Kosmos Szekspira

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

co zadziała Sićko program off czarek dzień dobry witam państwa bardzo serdecznie zapraszam na dzisiejsze spotkanie państwa moim gościem jest pan prof. Jarosław Włodarczyk z Instytutu historii nauki Polskiej Akademii Nauk dzień dobry panie profesorze dzień dobry witam pana witam państwa w myślę sobie, że jeżeli jacyś naukowcy za lat nie wiem 500 będą studiowali prasę i może zapisy w jakiś telewizyjnych programów i różne materiały z 2010 dwudziestego trzydziestego roku to Rozwiń » pewnie będą się drapać po głowie i zastanawiać jak to się stało, że ci ludzie wydawałoby się tak bardzo za pan brat z najnowszą wiedzą technologią opowiada takie głupoty albo, jeżeli takie rzeczy no oczywiście pewnie też będzie całkowita prawda tylko wycinek myślę, że ciekawe jest takie spojrzenie w przeszłość i zastanowienie się z sprawdzenie co wierzyli ludzie z lat słusznie minionych albo nie słusznie minionych i jak to się jak to małe uniwersum zostało zapisane w dziełach wielkich autorów np. no oczywiście, że mimo wielkiej autora to trudno większego trudno zucha niż był Willian Bartolo mieszek z pie, więc ciekawe panie profesorze jak wyglądał ten kosmos Szekspira jak i oczywiście, że Szekspira trudni próbowaliśmy zaprosić audycji to się udało, ale na podstawie jego dzieł możemy sobie uzmysłowić co wiedział o świecie albo czego nie wiedział o świecie w przeciwieństwie do współczesnych mu ludzi, którzy też przecież interesowali się postępami ówczesnej nauki taki to przydługi wstęp panie profesorze i odbiją do pana piłeczkę to jest bardzo ciekawe zagadnienie ono może dotyczyć właściwie każdej epoki literackiej każdego wielkiego albo mniejszego poety dramatopisarza 3 po mieście pisarza w przypadku Szekspira jest rzeczywiście bardzo ekscytujące kilku powodów pierwszy powód to jest taki, że Szekspir żyłem w epoce, która przeżywała dny olbrzymie trzęsienie ziemi jeśli chodzi od poglądy na temat zbudowany jest 6 lat to jest przełom szesnastego siedemnastego wieku i z 1 strony we wszystkich szkołach, a nawet na uniwersytetach nauczana jest jeszcze kosmologia docent ręczna ta wymyślona przez starożytnych Greków IS taka scementować nam średniowiecznym Uniwersytecie z drugiej strony mamy już dzieło Mikołaja Kopernika w obrotach, które mówi, że wszechświat nie jest docent jest nie tylko heliocentrycznej i wreszcie pojawiają się w drugiej połowy szesnastego wieku obserwację komet i rozbłyskujące gwiazd, które mówią, że to, czego przyzwyczajony jest kosmos od tamtej epoki, czyli sfery niebieskie obracający się czy to wokół słońca wokół ziemi, ale niosące ze sobą planety gwiazdy sztywny sfery one były potrzebne do tego mechanizmu, który mówił Kosmal zbudowane nie istnieją, ponieważ w tych przestrzeniach gwiazdy komety okazuje się mogą się swobodnie poruszać, więc wszystko się wali i dysputy przenoszą się dzieł naukowych również do bardziej popularnych tekstów np. pojawiają się w almanachach astrologicznych w takiej literaturze, która w tamtej epoce była no niezwykle popularna była taką literaturą czytaną przez każdego, kto umiał czytać w języku angielskim już nie po łacinie także do jest ta nie to jest 1 powód nie, dlaczego Szekspir w tym kontekście nie o, kiedy mówimy o tym jak obrazy kosmosu mogą wpływać na wyobraźnię wielkich twórców jest interesujący, ale drugi aspekt wiąże się z tym, że od setek lat działał Janaszek wspiera są wydawane i ten aparat krytyczny, który w, którym obarczane są kolejne słynne edycji wydawane przez Ardeny przez Oxford przez Cambridge stara się jak najdokładniej wytropić w każdym słowie w każdej frazie Szekspira co poeta miał na myśli żeby, gdybym przybliżyć tę epokę i myśli Szekspira już w tych wszystkich edycjach krytycznych wszystkich dzieł Szekspira do tej pory i ci audytorzy literaturoznawcy seksuolodzy dostrzeganie wyłącznie ślady tego starego go centralnego średniowiecznego obrazu kosmos, a więc lokowali Szekspira jako człowieka, który interesował się jako dramatopisarz, który interesował się człowiekiem jego życiem psychicznym wewnętrznym, ale właściwie w ogóle nie patrzył w gwiazdy w kosmos, jeżeli państwo dopłaca, żeby nie stworzyć taki obraz nie wiem młodzieńca, który zabiera dziewczynę pod niebo i opowiada jej o tym jakie gwiazdy są piękne księdza ładnie świeci, żeby uzyskać odpowiedni efekt, a tymczasem mija mając przyjemność współpracować z seksuologiem i z uniwersytetu Warszawskiego z panią prezes będący tyle Włodarczyk oraz psy niezwykle wybitnym znawcą języka Szekspira gramatyki Szekspira prof. Nathanem hołdem Uniwersytetu stanowego w Arizonie dostrzegliśmy, że źródła z epoki, że dramaty Szekspira oraz analiza języka Szekspira wykorzystująca nowoczesne narzędzia humanistyki cyfrowej wszystko to pozwala zupełnie inaczej spojrzeć na to jak te nie trzęsienie ziemi w kosmosie w czasie epoki Szekspira wpływało na jego wyobraźni poetycko no właśnie godne wspomnieli byśmy o zmianach i pewniej, kiedy dzisiaj myślimy o zmianach no to raczej przeciwstawiamy Ptolemeusza Kopernikowi vice versa wydaje nam się ten świat był takim światem czarno białym, że byli ci, którzy swoją wiedzę bardzo swoją wiedzę mieli ugruntowaną i ona wynikała, gdyby szpitale miejski smoleńskiego widzenia świata, ale byli ci, którzy już by mieli ucho otwarte na nowinki nowinki kopernikańskie no i doszło takiego sporu tymczasem okazuje się, że ta wizja świata była dużo bardziej złożona dużo bardziej skomplikowana tych nazwisk na giełdzie powiedziałbym my i kształtu świata było dużo więcej tak było dużo więcej i co jest niezwykle ciekawe to Londyn w tamtej epoce jest takim centrum tego fermentu w Europie za sprawą właśnie wielu z 1 strony wybitnych astronomów matematyków John di Tommaso di gest byli specjaliści na skalę światową jeśli chodzi o astronomii matematyczną, a z drugiej strony działań to również np. autorzy Almanachu astrologicznych, o których wspominałem takiej tacy jak świat Edward Gri sza czy Tomasz Bytner oni kosztuje grali w takim wysoko pokładowym almanach astrologicznych pisanym języku angielskim, który termalnych ludzie kupowali po to, żeby się dowiedzieć, który dzień będziesz szczęśliwy, kiedy warto przedsięwziąć jakieś większe interesy itd. tak dalej albo kiedy będzie pogoda nie oni jednocześnie ich autorzy manatów mówili że, że kosmos zbudowanej naszych np. GSM czy Bendtner pisali o tym, że to ziemia krąży wokół słońca, że jak przeniesiemy na Księżyc to będziemy widzieli zaćmienia ziemi oglądane z Księżyca, czyli budowali tę wyobraźnię kosmiczną one zupełnie niespotykaną skalę i mówiąc jednocześnie do zwykłego odbiorcy takiego typowego przedstawiciela epoki elżbietańskiej jako mińskiej to jest szalenie ciekawe dlatego, że kiedy dzisiaj np. wspominamy Giordano Bruno to myśli sobie Boże taki facet, który miał pomysł na życie zostały tak brutalnie potraktowany przez kościół przez ówczesnych mu tymczasem okazuje się, że gdy w gdy Giordano był pewnie uważany za heretyka to raczej wy inni autorzy byli takimi, którym nie tylko tych obraz np. brodata to była osoba, której się wierzyło to to jego wizja świata była tą wizją, która w, którą wierzyli mu wcześniej, więc Giordano Bruno byłby osobą w pewnie uważany przez większość za za jakiegoś dziwnego heretyka bezsensownego rewolucjonisty, ale proponuję panie profesorze byśmy do tego wątku powrócili, ale też do innych szekspirowskich bardziej, bo Szekspir jest bohaterem jego kosmos naszego dzisiejszego spotkania my powrócimy po informacjach informacje o godzinie dziesiątej 20 pan prof. Jarosław Włodarczyk z Instytutu historii nauki polskiej Akademii nauki z państwa moim gościem wracamy po informacjach Radia TOK FM rada wracamy do kosmosu Szekspira pan prof. Jarosław Włodarczyk z Instytutu historii nauki Polskiej Akademii Nauk jest państwa moim gościem rozmawiamy o tym jak Szekspir sobie w siłę wyobraża świat i wszechświat kosmos ziemie planety co było w centrum celnicy, a co w tym centrum nie było co się wokół, czego lub kogo obracało oczywiście to możemy stwierdzić na podstawie tych swoich wspaniałych dzieł, które nam zostawił łykiem no bo samego dnia już istotnie przesłuchamy przed informacjami mówię panie profesorze on o tym, że dzisiaj łatwo przychodzi potępienie np. kościoła za spalenie Giordano Bruno na stosie, ale myślę, że pewnie z tą decyzją zgodziliby się, ale nie jest nie wszyscy taka większość ówczesnych mieszkańców np. Włoch, którzy uważali Giordano Bruno za niebezpiecznego heretyka i powiedzieliby Zobacz Brach po Poczytaj posła Brach on się znana rzeczy on wie jak wygląda wszechświat, a nie tam jakiś Ochocki klocki no ja czy aby akurat w tutaj w tym kontekście bym nie przypominał, ponieważ Giordano Bruno mając pewne poglądy na budowę kosmosu dosyć nieortodoksyjne te jednak naraził się Kościołowi wypowiedziami heretycki mina inne znacznie bliższe teologii tematy natomiast tych obrad oczywiście był jednym z tych astronomów szybko Mikołaju Koperniku, którzy właśnie zaczęli burzyć tę geometrię konstrukcji architekturę kosmosu zbudowanego do tej pory za pomocą sfery takich sztywnych obracających się pierścieni, czyli wokół słońca wokół ziemi, które miały unosić silnie planety gwiazdy to była ta mechanika niebieska ówczesnej epoki, a tymczasem tych obrażeń a zanim inni astronomią m.in. w Londynie właśnie Thomas Gilles idąc tędy decyzję mówi, że tych sfer nie ma planety gwiazdy unoszą się wszyscy swobodnie no to do nich zwykle niezwykłe wyzwanie dla ówczesnej wyobraźni nie tylko naukowe, ale również takiego zwykłego człowieka, który był bezpiecznie trzymać Buk zwyczajny takiego bezpiecznego kosmosu, który jest sztywny nie może się zawalić, gdy planeta krąży swobodnie na mnie spadnie na głowę np. ich ślady tej dekonstrukcji sfer niebieskich myśmy dostrzegli wielu sztukach Szekspira to co padło niezauważane zwróciło naszą uwagę, bo w szekspirowskim dramatem właściwie od początków twórczości do ostatnich, które tekstów pojawiają się nieustannie takiej metafory, które odwołują się albo do planu, który wypadł ze swoich sfer albo do gwiazd, które już nie są swoiste ach, i to jest śnie nocy letniej Hamlecie Antoniusz i Kleopatrze w opowieści zimowej w tego rodzaju metafory są bardzo trwały niemal obsesyjne u Szekspira i z punktu widzenia Szekspira loga historyka nauki można było postawić tezę, że ta rewolucja kosmologicznych i to obrazowanie mającej ze sobą wspólnego, ale to była tylko taka hipoteza, która no jest prawdopodobne, ale brakuje troszkę twardych dowodów i dlatego zaprosiliśmy do tych naszych rozważań właśnie krystaliczne Hołuba, który jest takim pionierem badań nad olbrzymimi korpusami tekstów z epoki Szekspira oni w tej chwili mają zdigitalizowanych 125 000 tekstów z tej epoki i w Polsce tworzy specjalne narzędzia, które analizują słownictwo związki pomiędzy słowami pozwala również stwierdzić, kiedy dane słowo po raz pierwszy się pojawiać czynnik wyłapać neologizmy i kto mógł ewentualnie stworzyć i dalej hop stworzył tę maszynerię m.in. po to, by udowodnić, że Szekspir nie był twórcą nowych słów naszych do niedawna uważano, że Szekspir stworzył no około 3000 neurologii mu te badania korpusowi na tekstach z epoki zaczęły pokazywać, że ten neologizm, które były przypisywane Szekspir owi pojawił się we wcześniejszych tekstach i liczba wymyślonych przez Szekspira słów zaczęła spadać w tej chwili lokuje się chyba na poziomie około 1000, ale to jest kwestia czasu upoważniony za chwilę okaże pani profesorze nie tylko seks żadnych słów nie stworzył to jeszcze posługiwał się takimi, które już wcześniej zostały znalezione, ale zrobił to bardzo oryginalny sposób jeszcze 1 kwestia tych badań mogą również wynika to dlaczego język Szekspira budzi takie emocje tak dobrze dociera do wody do odbiorcy to on był niezwykle niejednym kreatywny jeśli chodzi o sposób łączenia słów, ale nie proszę jeszcze pozwolić tylko tym, bo do końca bardzo proszę was kiedyś spotkaliśmy się na tę chorobę on właśnie taki wykład pokazujący jak to Shakespeare wcale takim pomysłowym językoznawcą nie jest, więc szybko po wykładzie poprosiliśmy go, żeby sprawdził czy takie 2 słowa, które są w sztukach Szekspira Visa i ich pensje, czyli właśnie wyrzucenie tego ze sfery również występują przed Szekspirem i latem zaczął sprawdzać i człowiek który, jakby był nastawiony na to by pokazać, że seks pilnie wymyślone Legii znów na tych 2 słowach poległ okazało się że, gdy te 2 słowa rzeczywiście są słowami, których wczesnym użytkownikiem jest właściwie tylko ją eks pierwsze co dało nam taki twardy dowód na to ze ta fascynacja rozbiciem sfer niebieskich i uwolnieniem Krawiec i gwiazd u Szekspira była również czy odzwierciedlała się w jego języku nie tylko km chorzy, ale w tym co z nie stanowi setnego uczestniczyli w samym języku to ryby haczyk ciekawi mnie panie profesorze jak się bada to poszukiwanie słuszna, bo rozumie, że tutaj mamy do czynienia z takim pewnie działy humanistyki, który zwie się humanistyką cyfrową, który polega na tym, żeby jak największe zasoby tekstów wprowadzić i potem badać tak jak się nie wiem bada inne rzeczy zobaczyć w jaki się układają wzorce i wzory tak tutaj do tego trzeba przede wszystkim głęboko znajomości danego języka dzielę ten sobie, ale autorem takich książek gramatyka Szekspira i język Szekspira i trzeba powiedzieć jak zadawać pytania takim konkursom, bo zgromadzić olbrzymią liczbę tekstów różnego rodzaju to nie tylko literacki, ale właśnie naukowych popularnych itd. to jest kwestia noty te akumulatory można to zatrudnić do tego nie wiem 5000 osób, które to PiS indywidualizują i wyczyszczą tak dalej, ale pytanie brzmi jak stawiać zagadnienia badawcze takiemu konkursowi, żeby to miało sens właśnie do danych, który jest znawcą języka tamtej epoki nie przygotował wraz z programistami zespół takich algorytmów, które potrafią pokazywać np. mnie bliskość występowania słów i oraz odmiany tych słów i nam bardzo różne rodzaje duży, gdy jest poza moimi kompetencjami jest historykiem stronami, ale tak siedziałem przed nimi przeszukiwali my te zasoby właśnie było używał tego rodzaju kandydat mówi i widać było jak coś bardziej jest zdziwiony tym, że te 2 terminy lansuje en i dialog i one nie pojawiają się mili przez Szekspira także to jest bardzo ciekawe no właśnie te narzędzia m.in. pozwalają pokazać, że kto był na dzień pierwszym użytkownikiem, kto wymyślił dane słowo, choć wciąż jest jeszcze oczywiście pod znakiem zapytania, bo nie mamy zdigitalizowanych wszystkich tekstów, a poza tym pozostaje olbrzymi zasób rękopisów, które też mogą zawierać zdjęcia wczesne użycie takich słów prawda w ogóle w jaki sposób kształtuje się język takiego twórcy jak Szekspir, który dysponował niezwykle bogatym słownikiem zasadę lex memów to jest jeszcze i inne zagadnienia, które za pomocą tego rodzaju badań również można nim no troszkę lepiej zrozumieć panie profesorze myślę, że może tego z powyższym po informacjach, ale myślę, że warto też już zacząć tej części, gdybyśmy na podstawie twórczości Szekspira mieli naszkicować narysować taki i świadczy wszechświat jaki, jaki tam występuje, czyli można by pewnie zaryzykować tezę w jaki wierzył Szekspira, bo jak rzekł wierzę, że istnieje to jakby ten świat wszechświat się bardziej z punktu widzenia kosmosu wyglądał na czyje poglądy myślę tutaj o poglądach twórców ówczesnej nauki byłyby najbliższe Szekspira albo byłyby najbardziej widoczne mimo tego taki prosty sposób powiedzieć nie umiemy natomiast nie możemy wskazywać to właśnie te nasze badania pokazują co oddziaływało na wyobraźnię Szekspira w jaki sposób ją próbowało kształtować, jeżeli będziemy więcej czasu to opowiem trochę tych elementach astronomii kosmologii, które pojawiają się Szekspira i one pojawią bardzo różnych rolach mamy tam i fragmenty mówiące astrologii siedzące astrologii mamy fragmenty mówiące o takim typowym kosmosie harmonijnym, gdzie są sceny uspakajające odbiorcy czy postaci, które akurat inny rozmawiając ze Stalą mamy takie właśnie niezwykle dramatyczne wskazane przez nas i uzasadniony w odniesieniu do historii astronomii w tamtej epoce obrazy rozpadającego się kosmosu gwiazd uwolnionych stary plan uwolnione, więc u Szekspira pod tym względem jest wszystko co pokazuje na takim bardzo wielki szeroki, że jest jego wrażliwości związanej z wszechświatem natomiast co on osobiście dzwonił to niestety na podstawie takiej analizy stwierdzić nie potrafimy dobrze w takim razie po informacjach jest próbuję się wygryźć różne wizje Szekspirowski, ale przez pryzmat jego twórczości państwa moim gościem jest pan prof. Jarosław Włodarczyk z Instytutu historii nauki Polskiej Akademii Nauk o informację o godzinie dziesiąty 40 już za kilka minut po informacjach wracamy do programu off czarek państwa moim gościem jest pan prof. Jarosław Włodarczyk z Instytutu historii nauki Polskiej Akademii Nauk dzisiaj rozmawiamy o kosmosie Szekspira, jaki kosmos, jaki świat wszechświat wyłania się z dramatów Szekspira, które zostały poddane gruntownej analizie pod tym kątem co też swoją drogą inwestujący panie profesorze, bo tak myślę sobie, że naukowcy siedzą mówią dobra już właściwie pod każdym kątem badaliśmy Szekspira nowych słów starych słów kobiet mężczyzn zwierząt gatunków, czego i pod jakim kątem badaliśmy Szekspira Boże pod kątem kosmosu dobra jedziemy robimy grupę działamy i jaki kosmos wyłania się panie profesorze co oczywiście nie możemy tego łączyć z poglądami czy też z poziomem wiedzy Szekspira, bo być może jako autor po prostu tworzył różne wszechświaty wszechświatów w swoich dramatach no tak po tak może urwać no, więc nasze badania inne nasze rozważania wzięły się też po trosze z przekory, ponieważ Sony tak jak pan wspomniał Szekspir rzeczywiście był badany na różne sposoby i jego znajomości np. języka prawniczego została pokazana bardzo pięknie też nie wiemy, dlaczego Szekspir tak dobrze znał dosyć skomplikowany język prawny swojej epoki zorientował się wspaniale gatunkach roślin zwierząt itd. tak dalej natomiast właściwie przez cały dwudziesty wiek oglądało się do przekonania, które pojawiały się kolejnych pracach bardzo słynnych czasami literaturoznawców, że Szekspir nie był zainteresowany kosmosem jako takim to znaczy taką rzeczywistą budową kosmosu z kosmologii, ale astronomią, że zadowalał się tym co dowiedział się w szkole podstawowej ziemia jest spoczynku wokół niego w sferach krążą planety i innymi słowy w naszej pracy naszym artykule zaczynamy wygląd tego, że cytujemy wszystkie nie gruntowych, czując się coraz bardziej poglądy począwszy od początku dwudziestego wieku do najnowszych prawić na początku 2001. wieku, gdzie Szekspir jest w ten sposób przedstawiania no, więc z moich lektur wspiera wynikało, że zadanie musi być prawdą i nie jako historyk nauki czytałem troszeczkę inaczej pewne metafory niż literaturoznawcy i wolę, gdy całe to podejście wzięło się stąd, że udało nam się połączyć kompetencje bardzo różnych osób to jest tak, że często historycy literatury pozostają w kręgu tekstów literackich i kształtują na tej podstawie obraz danego utworu czy sposobu obrazowania wybranego autora natomiast myśmy trójkę mogli połączyć bardzo różne kompetencje i ja np. mogłem położyć na stół Szekspira urodą i specom od języka Szekspira teksty z tamtej epoki zarówno teksty naukowe jak i teksty pisane w języku angielskim popularne, a nawet tekst będący tylko w rękopisach w ogóle nieznane Szekspira nową, które nie pokazywały jak w Londynie tamtej epoce gorącym tematem było rozpadnie dziś sfer niebieskich uwolnienie planet gwiazd to były teksty, które wcześniej w ogóle w analizie twórczości Szekspira nie były brane pod uwagę i stąd myślę, że ten tak nasz mniejszy lub większy sukces, gdy okazało się, że ta Panorama, w której wszystkie trzeba ulokować i jego astronomiczne metafory spróbować zrozumieć jest o wiele szersza pod względem tekstowym językowym niż do tej pory seksuolodzy uważają, że celowości taka wiedza panie profesorze daje to jest taka wiedza my powiedziałbym hobbystyczne wiedza, którą można popisywać się na rautach wiedza, którą można zaskakiwać Szekspira logów, jeżeli mieszkanie możemy ich zaskoczyć soli LOK firm Hamleta nie emerytowany od tyłu po persku czy to jest coś co nam w jaki sposób pozwala lepiej zrozumieć coś albo głębiej albo szerzej albo nie myśli Filmar ruch tutaj wchodzimy w obszar właściwe tory i literaturoznawczych obszar, który nie jest moim tt głównym obszarem wiedzy naukowej mogę tylko powiedzieć kilka takich luźnych uwag na przede wszystkim nigdy to jest tak nie jest takim bardzo ciekawy wątek literatury nazywany nowym historycznym, który mówi, że czytanie danego tekstu tylko jako tekstu literackiego właśnie zubożona obraz autora i w ogóle świata, w którym ten tekst powstał w związku z tym tracimy też mnóstwo różnych znaczeń, które ten tekst w sobie ma, a których nie widzimy i w przypadku tych niezwykłych metafor Szekspira u Szekspira, które dotyczą tych sfer gwiazd planet gwiazdy wcale sfer swych przybiegły gwiazdy wysadzone ze sfer ze swej strony ze sfery dotyczące Nadieżda oczywiście Szekspira akcji teraz na sam może teraz zbudować swoją analizę licznymi tego fragmentu zupełnie inny sposób, kiedy na przed sobą na biurku teksty z epoki, które dotykały w jaki sposób samego Szekspira to oczywiście ta interpretacja jest kręcenie piruetów przez literaturę znawcy no w nowym obszarze interpretacyjnym jak gdyby więc poszerza nam do nie tylko samą wiedzę na temat Szekspira epoki, w której tworzył, ale również pozwala rozwinąć się do nowych kierunkach literacki interpretacji tak jak mówię ja jestem historykiem stronami historykiem nauki jest tu już ten jest obszar, który nie jest miny wystarczająco głęboko znany, ale tego rodzaju odkrycia jak sądzę tego rodzaju hipotezy otwierają bardzo wiele nowych możliwości bardzo różnych kierunkach i sądzę, że nowym trochę tak rozruszała w tym banalnym już takim zostałem stawie seks biologicznym jeśli chodzi o temat Szekspira ze słów przez świat kocha, a dla historyka nauki co takie badania oznaczają nowo badacze nie badać tekstów naukowych w tym badaniu tak tylko w pewnym sensie naukę odbitą dla historyka nauki moim zdaniem jest to powód do satysfakcji z naszych pokazanie, że historia nauki jest taką dziedziną, która pozwala np. aby wpłynąć na rozumienie literatury w takim dosyć hermetycznym kręgu literaturoznawców właśnie, więc pokazać, że rozumiany ogólnie kultura również kultura naukowa to jest coś więcej niż tylko bardzo wąska analiza językoznawca literaturoznawca z skupiona wyłącznie na na danym tekście także historia nauki stoi tutaj jako takiej konieczne właściwe uzupełnienie tego, żeby zrozumieć dobrze nie jak dane obrazowanie w tekście literackim jak wyobraźnia tego, który tworzy ten tekst się kształtowały, więc co z tego co autor wiedział wykorzystywał w jaki sposób to nie musi się przekładać na jedynym jednoznaczne określenie jego poglądów, ale może pokazywać jego interakcje ze światem interakcji, które do tej pory unikała w tym przypadku np. pilot, a czy to jest z tym panie profesorze taki rodzaj i no nie chcę użyć, ale już żyję, bo na mówią, że nie służy służy zboczenia zawodowego pana strony rzadko czytając teksty literatury automatycznie włącza się panu taki radar, że o ktoś wspomniał o unijnym zjazdy księży ciekawe co miał na myśli w jakim kontekście czym kierował, jakim stanem wiedzy, który miał torami którymi dziełami tak, bo to jest bardzo trafna uwaga my ja miałem taką przygodę z innego rodzaju tekstami i inną epoką, a mianowicie z polskim romantyzmem, gdzie udało mi się przekonać literaturoznawców, że przede wszystkim takie obrazy historiozoficznej np. przez świecie Krasińskiego, gdzie nawet wybrany, czyli Polska inne narody prowadzi przez taką dziwną przestrzeń są de facto wynikiem lektury Krasińskiego, który czytał nowych odkryć astronomicznych Williama Herschela angielskiego astronoma z przełomu osiemnastego dziewiętnastego wieku i także tym co jest coś co znowu umykało analizie historyków romantyzmu, a co pokazane poprzez znak w tym wypadku nawet listy Krasińskiego, które w, których one opisywało słowo swoje zachwyty nas na stronę Williama Herschela no znowu rzuca dodaje, gdyby kolejnego wymiaru bardziej wymiarowi świat jest nic nie jest im liczniejsze są wymiary, które pozwalają pan zna dane dzieło sztuki literatury no tym ciekawsze robi się ta zabawa przynajmniej ja mam takie wrażenie, a co co dla pana takim największym odkryciem w sensie co zmieniło całkowicie jakiś myślenie właśnie o autorze albo dziele albo sposobie postrzegania świata par jedno takie dzieła 1 takiego autora, gdzie właśnie odkrycie, że coś lub autorki też coś wiedział znał czytał jakoś totalnie zmieniło nasze postrzeganie myślenie wiedza o nowych ja jestem właśnie historia astronomii matematycznej badamy metody matematyczne jak i obserwacje były wykorzystywane w różnych epokach jak posługiwano się językiem matematyki do zrozumienia budowy kosmosu innego rodzaju lektury czy po polskich romantyków Szekspira czy jeszcze innych autorów oczywiście są pewnym rodzaju takim dodatkowym robi HR, które się, które uprawiamy w pewnym sensie konieczność tak jak pan powiedział, kiedy czytam tekst z epoki pojawiają się tam różne wątki dotyczące nauki danej epoki to ja nowe mniej po prostu dostrzegam no tak jestem, bo znam tę epokę od strony właśnie nauki także, gdy zarówno nitka to moje spotkanie z polskimi romantykami pokazanie jak inaczej postrzegał kosmos słowacki w stosunku do Kaczyńskiego jak tor teraz spotkanie z Szekspirem z oczywiście są niezwykle dla mnie fascynujące, ale ja też w pewnym sensie czuje się jako historyk nauki, który pokazuje użyteczności swojej dziedziny i mówi koniec końców literaturoznawcą, a teraz spróbujcie zrobić z tym coś ciekawego na swój własny sposób, a nowości jak inaczej postrzega słowacki od Kaczyńskiego proszę o wprowadzeniu tej jak wspominamy Krasiński był zafascynowany nową stronę Williama Herschela to nowa strona miasta wprowadziła do naszej wiedzy o kosmosie wątek rewolucyjny właściwie do końca osiemnastego wieku astronomia to była stronami kosmosu stworzonego przez pana Boga kilka tysięcy lat temu Herschel zauważył, że kosmos musi ewoluować, że gwiazdy muszą się rodzić umierać rzecz jasna może tworzyć mgławica mgławica mogą rozpadać zbudował sam tego hierarchę ciał niebieskich od planu przez gwiazdy przez grupę gwiazd mgławice do całego 1 się świata i Krasińskiego to straszliwie zafascynowało i z tej drabiny kosmicznej właśnie zrobił takie schody po, których tego historia Zofia narodów idących spadał ziemskiego do Stwórcy wznosi się odbywała to była cała taka scena dramatyczna zbudowana na astronomii SL słowackiej też bardzo był zainteresowany wątkami astronomicznymi, ale do tego podchodzi trochę jak taki autor klasyczny to znaczy jego interesowała harmonia kosmosu i takie bardzo się interesował gwiazdy zbiorami uczył się np. gwiazdozbioru nieba południowego, kiedy wybierał się na wyprawę do Jerozolimy do Egiptu, więc miał takie podejście bardziej można powiedzieć estetyczne niż historia zapisana przynajmniej ja tak rozumiem te wątki astronomiczne kosmologicznych, które tych 2 polskich to się pojawiają oczywiście spece od literatury romantycznej mogą na to spojrzeć nie wiem pełniej pod innymi kontami mojego punktu widzenia systemu i to mniej więcej tak panie profesorze bardzo dziękuję za dzisiejszą rozmowę pan prof. Jarosław Włodarczyk z Instytutu historii nauki Polskiej Akademii Nauk był państwa moim gościem informacji już za 3 minuty o godzinie jedenastej, a po informacjach wracamy do programu off czarek Zwiń «

Kosmos Szekspira

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 23:00

Najnowsze Podcasty

Jak dbać o swój orgazm?

Emocje po obejrzeniu "Zielonej Granicy"

Marsz Miliona Serc. ''Walczymy o Polskę, w której bez problemów będzie można spełniać marzenia"

Marsze równości, filmy i festiwale powinny mieć wpływ na politykę i prawo

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL