"Triumf woli" Leni Riefenstahl - hitlerowska propaganda w pełnym metrażu

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

byłam proszona piorunem powie po pierwszym spotkaniu z Adolfem Hitlerem rzecz dzieje się w berlińskim Pałacu sportu w trwa wiec narodowych socjalistów Hitler jest kandydatem na prezydenta rzesze już za kilka miesięcy zostanie jej niepodzielnym władcą nazistowska ideologia fascynuje leni Riefenstahl Mein Kampf czyta 1 tchem apotem pisze do Hitlera Szanowny panie muszę przyznać, że jest pod wrażeniem Pańskiej osoby oraz entuzjazmu jak pan wzbudza wśród słuchaczy pragnęłabym Rozwiń » postać pana osobiście Hitler nie daje długo prosić oboje przypadają sobie do gustu ona początkująca i utalentowana reżyserka oni nowy wszechwładny mecenas, kiedy niemieckich miastach wygasają stosy, na których palono książki niezgodne z duchem nowych czasów spod znaku swastyki leni omawia bessę kwestie filmowe najpierw nakręci zwycięstwo wiary, ale będzie tylko próba generalna przed prawdziwym wyzwaniem kolejny zjazd NSDAP w Norymberdze rok po przejęciu przez nazistów pełni władzy ma być ukoronowaniem długiej politycznej drogi, jaką Führer przebył Goebbels notuje w dziennikach jazda do miasta owacji jak nigdy ogłuszający starówka Norymbergi tonie sztandarach entuzjazmie majstersztyk oczy Führera błyszczą precyzyjne manewry ceremoniał, który oddziałuje swoją nowoczesnością ten triumf trzeba filmować by go po wsze czasy utrwalić Riefenstahl ma do dyspozycji ogromne środki ludzkiej materiałowe jej ekipa liczy prawie 200 osób w tym specjalistów od zdjęć lotniczych nagrywa ponad 160 godzin materiału to 130 000m oświetlonej taśmy montaż dzieła trwa pół roku wreszcie nadchodzi czas uroczystej premiery triumfu woli w berlińskim kinie ufa Palast leni Riefenstahl zasiada w loży obok Hitlera jest 28marca 1935 roku powrót do przeszłości w poniedziałki po dwudziestej drugiej zaprasza Karolina Lewicka moim państwa gościem jest prof. Andrzej gwóźdź filmoznawca Niemcy znawca wydział humanistyczny Uniwersytetu Śląskiego dobry wieczór panie profesorze dobry wieczór panie dobry wieczór państwu będziemy rozmawiać o filmie triumf woli leni Riefenstahl chce oczywiście zacząć od samej reżyserki kim, ponieważ się ona dorastała w latach dwudziestych dwudziestego wieku, ale ewidentnie została ukształtowana i właśnie w dobie budzenia się nazizmu w Niemczech, czyli w latach trzydziestych poznała Hitlera zobaczyła Hitlera po raz pierwszy na wiecu w 1930 drugim roku było to podczas mityngu narodowych socjalistów w berlińskim Pałacu sportu on był wówczas kandydatem na prezydenta rzeszy i potem wspominała to spotkanie jako obserwator tego co działo się w Pałacu sportu tak byłam zbyt daleko by mogła dojrzeć twarz Hitlera ale gdy wrzaski zamarły usłyszałam jego głos towarzysze Niemcy Niemki w tej chwili doznałam niemal apokaliptycznej wizji, której nigdy nie zapomnę wydawało mi się, że powierzchnia ziemi rozwierają się przede mną Azji środka wytrysku olbrzymia Struga wody tak potężna, że sięga nieba ziemia trzęsie się w posadach byłam sparaliżowana, choć nie mogą zrozumieć większości tego co mówił byłam tym urzeczona miałam poczucie, że ta widownia poszłaby za nim wszędzie 3 miesiące później Adolf Hitler otrzymał od niej dość jednoznaczne w swojej wymowie list Szanowny panie niedawno po raz pierwszy w życiu byłam na wiecu politycznym muszę przyznać, że jest pod wrażeniem Pańskiej osoby oraz entuzjazm, jaki pan wzbudza wśród słuchaczy pragnęłabym poznać pana osobiście tak zawiązuje się ta znajomość Adolf Hitler po prostu nie dał się prosić to była znajomość towarzyska panie profesorze czy to była tylko znajomość na zasadzie mecenas i jego artystka no, że państwa chyba ten związek jest bardziej skomplikowany niż to wynika z wspomnień samej samej reżyserki ona miała ogromny talent do autor inscenizacji do tworzenia z siebie takiej figury fikcyjnej no dziś oczywiście zawieszonej w realiach, nic więc politycznych społecznych ale gdy najkrócej mówiąc z reżyserowania siebie przez całe życie i była dla siebie sami aktorką ona faktycznie usłyszała Hitlera na tym dzieciom, którym pani wspominała natomiast najprawdopodobniej jest to, że trzyma prawie pewna Hitler zobaczył ją wcześniej w takim gatunku filmowym, który założy filmami górskimi Berg filmy to był bardzo modny trend czy w latach dwudziestych później w latach dwudziestych latach trzydziestych jego ojcem duchowym takim kodyfikacji Ren był był był przyrodnik był geolog Arnold z sankcją nie ma do wszystkich swoich filmów górskich zatrudnia leni Riefenstahl jako aktorkę pamiętajmy żona była z wykształcenia tancerką miała ogromne atuty cielesne potrafiła inscenizować swoje ciało panować nad nim reżyserować, gdzie w tych firmach górskich ona zresztą też poniekąd sama siebie nie rysowała, występując w bardzo skomplikowanych rolach alpinisty i w Tokio 2 Hitlera są zresztą dokumenty, które o tym mówią, że bardzo chciał poznać te tancerkę aktorkę i NOK porozumieć się z nią co do jej przyszłości artystycznej natomiast jeśli chodzi o ten związek kobiety mężczyzn są różne warianty różne opinie różne historie na ten temat jedni twierdzą, że była kochanką Teresą Hitlera inni twierdzą, że to był związek oparty na przyjaźni jeszcze inni, że to była kalkulacja artystki, która wie czuwa romansie z Hitlerem w nową doskonały sposób dana na nas danie ujście swojemu talentowi kim ja itd. do końca tego do końca tego nie wiemy powiada się też, że ta historia o Litwę stale kochance Hitlera no została wtedy mieszana przez jej przez wrogów tym po to, aby ją odciągnąć od realizacji PUP woli, bo trzeba państwu wiedzieć, że w zasadzie tylko Hitler był zwolennikiem przekazania jej tej roli artystycznej jeśli chodzi, o którym mówi nam, więc Goebbels szef propagandy wahał się zżyma się nie chciał, żeby to była kobieta szumią niedobrą opinię, ale liczę Stal twierdził że, że jest sporna rzecz, że nie dojdzie się z nią do właściwego rezultatu i nie z tym cały cykl takich opinii, które mogły wskazywać na o, że no to historia wielkiej miłości o zauroczeniu ulicę Stal w hicie LM jako mężczyzną była spreparowana po to, żeby ją odsunąć od realizacji filmu nie ulega natomiast wątpliwości, o czym pani mówiła żona była zafascynowana Hitlerem jako jako wizerunkiem władcy jako reżyserka oczywiście dostrzegała w tym ogromny potencjał inscenizacyjny jasno się z Hitlerem jako rysem dziejów politycznych jako mówcą i ale też rozumiem panie profesorze cała ta estetyka hitlerowska tak ten patron masy siła sztandary marsze defilady to wszystko co triumfie woli potem widzimy oczywiście ten czas, którym mówimy to był w ogóle mnie okres takiej dalece idącej teatralizacji życia politycznego życia społecznego w ogóle władcy hitlerowcy chcieli nawiązać do rytualne gości mitów staro germańskich próbowali przemycać różne elementy różne różne wątki mitologii no i wszyscy wiemy o tych marszach paradnych z pochodniami w ogóle o sakralizacji ognia West etyce trzeciej rzeszy i oczywiście ona na to patrzyła na pewno również okiem twórczyni filmów reżyserki dostrzegając w tym fascynujący i atrakcyjny dla planu bączki filmowe pamiętam, że firmy to jest światło cień, a światło cień były na porządku dziennym inscenizacji politycznych w trzeciej rzeszy sią nie za darmo mówi się, że teatr realizacja ideologii hitlerowskiej no to była wirtualizacja mitów staro germańskich i jakby podskórnie chciano wskrzesić nawet to, o czym sądzono, że tkwi w duszy każdego Niemca, więc ja byłbym ostrożny w wyrokowaniu na temat tego czy była nie była kochanką i teraz, bo na pewno i to nie ulega wątpliwości zafascynowana całą otoczką inscenizacyjną jako trzecia rzesza wytwarzała oprócz Bogu swojego Führera no i tym samym jako głównym aktorem tego nazwijmy to przedsięwzięcia dotąd tylko, że ta obiecująca kariera tancerki, które pan wspomniał panie profesorze została przerwana z powodu kontuzji kolana wówczas właśnie leni Riefenstahl zainteresowała się kinematografią filmem tak najpierw korektorka potem jako reżyserka ne także jeszcze wątek związany z Goebbelsa Boga oczywiście wnikliwie notował swoje kolejne dni w swoich dziennikach i a twierdzi, że to on 17maja 3003. roku zaledwie miesiąc po publicznym paleniu książek sprzecznych z duchem niemieckim spotkał się leni Riefenstahl, a i omawiali kwestie filmowe jak zanotował proponuje jej film o Hitlerze no być może konfabulować być może taką rozmowę przeprowadził tego oczywiście nie zrobi budowlanym naciskiem Hitlera Góra, więc leni Riefenstahl tak, gdy idziemy do władzy pani będzie robiła moje filmy takie płacz mówił podczas tego spotkania tak tak tu był pod presją pod presją przywódcy pamiętajmy że, chociaż był ministrem propagandy no to właściwie tą propagandą kierował kierował Hitler Goebbels był był wykonawcą jego jego poleceń, ale w istotnym spotkaniu nastąpiło, ale ono tak nie było przygotowane było no zapowiedziane, lecz leni Riefenstahl przez przez samego litera po prostu GB myślę nie miał nie miał wyjścia musiał musiał podążyć tym tropem to zapytam pana profesora o taką opinię, bo Rainer Rotter w takim studiu studium leni Riefenstahl uwiedzenie talentu wydanym w Berlinie w 2000 roku twierdzi, że zieleń Riefenstahl spadła na Hitlera trochę dla kariery, ale także, dlatego że nigdy nie miała dobrych pomysłów na filmy nie potrafiła chwycić scenariusza tchnąć w nich własnej wizji, że potrzebowała fascynacji, że tylko niewielkim stopniu była oryginalną narratorką pomysły na opowieści nie spadały z nieba natomiast spadały jej obrazy nastroje ogólne struktury legendy nigdy nie trafiła na swego scenarzysta nie miała własnej wielkiej opowieści była wrażliwa na pytania ostateczne miała kłopoty z duszą natomiast dysponowała krystalicznie czystym chłodnym okiem znakomitym wyczuciem rytmu ciała i obrazu, więc ona potrzebowała tej opowieści, żeby ją przerzucić na ekran co potrafiła jak twierdzi Roter robić w doskonały absolutnie sposób jak rozumiem tutaj wkracza ta ideologię nazistowska kult jednostki kult wodza tak zgadza się pan zajął z nią nie ja się z dnia dociera jest jest jest prawdziwa nie ona przy triumfie woli zrobiła 1 padły niebieskie światło by film pt. Górska legenda Dolomitów 3002. roku tam 5 powstał film poprawny być może nawet interesujący, ale zdradzający już to odciążenie reżyserki ku takim mityczny mistycznym pokładu kulturowym trudności, że została no z zafascynowała się to teatralną w otoczonym ornamentem dizajnem trzeciej rzeszy może tak moglibyśmy dzisiaj powiedzieć, bo to były gotowe narracji to były historie, które można było przejąć, które można było nie zekranizował, acz firm, którym rozmawiamy triumf wolni był jednym z 6 filmów zjazdowych, które zrealizowała też warto pamiętać, bo przed triumfem woli poprzedniego zjazdu partii też powstał dokument życzę zdrowia prawda tak z następnego związku parki też powstał dokument w związku z tym dziś ona no i traktowała te w sumie bardzo nieciekawy filmowego punktu widzenia by się wydawało wydarzenia jako taką cykliczną tkankę, do której nawiązywała, z której korzystała my jedynie plus woli, a więc ten środkowy film ze zjazdów 3004. roku w Norymberdze ostał się w historii kina pozostałe 2 no to interesujące elementy historyczne filmowe, ale niemające najmniejszego znaczenia historii i narzędzia pani wspomniała ten pierwszy film nie nazywał dość życia za wiarę takie zwycięstwo wiary defekty cloud z Aten kolejny po trosze woli dzień wolności tak, gdy kraj pierwszy był w zasadzie o bojówkach SA to trzeci o Wehrmachcie, ponieważ zawsze komuś w tych filmach czegoś brakowało jakiś jakiś formacji politycznej w wojsku no czy ktoś tych filmach nie dostawało w związku z tym ona w zasadzie w tym trzecim filmem, który jest filmem z Wehrmachtem roli mówi głównej dorobiła w coś rodzaju aneksu do do triumfu do triumfu Wallis istnieje zresztą taka dość ciekawa hipoteza, iż często propagowane w historii filmu, że zjazd w istocie był 1 wielkim planem filmowym przygotowanym na użytek filmu leni Riefenstahl, że tak naprawdę ten zjazd był wydarzeniem medialnym prawda miało być więcej medialnym był wydarzeniem medialnym jest wielu powodów pamiętajmy, że radio był w tamtym czasie no medium naczelnym to to przecież być i trzecia rzesza propaganda hitlerowska zdobyła sobie taką popularności i zyskała taką energię społeczną dzięki transmisjom radiowym wprawdzie już w powiatach była telewizja, ale ona dopiero w następnym roku podczas olimpiady 3006. roku w Berlinie tak no na powiedzmy na dobre zaistniała na dobre to znaczy no była transmitowana dzięki stacji przekaźnikowej do 20 kilku odbiorników w samym Berlinie, tak więc zjazd partyjny jako zjawisko medialne jako jako wielki teatr w dowolnym powietrzu jako spektakl multimedialny dziś powiedzielibyśmy prawda z muzyką z ogniem z dymami i z ruchem ruchem, o którym zwykle krakauer mówił, że jest ornamentem masy leni Riefenstahl właśnie tancerka była niezwykle wyczulona na choreograficzny walory ruchów przez cień to dzięki masom zgromadzonym w Norymberdze podczas zjazdu dostawała niemal gotowej postaci oczywiście jest emitowała to miała wpływ na rozmaite decyzje związany z organizacją przestrzeni Kane same zjazdy jako takie były ogromnym planem filmowym, z którego można było czerpać pełnymi dalszy mili ona to po prostu ona to po prostu zrobiła uczestnicy zjazdu jako ornament jako dekoracja prawda do tego co stanowi główny element tego spektaklu do bóstwa do Führera przypomnijmy, że Fin rozpoczyna scena niejako z niebo w samo ile miał 0 wstąpi teraz zabieg z niebios na ziemię prawda chmur no trudno sobie bardziej filmowy motyw wyobrazić to bóstwo ktoś wyjątkowy prawda to ktoś nieziemski schodzi na ziemię, żeby dokonać przeglądu wojsk, żeby spotkać ze swoim nie zwolennika ami i sama ta inicjacja film no świadczy już o ogromnym zmyśle filmowym reżyserki no wreszcie państwo no i zjazd partii, który rozpoczyna się z zejściem w proc z niebios spraw nad już jest taki potencjał i nic zacytujmy właściwie rozpoczynamy rozpoczynamy liturgię obrazu w tym momencie prawda czym zresztą cały zjazd był i my w ciągu całego filmu Hitler rzeczywiście jest kreowany na 1 głównego 1 bogatego tego wydarzenia cała reszta to ornament z ludzkiej masy, która tworzy środowisko i jego o występowaniu ich po prostu, która oddaje mu hołd powiedział pan ocenach i stopień miewa można byłoby zaryzykować wstąpienie z nieba nowego Mesjasza, bo tak był Adolf Hitler w tym obrazie przedstawiany, ale też nie brak takich głosów krytyków, że w zasadzie triumfie woli Führer był przedstawiany jako seksualny obiekt pożądania swoich zwolenników, że to był wręcz 3 erotyczny kult, że to był opis ekstatyczne go aktu miłosnego między wodzem, a narodem co pan, że jestem wiele prawdy myślę, że jest wiele prawdy i nie bez znaczenia jest, że to kobieta filmowała mężczyznę, więc oni z pewnością leni Riefenstahl nie wykreowała, gdy w wizerunku wodza również obiekt seksualny jest nawet by nie bezpośredni dowód na prawdę tego stwierdzenia Otóż wręcz w pewnym ujęciu kobiety, które stoją przyszłości, którą przejeżdża siłę na jego widok obrazują się trudno bardziej sensu halny obraz zauroczenia seksualnego to jest no niemal alegoria aktu seksualnego oczywiście bym takich momentów jest więcej, ale obniżająca się kobieta piękna kobieta Dawid do człowieka płci męskiej, które ją mija jest jest dowodem na to, że jeśli nawet intencjonalnie nie był taki sam leni Riefenstahl to gdzieś intuicyjnie podskórnie ten wątek erotycznie został w filmie również wygrany zapytam pana profesora trochę o technikalia, bo powiedział pan panie profesorze, że właściwie cały ten zjazd był 1 wielkim wielkim planem filmowym, że to było wydarzenie medialne i liczby także robią wrażenie ekipa liczyła 170 osób w tym 16 operatorów drugie tyle asystentów liczne grono specjalistów od zdjęć lotniczych od tych zdjęć lotniczych oczywiście ten film się zaczyna także operatorzy było ich około 30 kronik innych filmowych wytwórni pracowali na rzecz leni Riefenstahl po prostu zrealizowane przez nich materiały były potem przez nią wykorzystywane wykorzystano utwory Wagnera nagrano 161 godzinne materiału montaż trwał pół roku jak mówiła Riefenstahl musiałam ze 130 000m naświetlone taśmy wybrać się 3000 no chyba nikt w tamtym czasie nie mógł sobie pozwolić na taką ekipę na takie środki na taki rozmach prawda to są gigantyczne dane gigantyczne, które możemy się porównać nie wszelkich różnic z dużą produkcją hollywoodzką proszę wybrać 130 km nakręcone taśmy z tego wykorzystamy filmie jest 3000m, czyli 3km, czyli no 127 km wędruje wędruje do koszenia gigantyczne zupełnie zupełnie liczby w dniu istotnie to było ogromne przedsięwzięcie logistyczne można na to spojrzeć również z punktu widzenia ono testu generalnego przed wojną zresztą nie bardzo często się mówi o tym, że film jest sposobem prowadzenia wojny innymi środkami, że ta koincydencja czy na wojny i jest jest nieprzypadkowa jest jest trwała lot począwszy od faktu, że taśma celuloidowa jest produktem ubocznym produkcji produkcji materiałów wybuchowych więc, więc istotnie może powiedzieć, że ten Fin sensie logistycznym jest wielkim testem przygotowującym już do tej rzeczywistej wojny, która miała za kilka lat za kilka lat wybuchnąć, ale dodam jeszcze nie może coś im co stoczni świadczy o tym, że mamy do czynienia z firm gigantycznym proszę państwa technika na planie filmowym była bardzo ściśle powiązana z logistyką samego zjazdu jako wydarzenia politycznego czy przygotowania szły równolegle względem siebie i pie organizatorzy samego zjazdu byli zobowiązani, aby ułatwić prace przygotowawcze ekipie filmowej leni Riefenstahl, żeby nie realizować jej zachcianki jej pomysły proszę wyobrazić, że wręcz le Riefenstahl by zatrudniała część operatorów, którzy potrafili jeździć na na na wrotkach oni mieli być nieustannym ruchu na planie filmu, żeby zdjęcia były bardziej ekspresyjne AK, ale też, żeby się szybko mogli przenieść z miejsca na miejsce pozwólcie państwo z artykułu, który nie opublikowała w okresie przygotowań do zjazdu pisała tak obsesyjnie gonić rzeczywiste wydarzenia nie może nie może pojawić się żadne stop żadne niemożliwe każde wydarzenie musi zostać w mgnieniu oka intuicyjnie uchwycone no to stąd 130 km taśmy, bo nigdy nie wiadomo co się może przydać, a przydać się może bardzo wiele scen, które na pozór okazują się drugorzędne i zakopała rody pod pot z uczestnikami zjazdu po to, żeby uzyskać bardzo efektowne ujęcia z perspektywy rzadziej co więcej proszę państwa zgodzono się, aby na tak już w skupie, który stał w centrum parady wojskowej i zbudować windę, na której umieszczono kamery z Vive Stahl, która się poruszała od dołu ku górze od góry ku dołowi widać to zresztą z samym filmie, więc pewnie jest to już taki zamysł reżyserki, aby troszeczkę też dno zilustrować siebie jako twórczyni tego filmu co ciekawy w czołówce filmu nie czytamy w funkcji zawodowej reżyser ani Szpila Interia to było trzeciej rzeszy, ale czytamy, że film jest ukształtowany przez gdzieś dalej trwa on ukształtowany przez leni Riefenstahl na osobiste polecenie Hitlera i to osobiste polecenie Hitlera tłumaczy nam oczywiście o skalę tego przedsięwzięcia, która jest gigantyczna jest to ewidentny przykład filmowej gigantomanii, na którą w podobnym wymiarze musieliśmy długo historyczna w historii kina czekać to są kamery na szynach proszę państwa myślę że, gdybyśmy mogli się przejrzeć i złotu ptaka temu zjazdowi to moglibyśmy pomyśleć, że jesteśmy gdzieś na jakimś gigantycznym peronie tyle było szyn do umieszczenia na nich platform z to ogromną ilością kamer no najkrócej mówiąc leni Riefenstahl zrobiła film dokumentalny to wiele wątpliwości, że mam czas dokument z dokumentem kreacyjny oczywiście, który jest jak najdalszy od kroniki filmowej od reportażu, ale takim, który stosuje chwyty też te poetykę filmu fabularnego z gwiazdorem w roli głównej tryb jazdy rem jest oczywiście Hitler tam masa, która go tarcza, która go podnosi do rangi do rangi bóstwa, więc być to jest coś co ono nieustannie też spędza w morze nie do końca sen ale, ale myśli nie filmoznawców da na różne tory może to mamy do czynienia z filmem wyjątkowym filmem na pewno z filmowego punktu widzenia wybitnym, ale filmem no, który jest estetycznego punktu widzenia, który jest z punktu widzenia ni propagandowego nos trafną klęską kina jako takiego kina, które się podszywa pod prawdę potoku, bo mu w tym tego zjazdu był pokój proszę państwa to był zjazd robione pod hasłem pokoju zresztą jest wiele scen w filmie, które te pokojowe nie militarny wątki podkreślają harce w pionierów różne zabawy jest pochodnie które, które służą dzieciom rozrywce itd. to jest jakiś jakiś rodzaj tak jak mówiłem no przygotowania tego wielkiego kłamstwa, które towarzyszy każdej wojnie towarzyszy każdemu agresorowi, że da się naszym celem jest pokój, a jeszcze symbolicznie panie prof. Szanowni Państwo to wybrzmiało w 3009. roku, bo kolejny zjazd, który miał się odbyć się na początku września 3009. roku właśnie miał się odbywać pod hasłem zjazd pokoju tylko, że został na dzień przed zaplanowaną na 1września gresu na Polskę na odwołane zacytuje pozwolę sobie zacytować to co sama leni Riefenstahl mówiła po latach o swoim filmie, a dobrze wiem to jest propaganda odtworzenie pewnych wydarzeń po to, żeby zilustrować jakąś tezę albo rezygnacja z pewnych elementów na korzyść innych ja się znalazłam odnalazłam siebie w sercu pewnej epoki i pewnego miejsca z tego doświadczenia wyrasta mój film pan mówił o tym fabularyzowany dokumencie, który jest świetny z punktu widzenia techniki sztuki kinematograficznego, ale całkowitą klęską, jeżeli chodzi o etykę moralność oczywiście służy złemu celowi i jak się okazało on służył temu złemu celowi nadzwyczaj skutecznie ten film był niebywale chętnie przez Niemców oglądany wiele milionów jeszcze do wybuchu pierwszej drugiej wojny światowej ten film w kinach niemieckich obejrzało i zastanawiam się czy pan panie profesorze zastanawiał nad tym, jakie znaczenie miał ten film dla rozbudzenia wiary wśród społeczeństwa niemieckiego w ideologię nazistowską, a dla rozpowszechnienia kultu wodza ogromną ogromną rolę w tym względzie spełniły rolę w moim odczuciu nieporównywalną z niczym się w owym czasie w Niemczech zdarzyło w latach trzydziestych próbowano zrealizować czy zrealizowano nawet no 3 takie bardzo siermiężne filmy propagandowe sama brałam Hitlerjugend Quest Hans Fest Mar jeden z wielu filmy toporny i nie oglądane no po prostu patologicznie układały ideologię hitlerowską leni Riefenstahl nie jest patologiczna ona wynika z pod skórę nie wnoszą emocje Nika podprogowo w nasze wnoszą wrażliwość kulturową no przecież ten wódz jako podmiot rytualną, który łączy ziemię z gniewem, który łączy te w wieczność z i z codziennością i to jest coś to jest coś niezwykłego to i można uzyskać taki efekt nie wynieśli się jest wielkim kreatorem, ale pani wspomniała o tym, że był ręcznie oglądany, z czym był też bardzo chętnie nagradzany otrzymał nagród na Biennale Wenecji otrzymał nagrodę podczas światowej wystawy w Paryżu no można zapytać nie poznano się nań i tak staną się, ale nie bardzo dowolną wiary w to, że stoimy u progu chyba tą drugiej wojnie światowej nie chciano wierzyć w to że, że przed nami 6 lat wyniszczającej wojny Holokaustu prawda dawno się zauroczyć uwieść przez te obrazy, bo te obrazy uwodzą uwodzą swoim estetycznym pięknem nie wykonuje najmniejsze zło nie zapominajmy także narodową nagrodę filmową leni Riefenstahl zawierała rolnik Otóż minister obrony zaś, bo to to jak mieści się pewnym koncercie propagandy hitlerowskiej ale, ale te nagrody zewnętrzne no a tym bardziej podkreślają to Danusi temu filmowi uwieść i również współczesna kultura popularna w różnym stopniu wodzić się filmem Riefenstahl czasami mniej krytycznie czasami bardziej krytycznie wielu widok klipach są syte cytowany w sens filmu Riefenstahl bądź, bo są inscenizowane w nim jest zdjęcie grupowe na kształt tego ornamentu masy z filmów Riefenstahl w takim nad teledysku grupy grupy U2złośliwi mamy wręcz żywcem ściągnięte fragmenty filmu w kosztach, czyli to uwodzenie to uwodzenie trwa ono jest ono stoły permanentnie niezależnie od czasu tak jak jak jak młodsi wiele obrazów, które są dwuznaczne albo są z Suwałk pod względem etycznym, a są podziemne estetycznym ładne ciekawe fascynujące to jest ten taki diabelski Klim, że temu obyło się przypatruje ten działa u nas kusi uwodzi my się pan do tego piekła skusić, bo tam czeka nas w tym piekle fascynujący spektakl ognia dosłownie prawda duża część filmu Riefenstahl to są to są różne rytuały rytuały ogniste zrazy mam działalność tak to pochodni magnezowych nadużywała, żeby ten efekt osiągnąć jeszcze lepsze, a wspomniała pani prof. Goebbelsa nie przez przypadek, ponieważ zwróciłam też przed naszą rozmową do jego dzienników do tego jak on opisywał zjazd normy bardzo pan filmowany przez leni Riefenstahl wron dla państwa kilka fragmentów, bo uderzyło mnie to, że w zasadzie to jak Riefenstahl pokazała ten zjazd jest odzwierciedleniem tego co minister propagandy o tym jeszcze pisał jak go postrzegał mam wrażenie, że na oboje patrzyli przez te same okulary na to wydarzenie to kilka cytatów trwał ten zjazd oczywiście kilka dni, więc zaczynam od 6września kończy na jedenastym 6września starówka Norymbergi tonie sztandarach entuzjazmie triumfalny przejazd Hitlera do hotelu 8września rano apel służby pracy szary obraz trudu bajeczny pokaz musztry majstersztyk oczy Führera błyszczą precyzyjne manewry ceremoniał, który oddziałuje swoją nowoczesnością 10września jazda do miasta owacja nigdy ogłuszający o godzinie 1130 rozpoczyna się przemarsz do godziny piątej po południu ciągłe stanie w piekącym słońcu można paść, ale przetrwało oddziały prezentują się wspaniale najlepiej wypada SS na końcu i budzi entuzjazm triumfalny pochód przez miasto naród szalejemy padamy ze zmęczenia posiłek Führera szef przemawia krótko błędach brakach Kongresu następnym razem będzie lepiej 11 września zakończenie Kongresu wspaniała ceremonia Führer przemawia naprawdę porywająco przeciwko parlamentowi sens cel partii wyłączne prawa na koniec szalona burza radości koniec co pan panie profesorze no tak oczywiście film to zjazd zjazd firm to jest również recenzja filmu leni Riefenstahl prawda kulturoznawcy znają takie pojęcie symulatorów, które francuski filozof zaproponował, bo Jar to jest rzeczywistość sztuczna, która jest prawdziwsza od rzeczywistości pierwszego stopnia od tej rzeczywistości fizycznej i w gruncie rzeczy mówiąc o zjeździe minister propagandy mówił w filmie, bo jedność wzrosło z drugim zjazd zjazd się szczepił Kimem film się szczepią ze zjazdem zjazd jest filmem film jest zjazdem tak tak tak to jest i proszę państwa rynek to filmy leni Riefenstahl w zasadzie Hitler nie pokazywał się w kinie gbs wielokrotnie ubolewał nad nocą ma zrobić ze swoimi stronnikami wojennymi z tymi słynnymi ruchem ziołami i ludzie chcą oglądać Millera, a Jurek nie chce się pokazać, ale było tak, że po triumfie woli Hitler doszedł do wniosku, że jego wizerunek mieliśmy Stali kompletny spełnia wszystkie jego życzenia jest kompletny jak powiedziałem jest ostatecznie nie ma sensu go modyfikować niema sensu go powtarzać on chciał być biurem chciał być i kokonem kolokwium oraz filmu leni Riefenstahl i nic zresztą przy okazji warto też powiedzieć, że ikonografią nazizmu i nie tylko filmowa, ale również dotycząca badań statycznych obrazów zdjęć ma swoje źródła w filmie leni Riefenstahl, jakby ona pokazała w czasie zoom tak jak on sam siebie chciał widzieć jak sam siebie postrzegał jako coś niezwykle estetycznego pięknego fascynującego dlatego po trosze wolno trudno byłoby zrobić kolejny film propagandowy trzeciej rzeszy takiej randze, ponieważ on jest kompletną jest w jakim stopniu ostatecznych z nim wszystko, czego wymaga ta intencja, która kierowała kierowała nie leni Riefenstahl jako jakąś usterką tego filmu 87 lat temu dokładnie 28marca 3005. roku ma miejsce premiera tegoż obrazu leni Riefenstahl sieci w loży z Adolfem Hitlerem Goebbelsa z innymi potem firma wręczy na scenie bukiet kwiatów AGR oczywiście zanotuje wszystko notował dziennikach tak firm z Kongresu NSDAP w kinie ufa Palast uroczysta premiera wielkie sukcesy Eleni film ma jednak dłużyzny poza tym wielka prezentacja naszej woli naturalnie znakomite recenzje w państwie nazistowskim oczywiście nie mogło być inaczej, ale tak jak pan profesor mówił po prostu takim Adolf Hitler, jakim był filmie leni Riefenstahl chciał się widzieć i swoją ideologię zapytam o dalsze losy leni Riefenstahl, bo jeszcze kilka lat wybuchnie druga wojna światowa i tutaj działalność leni i pytanie o te pierwsze dni września no też jest zasadne niewątpliwie, ale musimy jeszcze na chwilę wrócić do roku 3006. do olimpiady w Berlinie też był problem, kto miał zrobić mimo Libia, gdzie ta sama kontrowersja SA miała miejsce jak przy filmie o zjeździe mym części dny hitlerowskiej władzy nie chciało porzucić takiego odpowiedzialnego zadania kobiecie zresztą tak jak pani przed chwileczką przeczytała GB zmusza się jakoś odgryźć odegrać na Twitterze no mówiąc o tych dłużyzn ach, nie musi już, czego przyczepić no więc, więc mówię duży znak leni Riefenstahl proszę państwa podobnie jak odnośnie do triumfu woli zrobiła w kwestii naszą opowieść o olimpiadzie właściwie o trudzie ludzkiego ciała jest to film o dyscyplinach olimpijskich to jest film o zwycięstwo i przegranych właśnie nie zawsze nawet autorka identyfikuję i o jaką dyscyplinę sportową chodzi to film o człowieku w sytuacjach ekstremalnych, kiedy musi dać siebie wszystko, aby osiągnąć sukces i znów może być poligon doświadczalny przed przed drugą wojną światową, która potrzebowała chciał sprawnych rześki ich wytrenowanych dlatego również w odniesieniu do olimpiady mówi się, że no to był to był test, czyli snu ości przed drugą wojną światową dwu dwu częściach serii należy dwuczęściowy film zalecamy również przez nasze polskie ministerstwo siedzenia publicznego dla szkół film był pokazywany był pokazywany w Polsce i czasie dobrze przejrzeć bohaterom tego widowiska, żeby nie no zrozumieć przesłanie ulicę szkolną oczywiście to niemieckie wytrenowany główne głównie ciało jest zwycięzcą tej olimpiady to tym niemieckim ciele jest zaklęty duch walki duch boju, który ma się ziścić na na polach drugiej wojny światowej taki niewinny film o człowieku, który musi zwyciężyć z samego siebie podczas zawodów sportowych staje się no taką zapowiedzią staje się, jakby prefiksem prefiksem wojny i słusznie pani do 3009. roku nawiązała tu jest wiele niezapowiedzianych tropów wątków jedni mówią, że otrzymała zlecenie otwiera na zrobienie filmu autorskiego znowu z nim w roli głównej inni mówią, że chodziło o autorskie materiały Kronika, ale tych tych wersji co robiła, gdzie była jest jest bardzo bardzo wiele jedno jest wtedy była w Końskich, gdzie przyglądała się masa czy polskich cywilów i ponoć na widok tej tragicznej śmierci no zebrała zrezygnowała z tego przedsięwzięcia no nie wiadomo nie wiadomo do końca 2 to między bajki, bo powiedziałam no na siebie jest sędziowała ten pierwiastek autokracji jest bardzo silny i pamiętnikach wspomnieniach dziś komentarzach do i do ich życia ale, ale takie trochę się pojawiają nie wiemy czy jest poprawne sią dokumentalne zdjęcia z Końskich, gdzie w istocie można ją rozpoznać między żołnierzami Wehrmachtu nad dołami, do których wpadają za cień polscy cywile w miała jeszcze polecieć do Warszawy na defiladę Wehrmachtu w Alejach Ujazdowskich, żeby obejrzeć ten triumf w trzeciej rzeszy w zasadzie chyba na tym skończyła swoje doświadczenia wojennego potem przez ten odbyła była cała, bo jest jest zdjęcie by, w którym można ją wyraźnie rozpoznać nieco zmieszaną nie wiem by jak była trochę zirytowana być może wówczas tak naprawdę zdała sobie sprawy, czyli co wyszła co bym się zaangażowała ona zresztą przez długi czas już wszy się takich nazw Witkacy innych procesach, które trwały długo po wojnie no odbywała się od tego układy znaczeniu ideologii hitlerowskiej, bo istotnie niebyła członkinią NSDAP twierdziła wręcz, że taki film jako zjeździe w Norymberdze do, gdyby być na to by mogła nakręcić w Moskwie albo w nowym Jorku, że w zasadzie to jest czysty dokument nie podszyty żadną intencją propagandowe i ideologicznych ciągle ciągnie od tego ucieka uciekała tak dalece, że właściwie i lata powojenne noc spędziła na eskapada z kamerą w Afryce u premiera ślubów i zrobiła albo bym nie nakręciła Champ firm, a już po 90 chce z lubością nurkowała proszę państwa i robiła robiła filmy z raz Kola koralowych i go dalej uciec od odpowiedzialności za nazizm nie można niższy, wędrując na afrykańskie pustynie czy kryjąc się kryjąc się w głębiach mórz, ale takie to było życie pani na początku powiedziałam mające wiele zakrętów faktycznie zakręcone podkręcone na pewno Hitlerem do ideologią faszystowską i też w jakim sensie też w tym względzie niedopowiedziane ze strachu wóz z irytacji być może ta naiwność która, która wyłania się z jej komentarzy do swoich filmów no nie jest do końca udawana może i może istotnie była głównie tancerką była choreografka mas nie zdawała sobie do końca sprawy, ale trudno trudno dziś doczekać takiej ostatecznej prawdy w każdym razie uciekała od tej rzeczywistości wojennej od rzeczywistości hitlerowski i robiła wszystko by jej uwierzyć, że no w końcu stała się ofiarą nazizmu, bo tak taki wątek jest ów nie zmierzchu i życia również się pojawił Wenty wypowiedzi były rzeczywiście rozmaite, kiedy ją pytano o o ten fragment biografii np. mówiła tak ludzie wciąż oczekują, że przyznał się do winy nigdy nie przeszedł przez usta żaden antysemicki komentarz nigdy nie byłam antysemicką i dlatego też nie wstąpiłam do partii, gdzie w takim razie jest moja wina, ale też inna wypowiedź powiedzieć przepraszam to za mało jednak nie mogę się rozszarpać na kawałki to wszystko rzuca ogromny cień na moje życie śmierć będzie wybawieniem trudno dociec, w którym momencie była szczera, w którym momencie stosowała tę funkcję kreacyjną swojej osoby, której pan profesor mówił na początku tak człowiek po drugiej wojnie światowej była oczywiście wielokrotnie przesłuchiwana nawet 4 lata spędziła w areszcie ostatecznie udowodniono jej zaledwie sympatyzuje, a nie zna z nazistami zmarła 8września 2003 roku w wieku stół i 1 lat te filmy, które kręciła po wojnie rozumiem ze względu na to, że była skazana na taki ostracyzm społeczny to oczywiście kręciła co za swoje pieniądze na dla dla dla swojej, a fantazji tak to były jakimś sensie firmy ekspedycyjne filmy no na zoomie krajoznawcze jeśli to pojęcie można odnieść do filmu kręconego kręconego pod wodą ten film z nurkowania w ramach Koral owych ukazał się na płytce DVD no jest jest fascynujący, bo wtedy rzeczywiście staruszka z wszelkimi zewnętrznymi oznakami wieku starczego znakomicie radzi sobie po wodzie pod wodą z kamerą ale, ale to to kryzys inne kino jeszcze zrobiła w czasie wojny film Niziny rodzaj takiej nie no rusz Riley kąt miłosne tak rozegranej w plenerach górskich, ale ten film ma też pewne nowe bardzo nieprzyjemne konotację ideologiczny mianowicie jako statystów zatrudniła Romów obozu koncentracyjnego pod pod wirnik, który przywiozła na plan i odwiozła planu niemal prosto do wagonów, które zmierzały do Auschwitz, więc to też pamięta, że zrobiła, gdy taki perfidny użytek z ludzi, którzy byli skazani na śmierć dała i dała i zagrać w Wilnie zanotowała wizerunki podczas gdy wyrok na nich był już był już wydany, więc jak słusznie pani powiedziano osobowość tym myśleniu niejednoznaczna, a z drugiej strony, która osobowość jest niejednoznaczna, ale na pewno więcej niż sympatyk reżim to jestem absolutnie absolutnie przekonany, gdy ona była tylko sympatykiem reżimu nie dano by zrobić Wolin, który był zresztą paszportem do filmu o olimpiadzie tu oczywiście to szczepienie z z władzą no musiał mieć zdecydowanie zdecydowanie nie jeść dzisiejszy charakter to nie ulega wątpliwości natomiast itd właśnie ona też tak ciągle dość dość naiwnie mówiono jak zrobiła film propagandowy i tam nie ma komentarza i ja pokazuje to co widzi obiekty w mojej kamery no ale przecież nie zmontowany tego już nie dodawała, że reżyser na planie filmowym Wiera kadr, że stosuje cały Arsenał środków filmowych i plany punkty widzenia kamery jazdy najazdy odjazdy albo nam się rzadko Lecha nie zgłasza, że tzw. kontr ujęcie, czyli najpierw samo Hitler, a potem wiwatujące szczęśliwy tłum patrząc swojego wuja o tym jest triumf woli to jest film o spotkaniu w Boga z bieżącymi spotkaniu władcy z poddanymi to ciąg to Alternativa ja głównego bóstwa, które spotyka się z wyznawcami swojej wiary no jest taką osią dramaturgiczną całej tej całej tej opowieści masy wpatrzony w wodza zasłany w jego słowa wplecione w niego z tym elementem, który już mówiliśmy o takiej egzaltacji no prawie, że erotycznej czy erotycznej to to wszystko prawda jest to film o Bogu, który ustępuje po to, żeby swoich wyznawców utwierdzić w przekonaniu, że kościół, do którego należą jest tym jedynym i właściwym prof. Andrzej gwóźdź filmoznawca Niemcy znawca wydział humanistyczny Uniwersytetu Śląskiego moim państwa gościem dzisiejszego wieczora panie profesorze bardzo dziękuję za rozmowę dziękuję państwu ja państwu dziękuję za wspólnie spędzony czas oczywiście zapraszam na audycję powrót do przeszłości już za tydzień słyszymy się w poniedziałek tuż po dwudziestej drugiej dobrej nocy do usłyszenia powrót Zwiń «

"Triumf woli" Leni Riefenstahl - hitlerowska propaganda w pełnym metrażu

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: POWRÓT DO PRZESZŁOŚCI

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 18:00

Najnowsze Podcasty

Serial o tym, jak powstawał "Ojciec chrzestny". Czy warto oglądać "The Offer"?

"Jak płakać w miejscach publicznych" Emilii Dłużewskiej

"Wędrówka tusz" - jakie jest miejsce zwierząt we współczesnym świecie?

[WORD BOOSTER] "Manageable" - słowo, które zastąpi Ci całe zdanie!

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL