projekt człowiek 2040 to próba zmierzenia się z tym jak będziemy żyć za 20 lat w nowym serwisie opisaliśmy hipotetyczne wydarzenia firmy i procesy za pomocą, których pokazujemy jak może wyglądać codzienne życie Polek Polaków 2040 roku, a w podcaście rozmawiamy o trendach, które będą przyszłość kształtować naszymi gośćmi są ekspertki eksperci zajmujący się stykiem technologii i życia społecznego to oni powiedzą nam, które kierunki myślenia są słuszne a gdzie
Rozwiń »
przestrzeliliśmy, o czym nie pomyśleliśmy naszym partnerem podróży przyszłość jest T-Mobile Polska, który właśnie obchodzi dwudziestopięciolecie obecności w Polsce wspólnie z nami chce zastanowić nad bliższą dalszą przyszłością, a także postawić pytania o rolę technologii w życiu człowieka ja nazywam się Andrzej Bobiński i zapraszam na wirtualną wyprawę przy dzisiejszym odcinku rozumiem z Agatą Twardoch o tym gdzie jak będziemy mieszkać moje rozmówczynie arch. Urbańską Agata jest profesorką na wydziale architektury Politechniki Śląskiej współprowadzi pracownię projektową 44100 jest też autorką książki system do mieszkania zajmuje się dostępnym budownictwem mieszkaniowym alternatywnymi formami zamieszkania oczywiście porozmawiać o napięciach na linii miasto wieś o przyszłości coraz mniejszego formatu, jakim jest kolein oraz Hans, a także o tym czy jak będziemy odchodzić od własności mieszkalnictwo jak to zmieni naszą rzeczywistość zapraszam na rozmowę Agata zaczął od przyszłości miast w 1900 roku 17 osób na świecie mieszkała w miastach 100 lat później było to mniej więcej połowa ludności zdaniem ekspertów do połowy dwudziesty pierwszego roku 7 na 10 osób na świecie będzie mieszkało w miastach z drugiej strony parę miesięcy temu holenderski architekt rem Koolhaas ogłasza 2001. wiek wiekiem wsi teraz moje pytanie brzmi czy rację mają naukowcy badacze trendów, którzy ciągle widzę ten nieprzerwany wzrost miast i rzeczywiście zmierzamy w tym kierunku czy jednak raczej rację ma tak gwiazda ten architekt wizjoner, który wyprzedza trendy antycypując powrót na wieś wydaje mi, że nawet się dobrze rozkłada ten dualizm pomiędzy naukowcami i właśnie stara architektem architekt ci muszą być wizjonerami w jaki sposób pani niekoniecznie muszą chodzić obserwowanie trendów i w jaki sposób to rzeczywistość kształtują w wyniku tego na lidera tak ja oczywiście również mogę tylko coś przewidywać, ale na razie sytuacja wygląda także nasza strefa polskie miasta rozwijają się raczej tą stronę megamiast to znaczy nic nie wskazuje na to, żeby byśmy masowo wracali do tej wizji wsi jako dominującego sposobu zamieszkania natomiast, ponieważ współczesne miasta już od jakieś czasu rozwijają się tą stronę, żeby wytwarzać takie pół wiejskie warunki w ramach dużych jednostek miejskich, czyli właśnie miasto 15 minutowe blisko do sklepu na rowerze możemy pojechać po bagietki i tworzymy taką małomiasteczkowy harmonię w ramach dużych miast no to jest jakiś ideał, do którego dążymy, planując miasta to, którego chcielibyśmy dążyć jako planiści jako władze miejskiej no i teraz pytanie czy będziemy wdrażać rzeczywiście jakieś działania, które pozwolą tak kształtować miasto czy jednak dalej będzie tak jak w tej chwili, gdzie miasto się rozwijają właściwie samoistnie to znaczy, gdzie jakiś wolny kawałek to zostaje zabudowane podniesione przekształcone i trochę na tym nie panuje na taki dalszy rozwój raczej by wskazywał na to, że dojdziemy do tego modelu azjatyckiego afrykańskiego tych mega miast o dosyć wysoki poziom życia, ale to, o czym mówisz rozumiem że, gdyby nie zależy od tego, którą ścieżką pojedziemy de facto dojdziemy do mniej więcej tego samego miejsca, czyli jednak dominacji miast nad przestrzenią jest coraz większej liczby osób procentowo mieszkających w miastach i że tutaj rozumiem, że nie tylko badaczy trendów, ale też te mają wrażenie, że w tym kierunku siłą rzeczy musi zmierzyć na razie bardzo mocną stronę zmierza cały czas to miasta są środkami ekonomicznymi, które sprawiają, że można zarabiać, że to są leki szansę co ciekawe trendy, które już bardzo zagalopowały u nas w Polsce bardzo mocno spowolnił trochę covid, bo przerzucił część ludzi nam rzeczywiście pracę zdalną już na dłuższej i więcej osób wyobraża sobie teraz prace z dala od samej siedziby firmy natomiast dalej dotyczy tylko osób na wyższych stanowiskach i wykonujących bardzo konkretny rodzaj pracy robotnik nie będziemy pracować zdalnie jeszcze przez bardzo wiele czasu, a ta migracja masowa ona dotyczy to zwyczajny klasy ludowej i mniej zamożnych ludzi patrząc ten rozrost miasto rozumiem, że są te 2 modele, które by roboczo możemy sobie nazwać modelem raczej globalnego południa i raczej globalnej północy to jest już oddzielny temat, gdzie my się z tytułu wojen jako Polska, ale pytanie moje brzmi czy my mamy pewność, że to muszą być wielkie miasta czy nie może być tak, że to będzie po prostu dużo średnich miast czy miasto Wienia to rzeczywiście budzi taką wizję trochę my sprzedajemy w człowieku 2040 to sobie nazwie mega aglomeracja, ale to dysk dużo różnych nazw, które można wymyślić, dlaczego to nie miało być po prostu sieć np. jak operacyjne, ale średnich miast są rzeczy to rzeczywiście będzie szło tak wielkie potwory miejskie moim zdaniem to znowu jest kwestia tego planowania, bo jeżeli bylibyśmy w stanie rozsądnie podzielić funkcje miejskie np. średnie ośrodki to one mogłyby utworzyć taką konurbacji, że wymaga konurbacji bym to nazwa ani, że Polska zamienia się wymaga konurbacji, która miałaby tam 1 trochę dominujący ośrodek, ale reszta byłaby równorzędna natomiast dalej wydaje mi się, że samoistnie ten trend jest jednak taki, że jeżeli nie będzie poddawany jakimś manewrem tony jednak taki dośrodkowy no widać to właśnie ja cały czas bym się uczyła na tych miastach azjatyckich afrykańskich, w których to odbywa się zupełnie nieplanowany sposób, a trochę, odwracając logikę i pytając o to jak byśmy chcieli, żeby zamiast się rozwijał co musi się wydarzyć, żeby zamiast się rozwijały tak jak byśmy chcieli znać w sposób rzeczywiście uporządkowany rzeczywiście taki sposób, żeby to były szerokie zajmujące rozumiem, że więcej przestrzeni mniej zaludnione obszary, które są bardziej jak ogarnia one wyobraźnię, ale też nie usługami publicznymi czy transportem miejskim bałabym się przede wszystkim tego określenia, że szerokie mniej zaludnione, bo to raczej chodzi o to, żeby były obszary o stosunkowo wysokiej gęstości zaludnienia urządzone w taki sposób właśnie, żeby zapewniały te wszystkie usługi funkcja dostęp do zieleni przetykane terenami otwartymi to jest ten typowy układ pan czas Kopenhagi, która wygląda jak ręka rozpostarte 5 palców każdy palec to jest ta odnoga pomiędzy tym jest zieleń i cały czas mimo, że to jest Zobacz, jaki to strasznie stary, trenując cały czas w jaki sposób jest dobrze obserwujące natomiast odpowiadać napytania to niezależnie tego jak sobie to miasto wyobraźmy to osiągniemy to tylko włącznie planowaniem takim naprawdę rzetelnym, które oczywiście po pierwsze na pewno musiałby wyglądać inaczej niż w tej chwili planowanie przestrzenne w Polsce, gdzie te plany miejscowe są bardzo sztywne bardzo długo następuje ich wdrażanie z drugiej strony są wykonywane w niesamowicie wysokie ogólności to znaczy każdemu zależy, żeby ten plan dopuszczał na zrobienie konkretnie wszystkiego, bo to zapewnia, że na pewno przyjdą do nas jacyś tam deweloperzy przedsiębiorcy ktoś inny cały czas nie przestawiliśmy się na to myślenie, że miasta mają coś wartościowego i to nie jest tak, że każda inwestycja jest dobra no i przede wszystkim musimy zmienić paradygmat musimy przekonać się, że własność gruntu to nie jest tylko prawo, ale też jakiś obowiązek i że nie jest także wolnoć Tomku w swoim domku możemy budować wszędzie wszystko no bo wtedy nie mamy nad tym żadnej kontroli, czyli to są jakieś takie no przede wszystkim zmiana sposobu myślenia no a potem wdrażanie systemu planowania systemu planowania mówi o tym, że trzeba zacząć od zmiany sposobu myślenia, bo takie systemy planowania dobre istnieją w Europie na 100% tylko po prostu my nie chcemy stosować po Zakopanego, jakim powinniśmy się wzorować Sącz, gdzie taka wyższa kultura wyższa cywilizacja planistyczną przestrzenna no w ogóle najlepszym przykładem wydaje mi się jest w tej chwili Wiedeń od już 100 lat ponad po pierwsze, trzymając bardzo konsekwentną politykę takiego przekonania, że mieszkanie nie jest towarem, że miasto nie może rozlewać, jeżeli się rozbudowuje to właśnie pełno funkcjonalnym jednostkami jest z roku na rok wybierane tam w czołówce najlepszych miast do życia widać, że to się sprawdza natomiast nowym żyjemy w tak trudnym okresie nawet stuletnie system planowania jak w Wiedniu przeżywają teraz kryzys w jakim stopniu, bo to zetknięcie tej idei dobra wspólnego, jakim jest miasto, bo nie możemy jeszcze inaczej myśleć o zdarzeniu z takim gigantycznym kapitałem, jakim są wielkie fundusze emerytalne itd. bo zaczyna trochę trzeszczeć, jakbyśmy cofnęli na tę wieś do tych miast w rozumie, że tu 2 rzeczy wydarzyło czy wspomniałaś o jedno to niemożliwe, że to jest chwilowe to była ta pandemia, która spowodowała rzeczywiście, że oczywiście nie wszyscy i raczej osoby, które mogły sobie na to pozwolić, ale wiele osób zaczęło pracować poza domem poza miastem rozumiem, że to też trochę natchnęło tych wizjonerów, którzy mówią o powrocie na wieś, ale z drugiej strony jest patrzyli też zwolnienie rozmowa ani audycje polityczne, ale po sobie na Polski ład i na ten pomysł, który ja osobiście uważam jest dosyć szkodliwe i mnie przeraża tych domków bez pozwolenia do 70m, ale z drugiej strony czy to nie jest trend, który może spowodować jednak, że miasto przestaną się rozdawać, że będzie powrót na wieś tylko, że trochę na odwrót nie tak jak byśmy chcieli, czyli taką uporządkowaną błogo sympatyczna wieś tylko taką właśnie trochę wielkomiejską, czyli chaotyczną okaże się buduje, gdzie chce zaplanowaną, ale czy to nie jest tak, że to może odwrócić ten ręcznymi w Polsce na pewno to budowa domków nie spowoduje, że coś będzie uporządkowane bardziej, ale ja też nie jestem przeciwniczką taką z gruntu tego systemu tych domków 70 metrowych, bo wyobrażam sobie taką sytuację, w której te domki powstają w ramach naprawdę dobrze zorganizowanych jednostek urbanistycznych i wtedy fantastyczny niech każdy buduje domek nie będzie właśnie kilka ich modeli zaczęło się od tego przykładu Remaku Hasa to mamy Niderlandy i mamy tam ten model rozwoju właśnie takich małych miasteczko wsi już kilka takich eksperymentów, gdzie grunty były podzielone właśnie, żeby tworzyć dobrą strukturę urbanistyczną była tam doprowadzona komunikacja publiczna jakieś centrum wytworzone, a potem są dzielone działki i na nich nawet jest taki specjalny program, że każdy sobie buduje jak chce są jakieś tam z grubsza zasady co do wysokości czegoś tam no to są fantastyczne efekty i przypuszczam też Kulas gdzieś takie myślenie patrzył jak popatrzymy na rozwój miast przedwojennych i trochę powojennych to te domki takie różne typowe domki nie wiem domki fińskie niemieckie przedwojenne domki w ramach osiedlić czytam u nas na Śląsku zabudowa patronacka bardzo często to był taki model, żeby właśnie wydzielone osiedle kilka modeli domków każdy sobie budował ten, który chciał i tak naprawdę efektowne i efektywne model może być ta jest ważne założenia, bo angażujemy w rozwój mieszkalnictwa ten potencjał ludzi, jakby zaangażować ten potencjał, który gigantyczny zrobienia czegoś dobrego no to Super to mamy właśnie taki rozwój małych jednostek podmiejskich to mogą być satelity dokłada średnich miast dużych miast jakich sobie wyobrazić no tylko właśnie pod warunkiem, że to będzie miał najpierw ten zaplanowany układ urbanistyczny tego niestety nie mamy jeszcze kończąc wątek miasto musi zapytać o ten model tworzenia tych aglomeracji mega aglomeracji o taką kooptacji, bo wydaje się trochę w tym momencie o tym myślimy przynajmniej o tym się też sobie o tym, że większe miasta połykają mniejsze miasta znaczy musi być jakiś 1 ośrodek, który jest najpotężniejszy największy musi być zachowana hierarchia ważności potem ewentualnie inne gminy czy miasto miasteczka mogą się przyłączać zastawiam się czy jest możliwe czy w ogóle to nie wykracza poza nasze wyobrażenia, żeby różne miasta miasteczka Ursus chciał się razem ze sobą łączyć został bardzo demokratyczne bardziej równościowych bardziej partnerskich, ale to trochę tak działa konurbacji wąska, że Katowice są środkiem w jaki sposób dominującym, ale jest związek gmin powiatów jest teraz ta metropolia ZGM metropolia, która ma działać w ramach wszystkich miast z naszego województwa no to jest taka próba wdrożenia tego ona szczególe je, ale jeżeli nawet w tej chwili w takim systemie trudno się udaje to wydaje się, że nie ma problemu mamy zamknąć Nord planowania i mówimy o przyszłości ja wiem, ale może warto jednak trochę skoczyć do przeszłości, bo sam pomysł planowania to jest gdzieś tam Anglia koniec dziewiętnastego wieku, gdzie właśnie miasta zaczyna rozlewać po pierwsze po drugie były w nich korki ich po trzecie był przemysł, który właśnie powodowało to, że wszyscy ludzie chcieli mieszkać w 1 miejscu, więc właściwie to były problemy dokładnie tak samo jak my mamy teraz wtedy tym pierwszym pomysłem to miasto ogród Ebenezera Hart, który wymyślił, że to miasto ogród to powinna być taka Kooperatywa miast, bo miasto ogród nie jest o czym nam wszystkim wydaje, że będą domki wśród drzew w dniach chodzi o to, że to ma być tak właściwie spółdzielnia miasta mają być tworzone przez takie spółdzielnie, gdzie wszyscy mieszkańcy są członkami kupują udziały w tej spółdzielni i tworzy się właśnie taki system miast satelitarnych, które ze sobą współpracują one mają hierarchię tak jak mówiłem jest najważniejsze są tam dookoła boczne one mają komunikację łączą się pomiędzy nimi są tereny otwarte, które zapewniają rolnicze możliwości krajobrazowe i zdrowotne, czyli takiej właśnie bardzo zrównoważony model no i teraz pytanie co się z tym modelem stało przez te ostatnie 100 lat z okładem non gdzieniegdzie na początku był mocno stosowane potem niestety się jak wiele idei w bardzo mocno skomplikował zamienił właśnie ten pomysł takich domków w mieście budżetu, podsumowując ten wątek mamy tak rozumiem, że zakładam, że natomiast będą rosły rozumiem, że są różne modele rozwoju i że jest ten, któremu bardziej kibicujemy, czyli miast zorganizowane zaplanowane, a nie ten, gdzie jesteś taki nagły intensywny przyrost zaplanowany, gdzie wytwarza się taki totalny harmider bałagan i chaos miejski, a więc chcieliśmy zapytać czy szepty miską czy patrząc w kierunku tego czterdziestego roku jest sensei obrażonych pogodzimy się z planowaniem przestrzennym, że będą ludzie, którzy zrozumieją, że to jest ważne czy to jest także po prostu będzie Wojciech Puszczy zawsze będzie tak jak jest czy na 100% nigdy tego problemu nie rozwiążemy tak, żeby było dobrze już raz na zawsze tutaj zawsze proces to zawsze negocjacja zmieniają się trendy potrzeby i uwarunkowania i ja muszę powiedzieć, że mam takie straszne rozdwojenie jaźni, jeżeli o to chodzi, bo z 1 strony staram się być optymistką widzę, że różne rzeczy, o których jeszcze 10 lat temu w ogóle można było mówić, bo jak się mówiło o prawie do mieszkania np. co robi od dawna to co na mnie patrzyli jak na skończoną kretynka nie mógł się 2 z choinki i chce nam zabrać wszystko teraz jest to już coś to rzeczywiście chodzi do dyskusji publicznej może jeszcze nie całkiem główny nurt, ale gdzieś się już tam zahacza, więc to jest na plus minus z kolei jest to że, o ile np. polityczne działania poprzednie pierwszy pomysł tego mieszkania plus miał jakieś wady natomiast trzeba troszeczkę dobrą stronę, że mieszkania na wynajem tak dalej to nowy ład jest znowu cofnięciem się krok wstecz, bo znowu są dopłaty do kredytów i własność prywatną, więc to sprawia, że takie mam wahania tych przewidywań, ale jeżeli miała się, po której stronie powiedzieć to uznajmy, że jestem optymistą mogę idziemy dalej idealnie to nam się wpisuje w drugi wątek, który się poruszy te właśnie kwestia własności i teraz myślę sobie także szczególnie dziś, kiedy widzimy z jednej z bankiem nieruchomością z drugiej strony to galopująca inflację z trzeciej strony takie poczucie mam, że każdy, kto ma jakąś gotówkę i ma taką możliwość chce inwestować te nieruchomości i to jak najprostsze rozwiązanie dla osób, które były jakieś pieniądze mają, szczególnie że jak mogą już tutaj dobrać kredyt pokombinować coś to, że w ten sposób zapewnią sobie przyszłość nie będą jak frajerzy trzymali pieniędzy w banku ciężko mi sobie wyobrazić w tej atmosferze w tym momencie odwrót od własności, a z drugiej strony jak się patrzy znowu natowskie trendy przewidywania trochę kierunek w jakim idą inne państwa temperaturę debaty publicznej no to zdrowy rozsądek podpowiada, że jednak idziemy w kierunku świata, w którym własność własność nieruchomości będzie mniej istotna, więc chcemy się by zapytać ty widzisz czy rzeczywiście gdzieś na horyzoncie mamy się taka rzeczywistość, w której to własność mieszkania szczególnie w tym kraju będzie mniej istotne mieszkania domu ziemi tak dalej czy jednak to jest także to jest jakiś taki paradygmat, który nie przełamiemy ita ojcowizna czy własne 4 kąty można mnożyć te nic bardziej udane frazy są nieodzowne zawsze tak będzie mógł być musi jest mało rzeczy co, do której jestem pewna tu jestem pewna do 1, jeżeli nie zmienimy tego paradygmatu właśnie ojcowiznę i tego mieszkania własnościowego będzie gorzej niż jest na rynku mieszkaniowym w ogóle mieszkaniami, bo ten model własnościową się właśnie znowu świetnie sprawdza w tej wiosce, aczkolwiek też do pewnego stopnia sami widzimy jak się to potem skończył tym podziałem rozdrobnienie gruntów itd. wynikającym z dziedziczenia i tym co teraz powoduje, że mamy tyle zabudowy tzw. Łanowej, czyli dzielonych gruntów na plasterki salami no, jeżeli mnie wyjdziemy z tego paradygmatu własności to on po prostu zupełnie nie sprawdza w tych wielkich miastach rozwijających się w taki sposób pojąć w jaki sposób w stosunku do tych miast anachroniczny i spowodowane jest w omawia bliska jedno jest takie mieszkanie jest strasznie dziwnym towarem, bo no jakimś towarem jest niemal czasie kupić, ale jest zupełnie nie można mówić jako normalnym towarze, bo z 1 strony jest towarem luksusowym to znaczy jego wykup kosztuje co najmniej kilkanaście rocznych pensji tak dalej z drugiej strony dobrem podstawowym bez niego nie możemy żyć ani funkcjonować w społeczeństwie ani się w nim obracać trzeciej strony jest w jaki sposób dobrem ograniczonej dostępności znaczy nie możemy nieskończony rozwijać liczby mieszkań no i przez to, że on naraz spełnia wszystkie rzeczy to stało się w jaki sposób instrumentem finansowym jest bardzo dobry jako zabezpieczenie operacji jest cały czas tym dobrem, które zawsze będzie zyskiwało na wartości mamy taki skomplikowany system, którego kiedyś nie było w tej Sielskiej przyszłości, o których myślimy, o której wartość mieszkania była Warta jako ojcowizna nie było tam tego czynnika finansowego mieszkanie było warte tylko tyle ile jest warte to, że można w nim mieszkać i że ona jest w tym miejscu, w którym jest do tego jeszcze weszła globalizacja, czyli to, że wartość mieszkania w Warszawie jest wartością również dla kogoś, kto mieszka w Hongkongu czy gdzieś tam, więc od razu jest więcej osób na to jedno mieszkanie jakoś tam zainteresowanych no i trzecia rzecz, która była myśmy zaczęli po wojnie ten powojenny moment rozwoju w ogóle świata rozwijających się Europie jakieś tam kapitalizmu to był jednak ten kapitalizm bardzo mocno taki społecznie on mieszkanie było zawsze narzędziem społecznym potraktowane właściwie infrastruktura i my, siedząc w tej Polsce, w której wydawało nam się, że za zachodnią granicą jest tak dużo lepiej patrzyliśmy na ten kapitalizm, który jednak traktował mieszkanie to infrastruktura będzie, kiedy my dołączyliśmy do tej grupy powiedzmy w uproszczeniu kapitalistycznej no to ten trend traktowania mieszkaniec infrastruktury zaczął bardzo mocno spadać z Margaret Thatcher Reagan rząd nic nie ma wszystko musi być prywatne i to jest takie myślenie w związku z tym stopniowo zaczęła się deregulacja likwidowanie takich przepisów uwalnianie gruntów uwalnianie wszystkiego na teraz jesteśmy w tym momencie, kiedy właściwie pełnym impetem dogoniło Europej nas też my jesteśmy w ogóle nieprzygotowani do tego, żeby sobie z tym radzić no i w takim wypadku no to mieszkania nie tylko się stają prywatne tego Kowalskiego i Kowalskiej tylko one się stają prywatny wielkich korporacji, więc z nimi w ogóle nie mamy żadnych szans, żeby stawać w konkury dla tych wielkich funduszy korporacji jest istotna ani toczy nam się będzie dobrze mieszkać ani to czy będzie mieli oświetlone okno, a właściwie to nawet nieźle istotne czy my tam zamieszkamy po mieszkania tak czy tak będą zyskiwały na wartości, więc jeżeli taki fundusz emerytalny ma perspektywy 40 latach po 20 lat, żeby ono zyskało na wartości to mu ani nie zależy tam ktoś zamieszkał właściwie to bardzo zależy by wybudować więcej już takie przypadki, że przychodzą, więc inwestorzy do Polski pytają się, gdzie najszybciej rosną ceny mieszkań w Krakowie to znajdźcie mi proszę taką działkę, która mają tam jakieś pozwolenie na budowę, ale jeszcze przez wiele lat zostanie wybudowana, a potem robią wszystko, żeby ta budowa się nie zaczęła, bo mają coś co będzie rosło na wartości nie wypuszczają tych mieszkań na rynek, więc nie powodują wzrostu podaży mieszkań no i to są działania, które sprawiają, że my po prostu mamy gdzie mieszkać jest zastanowią się czy rzeczywiście jest także mieszkańców, którym skończonym, bo zakładam, że możemy jednak np. budować w górę prawdę znaczy, że teoretycznie jest tak jak ja patrzę na to co się dzieje w Warszawie, której rozmawiamy to np. przestrzeni biurowej średnicę wicie dużo, bo jest popyt przyszła podaż ogólnie Super duże budżety biur z drugiej strony jest to taka narracja opowiedzieć się włącza media społecznościowe się ogląda co chwilę widzę tutaj 17m tutaj 13m, więc oczywiście może z tym walczyć może to nie podobać tak dalej, ale te takie małe klitki mieszkania powstają powstawać będą, więc chodzi o to, że rozumiem, że to jest dobry skończone, ale jednak zgody dużo jest jeszcze 1 trend, który z mężem prędzej czy później się zacznie się, jeżeli będziemy wychodzić zbiór to będzie dosyć dużo przestrzeni biurowej, która będzie mogą być przekształcane na przestrzeń mieszkaniową i tak sobie wyobrażam, że tak jak ta przestrzeń postindustrialne była tym lotem w dwudziestym wieku to teraz przestrzeń po zbiorowa będzie w tym 2001. wieku, więc dajmy się tutaj jednak jest jeszcze trochę więcej czynników, które na to wpływają nie ma na to patrzysz tych czynników jest jeszcze nieskończenie więcej i nie da się po zbiorowa to jeszcze przecież po centrach handlowych to przestrzenie wszystkie centra handlowe już nie spełniają na jakich norm i do budowy w nowym Jorku już wyprzedaje prawo do zabudowy terenu nad budynkiem, bo to też jest jakoś osobna wartość, więc buduje się, jakby Nat, ale nawet w sposób nie powiązany z tym co jest pod spodem, jakby druga warstwa miasta mamy dalej w stosunku do potrzeb jak sam zaczął od tego ile osób na ile będzie w tych miastach mieszkało to w stosunku do potrzeb co dalej jest tak tak mało i tak mało gry nawet jak zamieniamy wszystkie przestrzenie wolne puste ja jestem w ogóle ogromną zwolenniczką takiego myślenia o mieście, żeby ono się zmieniało były przekształcane, żeby wykorzystywać te wszystkie przestrzenie natomiast to dale jest taka mikro akupunktura to może zadziałać dopiero w momencie, kiedy uznamy, że mieszkanie nie jest towarem tylko z infrastrukturą i będziemy narzędzia, które będą mówiły o tym, że każdy człowiek jest w stanie sobie zapewnić odpowiadające jego potrzebom miejsce do życia wydać te kluczowe, że nie my musimy dać każdemu człowiekowi miejsce do życia tylko, że każdy człowiek w stanie sobie zapewnić odpowiadającego potrzebom miejsce do życia, a potem możemy kombinować mieć mieszkania, które będą miały 50cm szerokości jedno okno 0 okien i 5m², jeżeli ktoś chce to fantastycznie może tak żyć, ale jeżeli ktoś by jednak potrzebował takiego mieszkania, które zgodnie z wszystkimi normami i badaniami psychologów zapewnia mu odpowiednie warunki, czyli musimy najpierw dostęp do tego odpowiedniego, jeżeli to nie pasuje to niech sobie wyszukuje jakiś Super fajnych, ale to nie może być także człowiek nie ma wyjścia nie ma alternatywy i po prostu musi zamieszkać w 7m mieszkania chciałem, żeby zapytać o to w jaki sposób dojść do tej pożądanej przyszłości znaczek są narzędzia, jakie są mechanizmy, które mogą rzeczywiście nas nauczyć i skłonić do tego, żebyśmy mniej myśleli o mieszkanie jako towarzysz bardziej Eko infrastrukturze, żebyśmy czuli mniejszy imperatyw posiadania, a też zaprzyjaźnili się z tym wynajmowaniem to z domu wszystko musi iść wielotorowo 1 takim faktem, który wydaje się, że bardzo znaczący i wydaje, że więcej osób osoby przeanalizowało to on jest taki uderzający mianowicie w 2020 roku oddano do użytku 221 000 mieszkań ponad, czyli więcej niż8 roku najwięcej od tego okresu w tym samym czasie mieliśmy do czynienia z kryzysem 40% osób obniżyły się zdolności dostępność dóbr nie wiem spadło ich status generalnie w tym samym czasie mieszkania są tak deficytowym towarem jak jeszcze nigdy dotąd chcą wykupywanych przez długi okres nie było tego trendu były wykupowane na poziomie dziury w ziemi, a teraz znowu są oraz w tym samym czasie ceny mieszkań wzrosły znacznie powyżej inflacji do poziomu tej różnicy pomiędzy siłą nabywczą pensji, a metrem kwadratowym, jaki był w okresie tego największego 2018 tam było takie załamanie chwilowe jak porównamy to z zasadami tej, jakiej normalnej Konami, którą uznamy, że podaż popyt czyli, jeżeli jest większa podaż mniejszy popyt to ceny spadają, a mamy na odwrót dokładnie prawda i to pokazuje, że to nie jest normalny towar, więc tym wszystkim, którzy od osiemdziesiątego dziewiątego roku dług nam do głów, że mieszkanie to jest towar i że nie ma innej opcji trzeba wziąć kredyt wziął się do roboty i zabrać i wtedy będziemy mieli mieszkania no to jakby to nie zadziałało mamy już doskonały dowód miało być lepiej gorzej i wydaje się, że pierwsza to zrozumieć, że to nie działa to niestety proste jak się wydawało na potem jest dobrze wydają się mówić o tych różnych możliwościach trendach o tym, że miasto niesamowicie silny podmiot miasto ma narzędzia teoretycznie biorąc, które mogą prowadzić do zmian, czyli miasto może np. wprowadzać jakieś prawa miejscowe, które mówią, że w danej lokalizacji i mieszkań musi być mieszkaniami dostępnymi wynajmowanymi ma taką opcję to nikt nie obrazi nie powie mi tak powiedzieć to ja nie będę budował po po prostu nie ma opcji on musi on chce mu zależy teraz jesteśmy na lepszej pozycji, więc wydaje się, że to jest kwestia kwestia rozmowy z urzędami bardzo mocnej i mniejsze wejście przynosi ogromne efekty właśnie to jest to mówiłem na początku, że kiedyś były rozmowy, których w ogóle nie prowadziliśmy, a teraz już one są prowadzone no i wprowadzania takich pierwszych jakiś pilotaży to znaczy, jeżeli zaczniemy coś się uda to potem będzie od razu łatwiej, bo teraz jak mówimy o tym, że fajnie w Wiedniu to wszyscy mówią, gdzie Rzym, gdzie Krym w ogóle, o czym ty mówisz jak to się uda w 1 miejscu to będzie potem coraz łatwiej no dobrze, ale my piszemy sobie człowiek 2040 o mechanizmie odwróconej hipoteki czyli o czym już funkcjonuje, ale nie specjalnie powszechne, ale z drugiej strony są REIT-y są korporacje mieszkaniowe którymi teraz akurat w Berlinie większość berlińczyków walczy krzem siebie zapytać o to narzędzie i o to czy to jest tak, żebyśmy przeszli do tego świata, w którym to własność nieruchomości jest mniej istotne musi przejść przez ten etap, który właśnie wpuszczamy te korporacje mieszkaniowe apotem uregulujemy znaczy to jest także może przeskoczyć ten etap, w którym w tym momencie powiedzą, że jestem Berlin czy to nie jest tak, żeby to się wydarzyło w ogóle to właśnie my musimy stworzyć rzeczywistość, w której ludzie wynajmują od prawdopodobnie korporacyjnych one będą z Hongkongu, a potem jak już nauczymy się tego no to wtedy się zastanowimy co z tym zrobić trochę tak my próbowaliśmy to rzeczywiście interesować, że jednak tego nie da zrobić od razu musi przejść przez Senat do rozwoju taką mam obawę łączono wiadomo, że nie da zrobić od razu na pewno jest potrzebna jakaś stabilność, bo przecież, czego w tej chwili mieszkania są najbardziej pożądanym dobrem inwestycyjnym, bo one zapewniają stabilność znaczy różne rzeczy mogą zmienić, ale mieszkanie stoi będzie stał, więc najpierw potrzebna stabilność też jakaś stabilność ze strony rządu, który nie będzie nam zmieniał różnych rozwiązań, ale rząd też ma np. taką możliwość, żeby sprawić, żeby komercyjny zakup czy taki zarobkowy zakup mieszkania był mniej opłacalne to są wszystkie kwestie, gdzie opodatkowujemy, których mieszkania to też są w sumie w ramach tego zrównoważonego rozwoju społecznego bardzo dobre narzędzia, jeżeli oczywiście te podatki będą dobrze wykorzystane, bo one mogą być wykorzystywane do budowy mieszkań na dostępny wynajem no i teraz to już są sprawy, które nie umiem chodzić, ale wracając jeszcze, żeby bardziej dokładnie odpowiedzi napytania no to, jeżeli byśmy chcieli przekonywać ludzi, że dobry jest najem dając im najem, który będzie dla nich nieodpowiedni to znaczy będzie drogi niebezpieczne o niskiej jakości tych nie przekonamy, więc nie możemy zacząć od czegoś złego no i teraz pytanie czy uda się te instytucjonalny najem wprowadzić taki sposób, żeby on zapewniał jakieś bezpieczeństwo właśnie życia, że miejsce, w którym można zakorzenić dobrze to jeszcze teraz przechodzą do trzeciego wątku, który chciałem zrobić czasem model mieszkania co znaczy koło Levin i kochał Rim może to jest ten taki impuls, który spowoduje, że zmieni się nasze myślenie o tym jak będzie mieszkać może właśnie to niekoniecznie musi być trochę ten wynajmie takim za co posiadania także wynajmować czy przez całe życie potem moje dzieci mogą mieszkać w wynajmowanym mieszkaniu nie ma problemu, ale może to jest także jednak musimy dokonać tego, żeby go SKOK-u to w ogóle innej rzeczywistości, gdzie np. mieszkamy jako wspólnota razem w jakimś 1 domu dzielimy się jak z 1 strony kuchnią, a z drugiej strony szalonym trzeciej strony przykładowo samochodem, który jest na wszystkich mieszkań tak dalej tak dalej to jest model, który dżemy czy już dzieje gdzieś na świecie na CES model mieszkania jako usługi mają na pewno jest bardzo popularny w debacie ach, i jeżeli gdzieś jest popularny wśród bardzo młodych i stosunkowo dobrze wykształconych osób czy kształcą się studentów tych takich modeli coliving nowych miastach akademickich europejskich jest bardzo dużo i one są takie Super hipsterskie nieszczęście określenie, którego używa, ale one są takie fotek niczym i bardzo ładne i w momencie, kiedy taki model jest dobrze zaprojektowane może świetnie działać natomiast zawsze będzie jakaś mniejsza, bo to może jeszcze jest potrzebne dziś rozróżnienie, bo mamy ten Koli, więc i też taki sposób, w którym grupa osób o jakimś podobnym statusie wieku czy zależy to tam łączy zamieszkuje razem każdy z nich ma do własnego użytku w miarę ograniczoną przestrzeń natomiast tymi wszystkimi wspólnymi urządzeniami dzielą i ta granica może być różny miejscu to jest bardzo często po prostu biznes mnie jakiś prywatny właściciel jak hotel jak akademik to jest taki fakt, iż akademikom i w Polsce też powstają wiem, że są takie firmy czy instytucje, które są bardzo zainteresowane wejściem takim silnym do miast akademickich takim modelem, bo nie wiem czy byłeś w akademiku w ciągu ostatnich 10 latach my się niewiele zmieniły w stosunku do tego co było, jakbyśmy byli na studiach, więc one nie są taką alternatywą ta jest taki lepszy Akademii natomiast kochał ring to jest jedna z odmian oddolnego budownictwa mieszkaniowego, który z kolei różni się od zwykłego posiadania od zwykłego mieszkania, jakby innym sposobem zorganizowania tej przestrzeni innym sposobem pozyskania jest pozyskanie, który charakteryzuje się tym, że non profit, czyli nikt na nim zarabia i tym, że organizowany jest miejsce zamieszkania w sposób wspólnotowy zbiorowy razem przez przyszłych mieszkańców to może być także zbiera grupa ludzi i postanawiają razem odnowić kamienice albo wybudować sobie mikro osiedla albo coś tam i to są różne odmiany jest on kochał zwiększą grupy budowlane najbardziej rozpowszechnione w Niemczech są też Skiba grupy i kooperatywy właściwie są takim też rozwiązaniem Kooperatywa to nic innego jak spółdzielnia mieszkaniowa i tutaj nie możemy mieć na uwadze tych wielkich spółdzielni mieszkaniowych, które nam zostały w spadku, bo one właściwie był tylko spółdzielniami nazwę, ale już po takim spółdzielni młodych latach osiemdziesiątych gdzieś powstawały po prostu ludzie organizowali razem zbudowali potem jak duże pytanie własność tego co powstaje, bo są znowu tam 3 modele 1 model jest taki, że to jest gdzieś tam wspomagane przez gminy jest to cały czas miasta lub gminy, a ludzie tylko w tym właśnie wynajmują natomiast biorą udział w urządzaniu tego potrzebie drugi model jest taki, że to po wybudowaniu dzielone na mieszkania jest normalnie mieszkaniem własnościowym i teraz taki operat powstały na nowych Żernikach we Wrocławiu to jest taką aparaty, a pomożemy Koper 2 spółdzielnia, gdzie się umawiamy, że będziemy własność spółdzielczą, czyli że wszyscy jesteśmy właścicielami wszystkiego i dzielimy się udziałami to jest model w Zurychu Super rozpowszechnione i Super działa naprawdę przynosi niesamowity efekt, ale rzeczywiście się ten Zurych to nie jest także tych była cofka, że ktoś takie wyobrażenie o tym, że tak będzie wyglądał przyszły w tym kierunku zmierza należy niekoniecznie te projekty kochał ringowe szwajcarskiej aż tak dobrze się udały nie znaczy, bo to nawet nie można już szwajcarskiej one są, w których jest wyjątkowy, jeżeli o to chodzi tam po prostu taki jest klimat jakiś, że tych spółdzielni bardzo jeszcze się zapytać czy ten rozumie bardziej kochał Agnieszkę lewym, bo mówić bardziej o tym, że to są np. studenci, czyli dosyć tak powiedział horyzontalne struktura społeczna czy wszyscy mniej więcej, których coś łączy go razem tak właśnie, a taki model wydają się wysoki trochę Święty Graal urbanistów działaczy społecznych to znaczy ten model wertykalne to kamienica wielopokoleniowa tak właśnie to gdzieś nawet ostatnio 4 podstawowej 29 to rzeczywiście w tym kierunku zmierzamy co się wydaje być zbyt piękne, żeby prawdziwe szczerze mówiąc naj to nowość jakieś kwestie jakieś dojrzałości społecznej, bo w Polsce rzeczywiście wprowadza się trochę siły te kamienice wielopokoleniowe te, które działają działają bardzo dobrze salony są też zawsze bardzo mocno wspomagany przez miasto, bo to są w Polsce projekty miejskich jak badałam takie organizacje w Niemczech jeździłam po nich chodziłam na spotykania tych takich grup budowlanych by grób, gdzie one były zupełnie prywatnie znaczy ludzie w jakimś tam wieku uznawali, że chcą sobie tam tak wybudować, żeby pasowało miasto przez jakiś okres czasu bardzo sprzyjało takim rozwiązaniom, udostępniając działki właśnie kooperatywy i byłam obecna sama podczas spotkania, na którym byli obecni wszyscy członkowie budującej się Kooperatywa oni byli bardzo zróżnicowani to znaczy wiekowo byli bardzo zróżnicowani też etnicznie i opowiadali historie jak to się wydarzyło, żeby sobie taką grupą właściwie znajomych mają taką dużą stronę czy taki cha gdzieś organizują zrobili tam ogłoszenie ktoś jeszcze zgłosił, ale w tym momencie okazało się stałej jedno wolne miejsce, a patrzą na siebie mówi jesteśmy bardzo taką właśnie homogeniczna jednorodną grupą zrobi casting na kogoś, kto się zgłosił i sami chcieli nikim nie kazał wybrali do tego castingu azjatycką rodzinę starszą z takim nastoletnim synem mówią, że to sprawy tej wspólnocie lepiej, że po pierwsze, będą w różnym wieku ten może będzie miał dzieci to będzie różnorodność po drugie, czegoś od siebie nawzajem do wiedzą i to był ich własny wybór oni uznali, że takim będzie lepiej żyło z drugiej strony to już mówiłam tych tureckich spółdzielniach, gdzie byłam w kilku takich spółdzielniach np. mojej ulubionej Kalibra IT, która ma wpisane do statutu, że muszą utrzymywać zrównoważony profil wiekowy i społeczne, czyli każda ta grupa musi mieć tam ileś procent, jeżeli się okazuje, że za mało osób starszych to na kolejne nowe miejsca oni wpuszczają osoby starsze i sami wolontariusze od dają x tam mieszkań 15% chyba dla takiej agencji mieszkaniowej, która z kolei wynajmuje mieszkania właśnie na warunkach tych dostępnych po obniżonym czynszu i cała wspólnota tych 88 mieszkań, bo tam tyle jest składa się na to, że te 15% płaci niższe czynsze, bo uznają, że tak będzie lepiej, więc nie wiem, że znowu to jest, który mamy tu jesteśmy jeszcze na dorobku itd. ale jak byś się ze spadochronu znalazł w Warszawie w Zurychu to jest szansa, że w niektórych miejscach nie zauważyć prawda taki jest jakby ubieramy się tak samo nie mamy te same samochody może możemy też powoli zmieniać sposób myślenia z tego taki bardzo osobnego na taki trochę bardziej dzielące się i w tym miejscu zawsze mówię szczególnie moim studentom, że jeżeli nie będziemy działać tą stronę to znaczy po pierwsze, edukacja po drugie, właśnie planowaniem przestrzennym, które nie zabroni takich Homo granicznych enklaw to dojdziemy do tych co mieliśmy Elizjum to znaczy świata, w którym 5% najbogatszych zamieszkał na satelicie, zostawiając zniszczoną ziemię pozostałej reszcie no właśnie są tutaj podsumowując, bo mam wrażenie, że my mniej mówiliśmy o tym jak będzie bardziej rozumieliśmy o tym jak powinno być i rozumiem, że takie rozmowy to trzeba odbywać prawda, szczególnie że tak tak nie do końca wiemy jak będzie bo kto wie, więc już hecy skupiliśmy się licznymi skupię się na tym co coraz lepiej jak być powinno żyć my to na karb tego jestem jednak optymistką więc, podsumowując chciałem zakotwiczy mając to wy tych tematach, o których rozmawialiśmy i trochę, łapiąc wnioski 1 to jest planowanie przestrzenne rozumie, że to jest początek koniec wszystkiego, żeby było lepiej 2 to jest jednak odejście od tej własności myślenia o mieszkaniu infrastrukturze towarze i 3 to jest otwieranie się na różne inne modele mieszkania współ mieszkania w taki sposób, żeby tak naprawdę chyba trochę otworzyć wyobraźnię tak, bo to do tego sprowadza rzeczy nie zawsze będzie musieli mieszkać, w jakich mieszkamy przy czym tu już by oddać głos, ale jak pisaliśmy różne czynności się znaliśmy większość będzie wyglądało to ja miałem taki dysonans, że akurat piszemy o tym będzie mieszkać to tutaj strasznie szalejemy, bo świat wokół nas zmienia bardzo szybko jak mieszkamy zmienia się dosyć wolno tak naprawdę to samo większy wpływ też rzeczywistość polityczna niż technologiczne np. że trochę takie poczucie to jest moje ostatnie pytanie czy taki podsumowującym postawi kropkę, że jesteśmy Super konserwatywni jednak chyba w myśleniu o tym jak mieszkamy to jest taka czynność, w której nie pozwalamy sobie na to wyobraźnia i że nie wiem do końca, dlaczego może to jest właśnie też kwestia tradycji jakieś więzi rodzinnych może kwestia bezpieczeństwa, ale coś takiego nas, że wszystko się zmienia, a tak mieszka się zmienia chyba najmniej takich nie w bo rzeczywiście, jakbyśmy tam porównali, a nawet w swojej książce pisałam tak jak dziś łącznie z cenami porównanie że, jakbyśmy porównali ten telefon sprzed 100 laty telefonu teraz mieszkanie sprzed 100 lat do mieszkania teraz to w tym mieszkaniu właściwie moglibyśmy zamieszkać nie natomiast w ogóle cała postęp technologiczny nie poszedł tą stronę, którą myśleliśmy, bo przecież jeszcze 20 lat temu myśleliśmy, że 2020 to będą samochody latać i tam coś, a właściwie cała zmiana to jest małe telefonie, który mamy to jest zmiana społecznej technologiczna, że my bardzo dużo przeszliśmy do tej cyfrowej rzeczywistość i to właściwie też ma wpływ na to jak mieszkamy, bo to jest kwestia tego, że inaczej od mieszkania czy zorganizować, że inaczej funkcjonujemy inaczej się spotykamy jakiś mato wpływ, a z drugiej strony to jest kwestia tego, że architektura zawsze polityczna mieszkaniowa architektura jest najbardziej polityczna na świecie, bo rzeczywiście my jesteśmy w stanie przecież wybudować pływający dom teraz czy pływający czy całkowicie na dotyk wszystko będzie działać no ale żeby ta zmiana mogła przejść na zmianę masową jest potrzebne działania polityczne dresy idealne podsumowanie dziękuję bardzo, na dziś to wszystko na kolejne wyprawy zapraszam w przyszłym tygodniu posłuchajcie również naszych pozostałych audycji, które znajdziecie na najważniejszych platformach podcast owych link do serwisu jest teraz człowiek 2040 znajdziecie w opisie odcinka serwis serię podcastów tworzymy wspólnie z T-Mobile Polska, czyli operatorem sieci komórkowej, który obchodzi swoje dwudzieste piąte urodziny chce wykorzystać ten moment do stawiania ważnych pytań o przyszłość kraju i technologii
Zwiń «