REKLAMA

Radziszewski: Pytam, gdzie jest ta wielka narodowa, prawicowa sztuka? Po prostu jej nie ma

Kultura Osobista
Data emisji:
2021-12-09 11:40
Audycja:
Czas trwania:
14:55 min.
Udostępnij:

Karol Radziszewski opowiada o swojej wystawie "Mon chéri Soviétique" w BWA Wrocław, w której animuje znalezisko Stowarzyszenia Lambda Warszawa - archiwum zdjęć z radzieckich koszarów z Wrocławia. To historia przyjaźni i relacji seksualnych pomiędzy wrocławskim gejem a żołnierzami. To kolejna odsłona polskiej queerstorii. Rozwiń »
Artysta w audycji komentuje też zmiany na stanowiskach dyrektorów warszawskiej Zachęty i Muzeum Sztuki w Łodzi Zwiń «

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
dzień dobry przed mikrofonem Marta Perchuć-Burzyńska Karol Radziszewski twórca filmów fotografie instalacje autor projektów interdyscyplinarnych jest dzisiaj gościem kultury osobistej Witaj serdecznie dzień dobry mam okazję do naszego spotkania jest mąż i sowieckich, czyli najnowsza twoja wystawa w studio BWA Wrocław, ale nie mogę nie zacząć tej rozmowy od zapowiedzi kolejnych zmian w instytucjach kultury w Polsce zmiana na stanowisku w Zachęcie Hannę Wróblewską ma zastąpić Rozwiń » krytykowany przez środowiska artystyczne Janusz Janowski zmiana ma również nastąpić muzeum sztuki w Łodzi, który do tej pory kierował Jarosław Suchan to wszystko miejsca, w których swoje prace pokazywała jak reagujesz na te zapowiedzi pani wtedy się przez część cokole zmiany wcześniej było mu za narodowe centrum sztuki współczesnej zamek Ujazdowski stary w Krakowie wiele miejsc, więc to niestety przestaje ludzi szokować, bo wszyscy się tego spodziewają, a jest to dosyć szokujące nie chodzi tutaj o jakieś ideologiczne nawet spory tylko jak kolejny nadania zupełnie niekompetentnych ludzi na te stanowiska, bo to jest główny problem to znaczy tak mamy mało menadżerów kultury dyrektorów, którzy po prostu potrafi ogarnąć międzynarodowy program duże instytucje i nagle pojawiał ludzie znikąd jazzmani malarz jako szef narodowe instytucje ogromny program więc, jakby brzmi tak żal to pokazuje, że to jest prawda jak dziś na poprzednich sytuacja instytucji po prostu się dzieje, więc brak słów na czemu komu potrzebna jest ta jak to opisał ostatnio w tygodniku polityka Piotr Sarzyński demolka instytucji kultury jak myślisz no myślę, że jednak to jest zamówienie ideologiczne, że ławka lista jest krótka osób, które w ogóle by mogły się tam nadawać też właściwie czemu by nie brać zupełnie innych dziedzin osoby ja już wcześniej tym, że główny problem polega na sztucznym tworzeniu poczucia, że jakaś lewica prawica w sztuce i że ta prawicowa sztuka jest tym niedofinansowana ukryta czy mierzona jest od wielu lat ma wspaniałe możliwości rozwoju cały czas pytam, gdzie jest ta niesamowita wielka przekraczająca rzeczy narodowa prawicowa sztuka opisuje niema i dla mnie Strumień pieniędzy wymienianie dyrektorów cały czas nie pomaga zaistnieć tym wielkim Narodowym nazwisko sztuki konserwatywnej współczesnej awangardowej jak oni to nazywają, więc to są takie sztuczne ruchy, które mają po prostu coś znaczyć, ale chyba z nadzieję, że się stanie wysoka ideologię dla ideologii ja powiedziałem o demolce za Piotrem Starzyńskim, ale może to też jest tak nie wiem, że jako demolkę postrzegają to tylko pewne środowiska, a inne podkreślają, że ministerstwo kultury, że zmiana jest potrzebna, ale na razie nie ma przykładu, żeby zmiany wniosły właściwie mówimy tylko tak ludzi którym, jakim zależy widzą zmiany takich, którzy mają za przeproszenie totalnie w grupie kultura, a nie spotkałem się przykładami ktoś mówił, żeby te zmiany wyszły na dobre muzeum Narodowym też skończyło dyrektorem całkiem wyzwolenie go już nikt nie był w stanie łącznie z ministrem wytrzymać sam odwoływał swoje nietrafione decyzje powołany kompetentnych ludzi i tych zmian pozytywnych nie widać to samo centrum sztuki współczesnej zamek Ujazdowski cofa się liczba publiczności nie ma recenzji pojawiają się różne kwiatki typu zespoły neonazistowski na koncertach, więc tak naprawdę ja nie działa nie słyszałem pozytywnej relacji na zmiany MEN chyba ten koncert z zespołem za występ tego zespołu został ostatecznie odwołany z tego co pamięta no tylko, dlatego że była duża panika i wytykanie palcem bo gdyby nie no to oczywiście był zablokowany, ale jak myślisz do tego zmiany mogą doprowadzić czy np. do tego, że sztuka współczesna schowa się do podziemia DEK drugiej strefy do undergroundu albo np. na wystawy no powiedzmy takiego artysty jak Karol Radziszewski będziemy jeździć zagranicę czy, tak więc pokazuje za granicą w Polsce w tej chwili i jeżeli to jest Polska to bardziej rybami i myślę to uderzy w najmłodszych artystów, którzy mogą mieć przed sobą pierwszy debiut ważną grupową wystawy artyści, którzy tu nie ma ukształtowanego języka, którzy być może będą bardziej koniunkturalnie bardzo bym się auto cenzurować zaraz po dyplomie wybiorą inny temat może, niżby chcieli to są dla mnie takie największe zagrożenia albo ktoś, kto dopiero zaczyna potrzeby jakichkolwiek pieniędzy na mini projekt nie pracuje część galerii nie ma tych pieniędzy żaden inny sposób to są dla mnie najbardziej drastyczne rzeczy, które wpłyną na lata na to jak ta młoda współczesna kultura będzie się rozwijać ja myślę, że sobie mimo wszystko poradzę, bo i tak większość rzeczy pokazuje, gdzie indziej tak jak mówiłem chyba, że to są miejsca, które po prostu rzeczywiście chcą prezentować prace są zazwyczaj finansowane z miasta nie z ministerstwa nowością jest też rozkład jest takie miejsce we Wrocławiu w tej chwili, które chce pokazywać swoje prace trwają prace trwają wystawy, której kuratorem jest Michał Grzegorzek pokazuje obecnie studio BWA Wrocław mąż i sowieckich o tym porozmawiajmy, czyli na Polski mój kochany mój drogi są wiecie tak można właśnie toczy w film, który pokazuje na wystawie jest oparty na autentycznych fotografiach żołnierzy radzieckich stacjonujących w PRL-u na Dolnym Śląsku powiedz tym zainteresowały się w ogóle tematem tych koszar po po tylu latach mniej, choć wiele też już od dekady najbardziej pasuje historia i możliwość konstruowania też tak jak na wracamy do początku rozmowy narracje historyczne jak pewne postaci wątki używane do historii włączane lub wyłączone z niej bardzo by aktualny temat może dotyczy przeszłości ja w ten sposób pracuje od ponad dekady tematami kluczowymi tematami tym czym dotyczącymi społeczności LGBT w Polsce środkowowschodniej Europie ich projektach dziś tego dotykam i właściwie każde takie znalezisko, które usłyszeć w trakcie swych badań czasem potrwa parę lat czasem to zupełny przypadek trochę jak teraz, kiedy to było archiwum Lambdy stowarzyszenia LGBT w Warszawie, którym kolega opowiedział swoje takie pudełko nikt nie może go zobaczyć, ale mogę pokazać tam jest natomiast nikt nie będzie można z tym zrobić by takie odkrycia takie znaleziska zawsze zapalają mnie taki pewien niepewny po prostu Iskry i zaczynam szukać pracować dowiadywać się idąc takim dokumentalnym Europę tak teraz po prostu znalezisko akurat tyle lat było ukryte zresztą bardzo dużo elementów w tym projekcie jest ukrytych też w związku z tym w jakim kraju byliśmy, jakim żyjemy, bo dużo osób starszych, które dożyły czasów, gdzie można było o tym opowiedzieć dalej się boi Homofobii społeczeństwa instytucji i nie chce się ujawniać dlatego w moim filmie właściwie autor zdjęć narrator filmu wszyscy występują anonimowo w no właśnie tak rzeczywiście narrator występuje, ale nie chcesz go ujawnić się nie chce ujawnić też rozumiem taką nie chcę się ujawnić właśnie z tych przyczyn, o których mówiłem natomiast był świadkiem tamtych wydarzeń z koleżanką z przyjacielem tego fotografa, który zmarł 6 lat temu i dlatego fotografa amatora właściwie to była trochę taka przygoda życia w porządku pokrótce powiem, bo państwo nie widzieli, więc też nie do końca wiedzą może, o co chodzi to znaczy żołnierze radzieccy, którzy stacjonowali w tych koszarach we Wrocławiu Legnicy w różnych miejscach, ale najbardziej właśnie w tym te w tym rejonie właściwie po upadku komunizmu w Polsce już zupełnie zmieni do robota to dwudziestoparoletni chłopacy sobie siedzieli po prostu w tych koszarach bardzo mogli wychodzi do miasta mieli kontakt z kimkolwiek no 1jeden z wrocławskich gejów zaprzyjaźnił się z nimi przez parę lat stwierdził, że będzie ich dokumentować oni rzeczywiście bardzo bliską relację nawiązali też seksualną z większością z nich to cała jednostka robi portrety zdjęcia w mundurach bez munduru też mego zapraszał do domu ze taki samochód archiwum właśnie prawie 2 tysięcy zdjęć portretując tych wszystkich młodych wojaków no oczywiście, ponieważ oni nadal żyją i sobie wrócić do swoich krajów nie muszą pokazywać twarzy są główne jak też punkt jakiż to tego jak pracować nad takim materiałem co można pokazać, czego nie można nie miały takiej ochoty pokusy, żeby dotrzeć do tych żołnierzy z wrocławskich koszer nie miałem dlatego, że to są rzeczywiście o większy z nich była też bardzo dalekich republik radzieckich traw jest lista ich imion nazwisk imion ich ojców spisana po rosyjsku przez tego fotografa, bo to traktował bardzo systematycznie każdy swój numer każdy tak jak portfolio swoich portretów zimą wiosną latem natomiast tak jak mówię to są bardzo wrażliwe dane specyficzne losy i też to skala tego projektu nie pozwalała na takie totalna wieloletni podróżowanie po całej Europy, żeby do nich dotrzeć to prawdopodobnie mają żony dzieci dla nich takie spotkanie nie byłoby niczym fajnym co miało się stać z tymi zdjęciami miały zostać zachowany czy zniszczone to jest właściwie najbardziej problematyczna część tego całego zagadnienia z 1 strony ten fotograf, który zrobił uważa, że z działek życia trawią je dziesiątki albumów bardzo niedbały już do śmierci właściwie nie chciał ich zniszczenia tylko bezpieczne przechowanie ukrywanie przed rodziną przed światem był pewien moment taki, że jego przyjaciel chciał je zniszczyć część zniszczył szczególnie tych nagich fotografii dokładnie wiemy i jakie były też te, które zostały zniszczone, ale był jeszcze dodatkowo taki impuls jednak archiwalny tam przechowane to cała historia w ogóle tej nasza Kurowa historia ona jest ukrywana składana ze strzępów właściwie to zostało spakowane do pudełka przeniesiony do archiwum i jak ostatnio po tym, trochę zaginąć to nie zostanie zniszczone, ale też nikt tego nie będzie mógł zobaczyć biuro ten mój taki prosty gest tego, że zadzwoniłem do tego pana udało się go przekonać zrobić ten film i powiedziałem, że zachorujemy twarzy także nie będzie widać, ale nie będą one ani traktowana ani wycinane zakrywanie czarnym paskiem na oczy, a także to wszystkim ożywiło całą wyobraźnię jak w ogóle można zrobić tutaj ja upatruję właściwa jest historykiem akademikiem ani też profesjonalnym filmowcem, ale właśnie ta rola artysty sztuk wizualnych które, choć trochę jak amator takiego archiwum pozwala animować zupełnie innej strony chyba tego elementu brakowało to pozwoliło targom, więc zachować z drugiej strony ożywić właśnie formie tego filmu o jednostce na psim polu pisał Michał Witkowski w swojej książce Lubiewo tak się zastanawiałam czy to była dla ciebie też jakąś inspirację w normie było dla mnie w ogóle nie są w tym wydarzeniu powinni się Lubiewa ja też z Michałem Witkowskim rok po wydaniu Lubiewa odbyłem taki Tour właściwie wszystkich miejscach, gdzie opisywane są sytuacje nad morzem Wrocławia Michał nie prowadzą do wszystkich pikietach i też byśmy pod koszarami armii Polaroida do jego złotego wydania Lubiewa związek z innej deską wiedzę, ale język Michała tak kwiecisty w ogóle działający mega wyobraźnie skonfrontowany z tym co naprawdę w działach to był szok, bo te miejsca właściwie są bardzo skromne martwe często niewiele tam dzieje z ogromną kreacja literacka i później słyszałem też bardziej historyczne anegdoty legendy przekazy od żołnierza tych wrocławskiego, którzy tam przedzierali, ale dopiero, kiedy usłyszałem o tym archiwum zrozumiałem, że to nie tylko opowieści, z czym ale nadal będzie można zobaczyć też najbardziej emocjonujący w tym projekcie to co lubię nadało z pracy z językiem z wyobraźnią tutaj nagle zostały ciała konkretnych żołnierzy konkretnych osób i spojrzenie oko tego autentycznego fotografa i dla mnie właściwie dopełnienie tego uznać te 2 elementy działają myślę mega razem z tej racji twojego filmu gdzieś między wierszami możemy dowiedzieć się czegoś więcej o społeczności gejów końca lat osiemdziesiątych dziewięćdziesiątych ludziach którzy, którzy się bawili, którzy się przyjaźnili, którzy się nawzajem wspierali, ale także żyli w lęku i strachu często jak myślisz dzisiaj twój film w tej naszej Polsce dziś nabiera, jakiego wymiaru z społeczny LGBT i sytuacja w Polsce to jest 1 rzecz wczoraj Stowarzyszenie Lambda KPCh opublikowały właśnie raport o tym jak bardzo przez ostatnie kilka lat pogorszyła się sytuacja osób LGBT w Polsce to dramatyczny raport właściwie chce coraz gorzej zamiast lepiej, ale myślę, że większość z państwa zdaje sobie z tego sprawę natomiast w kontekście tego filmu o sytuacji inna rzecz dla mnie ciekawa to znaczy w ogóle figura żołnierza wojskowego, bo mamy tu dwudziestoparoletnich chłopaków, którzy jako armia radziecka przyjeżdżają pilnować nie wiadomo czego, bo to jest właściwie z Niemiec 89903 rok ani sobie siedzą w koszarach między czasie ich kraju zdobywają niepodległość kolejne Republiki oni wracają właściwy do innej rzeczywistości mają karabiny, ale nie walczą strzelają i po prostu mają seks z gejami ekspert eksperymentuje to jest trochę też tak ten film trochę opowieścią o tym jak myślę mam dużo żołnierzy w kontekście tego co się dzieje na granicy i w ogóle z policją Strażą Graniczną z tym jak mundur się dewaluuje po prostu współcześnie szczególnie w Polsce w tej chwili myślę, że to jest taka prowokacja do myślenia w ogóle kim ten żołnierz jest, jaką ma podmiotowość co może w tym czasie dla mnie bardzo praca, która rezonuje jest tu są sytuacje teraz w Karol Radziszewski twórca filmów fotografii instalacji autor wystawy musieli Sowieci, którą mogą państwo oglądać w studio BWA Wrocław był gościem kultury osobistej bardzo dziękuję dziękuję bardzo, wystawę mąż byli sobie tik mogą państwo oglądać do 19lutego teraz w radiu TOK FM czas na informacje Paweł Kierzniewski programem przygotował Marta Perchuć-Burzyńska do usłyszenia Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: KULTURA OSOBISTA

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA