dobry wieczór państwu przy mikrofonie Karolina Lewicka zapraszam państwa na audycję sprawy różna moim państwa dzisiejszym gościem jest dr Sebastian Adamkiewicz historyk publicysta muzeum tradycji niepodległościowych w Łodzi dobry wieczór panie doktorze projektu pani dobry wieczór państwu, a bohaterem naszego spotkania będzie Michał Korybut Wiśniowiecki przez pewną chwile króla polskim Sławomir Leśniewski popular popularyzator historii o Michale Korybut Wiśniowiecki im
Rozwiń »
mówił niezbyt dobrze konsument ojcowskiej sławę drogę do tronu utorował mu sentyment szlachty do księcia Jeremiego Wiśniowieckiego gnuśność zgoła niemęskie poliglota wielkiej peruce skrywający łysinę jego największym osiągnięciem w niełatwych czasach politycznego zamętu stało się niedopuszczenie do wojny domowej zmarł na tyle szybko bez zwolnić tron wojownik covid zaczną pytania ogólnego panie doktorze, jaka jest pańska opinia o tym, że królu no cóż moja opinia jest te pewnie na tle innych opinii historyków jest to opinia przychylna Wład przychylna Michałowi kory buta Wiśniowieckiego mu biorąc, zwłaszcza pod uwagę okoliczności polityczne, jakim przyszło mu urządzić i pewne uwarunkowania polityczne jakich przyszło mu urządzić, a teraz wydaje się że, gdybyśmy tak rzetelnie oceniali postać Michała Korybuta Wiśniowieckiego niezależnie od głosów, które padały tasakiem współczesnych, a może niezależnie od fascynacji historyków, bo niestety mam wrażenie, że na spojrzenie na Michała Korybuta Wiśniowieckiego oddziaływują przede wszystkim fascynację historyków postać Jana trzeciego Sobieskiego myślę, że mój pogląd na temat jego władzy gdzieżby się oscylował wokół centrum natomiast przy ich tekstach polskiej historiografii przy tym jak historycy patrzą na postać Michała Korybuta no to niewątpliwie mógłbym zostać nawet uznany za jego apologii AK zacznijmy zatem od początku przeszedł na świat w maju 1600 czterdziestego roku na Ukrainie i był dzieckiem naprawdę znakomitej pary ojca on ojcem był Jeremi Wiśniowiecki, a matką Gryzę tak Konstancja Wiśniowiecki to kilka słów o tym, że postaciach panie doktorze no zacznijmy najpierw jego matki w rezerwach Gryzelda Wiśniowiecka z domu Zamojska wnuczka wielkiego Hetmana Zamoyskiego postać bardzo ważna w całej tej historii, ponieważ osoba, która w czasach, kiedy Michał Korybut Wiśniowiecki został władcą no pełniła rolę może nie do końca, jakie szarej eminencji w stylu bardzo wielu matek Królewskich jak chociażby chociażby niem królowej mamy tak to może nie był często, ale faktycznie osoba, która była bardzo ważna w wychowaniu Michała Korybuta Wiśniowieckiego, ale pochodząca ze znakomitego rodu Zamoyskich doskonała partia, a my, kiedy z kniazia Jaremy Jarema Wiśniowiecki by ją poślubia auf, więc do niesamowita powstańczej oczywiście Jarema Wiśniowiecki człowiek z rodu Wiśniowieckich to był rób miast ruskich, którzy sami wspominali, że my pochodzą od rodziny, kiedy mówić, że są związani z potomkami Giedymina, czyli są spokrewnieni z Jagiellonami, że to jest taki lód, który jest spokrewniony z Jagiellonami prawdopodobnie raczej to pokrewieństwo z taką królewską książęcą krwią było, ale raczej było związane z dynastii Rurykowiczów w każdym razie rodzina na Ukrainie faktycznie potężna z tej właśnie rodziny pochodzi chociażby Dymitr Wiśniowiecki Dymitr Wiśniowiecki założyciel tzw. siczy Zaporoskiej myślę, że ten temat, który dzisiaj omawiamy pozwolę sobie tutaj lekką dygresję w ogóle ciekawym tematem, bo on bardzo wiąże się w tym co obserwujemy dzisiaj wojną na Ukrainie, dlatego że te miejsca, o których dzisiaj będziemy mówili, ale też dobra Wiśniowski Kane właśnie w tych miejscach, w których dzisiaj toczą się walki właśnie dobra tam były i Szanowni Państwo, kiedy ja czasami obserwuje mapy związane z obecną agresją inwazją Rosji na Ukrainę bardzo często spotykam się z nazwami miejscowości, które w historii Rzeczypospolitej obojga narodów są niezwykle ważne, więc też warto sobie uzmysłowić, choć to pewnie dla historyków jest to banał, ale może nie dla każdego to refleksja banalna, że w tych miejscach, których dzisiaj toczą się walki są silnie związane również z naszą kulturą silnie związane są również naszą historią i w ten sposób ta pomoc, którą udzielamy Ukraińcom no jest pewien sposób też pomocą ludziom, którzy uciekają z terenów, które są związane z nami to jest pod wielkie powiązanie z naszą historią, bo faktycznie dobra wiśnie owieczki dobra Jaremy Wiśniowieckiego położone były na tzw. Żabnie przy u, czyli na terenach, które dzisiaj są terenami spornymi pomiędzy Rosją, a Ukrainą raczej Rosja rości sobie pretensje wobec tych terenów zadnie pszczyński Kniaź Jarema tam właśnie rozwijał swoje dobra był człowiekiem to niezwykle przedsiębiorczym, ale był też doskonałym wodzem, ale oprócz tego, że był doskonałym wodzem był człowiekiem niezwykle okrutnym i kiedy na Ukrainie zaczęły wybuchać bunty kozackie powstania kozackie postarał się je tłumić tak jak nazywa się książka Eryka Sienkiewicza Ogniemi mieczem bardzo brutalnie tłumił bunty kozackie był przez kozaków znienawidzoną postacią, a zarazem był postacią, która uwielbiana była przez polską szlachtę tamtejszą polską szlachtę, którą dzięki swoim akcją zbrojną ratował przed śmiercią ratował nie tylko polską szlachtę, ale chociażby też społeczność żydowską, która mieszkała na tych terenach, które także stawała się ofiarami powstań kozackich stąd też Kniaź Jarema cieszył się wśród polskich polskiego rycerstwa polskiej szlachty niezwykłym uznaniem niezwykłą popularnością zmarł jednak przedwcześnie miał ledwo koniec skończywszy czterdziesty rok życia zmarł w roku 1600 pięćdziesiątym pierwszym w dość ciekawych okolicznościach prawdopodobnie zjadł ogórki kiszone niektórzy mówią o listkach i do jakiegoś rozstroju żołądka w wyniku czego zmarł no faktycznie zmarł, pozostawiając swojego nieletniego syna także żonę Gryz SLD, pozostawiając w sytuacji dość trudnej, ponieważ większość jego dóbr tych, które przynosiły mu ogromne zyski pozwalające wystawić wielotysięczną armię prywatną były zajęte przez kozaków, a później zajęte również przez Rosję stąd też zarówno mały Michał Korybut jak jego matka Reeda w zasadzie pozostali bez zabezpieczeń finansowych jedynym zabezpieczeniem były kontakty rodzinne i związki towarzyskie no ita pozycja rodu Wiśniowieckich, którym w, którym nasze cieszyła tamtym czasie Michał Korybut ma 11 lat, kiedy traci ojca w tym 1600 pięćdziesiątym pierwszym roku pierwsze lata jego dzieciństwa są takie naprawdę beztroskie mieszka w Zamościu swojej babki Katarzyny zamojskiej i tak jak pan powiedział panie doktorze to trudne czasy nadchodzą wraz z powstaniem Chmielnickiego, kiedy wierzchowiec muszą opuścić swoje dobra to zaczynają pędzić się los wygnańców z kresów tzw. ex landów poparli też ogromne długi to będzie historia, która będzie się potem ciągnęła przez lata, bo ci wygnańcy ciągle będą uważani przez władze Rzeczpospolitej za prawowitych właścicieli swoich utraconych ziem prawda tak Rzeczypospolitej będzie taka tradycja związana właśnie jest tymi ziemiami, że Szlachta, która była wygrana z tych terenów raczej musiała się przesiedlić tych terenów ze względu na trwające działania wojenne później także porozumienia polityczne, które były pomiędzy Moskwą, bo jeszcze nie Rosją użyłem pojęcia Rosja, ale raczej powinniśmy mówić jeszcze o Moskwie, bo to pojęcie Rosja pochodzi już czasów Piotra pierwszego wielkiego i w ogóle ta idea wszech Rusi ogarniającej także Ukrainę to jest też ważne w kontekście współczesnych wydarzeń po, gdybyśmy chcieli zrozumieć też pewną idee Putina to musielibyśmy wrócić właśnie do tych czasów, o których rozmawiamy to jest to jesteś bardzo ciekawe zachęcam do tego że, żeby się nie zatrzymywać na Stalinie na Hitlerze na tych porównania, ale spojrzeć w czasy carskiej, a nawet przed okresem carskim jeszcze inny okres w okresie w ogóle rozwoju wielkiego Księstwa moskiewskiego tam wiele odpowiedzi znajdziemy, ale faktycznie ta Szlachta musiała odejść z tamtych terenów pozostawić swoje majątki, ale w Rzeczypospolitej uważano Ala była za mieszkańców tych terenów organizowane były sejmiki poszczególnych ziem np. ziemi czernihowskiej tym był organizowany sejmik mało tego zachowane zostały również urzędy oni także pełnili urzędy, które były przypisane do tych konkretnych ziem i w związku z tym i eks lancii domagali się pierwsza odszkodowań za swoje ziemie, a po drugie, mą jakiegoś stałego finansowania, które będzie formą rekompensaty za utracone ziemie oni się powoływali przede wszystkim na taki argument, że skoro Rzeczpospolita podpisuje pewne porozumienia w wyniku, których oni tracą możliwość posiadania tej ziemi to powinna ne powinna w formie odszkodowań jakoś zadość uczynić ten stratę i faktycznie to jest ruch polityczny, który jest bardzo istotny nie tylko w czasach Michała Korybuta Wiśniowieckiego, ale także w kolejnych w czasie panowania kolejnych władców mówił pan, że ich kapitałem było wówczas to znaczy Michała Korybuta jego matki gry SLD to, że mieli rozmaite kontakty towarzyskie i Michał pani trafił źle, bo najpierw opiekę nad nim przejął biskup Karol Ferdynand waza po jego śmierci sama para królewska Jan Kazimierz i Ludwika Maria Gonzaga, którzy zadbali o wszechstronne wykształcenie Michała Korybuta tak z 1 strony są faktycznie Mazovii, bo Karol Ferdynand, więc jeden z kandydatów na Polski prąd zresztą to to wzięcie pod opiekę związane było prawdopodobnie z poparciem, którego Kniaź Jarema udzieliły Karolowi Ferdynandowi w czasie lekcji, które kiedyś już wspominaliśmy w trakcie jednego z programów ne to jest również poparcie później Jana Kazimierza i opieka Jana Kazimierza, ale też warto wspomnieć chociażby o pomocy ja sobie pana zamojskiego, więc też bardzo ważnej postaci ordynata zamojskiego wielkiego polskiego magnata człowieka doskonale też zorientowanego w sytuacji politycznej, chociaż polityką może może nie tak aktywnego w polityce wewnętrznej tak jak potomek zamojskiego mógłby mógłby być, ale doskonale zorientowanego również koterii towarzyskich, które były, więc no taką pod taką opieką niewątpliwie mógł wyrosnąć człowiek, który do nie grzeszył złym wykształceniem wręcz przeciwnie doskonałym daje mógł pochwalić doskonałym wykształceniem i też pewną ogłady dom i pewnym zrozumieniem dla świata, którego otacza no to daliśmy panie doktorze do tego roku kluczowego dla Michała Korybuta Wiśniowieckiego, czyli 1600 sześćdziesiątego dziewiątego roku jesteśmy już po o jego gruntownym wykształceniu się na Uniwersytecie w Pradze jesteśmy już po jego bytności Ciach na dworach w Dreźnie Wiedniu już się nauczył wielu języków którymi władały no i zostaje wybrany na króla i ten wybór na tron Michała Korybuta zostaje okrzyknięty przez jemu ówczesnych cudem, dlaczego Szanowni Państwo faktycznie mamy do czynienia nie jest człowiekiem, który odbywa bardzo gruntowne wykształcenie na 8 języku w tym m.in. turecki tatarski doskonale zna język włoski doskonale zna łacinę i padać, kiedy był małym chłopcem wieku bodajże 45 lat poprawił już króla Władysława czwartego witać po łacinie, więc proszę spojrzeć na swoje 4 lub pięciolatków czy potrafiliby witać króla albo chociażby prezydenta Rzeczypospolitej połaci no nie wiem albo, chociaż po angielsku w każdym razie mamy do czynienia z niezwykle wykształconym człowiekiem mamy do czynienia z człowiekiem, który ma pewne doświadczenie wojskowe m.in. uczestniczył w kampanii przeciwko Moskwie w latach sześćdziesiątych prowadzonej, więc ma pewne również doświadczenie, chociaż nie jest wybitnym wojskowym nie dziedziczył wielkich talentów po ojcu, a inny zaś w czasie tej kampanii warto dodać re stracił palce u nogi pięty, które od mrozi, więc jest to człowiek który, który już jest doświadczony życiowo, ale pochodzi z rodu, bo faktycznie wygnanego z terenów kresu jest to wielki, ale też bez przesady wówczas już przy to nie jest ród, który byłby czołówką wśród ówczesnych rodów magnackich faktycznie dochodzi do 1600 sześćdziesiątego dziewiątego roku i nagle jego nazwisko pojawia się wśród kandydatów wśród bardzo wielu kandydatów, dlatego że ale jak się pojawia panie doktorze tak samo z siebie, a za chwilkę o tym po bardzo wielu kandydatów praktycznie cała Europa stara się o Polski prąd przy czym trzeba zawsze być ostrożnym dzisiaj te nazwiska padają padają w publicystyce, że niby są różni kandydaci do oficjalnego zgłaszania kandydatów zazwyczaj nie dochodzi w każdym razie faktycznie wśród nazwisk jest chociażby Jakub Suart no z chociażby Katarzyna Wazów na my jako kandydatka do tronu oczywiście właśnie my książęta moskiewscy tutaj zgłaszają carowie moskiewscy zgłaszają swoje ambicje będą oczywiście jest bardzo poważny kandydat francuski wielki Kondeusz, których wspierany jest przez elitę polityczną ówczesną elitę polityczną Rzeczpospolitej przez Jana Sobieskiego, więc marszałka wielkiego koronnego Hetmana, ale też przez prymasa Michała Pawłowskiego to są 22 zajmie takie postaci, które najsilniej wspierają tę kandydaturę francuską zresztą nie do końca bezinteresownie, o czym myślę za chwilkę po i faktycznie w tamtym czasie zaczynają się pojawiać różne pisma polityczne takie były wokół elekcji zawsze pojawiają się takie pisma polityczne, które mają zachęcać do głosowania bądź też zniechęcać do głosowania różnych kandydatów pojawia się jedno z PiS politycznych których, którego autorem prawdopodobnie jest ówczesny podkanclerzy koronny Andrzej Olszowski Andrzej Olszowski i w którym to pojawia się nazwisko pojawia się propozycja kandydatury Piasta i tym Piastem je ma być Michał Korybut Wiśniowiecki spośród wszystkich Piastów właśnie Michał Korybut Wiśniowiecki jest jednym z najlepszych kandydatów i Olszowski piszą z tą, pisząc to pismo polityczne my powoływał się przede wszystkim na dochodzenie Michała Korybuta Wiśniowieckiego związki Wiśniowiecki z Jagiellonami i to jest jakby ta przyczyna, dla której Michał Korybut jego zdaniem jest doskonałym kandydatem do tronu, bo po pierwsze z Piastem, a po tych latach panowania obcych władców VAT w zagranicznych wpływów władców zagranicznych należy powołać na tron Piaska koniecznie związanego z Jagiellonami jest ciągła chęć dziś szukania związków z Jagiellonami mój bazowy byli przecież związani z Jagiellonami i to jest jeden z tych bardzo ważnych argumentów i to trafia na podatny grunt na podatny grunt polityczny, który w 1600 sześćdziesiątym dziewiątym na podatny na atmosferę polityczną, która wówczas Rzeczpospolitej panuje Szlachta dała jasno do zrozumienia, że nie chcę wybierać między 2 cudzoziemcami senatorowie byli zaskoczeni wśród nich bardzo zaskoczony był marszałek wielki koronny Jan Sobieski, który potem nie będzie zostawiał na Michale kory bucie po prostu suchej nitki, nazywając króla małpą i ubolewając, że będzie musiał stać przy małpim tronie powiedział pan o wyborze króla Piasta, ale z drugiej strony listu wiec byli Rusko litewskim rodem, a na dodatek król ubrane wg mody francuskiej, a to jest też to jesteś ciekawy miałaby wątek związany z jego ubiorem do niego za chwilkę wrócę i to też do tych, przez które były wobec niego stosowane tak faktycznie senatorowie byli zaskoczeni, dlatego że oni, jakby byli zupełnie oderwani od atmosfery, która panowała w ówczesnej Rzeczpospolitej, a to była atmosfera niezwykle anty elitarna nastawiona przeciwko elicie można łatwiej historiografii uknuła się takie pojęcie, że ten okres drugiej połowy wieku siedemnastego to jeszcze niektórzy cofają nieco wcześniej na lata panowania Zygmunta przepraszam na lata panowania Wazów pierwszych Wazów twierdzi się, że to jest epoka tzw. oligarchii magnackiej Otóż właśnie elekcja Michała Korybuta Wiśniowieckiego temu przeczy, dlatego że Szlachta zgromadzona i to w wielkiej ilości w Warszawie szacuje się około 80 000 uprawnionych do głosowania przybyło na pola pod Warszawą, więc ogromna ilość głosujących mieli nastawienie silnie anty elitarne oskarżano ówczesnych możnowładców korupcję polityczną i nie były to oskarżenia bez podstawne Szanowni Państwo wspomnianej sieci Sobieski wielki Polski władca niewątpliwie wielki Polski władca w przeddzień elekcji otrzymał od króla Ludwika czternastego bardzo intratną propozycję, dlatego że po pierwsze, miał otrzymać ogromną sumę pieniędzy za wypromowanie kandydata francuskiego, a po drugie, obiecano również, że będzie mógł się wyprowadzić na przerwane obiecano mułu ogromne posiadłości, które miało otrzymać we Francji i jedno była tylko rzecz Sobieski miał się zobowiązać, że będzie promował będzie głosował na kandydata francuskiego takiego zobowiązania nie podpisał co prawda, ale do podejmowali starania na rzecz kandydatów francuskich taką korupcję polityczną oskarżano również Prażmowskiego, więc ówczesnego prymasa i te oskarżenia stawiano wprost w na polu elekcyjnym w 1600 sześćdziesiątym dziewiątym roku doszło do takiej sytuacji, że zgromadzona Szlachta zaczęła strzelać do namiotu senatorskiego nawet kilku kilku ludzi służbę na został trafiony kulami no możnowładcy wcześniej podciągnęli pod pole elekcyjne wojsko, ale właśnie ta masa szlachecka, która tam się należy znalazła, która zaczęła grozić senatorom śmiercią prac czas strzelać w kierunku senatorów wymusiła na kole senatorski na elicie można raczej ówczesnej Rzeczypospolitej wymusiła elekcja Michała Korybuta Wiśniowieckiego człowieka zaskoczonego tą lekcją człowieka, który początkowo odmówił nawet nie chcę tej Korony przyjąć, że chciał się ukryć w pobliskim klasztorze chciał uciekać z pola elekcyjnego myślę, że tak była troszeczkę udawana grana czy ustawiona przez Michała Korybuta Wiśniowieckiego skromność był człowiekiem, który podejmował pewne starania na rzecz planu w każdym razie do takiej elekcji ku nienawiści kół absolutnej nienawiści ze strony elity możnowładczej doszło i to była nienawiść nawet nie skierowana przeciwko Michałowi kory butowi, ale przeciwko temu, że to nie oni narzucili władcę to nie oni mają w sobie ten potencjał pomimo ogromnego potencjału finansowego majątkowego wojskowego, że nie są w stanie narzucić własny, a w dalszym ciągu to właśnie Szlachta były szlacheckie posiadają ten potencjał wyboru władcy ta nienawiść skupiła się na Michale Korybut Wiśniowiecki im stąd też przezwiska Szanowni Państwo mówimy o tym, że Sobieski nazywał kory buta małpom ale, gdybyśmy spojrzeli ówczesny język Polski to małpa oznaczała coś znacznie gorszego małpą oznaczał kobieta lekkich obyczajów, więc to było oskarżenie dużo większe i obelga dużo większa niż może nam się wydawać, a niestety niektórzy historycy na czele z Wacławem Berczyńskim wielkim polskim historykiem prosiaczka tej propagandzie uwierzyli później głosili takie tezy, że oto Michał Korybut dało się języków, a w żadnym nie miał nic ciekawego do powiedzenia to jest zupełna nieprawda, bo Michał Leśniak Michał Korybut Wiśniowiecki są piękne listy bardzo dużo pism i naprawdę miał wiele do powiedzenia na temat ówczesnego ustroju sytuacji międzynarodowej to powiedzmy panie doktorze jak wyglądały początki jego panowania, bo wspomniany już prymas Mikołaj Prażmowski ogłosił wybór nowego władcy Szlachta do samego rana zapewne i to tego świętowała zwycięstwo nad materią nad cudzą ziemskimi potęgami przyszłego monarchy właściwie mało, kto znał UE twierdzono, że król Piast i z tego się cieszono sam monarcha lekko zaskoczony wiadomo, że nie da się rządzić nie mają jakiegoś swojego Stronnictwa jakiś swoich popleczników swoich doradców prawda ludzi bliskich, którym można powierzyć funkcje dworskie najważniejsze urzędy en no jakoś ich rękoma zawiadywać państwem Michał Korybut ma 29 lat nie ma jakiegoś dużego doświadczenia politycznego nie jest ani zamożny mówiliśmy o tych długach, które popadła rodzina nie jest jakoś szczególnie ustosunkowany, więc co się z nim dzieje przez te pierwsze miesiące, kiedy na dodatek tak jak pan powiedział panie doktorze cała materia jest na niego wściekła, że po prostu nie ich jest na wierzchu tylko szlachtę jeszcze mała korekta będzie Wacław Konopczyński Władysław Konopczyński oczywiście, żeby moi koledzy historycy na mnie naskoczył niemieckich szybka korekta w co się dzieje w tych pierwszych miesiąca pierwsze miesiące jest oczywiście wielka próba sił i ta próba sił dodaje pierwszej próby sił dochodzi już na Sejmie koronacyjnym Sejm koronacyjny, który zostaje zerwany jest to pierwszy Sejm koronacyjny, który na gaz zerwania no to jest potężny problem od lat ten kryzys ustrojowy da mocno znać o sobie poza tym Michał Korybut Wiśniowiecki jeszcze 1 poważny problem polskich po jego skarb majątek wszystkich wpusty i mówi się nawet, że w pierwszych dniach po elekcji skarb był na tyle pusty, że nie było pieniędzy, żeby królowi przyszłemu władcy bym naszej chować obiad przygotować obiad z poz na dziś to jest oczywiście pewne symboliczne pokazanie jak ubogi był również skarb królewski teraz zerwanie Sejmu Sejm, który ma prawo do nakładania podatków ja oczywiście kolejną częścią tego dramat, dlaczego zostaje zerwany z 2 powodów pierwszy powód pan oczywiście opozycja magnacka opozycja magnacka, która nazwana zostanie obozem malkontentów i ta opozycja jest niezwykle silna niezwykle silna skupiona wokół Prażmowskiego wokół Sobieskiego niezwykle silna niezwykle wpływowa opozycja, która już w pierwszych dnia po koronacji przygotowuje spisek anty Królewskich i w zasadzie przez dłuższy czas w zasadzie do roku siedemdziesiątego trzeciego ten pisarz królewski z PiS anty Królewskich jest przez malkontentów przygotowany jego podstawowym elementem jest wybranie władcy Proplan suskiego wybranie z kręgu kandydatów francuskich są słane listy do Ludwika czternastego, gdzie ta opoz. Malkontent ska domaga się wyznaczenia takiego kandydata, który Michała Korybuta ma zastąpić, więc po pierwsze, ta opozycja domaga się abdykacji królewskiej złożenia przez niego władzy i zastąpienia kandydatem wybranym przez nich kandydatem francuskim i to jest bardzo ważny element drugi element sprzyja opozycji to są właśnie ex lancii, dlatego że oczywiście sam Michał Korybut, jeżeli Jolantę i to zresztą też wpływa na to, że zostaje wybrany na władcę, bo niektórzy sądzę rządem problem rozwiąże, bo dobrze zna, ale z drugiej strony i gwarancji są doskonałym narzędziem politycznym, bo w przypadku nieprzyjęcia przez Sejm rozwiązań, które dla nich są istotne dla nich są ważne zawsze mogą służyć jako ten oręż do zerwania Sejmu faktycznie na tym Sejmie koronacyjnym takiego zerwania dochodzi bezpośrednio oczywiście są winni temu zerwaniu z ulami ci, którzy do tego doprowadzają natomiast pośrednio oczywiście jest to akcja obozu malkontentów te pierwsze miesiące czy pierwsze lata rządów Michała Korybuta Wiśniowieckiego to są bez ustalane bezustanne szarpanie się obozy malkontenci im to są kłótnie to są spory czasami absolutnie bezwzględne Szanowni Państwo dzisiejszy spór Jarosława Kaczyńskiego z Donaldem Tuskiem to jest nic dzisiejsza propaganda, która jest często czy może narracja, która jest stosowana przez telewizję polską po nic w porównaniu z tym działo się pomiędzy obozem malkontentów, a między Michałem kory but Wiśniowiecki Szanowni Państwo Michał Korybut Wiśniowiecki oskarżany jest o wszelkie łajdactwa wszystko co może być najgorsze w listach Michała Rożnowskiego prymasa ówczesnego prymasa arcybiskupa gnieźnieńskiego znajdują się tak kortem obelgi tak niezwykłe obelgi takie podważanie człowieczeństwa Michała Korybuta Wiśniowieckiego, że czytając niemożna nabrać największego obrzydzenia niestety krytyce Michała Korybuta Wiśniowieckiego historycy bardzo często piszą o o tym w odwrotnym, że to Michał Korybut jego stronnicy, którzy grupowanie się, zwłaszcza pośród niezorganizowany wówczas ślad, bo ona doraźnie potrafiła stworzyć pewną zwartą grupę polityczną, ale nie tworzyła pewnego wartego Stronnictwa politycznego, że oni byli bezwzględni wobec malkontentów natomiast, jeżeli się poczyta pisma malkontentów to tu zobaczymy cały Zdroje bezwzględności przez przeżywanie Michała Korybuta małpom jest czymś zupełnie delikatnym okres oskarżany Michał Korybut Wiśniowiecki od takich zupełnie podstawowych rzeczy, że jest łysy i zakłada perukę, więc do czepiania się do tego, że ktoś ma łysinę i zakłada perukę jak gdyby ci, których malkontenci wspiera wspierali byli Francuzi tak robi Szanowni Państwo podważamy jest to, że nie jest w ogóle heteroseksualne co w tamtym świecie było bardzo dużo obelgą zarzucano mu homoseksualizm to zresztą też bardzo powszechną obawą dla opozycji politycznych w tamtym czasie że, że swego przeciwnika po swojemu przeciwnikowi sugeruje się o homoseksualizm zarzucano mu jednocześnie impotencja mało tego zarzucano mu skoro nie impotencja to, że kocham zarzucano mu, że załatwia swoje potrzeby fizjologiczne publicznie, że pokazuje wszystkim, więc ma jeszcze jakieś takie przedziwne skłonności przedziwne fetysze zarzucano oczywiście raz, że jest za skromny, a drugi raz, że jest zbyt rozrzutne szelki oczywiście, że okrada, że jest złodziejem no bo wszelkie najgorsze rzeczy przypisywano temu człowiekowi i on w takiej atmosferze rządzenia takich argumentach, które padały w takich kompletach, które były na niego pisane musiał żyć musiał funkcjonować, bo one były czasami wygłaszane potajemnie za plecami, ale bardzo często bezpośrednio również jego twarz bezpośrednio z listy go różnego rodzaju listy informację grupa chwilę bezpośrednio dotyka powiedzieliśmy tej fatalnej wręcz atmosferze, w której przyszło funkcjonować młodemu królowi, ale powiedzmy też panie doktorze ostanie państwa, a który wówczas jest, które otrzymuje z dobrodziejstwem inwentarza Michał Korybut Wiśniowiecki, bo tak po wojnach świecki kraj jest właściwie doszczętnie złupione zdruzgotany do sześćdziesiątego siódmego roku trwała jeszcze przecież wojna polsko-rosyjska tak Rzeczpospolita utraciła województwo smoleńskie czernichowskiej kawałek kijowskiego od południa ciągle polityka turecka nam zagrażała wspomniał pan o tym pustym skarbcu pieniędzy nie było nawet na obiad dla monarchy do tego właściwie taka tlące się wojna domowa no po prostu gorzej być nie może chyba tak dokładnie sytuacja Rzeczypospolitej jest niedopuszczalne uproszczenie przede wszystkim per permanentnie brak pieniędzy parlamentu brak pieniędzy, a brak pieniędzy również spowodowane tym, że Sejm są rwane masowo zrywane sejmy, które nie są w stanie uchwalić podatku to jest oczywiście efekt działania opozycji wewnętrznej i atmosfera gęstnieje z dnia na dzień, ale sytuacja miała polityczna jest nie do pozazdroszczenia z 1 strony mamy oczywiście Sojusz czy próbę zawiązania Sojuszu z Habsburgami, bo przecież Michał Korybut Wiśniowiecki zresztą przy dużym sprzeciwie malkontentów poślubia numerach zbóż Anka, aby w córkach o ówczesnego ówczesnego cesarza, więc bardzo ważną bardzo poważną partię w ówczesnej Europie, ale nie powoduje takiego ścisłego Sojuszu wojskowego z Habsburgami, chociaż Habsburgowie wspierają kory buta, a ja się wspierać jego bieżącej polityce nawet w walce z opozycją Francuzi częściowo się w tej sytuacji w Polsce zaczynają wycofywać no, chcąc utrzymywać dobre relacje wówczas dworem habsburskim no ale mamy problem bardzo poważny problem turecki problem turecki związane z tym, że przy każdej elekcji nowego władcy należało ponowić układ pokojowy i tutaj jest jednak pewien problem, ponieważ na Sejmie koronacyjnym zostaje wyznaczony delegat do Turcji ale, ponieważ brakuje pieniędzy w skarbie to nie jest delegat, który pełni funkcję wielkiego posła, który jest skierowany do Turcji, a nieco niższą rangę to jest oczywiście spowodowane tym ziemska nie ma upominkami, że pewnym ta niższa ranga również powoduje, że to nie jest taka oficjalna delegacja poważna delegacja Rzeczypospolitej w ogóle panie doktorze bez upominków w tamtym czasie w drogę rusza jakąś dyplomatyczną i dokładnie dodatkowo zostaje wmieście szlaki, które podobno miał jakieś doświadczenie dyplomatyczne właśnie Wysocki, ale generalnie na dworze sułtana porusza się jak słoń w składzie porcelany, a to domaga się, żeby traktowano jako wielkiego posła, więc nie ma na to pieniędzy, więc już na samym początku popada jakieś dziwne konflikty no generalnie to po podpisaniu takiego porozumienia pokojowego kompletnie nie sprzyja mało tego oczywiście dalszym ciągu na pograniczu polsko tureckim nie bardzo poważny problem po środki na oko w zakresie buntują na czele buntów kozackich swoją takich jak pan Piotr Poroszenko, który zaczyna współpracować z Turkami no oczywiście to jest ta jest oczywiście zachęta Turcji do tego, żeby najechała na Rzeczpospolitą, żeby dokonała inwazji na terytoria Rzeczypospolitej pewnym pewną szansą jest oczywiście porozumienie się z Rosją czy porozumienie się wielkim księstwem moskiewskim stratę moskiewski i oczywiście do takiego porozumienia do takiego zbliżenia politycznego dochodzi, ale nie ma przełożenia na psie nie ma przełożenia na interwencję zbrojną most w momencie, kiedy Turcja atakuje Rzeczpospolitą, bo to z kolei nie jest w interesie państwa moskiewskiego na tym etapie, o którym o, którym mówimy oczywiście dalsze porozumienia z morską z kolei psują wewnątrz by relacje pomiędzy władzą Max lampami, więc to jest cała machina, która oczywiście napęd za po złą sytuację złą atmosferę polityczną, a do tego dodajmy jeszcze problem z Brandenburgią i Prusami książęcymi tak z Prusami książęcymi to jest właśnie czas panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego to jest przecież ta, który uchwalony jest w serialu czarne chmury, gdzie mamy postać do Bilda, ale przepraszam tak naprawdę nazywającego się przecież zupełnie inaczej mówimy tutaj innym szlachcic, ale jego historia zostaje w tym serialu opisana tutaj buntuje się przeciwko elektor brandenburski ucieka raperem Rzeczpospolitej ucieka na teren Rzeczpospolitej tutaj zostaje porwany przez elektora brandenburskiego miał kory but Wiśniowiecki również w tej próbie my uwolnienia owego szlachcica uczestniczyć w Turce wypowiedzieli Rzeczpospolitej wojny 1600 siedemdziesiątym drugim roku co robi król oczywiście problemem inwazji tureckiej na Rzeczpospolitej jest oczywiście problem wojska problem wojska, które też przez pierwsze lata jest problemem poważnym, bo nie ma, ponieważ skarb nie ma pieniędzy nie ma czym płacić tego wojska oczywiście wykorzystuje obu malkontenci które, które z 1 strony twierdzi, że jego ogromną troską jest to, żeby na wojsko było pieniądze przecież Jan Sobieski jest pan wielki koronny, a więc z 1 strony twierdzą, że to jest ogromna troska, ale z drugiej strony nie robią absolutnie niczego, żeby faktycznie od wojska zadbać o jest to prawda projekt wystawienia 70 armii ale zanim ten projekcie oba po pojawił oczywiście malkontenci najpierw zaczęli domagać się abdykacji króla i nawet zadeklarowali, że nie są w stanie poprzeć właśnie taki projekt wystawienia wielki potężny 70 armii, ale najpierw musi abdykować oczywiście Michał Korybut Wiśniowiecki na to zgodzić się nie chciał alternatywą dla powołania armii jest oczywiście zwołaniem pospolitego zwołaniem pospolitego ruszenia, a ponieważ np. pospolitego ruszenia chodziły słuchy chodzą w kolejce, którzy kula wspierali Ślaka i jest jako podstawa pospolitego ruszenia oczywiście tutaj też są pewne kontrowersje związane mówi się, że kory but Wiśniowiecki spowalnia zwołaniem pospolitego ruszenia, że obawiał się, że zwołanie dużego pospolitego ruszenia spowoduje z kolei kontrakcji ze strony ze strony właśnie obozu malkontentów, że mogą się poczuć zagrożeni Michał Korybut Wiśniowiecki zresztą widział, jaka atmosfera wśród szlachty atmosfera była silnie anty malkontenci ska i faktycznie w momencie, kiedy idę zwołano pospolite ruszenie ono zaczęło się zbierać to pomimo tego, że padła twierdza kamieniecka zaledwie po 12 dniach walki potężna twierdza na pograniczu polsko tureckich czy między państwem polsko litewskim, a Turcją potężna twierdza upadła to jednak to pospolite ruszenie bardzo szybko przekształciło się w Konfederację tzw. Konfederacja Gołębiowska skierowaną przeciwko malkontentom, a przede wszystkim przeciwko Janowi trzeciemu Sobieskiego, który w tym samym czasie podejmował różne akcje zbrojne przeciwko oddziałów tatarskich, które wtedy buszowały na terenie Rusi, ale jednocześnie był takim symbolem opozycji magnacki ta konferencja gołąbka bardzo silnie skierowana była przeciwko prawu boskiemu, ale też przeciwko samemu sobie skieruj zacięło się szanowanie majątków Sobieskich innych Rud rodów związanych z opozycyjnym z 1 strony panie doktorze inwazja turecka buszujący Tatarzy, a z trzeciej wojna domowa właściwie, a trzecie wywodząca się wojna domowa, ponieważ Sobieski z kolei w reakcji na to zwołał Konfederację skupioną wokół jego żołnierze, którzy są z kolei Sobieskiego uwielbiali i powołał tzw. Konfederację Cieszyński pod Szczebrzeszyn ME ta Konfederacja zebrała to była z kolei Konfederacja, która wystąpiła przeciwko Konfederacji Oławskiej złożona żołnierzy rok żołnierzy ludzi, którzy znali się na na swoim fachu co ciekawe taką racja w tym Leszczyńska twierdziła, że jest Konfederacją związaną przy królu, czyli związaną z wiernością wobec króla mnie nie było tam żadnych haseł anty Królewskich pod sami malkontenci cały czas wracali do abdykacji króla 1 warunków powodzenia politycznego mamy 70 drugi rok podpisany zostaje pokój rozejm w Buczaczu który, który ma za mną haniebny pokój haniebny traktat ten wpierw tak nie ma tak, ale z drugiej strony traktat, w którym był realny na tamten moment polityczny on był realistyczny zawierał realistyczne rozwiązania na tamten moment polityczne czy wszyscy traktowali go jako tymczasowo jako jako pewne porozumienie tymczasowe Bjoergen, więc wiadomo było, że do tej wojny dojdzie to Rzeczpospolita musi do tej wojny przygotować by traktowano jako pewien element tymczasowości próby zebrania czasu próby zebrania sił, bo od razu powiedzmy, że ten traktat zakłada oddanie Turcji województwa podlaskiego wrocławskiego i południową część prawo prawobrzeżnego kijowskiego i jeszcze w dodatku trzeba było Turkom płacić haracz tak 22 000 talarów rocznie w zamian za pokój no co robiło Rzeczpospolitej, lecz wynika z takiego jak chanatu krymskiego włoszczyzna no tutaj jakby historycy się zastanawiają czy pojęcie lennika jest adekwatne historycy, którzy są bardzo negatywnie nastawieni do Michała Korybuta oczywiście piszą mole mnie, ale nie do końca było zielono papieską też płaciło Turcji pewnych dżemy haracz czy będą właśnie taką nagrodę pieniężną co prawda król otrzymał buławę popsuta buławy i czas pan, który był takim symbolem stosunku lennego, ale praca budżetu nie zawiera takiego punktu on faktycznie zawiera punkt dotyczący płacenia haraczu z pewnych terytoriów, ale o zależności lennej formalnie nie pisze to jest to jest pewna kontrowersja związana z tym czy faktycznie możemy tego pojęcia Dziennika używa, ale to jest tak bardzo cenne, ponieważ pod wpływem tego traktatu Potockiego zwołany jest tzw. Sejm pacyfikacji we całą fortyfikację inne, na którym następuje porozumienie pomiędzy Stronnictwem potężnym Stronnictwem prok królewska im związanym z Konfederacją Wołoską, a właśnie malkontenta ami, a on też traktat jego postanowienia działają na tyle szokująco na na opinię ówczesną opinię publiczną Rzeczpospolitej, że właśnie takiego Sejmu pacyfikacji innego skłania oczywiście to jest koniec nadziei na jakąkolwiek reformę Rzeczypospolitej, bo wbrew pozorom federacja, która była podpisana lepkiego ona ma też swój program polityczny ma też program reformatorski oczywiście tutaj na pierwszym miejscu jest pewien program odwetowe, ale to też jest Stronnictwo, które Konfederacja to jakiś program polityczny reformy państwa posiada oczywiście malkontenci też mają jakiś swój plan pomysł na Rzeczpospolitą Sejm pacyfikację inny generalnie polega na tym, że wszyscy sobie wybaczają, a zarazem porzucają wszelkie próby reformy państwa jego status quo jest najlepszą metodą na to, żeby zachować, więc spokój wewnętrzny właśnie po status quo zostaje tam ustanowione, ale sami pacyfikacji umożliwia wybranie armii umożliwia zebranie podatków oraz wystawienie armii, która następnie 1600 siedemdziesiątym trzecim roku dokonuje tego niezwykłego sukcesu, jakim jest bitwa pod Chocimiem to wielkie zwycięstwo Jana późniejszego władcy na trzeciego Sobieskiego nad Turkami i zmazanie tej hańby, która rzekomo przez traktat w Buczaczu była była na Rzeczpospolitej narzucone wojska Hetmana Sobieskiego pod ciągnęły pod Chocim 9listopada 1600 siedemdziesiątego trzeciego roku, a następnego dnia zbliżyły się do twierdzy, zajmując pozycję tego dnia zmarł także Michał Korybut zapytam na koniec COT śmierć, ale także szerzej o stan jego zdrowia, bo Michał Korybut miał nadwagę niezdrową cerę poważne dolegliwości gastryczne no i ponoć na dodatek był łakomy ten stres, a miał prawo być zastosowano pisaliśmy o tym jak wyglądało państwo polskie, którym zarządzał i jakiej atmosferze przyszło mu królować i podać ten stres zajadał aż do zbytku jak donoszono mniejsi wami cytryna ami pomarańczami pił daleko więcej piwa niż wina solą cukrem i imbirem lęk przykrywał bonami i wróżbami, chociaż oczywiście pewnie na stan jego zdrowia niemały nie miały żadnego znaczącego wpływu ponoć też nie lubił się ruszać się jeździć uchodził za gnuśność go to w jakiej kondycji był wszak młody jeszcze człowiek raptem 30 kilkuletni 33 lata miał, kiedy zmarł już go młody bardzo człowiekiem dla, ale pamiętajmy, że już słyszałem co mu zresztą opozycja bardzo często zarzucała, że jest człowiekiem łysy już wówczas głosi nabyła była często elementem pewnych szyderstw wręcz pokazywania, że ktoś Małysz nie jest zdolny do do sprawowania władz, ale faktycznie człowiekiem schorowanym to wynikało również system go trybu życia spowodowanego tym, że pełni, że przez dłuższy czas był płaczem był człowiekiem, który tułał się ze względu na to, że jego ruch został wyrzucony z ziem, które faktury, które były jego dziedzictwem, a więc ten ład tryb życia również na jego stan zdrowia wpłynął również kampania wojskowa, której wspominałem, na której stracił palce u nogi zgięte również wpłynęło oczywiście na jego stan zdrowia no faktycznie podobno niechętnie się ruszał zjada ogromne ilości jedzenia przy tym trzeba tutaj być ostrożnym poprzez mogą być zarzuty, które były kierowane przez opozycję kratę chce starała się właśnie w ten sposób przedstawić dane faktycznie na wielu obrazach przedstawiana jest jako osoba otyła no było też wie, że tą obcą dla ówczesnej arystokracji czy możnowładztwa, a więc takimi problemami ze zdrowiem mógł się faktycznie faktycznie mierzyć władca no tego ewidentnym efektem jest przedwczesna wydaje się śmierć dla również potężny stres, którego niewątpliwie był ofiarą 6października informuje ówczesne źródła pisane zaraz na Przedmieściu lwowskie z niezdrowego powietrza tak go strasznie głowy bolenie wzięło, że przez kilka dni ani spać ani jeść nie mógł pytanie co mu się stało jakieś pęknięcie wrzodu w przewodzie pokarmowym możemy zaryzykować taką diagnozę, a tak mówi się o pęknięciu wrzodów w przewodzie pokarmowym, żeby niektórzy też twierdzą, że być może były takie schody, które on przechodziły to tutaj zawsze ta próba odpowiedzi na pytanie co tak naprawdę dolegało władcy jest trudne, bo wówczas medycyna nie była na tyle wykwalifikowana, żeby jednoznacznie takie przyczyny śmierci stwierdził być może była jakaś choroba przewlekła, która już trawiła władca miał ogromny problem z podróżowaniem tak, że na czele armii stał Sobieski wówczas związany był również w tym, że na kory but Wiśniowiecki bardzo wolno podróżował obawiano się, że ta kampania będzie bardzo długo przez przez ten przez ten czas podróże stąd też przeciw Sobieski stanął na czele armii, która z Turkami walczyła, ale trzeba tutaj też podkreślić, że Michał kory but od swoich Królewskich obowiązków, któremu nakazywały stawanie na czele armii no tu pani starać się w jaki sposób nawiązywać faktycznie brał udział w tej kampanii, chociaż stan zdrowia oczywiście mu na to w pełni nie pozwalał no faktycznie do tej do tej śmierci do tej śmierci wówczas doszło 10listopada 1600 siedemdziesiątego trzeciego roku następnego dnia Jan Sobieski i Wiktoria pod Chocimiem otworzył sobie drogę do polskiego tronu, o którym tron rzecz jasna od pewnego czasu już marzą dr Sebastian Adamkiewicz historyk publicysta muzeum tradycji niepodległościowych w Łodzi był moim państwa gościem audycji sprawy różne dziękuję panie doktorze rozmowę dziękuję pani redaktor dziękuję państwu państwu dziękuję za obecność życia dobrego niedzielnego wieczora do usłyszenia
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: SPRAWY RÓŻNE
-
50:18 W studio: prof. Andrzej Friszke
-
50:02 W studio: prof. Jerzy Pysiak
-
49:59 W studio: dr Anna Materska-Sosnowska , Jakub Majmurek
-
51:02 W studio: prof. Roman Kuźniar
-
46:54 W studio: prof. Tadeusz Gadacz
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
-
-
-
-
-
06:38 TYLKO W INTERNECIE
-
-
-
-
-
-
-
-
-
12:00 Dzień po wyborach
-
-
-
-
-
-
-
27.09.2023 23:00 Maciej Zakrocki przedstawia53:45 W studio: dr hab. Dawid Sześciło
-
-
13:00 Połączenie10:50 W studio: prof. Konrad Pędziwiatr
-
13:20 Połączenie10:58 W studio: dr Oskar Pietrewicz
-
11:40 Kultura Osobista13:10 W studio: Agnieszka Przepiórska , Kinga Sochacka
-
-
-
-
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL