REKLAMA

"Boję się wojny". Kiedy lęk będzie pomocny, a kiedy zacznie zjadać nas od środka?

Audycja internetowa tokfm.pl
Data emisji:
2022-03-26 09:00
Czas trwania:
17:50 min.
Udostępnij:

Dzięki lękowi jesteśmy w stanie przygotowywać się i zorganizować działanie. Lęk zmusza nas do mobilizacji. A pierwszym krokiem do tego, by go okiełznać, jest uświadomienie go sobie i przyjrzenie mu się. Rozwiń »
A strach? Dziś, w sytuacji, w której jesteśmy, trudno nie odczuwać strachu. Tym ważniejsze, by go zrozumieć.
O tym w rozmowie z Małgorzatą Wołczyńską mówi dr Małgorzata Łysiak, psycholożka, psychoterapeutka z Katedry Psychologii Klinicznej KUL. Zwiń «

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
tokfm PL poleca audycja internetowa portalu Radia TOK SA niedawno pojawił się sondaż, z którego wynikało, że prawie 87% Rosjan toleruje i popiera potencjalną napaść Rosji na terytorium Unii Europejskiej w ten Polski tego typu informacje pogłębiają niepokój o naszą przyszłość kłębią nam się w głowach pytania o to czy wojna zacznie się toczyć również na terytorium naszego kraju czy będziemy zmuszeni uciekać tak jak czekają teraz ludzie z Ukrainy, a jeśli nawet nie to Rozwiń » jak wojna w Ukrainie wpłynie na nasze życie czy będziemy w ogóle bezpieczni jest mniej jest niebezpiecznie tuż za naszymi granicami czy będziemy w stanie w ogóle się utrzymać skoro wszystko teraz drożeje wojnę, która toczy się tuż obok nas nas przeraża co możemy z tym zrobić ja nazywam się Małgorzata Połczyńska naszą gościnią jest teraz dr Małgorzata Łysiak psycholożka psychoterapeutka z katedry psychologii klinicznej katolickiego Uniwersytetu lubelskiego dzień dobry dzień dobry pani doktor, z czym mamy właściwie teraz w obliczu wojny do czynienia to jest strach czy to jest lęk rozgraniczenie między strachem lękiem jest takie, że w przypadku strachu mówimy o tym kiedy mamy realny bodziec i na ten realny bodziec reagujemy natomiast lęk to jest reakcja na sytuację, która wywołuje w nas bardzo silne emocje to jest naturalna odpowiedź naszego organizmu na zagrożenie którego, jeżeli byśmy mieli rozgranicza między strachem lękiem, którego nie ma jak nie ma tego bodźca lęk jest taką emocją, która się pojawia na coś co co mamy w głowie co co może co może być wywołany przez naszą myśl przez to, że nie mamy takiego bezpośredniego zagrożenia to by było tak takie rozgraniczenie bardzo psychologiczna między strachem lękiem, niemniej jednak lęk jest czymś co jest bardzo naturalne w kategoriach zagrożenia jest taką emocją pierwotną, dzięki której tak naprawdę naród, gdzie razem, dzięki której ludzie generalnie przeżyli w ewoluował-li w takim sensie, że dzięki rynkowi jesteśmy w stanie generalnie przygotowywać i zorganizować energię na działanie lęk jest bardzo silnym pobudzeniem, które również odczuwamy w ciele, dzięki któremu potrafimy się zorganizować i zmobilizować, ponieważ lekarz nas zmusza do mobilizacji generalnie w tej sytuacji, w której jesteśmy powiedziałabym, że trudno nie odczuwać strachu, czyli tej emocji, w której mamy bodziec, bo mamy ten bodziec jeślibyśmy tego strachu nie odczuwali to znaczyłoby, że jakoś od realnie szliśmy z drugiej strony odczuwamy też lęk, ponieważ mamy sytuację, w której myśli, które nam się grą bardzo przeżycia, które nam się gromadzą powodują, że mamy dość silne pobudzenie, ponieważ rzeczywistość dookoła powód wywołuje w nas lęk, ponieważ dookoła mamy i bodźce realne i tym bardziej które nam się gromadzą w głowie przeżywamy tak powiedziałem, że przeżywamy oba oba te stany na użytek tego, o czym mamy rozmawiać chyba bardziej rozmawiała o lęku, ponieważ jest to coś co pozwala nam się może nam się pozwolić dobrze zorganizować mimo tego wymaga to brzmi, ale jest takie pobudzenie, dzięki któremu dobrze spożytkowany sposób będziemy mogli się ochronić przed tym co się dzieje dookoła jak np. jak np. w, żeby z tych emocji trochę nie zwariować tak to tak ujęła jeśli czujemy, że jesteśmy bardzo zaangażowani w to, że te emocje nas ogarniają to przede wszystkim musimy się zreflektować co czujemy ja wiem, że to może zabrzmieć trochę jak banał natomiast bez takiej refleksji, która w sytuacji nagłej, jaką jest wojna w sytuacji myślenia nawet, że ta wojna to, o czym pani wspomina na początku wojny może do nas przyjść, gdy sytuacja jest nagła może się okazać, że my tracimy kontrolę i nie możemy odzyskać, więc refleksja jest pierwszym, jakby takim krokiem do tego, żeby się w ogóle zorientować co się ze mną dzieje jeśli się zreflektuje, że to jest sytuacja boję się nie wiem co robić zaczynam się czuć no właśnie pod pod serwowano wystraszona to dopiero pierwszy krok do tego, żeby stanowić co mogę z tym zrobić np. jedni będą potrzebowali działania np. zaangażowania się coś co wielu ludzi teraz robi angażuje się działania pomocowe, które po, które potęgują sprawczość inni z kolei muszą się na chwilę odciąć od wiadomości, które napływają zewsząd i np. wyjść na spacer, ponieważ od Wenty nowa się pozwolenie sobie na działanie jak w zgodzie ze sobą, żeby trochę nie żyć tylko wojną pozwoli to uniknąć gromadzenia myśli i np. poza tym może być też także inwestowanie tak jakby swoje zasoby inwestowanie w takie zasoby wewnętrzne, które mieliśmy przed tą sytuacją to są również sytuacje, które mogą powodować, że ten lęk będzie trochę malał będzie obniżał jeszcze 1 rzecz, której wchodzi do głowy, że taryfy te refleksje, o której powiedziała to zatrzymanie się pozwoli na podejmowanie racjonalnych decyzji pamiętajmy o tym, że lęk sytuacji nagłej, której tak jak widzieliśmy tryb tracimy kontrolę lęk można składać do tego, że za działamy instynktownie bez przemyślenia o to zatrzymanie się refleksja dopiero może pozwolić nam na podjęcie decyzji co myśli np. czy ja mam zasoby ku temu, żeby pomóc komuś taki sposób go przyjmie do domu czy ja boję się takich sytuacji czy moje działanie powinno pójść taką stronę ja idę na dworzec kogoś poczęstuje kanapką czy to jest taka sytuacja, w której która mnie przerasta Januszko wolę wpłacić datek albo to jest taka sytuacja, że ja potrzebuje wejść jakieś działania społecznościowe i wyjść do tych ludzi dzięki temu zatrzymaniu dzięki tej refleksji jestem w stanie podjąć racjonalniej sią decyzję bez tego możemy wejść taki automat, który zapędził w kozi róg a kiedy powinny pojawić taka czerwona flaga że, a cha ten lęk jest jednak zbyt duże i zaczyna szkodzić, jeżeli jesteśmy w takiej sytuacji, w której generalnie po pierwsze, towarzyszą nam OBI tzw. objawy lękowe przez dłuższy okres czasu, czyli codziennie nagminnie, że w zasadzie nie mogę powiedzieć, że czuje się w jakiejkolwiek z chwili spokojniej, kiedy zaczynam się przyglądać temu, że ten lęk doprowadził do jakich takich automatyzmu, które Shi ów sztywny mają moje działania usztywniają moje zachowania, jeżeli zauważą u siebie albo kogoś bliskiego taki schemat działania to już warto się temu przyjrzeć tym automatyzmu w tej sztywności druga rzecz na rynku może wdrażać już mówię o automatyzmie sztywność działania polega na tym, że niezależnie od sytuacji robi dokładnie to samo czyli, jeżeli ogarnia mnie ile kto zaczynam Bóg kompulsywnie wykupować nie wiem Ryśka się ze sklepów biegnę zostaje informacja biegnę na stację benzynową wykup wykupować benzyna i zaczynam to robić niezależnie od sytuacji jest taka taki automatyzm którymi wchodzi w krew to po pierwsze to zbyt duże nasilenie lęku polega też na tym, że zaczynamy mieć objawy bardzo negatywne, czyli ciała, ponieważ lęk powoduje bardzo przyspieszone bicie serca nasilone napięcie w mięśniach ludzie czasami mówią, że państwo nie mogę oddychać nie mogę wziąć głębszego od dachu, dlaczego tak się dzieje, ponieważ nasze ciało konkretnie układ limbiczny decyduje o naszej adaptacji, jeżeli jesteśmy bardzo nastawieni na zagrożenie to ciało nam da bardzo wyraźne sygnały i to sztywność również będzie polegała na tym, że ciało zaczyna się automatyzować również na najmniejsze bodźce, które płyną z zewnątrz bodźce oczywiście lęk lęk dorodne i my musimy pilnować tego jak bardzo jak często nasze ciało w ten sposób zaczyna zaczyna reagować ponieważ, jeżeli rzeczywiście coraz częściej w ciągu dnia w ciągu tygodnia zaczynamy myśleć rynkowo, że coś się stanie, że umrę, że ktoś umrze że, że to się nigdy nie skończy i moje ciało zaczyna w ten sposób działać to to są takie pierwsze sygnały, żeby zacząć się nawet czy przypadkiem nie powinniśmy skorzystać z pomocy specjalisty i druga rzecz jest taka, kiedy jest to potrzebne, kiedy warto rozważyć, kiedy wyczerpaliśmy wszystkie osoby, które do tej pory mieliśmy co myśli mam na myśli to, że w pierwszej chwili nie biegniemy do psychologa, kiedy się boimy w pierwszym odruchu próbujemy rozmawiać z bliskimi osobami które, które są dla nas ważne, którym ufamy zaczynamy jak już takiej szerszej takiej bliskiej perspektywie zaczynamy korzystać z zasobów, które mieliśmy do tej pory, jeżeli te zasoby przestają wystarczać i dalej mamy te objawy, o których wspomniałam wcześniej to wtedy warto skorzystać z pomocy psychologa, bo jeśli będą się nasilały to grożą nam taki cienki np. mogą nam grozić ataki paniki to jest kolejne kolejne zaburzenie generalnie powiedziałbym tak, że mogą nam grozić zaburzenia lękowe, ale również m.in. albo i ataki paniki w związku z tym, jeżeli podkreślam, jeżeli obserwujemy u siebie nasilenie takiego lęku przez większość dnia tygodnia nie możemy określić okresu, kiedy jest większa, bo mniejszy, kiedy w ciągu dnia nie wiem w skali od zera do 10 w zasadzie jesteśmy pod tą dziesiątką i kiedy ten lęk zmusza nas do zachowań do ciągłego powtarzania działań takich sztywnych, a one i tak nie przynoszą ulgi wtedy warto skorzystać z pomocy, ale tak jak pani powiedziała nam głowy to, że może być to zaburzenie lękowe może być zaburzenie lękowe z lękiem właśnie napadowym, czyli atakami paniki, a może się to rozlać na zaburzenie lękowe uogólnione powiedziała pani, że pierwszym takim krokiem do tego, żeby sobie poradzić z lękiem jest to, żeby zrobić takie stop zastanowić się właśnie nad tym co czujemy i co możemy potem ewentualnie zrobić, ale w momencie, kiedy odczuwamy taki silny lęk, kto może to być po prostu trudne, żeby skoncentrować myśli, więc chciałem podpytać co w takiej właśnie sytuacji, kiedy jesteśmy w danym momencie zestresowani przestraszeni jak obniżyć ten poziom lęku, zanim zaczniemy znowu racjonalnie po prostu myśleć z pewnością bym spróbowała na początek nim iść pod prąd co to znaczy to znaczy nie zaprzeczać temu, że tak się poczułem poczułam, ponieważ emocja, która się pojawia jest taką naturalną reakcją na na odpowiedź stresową prawda, czyli generalnie jak ja do mnie dochodzi taka emocja to po pierwsze, no rzeczywiście zachęcałbym do tego, żeby nie zaprzeczać temu, że tak się czuje, czyli mówić okej boję się nie nie boję się wszystko w porządku wszystko w porządku, bo zaprzeczam temu co się z nami dzieje i krótko mówiąc w takiej sytuacji te emocje nasze będą kumulować to po pierwsze po drugie, jeżeli tak jak pani powiedziała trudno się zreflektować samemu nie nie mam takiej umiejętności albo albo nigdy się nad tym nie zastanawiałem nie mam takiego poczucia wglądu to wtedy próbowałem znaleźć jakiś sposób na wyrażenie tego co się ze mną dzieje, czyli np. może jest ktoś kim mogę porozmawiać w danej chwili osoba, której uchwała, która jest jak dla mnie ważna osoba, z którą po prostu czuję, że mogę swobodnie porozmawiać może nie tak że, które będą nas nakręca jeszcze dodatek właśnie tak, ale może orzec, że taka, która po prostu nas wysłucha, która powie, bo w porządku okej mam tak samo rozumiem co się z tobą dzieje jak najbardziej taka, która nie będzie nas podkręcała będzie wtedy bardziej pomocna, ale jeżeli nie ma takiej osoby to może jest jakaś czynność, która najpierw pozwolił mi się ustabilizować co myśli mówiąc czynność może włącz jakąś muzykę, która mnie koi może wyjdę naukowe może się po prostu przy wietrze albo pójdzie na spacer może wrócę do jakiejś miłej rozmowy, którą miałam chwilę temu krótko, żeby nie zaprzeczać tym emocjom przy kod zobaczyć one są, ale jednocześnie wyrazić jakiś sposób, który do tej pory był dla mnie skuteczny, czyli krótko mówiąc odrywam się na chwilę i rozładowuje emocje tak jak jak do tej pory to robiłam robiłam kluczowe jest to, żeby nazwać to co się ze mną dzieje i spróbować tę emocję zrozumieć, czyli krótko mówiąc zrozumieć przez wyrażenie również tej pomocy, a cóż taką obserwację fizycznych jej objawów to znaczy z takim poczuciem tego, że okej teraz boli mnie brzuch z nerwów, bo tak reaguje albo czuje jakąś słabość w klatce piersiowej czy takie skoncentrowanie się na tym może nam zaszkodzić, bo po prostu te objawy się nasilą czy wręcz przeciwnie pozwolą im minąć nadmierna koncentracja na doznaniach chciała może rzeczywiście spowodować to, że te pod bijemy trochę te objawy nadmierna podkreślam przy czym pamiętajmy, że nawet jeszcze wspomniała pani atak paniki to my musimy pamiętać o tym, że panika samoistnie minie mniej więcej będzie trwała do 20 minut ona minie to co nakręca atak paniki to są myśli także właśnie, że umrą zaraz coś się stanie hop bije szybciej serce za lobbowanie się w tym rzeczywiście może takie objawy nakręcić natomiast zauważenie bije szybciej serce w porządku co się ze mną dzieje aha, bo się przestraszyłem to mogę z tym zrobić to powoduje, jakby takie izolowanie tego objawu zapewnienie sobie spokoju to powoduje, że z dużym prawdopodobieństwem te objawy za chwilę się uspokoją, niemniej jednak jeśli ktoś wpadnie w panikę czy czy rzeczywiście nakręci się czy to ciało się nakręci to my miarę możliwości oczywiście musimy zapewnić sobie albo takiej osobie izolację i spokój atak paniki naprawdę bardzo szybko się kończy w odróżnieniu do przekonania osoby, która doświadcza tego ataku paniki, bo rzeczywiście ta osoba, która doświadcza ataku paniki ma przekonanie, że to się nigdy nie skończy w związku z tym my musimy zapewnić taką osobę, że tak jak każda emocja skończy się i będziemy tak długo z tą osobą jak będzie tego potrzebowała warto, żeby psychologowie mówią o takim o osobie, która doświadcza ataku paniki psychologowie mówią o tym, żeby spróbować zalogować te osoby znowu do rzeczywistości, czyli krótko mówiąc próbować przekierować uwagę na to gdzie się znajduje na coś co może uciszyć lęk łącznie z ciałem np. możemy Niewiem spróbować podać szklankę wody takiej osobie, żeby ona poczuła, że pije czy, żeby ciało zareagowało, żeby poczuła swój organizm się przy szybszej łyka, że łatwiej będzie ją przez jakąś taką czynność prostą właśnie zalogować do rzeczywistości, żeby ona nie analizowała objawów chciała tylko, żeby zakotwiczyć, żeby poczuła, że jest tu i teraz i że nic się złagodniał nie dzieje, czyli mamy możliwości, żeby sobie radzić samodzielnie z lękiem ze strachem, a jeżeli widzimy, że ta nasza Samopomoc nie pomaga to wtedy po prostu sięgnijmy po pomoc fachowców tak jest dr Małgorzata Łysek psycholożka psychoterapeutka z katedry psychologii klinicznej katolickiego Uniwersytetu lubelskiego była naszym gestem bardzo pani dziękuję bardzo, dziękuję to SN PL poleca audycja internetowa portalu Radia TOK SA Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: AUDYCJA INTERNETOWA TOKFM.PL

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA