Na Szwedów ze złowróżbnym szumem skrzydeł runie jak lawa ognia husaria. To początek bitwy pod Kircholmem

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

w przeszłości wojna o Inflanty trwa czwarty rok świeci ruszyli z kolejną ofensywą kilkanaście tysięcy zbrojnych ląduje nieopodal Ryki mają zdobyć miasto port w oblężonej Rydze rusza z odsieczą Jan Karol Chodkiewicz nieopodal stacjonujący żołnierze z Wołgą bez bublem, bo temperament ma iście piekielne poza tym doskonały strateg oraz mistrz taktyki pod swoją komendą prowadzi piechotę jazdy łącznie raptem 4000 ludzi tymczasem zwiadowcy donoszą mu wręcz niezliczonych Rozwiń » Regiment świeckich Chodkiewicz jest niewzruszony policzył ich jakich pobijemy mówi obie armie spotykają się pod Kircholmem Chodkiewicz szczupłe siły ustawia tak by wydawały się jeszcze skromniejsze plecami opierają się orzeka jest zatem tylko 1 droga naprzód wróg nie jest w ciemię bity spodziewa się tak ciężkiej kasty zatem instaluje się na wzgórzu u, bo osłabić impet takiego uderzenia Chodkiewicz chwyta się fortelu każe swoim pozorować ucieczkę Szwedzie mają myśleć, że wojsko koronnym zabrakło odwagi, że to uchodzą pola bitwy mają ruszyć za nimi w Pogoni i tak właśnie się dzieje Piechota świecka, widząc uciekających pospiesznie schodzi ze wzgórza dolinkę wtedy właśnie Polacy Litwini wracają potem od razu ruszają do ataku mgnienie oka później na świrów za złą wróżb pewnym szumem skrzydeł runie jak lawa ognia Husaria jest 27września 1600 piątego roku powrót do przeszłości w poniedziałki po dwudziestej drugiej zaprasza Karolina Lewicka jest z nami dr Maciej Adam Pieńkowski wydziału badań historycznych wojskowego biura historycznego w Warszawie dobry wieczór panie doktorze dobry pani redaktor opierać państwu 27września 1600 piątego roku rozegrała się bitwa pod Kircholmem, ale naszą opowieść chyba powinniśmy zacząć troszeczkę wcześniej i przypomnieć, że niejaki Zygmunt trzeci waza w imię dynastycznych interesów wpędził Rzeczpospolitą wojny ze Szwecją i chęci mówią tylko o przyczynach wojny ze Szwecją i konfliktu, jaki wybuchł z Rzeczpospolitą świecą trzeba posiadać naprawdę cofnąć aż do połowy wieku szesnastego ze względu na fakt, że Inflanty, które stanowiły przedmiot rywalizacji między światem Rzeczpospolitą z Moskwą, a Danią były główną przyczyną pierwszy północny pierwszej wojny północnej, która zakończyła się poddaniem Inflant czy zasady aktualizowania zakonu kawalerów mieczowych podaje władzy króla polskiego Zygmunta Augusta pokój szczeciński 1500 sześćdziesiątego roku po czerwień Flandrii Północna część Estonia została pod władztwem Szwecji natomiast pozostała część większa część z Rygą, a pozostała pod władzą od 1500 sześćdziesiątego dziewiątego roku Rzeczypospolitej inflacji był bardzo bogatymi regionami w tamtym czasie stanowił o przedmiot rywalizacji strategicznej można powiedzieć względu na fakt, że tam przebiegały szlaki komunikacyjne szlaki handlowe Ryga dla po Gdańsku drugim największym portem morza Bałtyckiego i tamtędy przez Ryga odbywał się handy, a zboża wielkiego Księstwa litewskiego ze względu na fakt, że przez Regę przepływać wina, która wpada do morza Bałtyckiego, a jednocześnie płynie w błąd Litwy w związku, z czym było to niezwykle istotna, a ponadto Inflanty jak się spojrzy na mapę osłaniały od północy wielkie Księstwo litewskie, a dodatkowo jeszcze blokowały one Rosji możliwość wyjścia na morze bałtyckie jak mówiono wtedy okno na świat państwa moskiewskiego, więc było to niezwykle niezwykle ważne istotne jest rywalizacja o same Inflanty rozpoczęła się wcześniej natomiast niewątpliwie przez w zasadzie pierwsze lata panowania Jana trzeciego wazy, czyli ojca Zygmunta trzeciego późniejszego Zygmunta trzeciego te stosunki między polską, a Litwą i świadczą była poprawna to znaczy Jan trzeci szuka zbliżenia z polską Litwą ze względu na to, że szukał porozumienia, obawiając się Moskwy i stąd właśnie był mariaż siostry Zygmunta Augusta Katarzyny właśnie zwanym trzecim na ten związek małżeński miał scementować Sojusz tych obydwu państw no, do którego de facto nigdy nie doszło panowania Stefana Batorego te stosunki to rzecz się pogorszyły, ponieważ Rzeczpospolita od czasu do czasu wyciągała jeszcze kwestią Estonii, która miała się potem Rzeczypospolita statycznie cały czas przynależał do stacji, a w 1500 osiemdziesiątym siódmym roku, kiedy nastąpiła selekcja Zygmunta Zygmunta trzeciego ta kwestia również się pojawił, ale od razu muszę powiedzieć ona stanowiła, jakby najważniejszych kwestii podczas akcji Zygmunta gdzieś tam posłowie świeccy mówili o tym, że oni nie mogą dać zgodę na inkorporację stanie Rzeczypospolitej, ponieważ nawet król szwedzki takiej władzy nie ma musiałby się zwrócić do hektara szwedzkiego o to, żeby dokonać cesji terytorialnych, ale trzeci zastrzegł, że to nie jest możliwe w faktach konkurenta Zygmunta spektaklu napisało, że mało korkować stopnia, ale po śmierci ojca po śmierci ojca, ponieważ senatorowie posłowie Rzeczypospolitej rozumieli, że sam król, a zwłaszcza dzieci z Korony szwedzkiej przystąpienia do króla Szwecji nie może tylko coś takiego takiego zwrotu i nie ta kwestia została odłożona na później zostaje porwana później wróciła wtedy, kiedy Zygmunt przegrał walkę o władzę w Szwecji ze swoim stryjem Karolem Suder Mański, bo wtedy postanowił się zrewanżować i przyłączyć Estonii do Polski Zygmunt rzecz jasna, a Karol Sudermański ni mniej ni więcej tylko w roku 1600 tym wylądował w Inflantach to znaczy ogólnie rzecz ujmując sytuacja świadczy pracę bardzo skomplikowana i ze został też bardzo skomplikowaną sytuację Rzeczypospolitej i w momencie, kiedy został koronowany na króla Szwecji po śmierci swojego ojca Jan trzeci znak 1500 dziewięćdziesiątym drugim roku pojawiło się tutaj kilka istotnych problemów przede wszystkim z zarządzaniem rządzeniem kraju na odległość Zygmunt pojechał do Szwecji został koronowany na króla Szwecji w Uppsali zaprzysiągł tam dominacji religii luterańskiej wszystkie swobody na Szwedów wszystko wszystkie soboty wszystko przywileje natomiast trudno było rządzić tym krajem będącym we Krakowie czy Warszawie Karol Sudermański niewątpliwie cały czas budował sobie zaplecze polityczne wśród rady królewskiej i to doprowadziło czasem do konfliktu, kiedy Karol postanowił tak naprawdę ma sięgnąć po władzę wszystko szerszą niż muzeum ani wzmóc dawał doszło do konfliktu wyłącz wyprawił do Szwecji 1500 dziewięćdziesiątym ósmy roku początkowo odnosił sukces pobił Karola w bitwie pod z tego Morgan na południe od Sztokholmu, ale później przegrał kolejno bitwa pod nim kupi NIK historycy uważają wszystkiego popełnił błąd wynikający z dużego Miłosierdzia, gdyż po bitwie pod stawie Borki po prostu postanowił nie ścigać wojska Karola i nie Austria do niewoli, choć mógł to zrobić, licząc na to, że ten się z nim łączy pokojowo aktywista i w momencie, kiedy Zygmunt został zmuszony do powrotu do Rzeczypospolitej 1500 dziewięćdziesiątym dziewiątym roku rajd świeckiego Zygmunta zdetronizował, a jednocześnie karą rozpoczął działa przygotowania to to zajęcia Infra przy gotowania wojskowe i jak sytuacja Karola Sudermańskiego też bardziej złożona, ponieważ on detronizując Zygmunta tak naprawdę wyizolował się międzynarodowy zaczynamy władz europejskiej protestancki nie chciał uznać jego pretensji do tronu w Sztokholmie ze względu na zasady legitymizacji władz to znaczy uważano, że Zygmunt dziedzicznym królem Szwecji i Karol w ten sposób łamie ład społeczny i no boskim odpowiedź tak na bazarku medycznego ma przyrodzoną uważał wtedy, więc 2 protestanci się nie zgadzali, ale Karol nie niezrażony tym faktem wciąż chciał, więc tego chciał rzeczywiście objąć władzę nad Szwecją i jednocześnie ukarać stronników Zygmunta, bo to sposób podkreślić, że z bronią swoich zwolenników świec i zwłaszcza w Finlandii, ponieważ Sygut, zanim został królem polskiego w jakim sieci finansowego jest też przy tym tytuł Lead miał sporo stronników willi Caro się z nim trwały rozprawy i wielu z nich wskazał na śmierć albo na więcej wielu z nich wyjechało do Polski i inwalidztwa emigrowało ze Szwecji, ale to głównie wysoka Szlachta natomiast Karol miał poparcie mówi mieszczaństwa i i chłopów, lądując w Inflantach przygotowania w zasadzie do tej wojny zaczął się pod koniec 1500 dziewięćdziesiątego dziewiątego roku no był przygotowany do tego, aby rozstrzygnąć zespół z zbrojenia jednocześnie zań prowincji, która miała przynieść realne korzyści strategicznej handlowy Szwecji Zygmunt w odpowiedzi na to wydał akt inkorporacji Estonii do Rzeczypospolitej nie zrobił tego wcześniej, ponieważ nie chciał zrażać swoich poddanych niestety tak to jest w polityce rzuca kalkulować cały czas i język muszą mieć dzieci z opinią Rzeczypospolitej izba opinią w Szwecji nad rzeczkę były między młotem Makowa do tej sytuacji ostatecznie kilka form korzystania i miał tak naprawdę się znaczenia, ale w takim wymiarze strategicznym to znaczy to był taki symbol, że Zygmunt proponowały stronie, jakby sygnalizując, że to też sprawa Rzeczypospolitej, ale to była stan Rzeczypospolitej, bo zajęcia implant Rygi no godziłoby interes państwa polsko-litewskie no i Szlachta i senatorowie co rozumieć, zwłaszcza Litwa, bo ona była zagrożona północ i od 10061 roku ratujemy tak naprawdę działania wojenne w Inflantach początek wojny Inflanckiej między Rzeczpospolitą, a Szwecją, która to wojna będzie trwała do aż do 16002009. roku, ale my będziemy tego wieczora w tej pierwszej, a w fazie działań militarnych ale zanim do niej przejdziemy też chciałabym wprowadzić na scenę kluczową postać, czyli Jana Karola Chodkiewicza Hetmana wielkiego litewskiego zwanego litewskim Achillesem znakomitego stratega mistrza taktyki tak Jan Karol Chodkiewicz uchodzi za jednego z największych hetmanów, gdzie Rzeczypospolitej jak najbardziej zasłużenie zresztą Chodkiewicz on skoczył na arenę polityczną na początku lat dziewięćdziesiątych szesnastego wieku wcześniej wiele podróżował po krajach Europy zachodniej do rana historycy uważali, że urodził się w roku 1560 około w tej chwili wiemy, że urodził się później najprawdopodobniej w roku 1500 siedemdziesiątym albo siedemdziesiątym pierwszy odbył studia Ingolf stacza jego ojciec marszałek wielki litewski przyszła na katolicyzm i Jan Chodkiewicz starzy już był katolikiem od studia w kształcie, a później także studia we włoszech był m.in. ze słynnej Padwie i w ogóle podróżował po Europie prawda Blatterowi Augsburga w Wenecji ma na Malcie, a tak tak był na Malcie podróżował na Malcie pan zapoznać ze sztuką fortyfikacyjne, po czym na początku lat 90 wrócił do Rzeczypospolitej w tym momencie Rutkiewicz pojawił się na scenie politycznej pochodzi ze znakomitego rodu okazało się, że należy pod koniec piętnastego wieku był on nie tylko on, ale Chodkiewicz owi królowi bardzo od krowy bardzo potrzebni w względu na fakt, że oto, jakim jest litewskim to jakieś inaczej rządzi chodzi skoro oni NATO w Polsce wynika to m.in. z faktu, że na liście właśnie mniejsza magnat aria tam trzeba było troszeczkę balansować wpływy tych poszczególnych rodów nie są tutaj chodzi o jakieś specjalne szczegóły dotyczące tej rywalizacji, niemniej trzeba podkreślić, że Zygmunt trzeci chciał troszeczkę dyskontować ogromne wpływy Radziwiłłów w tym przypadku Radziwiłłów linię bielańskiej wszystko Radziwiłł piorun był w tym czasie od 1500 osiemdziesiątego dziewiątego roku Hetmanem wielkim litewskim miał ogromne wpływy i Zygmunt postanowił troszeczkę balansować wpływy, choć Radziwiłłów poprzez wyniesienie Chodkiewicz i 1500 dziewięćdziesiątym dziewiątym roku Jan Karol Chodkiewicz już nieco doświadczony po kampaniach wojennych pod buławą częścią można powiedzieć Stanisława Żółkiewskiego, bo to dotyczyło tłumienia powstania kozackiego na rywalki, które rozlało troszeczkę na Południowej ziemie Księstwa litewskiego Chodkiewicz otrzyma starostwo generalne łódzki to specyficzna specyficzne urząd on się nazwą starostą generalnym, ale de facto był senatorem to znaczy starosta generalny łódzkiej był senatorem, więc Chodkiewicz wszedł do grona elitarnego grona Senatorską dziennikarskiego Rzeczypospolitej ja tego momentu jego kariera nabierała coraz większego tempa został włączony działania wojenne w Inflantach w 1600 roku został mianowany Hetmanem polnym litewskim ten urząd pakował przez 11 lat albo chyba więcej to pamiętam i Chodkiewicz Chodkiewicz brał udział w kampanii wojennej, a 16001006 pierwszego roku przeciwko świadom także udział w wybieranej przez stronę Rzeczypospolitej w bitwie pod okiem chaosem, gdzie w 1600 pierwszym roku Krzysztof Radziwiłł piorun rozbił światów też dopytam panie dr. Chodkiewicza jego człowieka, bo ponoć był osobą temperament tną Energi miał piekielną słynął z gwałtownego usposobienia czasem niektórzy mówili, że go doprowadziło na skraj warcholstwo niektórzy podwładni nazywali go bez bublem tak to prawda nazywam się bardzo byłem Chodkiewicz od dziecka był człowiekiem bardzo energiczna nie lubił sprzeciwu jako chłopiec podobno bawić jako naśladować wozu już będą dowodzić kolegami nie lubią jak i lubiła ktokolwiek się sprzeciwiam już wtedy niektórzy uważali, że nową ma predyspozycje żołnierza potem okazało że, że na wodza bardzo jako chłopiec później jako młodzieniec lubował się w jeździe konnej przy siatkarce wstrzelaniu z łuku z pistoletu, więc miał predyspozycje, ale nie przypuszczał, że będzie aż tak niesamowity zmysł taktyczny strategiczny był niezwykle surowy wymagający energiczny i jest kilka anegdot związanych z jego zachowaniem, a także późniejszego okresu np. z okresu, kiedy razem z królewiczem Władysławem Sense piąta trzeciego tysiące siedemnastym roku wyprawił się na Moskwę i jeden z jego podkomendnych z rodu Kazanowskich wbrew rozkazowi pańskiemu wyszedł przed czoło chorągwi Hetmańskiej no i odprawić straż sądowa jest właśnie wrócił z niego czekanem no nie trafiła ona to pokazuje jak było ich temperament człowiekiem natomiast warto powiedzieć o tym inne, że Chodkiewicz nie szczędził trudu dla Rzeczypospolitej był człowiekiem, który wykłada własne pieniądze, kiedy trzeba było na rząd żołnierzy cały czas tak naprawdę był w polu, odkąd wrócił do Rzeczypospolitej całe swoje życie poświęcił wojsku służbie Rzeczypospolitej, choć jednocześnie muszę powiedzieć, że jak jako człowiek w życiu prywatnym nie pozbyć zasady był nieszczęśliwy tak można powiedzieć, ponieważ jego druga żona zmarła przed nim żaden z jego synów nie dożył w zasadzie pełnoletnie godności związku, z czym nie mógł przekazać swoje fortuny ani także, jakby na znaczyć synów to do wyższych godności nie zdążył tego zrobić to samo żyło musi po prostu życie osobiste nie ułożyło musieli też sam zmarły w porze wara podchodziłem niedawno zdobyła 400 czworga 400 lecia bitwy pod Chocimiem zwartym obozie warowne no będąca służbie cały czas Rzeczpospolitej, ale teraz jesteśmy pod Kircholmem rok 1600 piąty panie dr. Szwedzi ruszyli z nową ofensywą w ramach tej wojny, która się w 1600 tym roku zaczęła w 16002009. dopiero się skończy w tym 1600 piątym wielka armia pod wodzą Karola dziewiątego ląduje w 3 miejscach co dzieje się dalej tak Karol przygotował duże zwycięstwo to znaczy wyprawiają się do Inflant zapowiedział radzi Królestwa Szwecji i z tego, że odniesie zwycięstwo oto wybiera się do Inflant, aby zająć Reja czy to park skoro Inflant nie przygotował 14 armię, a była w trakcie reform wojskowych składała się głównie z piechoty piki jarów oraz Muszkieterów, a także jazdy w postaci rajd aż to armia była położona na 3 korpusy 1 pod wodzą Andersa Lenart sona drugi Joachima Fryderyka mam farba i trzeci w końcu pod dowództwem Karola jeszcze nie dziewiątego Karola Sudermańskiego lokal został koronowany dopiero 1600 siódmym roku o tym niemniej ami lądowały w różnych miejscach Inflant, a następnie w połowie września 1600 piątego roku połączyły się ona wierną armię, która poszła oblega, acz rygę Ryga była miastem ufortyfikowany posiada pewną załogę złożoną z ulic miejskich oraz zwrot piechoty Rzeczypospolitej, ale wiadomo było, że na nie będzie w stanie zbyt długo opierać się światu, a przede wszystkim chodziło o to, żeby suweren w postaci Rzeczypospolitej nie zawiódł to znaczy, żeby grzania nie pomyśleli sobie, że oto Rzeczpospolita zostawiła ich samych sobie, że jako suweren Inflant nie pomoże im w tej trudnej sytuacji daje słowem chodziło tu wiarygodność państwa polskiego, a wiarygodność wiem jest to nowa tak z wartą w stosunkach międzynarodowych i stosunkach wewnętrznych także w związku z tym armia ta armia Chodkiewicza musiała działać czy patrona pobiec miastu na odsiecz, a przed chwilą od razu pytam pan powiedział panie doktorze 14 armii pod wodzą Karola Lenart sona i Mansfelda Chodkiewicz, który rusza na pomoc w Rydze ma niespełna 3,51000 żołnierzy tak to armia polsko litewska na zasadzie większości litewska ona była znacznie znacznie mniejsza niż armia Karola zasadzie wcześniejszych okresach Litwini też operowali miesiączką zawsze żołnierzy niż świat w bitwie pod okiem Chazan także po pobili armię świecką mając mniejszą liczbę żołnierzy i PiS pod Blankami wciąż jest czwartym roku Chodkiewicz także publicznego mając mniej żołnierzy z wyjątkiem tutaj był okres, kiedy w latach 160010062 armia koronna poszła na pomoc Inflanty pod dowództwem Hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego wtedy rzeczywiście, która przewaga była po stronie Rzeczypospolitej, ale ogólnie zwykle Litwini byli mniejszości i tak już 2 tysiące piątym roku historycy ogólnie szanowali różne wartości jeśli chodzi o mnie od kie Wicza, ponieważ troszeczkę źródła nie różnią się pod tym względem, ale sam Chodkiewicz liście do króla, który został napisany po bitwie pisał, że miał pod komendą 3700 żołnierzy z czego 1000 zloty, a i około 2700 jazdy w tym jak przyjmuje było coś około 1500 może 1600 husarzy i nie była to armia duża, ale armia po pierwsze bardzo doświadczona po drugie, dochodzą świetnie, a po trzecie posiadająca niezwykle dobre rozpoznanie, bo bardzo bardzo ważny jest się też bardzo ważne Jan Chodkiewicz doskonale zna ruchy świadczy wiedział, że korpus Larssona wylądował samodzielnie, a na wsi 5000 żołnierzy zmierza północy na arenie początkowo planował Chodkiewicz pobić Larssona samodzielnie sami się armie połączy, ale muszę nie udało, gdyż nocą unikał bycie otwartym polu, spodziewając się co może czeka w związku z ciałem Chodkiewicz cały czas przemieszczą się równoległa między władzami irlandzkimi na południe równolegle do światów i czekał na leki będą kolejne ruchy nieprzyjaciela, a wjazdem znieść duży i ostatecznie obie armie spotkały się tak jak mówiliśmy pod Kircholmem to jest 25 km na południowy wschód od Rygi, kto wyznaczył miejsce tejże bitwę skoro obie armie świecka i ta polsko litewska przemieszczają się równolegle jak pan powiedział to znaczy kto w końcu się zdecydował, że do tego spotkania doszło podkreśla się na to, że wybawi światów po prostu on narzucił stronie świeckiej miejsce bitwy ponieważ, ustawiając Polska pod Kircholmem świetnie wiedzieli, że Chodkiewicz tam jest rzeczą oczywistą czeka Karo Karol niecierpliwił się to znaczy można powiedzieć nawet na podstawie źródeł, że popadł, że na wynos w taki entuzjazm, że mają dużo większa armia jest w stanie pobić Chodkiewicza szybko, a następnie wrócić po drugie, chodziło o to takiego planu Karola, że wyrusza on 26września pod halą nocą maszerowało jego żołnierza następnie do południa rozstrzyga odbita na swoją korzyść, po czym wraca pod rygę także obrażanie się nie zorientowali, że wojska opuściły obóz spod podłogi śmiały plan by śmiały plan i taki co godzinę, a więc ich rodziny aż za bardzo można powiedzieć informuje inni dowódcy z pracy Maciela co ma przekonywali Karola, żeby tak się niecierpliwił, żeby troszeczkę wolniej, ale Karol też był bardzo bardzo energiczne i Inspekcji troszeczkę w tym przypadku pewne siebie rzeczywiście wziął większość tej armii i ruszył pod Kircholmem i Chodkiewicz na to czekał on chciał zabawić właśnie świat spot spot spot Regi, narzucając miejsca bitwy świeci, zbliżając się do kin chodzi mu nie wiedzieli ile tak naprawdę jest Litwinów, ponieważ Chodkiewicz skazał maksymalnie ścisnąć szyki swojej armii czyli, żeby wydać jeszcze cieplejszym także wydawało się, że jest jeszcze jeszcze mniej Lenart son i Mansfeld uważali, że ta armia jest naprawdę większa, że tutaj jakiś fortel, ale i no Karol nie da się do końca przekonać i widząc że Chodkiewicz znajduje się w tym miejscu kazał kazał szykować się do boju Tarnowska była podzielona na 4 rzuty z pierwszą szła Piechota w drugi gniazda trzecim znowu Piechota, a czwartym zawodu, a miasta na to sami Chodkiewicza była inaczej ustawiona lepiej ustawiona ona była podzielona w ten sposób, że pierwsze dni Chodkiewicz to było w ogóle niesamowicie nowatorskie jak tamte czasy chodzi o sztukę wojenną przemieszać szyki to znaczy pierwszy nie stała na przemian jasna piechotą obok siebie nie, że w szyku zaś za sobą tylko od Przemysła, czyli chorągwie jazdy piechoty jazdy zjechał z jazdy piechoty oraz przy została tylko jazda centrum wojsk Rzeczypospolitej dowodził dowodził Vincent Love na lewym skrzydłem dowodził Tomasz Dąbrowa, a prawym skrzydłem jak Piotr Sapieha Chodkiewicz znajdował się bliżej prawego skrzydła za pierwszą linią wojsk swoich wojsk w ita Piechota, która wzięła udział w picie pod Kircholmem po stronie Rzeczypospolitej to była głównie Piechota schodząca zresztą z polskiej skoro ono odegra w tej bitwie niesłychanie istotną rolę, bo nie sztuką samo było zniszczyć świat Sanu tak jak czasami mówi, że to było oczywiście to było wielkie zwycięstwo, ale nie tylko to było zwycięstwo wszystkich rodzajów broni i na tym polegała wielkość wodza on umie koordynować na polubić wszystkie rodzaje broni czy jasne i piechotę i artylerię i to Chodkiewicz potrafił robić w sposób mistrzowski w związku z tym muszą tutaj, żeby dopytać bo zanim przejdziemy już do samej bitwy chciałbym jeszcze dopytać o ustawienie czy prawdą jest panie dr. Chodkiewicz oparł swoje wojska tyłem na rzece, odbierając tym samym żołnierzom no szansę na potencjalne odwrót, bo ponoć miał wykrzyczeć przed bitwą stąd wróg napiera, a tam wina nas zatrzyma mamy też obraz niejakiego Tempest z rzeką widoczną na tyłach wojsk litewskich obraz współczesne tamtym czasom tak czy tak było faktycznie tutaj przez długie lata historycy się zastanawiali jak to było naprawdę dużo wyjaśnia w tej kwestii obraz Petera Hayesa, które został namalowany ropą niderlandzki malarz, który malował na zlecenie Zygmunta trzeciego i ten obraz zresztą nie tak dawno był na wystawie w zamku Królewskim w Warszawie na wystawie świat polskich Wazów przy specjalnych Francji ten obraz a gdzie można było obejrzeć go w pełnej Kasia i rzeczywistości było tak, że dźwig na płynęła bokiem czyli, iż Szwedzi mieli winę po prawej stronie, a wojska Chodkiewicza miały być wina polega stronie tylko problem z interpretacją słów polegał na tym, że brzmiały one tak jakby całe wojsko było ustawione tyłem do winy no ale tyłem całkowicie winno być nie mogą, ponieważ taki manewr był niemożliwy, ale i z tym rozwiązała się to zagadka w ten sposób, że oto wina płynie po łuku płynie po łuku to ona po prostu w pewnym miejscu zaraz jakieś wolne troszeczkę skręca na północ i ostatecznie wojska Chodkiewicza miał chwilę po lewej stronie i lekko z tym za plecami, ale całkowicie tyłem zostali do rzek, jakby w ten sposób mogę to wytłumaczyć to wracamy do samej bitwy do ustawienia rozumiem, że mamy przedpołudnie 27września tak tak czy Litwa przed południem 27września wojska spotkały potwierdza nam jeszcze zanim doszło do samej bitwy na pomoc wojsko Chodkiewicza przybył książę Frederik Kettler, który był i księcia Kurlandii Senegal był lennikiem króla polskiego Rzeczypospolitej on przywiódł Hetmanowi litewskiemu 300 kirasjerów, a oprócz niego jeszcze przybyła chorągiew powiatu pilzneńskiego oni zasilili szeregi Chodkiewicza tuż przed całą bitwą zdążyli przeprawili się przed przez bród na winie między obydwiema armiami, o czym ciąża Frederick staną w centrum i Karol Sudermański wierząc, że przewaga schną 0102. rzut swojej armii do przodu Chodkiewicz pchnął z kolei harcowników, którzy mieli zachęcić świat do tego, żeby jeszcze bardziej wyszli w pole w pewnym momencie nie wiem dokładnie, kiedy Chodkiewicz zarządził pozorowany odwrót swoich chorągwi Karol uwierzy, że jeśli się wycofują kazał napierać na armię litewską na armię Rzeczypospolitej jest w momencie Chodkiewicz skazał uderzyć chorągwią jazdy na świrów panowały na chorągwie husarskie chorągwie pety Horska uzbrojone też kopie zresztą i kirasjerzy księcia Fryderyka wbiły się re kompanię Piwowarską Świtalski chorągwie husarskie w centrum uderzyły na lewym skrzydle uderzyły na prawym skrzydle Szwajcaria pod uderzeniem pisarskim zaczęła się cofać nie mogła nawiązać równorzędnej walki gorzej wyszkolona gorzej od gorzej wyszkolona gorzej opancerzona to jest stosująca jeszcze przestarzały parasol nie była w stanie nawiązać walki białą broń zaczęła uciekać związku z życiem, uciekając padała na swoich własnych piechurów to oczywiście Litwini Litwini postanowili wykorzystać i uderzy uderzali cały czas na, rozbijając po kolei czworobok świeckiej piechoty pionierską muszle morskie, choć Szwedzi braw może troszeczkę temu co się kiedyś twierdziło stawiali opór to znaczy nie było także wojska Rzeczypospolitej od razu w ciągu dosłownie kilku minut starych praw 0102. rząd oświatową stawiali opór przypuszcza się, że rozbicie takiego czworoboku zajęło jeszcze Rzeczypospolitej 1520 minut w związku, z czym husarzy się rozrósł, czyli byli źli byli wzruszeni tym, że trzeba stawiają taki duży opór i nikogo nie oszczędzam Karol widział co się dzieje, że pierwszy rzut się cofa i że pierwsze co drugi rzut piechoty zasad był przygotowywany do ataku i stanowi ruszyć swój odwrót to znaczy mając tyłki rajtarów Karol postanowił uderzyć na prawość prawe skrzydło Chodkiewicza, gdzie znajdowały się chorobie papier Chodkiewicz dostrzegł ten manewr w związku z tym, że fakt, że Sapieha mógł się znaleźć w niebezpieczeństwie, gdyż lekarzu lekką przewagę liczebną postanowił także ruszyć swój odwrót to był kluczowy moment bitwy, ponieważ w 2 znajdował się chorągiew Husarska to Dora laickiego notabene pisarza polnego litewskiego były z bliskiego współpracownika Chodkiewicza on, że rząd 3 warunki zawody husarskie uderzył na rajtarów na prawym skrzydle i oni pod wpływem tego uderzenia poszli w rozsypkę zaczęli się cofać i zmieszani piechotę świecką ostatniego rzutu w tym momencie nie było żadnych szans na przegrupowanie wojsk świeckiego, bo to już chyba jednak panie doktorze, że nie rozumiem, że wojska polsko-litewskie były już z przodu tyłu i wojsk szwedzkich tak tak zaczęło się okrążeniem przyznane naprawy należy skrzy dla wzięcia piechoty świeckiej skoczą jeszcze wrócę jeszcze wrócę do początku tej bitwy chciałabym doprecyzować czy to było także tak naprawdę kluczowy był ten fortel, który zastosował Chodkiewicz, czyli ta pozorowana ucieczka harcowników, o których pan powiedział czytałem też w źródłach i o tym, że Karol Sudermański ustawił swoje siły lekko na wzgórzu, żeby uniemożliwić szarże słynnej husarii, bo wiadomo jak się koń ma zjeść chcemy wspinać się pod górkę to nie będzie takiego impetu takiego uderzenia siłą rzeczy prawda czy tak było faktycznie boi ta pozorowana ucieczka sprawiła, że Szwedzi przekonani, że ci uciekają no to zaczęli schodzić się z tego wzniesienia dzięki czemu ta szarża husarii była łatwiejsza do wykonania tak ten kibicowski chana był lekko pagórkowaty i rzeczywiście świat schodząc Dolinka mieli utrudnione zadanie, a Husaria czy w ogóle jazda Rzeczypospolitej miał ułatwione zadanie, gdyż szarżował na nich lekko pod skosem, ale tutaj myślę, że bardziej kluczowe było co innego mianowicie to, że Tarnowska podzieliła się na części to znaczy 0102. rzut światów schodząc z lekko w dół na rozkaz Karola ten 0102. rzutki czy tylko około 66,51000 żołnierzy czy tak naprawdę Chodkiewicz, uderzając na nich nie walczył z całością sił świeckiej tylko mnie nie powołać już tak doprowadził do podziału tej armii i pobił ją częściami i to było to mistrzowskie plany no to wracam teraz do tego kotła, w którym po tych 15 minutach pół godzinie, bo znowu są różne dane mówiące o tym ile ta szarża trwała ile utworzenie kotła zajęło wojsku polskiemu litewskiemu mamy ten kocioł co następuje rzeź jak rozumiem przyjmuje się cała bitwa trwała około 3 godzin mocz mamy może trochę mniej natomiast to razem z pościgiem i rzeczywiście nastąpił pogrom armii świeckiej armia składa się głównie z rodowitych światów mamy dokładne opisy armii świeckiej ona, chociaż mówię ze światów Finów i też było trochę pan najemnych Niemców, ale Grossa stanowili rodowici Szwedzi spośród 11 armii, a świeckiej 9000 padło trupem na polu bitwy część z nich została darowana przez husarię jazda Rzeczypospolitej jeszcze w trakcie samej bitwy starcie 0102. rzutu potem 0304. rzutu duża część zginęła podczas pościgu część podtopiła winien niektórych chłopi okoliczni różne niektórzy tak przyśle opis wyróżniani, ale ogólnie większość ogłaszanej bitwie i skala skala liczba zabitych jest niesłychanie dużo oczy 9000 zabitych naprawdę trudno jest znaleźć w historii bitwa, gdyby armia mająca taką przewagę liczebną poniosła tak gigantyczne straty fizyczne, bo w zasadzie Karol Chodkiewicz Jan Chodkiewicz tą świecką armię unicestwia fizycznie podam tutaj przykład dla porównania w całej bitwie warszawskiej 1920 po polskiej stronie walczyło ponad 100 000 żołnierzy to stary pół 1000 zabitych nie mówi ran, więc sam zabity, a bitwa trwała dużo dużo dłużej, a tu w ciągu 3 godzin poległo 9000 świadków część tysięcy zlote po stronie wojsk Rzeczypospolitej zginęło 100 żołnierzy 2× tyle było rannych natomiast Zdzisław odkrycia dokonał wiemy, że bardzo biorę koń albo zginęło albo zostało rannych co najmniej kilkaset, ale ogólnie te straty władz Rzeczypospolitej były były dość skromne historycy, a także ówcześni obserwatorzy uczestnicy życia politycznego zastanawiali się jak odkryć tego dokonał jak mógł zniszczyć to, aby fizycznie już tak relatywnie krótkim czasie i tutaj najprawdopodobniej ten czynnik właśnie psychologiczne miał niesłychanie ważną rolę, czyli to co mówiłem na początku, że ten opór, jaki sami stawiali już siedzi rozjuszył husarzy do tego stopnia, że postanowili oni oszczędza nikogo, gdyby jeszcze, gdybyśmy mieli do czynienia tam z świadomi wysoko postawionymi no chociaż pewnie by oszczędzili poza nim mogliby wziąć okup, ale tutaj to była Piechota rekrutowano biednego chłopstwa, które osobom nie prezentowała większej wartości staje się takim materialnym, więc rozjuszeni husarze postanowili po prostu wszystkich wyszukać i tak też stało sam zresztą Carroll mało nie został wzięty do niewoli lub zabity miał bardzo dużo szczęścia, że kilku jego towarzysze uwolniono go pancerza z założenia raczej splot rzemieni w jego zbrojeń, a następnie ubitego lub został wice pod nim koń, ale jeden z Inflant szyków dało od swojego konia to był jakiś antyk z rady dzięki temu Karol nie dostał się do do niewoli Rzeczypospolitej i zdołał uciec w kierunku statków świeckich w imię króla w statki na pokład tych statków weszło raptem kilkuset żołnierzy, więc rzeczywiście ruszył z wielką armią wracał z niedobitkami tak skarżył się zresztą Karol Sudermański liście do do rady Królestwa Szwecji, że nie jest zawiedziony postawą swoich żołnierzy, że oni mając dużą przewagę liczebną uciekali jak zgraja kurcząca się tak o nich pisał, że nie otrzymali służby, że powinni lepiej się spisać tak się nie stało miały być rozgoryczony miał żal, ale tak naprawdę sam przyczynił się watykański najbardziej można powiedzieć przez to właśnie, że zbyt szybko te wojska zeszły do Dolinki, że to się sprowokować Chodkiewicz owi, że podzieli swoją armia no nie chciał się chyba przyznać do tego błędu natomiast jeśli chodzi o stronę polską litewską no to ona dała w ogromną wiarę w to, że można być twarzą w polu przy pomocy niewielkiej żołnierz no to niestety w kolejnych dziesięcioleciach okazały się nieco główna no właśnie nie zawsze sprawdza zawsze sprawdzamy się wydaje, że to po części wynika z faktu, że troszeczkę trudno uczyć się na zwycięstwa w niemniej, kiedy pojawił się na scenie politycznej syn Karola Gustaw drugi Adolf ratowniczą wojskowości, a rozpoczął wojna, więc Fanta w latach dwudziestych później w Prusach Królewskich radę tysiące 20, zwłaszcza dzieci okazało się, że no niestety wojska Rzeczypospolitej mają już duży problem, żeby bić świat oczywiście zaczął się sukces no chociażby pobicia ustaw Adolfa czy Stanisława Koniecpolskiego bitwie pod ścianą, tudzież pod ścianę, ale ogólnie okazało się, że już duży problem, że zreformowana świadka w sytuacjach ogromną siłą ognia jest trudna do pokonania i później zresztą Gustaw Adolf pokazał swoją swoją swoja już w czasie wojny trzydziestoletniej można powiedzieć, że ta bitwa pod Kircholmem nie dała asumpt do o pewne takiej właśnie raczej potrzebnych reform wojskowo skarbowych Rzeczypospolitej wiele było powodów, dlaczego te reformy zostały wtedy przeprowadzane dopiero w czasach Władysława czwartego dokonano pewnych zmian powołano autora Cudzoziemski zreformowana artyleria no ale to znany po co wcześniej akurat niestety tak się złożyło, że ta wojna w Inflantach lata 1600 tu trzeba powiedzieć 1600 później 7 ta wojna w Inflantach nałożyła się z niepokojami wewnętrznymi Rzeczypospolitej związanymi z koszem tzw. sandomierskim 800 żydowskiego Sejmu zostałyby zerwane w latach 16051606 w związku z tym nie uchwaliła podatków na wojnę to się niestety niekorzystnie odbiło na naszej kampanii na dalszych też na golasa zwolnienia natomiast były pewne próby pewne propozycje ze strony króla ze strony dworu, żeby doprowadzić znam m.in. klub proponował wprowadzenie i całego skarbu wojskowego albo, żeby posłowie nie mogli podważać uchwał sejmowych w sprawach wojny w sprawach skarbową wojskowych tak, żeby w miarę kampanie mogą można było prowadzić płynnie, ale nie udało się tego wprowadzić, gdyż opozycja no uczyniła królowi zarzut rząd dąży tak naprawdę absolutu w imieniu i choć dzisiaj wiemy, że tak nie był, więc czas jak zwykle za jak zwykle szło pieniądze panie doktorze w tym wszystkim, a jeszcze zapytam o samego Chodkiewicza, bo to zwycięstwo pod Kircholmem niewątpliwie rozsławiły jego imię czytałam gratulacje przesłali mu uwaga uwaga papież Paweł piąty cesarz Rudolf drugi Habsburg król Anglii sułtan Ahmed pierwszy nawet Szach perski inny od oczywiście otrzymał buławę Hetmana wielkiego litewskiego podczas rokoszu, którym pan wspominał wiernie trwał przy przy królu Zygmuncie wazie jego dalsze losy to może już zostać, ale chciałbym zapytać o dalsze losy husarii, bo przecież ta szarża husarii była decydująca dla tego zwycięstwa pod Kircholmem, a to nie jest już ten moment Husaria powoli staje się formacją schodzącą z pola bitwy, zanim odpowiem na to pytanie czy nawiąże w tej pierwszej kwestii pochód dosłownie chciałem powiedzieć o tym, że to zwyczaj została wykorzystana to znaczy tak przede wszystkim Chodkiewicz owi udało się uwolnić szereg tak jak wtedy było to wykorzystają życie opłacane strategicznych, ale także pod względem propagandowym tak jak pani redaktor wspomniała wielu władców europejskich przesłał nie tylko europejskich gratulacje Chodkiewicz owi królowi i 2 potrafił to w Europie wykorzystać propagandowo na korzyść Rzeczypospolitej rzeczywiście wielu władców europejskich na nie było wciąż w stanie popierać protest Karola i tylko popierało znaczenia uznał, że do Sejmu jest, że królem stacji, więc zostało to dla nas się tutaj wykorzystane natomiast jeśli chodzi o samą Husaria i ja nie mógłbym powiedzieć, że ona była formacją schodzącą, a jeszcze było wiele stoczonych Witasz na 17 wieku, kiedy ona pokazała swoją wielką rolę w swoje niesłychane walory bicie nowego pod Wiedniem prawda choćby pod Wiedniem tak, ale tutaj problemy udzieli, gdzie problemy tego rodzaju, że Husaria była siłą przejmującą ona była wykorzystywana do szarż przełamującej szyki wroga i ona zawsze zmniejszą większym stopniu wymagała wsparcia innych rodzajów broni jest to co mówiłem właśnie w czasie o geniuszu Chodkiewicza czy musiał być jazda lżejsza musiała być Piechota musiał być artyleria i np. w bitwie pod Warszawą 1600 pięćdziesiątym szóstym roku tuż spod, gdzie no raczej powszechnie uważa, że armia Rzeczypospolitej mocno świadom świadomość poznała, ale w tej bitwie pod Warszawą doszło do szarży husarii, gdzie o mało złóż król szwedzki był na niebezpieczeństwo, ale hossa nie została wsparta przez inne rodzaje broni przez jazy pancerną przez Piechota i ona nie miała szans w pojedynkę i tutaj muszą być wódz, który potrafił koordynować wszystkie rodzaje roli tak naprawdę słuchają schodzi ze sceny wojskowej, że dopiero 18 pierwsza wzmianka husarza w Polskiej armii pojawia się około roku 1501 prawda tak około 1500 tego roku pierwsza chorągiew husarską, tworząc 1500 trzeci jeśli nie pamięć nie zawodzi i dzisiaj przyjmujemy, że Husaria trafiła do nas z Węgier, ale ona przeszła gigantyczna przeobrażenia ze w Polsce na Litwie i później można powiedzieć śmiało, że to była formacja stricte wojsk Rzeczypospolitej unikatowa i co więcej wkomponowana we własną myśl starej ustawy z strategiczną taktyczną, którą nazywamy staropolską sztuką wojenną, kiedy załamała się rola na polach w polach bitewnych to to potem była takim wojskiem paradnym przez jakiś czas, które występowało podczas Defilad także na pogrzebach nawet nazwano ją wojskiem pogrzebowym Sejm Rzeczypospolitej 1700 siedemdziesiątym szóstym roku ostatecznie zlikwidował swoją uchwałą husarię panie doktorze bardzo bardzo dziękuję za rozmowę dr Maciej Adam Pieńkowski dział badań historycznych wojskowego biura historycznego w Warszawie był moim państwa gościem bardzo państwu również dziękuję za wspólnie spędzony czas oczywiście zapraszam na audycję powrót do przeszłości już za tydzień w poniedziałek tuż po dwudziestej drugiej spokojnej nocy do usłyszenia Zwiń «

Na Szwedów ze złowróżbnym szumem skrzydeł runie jak lawa ognia husaria. To początek bitwy pod Kircholmem

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: POWRÓT DO PRZESZŁOŚCI

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 23:00

Najnowsze Podcasty

Awans w socjalistycznej Polsce - jakie emocje rodził, jakie odziedziczyliśmy? [ludowa historia emocji]

Polskie kontrole na granicy ze Słowacją, niemieckie kontrole na granicy z Polską - czy i jak wpłyną na życie Twoje i Twoich bliskich?

Przesyt emocji

Anatomia afery

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL