REKLAMA

Kiedy lekarz rodzinny może leczyć depresję?

Weekend Radia TOK FM
Data emisji:
2022-02-12 23:30
Czas trwania:
20:58 min.
Udostępnij:

Kiedy depresję trzeba leczyć u psychiatry, a kiedy wystarczą wizyty u lekarza rodzinnego? Jakie badania i formy leczenia może zaproponować lekarz rodzinny? Dlaczego lekarze rodzinni powinni pytać swoich pacjentów o samopoczucie psychiczne także podczas standardowych wizyt? I gdzie znajdą wytyczne, które im w tym pomogą?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
była rozmowa z Lucyna Kicińska terapeutką narracyjną z polskiego Towarzystwa socjologicznego socjolożką i członkinią śródmiejskiego aliansu przeciw depresji, a teraz już pora na drugą rozmowę i w niej poszukamy odpowiedzi na takie pytania, kiedy depresję trzeba leczyć u psychiatry a kiedy wystarczy wizyta u lekarza rodzinnego, jakie badania i formy leczenia może zaproponować taki lekarz rodzinny, dlaczego warto, żeby przy standardowej wizycie lekarz pytał swoich pacjentów o Rozwiń » samopoczucie, korzystając z gotowych wytycznych, bo takie są o tym wszystkim już teraz naszym gościem jest teraz prof. Jerzy zamachowiec z pomorskiego Uniwersytetu medycznego prezes polskiego Towarzystwa psychiatrycznego przewodniczący komitetu sterującego europejskimi towarzystwami psychiatrycznymi dzień dobry dzień dobry pani dobry państwu podejrzewamy u siebie depresję czy mogę iść z tym do lekarza rodzinnego ani koniecznie do psychiatry każdy lekarz po odbyciu studiów stażu jest zobowiązany do tego, żeby depresję rozpoznać i na karty każdy lekarz rodziny w czasie standardowej tych przychodni jeśli będzie stosował się do wytycznych, które polskie Towarzystwo psychiatryczne znać naczelną Izbą lekarską przygotowało powinien zapytać 2 zasadnicze pytania czy w ciągu ostatniego miesiąca był pani pani zaniepokojona z powodu swojego przygnębienia depresyjnego nastroju lub poczucie beznadziejności, a drugim takim kluczowym pytaniem jest pytanie brak odczuwania przyjemności, czyli czy przeszkadzało to, że nie zauważył pan pani, że ma zmniejszone zainteresowania lub przyjemności, które dotychczas padały jakieś frajdę tej frajdy nie sprawiają, jeżeli rzeczywiście te 2 pytania są na tak no to jest konieczne dalsza diagnostyka lub odesłanie do specjalisty psychiatry, ale czy pytanie powinny paść w momencie, kiedy właśnie idę z takim podejrzeniem czy w ogóle zalecenia są takie, że lekarz rodzinny powinien nie zadawać przy okazji standardowej wizyty dotyczącej czegoś innego podczas standardowej każdej wizyty powinien takie pytania zadać na pewno powinien zadać u kobiet w ciąży 0103. trymestrze natomiast na pewno w momencie, kiedy przychodzi ktoś już gotowym takim swoim rozpoznanie to również te 2 pytania jak najbardziej są na miejscu, bo może tak się okazać, że pod hasłem depresja wcale depresja nie kryje, bo to zawsze jest także pacjenci mają pewne wyobrażenie na temat swojej choroby i mną te 2 pytania są kluczowe to w standardzie muszą się znaleźć odpowiedź tak, jeżeli a, jeżeli rzeczywiście jest to depresja dobrze no to lekarz zadaje mi te pytania, czyli pyta czy w ciągu ostatniego miesiąca często byłam zaniepokojona z powodu swojego przygnębienia depresyjnego nastroju lub poczucia beznadziei i czy ostatnie miesiące odczuwałem jak i zmniejszone zainteresowanie lub też zmniejszoną przyjemność podczas wykonywania różnych czynności odpowiadam, że tak i co wtedy ten lekarz rodzinny może zrobić to dalej powinien doprecyzować dalej pytać czy ostatnim miesiącu zmniejszyła się masa ciała pomimo niestosowanie żadnych wiek czy jest problem z wcześniejszym budzi budzenie bądź wzmożoną sennością czy w zauważalny no u pacjenta pobudzenie psychoruchowe czy spowolnienie czy jest i odczuwa subiektywnie myśliwy ość utratę energii czy rozmowie, gdzie jeszcze ma poczucie, że jest mniej Warty, że odczuwa poczucie winy czy ma też kłopoty poznawcze zmniejszoną zdolność koncentracji brak takiej po możliwości podejmowania decyzji czy pojawiły jakieś myśli o śmierci o tym, żeby zasłonił się, więc nie obudzić bądź wręcz konkretne myśli samobójcze ze sprecyzowaniem bądź niesprecyzowane plany są być i teraz 9 pytań, które są tutaj kluczem jeśli jest 5 spośród tych 9, a w tym są te 2 właśnie, o których mówiliśmy na początku na to co jest rozpoznanie epizodu depresyjnego i jeżeli ten epizod depresyjny jest lekki umiarkowany to oczywiście zależy od ilości spełnionych kryteriów to o tak naprawdę le pacjent może skutecznie być leczony w klozecie głów pierwszego wyboru leczenie nie powinno, ale bierze do depresji oparty jest albo farmakoterapię psychoterapię psychoterapia oczywiście w warunkach PZU nie jesteśmy w stanie zaproponować, ale być może mieli takie były preferencje pacjenta na to lekarz rodzinny powinien znać namiary na ośrodki, które taką psychoterapię pacjent może otrzymać natomiast, jeżeli tutaj nie czekamy zalecamy farmakoterapii bądź znaczymy farmakoterapia psychoterapia, ponieważ to trochę trwa, zanim otrzyma niemożliwość terminu na psychoterapię to zaczynam farmakoterapię i wybór takiego leku zależy należy po prostu od dostępności preferencji pacjenta profil bezpieczeństwa i odpowiedzi na poprzednie leczenie historii rodzinnej, a co też bardzo istotnie współistniejących chorób somatycznych pewnie takie też się znajdują, jeżeli jest to pierwszy raz rozpoznanie depresji, bo taki przypadek rozumiem pani redaktor tutaj przedstawia no to rzeczywiście pacjenci powinni przejść też o ocenę medyczną do rzeczy wykluczyć podstawowe choroby współistniejące nadciśnienie tętnicze otyłość cukrzyca, a zaburzenia funkcji tarczycy to jest bardzo ważna sprawa często przy niedoczynności właśnie ten staż zdarza bezdech senny niewydolność nerek wątroby i oczywiście uzasadnione klinicznie przypadkach teścia to podstawowe badania laboratoryjne zrobić lipidogram oznaczenie enzymów wątrobowych oczywiście elektrokardiogram no i to jest, że tu jest czysto to rozpoznanie psychiatryczne z postawy stawia się po wykluczeniu Stanów organicznych prawda no, więc jeżeli tutaj jest czysto wówczas lekarz powinien zaproponować leki przeciwdepresyjne dobrze lekarz przepisał mi leki i co dalej przepisy legi no i umawia na wizytę po kolejnych 2 tygodniach tak więcej jest, że leki zaczynają działać to 2 tygodnie powinien też powiedzieć temu pacjentowi na czym polega choroba czy udzielić takiej przyszłej edukacji i jakie są dostępne formy leczenia bo zanim przepisze leki czy też musi powiedzieć, że ich działanie nie jest natychmiastowy, że czasami może zdarzyć się wręcz intensyfikacja jakiegoś lęku czy inne działania niepożądane natomiast, jakie są też korzyści ale kiedy ryzyko wiąże się z wybraną metodą leczenia i kiedy ta poprawa nastroju może nastąpić ta poprawa nastroju około 2030%owa powinna nastąpić w przeciągu 2 tygodni, jeżeli nie następuje no to zastanawiam się czy ten dane leki rzeczywiście był właściwie rany albo może dawka leku była niewłaściwa wobec tego no należy podwyższyć śladami drugą tabletkę dać tego samego leku i czują się znowu za 2 tygodnie tu, jeżeli nastąpiła poprawa no to co najmniej te 20% jak powiedziałem na początku po 4 tygodniach już powinna być tak więcej połowa tego dobrze jest miejsce wśród podobnie będzie czuł skalę skalę taka subiektywna skala, gdzie pacjent sam wypełnia w zależności od tego księciu 1 skala represji lekka i w tym subiektywnie nie jestem obiektywny tak, bo pacjenci różnie odczuwają dolegliwości tak jak ból jest 1 odczuła bardzo intensywnie jest nadwrażliwy tak samo tutaj lęk i depresję czuła się subiektywnie, ale ta poprawa po tych 24 tygodniach powinna postępować w tej lidze bezwzględnie rzeczywiście nie mylimy się nie jest takie postępowanie nauką tego skazujemy pacjenta zresztą pacjenci też wolą lubią widzieć prawda wtedy to jeszcze bardziej współpracującym widzi sens tego postępowania leczniczego i sens przyjmowania leków dzisiaj przychodzenia do lekarza no i po 4 tygodniach, jeżeli wszystko jest w porządku to utrzymujemy te leczenie jeśli to było pierwsze gazowe zachorowanie WHO mówi, że leczymy pół roku potem jest próba odstawienia tego leku, bo takie, że może być, że pacjenta jest tylko 1 epizod więcej się życiu nie pojawi, ale nie znaczy, że nie powinniśmy dbać o pacjentach, więc nie jest wręcz przeciwnie powinien pojawić się jeszcze regularnych odstępach czasu przez następnych kilka lat co najmniej żeby, jeżeli rzeczywiście depresje nawracające no to jest kilka epizodów w ciągu życia-li wtedy ten kolejny Will naucz się pojawi, jeżeli standardy mówią, że leżymy przy nawrocie drugim co najmniej 2 lata co się kryje pod tym hasłem pod tym co lekarz ma powiedzieć pacjentowi pod tą informacją czyli jakie są korzyści leczenia, jakie ryzyko wiąże się z wybraną metodę leczenia jasne, więc każdy legł ma swoje działania uboczne w przypadku leków przeciwdepresyjnych na każdym leku Verdi jej kazała napisać, że może im większe ryzyko to samobójczy z czego wynika Otóż depresja ma u naszych leki przeciwdepresyjne tych z w pierwszym rzucie zwiększają napęd i jeżeli jest tak, że pacjent ma poczucie beznadziejności jest spowolniały to w momencie, kiedy dostarczyły mu leku, który zwiększa napęd to wówczas mogą zdarzyć się no myśli funkcjonalne z tendencją realizacji pacjent po prostu po może w tej pierwszej, zwłaszcza 2 tygodniach jeślibym miał takowe to musieliśmy pilną obserwacją albo być szpitalu wówczas i stąd tylko właśnie jest z UE te ryzyko ryzyko też może być takie, że zwiększy się problem z sennością może spaść apetyt może się zwiększyć tutaj poziom lęku odczuwanego do momentu, kiedy ustawi się to równowaga na ruchy mistrza źli my zwiększy się poziom serotoniny, zwłaszcza w korze przedczołowej to znowu z kolei wpłynie drogi na zmniejszenie ich myśli auta agresywnej i no już będziemy ten proces leczniczy terapeutyczny właściwie także często bywa także, iż jest powikłana myślami samobójczymi depresję to nie leczy ambulatoryjnie czy tylko u lekarza rodzinnego raczej wtedy powinniśmy właśnie pacjenta wysyłać do lekarza psychiatry, bo ogranicza kierować pacjenta do szpitali psychiatrycznych, czyli w przypadku myśli samobójcze, bo to właśnie to pytanie, które też chciałam zadać czyli kiedy mamy iść do psychiatry, a nie do lekarza rodzinnego, jeżeli podejrzewamy u siebie depresję w przypadku misji samobójczych, tak więc jeśli chodzi o auto listy tych schorzeń, których właśnie trzeba gdzieś się to myśleć o tym, żeby wejść do zespołu ludzi anty to są na pewno właśnie myśli samobójcze na pewno współistnienie choroby afektywnej dwubiegunowej to również depresja albo tylko 1 biegu, więc podawanie leków przeciwdepresyjnych tak naprawdę indukuje biegun maniakalnych to powinien leczyć psychiatra na pewno też się w nim musimy być ostrożni, jeżeli mamy depresję współistniejącą z zaburzeniem osobowości bądź z uzależnień, więc to rzeczywiście wtedy jest robota dla psychiatry, bo jak na arenie choroby, z którymi musimy sobie poradzi, a one są ze sobą jako z związane i samymi lekami tutaj rzeczywiście się nie nie po rocznej często bywa także ta depresja jest stałą silną komponentą poczucia winy, która czasami przeradza się nawet w psychozę poczucia z oskarżania się winy grzeczności kary no i wówczas pacjent w po prostu ma depresję psychozę to również powinno być leczone na oddziale psychiatrycznym to nie lekami przeciw depresyjnymi tylko tutaj współistniejącymi lekami z grupy eurosceptyków, a skąd pacjent albo lekarz rodzinny ma wiedzieć, że pacjent ma zaburzenia osobowości albo psychoza dała się to jest też jeżeli mamy taką Wodnej bardzo dobrze spytać siebie nie wiem mam poczucie, że jest to cóż to jest oporne na leczenie to bardzo często jest tak, że to występuje współ występuje zaburzenie osobowości oczywiście zaburzenia osobowości diagnozuje tak naprawdę psycholog kliniczny w testach osobowościowych natomiast oczywiście też sprawne psychiatra jest w stanie takie rozpoznanie postawić myślę, że jest to no już zadanie dla dla specjalisty także najczęściej też intuicyjnie gdzieś jesteśmy w stanie powiedzieć, że osobowościowo znanym pacjentem jest coś nie tak to, żeby było jednak skonsultować do psychologa klinicznego psychiatrii, dlaczego ważne jest, żeby lekarze rodzinni po pierwsze, pytali o depresję to znaczy zadawali 2 podstawowe pytania, które pan przytoczył na samym początku, a po drugie, żeby także w ogóle depresji leczyli ani kierowali od razu do psychiatry czy tak przyjęte jest 4000 w całej Polsce mimo to, że jeżeli tak dużo czy tak mało w porównaniu z Europy jest to mało no jesteśmy gdzieś tam na tył w tym wśród tych 40 krajów europejskich, które są znane jesteśmy gdzieś Nolla dolnym biegunie jeśli chodzi o ilość jak nas 10 000 mieszkańców, a więc sama dostępność uno do zespołu 2 miesiące miesiąc w zależności, gdzie pewnie w Warszawie o dużej być może jakimś innym miejscu mniejszym terenie nie krócej, bo też kłopot z dostępnością, a więc tu duże znaczenie ma jednak czas właściwe postawienie diagnozy właściwe leczenie szybsze daje komfort i poprawy jakości życia natomiast też, nawet jeżeli nie poprawi się, że tak po tym okresie opisane ruch 4 tygodnie to o wiele więcej też może dopowiedzieć kolejnemu wasze świat na liście, jeżeli lekarz rodzinny tam skieruje opisują, że zaczął leczenie lekami natomiast no i postępu nie miał to znacznie też przyspiesza i gdzieś tam powoduje, że lekarz psychiatra ma większą wiedzę na ten temat nie skreślenie nie nie no i nie powoduje, że jednak lekarz rodzinny po po jego to nie jest tak jak powiedziałem wykluczenie wszelkich spraw suma czy między czasie tutaj, zanim jeszcze nim podejmie właśnie im inne decyzje o leczeniu to powinien sprawdzić układ hormonalny energii wątrobę serce także to są rzeczy, których współwystępują też z depresją w starszych ludzi ewidentnie też sprawdzenie czy to nie są takie starej stawki mają czynią owe czy być może nie zaczyna się to jakiś proces zaburzeń poznawczych łagodne zaburzenia poznawcze, które w konsekwencji też u kilkunastu procent dają to się nazywa zespołem otępiennym na, bo tam też jest zaburzenia poznawcze i często jest się nakładają zresztą zespół depresyjny i można powiedzieć starszych ludzi z powoduje, że wystąpienie zespołów otępiennych znacznie częstszy więc, więc to to też jest taki przyczynek kliniczne, w którym powinien pamiętać lekarz lekarz rodzinny lekarzy psychiatrów brakuje dlatego pacjent z łagodną i umiarkowaną depresją może się leczyć u lekarza rodzinnego ale dlaczego w takim razie ten lekarz rodzinny mam pytać o to czy mamy obniżony nastrój i odczuwa mniejszą przyjemność podczas wykonywania różnych czynności w sytuacji, gdy przychodzą do niego z bólem głowy np. częste bóle głowy mogą mieć tło napięciowe mogą mieć tło psychologicznej psychiatrycznej wtedy też jest uległ mamy całą gromadę takich objawów co nazywa się maską depresji i często właśnie, jeżeli te w willi wykluczyły wszelkie inne bóle głowy niezwiązane z jakimś czynnikami neurologicznymi czy internistycznymi na to warto myśleć o tym, że to jest, że to jest coś na związane z napięciem stresem depresję, czyli chodzi o to, że nie musimy wcale podejrzewać u siebie depresję, ale może okazać się, że jednak na nią chorujemy lekarz pierwszego kontaktu po prostu najszybciej może to wyłapać dokładnie tak powinien im takiej możliwości prof. Jerzy zamachowiec był naszym gościem profesor wykłada na uczelni pomorskiego Uniwersytetu medycznego jest prezesem polskiego Towarzystwa psychiatrycznego i przewodniczącym komitetu sterującego europejskiej towarzystwami psychiatrycznymi bardzo dziękuję za rozmowa bardzo dziękuję pani redaktor do widzenia a to była kolejna odsłona mojego cyklu poświęconego tematowi depresji zachęcam też do wyszukania w podcastach archiwalnych rozmów z ekspertami słuchaczami na temat tej choroby, dlaczego warto rozmawiać o depresji i w jaki sposób mądrze robić o tym mogą państwo posłuchać w podcaście pt. Allianz przeciw depresji jak projekt ze Śródmieścia może inspirować inne społeczności w Polsce czy depresja to jeszcze w Polsce temat tabu to był z kolei temat mikrofonu, w którym to państwo nasi słuchacze dzielili się ze mną i z naszymi gośćmi swoimi doświadczeniami, a o depresji seniorów, która może mieć nieoczywiste objawy opowiadał z kolei psychiatra dr Wiktor Buczek ta rozmowa jest do odsłuchania w podcaście o nazwie 3× BU bezsenność bóle i brzuch teraz już życie państwo spokojnej nocy i do usłyszenia Małgorzata Łuczyńska Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: WEEKEND RADIA TOK FM

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA