Czy uda się powstrzymać kryzys klimatyczny?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

6 minut po godzinie dwudziestej dziś w czwartek 31marca w radiu TOK FM kolejna już piąta debata w cyklu debat europejskich dzisiejsza pod hasłem klimat bezpieczeństwo energetyczne dobry wieczór mówi Paweł Sulik dzisiejszą debatę przygotowywał wydaje Tomasz Kopka realizować będzie Casper Gonera, jaka ma być przyszłość Europy, jakie problemy muszą rozwiązywać Europejczycy jak myśleć o przyszłości tak, żebyśmy tworzyli Europie wspólnoty pokojową dobrze prosperującą Rozwiń » TOK FM wraz z parlamentem europejskim przeprowadza debaty europejskie, które służą dyskusją o przyszłym kształcie Unii Europejskiej i rozwoju rozwój całego kontynentu przypomnę, że nasz cykl audycji towarzyszy konferencji w sprawie przyszłości Europy jest taka ciekawa inicjatywa to obywatele Unii Europejskiej formują swoje zalecenia dzielą się uwagami z zaproszonymi gośćmi ekspertami politykami będziemy rozmawiać o kształcie unijnych polityk o ich zmianach skoro dziś znów będziemy o polityce klimatycznej jej konsekwencjach dla Europejczyków no to warto przypomnieć, że to państwa pytania dzisiaj też powinny wyraźnie zabrzmieć po pierwsze po godzinie dwudziestej pierwszej na antenie Radia TOK FM będą głosy słuchaczy słuchaczek Radia TOK FM z komentarzami, ale skoro już za dosłownie 20 parę minut na naszej antenie będą europarlamentarzyści europarlamentarzysty to państwo mogą już teraz na portalu Facebook na profilu Radia TOK FM w komentarzach pisać pytania do naszych gości zapraszamy również do po prostu wysłania na 1 tych pytań Europa małpa TOK kropkę FM Europa małpa TOK kropkę FM jak państwo chcą, żeby nasi goście odnieśli kolejny konkretnych zagadnień to proszę po prostu Annę te zagadnienia w komentarzach umieszczać albo na 6 na maila to już teraz proszę robić, bo nasi goście z wejścia parę minut, chociaż wcześniej przed tym panelem politycznym, które wystąpią Anna europosłowie europosłanki będą z nami eksperci, czyli tak jak gdyby państwo orzekł program jeszcze godzinę przedstawić to po dwudziestej 30 na nas, że państwa płaci słuchaczek pytania do naszych europarlamentarzystów europarlamentarzysty Elżbieta Łukacijewska Platforma Anna Zalewska PiS Łukasz Kohut lewica Adam Jarubas Polskie Stronnictwo Ludowe, ale wcześniej panel ekspercki ci, którzy znają nasze debaty świetnie wiedzą, że rozpoczynamy najczęściej właśnie od rozmowy z ekspertami po to, żeby móc narysować cały kontekst zagadnień w ramach, których będziemy się poruszać za chwilę będzie z nami Joanna Maćkowiak-Pandera szefowa forum energii i prof. Szymon Malinowski przewodniczący zespołu doradczego do spraw kryzysu klimatycznego przy prezesie Polskiej Akademii Nauk w tle jest oczywiście kolejny już szósty raport za dosłownie za parę dni się ukaże tej międzynarodowej niezdrowego zespołu można tak powiedzieć, że muszą oni między rządowy zespół do spraw zmian klimatu IPC i ten szósty raport już za chwilę, z którego oczywiście będzie wynikało, że kryzys klimatyczny jest faktem, ale też w jakiej sytuacji stawia nas to jako ludzkości, że tak górnolotnie się wypowiem, zanim na naszej antenie politycy to 20 parę minut, zanim na naszej ocenie eksperci to rozpoczynamy dzisiejszą debatę debatę o klimacie bezpieczeństwie energetycznym od rozmowy rozmowy Tomasza Fenske naszego reportera ze Stefanem Dekker markerem rzecznikiem komisji europejskiej do spraw zielonego ładu rosyjska agresja na Ukrainę już rozpaliła dyskusję o celach klimatycznych czy one są wciąż osiągalne są zagrożone czy fit for Five flagowy program jest wciąż do utrzymania czy może cenę trzeba jednak zmienić w obecnej siły ogród jest jeśli 10USD z właśnie ogłosili, więc ich 1 rzecz jest w naszym świecie zaszła poważna zmiana po rosyjskiej agresji na Ukrainę musimy inaczej spojrzeć na to jest zapewnia sobie bezpieczeństwo jak wzmocnić nasze odpór dla tego co się dzieje z tą to prawda, że rosyjska inwazja jest trzęsienie ziemi teraz to byłoby historycznym błędem, gdybyśmy z powodu tej wojny jej konsekwencji zatrzymali wdrażanie zielonego ładu kłamie ludzie często myślę, że w zielonym ładzie chodzi o klimat to prawda, bo mamy nowe prawo klimatyczne celu obniżenia emisji 55% do 2030 roku, ale ten program ma wiele składowych wszystkie mają nam, gromiąc w uczynieniu Unii Europejskiej silniejszą bardziej odporną niezależną np. chodzi o to, żebyśmy byli niezależni od importu zasobów importu paliw kopalnych z chociażby, więc to niezmiernie ważne, żebyśmy dalej pracowali nad zielonym ładem i wyzwania klimatyczne, które mamy przed sobą nie zniknęły wyzwania związane z bioróżnorodnością zanieczyszczenie, gdzie zniknęły, więc musimy dalej podążać tą ścieżką, tym bardziej że zielony ład oferuje nam narzędzia, które pomogą nam poradzić sobie z konsekwencjami tej straszliwej wojny, którą Rosjanie rozpętali Ukrainy w konsekwencji swą miejsca trwa bo, a Łodzią właściciel start i Ukrainy tak czy Unia europejska musi w jaki sposób zmienić swoje cele, bo teraz widać jak bardzo zależni jesteśmy od importu paliw kopalnych jak są one potrzebne, żeby w ogóle umożliwić naszym gospodarkom działania po, a dzięki twoim Polen der Touristik czuł, a reklamy cóż myślę, że musimy trzymać się naszych celów klimatycznych mamy bardzo ambitne cele wyznaczone w zielonym ładzie podążaniem, więc do nich doprowadzi nas do transformacji na płaszczyznach naszej gospodarki społeczeństwa i przemysłu akredytowane, żebyśmy kontynuowali te zmiany to bardzo szerokie zagadnienie chodzi o więcej miejsca dla natury czystsze powietrze bardziej zielone miasta zdrowszych mieszkańców tańszy prąd, więc musimy trzymać się tej drogi wiem oczywiście musimy mieć z tyłu głowy wyzwanie, które stawia przed nami rosyjska inwazja dlatego np. w kwestii energii bardzo naciskamy na zmniejszenie naszej zależności od importu Rosji chociażby na zwiększenie wydajności energetycznej można działalność to wszystko jest częścią zielonego ładu fit for w tej fali pomoże nam co jest jak kompas wskazujący drogę do tego są jak stać się mniej zależnymi od np. rosyjskiego importu Compensa tu falą lud WORD Moore Independent widzowi własne i Polska jest część aktywistów organizacji pozarządowych domaga się nawet ambitniejszych celów klimatycznych mówią o tym, że fit for w tej fazie powinny zostać zastąpione przez fit for w Sexify, że powinniśmy zmniejszyć emisję nie 55, a 65% w ogóle możliwe jest, a dostępne są w błąd w CHF za Mor, aby się Starzec ze słodu Leśna tak to zrozumiałem, że niektórzy chcieliby bardziej ambitnych celów innych zmian co mnie zebraliśmy podejście ambitne, ale realistyczne niełatwo też w osiągnięciu ich nie zapominajmy, że są co zaproponowaliśmy to naprawdę szeroka strategia, a propos znikł z 3 nimi brud w strategii Green deal zielony ład ma naprawdę przeobrazić naszą gospodarkę społeczeństwo i przemysłu do bardzo ambitny dotyka codziennego życia chodzi o przestrzeń otoczenia czystsze powietrze zdrowszych ludzi mniejsze koszty energii mówiłem wcześniej, ale też szansa dla przemysłu, więc to naprawdę szerokie bardzo ambitne i skupmy się na osiągnięciu tych celów, które sobie wyznaczyć dzieliłby się z Sollers znał Fuks ono szef Izby od, tak więc wiceprzewodniczącej komisji europejskiej Frans Timmermans powiedział niedawno, że możemy być zmuszeni do korzystania z węgla nieco dłużej niż byśmy chcieli czy taka wypowiedź nie jest ryzykowna nie wysyła takiego ryzykownego sygnału w Polsce Węgrom innym krajom, które są bardzo zależne od węgla i przeżyć od paliw kopalnych z Rosji jest on, iż kołu co jest mam w tej kwestii w tym tak już w kwestii wyboru węgla przez niektóre państwa członkowskie pierwsza rzecz czy państwo członkowskie mają swobodę wyboru swojego miksu energetycznego to one decydują jak chcą kształtować w Drawnie są związane prawem klimatycznym w tym, że mamy zredukować emisję gazów cieplarnianych o 55% do 2030 roku to jest cel, nad którym wszyscy pracujemy, ale jak się przekłada na miks energetyczny ma już sprawa państw członkowskich idea Actionu tabu dać to jest pewne tabu w tym państwa członkowskie decydują same my wspieramy ich wyborach, więc mniej co jest możliwe do wyobrażenia, że niektóre państwa członkowskie jak powiedział wiceprzewodniczący Frans Timmermans chciałby wykorzystywać węgiel dłużej niż pierwotnie planowano oczywiście jeśli połączyć to przyspieszeniem w zakresie energii odnawialnej dnia po to, mogłaby być dobra ścieżka znów jesteśmy rygorystyczni jeśli chodzi o cele, ale konstruktywnie podchodzimy do tego jak osiągnąć razem z państwami członkowskimi zbyt, jakie straty i nauk biły wiedzieli tak, kiedy mamy w tej, więc 2030 roku nasze cele klimatyczne redukcji emisji by to wszystko uda się osiągnąć i za soli jest en dysk i SA z członem by się 2030 tak również to nasza ambicja musimy osiągnąć cele i robimy wszystko co możemy z naszymi partnerami takimi państwami członkowskimi, żeby osiągnąć tu nie chodzi o osiąganie celów jako takie to cel, który musimy osiągnąć chodzi o kondycję naszej planety natury naszej gospodarki ile samych asów ekonomię nasz reporter Tomasz Kęska rozmawia ze Stefanem Dekker na karę rzecznikiem komisji europejskiej do spraw zielonego ładu trwa debata europejska główni bohaterowie, czyli nasi słuchacze już z nami zapraszamy po 2001. na antenę już teraz proszę do nas dzwonić i przekazywać swoje pytania czy do ekspertów, bo za chwilę panel ekspercki czy też do polityków europarlamentarzyści będą z nami po dwudziesty 30 przypomnę numer do nas 224 czwórki 044 czekamy na państwa pytania również pod adresem Europa małpa TOK kropkę FM lub też na portalu Facebook profil naszej stacji radiowej, a teraz zgodnie z zapowiedzią Joanna Maćkowiak-Pandera szefowa forum energii dobry wieczór dobry wieczór prof. Szymon Malinowski przewodniczący zespołu doradczego do spraw kryzysu klimatycznego przy prezesie Polskiej Akademii Nauk dobry wieczór dobry wieczór czy uda się powstrzymać kryzys klimatyczny to pytanie, które uniwersalnie teoretycznie mogłoby paść w takiej debacie rok temu 2 lata temu 3 lata temu, ale od 24lutego nasza perspektywa zmienia i wszystkich Europejczyków nie tylko Europejczyków w związku z agresją Rosji Ukrainy, więc w tym kontekście tuż przed publikacją szóstego już raportu, którym wspominałem raportu międzyrządowego zespołu do spraw zmian klimatu pewnie z niego dowiemy się, że kryzys klimatyczny jest faktem, ale też co możemy zrobić chcemy najpierw państwa zapytać czy powtórzyć pytanie, które kiedyś było po prostu zwykłą zakończę pytaniem teraz wydaje się, że z powodu tego konfliktu zamieszania związanego z energetyką trudno odpowiedzieć badanie czy uda się podtrzymać kryzys klimatyczny jak prof. Szymon Malinowski to znaczy paradoksalnie moim zdaniem to wyzwanie, które stoi w tej chwili przed nami w związku z konfliktem na Ukrainie, o czym zresztą piszemy w naszym z naszych naszej notatce to jest szansa na to, żeby przyspieszyć transformację energetyczną po prostu widzimy, że nasze uzależnienie od paliw kopalnych ma nie tylko aspekty klimatyczne, ale ma też bardzo silny aspekt polityczny i mamy podwójny bodziec, żeby odchodzić od paliw kopalnych Jan Maćkowiak Pandera no ja się zgodzę z profesorem czy poza tym, że może uznajemy za szansę, bo to dosyć trudno tak raczej powiedzieć natomiast weryfikacja, której w tej chwili mówi cała Europa odchodzi od paliw kopalnych zastanawia się tylko jak to zrobić oznacza też dekarbonizację, bo w sytuacji, w której rezygnujemy z rosyjskich paliw i konkurujemy na rynku globalnym o o ropę gaz czy węgiel innych krajów to oznacza wysokie ceny dla tych walizką, ale wraz z marynarzy Frans Timmermans z węglem no raz zrealizuje cele jak chcecie przychodzić przejścia przejściowym paliwem nie chcę, żeby był gaz to niech to będzie węgiel mówi co co pani na to nam co do zasady będzie oczywiście jest strategicznym surowcem w Polsce natomiast trzeba pamiętać o tym, że wydobycie węgla od lat spada to jest proces, który zaczął 15 lat temu tego węgla po prostu dobrej jakości mamy coraz mniej i ile MO tutaj mówimy o pewnym od ogólnie ten trend moim zdaniem będzie nie do zatrzymania natomiast to jest oczywiście pytanie, bo Unia europejska tak naprawdę w tej chwili ingerowała jedynie systemy wsparcia dla węgla i to jest pytanie czy w ogóle węgiel będzie potrzebował systemów wsparcia do tej pory rzeczywiście trzeba było dopłacać, a przy tej sytuacji na rynku energii i może się okazać, że on będzie na siebie świetnie zarabiał to chciałam powiedzieć, że nikt nam nie zabrania tego rozpalać natomiast to jest pytanie naprawdę, skąd go wziąć, bo pamiętajmy, że 20% węgla w tej chwili importowanego do Polski znaczy używanego w Polsce pochodzi z importu to głównie wynika z tego, że nam brakuje węgla dobrej jakości poseł za sensowne pieniądze i też jeszcze ostatnia rzecz propos węgla to nie pamiętajmy też o tym, że to głównie gospodarstwa domowe w tej chwili korzystają z rosyjskiego węgla i to będzie bardzo duże wyzwanie jak w krótkim czasie zastąpić jak przetrwać np. kolejną zimę, bo to nie jest takie proste, żeby zwiększyć wydobycie z w krótkim czasie w polskich kopalniach, zwłaszcza to są koszty to są inwestycje to są plano w latach planowania, więc tutaj trzeba też mieć pragmatyczne podejście i po prostu węgiel oczywiście jest bardzo ważnym surowcem 70% energii pochodzi z węgla, ale to sytuacja Węglarz w tej chwili radykalnie nie zmienia natomiast może to jest sensowne, żeby połączyć węgiel ze źródłami odnawialnymi natomiast musimy te źródła odnawialne szybko rozwijać, a dlaczego, gdzie jest argument taki, który by przekonał jeszcze wątpiących prof. Szymon Malinowski, dlaczego musimy odnawialne źródła energii rozwijać, a nie być w oparciu o gaz albo jakie mamy wino węgiel i prezesi malinowe jak bardzo bardzo lubię tego określenia odnawialne źródła jak no wolałbym określenie emisyjne źródła energii, bo np. drewno klasyfikuje współspalanie biomasy jako odnawialne źródła, a de facto nie jest źródło odnawialne, a więc mówmy o energetyce wiatrowej o fotowoltaice i energetyce jądrowej i oczywiście energetyki jądrowej się nie da natychmiast wybudować natomiast można przyspieszyć działania w tym kierunku, ale przede wszystkim powinniśmy postawić na energię wiatrową na lodzie, która pozostała została wstrzymana Ela to lata temu przez nieszczęśliwe i nieszczęśliwe przepisy mamy potencjał do rozwoju energetyki wiatrowej na morzu trochę możemy dodać fotowoltaiki, z którą są pewne problemy techniczne no i przede wszystkim pamiętajmy o energooszczędności pogarszały szans tak powiem mówimy o tym jak najwięcej ataki wyprodukować natomiast mówimy o tym jak najlepiej wykorzystać tutaj jest ogromne pole do PiS tak właśnie skoro prezes skoro pan o tym mówi akurat właśnie teraz czytam listy od jednego z naszych słuchaczy, który właśnie pisze o 2 o wolniejszej jeździe samochodem przesiadają się do komunikacji zbiorowej więcej chodzeniu więcej na ocieplanie budynków zatykanie przykręcenie ogrzewania uzyskiwania ciepła, stosując pompy ciepła rekuperator jakiś panie Czarku bardzo dziękuję panu Lis chciał pana profesora zapytać czy to nie jest jakaś totalnie inna wizja funkcjonowania społeczeństwa od tego co mamy teraz, kiedy czytam do naszego słuchacza wszystkie rzeczy, które mogą pojawić wokół nas, a które rzeczywiście spowodują, że oszczędzimy olbrzymie ilości energii to jest jednak jakaś przyszłość abstrakcja nie pan czyta wpisy szefa czy pan jeździ do pracy no jeśli lato rowerem jeśli komunikacja miejska w no, więc ja jest też komunikacją miejską i rowerem ze wspomaganiem, ale także Senatu jest lekko karty jest dobry przykład, bo żyjemy w miejscach, gdzie nie nie jesteśmy wykluczeni komunikacyjnie, a duża część pola skazany wczoraj samochód no i w związku w związku z tym w tych miejscach, gdzie nie jesteśmy zachwyceni komunikacyjnej widzę cały czas ogromne ilości samochodów z 1 osobą w środku i ogromne korki w związku z tym jest bardzo duży potencjał, żeby tak zrobić prawda w związku z tym moje nie wolno w ten sposób oczywiście wiadomo jest, że za nie wszędzie tego typu rozwiązania są szybkie możliwe natomiast kwestia właśnie ograniczenia prędkości maksymalnej za Nana na drogach, ale kwestia woli pani proszę, ale prawnie ograniczenia prędkości, dlaczego nie, dlaczego nie tym natychmiast przez nas przeprowadzamy natychmiast ustawia pan wie jak to szybko można zrobić prawda w już kilka procent paliwa po prostu po prostu, ale dekretu proszę proszę także, jakie prędkości maksymalnej w Polsce, gdy mówią sny zobowiązuje się od 20 na autostradach 110 na drogach szybkiego ruchu prawdę albo stawia droga szybkiego ruchu przepraszam dobrze dla wątpiących panie prezesie, jakie to mniej więcej szacunkowe realne oszczędności daje taką ograniczenia kilkanaście procent kilkanaście program się proces tak pasz nie korzysta 40120 tak naprawdę w to opór powietrza zmniejsza się o 14 już, więc ten Tusk fizyka jest po prostu pan rozmawia ja rozumiem jak podejrzewa, że są dziesiątki laseczki w zakresie rozwiązań związanych po prostu prawami fizyki, o których trzeba zacząć mówić tak jak w katastrofie pan jak zabrakło paliwa w stanach Zjednoczonych w Europie to natychmiast ograniczono prędkość prawda w latach siedemdziesiątych efekty były szybko widoczna, więc nie ma żadnego powodu, żeby tego zrobić teraz Jan Maćkowiak Pandera z pani perspektywy rzeczywiście w Polskim społeczeństwie w Polskiej gospodarce jest potencjał na oszczędności tego typu, o których mówił pan profesor w ja myślę, że potencjał oszczędzania energii jest naprawdę ogromny my sobie nawet tego nie zdajemy sprawę jak bardzo jest są takie analizy, które pokazują że, o ile 1 stopień skręcimy ogrzewanie to 58% zmniejszymy zużycie paliwa i oczywiście dużo lepiej siedzieć już tak powiem temu 20 stopniach niż Niemiec energii w ogóle mamy w tej chwili mówimy o bardzo dużej konkurencji bardzo dużej zmianie, która będzie działa priorytetem jest na pewno pozbawienie odcięcie się od pani z Rosji, bo wiemy, że to właśnie finansuje działania militarne Ukrainie i możemy się spodziewać, że któregoś dnia to też nas dotknie nawet prędzej niż później, więc to jest taki duży strategiczny cel natomiast trzeba się liczyć z tym, że np. ile Europa zużywa w tej chwili i czy importuje właśnie z Rosji do 155 000 000 000m³ gazu to będzie jednak trudne, żeby ten gaz z innym kierunku ściągnąć oznacza to, że my właśnie przez lata mówimy o tym, że żyliśmy w czasach taniej energii nawet jak narzekaliśmy wiem, że dla dla to nie dla każdego jest też tania energia w sensie też są gospodarstwa, dla których to jest bardzo znaczący wydatek natomiast my to się będzie teraz zmieniać będzie będzie energia na pewno coraz droższa i okaże się, że będzie nam się opłacało oszczędzać dobierali sobie przez bardzo, ale to jakoś tak, bo błędne koło się robi w rozumowaniu jeśli teraz pani mówi, że dla są ludzie, dla których jest duży wydatek, a ceny będą rosły jak rozumiem będzie mieć oczy do 13 z niem wykluczeniem energetycznym sytuacją, że koszt nie będzie stać na to, że wysoki komfort cieplny w mieszkaniu zachować tak o tym mówimy ona, poszerzając rusza pan bardzo ważny temat w ogóle kwestii ubóstwa energetycznego, które w Polsce tak naprawdę przez lata były pomijane my około 15% społeczeństwa problem z opłaceniem rachunków to jest prawda to jest coś co wiemy od lat tak naprawdę nie pomagamy w żaden z w żaden sposób w tej chwili ubogim energetycznie czy ubogim zresztą w ogóle, bo pomoc społeczna w budzi duże zastrzeżenia jej skuteczność i to jest wielki temat, ale my mówimy w tej chwili o tym, żeby i zacząć wreszcie wspierać wybrane gospodarstwa domowe, które mają problem z zapewnieniem komfortu cieplnego czy zapewnienie energii elektrycznej, ale reszta społeczeństwa nie każdy ma ten problem też mam zatem oczywiście każdy dzień ja nie chcę powiedzieć też, że droga energia to jest bardzo dobrze, że to jest wspaniale natomiast po prostu mamy bardzo trudną sytuację wojny za naszą granicą no i musimy mieć świadomość, podejmując pewne decyzje musimy też liczyć ze skutkami, a jednocześnie podejmować działania, bo państwo może wesprzeć systemowo społeczeństwo firmy w oszczędzaniu energii możemy zamiast np. dopłacać do konsumpcji energii pamiętajmy, że jeszcze niedawno zamraża szliśmy ceny, dopłacając do konsumpcji ceny energii wzrosły to 5,51 000 000 000 zapłaciliśmy za wyrównanie tego wzrostu możemy płacić za oszczędzanie, ale możemy powiedzieć jak ktoś organ z oszczędzi przez 1020% energii w roku dostanie za to wynagrodzenie można też tak podejść w prof. Szymon Malinowski taki i kiedy pan nasze społeczeństwo i pewnie tak jak w większą część z nas wie, że te nieużywane rzeczy nie izolowany dobrze domy jednorodzinne ze starymi paleniska ami setki tysięcy kopciuchów, w których w zasadzie coś śmieciami można palić, kiedy pan wierzy też część tej opowieści, którą właśnie zwycięstwo wiemy to pan jest przekonany, że w ciągu najbliższych paru lat jesteśmy tak mamy czas do 2030, ale jesteśmy w stanie rzeczywiście tak totalnie zmienić ten obraz, żeby minimalne Energi jest minimalne ilości energii tracić, a maksymalne ilości energii z produkować w sposób tak jak mówią dnie zielony może nie jak Sejm niezmiernie, że nowe zielone nie emisyjne czy zyskają takie techniczne określenie bardzo silnie emisyjne zieleń jest, ale ale, żeby to jest ładniejsza, ale właśnie daje te możliwość manipulacji wraka w natomiast to jest nazywajmy rzeczy po imieniu natomiast tak to powiedziałbym tak sytuacja wojny na Ukrainie sytuacja kryzysu klimatycznego sytuacja kryzysu zdrowotnego to są sytuacje nadzwyczajne z natomiast my w tych sytuacjach nadzwyczajnych próbujemy załatać jakieś drobne dziury z codziennymi działaniami niestety to prowadzi do tego, że te sytuacje nadzwyczajne się utrwalają skutki będą gorsze niż bez mobilizacji i działania na dużą skandal uwzględniającą oczywiście wszystkie problemy społeczne, o których mówimy musimy mieć świadomość, że nadzwyczajna sytuacja wymaga nadzwyczajnego działania i nie media my sobie oczu że, robiąc jakieś kosmetyczne drobne zmiany my doprowadzimy do szybkiego trwałego rozwiązania tych problemów, czyli przed nami coś co jak dobrze, że państwa rozumiem coś co jest wielką zmianą społeczną najbardziej szeroko rozumianą zmianą społeczną w przypadku części społeczeństwa, która nadal jest przekonana, że musimy tych zmian dokonywać, bo w zależności od różnych badań kilku kilkunastu procent osób w Polsce są ludzie, którzy mówią, że my nie mamy jako ludzie żadnego wpływu na globalne ocieplenie protest tylko kilkanaście procent sposób van Damme, jeżeli sobie popatrzymy na bazie tak powiem poparcie polityczne da nam potrzebne itd. no jest także jesteśmy w kraju demokratycznym gdzie, gdzie powinna rządzić większością powinien rządzić rozum mi oczywiście powinniśmy mieć wrażliwość na potrzeby bardzo wielu różnych ludzi natomiast nie każda potrzeba jest, że tak powiem równoznaczny uzasadniona tak też pomieszkuje szkodowość bardzo dziękuję za dzisiejszą rozmowę prof. Szymon Malinowski przewodniczący zespołu doradczego do spraw CLiF kryzysu klimatycznego przy prezesie Polskiej Akademii Nauk był z nami bardzo dziękuję wydział fizyki panie prezesie dziękuję za dzisiejszy udział w rozmowie i pani Anna Maćkowiak Pandera szefowa forum energii bardzo dziękuję za dzisiejszy udział w rozmowie z widzenia Jezusa do widzenia dziękuję bardzo, słuchaczom przypominam, że trwa debata europejska to już piąta w naszym cyklu debat europejskich klimat bezpieczeństwo energetyczne tym się dziś zajmujemy od 24lutego zmieniła się na pewno perspektywa myślenia o energii o energetyce, a to, dlatego że oto dostawca węglowodorów, czyli federacja rosyjska napadła na Ukrainę i siłą rzeczy nic już nie jest od tego czasu biznesem takim jak zwykle biznes Sas już była, dlatego że oto mamy sytuację, kiedy wręcz dziś nawet słyszymy od federacji rosyjskiej, że należy płacić za węglowodory w rublach kraje zachodnie mówią nie nie będziemy płacili w rublach kryzys narasta wszystkie duże gospodarki Europy są przekonane, że prędzej czy później zabraknie energii albo będzie znacząco mniej, dlatego że surowców z Rosji będzie mniej największy problem mają kraje, które tych surowców używają importowanych z Rosji bardzo dużo takie kraje jak Węgry np. ale nie mniejszy problem mają np. Niemcy, którzy również korzystają ze rosyjskich węglowodorów za chwilę będziemy rozmawiali z naszymi euro parlamentarzystami i europarlamentarzysta kami, więc zapraszam państwa do zwolnienia do nas 224 czwórki 044 zadawania pytań naszym politykom nasz wydawca Tomasz Kopka państwa pytanie przekaże ja na antenie upublicznienie mam nadzieję, że politycy się z nim zmierzą również na adres Europa małpa TOK kropkę FM mogą państwo przesyłać swoje pytania ja przypomnę, że dziś rozmawiamy o czymś co teoretycznie dotyczy źródeł energii dotyczy tego w jaki sposób państwo zarządza tymi źródłami w sensie przesyłu w sensie potencjalnych dopłat takich sytuacji, które są związane z tym, że część społeczeństwa chcemy np. pomóc osobie nie potrafi innym poradzić ze drogą energią tymczasem okazuje się, że ten wymiar od 2004. do tego wygląda jeszcze inaczej Otóż energia stała się ewidentnie bronią czy też źródła energii stał się ewidentnie bronią w Polsce w kraju, w którym one niestety nie ten nikt tzw. miks energetyczny wygląda w ten sposób, że duża część energii produkowana no niestety paliw kopalnych nową siłą rzeczy jesteśmy jako kraj bardzo wrażliwi na to, skąd od kogo i za ile otrzymamy takie takie paliwa kopalne Elżbieta Łukacijewska posłanka do parlamentu europejskiego Platforma Obywatelska dzień dobry dobry wieczór witam serdecznie pozdrawiam z Brukseli Anna Zalewska posłanka do parlamentu europejskiego prawo sprawiedliwość dobry wieczór dobry wieczór do sali Łukasz Kohut poseł do parlamentu europejskiego lewica dobry wieczór w dobry wieczór także w Brukseli i Adam Jarubas również poseł do paneuropejskiego Polska Stronnictwo ludowe dobry wieczór dobry wieczór również pro, które witam bardzo serdecznie na antenie Radia TOK FM chce zadać to samo pytanie, które szpecą dzisiaj zadawaliśmy, żeby krótko państwo poproszona nie odpowiedzieli, a mianowicie czy uda się powstrzymać kryzys klimatyczny, czyli globalne ocieplenie czy ze względu albo bez względu na agresję Rosji na Ukrainę uda się zrealizować cele, które Unia europejska sobie założyła Elżbieta Łukacijewska, proszę bardzo, no ja mam nadzieję, że po pierwsze, poprzez ten konflikt z Ukrainą nie zapomnimy tych celach klimatycznych, bo też i powodem konfliktu są też właśnie te surowce, która od, których z, który europejska bardzo od Rosji uzależniona jest tutaj trzeba myśleć dwutorowo po pierwsze, rozwiązanie jak najszybciej konfliktu z pomiędzy Ukrainą oraz nie konfliktu tylko wojny napaści rosyjskiej musimy pamiętać panie redaktorze, że my jesteśmy krajem frontowym co niesie ze sobą pewne konsekwencje nie wiemy jak długo ta wojna będzie trwała, a jednocześnie muszę pracować nad jak najszybsze uniezależnienie się od właśnie źródeł, które za kupujemy z Rosji, a 10 krajów Unii Europejskiej, które zupełnie w ogóle nie sprowadza ropy z Rosji pokazuje, że można, ale tutaj trzeba powrócić do odnawialnych źródeł energii do tego miksu energetycznego, których pan mówi WUM trzeba mówić nie tylko mówić, ale działać na rzecz, ale na alternatywnych paliw czy różnych nowoczesnych technologii mam też na na myśli wodór trzeba też powiedzieć, że przez lata rządów PiS cóż to było uzależnienie od węglowodorów Rosji ono się zwiększało natomiast zmniejszała się udział źródeł odnawialnych zupełnie zarzucono tę politykę proszę przepraszam przepraszam, bo udział źródeł odnawialnych w Polsce nie zmniejsza się przez ostatnie lata wniosek ojej tylko może nawet na lidera ruchu zwiększa także, żebyśmy byli zgodnie z faktami panie redaktorze zmniejszyły się akcenty zmniejszyły się działanie na rzecz ich rozwoju to wszystko szło w dobrym kierunku natomiast wszyscy wiemy, że np. energia z wiatraków przez sezon rząd została tej inwestycji wiatraki zostały zatrzymane jest to jeden z komponentów rozwiązania, który jest bardzo istotne w tym miksie energetycznym oczywiście istotne jest kwestia gazoportu, który też przypomnę zbudował rząd po to, była droga do w miarę uniezależnienia się od od odwrót od dostaw z Rosji, ale też nadzieję trzeba powiedzieć uczciwie wiążemy z Baltic Pipe i dostawą dostawom z Norwegii, więc oby jak najszybciej, ale na to pytanie jak na to pytanie czy w Europie uda się osiągnąć cele, które zakładaliśmy to pani odpowiada, że tak dobrze rozumiem ja wy wie pan na pewno teraz wszystkie wszystkie uwagi i emocje są skierowane w stronę Ewa wojny zło z Rosją z Ukrainą i rozwiązaniem jak najszybciej tego konfliktu, ale jednocześnie albo zwrotu ani Stali sprzecznie z nocnej, czyli jeśli przestaniemy kupować paliwa od Rosji musimy kupić paliwa od kościelnego czy możemy syn nastawiać Zielonej energii odnawialnych źródeł energii to jest sprzeczne oto, żeby nie rozmawia tak doskonale pan wie, że tak szybko nie uda się zrezygnować z takiego uzależnienia Polska ponad 83% uzależnienia jest od sprowadzonych surowców z Rosji, więc na pewno to nie jest łatwe zadanie, ale też w parlamencie europejskim prowadzone są prace nad waśnie jak najlepszą poprawą klimatu na jak najmniejsze zużycie energii różnych źródeł, a Pani Poseł do tego zaraz do tego przejdziemy to oddajmy głos Annie Zalewskiej posłance parlament europejskie prawo sprawiedliwość czy uda się powstrzymać kryzys klimatyczny, ale przede wszystkim uda się zrealizować cele, które Unia europejska sobie za za założyła jeśli chodzi o emisji dwutlenku węgla gazów cieplarnianych, o co panie redaktorze, zanim o jednoznaczną odpowiedź pracuje przy pakiecie fit ćwiczyć czy dzisiaj jej pracowałam przy prawie klimatycznym świat o 3 dała sprostowania imię prawdy politycznej po pierwsze, jeżeli chodzi o państwo spółki skarbu państwa 99,9 się z węgla to węgiel Polski, jeżeli chodzi o węgiel rosyjski jest decyzja, żeby go zablokować to spółki prywatne po drugie, wypełniliśmy pakiet klimatyczny, który zobowiązał do 2020 jeśli chodzi o ilość energii odnawialnej nie pan poseł na zielony znowu może oznaczać, bo Pani Poseł wszyscy wiemy jak wypełniliśmy prawda guz zaczął inaczej jest prawo zdawać odnawialne źródła energii zaczął doliczać tam drewno także Pani Poseł no jednak z punktów zajął nazywanych żony mówi maja wy, ale goniliśmy jak Polska dzięki niej jedynie, ale oczywiście chcę mieliśmy dlatego ani elektrownia wiatrowa tam jest u mnie to powoli Kaliska, która eksplodowała da z rządów prawa im pani po duszeniu między 3,2 OC jest we liczone drewno spalane każdy nasz słuchacz każda nasza słuchaczka o gazie po obronie czy daniny, ale przecież, ale możemy kupić fakty każdy z nas czyta polskie media w polskich mediach sprawa sztucznego dopisania drewna współ spalonego przez Główny Urząd Statystyczny, który nam z nim zrobić ten cel jest znana w związku z tym już nie rozmawiamy o tym Pani Poseł proszę pani redaktor został napisany rozmawiajmy, dlatego że bezwzględnie zostało to zrealizowanie wg zasad, które zostały ustalone on się europejskiej, ale najczęściej oznacza po rozum prawidłowo razie pani, która jest twarzą mordu na polskich wiatrakach czy pani to popiera, żeby SD zresztą lwowski formułowanie ani tak przez naszą uwagę więcej, ale czy pani, ponieważ rozwiązanie, żeby guz sztucznie doliczał drewno spalane jako biomasy spalana jako odnawialne źródła energii Ahn jesteśmy przeciwni przeciwniczką w ogóle dla normalnej europejskiej nic na planowane pani osa węgla, dlatego że zajmujemy wypowiedź innego, jeżeli chodzi o sprawozdawczość wypełniliśmy wszystkie, ale zobowiązania i właśnie ostatnie nieprawda pan redaktor Otóż wada dyskusje na zupełnie inne tory nie pozwalają odpowiadać na zadane przez redaktora masz pytanie o elektrowniach wiatrowych pewnie mogliśmy Długosz natomiast ustawa dziś pcha się przypominam to jest wynik sześcioletniej pracy ponad 1 000 000 obywateli, którzy szacunku dla swojej ziemi krajobrazu własności, która traciła na wartości po drugie, właśnie taką szansę w dzień i bardziej pani znowu lobbuje za tym, żeby nie stawiać wiatraków w Polsce tym mniej tych wiatraków stanie Pani Poseł na to nie ma innej drogi pani o tym mają problem, ale my panią radną bezwzględną zwolenniczką stabilnych źródeł gazu węgla i wychwytywania jestem gotowa do dłuższej dyskusji na temat nowych technologii, które odwracają, ale także zmian czy znaczy żeglarzy czy pani dalej z przeciwniczką stawiania wiatraków wojnę dziękuję kasacji dywersyfikacji jak równik przy oszczędności są, czyli niezamożną, która też umrze zliberalizuje stawianie wiatraków w Polsce czytanie przeciwko liberalizacji ustawy jestem zwolenniczką Łódź i jeszcze raz powtarzam dywersyfikacji magazynowania wyczekiwania pani zliberalizować ustawę o oglądaniu ściągnie Pani Poseł to w ogóle nie zrozumiał aktora i oczywiście miksu energetycznego trzeba szanować każde źródło uzupełnieniem rozmów nie dostali już w ten, a komuś o strzał oczywiście elektrownie wiatrowe są oczywiście i przedsięwzięcia fotowoltaiczne, ale może w drodze uzupełniona tak by łączenia zrealizuje swoje cele nie wydaje się, że nie zrealizuje, dlatego że wojna na bardzo wiele rzeczy unieważniła, tym bardziej że pakiet fit for Which pisali to stało, że przede wszystkim w oparciu o budowę Nord Stream 2, jeżeli na poważnie przyjmujemy naszą deklarację, że anulowanie metan w projekt, więc też na nowo musimy budować strategię energetyczną chcę powiedzieć, że Francuz ranki, przedstawiając sieć nie dokumencie komunikat właściwie, bo to nie jest dokument pisałeś też nie jest w stanie odpowiedzieć jak długo to będzie trwało jak już harmonogram prac nad zmianą tej strategii energetycznej będzie wyglądał to rzeczywiście jest w tej chwili, ale barierą rozwoju Pani Poseł tutaj ciąża dramaturgia daje szansę innym innym posłom jak rozumiem, gdyby wg pań jesteśmy w punkcie wyjścia tak jak jeśli chodzi o formułowanie teraz celu trzeba by na nowo sformować dobrze zrozumiany tak, choć nikt może nie w punkcie wyjścia, ale trzeba je na pewno zweryfikował rozumiem to, żeby być niezależnym wersje dajmy teraz szansę następnym naszym gościem Łukasz Kohut poseł parlament europejskiego lewica proszę mówić czy wg pana to jest do zrealizowania została zapisana w pakiecie tak transformacja energetyczna to może to musi być nasze podwójne zwycięstwo tak nad Rosją Putina jak nad zmianami klimatycznymi ta Zielona transformacja to jest uniezależnienie się od wszelkich możliwych paliw kopalnych i tak, że także Pani Minister Zalewska także od tych rosyjskich i możecie mi nie państwo wierzyć bądź nie, ale Timmermans mówił o tym od samego początku początku Green dealu tego bez przez nie boi się także Putin Kreml oczywiście po drodze mamy ten okres przejściowy dlatego komisja europejska wprowadziła taksonomii na gaz czy czy Atom komisja uznała, że obie technologie są niezbędne w tym okresie przejściowym, aby Unia osiągnęła nie neutralną klimat nie neutralny klimatycznie, ale oczywiście rozpoczęcie wojny 24lutego nie no nie zmieniło wszystkiego nie powinno się zmieniać kierunku tych zmian zmiany klimatyczne nie skończyły się z dniem agresji Rosji na Ukrainę uniezależnienie się właśnie od surowców kopalnych to jest europejska, a więc także pewnie Polska racja stanu i można powiedzieć zaryzykować takie twierdzenie, że Rosja przyspieszyła rozwój OZE w Europie nie i to i to akurat jest jakiś pozytyw całej tej sytuacji, które mamy do czynienia od 24lutego, ale musimy dać sobie rok 2, żeby zobaczyć kieruj tendencje kierunku nie tych zmian, które są przed nami, a pani Zalewska skłamała, bo to nieprawda importowany węgiel z Kolumbii Rosji czy przez spółki skarbu państwa włamując śląskich górników dobrze, ale we wrześniu nas do tego kasowego pytania nr 1 liczy jest jesteśmy w stanie zrealizować jako Europa założone cele jeśli chodzi o walkę z globalnym cierpień ociepleniem Adam Jaru sposób parlament europejski Polska Stronnictwo ludowe dobry wieczór jeśli uczciwie podchodzimy do wyników badań naukowych kolejnych raportów Paschy, które pokazują, że zmiany klimatyczne, które są fakty mają związek z działalnością człowieka pochodzą z ziemi i transportu budynków z energii przemysłu to powinniśmy jako Europa, owszem, jeden z mniejszych Contributor w tej globalnej emisji, bo tutaj największym nikomu Chiny stany Zjednoczone, ale też istotnym, a do tej do tych zmian się przyłączyć poczucie odpowiedzialności za przyszłe pokolenia tam nasze dzieci wnuki stąd rzeczywiście popatrzymy na te plany, które Unia europejska położyła na pole na cały pakiet 14 rozporządzeń, które próbuje te wyrzeczenia rozłożyć na ma różne branże to rzeczywiście jest to bardzo ambitny plan, ale trzeba robić wszystko, żeby go zrealizować oczywiście wojna uświadamia nam znaczenie takiej potrzeby budowania takiej strategicznej autonomii w obszarze energii, a militarnym żywnościowe natomiast i przede wszystkim zabezpieczenia tych wartości dla naszych mieszkańców, ale obok tego wymiaru politycznego, który polega przede wszystkim ciemna odcina się uniezależnienia od rosyjskich dostaw bardzo ważny jest ten wymiar przechodzenia na odnawialne źródła energii moim zdaniem tutaj, a powinno nastąpić bardzo istotne odblokowanie regulacji, które dzisiaj blokują rozwój tych branż Pani Poseł Zalewska pani o tym, że fotowoltaika eksplodowała za czasów PiS-u no parę miesięcy temu rzeczywiście tak eksplodowała tak, bo wprowadziliście państwo takie regulacje, które w zasadzie mrożą rozwój tej branży pierwszego z kwietnia, a ja wczoraj usłyszałem wbrew temu pani tutaj mówiła jeśli chodzi o wiatraki Pani Minister Moskwa mówi o potrzebie liberalizacji przepisów dotyczący dotyczących wiatraków analogie, bo to jest dzisiaj najtańsze źródło energii, a owe równa się dzisiaj tania energia i trzeba robić wszystko przyspieszyć ten scenariusz, wykorzystując te środki europejskie środki petentów którego, które tak krytykujecie to jest w sumie wg forum energii około 5560 000 000 000 na najbliższe 8 lat z tych mechanizmów około 1 sowy wraz zeszły rok było 25 000 000 000zł pytanie w jaki to inwestycje państwowe inwestowali cie te pieniądze, bo ich po prostu nie widać potrzebujemy dzisiaj przejścia na nie ani tej na źródła energii potrzebujemy oczywiście stabilnych źródeł, a i, zanim dojdziemy do atomu pewnie skończy się tak tym, że będzie zostanie z nami na dłużej, ale podstawą o i też poprawą bezpieczeństwa powinna być energetyka prosumencka lokalna, która gwarantuje bezpieczeństwo również od w takim wymiarze strategicznym kolejne pytanie, które związane z tym, że państwo są europarlamentarzysta mi no jednak funkcjonują w europarlamencie brzmi tak czy Unia europejska powinna zmusić czy zachęcić społeczeństwa państw europejskich do oszczędzania energii Elżbieta Łukacijewska Platforma Obywatelska panie redaktorze zawsze zachęty lepiej działają już kary i wymuszenia, ponieważ no pewne przepisy są niezbędne, aby uruchomić te mechanizmy oszczędzania energii docieplenie budynków itd. tak dalej tak jak tutaj było wspomniane pracujemy nad pakietem fit for FIFA, który też zakłada różne wsparcie, zwłaszcza gospodarstw domowych pewne finansowanie na pewno będzie to jedną z zachęt albo przynajmniej wyrównanie tych kosztów, które będą musieli ponosić indywidualnie odbiorcy ja osobiście jestem za systemem zachęt wsparcia, bo patrząc też inna kieszenie Polaków te koszty, które dzisiaj ponosimy w Polsce na ceny energii i życia to niestety no wielu na na zmiany stać może nie być jeszcze te miliardy, które rząd PiS-u powinien za jest inwestować, które miał ze sprzedaży właśnie inny pozwoleń pozwoli na misje zamiast pieniądze zainwestować blisko 60 000 000 000 tak to jednak dziś te pieniądze zostały przejedzone efekty ich nie mamy myślę że, toteż będą negatywne skutki dla naszych portfeli dla naszej gospodarki dla oka w naszym, proszę bardzo, zachęty i mobilizują zmuszony jest 1 rzecz, ale pan prof. Szymon Malinowski mówił, że taką prostą rzeczą, która działa, bo jest to policzone to jest np. ograniczenie prędkości na drogach autostradach co pani te są rzeczą bardzo byłaby za w, że w Europie, ale czy prędkość wiatru panie redaktorze staram się jeździć z umiarem na pewno oczywiście każde takie działanie przykręcanie kaloryferów w domu prawda czy i realne, ale powinien się źle wyraziłem przepraszam czy pan jest za zakazem od, który mówi o tym, że nie można szybciej jechać na autostradzie drodze, ponieważ zużywa więcej energii czy pani jest zachęcenie do tego ja jestem za zachęcenie do tego, bo wszystkie 2 panele mamy wiele zakazów, które mamy ograniczenie MF mamy ograniczenie prędkości dokończy w Polsce ostatnio wprowadzone przez PiS okazuje się, że statystyki wskazują że, że wypadków jak mieliśmy dużo tak mamy, że to nie od dnia odniosło Tychy tych działań być może być może być może w niektórych przypadkach jak teren budowy, gdzie już teraz samorządy wprowadzały znaczące ograniczenia nawet do 30km na pewno mają sens mówimy o ograniczeniu zanieczyszczenia, ale to, ale to wszędzie tam jest to samo pytanie panie ambasadorze czy pani zakazywała lub wykorzystanie samochodu w większości miast Śródmieście tylko kazała ludziom jeździć autobusami na niebie wie pan po pierwsze trzeba ludziom dać alternatywę nie mogą ludzie tam, gdzie mają auta włączy się tam, gdzie jest komunikacja publiczna tam, gdzie jest możliwość to wpłynęłaby zachęca Łady, a nie nakazała rozumiem Anna Zalewska jak jak traktować Teddy rzeczy, które niby tak z perspektywy pana profesora były jak wymienione w 2 czy 3 stacjach oszczędności oszczędności często się zrobić czy Anna Zalewska czy uda się parlamentowi powiedzieć bardzo wyraźnie to są rzeczy, które powiedzmy zrobić, żeby oszczędzać dbanie by zachęcała czy pani nakazywano bywa tak znowu, zanim jednak odwracania się, jeżeli chodzi o budżet państwa, które znajdują się w hymnie wpływ bessy ETS-u od 2 lat to są większe pieniądze z reguły dość oscylowała wokół w okolicach wsi 300400 000 000 i oczywiście te pieniądze były w większości przeznaczane na wszystkie projekty związane z termomodernizacją, czyli energooszczędność umów z rąk, czyli się fotowoltaika przypomina o projektach związanych z wodą świece deszczówką szacunkiem do tej wody jak również w ostatnim czasie ogromne pieniądze, które wspierają najbiedniejszych, którzy ponieśli ogromne praw w związku z szalejącymi cenami energii pt. sprostowania, jaką jest generalnie tak tak, kiedy rozmawiamy przeprawie klimatyczne nigdy takiej kwoty tutaj mówimy zachęcać zachęcać docenta, dlatego że Hel zirytowany obywatel, który wydatnie obciążany dodatkowymi kosztami nie będzie uciekł kończył się w procesie dbałości o środowisko ludzie słyszą tego dzieci ludzie różne ruchy, aby powinni podejmować różnego rodzaju działania myślę, że pana rozczarować, dlatego że świat w pakiecie fit profit dzisiaj wsi jest tylko i wyłącznie ara i tylko i wyłącznie sięganie do kieszeni podatników oraz powiem o tym funduszu sprawiedliwości klimatycznej społecznej, ale myślę, że pan nie europoseł Jarubas był ze mną na 1 posiedzeniu Komisji Środowiska, kiedy tylko przedstawiciele komisji europejskiej w Opocznie trzeba powiedzieć dni, a do tego są regulowane w tym popyt PiS wciska kit Five o VAT do wybrania pieniędzy dla komisji europejskiej, a o to, żeby było na wpłatę z funduszu odbudowy po 2020 trzecia siódmym roku, ale nikt z badania od funduszu, bo on został bardzo nie no perfidnie chyba ta czarna słowa użyć zbudowano mianowicie Francji firma proponuje 2 mogę ETF, czyli 2 nowe dla dla obywateli niż na paliwo do samochodów i na pani mokrym ogrzewane albo wchodzimy swoje świadomość tego chce zebrać 3 i coś się w granicach 350400 000 000 000EUR 25% tego ma być właśnie na świnie funduszy tej społecznej klimatycznej i sprawiedliwości, ponieważ bierzemy dobra informacja Pani Poseł szczególnie dla osób niezamożnych w Europie, ale my pierwsza informacja mówi tak biorę wszystkich i wg własnego uznania powiem, kto powinien otrzymać 3 noże, ale Pani Poseł, ale dajmy szansę innym naszym uczestnikom linę wahań dla debaty no i identycznie chociażby w Polsce podatek energetyczny dodatek energetyczny sformułowany pani płaci ja płacę podatek po to, żeby osoby otrzymywały dodatek energetyczny procenta i medyczna konstrukcja Łukasz Kohut lewica proszę tylko króciutko, bo czas goni w oczy nie zachęcać czy nakazywać oszczędzanie energooszczędność przede przede wszystkim powinno Unia europejska zachęca, ale także edukować nie jestem fanem przymuszania niestety czasami w państwach członkowskich mamy do czynienia po prostu z ich gruntami Polska PiS nie prowadziła żadnej polityki klimatycznej w swojej historii przez planu walki m.in. wielkość funduszu prawdziwej transformacji ostatnio przesłano dotacje na ocieplanie budynków po prostu nie złożono na czas dokumentów, więc 7 000 000 000zł przetargu np. funduszu spójności i europejskiego funduszu rozwoju Regionalnego właśnie na poprawę efektywności energetycznej, więc takie mamy problem, ale generalnie uważam, że powinna Unia żydowskich zachęcać i to mówiono edukacja edukacja jeszcze raz edukacją Adam Jarubas polskie tańce ludowe badania badania pokazują, że nie działają na nas jako Polak scenariusze katastroficzne dolinę właśnie motywator ekonomicznych na pewno na Lachy byłby lepszy właściwe ułożenie kryteriów takich programach czyste powietrze mój prąd moje ciepło, ale tutaj chociażby właśnie ten problem ostatni, który teraz prowadzi nabory no i obejmuje tylko nowe domy, a więc na pewno dla tych, którzy chcieli przeprowadzić termomodernizację zainstalować sobie to bardziej worka IKE i pompą uciekła nie jest to atrakcyjne rozwiązanie najtańsze są negatyw, czyli energia zaoszczędzona stąd się zgadzać tutaj panią Joanną banderą, która w tej pierwszej części programu proponowała wprowadzenie być może jakieś formy premiowania oszczędności energetycznych jakiś, jakiej formie programu wiele zależy od nas, bo Unia europejska tworzy tylko ramy ramy prawne sąsiad kraj ma pan związany w tym rozszerzenie ETS tu oczywiście bardzo trudnym do wyobrażenia warunkach wojennych mamy już kursy wojenne cenowe, a w istocie ten drugi te miały być takim impulsem do przechodzenia na nowoczesne rozwiązania w ogrzewaniu budynków w transporcie, ale tak naprawdę od tego NATO i ile środków będzie przeznaczonych o tym decydują władze krajowe, więc tutaj od żądanie od czci wiary się sprawdzić w nowej parlament po prostu nieuczciwe Adam Jarubas mówił poseł do planu europejskiego polskie państwo ludowe przedtem Łukasz Kohut poseł parlamentu europejskiego lewica, a wcześnie Anna Zalewska sprawę sprawiedliwości i Elżbieta Łukacijewska z Platformy Obywatelskiej bardzo dziękuję euro posłanką europosłom za wzięcie udziału w dzisiejszej debacie wszystkie dobre rzeczy do usłyszenia za i dosłownie sekundę informacje Radia TOK FM, a po nich kolejny element naszej debaty europejskiej debaty europejskiej dziś pod hasłem klina bezpieczeństwo energetyczne głosy słuchaczy słuchaczek Radia TOK FM proszę dzwonić po informacjach z komentarzami w ponad 224 czwórki 044 już piąta debata w cyklu debat europejskich klimacie bezpieczeństwo energetyczne o tym dziś rozmawialiśmy z ekspertami w pierwszej części naszej debaty europarlamentarzysta ami europarlamentarzysty kami w drugiej części naszej debaty, a teraz przyszedł czas no przepraszam zapomniałem rozpoczęliśmy debatę od rozmowy Tomasza Fenske naszego dziennikarza z rzecznikiem komisji europejskiej do spraw zielonego ładu panem Stefanem Dekker ma Karen i w zasadzie ta cała pierwsza godzina to tylko przygotowanie proszę państwa dla kogo dla państwa słuchaczy słuchaczek Radia TOK FM w międzyczasie na takim gestem tak jakby w kierunku tej debaty w radiu TOK FM amerykański prezydent wystąpił by ten, który ogłosił, że oto największy plan uwolnienia rezerw ropy naftowej w historii codziennie do na rynek ma trafiać 1 000 000 baryłek przez 6 miesięcy celem jest obniżenie cen paliw zatem ciągle rozmawiamy o paliwach ciągle mówimy o energetyce, ale też o kryzysie klimatycznym nie da się od niego uciec wystarczy porozumieć z rolnikami w Polsce, którzy bardzo wyraźnie wiedzą czym jest kryzys klimatyczny chociażby opowieści o tym jak niebezpieczna susza w Polsce dla zbiorów jest czymś takim co z skłania naszą uwagę zwraca uwagę na to, że kryzys klimatyczny to już nie są tylko wyłącznie rzeczy, o których mówią naukowcy, ale też rzeczywiste, z którą mamy do czynienia, ale może uda się spowolnić globalne ocieplenie zatrzymać skutecznie walczyć z kryzysem klimatycznym od dziś państwa pytamy w kontekście tego co usłyszeliśmy przed chwilą od euro posłów pod nr 224 czwórki 044 zadzwonił pan Piotr spod Garwolina dobry wieczór dobry panie Pawle ja będę stracą, żeby szybko po pierwsze to co dzisiaj usłyszeliśmy od dróg, zwłaszcza panu europosłów to są ogólniki żadnych praktycznych sposobów zmierzających do celu europejskiego na tej czy innej wysokości czy na wysokości szczytu 55 na innej jakimiś zmianami oraz wyłapanie panuje, więc skoro pan na nią do rolników zainteresował się takim tematem, że wpadka zużywające globalnie 19 000 000 000m³ gazu spala 1011 000 000 000m³ na produkcję amoniaku niezbędnego do produkcji nawozów, których jesteśmy jednym z większych globalnych producentów i teraz, jeżeli ten gaz podrożał w tym roku siedmiokrotnie NATO jest duży problem i teraz, gdybyśmy Kinga zastąpili ich innym środkiem do wytwarzania tego amoniaku, a może to być wodór autor nie rozmawiamy w Polsce jak zrobić gospodarkę wodorową mamy olbrzymie możliwości zaprzestania dużej części importu gazu w Rosji fanów DC Zjednoczonych Emiratów arabskich skądkolwiek nieraz mamy w Polsce o Narodowym programie termomodernizacji budynku, gdzie możemy zaoszczędzić 4042 Polacy globalnego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych przed chwilą bardzo chcieliśmy się o ludzi ubogich energetycznie to tylko słowa nikt nie zostało zrobione, ale przeciągnąć obraz z prawej dopłaty dla tych, którzy są w szeroko rozumianą ubóstwo energetyczne panie Piotrze część urządzanie mamy dopłaty tylko wyłącznie na papierze wyglądają w ten sposób ludzie wydali pieniądze zgodnie z zasadami podpisaną umową, a pieniądze nie są wypłacane od roku 1,5 na program mój prąd ma pani 01 tak, ale to chyba ja się źle wyraziłem chodzi o to, że w Polsce mamy program wsparcia osób, które mają problem z opłatą za ogrzewanie mamy ten program i tego programu korzysta panie Pawle 15 prac ubogich energetycznie to wykorzysta pół procenta tych ubogich energetycznie, a skutek prezydent, ale to być może wystarczyłoby przeznaczyć większe pieniądze właśnie na ten program co pan sądzi nie myślę, że większe pieniądze trzeba przeznaczyć nie nadawanie po prostu pieniędzy na konsumpcję tylko na to, żeby ocieplić tym ludziom budynki dlatego prócz zwróćmy tutaj do Narodowego programu termo moduły termo modernizacyjnego teraz wróćmy do owych innych rzeczy fotowoltaika jak pan panie Pawle słusznie zauważył właśnie została zatrzymana i wylany jak gdzie kąpielą oczywiście na jej rzecz panie Piotrze zapomina, że to był Adam Jarubas ani ja ja mówiłem tylko kiedy o tym, że jeśli chodzi o ilość wiatraków w Polsce, że to się zatrzymał, ale wszyscy wiemy o tak nazywani, ale pan nawiązywał trochę zada pan swoje wypowiedzi pani Anny Zalewskiej, której tutaj globalnym polskim przeciwnikiem wszelkiego owe najpierw głosowała za poprawką brawury by to w marcu 2015 roku w grudniu głosowała, żeby tę poprawkę wyrzucić do prawie autorskim i o tym rozmawiamy panie Pawle w drodze poważnie papier lat, ale dajmy się jeszcze nie słuchaczom do olbrzymie kolejki się sobie do wejścia na ten Narodowy najważniejsze panie Pawle najważniejsze panie Pawle w nocy na tor, bo po pracy czasami 65%owym i sobie z obciążeniem, ponieważ te śpimy, ale my nie mamy magazynowania energii, czyli to niema programu budowy elektrowni szczytowo-pompowych mówi się o tym, a powinno się to, a ponieważ to są bardzo techniczne rzeczy, ale to co pan mówił kilka minut temu wodorze to nie jest tak, że jeśli mamy nadwyżkę prądu to moglibyśmy być z niego wodór produkować to istotne nie, bo nie mamy elektrolizerów wysoka zdają sobie takiej sprawności te, które w tej chwili którymi świat dysponuje mają niską sprawy w związku z tym jest protest jest nieefektywny będziemy mieli wysokiej sprawności za moment tuż, ale na to, ale to dzisiejsze główne pytanie wieczoru pani pierwsze do pana jest takie czy uda na razie jako niepewne jesteśmy w stanie wpływać dzieje wszystkimi naszymi decyzjami konsumenckimi i osobistymi laminaty OP więcej warunków życia jesteśmy w stanie skutecznie wpłynąć na to, żeby ten projekt w wersji około 55 to zrobił bardzo dziękuję za pana głos pan Piotr spod Garwolina był z nami dziękujemy za ten głos to kolejny raz się okazuje, że kiedy pyta słuchacz albo słuchaczki Radia TOK FM to sami są bardziej lapidarnie bardziej merytoryczny w życiu niźli miks energetyczny ekspertów i europarlamentarzystów przepraszam za ten trochę niekulturalne trend, ale to pan o tym jak nastroju do tego dziękuję za pana głos przypomnę nr 224 czwórki 044 pani Irena w Warszawie z nami dobry wieczór dobry by czytać tego, że Europa parlamentarzyści są dyplomatami, więc muszę się wyrażać dyplomatycznie słusznie tak, ale natomiast jestem żonie Otóż mieszka w Warszawie na dość, że poszedł by wielorybów gdzieś budynki wielorodzinne i w ciągu ostatnich 4 lat czy budynki zostały 4 modernizowany i tydzień temu by administracja rzecz działa do skrzynek rozliczeniu za centralne ogrzewanie wodę no i okazało się, że chodzi chyba wszyscy mamy niedopłaty mimo właściwej termomodernizacji i zaczęłam drążyć temat zadzwoniłam tu ludzie między jej rewizji w związku spółdzielni mieszkaniowej w Warszawie dowiedział się, że oni znają takie przypadki, że termomodernizacja sprawiła, że ludzie płacą więcej za ogrzewanie, dlatego że zrobiło się za ciepło w związku z tym ludzie zaczęli otwierać okna nie przykręcić kaloryferów, a ponieważ wielu osiedlach płaci się nie leczy starszych płaci się znalazł w oczy zapłacili zużycie ciepła zależy od ilości powie od powierzchni mieszkania i to powoduje właśnie jest odpowiedzialność zbiorowa, czyli w zasadzie pani Irena walczy czy to czym pani dzwoni to jest taka przestrzega, że Europa może się stać to samo, że wszyscy się być bardzo starali będziemy robić wszystko co trza i przez partię wszyscy sędziowie trzeba, a globalne ocieplenie wzrośnie to znaczy ja powiem także zawsze diabeł tkwi w szczególności abdykować wypowiedź prof. Caracciolo, który powiedział, że termomodernizacja bez powietrznym bez remontu wentylacji czy, jeżeli nie termomodernizacja głęboka to w zasadzie niepotrzebne tylko służy wydawaniu pieniędzy i ja mam na zdjęciach siebie mieszkanie próbowałam jak to zwykle jest sierpień lipiec sierpień mam 257 stopni o godzinie 12 pierwszych nocy, czyli jest u nas mieszka w lokalach mieszkalnych jest także efekt termo, więc proszę jeśli ta termomodernizacja, bo jak przychodzi lato mam bardzo gorąco jak przychodzi zima i tak musi płacić za nie rozwiąże jakieś jeszcze gorzej pani Irena, bo lato trzeba włączyć zużywać prąd, włączając wentylator albo jakoś klimatyzację pełno naczyń używa natomiast po prostu jest to zwykle, ale smutne zawali mówi w zasadzie tak pieniądze wyłożone na termomodernizację ludzie otwierał okna tracimy energię taki, że prawo głosu głos właśnie też przy okazji, towarzysząc bądź dowodził, że niewiele jest w innych miastach czy Warszawie przez mniej więcej barok męczy, bo i śmieci w Łodzi zacznie się dalsze życie bony i wtedy nastąpiła z dnia nastąpi zmniejszenie zużycia wody rano plastycznych no właśnie wielcy, a z kolei wydaje się, że zawody powinniśmy płacić zależy od tego ile nadmiarowe używam, bo jeżeli ktoś ma bardzo dużo pieniędzy to w zasadzie może lać tyle ile chce, a właściwie kosztami obciążeni wszyscy pani Irena i powiedzmy to rolnikom centralnej Polski, gdzie susza znowu zapuka do 2 dziś w tym roku, że możemy lać wody lekcjami podobno jest dobrze w takim razie wszystko dziękuję o pięknie dziękuję bardzo, pani głos przepraszam, że tak przeprosiłem panią z anteny pani Irena Warszawy była z nami 224 czwórki 044 pan Andrzej Beger to dobry wieczór dobry wieczór witam redaktorze ja naprawdę de krótko ja mam taką wątpliwość, dlaczego w sytuacji takiego kryzysu sejmowego są rejestrowane samochody osobowe od bardzo dużej pojemności znaczenia, że panie, a proszę ściszyć radioodbiornik albo wyłączyć będziemy się lepiej słyszeć dobrze ktoś dołączyłem tak, ale potem są rejestrowane samochody o dużej pojemności, czyli rozumiem pana intencje, bo mój ona jest zużywają więcej paliwa tak oczywiście wie pan, bo ograniczenie szybkości nie wie ta natomiast na 1 kierowca już dziś mogę 6 litrowych, czyli prawa Andrzej, dlaczego nie zadzwonił do Radia TOK FM jak na antenie mieliśmy europarlamentarzystów, żeby bezpośrednio, ale to źródło żył, kiedy było zajęte Hania czekać na to by mogła, ale rzeczywiście bowiem, że to oni się po etapie pytanie wie wie pan naprawdę powiem panu prosta sprawa ja mieszkam, więc roku jeszcze do Zakopanego ma grób rodziców rywala mamy samochód 1200 cm 50 pojemność silnika taka tak i tam z powrotem 5l, a mój kolega wpływa na 205 dzielnica ma sens i 3 przeszli, a pieniędzy, ale w panu trochę jest kwestia mentalności czy pan zna takiego, ale należy sobie, kto bogatemu zabroni, ale nie nie chodzi o to teraz della w tej sytuacji to już to przysłowie powinno być ograniczone ach te samochody powinni być to jest sobie odstawione jednak, bo przecież jeść codziennie takim samochodem, kiedy ile benzyny dzieli pan Andrzej ja zrobię tak jak w tym tych sztukach walki, że pójdę za pana czasem dalej dobrze wykorzysta energię na pytania panie Andrzeju, a jak pan zareagował ale, ale pani, że jak pan zareagował jak ktoś powiedział, że pan dotyka tylko kawałka problemu, bo prawdziwym problemem nie jest, ale samochód z dużym silnikiem tylko przeloty samolotowe, bo to są rzeczywiście rzeczy, ale które emitują dużo jak węgla i i co teraz, ale ma pan rację ja ja pan jestem lekarz, ale latam samolotami mam diamentową odznakę i wiem coś w samolotach jest to są setki ton paliwa wie pan o tym nikt nie mówi jak leci do pana chyba Warszawy, gdy do nowego Jorku używana to tam kilkadziesiąt ton paliwa musi złożyć no ale co organizator gali za dobrze pani rzeczy co pan proponuje albo bilety powinny być bardzo bardzo drogie tak, żeby mniej ludzi latało i z tego podatku byśmy później pomagali ludziom chociażby nie wiem termo modernizować mieszkania itd. tak dalej znaczy ani na terenie WORD czy ma pan tego Boga jeśli będzie chciał szybko dolecieć i oni latają, ale nie ma sensu ryby używa samolotów, gdzie jest 7, czyli prąd takie samoloty te w dal i one proszę pana bieżące i całkowicie Ciani zapełnione pasażerami, a także, ale pieniędzy ale czego mam pytanie mam do pana czy pan za panią, że jest zabrania ludziom takie latanie sądami czy firmą czy ktoś bardzo wysokie ceny biletów dawał jak zniechęcić Ania, ale oczy się bardzo wysokie c o bardzo wysokie, aby ją, bo lukiem wdraża bronić niczego, czego zadanie, ale np. do otrzymujemy krajowych jeśli tak dużymi samochodami po mieście mało tego re miała okazję zapytać, dlaczego mają tak duże samochody kupują może tak je pan, bo np. 1 odpada, bo jak się Doda gazu to jest łomot szef PiS wierzeń, że hałda czynnik bardzo głośniej jest prawda, ale oni jedzie sam i ten samochód jest duży i nie można nim wmanewrować odpowiednio także to myślę, że większy jeszcze pani, że rozumie roli sprawdza rozglądamy czas jeszcze nie słuchaczom dać bardzo bardzo dobrze, że pan ten wątek poruszył naprawdę pana zmieść dziękuję za pana głos do usłyszenia pan Andrzej Beger stoku był z nami 224 czwórki 044 pan Marek Warszawy dobry wieczór, ale dobry wieczór witamy notariuszem rzeczywiście warto je w czasie w tej chwili, ponieważ mamy bardzo poważną sytuację niedoborem energii i się wojną, a ja bym poprosił by się państwo i europosłowie przejrzeli to około chyba 7 lat temu, kiedy pisze dorwał do władzy, kto z nazwiskami tworzył antypolską ustawę blokującą niszczącą Chapo całą branże energetyki wiatrowej jako inżynier po prostu spadłem z krzesła, kiedy usłyszałem, że do pierwszych decyzji PiS-u było zniszczenie i wprowadzenie absurdalnej ustawy, która zabrania budowy wiatraków jeśli w promieniu 2 km jest jakakolwiek zabudowa bardzo ciężko w Polsce znaleźć miejsce, gdzie kole czterokilometrowy nie ma żadnej zabudowy to była po prostu ewidentna dywersja przypuszczam, że to była robota po prostu Moskwy, która ma swoich ludzi u nas naszych władzach im bardzo zależało na tym, żeby właśnie hamować rozwój tego typu energetyki chciałbym powiedzieć, kto nazwiskami tworzył tą ani po równo panie Marku wiem nawet padło dzisiaj na antenie no to m.in. lobbował Warta tajny nazwiska, kto tworzył tę ustawę no nie głosował, bo ci co głosują często w ogóle nie mają zielonego pojęcia o tym racje znaczą głosują choćby pani ma on jak nawet odrzucimy oraz co bardzo istotne, bo będziemy mieli dużą szansę, żeby sprawdzać będzie tych ludzi do Rosji, ale ten, a jeśli okaże się pani mama może pan, że prawdopodobnie tym, kto miał zyskać nie są żadni Rosjanie ani Putin tylko osób polscy górnicy to co niekoniecznie polskiego głośniej mówią zadanie okalający do Polski węgla jak pan jak pan wie będzie przychodzi z Rosji, ale tylko część bardzo duża nie wtedy w 2013 czternastym roku, kiedy była mowa o tym jak strasznie działają na wszystkich wiatraki, bo myśmy ograniczyć to znaczy w znacząco przeważającą część węgla była kopana tor, ale niecała niecała pani Marta i były dobrze, ale tak, ale za granicą zauważa ryby u nas energetyka odnawialna niech lała dla mnie to po prostu jako inżyniera w tej branży było ewidentnym działaniem na niekorzyść naszego państwa, a na niekorzyść udziałem albo ludzie głupi albo dywersanci no pani Maria jeszcze trzecia aktywnie działa również znany lepiej, żeby nie było odnawianych źródeł energii co polskie w przemysł węglowy będzie wtedy twórcza mamy tam deptak jest głównie górnikom też tak zależało, ale sam pan powiedział, że przeważająca większość, ale wiele nie cały węgiel Polski rozum panie Marku ATA, gdyby do pana proste pytanie czy pan wierzy w to, że my w Europie osiągniemy cele jeśli chodzi o walkę z globalnym ociepleniem kryzysem klimatycznym do za parę dziesiątek lat bardzie śląskim bierze tak czy wierzy, że energetyka jądrowa gwałtownie zacznie się na szczęście powrotem odnawiać ale dlaczego na karę w czasie czekają rozumie, ale a, dlaczego za parędziesiąt lat to jest dbanie to jest gigantyczny proces AAA, gdyby nagle okazało się bywa w ciągu paru lat zobaczył, że w Polsce na Bałtyku powstają farmy wiatrowe zaczynamy rzeczywiście ocieplać nasze budynki sposób z nieba zaczynamy zrywania z realizacją miasto trochę jak marny Marion lekarz mianować 1 000 000 elektrycznych samochodów i 500 000 mieszkań komunalnych, a teraz słyszę o państwowych koncernach spożywczych PRL-u, które świetnie pamiętam niewiele zdarzenie wojaże nowa lekarz była parę lat, a argument poniżej pasa w chińskim taśmy co teraz mamy też częściowo poniżej pasa panie Marku bardzo dziękuję panu głosu z tego temat do wszystkich dobrych życzymy miłego życia również pan Marek był z nami 224 czwórki 044 pan Adam z Mysłowic dobry wieczór panie Adamie i dobry wieczór panie redaktorze, ale wczoraj to by słuchać panie redaktorze ja jeszcze spać coś, czego miasto Śląska, a nie potrafimy ją w tym nauczyciele muzyki, ale mam rodzinę górniczą panie redaktorze, więc tak inny z naszego regionu był pan premier Buzek, który dawał Booth górnikom pieniądze po to, żeby się zwolnili paranoja rozpuścili i to nawet moi koledzy te pieniądze nie poszło to tylko ona po prostu na przemiał my dalej panie redaktorze później z kolei był ministrem pan Andrzej Markowski człowiek, który siedzi w górnictwie, który był dyrektorem kopalni w Zabrzu, więc starał się i robił wszystko, żeby to Górnictwo powrócił WI i znowu rośnie, a propos iskrzy przed i wszystko to zostało kopalnie zostały połączone górnicy większość górników naprawdę no doskwiera bieda, bo ci co na dole pracowali w Odrze, ale ci co byli na powierzchni to jest naprawdę, kiedy panie redaktorze, bo ja jeszcze mam, a my świadkami konta, którzy przychodzą na zajęcia właśnie swoimi wnuczkami z nami mówi jedź tak Polski Węgier naprawdę jest dobry i mniej rozumiem tego, że myśmy śpią na nich węgiel rosyjski część małego naprawdę małej wartości był tańszy tanie danych do właśnie był tańszy panie redaktorze nas jest przez morze, ale ludzie kupują mają okazję dobra, ale kosztem czegoś prawda kupuje pan lepszy towar i ma pan jakość kupuje pan już to Adamie nowych technologii chce pan przez do setek tysięcy ludzi w Polsce teraz chodzić widać willi namawiać, żeby droższy węgiel kupowali nią można ją, ale o tym anonimie panie redaktorze Ano nie tylko, że już jest tutaj w tym wszystkim co nieporozumienia aniołami maluję tak, ale musimy musimy powiedzieć jasno Unia europejska chce, żebyśmy odeszli od węgla większość Polaków chce, żebyśmy odeszli do węgla od węgla, żeby mieli zieloną energię tak uważa, że to się w ciągu paru najbliższych lat wydarzy w ciągu poprzednich 10, bo tak jest plan komnacie ja uważam Rze, że nie w tym czasie, gdy już Wojno na Ukrainie to jest pierwsza kwestia druga kwestia może się buda, jakbyśmy byli krajem na południu to byśmy mieli Grecja ociepleniu są słoneczka i byłoby Panie Ministrze czy nie panie redaktorze wiatraki no panie Adamie Grecy gdyby, gdy słuchają pewnie też Grecja zaraz dzwonią przypomnę, że jeśli chodzi o lato i jeśli chodzi o klimatyzację chłodzenie to oni używają tyle prądu nie są w stanie wyprodukować, a jeśli chodzi o miesiące zimowe to oni po prostu marzną, bo muszą się też prądem ogrzewać i oni mają to nie jest niema idealnego potężny dam innym nie ma ani redaktorzy mogli dokończyć tak naprawdę mną panie zamierzają dajmy się rozglądamy się jeszcze nie słychać bardzo dziękuję za pana głos do usłyszenia w skargach również siania zdradza pan Adam z Mysłowic był z nami i 224 czwórki 044 pan Tomasz złodziej dobry wieczór dobry wieczór witaminę c nie słucha pana ja chciałem się wypowiedzieć bez Unii prawie jak motoryzacji mobilności miejskiej złą, którą wykorzystujemy do tego, żeby poruszać się po nasze miasta są to głównie samochody wcześniej pan mówił o silnikach samochodów, które są olbrzymie spalają duże ilości i paliwa par i to tak by wyeliminowane dużych samochodów tzw. krążowników nastąpiło w 1973 roku by wtedy, jakbym wyniku, jakby kryzysu covidowego oka widzi pan radzi Tomasz to w Białymstoku nie nastąpiło, bo nas każdego statku zwolnią mówi dalej ludzie kupują takie monstrualnie duże zawierające wrażliwe, ale nie są samochody jeszcze program nie od podejmowania Tomaszu i wydaje mi się mogę się mylić, ale chodziło o to, że jeśli pan wsiądzie w tramwaj, a to pana tzw. ślad węglowy, czyli to ile energii pan żyje i ile się wymioty przy okazji tego węgla jest minimalne uprawnienia w tym nic, gdyby pan szat taki samochód z dwulitrowym silnikiem to obchodziło, że wtedy mnie do takowego się oni czują, że od oczywiście dla jak zły dlatego ja ja uważam moje zdanie ta grupa politycy mówili o tym, że powinniśmy zachęcać ludzi do tego, żeby nie nie wykorzystywali samochodów do tego, żeby jeździć np. o przysłowiowe masło do sklepu na bardziej je bierze na krętych cena masła to panie Tomaszu na pewno po masło do sklepu to nie poklepie nie będzie tam ktokolwiek gotowy, jeżeli ma być 2 i roboty do sklepów my i inne bierzemy samochód, żeby zrobić zakupy bułki nie wiem masło jak nie wiem lekko załóżmy ta to my po prostu, zupełnie jakby po Bogu byliśmy jak w tym to robimy tak naprawdę panie Tomaszu ja muszę panu nadać sens jedno pytanie, które zadałem lub europarlamentarzystą pandy w takich sytuacjach ludzi zachęcał czy wiedząc jacy jesteśmy trochę leniwi wszyscy czy pan by ludziom nakazywał to znaczy ceny za parkowanie wysokie ceny paliwa wysokie także po prostu nie opłaca się panu korzystać w taki sposób samochodu opłaca się panowie się bierze, ale z Obywatelskiej projekt to jest jedyne rozwiązanie tak naprawdę, ale to nie właściciel mówiła o no nie nie mamy innego może i gdy mamy inne możliwości musimy nałożyć na każdy tak naprawdę, bo za elity zachęty jak nie działają tak naprawdę czy ktoś jakby, stojąc w korku tak naprawdę, jakby tracą czas tak czy hałasują tymi samochodami, które widzimy po mieście tej czy zanieczyszczając powietrze, eliminując naprawdę nie tylko w silnikach emitowane zanieczyszczenia, ale w mieście zanieczyszczenia zarówno klocki hamulcowe by jak pan ścierają kurz, który leży na dobrze zdradził, że ten ktoś ma, o którym pan opowiada ma alternatywę może wsiąść w autobusach Solaris bus pasem szybciej dojedzie do pracy to jest problem doku, ale dopóki my pozwolimy ludziom jeździć po mieście my alternatywnymi do Gnie nie tworzy pewną prawdę, ponieważ alternatywa, ponieważ pewna tego artykułu możliwe wtedy kiedy ludzie by u tak by będą mieli zakaz wjeżdżania samochodami po centrum jak ja nie mówię, że samochody pudła ja mówię, że one są w centrum miasta tak naprawdę bo, bo nie ma, gdy nie mamy gdzie zaparkować samochodu widzimy co się dzieje na przejściach dla pieszych tak nakład 5 pierwszą niedzielą, a od hulajnóg tak naprawdę np. tak one giną oni giną czy są to Foton pan przestano wyda, bo póki my nie zrozumiemy, że powinniśmy ograniczyć, jakby moje przemieszczali się samochodów premia, która waży niemal całą prawdę o poważne myślenie odeszli rada za daleko od kwestii szeroko rozumianych kryzys z kryzysu klimatycznego i szeroko rozumianych zmian klimatycznych oraz nie odeszliśmy daleko od energetyki skupiają się na samochodach to chyba nasza rozmowa na inny program daje ta, ale traf podjęte by jak 30% te z drugiej strony hitu Paweł emituje, a potem naprawdę powoduje by jak zanieczyszczenia, a Tomasz Adam tak normalnie potrzeba jeszcze się swoim samochodem czy transportem miejskim publicznym na siebie bardzo wykonujemy jest rzecz Ka samochodem, który ważyć w to samo park samochodów, która radzi samochodem czy transportem publicznym Robert Jeż, który waży 24 waży 12 kilo tak naprawdę ani samochodom, które trzeba 50 kilo pana tak mało waży 350 kcal rodzaju pani jeziora rowerem dokładnie, że rower czy innego typu mikro mobilność rozwiązania tego programu taniec z czasów, bo pani, bo nie potrzebujemy jak samochodem żeby, żeby jak do sklepu potem przyszła wyrobów i dobra jak z jakich Gdańsk Raków pewnie słuchacze chcieli panu zadać prostą rzecz, kiedy jest styczeń -12 °C zacina Północnego Zachodu dość zimny wiatr jeszcze z takimi kopertami zamarzniętego lodu i pan siada na swój rower w styczniu jedzie pan dobrze to jest raczej powiedzieć czy w styczniu wiele krótkich spodenkach jak ruch tak naprawdę wiedzieli o odpowiedniej ubój po odbiór narodowe jednak temu odpowiedni ubiór, bo po do warunków atmosfery czy nawet takiemu taką pogodę jedzie rowerem tek, a chodzi, a on chodzi rower i pan, choć po ulicach, gdy w styczniu tak naprawdę zna się od zwierząt wraz z powiek odpowiednie ubranie do tego jak wychodzić z wyższym panu Wiera narodowe biuro pani wyraża prawie, które panie Tomaszu da dajmy czas jeszcze nie słuchaczom bardzo się cieszę, że Jan zadzwonił do usłyszenia pan Tomasz złodziej liczę na pana obecność, kiedy będziemy w radiu TOK FM wieczór mieli program komunikacji i szczególnie o tym jak używać roweru to panie Tomaszu musi pan wtedy z nami być pan Jakub z Poznania jest z nami dobry wieczór halo coś stało z panem Jakubem pan Jacek czy jest pan Jacek dobry wieczór jest witamy taniec z Zalesia górnego tak tak dobry wieczór witam proszę mówić ja chciałem opowiedzieć jak z problemami tymi, o których rozmawiamy poradzili sobie Litwini Otóż Litwa weszła w tę trasę sowieckich znacznie bardziej znacznie gorszej sytuacji niż sport, a nie ma pokładów węgla nie ma żadnej energii całe ciepło to procent ciepła produkowali gazą i wzrok rosyjski, a na dodatek nie żyli z Rosją przyjaźnię mieli ceny najwyższe w Europie kei ta sytuacja spowodowała, że mieli bardzo silną motywację i nie nabrali się za uporządkowanie sprawy własnego paliwa, czyli w ramach w zeszłym roku przekroczyli pojął on przy produkcji ciepła nie mówi o broni nie tylko cieple własnej i wprowadzanej jak biurowa zrobili w ten sposób, że przede wszystkim zbudowali rynek Guillaume w ramach to znaczy zbudować rybek umówić już kół na tym prosto kończ w średniowieczu tak też coś sprzedać lepszej i tu sprzedanej jak też coś kupić to przeciwko zrobili giełdę robili giełdę we współpracy z Duńczykami pierwsza taka giełda Baltic połowy się o efektach, a moim w tym roku w zasadzie już uniezależnił od Rosji, bo jeśli zostało 25% ciepła to tyle gazu mogą sobie z Norwegii czy skończy wprowadź natomiast omówię to, bo jak Polski rynek biomasy oględnie nie jest natomiast są takie miasta, a takich miejsc, a w Polsce te, gdzie energia cieplna do ogrzewania domków miejska nie wie przykład Płońsk dlaczego, bo zbudowali nowoczesną elektrociepłownie na biomasa in nad tym zespół w dochodach 3, ale czy mam tylko pytanie czy to pani czyta biomasa to jest biomasa od rolników okolicznych lokalnych czy prowadzona nie wiadomo, skąd co jest wiele znaczy, bo to jest teorię wiemy wiemy ducha wiem, bo wzrasta w tygodniu w całości są to zrębki drewna te z lasów państwowych, a nie tarcicy z odpadów gałęzi winne tego jak można by produkować w Polsce dużo, ale nie ma rynku tra no widzi pan, bo tu prawem jest taki, że w unii europejskiej dyskutuje mocno w Polsce też czy biomasa jest dobrym krokiem czy też nie i czy pozyskiwać z lasu też randki i tą biomasę do spalania, bo w Polsce akurat tak się dzieje dość duży i gdy jednak dość duży procent tej energii energii odnawialnej to jest niestety bio ta biomasa z lasu, bo niektórzy mówią chwileczkę na to nie na to się umawialiśmy jeśli chodzi o dopłaty, a pan mówi, że to jest adresowane kierunek, ale docelowo czy pan jednak przejściowo, żeby te zaletą biomasy oraz para to bym chciał wydać chyba zostawić w pokoju czas natomiast w biomasę można uprawiać plantację wierzby energetycznej czy innych gatunków energetycznej w Polsce jak handel kilka tysięcy hektarów plantacji w Niemczech i warunki po 700 000 MAH kilka Anglicy, którą chcą w ciągu kolejnych lat powiększyć 3 areał przeznaczony na produkcję energii produkcję paliwa u nas plantację w zasadzie upadają w tej chwili był taki czas, kiedy np. w Warszawie i elektrociepłownie Helen wykupili wchodzi Vattenfall, a i ech, no przywieźli ze sobą również tych jak i zakładali koło Warszawy plantacje czy przywozili swoje sadzonki mówi pod nadzorem się to on odbywało i wydawało się, że chyba w tym zakresie przyniosą tutaj wielki Polskę, ale niestety nastąpiła repolonizacja Szkoci wynieśli repolonizacja przejął to odpowiednik, który ma inne, jakby to powiedzieć priorytety zmieniła się politykę wobec orze, a więc plantację upadają wobec oni nie chcą rozumiemy, a tak wynikiem, ale rozumiem, że to jest taki problem, ale wydajemy na samym czasie rozmowy wrócił do samego początku naszej rozmowy pana przykładu ten pan zadzwonił, a mianowicie pan mówi o Litwie Otóż Litwa jest tak ciekawym krajem, że w styczniu, a ci hurtowa cena energii elektrycznej na Litwie obniżyła się o 31% 31% strategia Litwy zakłada, że odnawialne źródła energii, ale chcę się głównie wiatraki będą stanowić 50% już za niecałe 10 lat chcę się oni inwestują głównie w odnawialne źródła energii i jak, ale model miał rację jedno 1, a z nią kraju po mówmy mówiąca o ciągle mówimy o ochronie życia tak natomiast najważniejsza część emisji największa część ich w Polskiej w Europie jest z produkcji ciepła i od tego trzeba by zacząć, bo to jest najprostsza do zrobienia pan węgiel rok, czyli jednostki sprowadzali dla domu, który do brania to prawda, a biomasa nie wiem dzisiaj słyszałem od prof. Malinowskiego niepokojące słowa, że nie uważa biomasy za energię odnawialną energię produkowaną na plantacji plantacje na plantacjach odbiór biomasy plon biomasy jest mniejsze raz większy niż w latach teraz większy jej NATO wojna się Polska, ale trochę jak wiem, że chciałby uprawiać i w ale uprawiać biomasy po to, żeby później spalić tak Tang no my się wydaje, że duża część jednak ekspertów weszła w dyskusji na ten temat podejrzany jest dobry temat w ogóle ktoś z programów Radia TOK FM co to jest biomasa jak widzimy przyszłość, ale dziś już musimy kończyć panie Jacku bardzo dziękuję za to, że pan wziął udział w naszym programie wszystko dobrego życzymy do usłyszenia pan Jacek Zalesia górnego był znany i uruchomił też to kilka wątków, które mam nadzieję pojawią się jeszcze naszej antenie dzisiejszą debatę europejską w radiu TOK FM kończyny, dziękując słuchaczom słuchaczką, którzy wzięli w niej udział europarlamentarzystów, którzy z nami byli ekspertom to jest debata europejska no to już nr 5 proszę państwa tak też piąta debata w cyklu naszych debat europejskich przypomnę, że to razem z parlamentem europejskim prowadzimy debaty czy też też kontekście istotny, o którym wiemy z początku, że ten cykl audycji debata europejska to towarzyszy konferencji w sprawie przyszłości Europy jest taka inicjatywa oddolna, że obywatele obywatelki Unii Europejskiej dzielą się swoimi pomysłami ideami dzisiejsza debata dot dotyczyła klimatu i energii poprzedniej debaty np. te dotyczące migracji co do słuchania jeśli państwo, a są zainteresowani co zapraszam w naszym systemie podcast nowym też na TOK FM kropkę PL poszczególne wcześniejsze debaty są do odsłuchania dzisiejsza również będzie jeśli ktoś państw bez państwa chcę polecić komuś znajomemu to to polecamy uwadze aktorzy poleca autorzy dzisiejszej debaty, czyli Tomasz Kopka, który przygotowywał wydawał program Kasper Gonera, którego realizował i Paweł Sulik, który go prowadził, który mówi do usłyszenia zakłada godzina dwudziesta druga za kwadrans informacji Radia TOK FM Zwiń «

Czy uda się powstrzymać kryzys klimatyczny?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: DEBATA EUROPEJSKA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 02:00

Najnowsze Podcasty

Jak władze PRL kreowały politykę wobec twórców i twórczyń kultury?

Jest i Polakiem, i Bengalczykiem. Kandyduje do Sejmu

Debata kandydatek do parlamentu o sytuacji kobiet w Polsce

Test: Volkswagen Golf

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL