardziej narastająca też z ulgą, ponieważ pogarszająca się sytuacja w Polsce jego sytuacja gospodarcza to wszystko powoduje, że sam związku oczywiście był bardzo ważnym wydarzeniem właśnie z punktu widzenia pani słusznie zauważyła skutków z punktu widzenia takiej erupcji erupcji wolności w Polsce wolności słowa no dosyć szybko został sama zapomniany czy też przytłoczone kwestią wprowadzony z wprowadzenia stanu wojennego i wszystkimi jego konsekwencjami, więc myślę że, że no rzeczywiście będziemy świętować w odpady jest to rocznica stanu wojennego natomiast o o zjeździe, który był takim taką erupcją triumfu Solidarności można powiedzieć czy mówi się mówi się niewiele, a rzeczywiście było to wydarzenie niezwykłe i logistycznie i też, jeżeli popatrzymy na to co się w czasie tego zjazdu działu, bo tak jak słusznie pani zauważyła, bo to zajęć było to wydarzenie o ogromnej skali logistycznej na równo do Gdańska do hali Olivii zjechało prawie 1800 kilkudziesięciu prawie 9 delegatów z całej Polski towarzyszyły temu wydarzenia ekipy filmowej i to po wydarzeniu ekipy filmowej i ekipy różnych redakcji i właśnie z tego świata także z Polski przesłano wielu obserwatorów delegatów z różnych środowisk artystycznych kulturalnych cała oprawa była niesłychanie uroczysta obrady zaczęły się się mszą świętą i homilię wygłoszoną przez biskupa Kaczmarka to otwarcie otwarcie obrad było bardzo uroczysta, bo też rozpoczęło się to trzon, którą homilię wygłosił napoje homilię wygłosił ksiądz Józef w ślad, więc mówiąc o etyce Solidarności, więc było to wydarzenie no takie na skale rzeczywiście bezprecedensową wcześniej też we wszystkich regionach odbyły się prawybory, na którym wyłoniono delegatów na ten zjazd piętno całe to wydarzenie spowodowało takie poruszenie społeczne wewnątrz przede wszystkim wewnątrz Solidarności optował to był solidności to błąd to ruch, więc miało też ogromny rezonans społeczny 2 dokumenty oczywiście ważne to jedno to jest oczywiście samo, że program samorządnej Rzeczypospolitej drugi też posłanie do robotników innych krajów komunistycznych do może pozwolić by zapytać tak nie wiem jak pani do tego nasz system bardzo ciekawa ile to jest właśnie może historyczne co co zaraz zaproponuje, a może nawet jakaś manipulacja dostosowanie dziś widziałam kiedyś spektakle Pawła Wodzińskiego Wodzińskiego na temat właśnie tamtego zjazdu zacząłem czytać i odkryłam wydaje mi się jak niezwykle aktualne i wciąż w dużej mierze niespełnione, a z tej perspektywy wówczas progresywne użyła może tego słowa, chociaż ono oczywiście jest uwikłane były ówczesne postulaty społeczeństwo musi mieć możność przemawiania pełnym głosem wdrażanie różnorodności poglądów społecznych politycznych musi mieć możność organizowania się taki sposób, który zapewnia wszystkim sprawiedliwy udział materialnych duchowych dobrach narodu oraz wyzwolenie wszystkich jego możliwości sił twórczych chcemy rzeczywistego społecznie systemu zarządzania gospodarowania dlatego dążymy do Polski i samorządowej ten fragment tego dokumentu samorządnej Rzeczypospolitej, ale delegaci Solidarności zgłaszali tam postulaty pracownicze polityczne, ale też dotyczące ekologii dotyczące praw kobiet nie zastanowił się czy to jest taki wydarzeń, które mogą być nas inspirować to jest moje strony naiwna, a może manipulacyjne podejście jeśli chodzi o kwestie kobiece to ja bym powiedział, że mnie niestety uderza co innego niż teraz przeglądam dokument materiały dotyczące dotyczące zjazdu właśnie brak kobiet i innych opłat dla kobiet nie było Hani nie było obecnej oczekujemy czy jakąkolwiek 1 chyba kobieta była członkiem prezydium wybranym przez prezydium komisji krajowej wskazał, że wśród osób wskazanych przez Wałęsę niewiele było kobiet w komisji krajowej bardzo niewiele kobiet kilka procent było też delegatów, więc tutaj tutaj bym tak narażała radnych tak uważa stwierdzeniami, choć rzeczywiście pan chyba dużo haseł no oczywiście bardzo dużo uchwał które, które dzisiaj dzisiejszego punktu widzenia też, proszę bardzo, nowocześnie z tym zgadza natomiast jeśli chodzi o o to, że to był, żeby program taki odważny to też chciałbym zwrócić uwagę na to, że oczywiście był naczelnym proponował stworzenie w Polsce nowego systemu politycznego de facto cały ten program Polski samorządowej to była próba odsunięcia od władzy oddolna próba odsunięcia od władzy PZPR, ale jednocześnie butów to tam bardzo pragmatyczne, bo nie występowano o otwarcie przeciwko przeciwko jedno 1 władztwo PZPR nie występowano otwarcie, ale z powodów taktycznych czy przekonania polityczne powodów taktycznych, dlatego że przekonania polityczne wyrażane przez delegatów były właśnie powiedziałbym bardzo odważne Unii dramatyczne były niesłychanie emocjonalne i to, że uchwały w końcu były takie pragmatyczne było nawet powiedziałbym, zaskakując zaczęła była była taka sprzeczność między słowami padającymi na sali obrad, a językiem dokumentów i wynika to jednak z chyba trochę z tego, że jednak dokument tworzyli po części eksperci doradcy Solidarności, którzy dbali o to działacze umiarkowani na czele z Wałęsą, którzy jednak starali się ograniczyć radykalizm, który był wrażliwsze wśród dla w głosach padających w czasie w czasie obrad z naszą mierzenie się panu przykład wypowiedzi kandydatów dla przewodniczącego Solidarności przypomnę, że to był Andrzej gwiazda Marian Jurczyk Rulewski i właśnie Lech Wałęsa to jedynie Lech Wałęsa mówił z taką rozwagą i ich bardzo ostrożnie natomiast pozostali występowali od wystąpienia pozostały były bardzo bardzo bardzo emocjonalne i grały u no na taką na takiej emocjonalnej nucie dosyć radykalna to może mógłby być przestrogą ma ile właśnie to jest powyższe już oko w końcu tej takimi to Lead mitycznej mitologii Giovanni jedności w ramach Solidarności narastające spory, które tam Fogga w czasie w czasie w czasie obrad rzeczywiście nastąpiły pęknięcia to też naturalne naturalne zróżnicowanie to na różnych poziomach z 1 strony, bo to taki poziom powiedziałabym to poziom taki nurt populistyczny tutaj ta wyraźnie wyraźnie się się ujawnił z 1 strony właśnie to takie populistyczne z drugiej strony plebejski może tak czy udziału plebejskiej auto antyestablishmentowy występu ludzie występowali przeciwko przeciwko ekspertom którzy, którzy mieli, którzy którzy mogą dzielić nominowano gminę nowa uchwała przyp AK analiza pyta na paternalizm ekspertów tak ujęła i takim przekonaniem w tym nurcie europejskim takim panowało takie przekonanie, że większość ma rację, więc to było z 1 strony takie takie zróżnicowanie, a z drugiej strony no właśnie tak jak mówiłam z 1 strony, bo byli pragmatycy radykałowie bardzo bardzo dziękuję za rozmowę dr Anna Machcewicz historyczka badaczka dziejów najnowszych Polski związana z Instytutem studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk była państwa gościem, a w okrągłą czterdziestą rocznice, bo to w tych dniach ma miejsce rozmawiałyśmy o pierwszym krajowym zjeździe delegatów Solidarności 40 lat temu tras informacja PAP świat podgląd
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD
-
11:41 W studio: Radosław Puśko
-
10:57 W studio: Michał Bogusz
-
13:25 W studio: dr hab. Sebastian Płóciennik
-
13:14 W studio: Kamila Drzewicka
-
10:22 W studio: Wojciech Konończuk
REKLAMA
POPULARNE
-
-
11.05.2017 15:00 Światopodgląd39:41 W studio: Adam Balcer , dr Michał Kuź
-
29.09.2017 15:20 Światopodgląd13:45 W studio: Agata Pyzik
-
26.01.2018 15:20 Światopodgląd27:23 W studio: dr Patrycja Sasnal
-
06.03.2018 15:20 Światopodgląd12:56 W studio: dr Michał Krotoszyński
-
15.02.2017 16:20 Światopodgląd13:18 W studio: prof. Witold Klaus
-
16.02.2018 15:20 Światopodgląd12:35 W studio: Dariusz Zalega
-
02.03.2018 15:00 Światopodgląd35:18 W studio: prof. Joanna Tokarska-Bakir
-
29.12.2016 16:00 Światopodgląd26:02 W studio: prof. Jerzy Eisler
-
06.12.2017 15:00 Światopodgląd25:06 W studio: dr Marcin Zaród
-
06.02.2019 16:00 Światopodgląd09:52 W studio: Patrycja Bukalska
-
28.03.2018 15:00 Światopodgląd12:46 W studio: Wiesław Motyka
-
26.11.2020 15:40 Światopodgląd13:25 W studio: Elżbieta Łukacijewska , Łukasz Kohut
-
29.10.2020 15:00 Światopodgląd10:38 W studio: dr Magdalena Muszel
-
29.10.2020 15:20 Światopodgląd11:42 W studio: Joanna Flisowska
-
10.11.2020 15:20 Światopodgląd13:42 W studio: dr Jakub Zieliński
-
03.11.2020 16:20 Światopodgląd13:16 W studio: dr Piotr Tarczyński
-
30.12.2021 15:00 Światopodgląd11:39 W studio: dr Agnieszka Fihel
-
03.04.2020 15:40 Światopodgląd16:15 W studio: Jan Zygmuntowski
-
04.01.2022 15:40 Światopodgląd14:48 W studio: dr hab. Sebastian Płóciennik
-
-
22.12.2021 16:00 Światopodgląd09:46 W studio: Michał Kuźmiński
-
16.10.2020 16:00 Światopodgląd22:17 W studio: dr Michał Rauszer
-
11.02.2022 15:20 Światopodgląd23:25 W studio: Łukasz Kozak
-
-
10.06.2020 15:40 Światopodgląd13:15 W studio: Katarzyna Tubylewicz
-
28.10.2020 15:40 Światopodgląd11:48 W studio: Kaja Puto , dr Olena Babakova
-
29.12.2021 15:00 Światopodgląd12:50 W studio: Łukasz Misiuna
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL