Maciej Zakrocki przedstawia to dobry wieczór we wtorek 8lutego igrzyska olimpijskie czasów nowożytnych zawsze miały jakiś kontekst i zawsze były splecione z polityką oczywiście najczęściej przywołujemy w Berlinie 1936 roku no bo rzeczywiście to co naziści wyczyniali by pokazać wielkość trzeciej rzeszy przechodziło ludzkie pojęcie z kolei inną polityką, ale też jakże czytelną musieli zmierzyć się sportowcy w 1952 roku w Helsinkach w szczytowym okresie stalinizmu, który
Rozwiń »
opanował i sparaliżował tzw. kraje demokracji ludowej polskiej florecistka Anna Włodarczyk groziło odesłanie do kraju, bo amerykańska dziennikarka sfotografowała ją, gdy nalewał sobie do szklanki Coca-Colę napój symbol amerykańskiego imperializmu szanująca się sportsmenka nie powinna tego świństwa brać do ust najtragiczniej polityka dała znać o sobie w 1972 roku, gdy do wioski olimpijskiej w Monachium wtargnęli terroryści z Palestyńskiej organizacji czarny wrzesień i wzięli zakładników sportowców z Izraela po serii błędów i polityków i policji wojska życie straciło w sumie 17 osób Avery Brundage prezydent Międzynarodowego komitetu olimpijskiego wygłosił potem przemówienie, z którego cały świat zapamiętał to zdanie GM z matką Łon potem był bojkot Zachodu igrzysk w Moskwie po radzieckiej agresji organista no i z rozkazu Kremla 4 lata później socjalistyczny wschód zbojkotował igrzyska w Los Angeles tak to jest do dzisiaj zaledwie kilka dni temu mieliśmy otwarcie zimowych igrzysk w Pekinie, na które z przywódców wolnego świata pojechał tylko Polski prezydent Andrzej Duda dla pozostałych obecność wśród dygnitarzy komunistycznej partii Chin odpowiedzialnej za łamanie praw człowieka było trudnym do zaakceptowania wyborem, choć trzeba jednak pamiętać, że ten sam świat i ci sami politycy bez obrzydzenia robią z tymi samymi ludźmi interesy liczone w miliardach wszystkie wspomniane przykłady ich lista jest wielokrotnie dłuższa zawsze wywoływały to samo pytanie co mają z tym zrobić sportowcy, dla których start w igrzyskach mediach może mistrzostwo hymn podczas dekoracji to marzenie życia czemu tak musi być, że eksportowe los albo zależy od politycznej decyzji albo muszą się zmagać z jakąś presję ze strony tych, którzy pytają nie przeszkadza wam to, że startujecie na stadionach, na których wykonywano karę śmierci strasznie to trudne i tak wygląda od końca dziewiętnastego wieku, kiedy to de Coubertin zorganizował pierwsze nowożytne igrzyska właśnie teraz, gdy sportowcy rywalizują w Chinach ukazała się bardzo ciekawa książka Daniela Lisa, który znakomicie splótł dzieje świata z losami konkretnych sportowców, który znalazł mnóstwo kapitalnych przykładów ilustrujących ten okropny splot polityki i sportu na marginesie przykład florecistki Andy Włodarczyk z Coca-Colą pochodzi z tej książki no właśnie dzisiaj, gdy za-li ja kału Dawid Kubacki z rąk Mai Włoszczowskiej, która też w Pekinie tylko 14 lat temu zdobywała srebrny medal olimpijski odbierał swój medal chcę państwu zaproponować spotkanie z Danielem lisem jego książką pt. stulecie przeszkód Polacy na igrzyskach jestem pewien, że będzie to ten odcinek wtorkowej audycji, w której spotykamy się historią Polski, które państwa za urocze przy okazji przypominamy o podcastach można dzięki nim dał edycji wrócić czy polecić tym, którzy ją jakimś cudem przegapili Daniel Lis już za chwilę się pojawi, ale najpierw jeszcze mam dla państwa jak zawsze subiektywny przegląd informacji dnia Maciej Zakrocki przedstawia rząd wydaje kolejne setki tysięcy na głupią i kłamliwą kampanię od drogiej energii w Polsce za sprawą unijnej polityki klimatycznej, a tymczasem na Litwie, która też jest w unii europejskiej w styczniu energia elektryczna potaniała o 13 to zasługa wietrznej pogody, która napędziła produkcję licznych siłowni wiatrowych średnia rynkowa cena energii elektrycznej na Litwie w styczniu w porównaniu z grudniem spadła dokładnie o 31% do 145EUR i 910 centów za megawatogodzinę w pozostałych republikach bałtyckich, które także inwestują dużo OZ prąd był jeszcze tańsze, a od 143EUR i 80 centów w Estonii 14170 w ciągu miesiąca prąd na giełdzie Nord Pol potaniał o 37% spadek cen na Litwie spowodowany był wiecznym styczniem turbiny wiatrowe wyprodukowały rekordową liczbę prawie 200 giga Wato godzin energii elektrycznej to była jedna z głównych przyczyn zmniejszenia produkcji energii elektrycznej w elektrociepłowniach i spadek cen prądu warto przypomnieć, że u nas znakomicie rozwijała się energetyka wiatrowa, ale obecny rząd postanowił ten na lądzie te wiatraki zlikwidować w projekcie o nazwie Polska energetyczna polityka przepraszam energetyczna Polski 2040 roku, który zaprezentowano w listopadzie osiemnastego roku napisano wprost wszystkie funkcjonujące dziś w Polsce farmy wiatrowe trafią na złom do 2035 roku, a na ich miejsce nie powstaną już nowe wiatraki, choć później się nieco pamiętano to ten rodzaj inwestycji został przyblokowany, a dzisiaj winna drogiej energii jest oczywiście Unia może ktoś pojedzie na Litwę na korepetycje Maciej Zakrocki przedstawia rosyjski Sąd Najwyższy zlikwidował partie dobrych uczynków pełna nazwa partii to partia dobrych uczynków ochrony dzieci kobiet wolności przyrody i emerytów przeciw przemocy wobec zwierząt tam likwidację Sąd Najwyższy wykonał na wniosek Ministerstwa Sprawiedliwości przyczyną likwidacji było to, że nie uczestniczyła partia w wyborach tak poinformował rosyjski Sąd Najwyższy zgodnie z programem partii przyjętą w 2014 roku i umieszczony na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości głównym celem ugrupowania było spełnianie dobrych uczynków statut partii stanowił, że nie jest ona partią opozycyjną i wspiera wszystkie pozytywne przedsięwzięcia prezydenta rządu federacji rosyjskiej w 2013 roku partia dobrych uczynków wskazała 13 kandydatów w wyborach lokalnych nie uzyskała jednak żadnego mandatu i proszę okazuje się, że nie warto spełniać dobrych uczynków tylko trzeba jak inni wciskać kit obiecywać gruszki na wierzbie przede wszystkim walczyć o mandat czy to we władzach lokalnych czy centralnych jak ta polityka jest okropna Maciej Zakrocki przedstawia komisja europejska przedstawiła dziś kompleksowy zestaw środków mających zapewnić Unii bezpieczeństwo dostaw odporność i wiodącą pozycję technologiczną w zakresie technologii i zastosowań półprzewodników tzw. europejski akt w sprawie chipów zwiększy konkurencyjność odporność Europy oraz pomoże w osiągnięciu zarówno transformacji cyfrowej jak i ekologicznej ostatnie światowe niedobory półprzewodników spowodowały przymusowe zamykanie fabryk w wielu sektorach od produkcji samochodów po urządzenia medyczne np. produkcja w sektorze motoryzacyjnym w niektórych państwach członkowskich spadła rok temu o 13 uwypukliła to skrajną globalną zależność łańcucha wartości półprzewodników od bardzo niewielkiej liczby podmiotów działających w złożonym kontekście geopolitycznym pokazuje również jak wielkie znaczenie mają półprzewodniki dla całego europejskiego przemysłu i społeczeństwa europejski akt w sprawie chipów będzie opierać się na mocnych stronach Europy, a więc wiodących organizacjach sieciach badawczo technologicznych, a także wielu pionierskich producenta sprzętu i będzie zawierać rozwiązania mające eliminować wciąż istniejące słabości doprowadzi do powstania dobrze prosperującego sektora półprzewodników od badań naukowych po produkcję i odporny łańcuch dostaw przewodnicząca komisji europejskiej Ursula von Klein przy okazji prezentacji tego aktu powiedziała europejski akt spali chipów będzie przełomowym czynnikiem wpływającym na globalną konkurencyjność jednolitego rynku europejskiego w perspektywie krótkoterminowej zwiększymy naszą odporność na przyszłe kryzysy, umożliwiając przewidywanie zakłóceń w łańcuchu dostaw ich unikanie w perspektywie średnioterminowej pomoże to uczynić Europę lidera przemysłowego w tej strategicznej branży europejski akt w sprawie chipów to wizja strategiczna inwestycyjna kluczem do sukcesu są jednak europejscy innowatorzy na światowej klasy badacze ludzie, którzy przez dziesięciolecia zapewniali rozwój naszego kontynentu no to teraz tylko trzeba jak najszybciej przejść od tego co napisano na papieży to linii produkcyjnej Maciej Zakrocki przedstawia dzisiaj przypadła siedemdziesiąta pierwsza rocznica wykonania wyroku śmierci na mjr. Zygmuncie wszędzie lekarzu tzw. la czy nazywanym upaść u skazanym za działalność antykomunistycznym podziemiu w związku z tym marszałek Elżbieta Witek wezwała w sejmie do uczczenia minutą ciszy straconego major no i teraz to wezwanie właśnie jest naszym cytatem dnia Wysoka Izbo w 71 lat temu więzieniu na Mokotowie strzałem w tył głowy zamordowany został mjr Zygmunt Szendzielarz Łupaszka dowódca piątej wileńskiej brygady armii krajowej wraz z nim komuniści zamordowali 3 innych oficerów towarzyszy walki o płk. Antoniego Olechnowicza są zdaniem chadecki ppor. Lucjana Minkiewicza są zdaniem Wiktor i kpt Henryka Borowego Borowskiego pseudonim uczniem uczcijmy pamięć minutą dziś część posłów po wystąpieniu Pani Marszałek skandowała część chwała bohaterom, a część wyszła w proteście, dlaczego upamiętnienie Łupaszki wzbudziło takie emocje zapytaliśmy historyka prof. Adama Reszczyńskiego Uniwersytetu SWPS oko Press w czerwcu 1944 roku w litewskiej wsi drobinki oddziały armii krajowej pod dowództwem Łupaszki zamordowały od 2030 osób w tym kobiety dzieci, a więc komuniści oczywiście powoli zbrodnie, zabijając żołnierzy wyklętych w tym samego Łupaszka natomiast nie zmienia faktu, że wielu z tych wyklętych, wliczając to ważka niekoniecznie nadaje się na pomnik, a wielu z nich oprócz tego, że walczył z komunizmem miało także na sumieniu rozliczne zbrodnie na ludności cywilnej też oczywiście doskonałe pytanie czy należy czy wolna Polska wolna Rzeczpospolita powinna ich czcić bardzo dziękujemy, a teraz już pora na główny temat audycji Maciej Zakrocki przedstawia jest już z nami zapowiadany gość pan Daniel Lis redaktor książek z dziedziny literatury faktu przed wszystkim reportaży biografii reporterskich no oczywiście autor książki stulecie przeszkód Polacy na igrzyskach dobry wieczór dobry wieczór zawsze, kiedy audycja na zbudowana jest na książce zaznaczam, że nie jest intencją ani moją Dani ani Małgorzaty Wólczyńskiej wydawczyni, żebyśmy próbowali autorem książki opowiedzieć, bo najlepiej jak słuchacze ją po prostu przeczytają natomiast na pewno dobrze jest ją trochę podpowiedzieć no ja jeszcze na dodatek wyciągam zawsze książki to jakoś szczególnie zwróciło moją uwagę ich na tę okoliczność będę właśnie pana troszkę dzisiaj niepokoju chciałbym zacząć tak jak zaczyna się sztuka, czyli od początku, ale już wyjaśniłem, że to nie znaczy, że tak będzie wyglądała nasza audycja ale dlaczego od początku, dlatego że wydaje mi się, że to co zaproponował pan w tym pierwszym rozdziale, którego bohaterem jest pan Adam Królikiewicz i jeździec dałem się, że to jest właśnie taki ciekawy przykład pokazania jak sport szczególnie w takim dziwnym historycznie trochę okresie, kiedy to powstaje państwo polskie i na dodatek ogromny wpływ na to powstanie tego państwa mieli żołnierze jak się to wszystko splatały jak ja jak z dzisiejszego punktu widzenia dziwne jest to, że właśnie żołnierze w mundurach stanowią trzon reprezentacji kraju że, że jeżdżą na przypadkowych koniach niektóre konie jeszcze przed chwilą śmigały po po liniach frontu pierwszej wojny światowej wcale nie były jakoś szykowane na koniec sportowy, a mimo to udaje się mieć jakiś sukcesy, gdyby pan tę specyfikę właśnie tamtego czasu tej postaci pana Królikiewicza tak krótko nam naświetlić, bo już jak powiedziałem szczegóły słuchacze znajdą w książce zaczynają się na tym zdaniu, które pan powiedział o wyjątkowości historycznej danego czasu mam wrażenie, że każda epoka jest jakimś sensie wyjątkowa właśnie taka dziwna, jeżeli patrzymy na nią z pewnej perspektywy też coś co podobało mi się prace nad książką rzeczywiście historia Adama Królikiewicza jest fascynująca dla nas dzisiaj, dlatego że trzeba cofnąć się w historii o ponad 100 lat i spojrzeć na tę Polskę taką, która dopiero się rodzi odzyskuje niepodległość stawia pierwsze kroki również w ruchu olimpijskim nie z perspektywy podręczników czy takich najważniejszych działań politycznych tylko z perspektywy właśnie jeźdźca, który jako młody chłopak trafił na wojnę nie umiał jeździć w ogóle zaciągnąć do Kawalerii, dlatego że potrwały muszę mundury ten oddział Kawalerii, do którego się w ogóle zaciągną nie miał koni, więc jeździec, który nie umiał jeździć konno wyruszył na wojnę z oddziałem Kawalerii, który nie miał koni i dopiero w praktyce tej tej jazdy konnej uczył to znaczy na wojnie na na frontach w kolejnych bitwach później Polska odzyskuje niepodległość, ale też nie jest taki koniec, jaki my sobie dzisiaj wyobrażamy to znaczy koniec pierwszej wojny światowej to nie jest 11 listopada i kiedy jest tego niszowego była Polska na pierwszy tak tylko kolejne lata to była w zasadzie improwizacja i to dotyczy zarówno działań politycznych budowania państwa ujednolicania go po połączeniu ziem z 3 zaborów, ale dotyczy również udziału w ruchu olimpijskim trzeba dodać, że Polska była niesamowicie biedna w tamtym czasie i w zasadzie nie było niczego nie było koni tak jak pan wspomniał konie, które były wykorzystywane w jeździectwie to były konie, które nabyły koni, które były wykorzystywane do walki na froncie albo do tego, żeby ciągnęły różne materiały potrzebne żołnierzom państwa zachodnie, które startowały w tamtym czasie w jeździectwie miały dużo łatwiejszą sytuację, bo były konie hodowlane były wy też hodowcy nie zostali grabienie przez armię, które na prawo lewo szalały tak jak na ziemiach polskich w tamtym czasie, więc sukcesy jeździectwa i tego, że właśnie byli żołnierze wynikają m.in. z tego, że armia była pierwszą potrzebą państwa, które musiało wywalczyć sobie granica i względną stabilizację ogromną częścią budżetu państwa była też były też wydatki na na wojsko, więc żołnierze byli w pewnym sensie elitą, a już, zwłaszcza ci, którzy tak jak Adam Królikiewicz byli członkami pierwszej brygady Legionów, więc myślę, że to jest główny powód i też bardzo też dobry moment, żeby przeczytać fragment książki, a przy okazji w ten sposób na znowu słuchaczom by dać wyobrażenie co mogą w niej znaleźć poza właśnie tymi opisami dotyczącymi przygotowania zawodników w tym wypadku również koni do zawodów do organizacji pieniędzy na wyjazd wreszcie same zawody w końcu ta rywalizacja z medal tak w przypadku pana Adama Królikiewicza czy 33 jest na igrzyskach w Paryżu w ale a, ale propos tej tej pozycji, którą on miał niejako sportowiec tylko właśnie żołnierz pisze pan w pewnym momencie tak, gdy Adam Królikiewicz nosi mundur nie powinien przebywać w lokalu gorszej kategorii nocować w taniej kwaterze zajmować w teatrze odległych miejsc siadać na ulicznej ławce stać długo przed witryną sklepu Kargowa się o ocenę towaru jeśli zamierza jechać pociągiem to nigdy drugą lub trzecią klasą jeśli tramwaje nie powinien siadać dzięki temu uniknie niezręczności, gdyby później chciał komuś ustąpić miejsca, a fundusz galowy Madame powinien podróżować wyłącznie dorożką lub taksówką tak dalej też bardzo ciekawy opis, jaki warunki musi spełniać kandydatka na żonę takiego pana pana Adama wybór małżonki jest ważne, bo pani porucznikowi kapitanowi czy pułkownikowi ma się nie tylko zajmować domem wychowywać dzieci, ale też dbać o prestiż męża na gruncie towarzyskim podczas przyjęć rautów balów w karnawale nawet kilku tygodniu ma się prezentować nienagannie i mieć pod poprowadzić konwersację na odpowiednim poziomie w przyjąłem ten fragment właśnie bo, bo się wydaje, że to co jest dużą wartością tego co pan nam zaproponował jest jest cała masa strasznie ciekawych informacji, których normalnych podręcznikach historii nie znajdziemy, które tak dużo mówią o epoce o czasie który, który pan opisuje to może przejdźmy teraz do Berlina, ale też nie tyle może z punktu widzenia tego co dla wielu słuchaczy jest pewnie już znane, że to są te igrzyska i hitlerowskie, że to jest ta próba pokazania światu wyższości rasy aryjskiej, że wreszcie są tam incydenty jak chociażby cała historia sesji w USA tak dalej, aczkolwiek zwraca pan uwagę na fakt, że pojawił się w Polsce temat wyjazdu skurcz owców na te igrzyska w szczególnie żydowskiego pochodzenia co więcej opisuje pan historię 1 ze sportowców, który pojechał, a potem środowisk żydowskich od niego odwrócił tak to jest historia boksera, żeby cena od końca, a dla mnie ten rozdział cały był fascynujący, dlatego że mam takie poczucie po zapoznaniu się z setkami artykułów prasie przedwojennej, że nasza historia dzisiejsza tych igrzysk jest jednak przekłamane to znaczy wszyscy wiemy jak pan wspomniał o tym, że była to, żeby to brunatne igrzyska się z tym wiązało, ale jednak problem polega na tym, że w tamtym czasie mało komu to przeszkadzało bardzo wielu sportowców, którzy tam jechali dobrze wspominali bezpośrednio po tych igrzyskach udział w nich to co tam to byli widzieli dziennikarze zachwycali się w tamtym czasie organizacją tych igrzysk gościnnością Niemców nowinkami technologicznymi, które się pojawiały te wszystkie fakty, które znamy dziś czy opinię czy wrażenia sportowców, które dzisiaj są powszechnie przytaczane to są reguły wspomnienia powojenne chodzi tutaj, chyba że wejdę wejdę słowo, bo to rzeczywiście bardzo zaskakujący, o czym pan mówi, ale też przywołuje pan szansy wypowiedź pani Marii Kwaśniewskiej z lat dziewięćdziesiątych, która mówiła dziś tego nie musiał kryć, że w 1936 roku podczas igrzysk olimpijskich w Berlinie i termin imponował same igrzyska były dla mnie najpiękniejszym przeżyciem, chociaż powszechnym odczuciu uważa się za obrzydliwą brunatną olimpiadę z fasadowym przepychem do już, oddając panu głos przywoływana walka boksera Henryka Chmiela Chmielewskiego Chmielewskiego z amerykańskim pięściarzem Jimem Clarkiem tam jest ewidentnie niemiecka publiczność staje po stronie Polaka podczas ostatniej przerwy kilkanaście tysięcy osób wypełnionej do ostatniego miejsca Deutsch land hale skanduje no jest pole NIK walorem, czyli jeszcze Polska nie zginęła no bardzo sympatyczny gest tak tak relacjonowanych to gazety w tamtym czasie no w tych gazetach można znaleźć wiele faktów, które dzisiaj czytane wydają się zupełnie nieprawdopodobne m.in. że w wiosce olimpijskiej dentyści chętnie stawiali olimpijczykom złote zęby co no prze wszystkim co wiemy o Holokauście brzmi no upiornie, ale też zupełnie nieprawdopodobnie jednak przed sportowym takie informacje się pojawiały tak publiczność niemiecka w relacjach przedwojennych sprzyjała przede wszystkim wszystkim sportowcom nawet zespołem, który o, którym dzisiaj lubimy myśleć Amerykanie też lubią myśleć, że był bardzo niemiło witany na stadionie olimpijskim no w tamtym czasie, gdy przejeżdżał przez nich dobrze pamiętam Hamburg, gdy tylko ekipa amerykańska przypłynęła do Niemiec do trzeciej rzeszy no, gdy Niemcy skandowali jego imię na ulicy, więc to był taki czas w Berlinie, w którym nawet 1 dziennikarzy stwierdza, że rewolucja hitlerowska została zawieszona na jakieś 2 tygodnia również po to, żeby opinii międzynarodowej zamydlić oczy, bo to był czas, kiedy prześladowań w Niemczech już trwały już były obowiązywał już ustawy norymberskie byli prześladowani Żydzi były obozy koncentracyjne, a więźniów obozów koncentracyjnych z dróg którymi turyści na igrzyska mogli jechać kazano usuwać z tura ta kwestia właśnie jak dyskusji, która się w Polsce toczyła z udziałem środowisk Żydów polskich czy powinni narzekać właśnie sportowcy skoro już jest są to Niemcy po uchwaleniu właśnie ustaw norymberskich tak z informacji, które znalazłem wynika, że Żydzi byli jedyną grupą, która podnosiła temat bojkotu tych igrzysk w Polsce polskie władze nie były tym zainteresowane w tamtym czasie natomiast żydowskiej gazety z wyjątkiem 2 tytułów zdecydowały się na niepublikowanie żadnych relacji z Berlina no i jeden z tych jedno z tych gazet, która zdecydowała też w jakim sensie może na dobre wyszło, dlatego że na znalazłem tam informacja o tym, że w Berlinie niemiecka opozycja próbuje przemycać ulotki, które wyglądają tak jak oficjalne ulotki olimpijskie, ale mają też informację taką prośbą, żeby turyści, którzy przyjeżdżają na igrzyska do Berlina mieli oczy i uszy szeroko otwarte, bo o w trzeciej rzeszy dzieją się po prostu niedobre rzeczy no dziś wiemy, że to nie zostało do końca zrealizowane to znaczy nie było tak jak po wojnie część sportowców lubiła twierdzić, że od początku wiedzieli co się w trzeciej rzeszy dzieje zresztą część tej historii tak Maria Kwaśniewska, którą pan przywołał rzeczywiście jest wyjątkiem Lee rzeczniczka, która zdobyła medal tak i jest znana z en zaś ewentualna tak ze spotkania z Hitlerem i innymi nazistami natomiast i rzeczywiście bardzo zaimponowała tą wypowiedzią, bo on wydaje się, że to jest wypowiedź bardzo pod prąd tego co co chcielibyśmy myśleć o tym jak my byśmy zachowali w takiej sytuacji, a też część sportowców może inaczej powiem władzy władzy PRL propagandzie peerelowskiej bardzo na rękę były te wspomnienia zrewidowane dotyczące igrzysk w Berlinie, dlatego że w 1972 roku były również igrzyska w Monachium to była Republika Federalna Niemiec, więc druga strona żelaznej kurtyny i władzom polskim bardzo zależało na tym, żeby przypominać o Berlinie 3006. roku, żeby pokazywać, że te są no te wrogie Niemcy cały czas intencja Niemców przy organizacji igrzysk 71002. roku była oczywiście inna znaczy dla nich to miał być nowy początek oni chcieli się odciąć od od tych nazistowskiej i przez grube linie i pokazać jako nowoczesne otwarte państwo no właśnie tak już tylko informacyjnie bowiem, że tam historia wspomnianego przez pana boksera szansę dla lot kolca bardzo ciekawie pan opisuje ona też ma swój ciąg dalszy powojenny trudny dlatego człowieka oskarżany o kolaborację w czasie wojny, ale to już odsyłamy do do książki, bo właśnie tam jest wszystko bardzo dokładnie opisane tak, że tylko dodam, że jego historia rzeczywiście porażająca, dlatego że on pojechał do Berlina od samego początku wydawało się, że jest szansa, żeby wystartował, ale taki 1 niuans, który powoduje, że można mieć perspektywy czasu co do tego wątpliwości to znaczy nie dostał stroju reprezentacji i to powoduje, że możliwe, że od początku było wiadomo, że tam nie wystartuje trudno powiedzieć, ale jego historia rzeczywiście wydaje się, że naświetla też te igrzyska, bo głównymi bohaterkami tego rozdziału są dla mnie 3 lekkoatletki która, które w Berlinie Polskę reprezentowała no też, jakie tu też odsyłamy do książki to w takim razie też są na drobne uzupełnienie uzupełnieniem pozwolę, bo to też jest informacja dość niezwykła, że kiedy pan Roth, choć wrócił z Berlina to za niepodporządkowanie się bojkotowi, jakby ustalanego przez władze żydowski został wydalony z żydowskiego związku ze serów, a część kibiców jak pan pisze bezpowrotnie się od niego odwróciła, a dziś najgorzej no tak przenieśmy się do okresu po drugiej wojnie światowej pierwsze igrzyska Londyn 1948 i tu też na początek może taka ciekawostka, którą pan zamieszcza Ależ właśnie tam jest w tej książce tyle takich fajnych rzeczy przepili przywoła ją jeszcze przed wyjazdem Polski komitet olimpijski przygotował dla sportowców ściągę z angielskich zwyczajów i właśnie można by powiedzieć już teraz mówi od siebie do tego 10 przykazań to jest 10 punktów Kręcina teraz skojarzyło pierwszy pamiętaj, że napis na ósmą King nie palić ściśle obowiązuje w 2 nie gniewaj się jeśli znajomy nie zdejmie przy przywitaniu kapelusza i nie podać ręki 3 pamiętaj, że ruch uliczny z lewej strony dlatego Kopacz najpierw wprawo potem w lewo skoro ma zamiar przejść przez jezdnie i 4 we wszystkich kawiarniach barach, otrzymując szklanka lemoniady lub herbaty płacz z góry 5 wszelkie kolejki kolejność przy wsiadaniu i wchodzeniu obowiązują ściśle i bezwarunkowo wcześniej bądź zbyt uprzejmy jeśli jednak masz kogoś przeprosić powiedz jedno słowo sorry 700 dziennie musi być ogolony i 8 twoje buciki muszą być jak najlepiej oczyszczone i 9 ściśle przestrzegać nacisnął and czy nie wchodzić i 10 pamięta w każdym momencie jesteś Polakiem musisz godnie reprezentować barwy naszego państwa o tyle wydaje się, że to jest z 1 strony bardzo takie interesujące, że tego typu ściąga Polski komitet olimpijski szykował, ale z drugiej strony na sąd tutaj takie punkty, które pokazywały, że tak, jakbyśmy mieli jakiś problem trochę czy poczucie odstawania takiego cywilizacyjnego nowo, jeżeli codziennie musi być ogolony twoje buty muszą być oczyszczone to właściwość odpowiedzieć, a dziwna rzecz takie rzeczy pisać jako jako jakiś rodzaj przekazania chyba tak było, ale te kraje myślę, że to jest takie zagadnienia, które towarzyszy nam od samego początku udziału Polski ruch olimpijski w no może tak, chociaż to jest już sytuacja trochę trudniejsza jeszcze trudniejsza będzie w Helsinkach, o których zaraz ale, ale co dużo mówić nie dość, że Polska jest dramatycznej sytuacji po drugiej wojny światowej w sensie swojego swojej kondycji finansowej, ale przede wszystkim jest to moment, kiedy stajemy się państwo Mości już jesteśmy w demokracji ludowej no i na dodatek ta bieda, której pan pisze też nie wszyscy pamiętamy, że w wielkiej Brytanii po drugiej wojnie światowej żywności relacjonował na naj pisze pan ciekawe rzeczy jak to właśnie poszczególne ekipy przywożą własny prowiant po prostu na te igrzyska tak to było takie igrzyska, które dziś są w wielkiej Brytanii wspominany jako igrzyska oszczędnościowe i sytuacja była na tyle trudna, że nie wybudowano nawet 1 wioski olimpijskiej tylko sportowcy byli sprowadzani po różnych koszarach najczęściej wojskowych zresztą było to powodem następnych konfliktów można powiedzieć, że atmosfera nie była zbyt olimpijska, dlatego że zdarzało się, że sportowcy najpierw zostali zakwaterowani w jednych koszarach, które miały lepsze warunki, a później byli przenoszeni do innych np. na przedmieściach do tego część sportowców uważała, że powodem jest ich rasa to znaczy, że spoza Europy sportowcy są traktowani gorzej część zawodników miała pretensje do tego do organizatorów, że dobrze traktują Włochów, którzy dopiero co przegrali wojnę i to uczciwa w tych igrzyskach mogli wziąć udział Niemcy zostali ukarani za drugą wojnę światową w ten sposób podobnie nie było Japończyków przy czym no to jest rasizm tamtych czasów, ale działa też do takiej sytuacji dotarł do takiej relacji, że część zawodników koreańskiej została pomyślana z Japończykami i miał dość niemalże do bójki w barze na na tle właśnie wspomnienie świeże wspomnień wojennych ostatecznie do niej nie doszło, dlatego że policja interweniowała wystarczająco szybko, ale też być może, dlatego że ci zawodnicy z Korei to byli akurat zapaśnicy i być może ten awanturnik nie miał wielkich szans ta sprawa jeszcze bardziej skomplikuje właśnie w Helsinkach wspomnianych 502 roku, bo to wtedy mamy sytuację, w której są 2 państwa niemieckie właśnie powstają 2 państwa koreańskie tym czasie no i pojawia się rzeczywiście też problem, kto jest reprezentantem na kogo tak czy czegoś takiego kraju, ale też przynajmniej z punktu widzenia polskiej historii to już jest czas takiego do ostrego stalinizmu w naszym w naszym kraju pisze pan oczywiście, czyli myślę, że też wielu z nas zdawał sprawy, że przewodniczącym polskiego komitetu olimpijskiego płk. Polina eminencji jest tak na pewno sprawę Radzieckim oficerem pełniącym obowiązki Polaka, ale to rzeczywiście w sytuacji zupełnie niebywała myślałem, że ten sport no poza tym rzeczywiście był politycznie pod kontrolą władzy ale, żeby wziąć taki numer zrobić by szefem PKOL był płk Radzieckiego słabe niestety to taki czas re w zasadzie bardzo trudno znaleźć jakieś optymistyczne wiadomości z tamtego okresu i dotyczy też sportu no czytanie gazet akurat początku lat pięćdziesiątych jest też o tyle trudna, że one wszystkie te się kompletnie niewiarygodne to znaczy nawet te niesamowite, dlatego że dziennikarstwo sportowe, jeżeli ja bym się tylko do do rubryk sportowych ograniczyć w latach trzydziestych niesamowita to znaczy relacje z Berlina z 3006. roku naprawdę to była przyjemność czytać natomiast jeszcze w czterdziestym ósmym roku ten język relacji był całkiem pojemnym różne ciekawostki można było tam znaleźć natomiast w pięćdziesiątym drugim roku w czasie największego stalinizmu rzeczywiście nawet czytanie gazet przestanie sprawiać przyjemność ich tam część informacji daje to po prostu radziecką czytanka nie można ufać w zasadzie żadnej informacji która, która jest podawana propagandę bardzo nachalna udało się z tego byłem bardzo zadowolony udało się dotrzeć do gazety dziennik Polski dziennik żołnierza, która była gazetą wydawaną od wielkiej w wielkiej Brytanii przez polską emigrację i dzięki tej Gazecie udało mi się spojrzeć zarówno na igrzyska w Londynie jak w ratingach pięćdziesiątym drugim roku z polskiej perspektywy, ale jednak nieskażonej propagandą komunistyczną, więc troszkę udało się też odczarować ten pan ten obraz właśnie radzieckiej czytanki nowelizuje też pamiętać dziki i to też coś, o czym właściwie czytając książkę, odnosząc się do każdej epoki, że zawsze jest jednak jeszcze gdzieś, a może przede wszystkim sprawa po prostu tych sportowców którzy, którzy są w tej sytuacji są to wplątani oni mają świadomość, że to wszystko jest takie, jakie jest, ale z drugiej strony ciężko harują chcą po prostu pokazać chcą wygrać i i cały ten bełkot tam wyższości takiego czy innego ustroju z licznymi tak pisze wydaje większość ma gdzieś no bo było bo, bo kluczowa jest rywalizacja i o tym też ciągle trzeba trzeba pamiętać jeśli się nawet właśnie sięga po opisy oficjalnej propagandy tamtego tamtego czasu może to po prostu byli ludzie często fajni ludzie lub, którzy po prostu chcieli wygrywać w tak czas nie za bardzo mieli wybór, jeżeli w ogóle chcieli wyjechać na zawody z z kotami to jest w ogóle trudny temat, bo sportowcy nigdy nie decydują o tym gdzie igrzyska będą się odbywały, więc zarówno, jeżeli chodzi o Berlin, jakie później o tak mocno związana z 80 tych dokładnie to temat jest bardzo skomplikowany teraz też temat wrócił przy okazji zimowych igrzysk w Pekinie, które trwają nad jest bardzo trudna na pewno na pewno szczególnie trudne z perspektywy sportowców, bo tak jak mówię oni nie decydują o tym gdzie ta igrzyska się odbywają mam ogromny szacunek dla sportowców, którzy mimo wszystko zabierają głos i nie są obojętni, ale wydaje się, że największe pretensje należałoby mieć tutaj do ludzi, którzy o tym decydują no tak to na pewno też propos tego igrzysk zimowych polecam państwu rozdział, w którym pojawia się postać Heleny Majcher też niezwykła historia takiej dziewczyny w tej aferze Pilarczyk to właśnie późnym wieku przecież pan to przy przy przywołuje ona ma 22 lata jak dopiero w ogóle składały się na nogi prawda potem udaje się jednak jej być nie tylko medalistką olimpijską, ale też rzeczywiście naszą czołową sprinterką na na łyżwach z sukcesami, które osiągała przez wiele wiele lat, a to co jest szczególnie sympatycznej co też pan przywołuje to, że nawet już bardzo można siedzieć w zaawansowanym wieku startuje w zawodach właśnie dla dla seniorów w 2002 roku w norweskim Hamar kończy karierę w wieku 72 lat w startując, startując z 1kwietnia będzie obchodził dziewięćdziesiąte pierwsze urodziny także to też okazja, żeby pamiętać o tej postaci, ale teraz chciałbym, żebyśmy się przenieśli do domu nasi, o których pan wspomniał o mały wstęp już był, jaki to były igrzyska w no ale oczywiście do Monachium nam się kojarzy też i to jest oś całego rozdziału pana książce z zamachem terrorystycznym na część ekipy izraelskiej zamachu dokonanym przez palestyńskich terrorystów i wydaje się że, że zrobił pan rzecz nieprawdopodobną i szalenie ciekawą, tłumacząc trochę, że im że, pisząc książkę to trzeba przecież poszukać jakiegoś jakieś w Polskiej historii, żeby to się lepiej czytało polskiemu polskiemu czytelnikowi ile w tym do księguje się pan do historii i 2 osób, które są wprost z polską związane, a tu w Monachium są w ekipie państwa Izrael proszę przyjąć tę historię jest jest niezwykła tam też to było duże zaskoczenie założyłem na samym początku, że będę pisał też jak podtytuł książki mówi Polacy na igrzyskach o Polakach przede wszystkim o polskich medalista, bo chciałem sobie ograniczyć tych kilku tysięcy sportowców, którzy na igrzyska pojechali z Polski wybór i przeglądają igrzyska jednak drugi wiedziałem o zamachu na nasze bardzo ceni się Spielberga, który opowiada o reakcji rządu Izraela na wydarzenia z Monachium właśnie na ten zamach jednak od początku wiedziałem, że ta historia nie wiąże się z historią Polski za bardzo i szukają raczej takiego bohatera, dla którego ten zamach mógł być jakoś istotne w tym sensie, że może znał kogoś kto, kto był w ekipie Izraela i na wszelki wypadek w zasadzie zajrzałem na hasła Wikipedii anglojęzycznej Brańska fizycznej niemieckojęzyczna, ponieważ polskojęzyczna zadłużenie mówiła i ze zdumieniem odkryłem, że były tam 2 osoby wśród ofiar tego zamachu, które były z polską związane z jeden z Fleet man na 2 zawodnik przy czym on bardzo krótko w Polsce było urodził się w związku Radzieckim jego rodzice byli polskimi Żydami i uciekli przed nazistami właśnie w związku Radzieckiego tam się urodził on i jego siostra i później w Polsce był krótko w drodze do do Izraela natomiast trafił również na historię Jacoba Springera, która poruszyła mną, dlatego że jako Springer urodził się w 1921 roku w Kaliszu i gdy wyjeżdżał z Polski to było pięćdziesiąty siódmy rok, więc miał 36 lat to znaczy, że jest dokładnie w tym wieku, w którym jest w tej chwili, a co znaczy, że jego pochodzenie polskie nie jest naciągane tak jak czasami się zdarza, że ktoś tam wdzięku powiedzmy 3 lat rodzice podjęli decyzję o emigracji i potem się doszukujemy polskich korzeni nie on tutaj miał karierę był na początku było świetnie za pojazdy zapowiadającym się bokserem dziennikarze bardzo chwalili jego walki gazety się zachowały, ponieważ udało się dotrzeć do jego rodziny to znaczy do wdowy po nim do dzieci, gdzie się z budową sceny w Izraelu tuż przed początkiem pandemii ani do tej pory przetrzymują te przechowują te gazety, więc również gazety z Kalisza z lat trzydziestych udało mi się dzięki nim przeczytać po wojnie, którą przeżył w związku Radzieckim był działaczem głównego komitetu kultury fizycznej, a w 1956 roku w Melbourne był pierwszym polskim sędzią podnoszenia ciężarów, który reprezentował Polskę na igrzyskach, bo tak jak zawodnicy również sędziowie trenerzy reprezentują Polskę na igrzyskach naj wrócił z tych igrzysk w grudniu pięćdziesiątego szóstego roku i w lutym wyjechało, dlatego że trwała już nagonka antysemicka, która m.in. miał odwrócić uwagę od wydarzeń w Poznaniu pięćdziesiątym szóstym roku on Fiali tylko może trwał bardzo cieszymy się, że albo to jest, bo to jest mocny fragment pana książki zacytuję wróciłem wróciłem z igrzysk olimpijskich w Melbourne w Stali córka przyszła do mnie powiedziała, że dzieci na ulicy znikł ją wyzywają na wszystkie sposoby była czteroletnią dziewczynką już wcześniej odczuwałem niepokój antysemici znów zaczęli podnosić głowy no to aktor poznał tak właśnie właśnie chciałem przytoczyć ta wypowiedź, dlatego że uznał, że zdaniem za wiele znaczy on już przyzwyczajony do antysemityzmu natomiast dla miast uznał, że w momencie, w którym mała dziewczynka do niego przychodzi jego córka i płacze już jest za wiele Reja do Izraela Izrael musiał budować sport na nowo, dlatego że on, gdy zaangażował się w sport po wojnie było bardzo wiele do zrobienia właśnie ze względu na to, o czym mówiliśmy wcześniej, że Polska po wojnie no w zasadzie sport wyglądał fatalnie, zwłaszcza taka dyscyplinę podnoszenie ciężarów w ligach wspominam, ponieważ też publikował w gazetach różne artykuły m.in. w trybunie ludu wspominał, że pierwsza sztanga profesjonalna została przewieziona do polskiego związku Radzieckiego dopiero 50 pierwszym roku, więc takie były początki podnoszenia ciężarów no w Izraelu musiał w zasadzie zacząć odnowa bardzo lubił jeździć na igrzyska olimpijskie kolejne, dlatego że spotyka w tym przy tej okazji dawnych przyjaciół z Polski Feliksa Stamma legendarnego przy okazji powiedz tak m.in. Feliksa sztama no to co najgorsze niestety spotkało go też w miejscu, gdzie musi tego najmniej spodziewać to znaczy na kolejnych igrzyskach, bo nam się też wydaje się, że sama historia nie znaczy, że inaczej bowiem przebieg tego dnia, w którym doszło do zamachu można się też dla mnie był wstrząsającą historią, dlatego że liczba błędów, które tego dnia popełniono taki brak wiedzy o tym w jaki sposób negocjować z terrorystami no i wydaje mi się wstrząsająca dzisiaj to znaczy wydaje się, że niemieckie władze miały bardzo wiele okazji do tego, żeby sprawić, że będziesz jednak zakończyć inaczej i zmarnowały każdą jedno i trudno oczywiście usprawiedliwiać to po latach szczególnie, ale no też powiedzmy sobie szczerze, że zbyt wielu doświadczeń świat wtedy jeszcze nie miał tego typu sytuacjami, toteż dopiero po o tym zdarzeniu w Niemczech powstaje wyspecjalizowana jednostka antyterrorystyczna na tym tak tzw. jest 9 i dopiero się od tego momentu szkoli się odpowiedni sposób ludzi no tutaj jednostka akurat już jest do przeprowadzania akcji tak natomiast oczywiście do tego dochodzą jeszcze sprawy wytrenowania procedur właśnie negocjacje, o czym pan mówi tak dalej, więc trochę nie tyle usprawiedliwiam, że to tak źle wyszło, ale no jakimś sensie można powiedzieć że, że też ten zamach był szokiem dla dla dla wszystkich przypominam, że w czasie igrzysk właśnie, które jak wiemy zawsze właśnie są przerwą fakt na wsi od nie starożytnych czasów na od walki i itd. także no no doszło do tragedii, ale zakończył właśnie historię pana jako tak, choć wydaje się, że warto dodać też Apropos taką, czego można się spodziewać, czego nie można spodziewać, że jeden z psychologów w Niemczech przed igrzyskami został poproszony o przygotowanie scenariuszy takich, na które władze powinny się przygotować to znaczy takich najgorszych wydarzeń, do których mogłoby dojść i ten psychol o przygodach przygotował takie scenariusze nr 21 przewidział niemal dokładnie to co wydarzyło się w tych dniach chodź no te staną już naprawdę wstrząsające m.in. inny zakładał, że świecy nacjonaliści mogliby porwać samolot pełen ludzi rozbić go na stadionie no to wydaje się zupełnie nieprawdopodobne, zwłaszcza jeżeli myślimy o roku 782 nowo później wydarzenia z 11września 2001 roku też pokazały, że takie rzeczy są możliwe historii historii jako Springera dla mnie również poruszające było to że, żeby tej historii nie znamy to znaczy w tym roku będzie 50 rocznica zamachu w Monachium i to było dla mnie naprawdę szokujące, że musiałem się o tym człowieku dowiedzieć z anglojęzycznej Wikipedii, tym bardziej że na co pan też zwraca uwagę to w końcu też żołnierz powstania w getcie tak to okazało się nieprawdą znaczy to dodaje rzeczywiście to po podaje jedna z wersji Wikipedii 4 w tej chwili nie pamiętam nie pamiętam która, ale udało mi się zweryfikować dzięki też dokumentom zachowanym panie i wycinką, która wdowa pokazała, że on w tamtym czasie, bo w związku Radzieckim, więc nie ma uprawnienia wziąć udział w tak tak w tym powstaniu w ogóle w getcie warszawskim go nie było nie było no w każdym razie tak tragiczna sytuacja zginął w sumie w tamtym zamachu łącznie z zamachowcami zginęło 17 osób w tym właśnie w tym właśnie jako Springer czy jako szpiega jego żona siana, którą pan rozmawia właśnie takie zdanie powiedziała człowiek jedzie na igrzyska wraca w trumnie nie mogła się nie mogłam się od 1000 przez kilka tygodni nie mogłam funkcjonować sza, a giną jak miał 5151 la w te chciałoby się dużo jeszcze z panem rozmawiać, ale tak to jest audycjami radiowymi nie ściągniemy jej, więc ja już teraz odsyłam wszystkich do do książki, w której jest jeszcze znacznie więcej naprawdę bardzo ciekawych historii o ludziach ale, ale też o czasach, w których w, których ci ludzie są, u których biorą udział w igrzyskach czy to właśnie tak jak w wypadku jako trenerzy szefowie ekip czy sportowcy bardzo dziękuję też panu za tę książkę za dzisiejsze spotkanie, bo to szczególnie dla osób, które lubią sport, ale nie tylko, które lubią też historie jest naprawdę świetna przygoda bardzo dziękuję panie Lis autor książki stulecie przeszkód Polacy na igrzyskach był naszym bardzo nas jeszcze bardzo dziękuję
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: MACIEJ ZAKROCKI PRZEDSTAWIA
-
51:57 W studio: prof. Marek Kornat
-
52:05 W studio: Jędrzej Witkowski
-
52:34 W studio: Michał Gruszczyński
-
-
52:25 W studio: Beata Dżon-Ozimek , Michał Olszewski
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
21.09.2023 08:20 Poranek Radia TOK FM23:15 W studio: Michał Szułdrzyński , Roman Imielski
-
-
21.09.2023 07:40 Poranek Radia TOK FM10:42 W studio: Bartłomiej Sienkiewicz
-
21.09.2023 08:00 Poranek Radia TOK FM11:43 W studio: Michał Fedorowicz
-
21.09.2023 07:20 Poranek Radia TOK FM14:04 W studio: gen. Jarosław Stróżyk
-
21.09.2023 06:59 Codzienny podcast gospodarczy09:13 TYLKO W INTERNECIE
-
-
21.09.2023 06:59 Domy przyszłości34:01 W studio: Arkadiusz Węglarz
-
-
-
-
21.09.2023 06:00 Pierwsze Śniadanie w TOK-u09:14 W studio: Andrzej Tyra
-
21.09.2023 09:00 EKG - Ekonomia, Kapitał, Gospodarka14:08 W studio: Dariusz Standerski
-
21.09.2023 06:20 Pierwsze Śniadanie w TOK-u07:10 W studio: dr hab. Adam Gendźwiłł
-
-
-
21.09.2023 12:00 Dzień po wyborach
-
21.09.2023 12:40 A teraz na poważnie13:21 W studio: Dominik Skoczek
-
-
21.09.2023 12:00 A teraz na poważnie11:22 W studio: Włodzimierz Cimoszewicz
-
-
21.09.2023 06:34 Gościnnie: Polityka Insight podcast39:22 W studio: Joanna Sawicka , Wojciech Szacki
-
21.09.2023 13:00 Połączenie10:30 W studio: dr Marcin Gabryś
-
-
21.09.2023 13:40 Połączenie11:06 W studio: dr Oskar Pietrewicz
-
21.09.2023 11:40 Kultura Osobista14:30 W studio: Agnieszka Wiśniewska
-
21.09.2023 13:20 Połączenie12:38 W studio: Konrad Popławski
-
21.09.2023 14:00 Połączenie10:11 W studio: dr Ludwika Włodek
-
21.09.2023 15:00 Światopodgląd10:55 W studio: Iwona Kaliszewska
-
21.09.2023 14:59 Gościnnie: Nowa Europa Wschodnia11:32
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL