REKLAMA

Ukraińscy Poczytalni. Co czytać, żeby zrozumieć bieżącą sytuację za wschodnią granicą?

Poczytalni
Data emisji:
2022-02-26 17:00
Audycja:
Poczytalni
Prowadzący:
Piotr Balazs, Filip Kekusz, Przemysław Pozowski
Czas trwania:
45:34 min.
Udostępnij:

"Podziemie pamięci" Yōko Ogawa Ukraińscy Poczytalni 2. Przypominamy fragmenty rozmów o ukraińskich książkach

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
sobotnie popołudnie audycja poczytalni dzień dobry państwu przy mikrofonie Filipka kurz są ze mną także dzisiaj na łączach Sasza Iwaniuk dzień dobrem dzień dobry zaś znają państwo choćby w audycji poczytalni, w której pojawia się przy okazji specjalnych wydań literaturze ukraińskiej Piotr Bala również ze mną studio Witaj dzień dobry dzień dobry i Przemek Pozowski dzień dobry dzień dobry to jest specjalne wydanie audycji poczytalni zanurzone w bardzo mocno wydarzeniach Rozwiń » bieżących nawiązujące do inwazji Rosji na Ukrainę od razu musimy się państwu przyznać, że to jest program nagrywany wobec tego nie jesteśmy w stanie nawiązywać do tego co dzieje się dokładnie w tym momencie relacja cały czas na tokfm PL w skrótach informacji i w innych programach na naszej antenie jednak jako radiowy klub książki chcielibyśmy na tyle na ile możemy odnieść się do tego co dzieje się w tej chwili w Europie w Ukrainie i wokół Ukrainy zapewne zapewne są państwo w tym momencie zalewani informacjami analizami komentarzami niektóre z tych informacji są tak naprawdę pseudo informacje te komentarze są elementem pewnej informacyjnej wojny niekiedy pewne sprawy mogą być niezrozumiałe albo przekazywane zbyt skrótową i próbując się w tym odnaleźć warto tak sądzimy dla szerszego kontekstu sięgnąć po książki właśnie literaturę, która powstawała w ostatnich latach i odnosiła się do tych ostatnich lat tak literaturę faktu jak literaturę piękną postanowiliśmy, więc to wydanie Poczytalnych poświęcić właśnie książkom, które być może pomogą nam zrozumieć nie tylko coś idzie dzieje ale dlaczego tak się dzieje tak rzucić pewne światło na wydarzenia właśnie w Ukrainie wydarzenia w Rosji relacji między tymi 2 państwami między rządami tymi 2 tych 2 państw, tym bardziej że tych książek w ostatnich latach ukazywało się bardzo dużo i to były książki, które bardzo różnych perspektyw próbowały ugryźć ten temat opisywały procesy zachodzące w obu państwach w głowie Władimira Putina w głowie osób z jego otoczenia osób odpowiedzialnych za za bestialstwo, którego jesteśmy świadkami wybraliśmy kilka książek, które wydają nam się istotne albo przystępne albo ciekawe albo wszystko naraz kreślą szerszy obraz chociażby działań Putina czy wszystkiego co dzieje się w tym rejonie nazywanym rejonem postsowieckim poruszają też oczywiście wiele innych wątków po tym, wstępie pozostaje nam po prostu zacząć i chwilę porozmawiać to będzie jak mówiłem troszeczkę inna audycja niż zwykle nie wokół 1 książki, ale szerzej wokół tematu myślę, że będą impresje myślę, że wywiążą się jakieś dyskusje ale, ale zobaczymy na początku pytanie do ciebie Sasza, gdybyś miała wybrać 1 taką książkę, która byłaby dla nas bramą czy to do Ukrainy czy to do tej relacji łączącej i dzielącej Kijów i Moskwę to jaki byłby tytuł to jest bardzo trudne dla mnie pytanie, bo co najmniej 2 książki chciałabym bardzo życie i nić 1 to jest już znana w Polsce więksi książka Sylwii, że dana internat, która bardzo dobrze tutaj zrobił bardzo dobrą karierę i rzeczywiście przemówiła do wielu osób natomiast książka, które troszeczkę później się w Polsce i w języku polskim ukazała książka Wołodymyra firanki najdłuższe czasy i tak książka po po tej po przeczytaniu internatu zadana wydaje mi się niesamowicie mi tak aktualna i otwierająca oczy pozwalająca na zrozumienie dokładnie dokładnie tego, jakie walki tak jest liczny w tej chwili się toczą wokół Ukrainy w Ukrainie i dlatego jednak chciałabym tak jakby bardziej nagłośnić na tej drugiej książce, żeby więcej osób jednak po nią osiągnęło, bo autor, który 45 lat spędził w Doniecku, który był najpierw zintegrowane do dosyć mocno w taki proces literackiej rosyjski, ale który jako uchodźcy wewnętrzni muszą w pewnym momencie zmienić swoje życie na swój język język, którym posługuje na co dzień między tym, że posługuje napis nie i to co stworzył najdłuższy czas wydaje mi się taką biblią tak naprawdę i w tym momencie, która jest jedną z najważniejszych książek i którym które możemy właśnie przeczytać o na ten temat to jakby byś mogła określić, jakim rodzajem literatury mamy do czynienia to jest kilka właściwy to jest taka mieszanka różnych stylów tu jest dużo mi tu jest i takie są takie elementy jak magiczny realizm jako bajka jako reportaż jako powieść tu jest po prostu wszystko jest bardzo dużo filozofii bardzo dużo takich ciekawych ciekawostek aluzji i znaczeń nawiązanie do różnych literat różnych bohaterów, które są znane właściwie nie tylko Ukraińcom, ale też i Polakom i tutaj właśnie właśnie bardzo ciężko jest określić co to jest, ale mi mamy do czynienia z historią, które się odbywa w Doniecku okupowanym Doniecku miasto to nazywane jest miasto Zet, ale wiemy bardzo dobrze, jakie miasto chodzi i właściwie widzimy tam wszystkie elementy, które teraz możemy zobaczyć przy inwazji rosyjskiej na Ukrainę widzimy to zakłamywanie rzeczywistości udawanie tego, czego nie ma i różne prowokacje, które są tylko tylko służą przyczynkiem do tego, żeby zrobić coś co jest leży w interesie tzw. starszego brata i tutaj bardzo lubię ten, a to co mówi Rafał kot na temat właśnie Rosji jako starszego brata mówi, że to nie jest nasz żaden starszy brat to jest na odwrót nasza młodsza chora siostra, która właściwie nie jest w stanie sama poradzić z własną chorobą własną jakoś z własnymi nie uległo oczami i próbuje w ten sposób nękając Ukrainy próbuje też rozwiązać własne swoje problemy aleją absolutnie trzeba traktować jako starszego brata tylko odwrót jako młodszą siostrę jest naprawdę państwo to znajdą dużo takich perełek dużo takich sentencji, które po prostu pozwolą na to, żeby przemyśleć na różnych poziomach do dość głęboko to co się dzieje nie tylko na tym nie powie Madej na tym możemy i z którym jakby śledzimy na bieżąco codziennie, ale naprawdę dość dość głęboko na pierwszy taka jest bardzo oczywiste perspektywa FD dziękuję to polecenie jest Wołodymyr Fesenko najwyższy czas mówi od razu się od razu się wbija w bardzo Sasza dziękuję, że wywołała tę książkę do naszej rozmowy przygotowujące do dzisiejsza audycji od niej zacząłem także pamiętać niedawno w ramach poczytalność w zupełnie innym składzie zupełnie innych okolicznościach świata rozmawialiśmy o tej książce przecież oczywiście były już wtedy to wszystko co działo się już w Donbasie, ale jeszcze nie mieliśmy przy naszej rozmowie tego co dzieje się aktualnie w Ukrainie i ja przygotowałam cytaty które, gdy teraz poniesie sięgnął MO uderzyły mnie z jeszcze inną większą mocą niż wtedy, kiedy po raz pierwszy o najdłuższych czasach rozmawialiśmy jeszcze gdy jeden z takich cytatów wojna podeszła pod bramy ZO, a wraz z nią zmieniło się życie miasta ostrzały niszczą obrzeża giną cywile zimny strach proszę was człowieka ogarnia tak, żeby historia się powtarza zatacza krąg spotkały się zrywały początek minionego stulecia i początek obecnego kręci się karuzela dziejów mieli współ obywatele rozbrzmiewa melodia walca skaczą gotowe się śmiać konie zebry słonie krokodyle operetka europejskie święta wojskowe w Kijowie siedzą zdrajcy złodzieje w Moskwie, gdy zmowa ci idioci szaleńcy i zbrodniarze wojenni im dalej tym mniej chleba i nadziei i tylko pracownicy komunalni niczym inspicjent ci sceny niezmordowanie łatają miasto te wciąż niszczono dekoracje do spektaklu, którego nie sposób zatrzymać i to jest o czym mówiłaś ten magiczny realizm alegorię te przenośnie, ale które z dzisiaj z olbrzymią trafnością uderzają w to co dzieje się na terenie Ukrainy i ilustrują to czym zmaga się dzisiaj nasz wschodni sąsiad najdłuższe czasy wydawnictwo Kolegium Europy wschodniej książka autorstwa Wołodymyra rafy Yankee przełożona na Polski przez Marcina Raczkowskiego Janne Ursula covid jest książka, która w Polsce ukazała się w lipcu 2020 roku to jest nasze pierwsze polecenie, ale Kasia wspomniała też w internacie Serhij Żadan ja zdaję sobie sprawę, że jest to książka, która była bardzo popularna oni myśmy również Poczytalnych mówili, ale wciąż wydaje mi się, że powinno wybrzmieć parę słów o tej dokładnie książce biorąc pod uwagę, że właśnie ona się wydaje też jeszcze aktualnie sza i tak jak miałem ogromny problem żeby, żeby książkę przeczytać kilka lat temu tak wydaje mi się że, choć teraz próbuje do niej sięgnąć tak się zabiera od 23 dni to obawiam się, że ten jej realizm i ta sytuacja, którą przedstawia żaden jest jeszcze bardziej dramatyczna jeszcze szersza jeszcze bardziej aktualnej przez to, chociaż jest to lektura bardzo ważna sądzę to będzie bardzo trudno się do niej ponownie zabrać dokończyć, bo próbuje jazdy walczaki kotki od kilku lat książka internat, chyba że dana książka, która jest taką powieścią drogi jest porównywana do do do książki Cormaca McCarthy ego droga właśnie, która rozgrywa się w postapokaliptycznej rzeczywistości i tym razem głównym bohaterem jest 35 letni nauczyciel, który musi dostać się do internatu na tych terenach okupowanych i wydostać stamtąd swojego siostrzeńca ta podróż jest to podróż przez jak rozumiem wszystkie te aberracje okropieństwa absurdy, które pod, które można spotkać na terenach Pułkowa okupowanych przez prorosyjskich separatystów i je nawet nie jestem w stanie państwu powiedzieć czy tę książkę czyta książkę polecam natomiast jako jako doznanie natomiast jest wydaje mi się ona ważna z punktu z punktu widzenia poznawczego niż wydaje, że ona właściwie jest mi moim momencie, bo ona troszkę wcześniej powstała po niej z najdłuższym czasem to było to była też taka bardzo dobrze wyjaśniająca książka szczególnie mi się wydaje tutaj w Polsce to jest to ważne, żeby zrozumieć to mentalność i taką jestem przejściową niektórych Ukraińców z niektórych regionów i zrozumieć to mentalność taką patetyczną mi lękliwy ową taką, dlaczego nie wszyscy są tacy aktywni patrioci i po prostu mają bardzo dobrze poukładany w głowie co jest dobre co jest złe za to trzeba walczyć szybko po prostu rzucać się właśnie tam w na walkę a dlaczego te szczególnie no bo Żadan i duże pytanie zadaje właśnie na temat tej części Ukrainy, która Eli musiała się troszeczkę i potrzeba więcej czasu, żeby się budzić więcej czasu, żeby stać po bo jakiejś stronie, żeby się zdefiniować, żeby jakoś przemyśleć własną tożsamość i to jest dla mnie książka o dojrzewaniu od dorosłości braniu odpowiedzialności która, kiedy i tak długo było się w tym związku Radzieckim jest procesem i duch długiem trwającym długo by ludzie długo się bali długo nie mieli dostępu do wiedzy dostępu możliwości po prostu dyskusji też możliwe też dostępu do kultury właśnie Efimienko mówi że, że raj jedyny kraj, który mamy to jest właśnie raj kultury na wojnie on jest absolutnie niemożliwej no i można powiedzieć, że w pewnym sensie te dekady prawie 70 lat związku Radzieckiego to była taka permanentna wojna, gdzie większość osób nie ma dostępu do do możliwości właśnie dyskusji do możliwości samemu sobie zadawania pytań i otwarcie o tych pytaniach mówienia jak dla mnie żadna po prostu zrobił coś niesamowitego pokazał jak takiego, aby etycznego niedojrzałego człowieka, który sam nie wie do końca, czego chce w ogóle nad na czym zależy, jakie są jego wartości i w takiej sytuacji kryzysowej jaką, jaką stała dla wszystkich agresja wojenna Rosji ta wojna, a one wreszcie zaczyna dochodzić do pewnych wniosków dochodzić do właśnie wartości jest ich i rozumieć co się dzieje kim jest czym jest właśnie jego kraj, dlaczego jest w tym miejscu, w którym jest i co trzeba zrobić śmiech ja, ale przepraszam emocje musimy zawiesić dyskusję, bo zbliża się skrót informacji Radia TOK FM za kilka chwil poczytalni wracają poczytalni poczyta druga część audycji poczytalni przy mikrofonach cały czas sza Sasza Iwaniuk Piotr Bala Przemysław Pozowski Filipka kurz dzień dobry państwu jeszcze raz chcę jak mówiliśmy jest specjalne wydanie Poczytalnych, w których polecamy państwu książki, które wydają nam się istotne, żeby być może zrozumieć być może dowiedzieć czegoś więcej jako o inwazji Rosji na Ukrainę i przesłankach, które za tą inwazją stały przepraszam Sasza przerwałem kończyli ukończyła jeszcze wątek o internecie Serhija Zielona to jest jednak takiej bardzo mu to jest klasyk polityka nawet w swoim rankingu-li powiedziała, że to jest jedna z 20 najważniejszych książek początku 2001. wieku ja absolutnie się z tym zgadzam, więc jak najbardziej poleceń, a najpierw przeczytać internat i później duży natychmiast przeczytać najdłuższy czas i uważam, że to państwu bardzo duży bank taki, że mogę się wtrącić, że korzystanie przez siedziałem całą dalszą część zaraz będzie wywoływała Myszka, ale też z wielkim zaciekawieniem słuchałam akurat ani książki zadana z drugiej wspominanej tej, w której mówicie, że realizm magiczny też wysuwana pierwszy plan i w ten sposób możemy się wiele dowiedzieć o tym co dzieję się obecnie tak naprawdę też właśnie w Ukrainie tych książek nie znam natomiast zdradza może trochę takich naszych tutaj kulisy tego spotkania, bo przecież myśmy się wszyscy jeszcze konflikt nad nami konflikt wojna nad nami wisiała nie było wiadomo ona nastąpi, czyli nie nastąpi to umawialiśmy się, że będziemy czytać omawia książkę Tomasza for Słowackiego reportera, który się właśnie zajmuje sprawami Rosji Ukrainy nie tylko zresztą i jak naprawdę jak, a szukam wyjaśnienia tego co dzieje się na świecie Figo konkretnych regionach to to sięga jednak po literaturę faktu stąd moje zainteresowanie, że akurat książkę Słowaka zacząć czytać przyspieszyliśmy wszystko trochę natomiast myślę, że jak ktoś nie śledzi tego na co dzień na bieżąco to jest tak naprawdę formą na pierwszych stronach książki przecież pisał jej dzisiaj nie pisał wczoraj to to jakiś czas temu wszystko się działo, kiedy jeździł, kiedy jeździły do Ukrainy rok 2014 jeszcze nawet wcześniej to tak naprawdę już przewiduje kilka lat wstecz, ale co mnie najbardziej uderzyło, że na sprawę Rosja Ukraina na wojnę, którą Rosja de facto wypowiedziała nie można patrzeć w oderwaniu od innych byłych republik radzieckich, bo przecież nawiązania do Gruzji chociażby już pokazują jak to wszystko działa jak bardzo jest powtarzalne to jest niesamowite dla kogoś takiego jak pracuje na co dzień w redakcji sportowej, owszem, czytam książki też poświęcone choćby Putinowi przyniosą tutaj te zaraz liczącej 5 znak igrzysk w Soczi organizowanych przez Rosję, a także w piłkarskich mistrzostw świata jednak w Soczi igrzyska Putina druga najważniejszy mecz Kremla, ale wracając do formy jeszcze no to mamy właściwie wyjaśnione już na samym początku jak to wszystko wygląda i ta powtarzalność schematu jest przerażający książka apartament w hotelu wojna reportaż z Donbasu książka Tomasza formą, która ukazała się w zeszłym roku nakładem wydawnictwa czarne słowacki reportażysta przez kilka miesięcy 2× po kilka miesięcy z tego co pamiętam przebywał właśnie w Donbasie i miał wgląd w to jak te samozwańcze Republiki funkcjonowały jeszcze przed lutym 2022 roku spotykał się zarówno z osobami, które tam mieszkają bo, bo nie mają perspektywy na to, żeby mieszkać będzie jak z tymi, które mieszkają, bo chcą mieszkać też, ponieważ był tam na tyle długo i na tle poznał ludzi z bardzo różnych profesji bym tak powiedział, chociaż chciałbym też to słowo w cudzysłów opisuje też bardzo interesująco proces jak pewne nadzieje i postawy właśnie ludzi chociażby watażków stojących na czele tych samozwańczych republik ewoluowały i one ewoluowały w takim stopniu na Depta postawi się bardzo często rozpadają to te by ten projekt Noworosji, który był tam propagandowo odprawiane w roku 20142015 bardzo szybko okazuje się co co było do przewidzenia, ale w książce formy widać to wyjątkowo wyraźnie wydmuszką i i ostatecznie mnóstwo osób zostaje tam pozostawionych samym sobie i nie chodzi tylko o obywateli, którzy nie mieli nic wspólnego z tym przejmowaniem władzy odgrywaniu tych republik od Ukrainy, ale również właśnie są osoby, które w te idee gdzieś tam przynajmniej na początku wierzył dlatego to jest bardzo dobra książka moim zdaniem dlatego żona jest bardzo mocno osadzona w tym zjawisku, jakim były i Doniecka Ługańska Republika ludowa to nie jest rzecz pisana na gorąco tak jak niektóre książki reporterskie, o których pewnie jeszcze będziemy będziemy dzisiaj mówić gotowy jest relacja, która jest obliczona na na dłuższy czas i która pozwala zaobserwować procesy które, które tu, które się dzieją, które być może jesteśmy świadkami tak na co dzień nie jesteśmy do końca świadomie, więc pod tym względem wydaje się najmocniejszą książką najmocniejszą stroną książki apartament w hotelu wojna Tomasza forma jest właśnie to, że obserwuje jak to wszystko przebiega jak aktualizuje dzięki temu być może można rzeczywiście było wysnuć jakieś wnioski, w którą stronę to to pójdzie, że skoro jesteśmy przy sobie tak jeszcze wracając do do właśnie Tomasza for i tego, o czym zacząłem mówić, czyli czy opisywania tych konfliktów też czy właściwie tego w jaki sposób Rosja działa w kontekście tych swoich dawnych już republik no to co np. jeszcze zwróciło moją uwagę, że np. Gruzja wspominana tutaj jeszcze za czasów Gorbaczowa już tego tego typu działania właściwie, które dzisiaj możemy może nie 11 przełożyć tak na na Ukrainę ale, ale były widoczne w jaki sposób właśnie są te zabiegi czynione jak te kolejne fragmenty terytorium tego terytorium głównie chodzi oczywiście z ekonomią klei z jakimiś aspiracjami już psychopatycznym braki trzeba nazwać Putina w tym przypadku jak właśnie krok po kroku bardzo konsekwentnie jest robione to jest uderzające powinien teraz rozpocząćPewnie tak dlatego już mówiliśmy o książkach, które w, jaki sposób są wstępem do tego by próbować zrozumieć to co się dzieje w relacjach Rosji Ukrainy nie wiem czy możemy w tym momencie poskrobać trochę głębiej czy nadal jesteśmy na poziomie wstępu czy może jakieś książki, które już trochę bardziej pozwalają nam wniknąć w to co się wydarzyło chociażby w Rosji czy chociażby Ukrainie na przestrzeni ostatnich kilku dekad może to nie jest grupa głębiej, ale chciałem dorzucić jeszcze malutką taką pigułkę do tematu, który w życie liście, że trudno patrzeć na to co dzieje się teraz pomiędzy Ukrainą Rosją bez patrzenia też na to co działo się lub dzieje także na terenie innych byłych republik radzieckich jakiś czas temu już sporo minęło rozmawialiśmy też w poczytnych powieści powieści Marcina Michała Wysockiego Baku Moskwa Warszawa to jest opowieść o azyl, że artyście plastyku, który w, którego poznajemy od czasów jego dzieciństwa w Baku później przez czasy studiów szkoły w Moskwie później jego wyprowadzka na zachód Europy ale dlaczego o tym wspominam jako opiekunce, ponieważ w tej powieści, chociaż nie jest to literatura faktu są pokazane niezwykłe flesze takie zdjęcia pokazujące jak mieszkańcy Baku jak Ormianie Azerowie Gruzini nawzajem się traktowali, ale też w jaki sposób oni byli postrzegani przez Rosjan, kiedy ten młody artysta plastyk jedzie do Moskwy na studia i tam styka się z tą całą prawdę o tym kim są ci, którzy przebywają z tych innych republik, z jaką pogardą prosimy z jakim poniżeniem przymierzyć z oznaczeniem na podkategorie tak naprawdę i dlatego chciał rzucić tę pigułkę bo, choć jest to powieść nie jest literatura faktu, ale na faktach znanych nam inne niestety stereotypach także potwierdzających się opiera się stąd też moja piłeczka Baku Moskwa Warszawa Marcina Michała Wysockiego wydawnictwo kim jest w intencji, a przy tym rozmawialiśmy jeszcze doprecyzowane takie może bowiem w takim razie teraz, bo to jest wątek nie wie, które szybko porzucił marzenia miał polecić 2 książki które, które pokazują to co dzieje się na innym pułapie niższy wojna w tym momencie tylko pokazuje tę Rosja Rosja sama chciałaby, żeby widzieć jak Putin chciał się by widzieć to są właśnie książki Wacława Radziwinowicz Soczi igrzyska Putina najważniejszy mecz Kremla Romana i Morskiego Radosława Winiarskiego zresztą z gazety wyborczej to jest też co widzieliśmy w przeddzień teraz ataku Rosji na Ukrainę przecież to wstrzymywanie tego tak naprawdę miało miejsce dokładnie wtedy, kiedy innym kraju bardzo wątpliwej reputacji, czyli w Chinach miał miejsce igrzyska olimpijskie zimowe Pekin 2022, a jaką chęcią właśnie Putin właśnie Rosja zgłasza się po organizowanie tych absolutnie najważniejszych sportowych wydarzeń no to robi to też m.in. po to, właśnie, żeby wybierać swój wizerunek no i stąd zimowa olimpiada w roku 2014, która się swoją drogą zakończyła wielkim dopingowym skandalem, którego konsekwencją jest to, że Rosja startuje dziś tych wszystkich zawodach czy igrzyskach olimpijskich pod flagą olimpijską nie może zawodnicy słuchać swoich hymnów no, a z kolei mundial w Rosji to tam oczywiście mile widzianym gościem był szef FIFA Gianni Infantino bardzo zaprzyjaźniony z Władimirem Putinem bardzo chwalący za wspaniałe przeprowadzenie mistrzostw świata, a dziś nabierający wody w ustawie dyskwalifikujący Kenię i Zimbabwe za ingerencję tamtejszych polityków w piłkarskie związki natomiast milczący w kwestii ataku Rosji na Ukrainę i odnoszące się na razie słowami, że sytuacja jest monitorowana decyzja będzie podjęta wkrótce być może państwo będą słuchać będzie podjęta, ale no, jakby nie reagujący NATO i absolutnie wychodzący założenia, że oczywiście piłka nożna i polityka to 2 różne rzeczy, więc najbardziej rosyjscy piłkarze nie powinni być karani powinni dalej walczyć o udział w Katarze grać w Polsce z Moskwą być może stanowisko się pod presją międzynarodową zmieni, ale państwo chcą poszukać przyczyn, dlaczego decyzję FIFA, która niektórych tak oburzają, bo większość w tej chwili tak oburzają, dlaczego decyzje być może UEFA nie są wystarczające czy Międzynarodowego komitetu olimpijskiego to odpowiedź na te pytania znajdziecie właśnie w tych 2 książkach najważniejszy mecz Kremla Soczi igrzyska Putina no i na pewno też znajdziecie tutaj obraz tego jak Rosja w czasie by widzieć jak chce siebie wybierać przez organizację imprez, na które patrzy zafascynowanie i emocjami cały świat najważniejszy mecz Kremla Roman Imielski i Radosław Leniarski wydane przez wydawnictwo Agora druga już też Góra tak Wacław Radziwinowicz willi Radziwinowicz straci igrzyska Putina pamiętam, że czytałem książkę jakiś czas temu niestety czytałem w oderwaniu od rzeczywistości, bo już lata temu, kiedy wyszła wobec tego nie wyciągałem z niej wniosków albo po prostu po prostu nie pamiętam MR proszę państwa, kiedy ta audycja zostanie wyemitowana na naszym Facebooku na stronie poczekalni na Facebooku w wyszczególnione wszystkie książki, o których rozmawialiśmy, bo zdajemy sobie sprawę, że sprawę, że jest ich było dużo czasem, jako że jest to dyskusyjny klub czasem te dygresje sprawiają, że być może nie jest to od punktu i w akapitach tak jak to być może być powinnam tę drugą część tego wydania po czytelnych zdominowaliśmy tu Piotr Przemek ja natomiast jest z nami cały czas szacowaniu na jeszcze, zaczynając trochę część trzecią jeszcze kończąc drugą, ponieważ mamy parę minut chciałby siebie zapytać idąc dalej być może właśnie literaturę piękną, bo my tu od Niki poszliśmy bardzo już bardzo często szliśmy w literaturę faktu jednak może jest właśnie coś co nie będzie stricte reportażem, ale co nadal pozwoli nam wciąż mogła mieć się w ten konflikt, bo w konflikt w inwazji, bo wiadomo, że można to okres od bardzo stron, a właściwie tak siedzę i bardzo ciężko jest mówi się powstrzymać od tego, żeby polecić wiele wiele książek, które tutaj nie ma też wstrzymywać urząd miejscu natomiast chciałabym szczególnie jest 2 dorzucić 1 to jest właśnie powieść taka nasza ukraińska nasze ukraińskie Stolat samotności trochę, która jest uważana za jedno z najważniejszych książek, które w ogóle napisanych w ciągu tych 30 lat ukraińskiej niepodległości nazywa ona ona się na 2 stulecia Jakowa oni rozmawialiśmy właśnie z Piotrem razem z Agnieszką drobiarzy dumnie prezentuje właśnie okładkę zaś po zdradzie dziękuję za wywołanie stulecia jako równo ona została niedawno przetłumaczona i bardzo też książkę polecam, bo uważam, że jest tutaj kilka bardzo ważnych rzeczy, które do i właściwie w Polsce będą MO i znajdą takie wsparcie zrozumienie, a to, że ta nasza wschodnia europejska rama tak naprawdę nie miała żadnego happy endu i tego nie rozumieją np. na Zachodzie to bardzo trudne do wytłumaczenia czym tutaj mierzy się z tym żyjemy i dlaczego wciąż mamy poczucie czasu musimy walczyć co tam baba patrzy za plecy czytam nikogo nie ma właśnie, kto chce z powrotem z powrotem ujarzmić tak powiem okazuje się za każdym razem, że niestety coś takiego się dzieje i tam jest tak bardzo ważna ważna postać taka dziewczyna narkomanką, która właściwie jest no i zagubiona, która nie wie jak żyć, które nie jest w stanie trochę sobą zarządzać trochę się opanować albo po prostu nie ma takiej ścieżki, która była w głowie jasna i którą i co by pomogło właściwie wziął się w garść i to jest takie symboliczne przedstawienie pierwszego pokolenia ukraińskiej transformacji tych młodych ludzi którzy, którzy wyrastają w nowej rzeczywistości, którzy nie mają tego przekazu albo nie zawsze go są w stanie właśnie dostać poprzez tą amnezję poprzez to, że ta pamięć często nie była przekazywana tak jak powinna być, bo wszyscy się bali wszyscy milczeli to jest jedno z największych traum tak naprawdę ukraińskich i my mamy tutaj obraz takiego dilera z drugiej strony agresora takiej przyszłości zbiorowej, który nie chce puścić takie argumenty, które nawet, kiedy ona próbuję moje życie i jakoś ułożyć inaczej ucieka i walczy on za każdym razem przyjeżdża ścigają i próbuje z powrotem właściwie na złą ścieżkę tutaj, a zaprowadzić straże działają przepraszam, ale i przerw przepraszam też państwa, że muszę drugi raz sobie przerywać i wrócimy do tego dosłownie sekundę, ale w tym czas czas czas na skróty informacji Radia TOK FM czas płynie nieubłaganie za kilka chwil do państwa do państwa wracamy w sieci część audycji poczytalni przy mikrofonach cały czas Sasza Iwaniuk Piotr Bala Przemysław Pozowski Filipka kurz dzień dobry państwu po raz trzeci właśnie rozmawiamy o książkach o literaturze ukraińskiej trochę o literaturze dotyczącej również Rosji gdzieś w kontekście inwazji Rosji na Ukrainę, którą obserwujemy od kilku dni rozmawialiśmy o książce Wołodymyra USA stulecie Jakowa Sasza Iwaniuk dokończ dokończ myśl proszę właściwie ja bym chciała po prostu jest już kończąc to to co mówią o tym dilerzy agresorzy, który próbuje właściwie osoby, które chciała zacząć nowe życie z powrotem na ścieżkę zła sprowadzić chciałabym tutaj dorzucić jeszcze 1 książkę Oksany Zabużko, która się nazywa planeta piołun i to jest książka, która przez Katarzynę katyńską została właśnie też niedawno przetłumaczona i teraz dopiero zaczyna tutaj w Polsce żyć swoim życiem i która była jedną z najważniejszych książek dwudziestego i 2020 roku w Ukrainie, które to jest zbiór esejów pokazujących ten wątek, którym wspominał stulecie Jakuba Jakowa, dlaczego i to milczenie jest tak tak niszczące tra tak reumatyzm ująć sport jako niepozostające na to, żeby lepiej siebie zrozumieć, żeby te pytania, na które już dawno trzeba było odpowiedzieć dopiero teraz znajdują przestrzeń do tego, żeby je zadawać, żeby o nich rozmawiać ona dba ona świetnie Oksana Zabużko potrafi właśnie świetnie tą zdemaskować tą mentalność radziecką i tak blisko, która przerosła FSB, jakby ona pokazuje jak to jak teraz się przejawia jak nas właściwie jak ten wspomnianej książce stulecie jako agresor diler próbuje nas namówić na wrócić do tego co było wcześniej, więc uważam, że ta książka ten zbiór esejów też pomoże państwu zrozumieć naszych właściwie nasze problemy z pamięcią historyczną problemy z przyszłością problemy z tym, dlaczego tak ciężko było nam wystartować i dlaczego tak tak słono dzisiaj płacimy za za tą próbę wydostać się spod pazurów agresora, a Oksana Zabużko, której wspomniałaś w przedmowie do stulecia i Jakuba Jakowa mówi właśnie coś takiego, że to jest opowieść o człowieku, który dobija 100 lat prześwietlamy niemal całe życie, ale tak naprawdę patrząc na życie tego człowieka patrzymy też na 100 pełnych lat ukraińskiej historii ze wszystkimi nie wypowiedzi innymi nieuświadomione mi tragediami, za które nadal spłaca się nie podsumowane rachunki, gdy opisuje też w książce wołyńskie Polesie jest to region na skrzyżowaniu i reżimów imperiów i narodów i armii subkultur my im i też Oksana Zabużko w przedmowie pyta, kto się nie bił tutaj te tereny, kto tam nie podrywał się do walki od Ułanów Piłsudskiego to właśnie wspomnianego przez siebie Sasza dilera narkotykowego w jeepie Ney i dlaczego też warto polecić tę książkę państwu, podpisując się pod wszystkimi tezami, które pisarz przedstawił, bo to są niezwykle ważne powody, ale ja osobiście dołożę jeszcze 1 powód, bo w tych mrocznych czasach w tej ciężkiej atmosferze, która przynosi ból rozdarcie obawy lęk niepewność stulecie Jakowa daje coś jeszcze Oksana Zabużko w przedmowie do do tej książki do tej książki mówi że, gdyby stworzyć na podstawie film to udałoby się odtworzyć ładunek człowieczeństwa, które zawarto w tej historii, czyli czegoś, czego nam w takich czasach szczególnie brakuje stulecie jako Mate moc ma ten genialny olbrzymi ładunek człowieczeństwa, którym chcielibyśmy teraz, gdyby wszyscy być na napełnienie, mimo że niestety termin jesteśmy zupełnie innymi treściami do tego ja też tak jak Sasza polecam państwu książkę, która jest nawet na okładce opisane jako najlepsza powieść dekady stulecia Jakowa Wołodymyra USA wydało ją poznańskie Towarzystwo imienia Iwana franki rozmawialiśmy też o książce Oksany Zabużko planeta piołun, która została kilka dni temu dosłownie wydana przez przez wydawnictwo Agora ja myślałem, że to będzie bardziej tak pójdzie ta audycja w kierunku jednak literatury faktu i też rozmawiając z wami przypomniało mi się trochę książek o literaturze faktu bardzo, że nie poszła, bo to jest dla mnie mnóstwo poleceń poszliśmy trochę literaturę piękną Hanię pięknych rzeczach mówimy tak, ale która też podobno najpiękniej wyjaśnia świat literatura piękna znam taką tezę ja natomiast pozostanie trochę przy przed mojej działce, dlatego że spośród kilku kilku poleceń mam jeszcze jedno, którego w i chciałbym, żeby jak najwięcej osób przeczytało książkę po to, żebym mógł z nimi porozmawiać dlatego polecę państwu być może jakoś rozpraw mój częściowo częściowo książkę et książkę w Polsce w skali mikro oczywiście jest książka będzie to co było Masza Gessen pt. jak totalitaryzm odradza się w Rosji to jest książka autorki, która te procesy, które działy się za czasów rządów Władimira Putina ze szczególnym uwzględnieniem takich dat granicznych jak 2008, czyli właśnie inwazja na Gruzję 2012, czyli rozpoczęcie takich represji wobec opozycji nasilonych jeszcze, które trwają do tej pory, które są coraz bardziej nasilone 2014 właśnie inwazja na Ukrainę ta pierwsza śledziła rosyjska amerykańska dziennikarka, która na początku pracował w stanach Zjednoczonych, a potem powróciła do Moskwy to też pozwoliło uzyskać takie 2 perspektywy 2 spojrzenia na to co się tam dzieje jest to potężna lektura dlatego, że ma już sobie sięgamy prawie 700 stron z przepisami bardzo szczegółowo opisująca właśnie te procesy zachodzące w Rosji przez pryzmat kilkanaście kilku naszych bohaterów my wydaje mi się powieść o tyle kontrowersyjna, że nieco miejscami zbyt skomplikowana z niektórymi tezami, które się tam pojawiły się nie zgadzam, ale bardzo często wracam takich wybranych rozdziałów do niektórych postaci w tej książce, dlatego że gdzieś ma w sobie jakiś takie przyciąganie widać ogromną pasję, którą Gessen opisuje, jakby nie było swoją ojczyznę jak bal bardzo ubolewa nad tym co się co się w Rosji dzieje dlatego ja ponownie trochę przypadku internatu z 1 strony polecam z drugiej strony obawiam się, że to moje polecenie może sprawić, że ktoś poczuje się nieco gorzej, niemniej jednak jest to książka Maszy Gessen będzie to co było jak totalitaryzm odradza się w Rosji wydana przez Prószyński wydawnictwo Prószyński i spółka ma jeszcze dosłownie 6 minut jesteśmy w stanie jeszcze wróciła jeszcze kilka tytułów, ale są też ponownie reportaże, więc być może przychodzi do głowy coś coś coś mniej oczywistego a bo chwali się swoimi propozycjami w okresie nie wstrzymuje co już nie decydujecie obie Rosja się nie powstrzymali ja właśnie to moje pytanie głównie strony Staszczyk staż kieruje nie tyle tytułu właśnie przytoczyłam, przedzierając się do większej tak sfer tak naprawdę my czy jak uważam, że to był ten taki najważniejsza ogólnie chcę powiedzieć oczywiście tutaj jest różnica, że Polsce bardziej literatura faktu, że pozwala wyjaśnienia świata takich znajomych może sposób i bardziej winne takiej SI przy i nie znaczy, że takie przystępne natomiast u nas na Ukrainie jednak jest tradycja literatury pięknej, która jak już dzisiaj zabrzmiało pięknie mam świat wyjaśnia dla nas przemawia wiele więcej może też, dlatego że jest bardzo ciężko po pierwsze, pisać o tych, a że te, które się dzieją MO reportażowe, a po drugie, przez lata przez lata przez lata nie można było właściwie opisywać rzeczywistości można było nawiązywać do czegoś w takiej taki zawoalowany sposób trzeba była cały czas właściwie w swoją fantazję się zanurzyć żeby, żeby mi powiedzieć coś ważnego i zanurzyć właściwie z tą samą fundację swoich Czytelników i nie trafić też do obozu czy do więzienia czy do MO absolutnej izolacji jak niestety miało miejsce w przypadku wielu pisarzy i dlatego byłem tutaj mało właśnie zdążyłem powiedzieć o tej książce planeta piorun, ale troszkę oni powiedziałam, że tutaj właściwie oni są postacie, które chciałoby się przedstawić Polakom chciałoby się też pokazać nas troszkę bardziej Ukraińców naszą kulturę i ciągłość, która była, która Eli jest cały czas tylko, że my sami w tej chwili odkrywamy tą płytą ciągłość i tą pamięć tą amnezję, która niestety nie wciąż nas no jakoś powstrzymuje hamuje nie daje nam do końca się się tam pójść do przodu to amnezję walczyć i dlatego właśnie wracając jeszcze do tej książki Zabużko, bo już tak nie chciałabym jeszcze pan 1 000 0001 000 000 rzucać różnych książek do tego tylko może troszeczkę głębiej powiedzieć o tym co już tutaj się, o czym już tutaj wspomnieliśmy, że bardzo ważny jest, bo to jest jednocześnie pokazywanie naszych ważnych postaci ukraińskich pisarzy ukraińskich lingwistów poetów poetek filozofów i pokazanie światu przypomnienia o nich, ale i, niemniej ważne było to, że Oksana Zabużko właściwe myślę, że w pierwszej kolejności robiło to dla nas dla Ukraińców, żebyśmy widzieli o tej ciągłości i żebyśmy zrozumieli, dlaczego nasi dziadkowie nie byli w stanie nam powiedzieć nawet opowiedzieć często historie, które toczyły się ich życiu i ile to milczenie na ile milczeniem jest jest dziś przesiąknięta ukraińska kultura, że my mając dostęp do żywych jeszcze nosicieli tych wydarzeń jak i historycznych dwudziestego wieku często nie mieliśmy okazji pisać tego zapytać ludzi się bali do ostatniego nawet jak już umierają im trudno było nam przekazać to co się z nimi w ogóle działo, bo tak mocno oni byli przerażeni przestraszeni własnym życzę tym co się działo z nimi, że nawet już jak było państwo niepodległe już można było mówić głośno wszystkim nawet trzeba było oni byli w stanie wykrztusić z siebie tej prawdy wykrztusić z siebie historii na tyle traumatyczna przeszłość właściwie tam zaistniała i teraz my musimy nie mają tego przekazu często wielu rodzinach bardzo wielu przypadkach próbujemy poskładać, bo te ziarenka po wybierać po prostu gdzieś coś po kawałeczku, żeby ułożyć sobie właściwie to ciągłość i często tutaj się zdarza w Polsce taką na takim nie i niezrozumienie tego, dlaczego nikt nie znacie własnej historii, dlaczego Ukraińcy jakoś tak nie żyjecie tak mocno tą historią, dlaczego tak jakoś dla nas dań i to dziedzictwo kulturowe nie jest takie ważne jak być powinno i dlatego uważam, że takie mi, że trzeba mówić w i głośno o tym dlaczego i wciąż nawet jak mówimy o tę wciąż widzę niedorozwój znaczy, że jednak plan w Polsce było troszkę inaczej i jak Marek Hłasko właśnie pisał, że całą Polskę do obozu koncentracyjne my jak Ukraińcy czytamy w pięknych dwudziestoletnich zawsze mamy ochotę powiedzieć Słuchajcie nie wiecie to jest obóz filtracyjny to właściwie naprawdę trzeba zdawać sobie sprawy jak jak jak ME życie wyglądało u nas jak życie wyglądało tutaj i żeby żeby mieć właściwie też takie inną i nie mieć i świadomości po prostu, dlaczego tyle milczenia, dlaczego tyle i da taka jest sytuacja, że ta historia dla nas to jest bardzo skomplikowana kwestia jeszcze jeszcze dużo ziarenek zostało właśnie do dołożenia i gdzieś o tym wszystkim mówi książka, którą poleca, czyli planeta piołun Oksany Zabużko książka wydana nakładem wydawnictwa Agora przetłumaczona na Polski przez Katarzynę katyńską Janne Lazar nie jest jakoś szczególnie optymistyczna puenta, niemniej powoli zmierzamy do końca audycji poczytalni bardzo wam państwu dziękuję za tę ostatnią godzinę, kiedy dzieliliśmy się swoimi poleceniami książek, które być może pomogą nam trochę lepiej zrozumieć czy to genezę inwazji Rosji na Ukrainę czy to postawę samych Ukraińców te wszystkie tytuły, o których rozmawialiśmy pojawią się oczywiście na naszej stronie na Facebooku za kilka chwil na sem bardzo bardzo bardzo swój bardzo bardzo wam dziękuję szczególnie dziękuję Sasha, że chciała wziąć udział w rozmowie z naszej pani była państwem dziękuję dziękuję bardzo, także studia tutaj Piotr Bala dziękuję bardzo, dziękuję 5 bramek Pozorski dziękuję takie jeszcze dodam, że finał ligi mistrzów przeniesiony przez UEFA z Petersburga do Paryża tak w kontekście tego co mówię w drugiej część Filipka kurz bardzo serdecznie państwu dziękujemy za kilka chwil godzina 18 informacje w radiu TOK FM poczytalni wracają za tydzień Zwiń «
Transkrypcja podcastu

PODCASTY AUDYCJI: POCZYTALNI

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA

Najnowsze Podcasty

Więcej podcastów

REKLAMA
REKLAMA