Europa się wzmacnia, czy... rozpada? Wojenne perpetuum mobile

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

prof. Małgorzata Jacyno dzień dobry dzień dobry rozmawialiśmy zaraz na początku agresji Rosji na Ukraina ciekaw jestem jak widzisz tę sytuację po 2 tygodniach to oczywiście bardzo ogólne pytanie na początek jak to widzisz, ale myślę, że takie 2 podstawowe sprawy są tutaj do omówienia 1 to taka co się dzieje obecnie czy Rosja ugrzęzła definitywnie twoim zdaniem w Ukrainie i nastąpi jakiś jakaś dekompozycja tego państwa czy Putin straci swoją pozycję dużo jest takich Rozwiń » głosów, że włada wał się mówiąc kolokwialnie w sytuacji, której nie przewidział, że dla niego to się również źle skończy na druga kwestia to jest to wszystko co robi zachód jak zachód się w tej sprawie zachowuje jak mógłby się zachowywać to są takie 2 wątki, które w dzisiejszej rozmowie będziemy poruszać, ale najpierw po prostu zapytam jak widzisz sytuację po tych 2 tygodnia wydaje mi się, że teraz możemy już więcej powiedzieć, mimo że cały czas oczywiście obowiązują te 2 definicje sytuacji mówi o takiej perspektywie teoretycznej dezorientacja i czas przejścia to jednak być może właśnie paradoksalnie z tego powodu, że i dezorientacja się powiększa i przejście nabiera przyspieszenia to właśnie to sprzyja temu, żeby można było coś więcej powiedzieć o naszych współrzędnych jeśli chodzi o takie mniej teoretyczne bardziej bym powiedziała opisowe definicje tej sytuacji co możemy powiedzieć na pewno już widzimy, że ta po pierwsze, ta wojna ma niesłychanie duży potencjał umiędzynarodowienia wszyscy bez mała musieli się na umiędzynarodowienie co można myśleć można się do tego może zrobić trzecia wojna światowa czy coś innego wydaje mi się bardzo ważny to, żeby nie rozstrzygać tego, bo nie wiem ile to jest interpretacja ana ile to jest pisanie scenariusza tak to bym chciała to już widzę z pewnością jeśli chodzi o analizę tego dyskursu wielu dyskursów, jakie się uruchamiają, żeby zasygnalizować co mniej więcej może chodzić to od kilku dni powtarza się taka obserwacja, że to jest zrozumiałe wielką popularnością cieszą się podcasty geopolityczne i wyraźnie widać, że algorytmy podkręcają pewnego rodzaju analizy geopolityczne właśnie te, które są przepowiednią następnie techno optymistyczne druga kategoria i trzecia kategoria kategoria bardzo podobna być może nawet kontynuacja dyskursu w sieci o w sieci czy dyskursu ekonomicznego o covidzie, a mianowicie na covidzie można zyskać na wojnie można zyskać to jest bardzo niepokojące tu od razu pytanie dodatkowe zadam, bo mówi o tym, że algorytmy promują tego typu treści czy one promują wiedziony swoją ślepą algorytmicznego logiką czy też może ktoś programuje też rytmy tak, żeby one promowały innymi słowy to jest właśnie powiedziałbym efekt uboczny pewnych konfiguracji technologii informacyjnych, które mamy, bo one wedle pewnych reguł działają na coś tam promują, żeby to się monetyzować tak najkrócej rzecz ujmując czy może to jest jednak element jakiejś kampanii informacyjnej, która się toczy i może w cudzysłowie powiem komuś zależy na tym, żeby właśnie takie ani inne treści promować to wcale nie wyłącznie z powodu finansowych przedstawiło 2 informacje o 2 interpretacja w innej sytuacji nie chciałabym rozstrzygać powiem, że uwagę moją zwraca to, że mówi się od wczoraj w mediach zachodnich o dwojakiego rodzaju dezinformacji dezinformacji, która nas demobilizująco i dezinformacji pozytywnej dezinformacja AZ tak powiedzieć dopuszczalna są tam jeszcze inne rzeczy pojawiają się, ale nie chciałabym bardzo tutaj jest najbardziej pozytywna to ta, która uderza w Rosję jak rozumiem narracja rosyjska gen to główne trzeba mieć to pamięć druga rzecz to w tej chwili oczywiście popularne są też autorzy lektury dotyczące cyber wojny i i ta, z którą ja miałam do czynienia to jest taka możliwe, że jeszcze będzie okazja do tego powrócić do niektórych wątków tej książki, ale ten autor zadaje takie radykalne pytanie mamy algorytmy sieci mamy algorytm na giełdzie to jest olbrzymia ilość operacji finansowych chce, żebyśmy mieli tego po tak pamiętali o tym operacje finansowe na giełdzie są dokonywane w znakomitej większości przez algorytmy, które stąd biorą się różne problemy, bo np. no ale to zostaje inny Otóż ten autor pyta czy, ponieważ teraz jesteśmy w takiej sytuacji czy powiedzielibyśmy algorytmom odpalenie broni atomowej i na bardzo dobre będą uważnie no właśnie rada ja myślę, że my jesteśmy społeczeństwem algorytm izolowanym w dużej mierze to to jest tak taki duży gęsty wykład byłby teoretyczny, który też niestety muszę pominąć chciałabym zwrócić uwagę na to na czym może tutaj polegać problem, a mianowicie badania wskazują, że coraz więcej, że mamy do czynienia z czymś co nazwałabym cyfrową absencją znacie osoby, które są w mediach społecznościowych na Facebooku na Twitterze itd. używają go coraz bardziej specyficzny sposób mówię o absencji cyfra olej analogii do absencji wyborczej, czyli niby jestem, ale zaglądam raz na 3 dni używam tylko, żeby komentować a bo sprawdzam tak jak do wchodzenia tak jak się wchodzi do wanny gorącą wodą najpierw sprawdza czy w ogóle można wejść, tak więc są osoby, które zaglądają tam tak jak powiedziałem raz na 3 dni raz na tydzień nawet udają, że są, tak więc to co się dzieje w sieci coraz bardziej rozchodzi się z rzeczywistymi procesami społecznymi, czyli mamy po pierwsze, porządkując sprawę niesamowity potencjał umiędzynarodowienia i on się dokonuje na różnych poziomach wczoraj już pojawiła się informacja, że przybędą, bo słyszymy o ochotnikach przybywający ale, żeby walczyć mają przyjechać las i walczyć po stronie Rosji są stroni od około 16 000 ludzi tam przyjechać właśnie to jest 1 wymiar umiędzynarodowienia inny wymiar to dajmy na to głosowania państwa w sprawie sankcji państw afrykańskich one nie głosują ich one niekoniecznie są prorosyjskie te państwa obawiają się po prostu głodu Serbia jeszcze inny przypadek państwa są przeciwne sankcjom na Rosję no ale oczywiście są przeciwne nie oznacza poparcia Rosja ma tę wpływy być może sobie zapewni w związku z tym kryzysem na to dodatkowe wpływy, więc potencjał Wenezuela tak zniesienie sankcji mamy bardzo jeszcze do tych 16 000 ochotników z serii czy oni są tacy bardzo Ochotniczy to trudno powiedzieć, ale dodajmy 20 000 mniej więcej osób, które zjechały na Ukrainę do Ukrainy walczyć po ukraińskiej stronie też mamy takie pospolite ruszenie oczywiście znaczna część tych ludzi w ogóle pewnie nie będzie nadawała do tego, żeby walczyć, bo tak zwykle bywa, ale jednak jest to też potężny międzynarodowy ruch jest to też informacja prawda zwrócił uwagę NATO na kontakty ostatnie między Izraelem i Rosją, bo tu nie chodzi tylko Iran, ale chodzi też po prostu skądinąd już wiemy, że nie ogłosiły niezależność państwa arabskie Dato dzisiaj na pierwszych stronach dzienników Francuz jest zależność neutralny i neutralność nie uczestniczą w porządku miejskim odmawiają uczestniczenia w tym porządku, czyli stają po pewnej stronie oczywiście to będzie miało dla nas olbrzymie konsekwencje, ale oczywiście sytuacja w Afryce północnej robi się niebezpieczna ze względu na najbliższe miesiące w związku z potężną prawdopodobnie falą migracji i być może zamieszek w wczoraj były zamieszki w Argentynie chodzi o podpisaną umowę między rządem argentyńskim międzynarodowym Funduszem walutowym no i Iraku już mamy zamieszki w związku ze wzrostem cen żywności inne jeszcze tak pokazuje, że mamy bardzo różne wymiary umiędzynarodowienia tego konfliktu inny wymiar też wczoraj tych te takie informacje są codziennie po prostu te pamiętam w tej chwili, bo były wczoraj, a mianowicie norweski producent nawozów sztucznych wycofuje się z Francji i Włoch to jest bardzo to dotyczy 40% inwestor producent nawozów nauczony, że zajmuje się Francji Włoch wycofuje się ze względu na sytuację tak inna informacja wczoraj podana przez Jeana Marka Jankowi Shi, że mamy tak jak mieliśmy łańcuchy dostaw tak teraz mamy łańcuchy zamykania i ograniczania różnych kontraktów to jest inżynier jak śledzę też od dawna to jest druga taka postać upodobała sobie z tego powodu, że jest układany anatemą przez ekologów zachodnich, a jest wielkim zwolennikiem rozwoju energii atomowej, więc moje upodobanie do tego, że nas dziś jest oczywiste Otóż on powiedział, że tak jak wczoraj komentujący, komentując to spotkanie w Wersalu i powiedział, że tak jak mieliśmy łańcuchy dostaw tak teraz mamy łańcuchy zwyżek cen różnych surowców to bardzo gwałtowne pallad Miedź Lead i wczoraj Nicze el, czyli produkcja samochodów elektrycznych tak no i oczywiście uran tak oczywiście w grę wchodzi teraz to jeśli jeśli mówimy o reaktywowaniu podtrzyma podtrzymaniu pracy elektrowni atomowych na Zachodzie to jest pytanie, jakie oni są z konstrukcji, bo niektóre mają konstrukcję sowiecką jeszcze, kto da się co nie jeszcze być może będą miały o to chodzi następnie informacja i trudno powiedzieć czy prawdziwa czy nie, bo jej zarówno przedstawianie jak i demontowanie sprawa sprawiło moją wprawiło mnie zupełną dezorientację, ale powrót otwarcie 2 kopalń w Niemczech o tyle wydaje mi się to prawdopodobne nie chcę mówić prawda, że Niemcy zwiększyły jak do tej pory czy zastąp zastąpiły energię atomową energią z węgla to absolutnie nie wczoraj sprawdzałem wykresy tak nie można mówić tak to jest poza bez wątpienia w Niemczech i grudniu, a potem pamiętam, że było potwierdzenie na początku stycznia, bo czekałam czy ta informacja będzie potwierdzona Macron zapowiedział, który się z ministrów otwarcie 2 kopalni węglowych to czy powrót oczywiście nie nowe prawda tylko reaktywowanie 2 kopalni węglowych, czyli widzimy, że ten potencjał umiędzynarodowienia no przybiera bardzo rozmaite formy jak potem, żeby nie było takie chaotyczne to postaram się jak pokazać ile rozumiem, że logika, że spoiwem jest tutaj sytuacja, z której jedno z największych światowych mocarstw, które na tej mapie geopolitycznej odgrywa niezwykle istotną rolę tam jest skomplikowana siatka zależności sojuszy gospodarczych politycznych przepływów pieniędzy przepływów towarów itd. no robi coś co wyłącza go niejako z tej siatki co najmniej pewnych wymiarach, bo nie całkowicie powoduje jego izolację i odcięcie od tych kanałów no i ulega to wszystko przegrupowanie na bardzo bardzo wielu poziomach no i teraz pytanie jest takie czy mamy do czynienia z ruchem chaotycznym to znaczy to jest właśnie jakiś rodzaj takiego Kola psu, który następuje czy tutaj jest jakaś metoda w tym i czy mamy do czynienia z układem samo regulującym się, który prędzej czy później jakoś dojdzie do równowagi, nawet jeżeli np. ta izolacja Rosji potrwa nie wiem 20 lat życia i czego to może w ogóle doprowadzi wg mnie w tej chwili to wojna wygląda na Pp tłum Mobile, bo jeśli ono się nawet zakończy nie wiem jak rozumieć ewentualne zakończenie tutaj dobre pytania rodziny, że te łańcuchy zależności one będą cały czas pracowały tak to co to co przed nami ten kryzys zbożowy za nie trzeba zresztą wziąć pod uwagę jeśli odchodzimy od Energi radykalnie Węglowej od gazu i moi kryzys zbożowy na rynku żywnościowym to trzeba pamiętać o tym, że chyba nie będziemy kupowali w sklepie pszenicy, żeby przetworzyć zboża też potrzebna jest energia i o tym mówi Jan komisji prawda wzrost cen energii benzyny jak pracownicy mają dojechać do pracy czy będziemy grupować będą mieszkać w obozach w kontenerach no to jest niektórzy pytają no dobrze można się przesiąść na rowery, ale jest pytanie, skąd w Europie są rowery tak notowali mam nadzieję kończy się taki czas wypowiedzi w mediach od różnych przedstawicieli MON tutaj na myśli rządy zachodnie różnych przedstawicieli koordynatorów do spraw transakcji tak dalej, bo jeszcze niedawno można było usłyszeć trzeba włożyć w domu drugi sweter albo jeść porzeczki, żeby odporne na pył tak albo, żeby np. zwolnić że, gdyby zwolnić na autostradach ze 130 do 110km to byśmy się uniezależnienia od ropy rosyjskiej no dodałbym że, gdybyśmy zaczęli chodzić to w ogóle byśmy byli autorki rocznica, więc jak to ma funkcjonować następnie pojawia się kwestia rwących się łańcuchów braku sprzętu medycznego laboratoryjnego nikt dobrze nie wie, ponieważ funkcjonowaliśmy w porządku neoliberalnym, czyli to oznacza pre kary za co pracowników oni mają wykonują pewne zamówienia w ramach przetargów pracują na umowę zlecenie bądź na rocznym kontrakcie jak oni zróżnicowani dostawy szkła laboratoryjnego to dla nich kontrakty roczne był bardzo dobry moja rok pracuje i sprowadzą ten materiał, więc widzimy, że te zależności rozchodzą się bardzo sąd stąd pojawiają się różne wątpliwości jak i czy te operacje uniezależnienia się uda się przeprowadzić czujemy ja bym tak określiła, że jesteśmy w takim jakimś demonicznym bez łowisk, bo w tej chwili, jakby bądź mniej by finansujemy obydwie strony konfliktu, a to jest 1 wymiar tego demonicznego wikłania my Europa ta tak oczywiście, a drugi wymiar tego demonicznego uwikłania wiąże się z tym od, o czym mówi w stanach Zjednoczonych mamy np. na myśli i taki przypomniany artykuł z końca lat dziewięćdziesiątych, ale to już to to nie jest tylko 1 artykuł są książki pisane przez socjologów przez ekonomistów także przez dziennikarzy, ale pierwszy artykuł to jest to jest to to jest końcówka lat dziewięćdziesiątych artykuł jeśli dobrze pamiętam pt. Harvard boisk w dół RAŚ ja, czyli jak proces transformacji ekonomii politycznej ekonomicznej Rosji był przeprowadzany przy współudziale Harvard czeków, którzy mieli tę wspaniałą etykietę tak bardzo wydajną symbolicznie i znaczące, gdyby miała odpowiedzieć na to pytanie choć, choć uważam, że ta twoja uwaga o jakimś niezrównoważony niektórych przywódców ma sens ma znaczenie nie chce w to wchodzić to powiedziałabym, że tej racjonalności prezydenta Rosji szukałabym w ostrej krytyce jego gra Gaj Dara, który wcześniej współpracował z jej synem był jednym z architektów tranzycji transformacji politycznej ekonomicznej i on jako jeden z pierwszych oligarchów zaczął krytykować już nie żyje tak w okolicach kryzysu tego co 20089 zmarł on jako pierwszy zaczął krytykować prezydenta Putina za prowadzenie nieliberalnej polityki ekonomicznej był wspaniały konsensus itd. no ten wspaniały konsensus dotyczący transformacji jak uważają badacze sprawił, że korupcja w Rosji miało charakter systemowy nota nie są jednak oczywiście nadal czy można np. wspomina jest taka słynna sprawa tajnej listy 93 nieruchomości rosyjskich do tej listy mieli dostęp tylko niektórzy to były i łatwo się domyślić, o co chodzi nie będę tego kontynuowała prawda jest wiele takich wątków, które pokazują, że to miało charakter systemowy słynne spotkania w podmoskiewskiej daczy o o tych tych to środowisko, które opracowywała to przejście było nazywane cara temu albo carem gospodarczym ekonomicznym itd. i to co widać to co widać racjonalność prezydenta Putina to nie jest nawet o czym się mówi, że sprawca opinię zachodnią, podejmując Rozwałka agresywne działania to co widać ta racjonalność, która się wyłania skoro Gajda Arka krytykował zaprowadzenie nieliberalnej polityki ekonomicznej to znaczy, że prezydent prezydent Putin musiał rozpocząć rozpocząć politykę protekcjonistyczną ita rama, którą można by było zaproponować do interpretacji tego co się dzieje to jest konieczność rewizji tego co się działo w ramach konsensusu waszyngtońskiego, a mianowicie czy to w ogóle był neoliberalizm w czy to był neoliberalizm coraz gęściej inkrustowany protekcjonizmem mówiła Rosji tak oczywiście nie jest z Rosji nie właśnie o to chodzi, że nie mówię o Rosji, ale mówię też o całej gospodarce światowej i tutaj powołała bym się na ekonomistów zwanych protekcjonistyczną mi jeden z pierwszych takich ekonomistów, którzy zaczyna krytykować konsensus waszyngtoński to jest Rainer to jest norweski ekonomista Erik jeśli Norweg to pewnie jest tam chce on mówi, że nadzorują wolny handel wolny handel jest korzystne dla krajów bogatych natomiast kraje biedne kraje trans formującej się powinny stosować politykę protekcjonistyczną i w tej perspektywie można nawet Brexit przez interpretować, o co chodzi, o co chodzi w tym protekcjonizm nie w tym przejściu teraz, a mianowicie mamy taką sytuację sytuację, w której musi dokonać się bardzo skomplikowana operacja mamy rwące się łańcuchy dostaw, czyli musimy inaczej zorganizować gospodarkę materialną i tu pojawia się pytanie zadawane przynajmniej 2015 roku wprost co w takim razie z gospodarką finansową, bo ona jest jakoś powiązana z gospodarką materialną, ale jak to naprawdę trudno jest powiedzieć nada widzimy to w momentach wstrząsu teraz oto ludzie tracą niż to czy został też cięcia i właśnie tutaj jeśli dobrze pamiętam do 2015 roku w takie pierwsze rozpoznania są i to te rozpoznania proponują włoscy ekonomiści m.in. Cristian ma racji on zajmuje się efektami i ekonomią mówi no cóż będziemy liczyć, jeżeli giełda reaguje na emocje, jeżeli giełdzie dzieł to co się dzieje na giełdzie opisujemy, owszem, za pomocą liczb, ale przy, ale także nastrojów tak to jak my to wszystko mamy liczyć skoro w wyniku paniki to toczącą prawda stąd jest to nie jest naprawdę jakaś francuska ekstrawagancja, żeby skończyć psychoanalizę i zostać ekonomistą w ta do tak, ale nie mieli czyni to co prawdopodobnie ku czemu zmierzają Chiny to jest de do realizacji ja gospodarcze ci właśnie tylko jeszcze zanim o tej dolary zacni przy okazji opisu tego co się dzieje mamy do czynienia też z aktywnym konfliktem zbrojnym takim, którego nie było od kilkudziesięciu lat w tej części świata ten konflikt jest jakimś stopniu nieprzewidywalny to znaczy mamy mobilizację militarną także krajów NATO, która zwierają szeregi przygotowują się ewentualnie do tego, że będą musiały także z tym się zmierzyć z perspektywą właśnie trzeciej wojny światowej to jest jakoś na stole ten scenariusz właśnie wszyscy eksperci, którzy o tym się wypowiadają mówią, że tego zostawić nie można mamy politykę takich różnie to jest oceniane jedni powiadają, że drastycznych sankcji inni powiadają, że drastyczne by było, gdyby w ogóle ROP przestać ciągnąć przez Nord Stream 1 i gdyby Niemcy rzeczywiście się na to zdecydowały, ale nie decydują z powodów różnych jak sądzono i pytanie jak długo po pierwsze, może trwać w takim w takiej fazie twoim zdaniem to znaczy jak długo Rosja realnie może być tak odizolowana jak teraz przy założeniu, że oni tam będą w tej Ukrainie siedzieli na szatnie i 15 albo albo 20 lat załóżmy na PS może 10 czy tam się to zawali wszystko pod pod ciężarem tych obostrzeń, które są już teraz i Putin zostanie auto vana mówiąc kolokwialnie czy też właśnie ta sytuacja może w takim zamrożeniu funkcjonować jak będzie tak funkcjonować no to co dalej z tym z tym jak Rosja będzie funkcjonowała w polityce światowej no właśnie z gospodarką z cenami benzyny nawet et Cetera czy to jest w ogóle coś takiego na coś co w jakikolwiek sposób można racjonalnie dzisiaj kalkulować czy mamy właśnie do czynienia z sytuacją modelową czarnego łabędzia, który nadleciał i i kompletnie nam wywrócił do góry nogami wszystkie nasze racjonalne prognozy wyliczenia et Cetera i teraz jesteśmy w takim punkcie, w którym nic nie wiadomo tak jest fakt tak jest to co się okazało w ostatnich latach to, że Europa jest rozbrojona na wszystkie możliwe sposoby ja przypomnę usilnie forsowała i i teraz widać, jakie to ma znaczenie pojęcie suwerenności wewnętrznej tak, czyli nie tylko militaria spójrzmy co się dzieje w ostatnich latach widzimy, że Europa jest rozbrojona no wiele sposobów jest rozbrojona sanitarny nie jest rozbrojona militarnie żywnościową tak może charakteryzować te formy rozbrojenia nasz militarnie drogę na sanitarny nie likwidowano od po 2 ósmym roku to nabrało przyspieszenia zlikwidowano kilkaset tysięcy łóżek szpitalnych ja wiem, że leczenie ambulatoryjne środowiskowe ma swoje zalety ale jakby taka już takie usilne promowanie leczenia to zależy komu prawda się to kiedyś to sprawdza niemożna jak bez tego czynić uniwersalnej reguły okazało się też, że Europa nie ma maseczek tak duża, że brakuje, że jest za mało personelu, że to przejście na rachunek ekonomiczny no sprawiło no dodatkowe kłopoty i problemu dużego problemu zrobiła się katastrofa trzeba było wszystko zatrzymać prawda inni widać, żeby były podejmowane działania mające temu zapobiec, bo jesteśmy świadomi tego, że będą kolejne epidemie i wiemy, że mi nie wiadomo co będzie z covidem wiadomość też wczoraj czy przedwczoraj wraca covid w Chinach, ale jest jakaś kolejna mutacja czy ochrony widzialne jak część tego tygodnia powiem randa i nic nie było żadnych żadnych istotnych decyzji rozbrojenie żywnościowe no tu powiedziałam o nawozach no i oczywiście ten program biorą rolnictwa no w tych okolicznościach okazuje się, że to był błędny kierunek jak kiedyś wspomniałam o tym, że jest taka zasadnicza różnica pomiędzy modelami gospodarek różnych krajów takie 2 emblematy liczne przykłady to jest to są Niemcy Chiny Chiny raczej nastawione na utarg na samowystarczalność inna tworzenie klasy średniej i Niemcy nastawione na produkcję zewnętrzną poszukiwanie rynków zewnętrznych, dlaczego Niemcy muszą to robić, dlatego że biedniej i społeczeństwo 20%, czyli co piąty pracownik kluczowy niemiecki to jest człowiek, który żyje poniżej progu ubóstwa, jeżeli mam tak użyję tego określenia biedną populację, która nie jest w stanie kupować tego co ja produkuje to muszę szukać rynków zewnętrznych na, ale to jest inny uczestnikom wanie w ogóle gospodarki produkcji, bo ja poszukuje rynków zewnętrznych, a nie wewnętrznych, czyli raczej odpowiadam na zamówienia zewnętrzne niż na zapotrzebowanie wewnętrzne to jest problem tak to jest to jest ten problem niewspółmierności różnych zobaczmy teraz jak informowały się takie kraje południa jak Portugalia Hiszpania no one prawie one tam kilkadziesiąt procent swojego przemysłu zredukowały nastawiły się na turystykę, ale co z turystyką w czasie pandemii co z turystyką w czasie kryzysu wzrostu cen tak no no widzimy, że wiele krajów Europy no jest będzie za chwilę w dramatycznej sytuacji, więc bardzo wydaje mi się, że trudno się trudno jest w tej chwili jak to się może właśnie przełożyć na kwestie związane z sytuacją Unii to w ogóle nie mam nie mam wątpliwości że, że ta kwestia jest zresztą piszą o tym krawca pisze o tym od dawna prawda myślę, że został po prostu przyspieszy rozpad Unii tak ma sytuację może może być tym elementem, bo w, bo taka prognoza pojawia się dawna taka prognoza pojawia się w tej książce, którą się powoływała lega kino za tą, gdy wojny, które są przed nami właśnie rozproszą owa Ania rozpada Ania się euro, ale wydaje się, że w tej chwili mamy przynajmniej na poziomie pewnej retoryki do czynienia z taką konsolidacją, że może to jest właśnie coś co paradoksalnie jak często bywa w takich momentach konfrontacji daje poczucie spoistości tożsamości nawet jeśli ta tożsamość definiuje poprzez posiadanie wspólnego wroga zaprzeczania co rano pytanie jak to właściwie chyba będzie jak jak będzie wyglądała kwestia powiedziałbym pewnego rachunku sumienia z zewnątrz w europejskiej i nie tylko czy w ogóle w świecie zachodnim związanego z tym, że na co na Jean Garry Kasparow zwraca cały czas teraz uwaga podkreślając, że to wszystko już dawno pisał w swojej książce nadchodzi zima może jednak Putin był honorowany uznawany i patrzono przez palce na różne jego działania, które zdecydowanie przekraczały standardy moralne i polityczna na tutaj deklarowana przynajmniej, że przypomnijmy reset stosunków przez administrację Obamy ogłoszone z Rosją przypomnijmy no Krym Donbas itd. co całkowicie, jakby puszczono mu płazem no cały szereg różnych innych sytuacji już nie mówiąc o tym, że jednak Niemcy też ułożyli sobie niezwykle bliskie stosunki z Rosją, uzależniając od tej Rosji gospodarczo i a i teraz też płacimy za to cenę więc, jakby czy będzie rachunek sumienia i właśnie na gruncie tego rachunku sumienia nowy rodzaj tożsamości europejskiej się wytworzy i nastąpi przemodelowanie także chyba stany Zjednoczone zrewidują swoje na swoje nastawienie wcześniejsza niedawno jeszcze żerowali przecież Nord Stream 2 teraz już pewnie tego nie zrobili, więc może może to pójdzie w tym kierunku nie uważa, że to jest możliwe nie wiem, dlatego że jest jeszcze 1 element, który trzeba uwzględnić, a mianowicie to w jakim stanie są społeczeństwa europejskie i taki głęboki kryzys to jest no chciałoby się powiedzieć groźba destabilizacji społecznej, ale my już mamy destabilizację społeczną od dawna w Europie nieraz ramy używa się takiego określenia gal ani za co ja społeczeństw tak m.in. za pomocą sieci w tym dialog czy porządek Maliński, czyli domaganie się, że żeby, żeby zająć Jasną pozycję, żeby się opowiedzieć po 12 stronie to jest ta tak wygląda komunikacja publiczna od lat w mediach społecznościowych tak jest taka bym powiedziała holistyczne formuła z sieci jednostek z relacji między ludźmi przeszło na porządek państwowy i jeśli ktoś posłucha wysłuchał albo coś słyszał o tej ostatniej debacie pomiędzy Erykiem ze murem i Walerii kres to zobaczy, że tam głównym tematem jest imigracja tak czyni to jest taka fałsz ma polityka protekcjonistyczna w przyjmuje imigrantów albo już przyjęłam imigrantów, a teraz mówię, że będą obywatele 2 kategorii obywatele, którzy lepszym dostępem do edukacji oczywiście ochrony zdrowia i gorszym dostępem, bo mam się należy jak mówiła Marine Le Pen, bo bytu pracujecie niektórzy 4050 lat, a teraz musi czekać w kolejce, więc destabilizacja społeczna, ale także destabilizacja polityczna, a tak, więc to są to jest to co no będzie ciągle nam nasze przewidywania burzyło i naszą wizję czy czy scenariusza za wykrzywia będzie kazało ją ciągle rewidować, bo jeśli chodzi o język to co widać na pewno to powtarzające się słowo pojęcie rezydencja no na pewno nie jest to rozwój trudno powiedzieć, o co chodzi tak odporność ale jaka teraz na dezinformację, ale odporności w Polsce np. nie słyszał, żeby ktoś mówił o gospodarce Wodnej to jest tak 1, ale co odporność na brak wody w kilkunastu gminach trzeba było dowozić w Polsce latem wodę to samo jest w krajach Europy Południowej jak dowieźć cysterny przy takich cenach benzyny jak będzie jak te oceny się rozkręcają dopiero na to wygląda budżet straży pożarnej policji ochrony zdrowia karetki prawda to jest czyni właśnie dlatego mówię, że to jest takie wielopoziomowe rozbrojenie i jakby to co będzie na pewno utrudniało koordynację wysiłków to jest to zwyczajnie groźba zmiany elit politycznych ten władzy wywoływania innych polityków na scenę takich zapaści interesów politycznych, więc to jest to jest jakby ten czynnik, który może cały czas może za cały czas szafowanie takim fałszywym udawanym protekcjonizmem np. zgoda Putina na to żeby, żeby podrabiać marki zachodnie tak, ale będziemy też takie właśnie rozmawia z po dwunastej sokiem to jest protekcjonizm ochrona pewnej hierarchii symbolicznej, jaką sobie wytworzyło to społeczeństwo rosyjskie skądinąd mieliśmy tutaj nieraz w trakcie pandemii rozmowę o tym na dla moralne są te przepisy patentowe w sytuacji globalnej pandemii no m.in. takie patenty już tam będą obowiązywały w tej w Rosji pytanie oczywiście na jak długo i czy to jest reaktywna w związku z sankcjami czy nie, ale tam się być może takie są przewidywania zrobił jeszcze większa jeszcze bardziej taki powiedziałbym dziki dziki zachód aniżeli ma to miejsce w Chinach teraz gdzie też można sobie swobodnie poczynać tego typu sprawami być może i restauracje McDonald będą prowadzone dalej w Rosji pod szyldem Marta Chechelska nawet kiedy MAK Donald się stamtąd wycofa, więc widać, ale z drugiej strony mamy też tak też część ekonomi właśnie dlatego ekonomia to nie jest na interes wynaleźli nie chodzi o pieniądze prawda czasami wydaje się, że to taka płytka dyscyplina nie tylko liczą właśnie nie to jest dyscyplina ludzkich namiętnościach o ludzkich namiętnościach i ta perspektywa, która nas dotąd obowiązywała w ramach tego porządku neoliberalnego to taka, że chciwość jest w sumie dobrą namiętnością i tu wielkie ciastko to są właśnie owe biblijne opowieści jeśli wziąć się na serio to zobaczmy tak jak jak wyglądała alfabet za co ja ekonomiczna społeczeństw europejskich wiec rośnie wielkie wielkie ciasto w globalnej piekarni prawda i okruchy będą spadały nabył i jakby odejście od tej perspektywy jest koniecznością, żeby chronić społeczeństwa, ale nie widzę na razie w tym języku żadnej konkretnej tak, bo to była taka perspektywa Neo perspektywa neoliberalna tego ciastka to była taka perspektywa takie przekonywanie nas, że istnieje coś takiego jak przyjazny darwinizm społeczny to niestety człowiek ma ciasne umysły i sobie myślę, że jak darwinizm to darwinizm prawda natomiast, więc nie widzę na razie w języku nie widzę to co się to co widać to jest, bo organizacja gospodarki finansowej użyje oczywiście to jest obowiązkowy cudzysłów, bo organizacja ta i Meksykanin za co ja świata pracy takie określenia się pojawiają, czyli polityka protekcjonistyczna w porządku międzynarodowym, ale jak najbardziej neoliberalna na serwilizm feudalizm, ale jak najbardziej Neo mamy wobec własnych znowu mamy jeszcze właściwie niecałe 3 minuty rozmowy i ostatnie pytanie krótkie i krótka też musi być odpowiedź opolska oto jak widzisz sytuację w Polsce mamy no ogromną grupę ludzi, którzy przyjadą tutaj już przyjechali, ale jeszcze przyjadą z Ukrainy różne są szacunki ile tych osób może być kilka milionów nawet być może w najśmielszych przewidywaniach no jak sądzisz, jaka sytuacja polityczna gospodarcza w Polsce na przestrzeni najbliższych nie wiem miesięcy może nawet lat będzie wyglądała biorąc pod uwagę wszystkie polityczne aspekty no też nie widzę żadnego przełomu, więc pogorszenie załóżmy, że wydajemy bardzo mówi się ich realizacji polskiej i Palestynie za co Ukrainy no weźmy pod uwagę to, że Izrael przeznaczał 80% PKB na badania naukowe to są zupełnie naprawdę to ja rozumiem te analogie ona jest jakoś trafna natomiast była za i no i Sojusz izraelska amerykański ma jednak zupełnie inny charakter niż Sojusz polsko-amerykański to trzeba o tym pamiętać prawda, więc co widać w tej chwili no to no to przyjmowanie po taka skłonność do kontynuowania neoliberalnej wewnętrznej polityki, czyli przerzucanie z instytucji państwowych różnych zadań na społeczeństwo obywatelskie bądź społeczeństwo katolickie projektu są takie 2 wersje, czyli nie mamy instytucji mamy społeczeństwo jeśli jeśli to i bardziej jednoznaczne zrobi jeśli pojawi się taka silna propozycja łatwiejszego dostępu do broni w Polsce to będzie znak już są takie ugrupowania, które wnioskują o coś takiego z nas jasne bardzo bardzo dziękuję dziękujemy za 2 tygodnie znowu będziemy się przyglądali temu co się wydarzyło prof. Małgorzata Jacyna dziękuję bardzo, dziękuję do widzenia za moment informacje, ale przed informacjami jeszcze przewodnik Anny Wacławik-Orpik jak pomagać jak nie pomagać Zwiń «

Europa się wzmacnia, czy... rozpada? Wojenne perpetuum mobile

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: GODZINA FILOZOFÓW

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 15:00

Najnowsze Podcasty

W Kazachstanie bez zmian [powyborczo]

"Tąpniecie" w Deutsche Banku, czyli co się dzieje w bankowości

Birma: partia Aung San Suu Kyi rozwiązana przed wyborami

Cenzurowanie czy osiągnięcie cywilizacyjne? O zmianach w książkach klasyków

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL