Raport "Niemieckie pożegnanie z węglem" - a co Niemcy powitają w zamian?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

czternasta 6 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami jest Michał Kędzierski z zespołu do spraw polityki klimatycznej energetycznej Niemiec w ośrodku studiów wschodnich dzień dobry dzień dobry będziemy mówili o tym w jaki sposób też Niemcy rozstają się z węglem co ta dokładnie oznacza dla ich polityki klimatycznej może przypomnijmy ten kontekst historyczny, czyli taki bardzo głośny i mocno komentowany w mediach fakt zamknięcia wydobycia z ostatnich kopalniach węgla Rozwiń » kamiennego w Niemczech w kontekście jednak przedłużającego się ciągle trwającego uzależnienia energetycznego Niemców od samego węgla, dlaczego Niemcy zdecydowały najpierw zamknąć kopalnię właśnie kontynuować tą to korzystanie z węgla kamiennego za sprawą importu, dlaczego tutaj takie rozstrzygnięcie nastąpiło czasowe w 2018 zamknięto kopalnie przecież jednak najdalej spalany zaś nie może tego, że węgiel kamienny odegrał kluczową rolę tzw. cudzie gospodarczym zachodnich Niemczech po drugiej wojnie światowej jego wydobycie osiągnęło szczyt w latach sześćdziesiątych nie to był Motor napędowy rozwoju niemieckiej gospodarki właśnie po wojnie, ale od lat sześćdziesiątych właśnie jego wydobycie zaczęło spadać dlatego ten węgiel krótko mówiąc stał się jego wydobycie stało się nierentowne szkoły w konkurencji z węglem importowanym przez parędziesiąt lat zdecydowano się na subwencjonowanie wydobycia węgla kamiennego, ale ten rozdźwięk między ceną węgla importowanego wydobywanego wniosek stał się tak duży, że na początku nie lat dwutysięcznych zdecydowano właśnie w porozumieniu ze związkami zawodowymi z branżą wydobywczą po zakończeniu subwencjonowania wydobycia węgla kamiennego w Niemczech właśnie do 2018 roku i tak też stało w grudniu 2018 roku nie zamknięto ostatnie ostatnie kopalnie węgla kamiennego w Niemczech natomiast cały czas funkcjonują elektrownie, ponieważ są wciąż istotnym źródłem zarówno energii elektrycznej jak i jaki ciepła sieciowego w Niemczech jak się spojrzy na wykresy na tzw. miks energetyczny niemiecki to widać, że 2018 roku rzeczywiście ten udział węgla kamiennego brunatnego mocno spada, ale chyba nie spada w takim tempie, jakiego Niemcy sobie życzyli jak to właściwie jest w tej chwili system miksem energetycznym niemieckim i co właściwie tutaj zaczyna dominować czy trend w ostatnich latach są tutaj jednoznaczne wyraźnie spada gwałtownie wręcz spada rola węgla kamiennego nie również spada, chociaż mniej gwałtownie udział węgla brunatnego w ubiegłym roku przykładowo nie węgiel zarówno brunatny kamienny łącznie odpowiadały wciąż jeszcze za około 28% produkcji energii elektrycznej w Niemczech to jest dużo czy przy szczególnie w miesiącach zimowych nie węgiel stanowi wciąż poparcie niemieckiego systemu elektroenergetycznego w takich okresach tzw. ciemnej flauta czyli kiedy nie wie, kiedy świeci to rola elektrowni konwencjonalnych jest wówczas kluczowa i zabezpieczeniem systemu zabezpieczenia stan systemu elektroenergetycznego w Niemczech wówczas wciąż opiera się na węglu w mniejszym stopniu na gazie natomiast spojrzymy właśnie na trendy to jeszcze w 2011 roku udział węgla wynosi 43%, czyli na przestrzeni dekady spadł o niemal połowę w tym samym czasie dwukrotnie wzrósł udział energii odnawialnej 2011 roku 20% w ubiegłym roku to było 41%, a jeżeli chodzi o plany znacie, jeżeli chodzi o same zamierzenia w jaki sposób Niemcy chcieli kompensować to odchodzenie od węgla kamiennego brunatnego ciem czy rzeczywiście mieli taki pomysł, że to będą same źródła odnawialne czy to w ogóle byłoby możliwe w sytuacji tak, że kiedy przypomnijmy Niemcy rezygnują także z energii atomowej pytanie co miało zastępować czy to był ten gaz, które miał popłynąć nas w tym 2 jak to miało być czy faktycznie kontekst tego, że oba procesy przebiegają tym momencie praktycznie równocześnie to znaczy wyłączane są ostatnie elektrownie jądrowe z końcem grudnia ubiegłego roku wyłączono 3 z końcem tego roku 2022 zostaną zamknięte ostatnie 3 elektrownie jądrowe jednocześnie na przestrzeni ostatnich 13 miesięcy wyłączono wycofano z rynku elektrownie węglowe o łącznej mocy ponad 7GW także te procesy przebiegają równocześnie i założeniu nie and lukę po elektrowniach jądrowych i węglowych, które są stopniowo wyłączane w ramach pewnego mechanizmu harmonogramu, który został zapisany w ustawie, kto lukę w pierwszej kolejności zastępowane zastępować odnawialne źródła energii, ale ich przyrost jest oczywiście stopniowy jest szybki w ostatnich latach, ale przebiega wciąż zbyt wolno, żeby nie zapełnić lukę, zwłaszcza w krótkim okresie w najbliższych latach to lukę po po węglu i po elektrowniach jądrowych nie, zwłaszcza elektrownie jądrowe właśnie będzie wypełniał gaz i również pozostałe elektrownie powstały elektrownie węglowe dlatego, bo to wszystko też jest wynikiem różnych Gerry pewnych sił wszystko zależy od tego jak kształtuje cena uprawnień do emisji w ramach unijnego systemu ETS o zależy od cen surowców na giełdach jeśli gaz ziemny jest tak drogi jak w ostatnich miesiącach wówczas paradoksalnie bardziej opłaca się produkować energię z węgla niż gazu w końcu wiele zależy od tego jak szybko właśnie będzie postępował rozwój odnawialnych źródeł energii nowy rząd ma tutaj bardzo ambitne plany wg wielu ekspertów nierealistyczne mianowicie nie nowy niemiecki rząd Olafa Scholza z Olafem Scholzem na czele chce, żeby w 2030 roku udział odnawialnych źródeł energii w produkcji w zużyciu energii w Niemczech wyniósł 80% jak wspomniałem w ubiegłym roku to było 41 także tutaj to zadanie to wyzwanie jest naprawdę gigantyczne i ich wiele właśnie zależy od tego czy uda się też niemieckim władzom pokonać pewne przeciwności związane z akceptacją społeczną z nie z finansowaniem projektów związanych z energetyką odnawialną z przestrzenią pod nowe wiatraki itd. tak dalej to jest cały szereg różnych problemów które, które latają z nową zmianę, żeby zrealizować ambitne cele, bo Niemcy w chcą w ramach polityki klimatycznej, bo właśnie polityka klimatyczna jest głównym powodem nie realizacji tych tych planów przyspieszenia transformacji energetycznej Niemcy zobowiązały się ustawą z ubiegłego roku do tego, żeby zredukować emisję do 2030 roku 65% w porównaniu z 1990 rokiem ich, żeby osiągnąć neutralność emisyjną 2045 roku 5 lat wcześniej niż mogą nastąpić w całej Unii Europejskiej w no właśnie to jest bardzo myślę istotne ciekawi mnie jak pan na to patrzy w kontekście właśnie teraz tego co się dzieje z Rosją upraw dlatego tych napięć między Zachodem Rosją między NATO Rosją tego rozpychania się Rosji w Europie próby, jakby napisania pewnego porządku geopolitycznego na nowo w regionie czy to jednak dużym stopniu właśnie nie chodzi o to, żeby ocalić te bardzo ambitne założenia związane z polityką klimatyczną niemiecka, żeby kontynuować ten proces odchodzenia od węgla również, posiłkując się gazem, które miał płynąć ci pewnie jakoś tam niewielkim stopniu jednak płynie Nord Stream 2 czy czytanie chodzi właśnie o to czy to nie jest właśnie ten moment, kiedy doskonale widzimy jak ta bardzo trudna politycznie do przeprowadzenia operacja właśnie w tym momencie zyskuje naznaczeniu znacie w jaki sposób Niemcy się w pewnym sensie, pamiętając także o tym, że nawet importując węgiel importują głównie z Rosji i w jaki sposób tutaj Niemcy znali znalazły się w pewnej pułapce prawdą jest, że realizacja celów niemieckiej transformacji energetycznej wiąże się również w przejściowym okresie ze zwiększoną rolą gazu ziemnego to znaczy jeśli Niemcy chcą odejść szybciej od węgla przy jednoczesnym ryzyku przedwczesnej rezygnacji z energetyki jądrowej to w okresie przejściowym jako uzupełnienie odnawialnych energii będą potrzebowały więcej elektrowni gazowych i więcej generacji gazu ziemnego i przejściowym okresie rola gazu ziemnego niemieckimi energetycznym będzie będzie rosła szacuje się, że udział gazu może wzrosnąć do 2030 roku z obecnie 15% 2025% wówczas szacuje się, że nastąpi Peek produkcji energii z energii elektrycznej gazu ziemnego i 2 w latach trzydziestych taki jest plan niemieckiego rządu sukcesywnie elektrownie gazowe będą przedstawiane na wykorzystywanie wodoru wodoru produkowanego z odnawialnych źródeł energii w ten sposób miałaby zacząć być redukowana również rola gazu ziemnego w niemieckiej elektroenergetycznej w całej gospodarce jeśli chodzi natomiast o wpływ gazu na na na uzależnienie, które ma, które faktycznie Niemcy mają od od importu surowców z Rosji statystycznie 55 tai może zatrzymajmy tu wrócimy do INFOR po informacjach właśnie do tego do tego wątku jest 1417 łączenie i wdzięk dzięki czternasta 23 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami jest Michał Kędzierski zespołu do spraw polityki klimatycznej energetycznej Niemiec w ośrodku studiów wschodnich przed informacjami zatrzymaliśmy się na kwestii uzależnienia Niemiec od paliw kopalnych i roli gazu w tym, że uzależnieniu tutaj może parę słów poszerzenia jak to właściwie jestem z tą zależnością, bo w kontekście oczywiście całej bardzo ambitnej polityki klimatycznej i planowanego odejścia od paliw kopalnych w 2030 ósmy roku tak wątek rosyjski jest bardzo ciekawy oczywiście bardzo interesujące też z perspektywy firmy polskie jak i krajów naszego regionu, bo wpływa faktycznie na politykę Niemiec szeregu innych nie na szeregu innych obszarów i jeśli chodzi o gaz gaz jest drugim źródłem energii w Niemczech i Niemcy pokrywają własne zapotrzebowanie na gaz jedynie 5% własnym wydobyciem 95% zużywanego gazu muszą importować i Rosja odpowiada za 55% importu natomiast jeśli chodzi o zużycie tego gazu bardzo istotne jest to, żeby zdawać sobie sprawę z tego, że nie gaz jest przede wszystkim wykorzystywane w niemieckim przemyśle przemysł odpowiada za ponad 13 zużycia gazu ponad 30% przypada na gospodarstwa domowe proszę sobie wyobrazić statystycznie co drugi niemiecki mieszkanie ogrzewane gazem ziemnym natomiast na sektor elektroenergetyczny, czyli do produkcji energii elektrycznej w Niemczech zużywa się 13% gazu także sprowadzenie uzależnienia Niemiec od gazu do samej transformacji energetycznej jest pewnym rozpowszechnionym wprawdzie, ale uproszczeniem model niemiecki model transformacji energetycznej, w ramach którego rola gazu ziemnego będzie rok będzie rosnąć w najbliższych latach stanowi pogłębienie, tudzież przedłużenie pewnej zależności Niemiec uzależnienia Niemiec od gazu ziemnego natomiast nie jest przyczyną, a i tak naprawdę nie sednem problemu i błędem polityki energetycznej Niemiec w ostatnich latach było to, że nie zadbano o odpowiednią dywersyfikację źródeł dostaw dopuszczano do sytuacji, w której Rosja odpowiada za ponad połowę importu gazu ziemnego będą było to, że Niemcy nie zbudowali np. nie terminali do do sprowadzania gazu skroplonego terminal LNG w, kiedy w Polsce podejmowano decyzję o budowie terminalu w Świnoujściu w Niemczech również planowane były takie inwestycje, ale nie został zrealizowany w Niemczech panuje bowiem pewne naiwne przekonanie o tym, że Rosja jest wiarygodnym stabilnym dostawcą surowców energetycznych często przywołuje taki argument, że nawet w czasach zimnej wojny Rosja bez bez przerwy bez przeszkód dostarczała surowce energetyczne i teraz ostatnie miesiące i zwłaszcza działania Rosji zarówno wobec Ukrainy, jaki na europejskim rynku gazu to właśnie działania Rosji potęgują kryzys energetyczny w Europie sprawiają, że w Niemczech również pada mit Rosji jako tego wiarygodnego pewnego dostawcy i Niemcy zaczynają orientować, że uzależnienie od Rosji jest niebezpieczne i zaczynają myśleć o tym jak i chociaż częściowo naprawić sytuację na przyszłość, bo teraz również podobnie jak szereg innych krajów europejskich Niemcy również stały się ofiarą tej polityki tej błędnej polityki ostatnich lat tego zawierzenia Rosji jako jako pewnemu dostawcy i nasz np. teraz bardzo bardzo duże mówi się w Niemczech o tym, żeby jednak polityczne finansowo wesprzeć właśnie budowę terminalu LNG do te właśnie po to, żeby, chociaż nieco z uniezależnić od roku zmniejszyć zależność otworzyć sobie nowe okno na świat jeśli chodzi o sprowadzanie gazu skroplonego nie innych części świata jak pan sądzi jak ten moment urealnienia niemieckiej polityki odnośnie surowców może może wpłynąć także na kwestię właśnie samej energetyki, czyli tego zasadniczego tematu naszej rozmowy czy tutaj też będzie jakaś korekta czy nie nie będzie korekty dlatego, bo Niemcy zdecydowały się już wiele lat temu na odejście energetyki jądrowej to jest wynik pewnego konsensusu polityczną społecznego, który w, którego nikt nie chce już teraz podważa jedyną siłą, która polityczną, która sprzeciwia się odejść od energetyki jądrowej jest prawicowa alternatywa dla Niemiec pozostałe partie polityczne w ogóle nie podejmują tego tematu jeśli Niemcy z kolei chcą odejść od węgla, czyli najbardziej emisyjnego paliwa kopalnego w gospodarce to zdanie są tak naprawdę na na gaz ziemny z przyczyn gaz ziemny traktowany właśnie jako paliwo przejściowe otwarte jest pytanie natomiast w jakim zakresie w jakiej skali jak długo będą potrzebowali Niemcy wykorzystywać gaz ziemny jako paliwo przejściowe i tu jest właśnie szereg szereg pytań szereg szereg możliwości dlatego, bo np. nowy rząd planuje przyspieszenie transformacji energetycznej planuje właśnie radykalnie przyspieszyć tempo rozwoju odnawialnych źródeł energii jeśli faktycznie udałoby się to zrobić wówczas miałem w niemieckiej energetyce byłoby coraz mniej miejsca również właśnie na na na gaz ziemny jeśli uda się odpowiednio szybko zbudować rynek Motoru produkcję wodoru zielonego, czyli tego pozyskiwanego z odnawialnych źródeł energii wówczas również szybciej udałoby się zbijać to zależność od gazu ziemnego także w sektorze energetycznym także tu jest szereg szereg wątpliwości też czy te plany, które nowy rząd nie Olafa Scholza przedstawia są w ogóle realistyczne czy w takim tempie 2030 roku osiągnąć 80% udziału ze w zużyciu energii też, że to w ogóle realne i kiedy śledzi się ostatnie ostatni przebieg wydarzeń w niemieckiej transformacji energetycznej natomiast plan właśnie wygląda w ten sposób, że w okolicy w latach trzydziestych rola gazu ziemnego także w sektorze elektroenergetycznym miałby zaś miałoby zaś zacząć maleć topnieć w to miejsce miałby zacząć wchodzić wodór wodór produkowany zarówno w Niemczech jak ten sprowadzany jest z krajów Unii Europejskiej jako główni partnerzy wymieniani są przede wszystkim Norwegowie Holendrzy Duńczycy, ale także sprowadzane z innych regionów świata to też właśnie bardzo ważny aspekt całej debaty o terminalu o nowym terminalu LNG w Niemczech bowiem konsorcja, które planują budowę takiego terminalu mówią też o tym, że w przyszłości mogą służyć do sprowadzania właśnie wodoru np. również do też innych zielonych nośników energii co może ułatwić przyspieszyć poparcie polityczne finansowe dla takich projektów otwierałoby też długofalową perspektywę dla ich realizacji, a wracając do produkcji samej energii elektrycznej, bo widać, że w ostatnich latach ta produkcja w ogóle by już nie patrząc nawet na NATO z czego ta energia miałby pochodzić ta produkcja spada w Niemczech to jest także Niemcy przestawili się na jakiś tryb dużej i oszczędności energii elektrycznej czy też także po prostu ten spadek jest kompensowane importem energii elektrycznej, więc generalnie są w całym dalszym ciągu eksporterem energii elektrycznej netto to znaczy częściej więcej eksportują niż importują, ale to prawdopodobnie się wkrótce zmieni właśnie wskutek wyłączenia wielu elektrowni węglowych i wszystkich elektrowni jądrowych można się spodziewać w Niemczech środowiska eksperci spodziewają się, że ten zwrot z eksportera importera energii elektrycznej nastąpi prawdopodobnie w tym lub w przyszłym roku w ostatnich latach faktycznie produkcja energii elektrycznej w Niemczech nieco spadała życie również nie rozpadało, ale to jest ten trend zaczyna się odwracać bramach transformacji energetycznej zużycie energii elektrycznej będzie rosło dlatego, bo elektryfikacji będą podlegać kolejne obszary gospodarki wchodzą samochody elektryczne coraz szerzej wchodzą pompy ciepła Niemcy planują na szeroką skalę produkować wodór z udziałem odnawialnych źródeł energii to wszystko będzie powodować, że zapotrzebowanie na energię elektryczną będzie w najbliższych latach rosło szacuje się, żeby osiągnąć cele polityki klimatycznej do 2045 roku, czyli długofalowo zużycia energii faktycznie w Niemczech powinno wzrosnąć nawet dwukrotnie także ten trend obserwuje postęp w ostatnich latach zaczyna się odwracać i tutaj Niemcy będą potrzebowali znaczących inwestycji nowe moce wytwórcze przede wszystkim odnawialnych głównie stawiają na energetykę wiatrową na morzu energetykę wiatrową na lądzie i właśnie fotowoltaika tutaj jest plan szczególnie ambitne, bo to 2030 roku nowy rząd chce ponad trzykrotnego wzrostu tych mocy zainstalowanych właśnie w źródłach słonecznych dziękuję bardzo, Michał Kędzierski z zespołu do spraw polityki klimatycznej energetycznej Niemiec w ośrodku studiów wschodnich był państwa i moim gościem jest czternasta 33 za chwilę informacje program przygotowała Martyna Osiecka oraz Tomasz Kopka zaś realizowali Szymon waluta i Kacper Gonera Zwiń «

Raport "Niemieckie pożegnanie z węglem" - a co Niemcy powitają w zamian?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 10:00

Najnowsze Podcasty

"Dostać się legalnie do bezpiecznego kraju to cud". Jak pomagać migrantom wypchniętym z granicy polsko-białoruskiej?

"Obniżenie cen paliw pomogło spaść inflacji. Teraz my putindezinflację"

D. Standerski, Lewica: "Proponujemy żeby świadczenie 500+ wzrastało też o wskaźnik inflacji"

Największym przegranym rozgrywki o komisję jest prezydent - Anna Materska - Sosnowska, Michał Sutowski

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL