12# Rosyjska dezinformacja, czyli świat bez skrupułów i moralności. Odcinek, od którego rozboli cię głowa

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

ta historia to susza Emilia są troszeczkę jak poczekalnie zatłoczone przy publicznym szpitalu w oddziale covidowym, gdzie jest mnóstwo ludzi, którzy bardzo niekorzystne dla siebie warunkach są wystawieni na zarażenie właśnie taką dezinformację to słowa dr. Pawła gwiazd chińskiego filozofa i badacza informacji z Uniwersytetu Jagiellońskiego, który twierdzi, że dezinformacja rozchodzi się tak jak epidemia i faktycznie chodzi o rosyjskiej dezinformacji zrobiło się głośno Rozwiń » dopiero gdy wybuchła wojna w Ukrainie to Rosja toczy informacyjną wolne z Zachodem od ponad stulecia dziś złożymy na czynniki pierwsze narracje i mechanizmy rosyjskiej dezinformacji i pokażemy dlaczego, choć wiemy oni coraz więcej to i tak wciąż długo będziemy obecni bezbronni, ale przynajmniej nie będzie wcale tak łatwo ją wyleczyć i to mimo tego, że do walki z dezinformacją rzucili się ostatnio wszyscy media politycy analitycy, a nawet lekka wielkie Platformy cyfrowe nawet ci, którzy jeszcze niedawno nieszczególnie widzieli zagrożenia co więcej podważali faktycznie mamy do czynienia z aż tak poważnym wyzwaniem za chwilę, więc zanurzymy się świat bez skrupułów i moralności i przeprowadzimy dla państwa prawdziwą wiwisekcję dezinformacji uprzedzamy to, że dzisiejszy odcinek może wywołać poczucie absurdu może używać bóle głowy, ale to temat na tyle ważne, że poleconego naprawdę uważnie odsłuchać, a nawet odsłuchać go razem z dziećmi z rodzicami dziadkami, bo wiedzą mechanizm dezinformacji powinna stać się tak bliska jak świadomość choćby zagrożeń drogowych w podcaście tę historię witają państwa Joanna Sosnowska redaktor prowadząca projekt Jutronauci gazety wyborczej oraz Sylwia Czubkowska redaktorka prowadząca magazyn spidersweb plus dopiero wojna, którą rozpętała Rosja na Ukrainie uświadomiła nam, że dezinformacja to kolejna bardzo chętnie wykorzystywana broń Kremla broń, która w użyciu jest od ponad stulecia tak rosyjska dezinformacja prężnie działała zarówno przed wybuchem wojny Ukrainie przed Brexitem i przed skandalem IT AK tak naprawdę, gdybyśmy chciały skazać początek dezinformacji musiałyśmy się cofnąć aż do końca dziewiętnastego wieku, kiedy w carskiej Rosji działa ochrona, czyli tajna policja to właśnie wtedy po raz pierwszy pojawiło się nawet słowo dezinformacja, które zresztą pochodzi z języka rosyjskiego i oznacza opis strategii takiego celowego użycia informacji kłamstw i półprawd by wywołać przeciwników chaos i straty takich choćby cel miał utworzone przez wspomnianą ochrony słynne protokoły mędrców Syjonu czy taki antysemicki tekst opisujący, którzy chcą przejąć kontrolę nad światem jego celem było oczywiście obarczenie społeczności żydowskiej żyjącej w Rosji odpowiedzialnością za ówczesne problemy społeczne polityczne tego kraju niemal dokładnie 100 lat temu Rosja też uruchomiła pierwsze oficjalne biuro do spraw dezinformacji tuż za czasów Rosji sowieckiej, więc widać to doświadczenie było przenoszone z systemu system ta historyczna wzmianka może wydawać się trochę nie na miejscu w sytuacji, gdy wojna toczy się tu i teraz tak blisko nas jednak jest niezbędna, żeby zrozumieć proces, z którym mamy do czynienia w końcu przecież niektóre narracje rosyjskie są w życie od dziesiątek lat narrację, czyli te główne przekazy, które Rosja chce Rosja w danym regionie to te przekazy, które mają przynieść efekty długoterminowo mają pomagać prowadzeniu polityki zagranicznej gospodarczej, a najbardziej drastycznych sytuacjach także militarnej chodzi o to, że są one już oficjalnym elementem obowiązkowej doktryny wojennej w Rosji w 2013 roku Walery Gierasimow to jest szef sztabu generalnego sił zbrojnych Rosji opublikował artykuł, w którym dowodził, że współczesne wojny są hybrydowe, a konwencjonalne działania militarne nie zawsze są najbardziej skuteczne w osiąganiu politycznych celów od tego momentu mówi się, że Rosja zaczęła prowadzić w internecie wojnę informacyjną w oparciu właśnie doktryna Gierasimowa Agnieszka Legucka z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych analityczka zajmująca się polityką wewnętrzną zewnętrzną Rosję za szczególnym uwzględnieniem tych informacji tłumaczy że, chociaż dziś ta rosyjska dezinformacja może wydawać się wręcz prostacka i no tak też mocno wulgarna to należy na nią spojrzeć trochę inaczej ule takim cytatem, które które, którego autorem jest Timothy Snyder, który powiedział, że kiedy jedyną prawdą jest dla prawdy to płace są najbardziej szanowanymi sługami Ross i od tego chyba warto zacząć, dlatego że w Rosji kłamców jest bardzo wielu oni pokazują tę dezinformację w ogóle propagandę i w ten sposób, że w sumie nie staram się chyba przekonywać do swoich racji, bo często zdaje sobie sprawę żyć ciężko to zrobić, ale pokazują, że wszyscy kłamią jak wszyscy kłamią to wtedy ich kłamstwa się rozmywają takiej przestrzeni takie jak określają mgle wojny, a i, wkładając żywe oczy jak nie wiem Sergiej Ławrow albo, a Zacharowa, czyli rzeczniczka rosyjskiego MSZ-u to po prostu to jest ich takim punktem docelowym przez odbiorcami są z Rosja, a i są 2 przestrzenie, do których oni kierują swój przekaz teraz dzisiaj po agresji Rosji tej interwencji ostatnim przejścia Grecja Rosja 2014 roku trwa, a to dzisiaj ten przekaz ma trochę inny charakter do 2014 roku ta dezinformacja była taka bardziej wysublimowana miała taki przekaz zachodni, gdzie próbowano trochę innych metod i ten wewnętrzny, a dzisiaj ona jest taki za pomocą takiego młotka siekiery, gdzie jest przekaz bardzo jasny do swoich odbiorców, a raczej na zakup traci już trochę mniej jest wysublimowane nikogo wprost nie starają się przekonywać czy Legucka 8 mówi, że dziś ten przekaz Rosji można inny charakter, bo cóż nie ma co się oszukiwać część masek po prostu spadała i dzisiaj wyraźnie widzimy, że to dezinformacja po prostu pisana cyrylicą, ale wciąż jednak pozostają w grze takie główne wiodące cele rozsiewania tych rosyjskich narracji to jest bardzo ciekawe, bo te cele właściwie się nie zmieniają no od wspomnianych czasów carskiej Rosji i te 3 główne cele, które widzimy też po pierwsze takie tworzenie błędnego przekonania wprowadzanie ludzi jeśli tak duży strategiczny strategiczną pomyłkę np. rosyjska armia jest potężna jest druga na świecie nie mamy z nią szans może potężnie nam zaszkodzić może potężnie swoją drogą zaszkodzić albo w takim prowadzeniu troszkę do niższego poziomu uchodźcy w Przemyślu gwałcą kobiety to jest pierwsza taka wielka duża duża strategia drugą strategią jest doprowadzenie do podjęcia lub niepodjęcie decyzji poprzez wprowadzenie tych narracji np. przekonywanie, że wielka Brytania powinna opuścić Unię europejską także Brexit jest dobrym dobrą decyzją albo, że lepiej nie zadzierać z Rosją właśnie albo zniechęcanie danej grupy wyborców do pójścia na wybory co miało miejsce w stanach Zjednoczonych w 2016 roku trasy bardzo ciekawe wybory przed nami we na Węgrzech w serii, w których również na 100% będą widoczne my nagrywamy odcinek ten właściwie na kilka godzin przed tymi wyborami będzie obsługiwany przez państwo już po wyborach po wynikach wyborów, ale myślę, że ten temat będzie cały czas bardzo ważna też dotyczący właśnie wpływów wyborców węgierskich serbskich no i trzecią trzecią taką dziwną strategią jest wytwarzanie opinii konkretne np. przez ukraińskich uchodźców nie można dostać się do lekarza albo podważanie zaufania do NATO no to bardzo bardzo wyraźnie teraz widzimy w tych ostatnich chciałbym powiedzieć tego nie tak naprawdę w ostatnich latach te ogromne i jego strategie bardzo ciekawie tłumaczy Anna Maria Dyner Anna Maria Dyner jest także analityczka Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych specjalizuje się w polityce bezpieczeństwa jej strategii Rosji oraz Białorusi nasienie dobrze wiedzą, że trochę co innego będzie działało na Polaku trochę co innego będzie działało Niemcom jeszcze co innego będzie działo na Francuzom czy nawet Amerykanom a dlaczego dlatego, że każda z tych społeczeństw po znajduje się nieco innej sytuacji, a każdy z tych państw też dysponuje choćby np. innymi rodzajami sił zbrojnych każdy z tych pań sprowadziło wcześniej, a inną politykę wobec operacji rosyjską natomiast może chyba najprościej będzie nam się skupić się latem to Rosja przede wszystkim stara się, a grozić to próbować grozić Polsce, a więc przede wszystkim to są, a wszelkiego rodzaju informacje czy elementy dezinformacji związanej z tym, że z Polski ruszają konwoje z pomocą wojskową dla Ukrainy, a że wcześniej rosyjscy politycy, ale również tzw. eksperci rosyjskich mediach państwowych i skandowali jakiś sposób Rosja może odpowiedzieć wojskowo np. bombardując jakieś lotnisko, a przede wszystkim oczywiście myślimy o pod rzeszowskiej dziesiąte, ale też np. o warszawskim Okęciu koniecznej drugie lotnisko też pełnią funkcję wojskowych co co jest dość istotna, a i to jest takie straszenie, a które właśnie ma na celu pokazać, że Rosja, a łożenia będzie chciała, a poczynił duże szkody również na państwo natowską to jest jeszcze 1 element, który jest bardzo ciekawe czy znacie Rosjanie przede wszystkim bardzo mocno starają się punktować wszystkie słabości polskich sił zbrojnych i podważać zaufanie sojusznicze wskazując, że ławeczka nastąpił jakiś poważniejszy atak, nawet jeżeli spółka jednorazowych to prawdopodobnie Łotowski odpowiedź byłaby niewielka, a z tą linią w różnych technikach możemy się zdarzać głównie w mediach społecznościowych kontroli może za chwilę z natomiast w ocenie faktycznie starają się bardzo mocno podważać taką taką naszą pewność tego, że zobowiązania sojusznicze w ramach NATO będą działały to jest pierwsza taki się z takich wolą Boga oczywiście dotyczy kwestii gospodarczej dotyczy kwestii podejmowanych przez Polski rząd, a zmieńmy to głównie do rusyfikacji polskiej gospodarczy osiągnie bardzo mocno podkreślają, że będzie się wiązało z bardzo duży koszt panu społecznymi, dlatego że zdrożeją paliwa zdrożeje transport, a przez to wszystko zdrożeje również żywność, że np. będą problemy z nawozami będą problemy z produktami spożywczymi, a więc to jest coś co było dla przeciętnego Polaka dla przeciętnej dla przeciętnego odbiorcę wiadomości, a na pewno powoduje przynajmniej delikatne poczucie dyskomfortu o wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że to, że wezwania gospodarcza przekona ludzi i oczywiście z tą złoża są pytania jak bardzo, choć te wzrośnie liczba, która dotyka wszystkich, a więc to jest ten drugi element, a trzeci element to jest dla nas jak wspomniano związane z przyjęciem przez Polskę dużej liczby uchodźców, a tutaj pojawiają się wersje dotyczące tego, że to Ukraińcy mają teraz pierwszeństwo w dostępie do usług edukacyjnych czy zdrowotnych, że to duży wydatek będzie ze strony budżetu państwa, które być może nie później, żeby naciągnąć pozwolicie właśnie ze względu na nadchodzący kryzys gospodarczy to są takie meta przekazy takie bardzo szerokie po prostu leśni, które są zaszyte w dezinformacji rosyjskiej w działaniach dezinformacji, jakimi jesteśmy bombardowani by takie myśli mogło się na gnieździe jak najmocniej są na specjalnie preparowane umiejscowione w takich blokach, które wykorzystują już istniejące społeczeństwo problemy kompleksy bolączki jakieś historyczne wspomnienia i analitycy wyliczają, że rosyjska narracja dzisiaj bazuje na 4050 takich szczegółowych przeplatające się obrazach nie wiem jak mówimy o tym to może to wszystko mieć taki bardzo skomplikowany sposób, ale nie bez powodu dzisiaj tak bardzo szczegółowo omawiamy, dlatego że takie sięgnięcie do KOR-u tego jak funkcjonuje do informacji rosyjska po prostu potem jak się z nią zderzamy pozwala znacznie lepiej się w tym poruszać pozwalają w jaki sposób rozszyfrować i tras proszę zapiąć pasy, ponieważ omówimy bardzo dokładnie, chociaż część tych najważniejszych narracji, które przewijają się w Polsce pierwsza z nich to elity kontra zwykli ludzie elitami mogącej być np. wielkie korporacje albo bankierzy albo europejscy urzędnicy no i tak np. przed Brexitem rosyjski Sputnik nawoływał cytuje eurokraci zagraża Europie coś nie rezygnował wówczas brytyjską kampanię o opuszczeniu Unii Europejskiej kolejną taką ważną narracją są zagrożone wartości to narracja wykorzystuje dychotomii my versus oni mecz zwykli ludzie rodzina składająca się taka tradycyjna rodzina składa się z mężczyzn kobiety oni to zgniły zachód ten zachód, którym rządzą rządzi genderyzm feminizm polityczną poprawność na ten podział no oczywiście wykorzystuje też mocno rozróżnienie między wartościami konserwatywnymi liberalnymi przykład rosyjska dezinformacja trąbiła, że w Europie zakazane są słowa mama tata aneksie Żuraw włos członek dumy kilka lat temu mówił wręcz, że w Danii powstał specjalny takie miejsca dla Finów, gdzie można swobodnie nie, łamiąc prawa zgwałcić żółwia i że to jeszcze jest mało to rosyjska telewizja twierdziła, że na Targu w Brukseli pary jednopłciowe mogą sobie kupić dziecko taki wybrać jego płeć, bo to jest Targ rada Europy próbowała podzielić mężczyzn kobiety z rosyjskiej delegacji na 6 płci, tak więc jest jest grubą kolejna narracja to tzw. utraconą niezależność widoczna, zwłaszcza teraz jest to narracja, która właściwie no uzasadnieniem rosyjskiego ataku na Ukrainę przekaz jest taki dane państwo nie jest wcale niezależne rządzą nim daje nam zostawić przymiotnik wszystko jedno mogą być faszyści naziści Amerykanie i tak wg Kremla Ukraina jest mało Rosją, czyli sztucznym krajem niepodległym państwem także państwa bałtyckie nie mają wcale własnej kultury ani historii politycznej oczywiście wg Kremla zatem nie są prawdziwym państwem do tych racji chodzi jeszcze kolejna, którą też doskonale w Polsce jesteśmy w stanie wyłapać, czyli zgniły zachód to jest taka narracja, która jest, owszem, dzisiaj bardzo od stanu jest szlifowany od co najmniej stulecia i wg niej Europa jest na skraju wojny domowej upadłości fala uchodźców destabilizuje Niemcy destabilizuje Europę południową NATO jest podzielony nie jest sprawne do ochrony swoich członków euro oczywiście upada z powodu odrzucenia wartości tradycyjnych i wdrożona przez feminizm i przez LGBT plus co bardzo ważne jak tego słuchamy i teraz mówi moje wrażenie, że to świetnie przyjęło nie tylko w rosyjskiej racji stanu to rację no niestety i kolejna narracja, czyli anten narracja antycovidowe albo anty pandemiczne jesteś nam doskonale znana i Ręczno funkcjonuje na co dzień tak 1 w Polskiej debacie publicznej no jest narracja głośno przede wszystkim przed wybuchem wojny w tej narracji przekaz jest prosty i niebezpieczne, czyli maseczka to szmata, która nie chroni przed covidem, a jest zamachem na wolność osoby, która nosi szczepionki w ogólności powodują autyzm, ale na covid co nie przetestowane groźne dla zdrowia ta narracja trochę ucichła 1100, dlatego że pandemia zmierza miejmy nadzieję końcowy, a z drugiej strony po prostu 23lutego, czyli w przededniu wybuchu wojny duża część antycovidowych profili czy grup rzuciła się z tej narracji antycovidowej na dezinformację ukraińską co wyraźnie też pokazuje, że część z nich była tworzono ewidentnie ewidentnie po to, żeby w przyszłości wykorzystać do takich bardziej polityczny bieżących zadań dzisiaj antyszczepionkowcy jutro anty Ukraińcy tak prosta sprawa i tutaj właśnie przechodzimy do kolejnej ważnej racji to jest narracja wykorzystująca historyczne animozje między państwami my doskonale to w Polsce znamy i rozumiem np. Polacy od zawsze są rusofobami Polska niewdzięczność nie umie uszanować bratniej w cudzysłowie oczywiście pomocy, czyli wkładu Rosji wyzwalania spod okupacji niemieckiej po drugiej wojny światowej albo kolejna jeszcze taka lub na rację w tej narracji, która też w funkcjonowała od lat, a teraz powraca w nowych szatach Ukraina pionkiem w Polskiej koncepcji międzymorza, której celem stworzenie wielkiej Polski od morza do morza celem Polski odzyskanie aktywów na Ukrainie zachodniej kamienice ziemia albo może całych miast Szkot wóz nosi regularnie powtarza, o które zresztą polską pomnik z chwilą, gdy Ukraina rozpadnie się upadnie wszystko kilka takich z tych najważniejszych narracje, które przecina mówiliśmy 4050 wskazywanych co bardzo ważne często umowy stosuje się latają inni rzadko używane takie czysta takie w takiej czystej formie właśnie raczej kazać 1 swojej drugiej tak to zgniły zachód i Polska, które niewdzięczna np. warto pamiętać, że nawet użyte środki się tutaj zmieniają narrację wymieniają to ten przekaz wciąż jest taki sam, czyli zachód jest upadający zachód jest niezdolny do działań jest taki zgniły Rosja broni tradycyjnych wartości bardzo często też jest podkreślone, że wartości chrześcijańskich, a największym wrogiem, który wciąż knuje przeciwko Rosji i chce zaś zachwiać porządkiem świata są stany Zjednoczone, więc pojawił się ważny aspekt anty imperialna mu, w czym oczywiście ten imperializm jest tylko anty amerykańskiej Rosja jest imperialna w tym rozumieniu i do tego jeszcze niektóre kraje nie mają swojej podmiotowości został sztucznie wykreowane takimi układami poza 1 minuta za błędem historii dokładnie na ważne jest to co ten rację mają osiągnąć i jest to zawsze chaos i destabilizacja wywołana właśnie np. wspomnianą już niewiarą w siłę sojuszników albo obawę o stan państwa albo społeczeństwa przekonaniem, że szczepionki maseczki nie chronią wręcz są szkodliwe dla zdrowia i posłuchamy w jaki sposób tłumaczy to wspomniana już Agnieszka Legucka z 2022 roku no to można było powiedzieć, że Rosja, a prowadziłam taką politykę, w której co to co rozmawialiśmy wcześniej rosyjska dezinformacja w kinie jak kilka zadań do spełnienia z 1 strony wywołania chaosu podważania działalności czy też funkcjonowania demokracji zachodnich polaryzacji społecznej, a w państwach zachodnich głównie wpłynięcia na debatę publiczną, a w różnych krajach, a zachodnich przede wszystkim i to co rozmawiałyśmy wcześniej robiła to wykorzystują strofy mechanizmy, które funkcjonowały, w których funkcjonują w państwach zachodnich no bo nikt w państwie zachodnim nie zabroni debaty tak to jest jakby funkcja państw zachodnich ma bardzo chwalimy sobie to, żeby móc ze sobą dyskutować i też Rosjanie bardzo chętnie to wykorzystują zresztą najważniejszym hasłem, a Arczi, czyli dawnej telewizji rasie dalej potem specjalnie zamienione na Arte dla niepoznaki, żeby Szmal nie wiedzieli, że to jest rosyjska telewizja Państwowa było hasło zadawał więcej pytań nie, żebyśmy przedstawiali rosyjski punkt widzenia tylko, żebyśmy wątpi w to co przedstawiają media mainstreamowe i to klub do sukcesu tak naprawdę rosyjskiej propagandy dezinformacji, bo rosyjskie media tak jak Sputnik, a które były wydawane w różnych językach zachodnich arabskich itd. i Arki, które były wydawane w różnych językach też świata nie występowały w roli promotora rosyjskich interesów tylko zawsze występowali jako antysystemowców omówiliśmy już najważniejsze cele rosyjskiej dezinformacji, a także narrację którymi Rosja posługuje to czas przejść do tego w jaki sposób Rosja te narracje implementuje w jaki sposób stosuje jakich mechanizmów używa Jessika aro to jest chińska dziennikarka autorka książki trolle Putina, która zresztą kilka odcinków temu gościła w naszym podcaście bardzo polecam, żeby go słuchać co ten podcast o Ukrainie, która stała się cyfrowym laboratorium wojny hybrydowej w wykonaniu Rosji i w ogóle ten odcinek jest dobre wprowadzenie do dzisiejszego, więc jeżeli ktoś jeszcze szanownych państwa nie słuchał to polecony nie na 4 fali od lat ciąży ciągle aktualny i wspomniana Jessika aro w książce trolle Putina wymienia 3 podstawowe bardzo szeroko stosowane techniki, które mają no też bardzo długą sięgającą wręcz czasów stalinizmu historia pierwszą z tych technik jest technika nazywana wielkie kłamstwo i polega na wymyśleniu skandalicznego takiego piramid danego kłamstwa, w które odbiorcy może wydać się pierwszy rzut oka ucha zbyt dziwaczne i nieprawdopodobna, żeby było całkowicie wymyślone idealni jeśli to wielkie kłamstwo uruchamia duże pokłady emocji jeszcze lepiej, że odwołuje się do traum, żeby odbiorca niepotrzebne ofiary sympatią czy ze współczuciem oczywiście takim meta przykładem tej tej techniki jest główna dzisiaj rosyjska racja, jaki to państwo używa, czyli próba przekonania, że nie mamy do czynienia z wojną agresją tego ze specjalną operacją wojskową, w której Rosja nie walczy z Ukrainą tylko narkomani z kim nazistowskim nie praworządny ukraińskim rządem, który od lat dopuszcza się ludobójstwa na Rosjanach szczególnie uczy się tych żyjących w okręgu donieckim ługańskim, którzy po prostu wymagają zezwolenia, ale oprócz tego takiego podstawowego wielkiego kłamstwa się pojawia dzisiaj znacznie więcej dzisiaj w ostatnich latach i jednym z tych wielkich kłamstw bardzo ciekawie mówi Mateusz Cholewa analityk zespołu demagog zespołu, który specjalizuje się w fakcie kingu i od lat pilnie śledzi to właśnie rosyjskie narracje tak wielkie kłamstwo wywodzili się z teorii spiskowych to zauważyliśmy, że jest jednak, która wyjątkowo zdobyła popularność w czasie tej wojny to teoria spiskowa o istnieniu tajnych laboratoriach broni biologicznej Ukrainie, które jeszcze na dodatek miał być sponsorowany przez stany Zjednoczone i tutaj źródłem zdecydowanie możemy wskazać, że jest Rosja, ponieważ pierwsze poszlaki zaczęły pojawiać się jeszcze przed wojną na rosyjskich stronach internetowych później już otwarcie ambasador federacji rosyjskiej w trakcie posiedzenia rady bezpieczeństwa ONZ powiedział, że wojska rosyjskie weszły w posiadanie dokumentów potwierdzających rzekomo istnienie takich laboratoriów ze swojego doświadczenia mogę powiedzieć, że pojawiło się tam wiele ciekawych zarzutów oprócz istnienia laboratoriów, które miały opracowywać jakiegoś sił zmodyfikowane gatunki dumy cholery i różnego rodzaju innych chorób zakaźnych, że Ukraińcy wspólnie z Amerykanami planowali wykorzystać takie wędrowne, żeby te choroby rozprzestrzeniać nie jeśli mogę powiedzieć swoje personalnie najbardziej w cudzysłowie odkleja ona teoria związana z istniejących laboratoriów, czyli fakt, że Ukraińcy dni opracowywali też próbowali wyizolować surowicę krwi Słowian, które następnie miała zostać przetransportowane do Stanów zjednoczonych i zostać wykorzystana do stworzenia broni biologicznej, która miała być skoncentrowana wyłącznie na 1 konkretnej grupie etnicznej gdzieś wychodzimy każdy poziom coraz niżej od istnienia tajnych laboratoriów przez absurdalną teorię wykorzystaniu taką po zupełne science fiction, czyli wykorzystanie jakiegoś nieosiągalnego poziomu genetyki w celach wojskowych sprawa stała się na tyle poważna rzecz wyszła poza takie ramy, które wydawałoby się, że same zamknięte stronach dla miłośników teorii spiskowych tak bardzo, że amerykańska ambasada musiała zabrać głos zdementować te pogłoski, mówiąc że faktycznie współpraca z Ukrainą na im na pewnym polu geologicznym istniał, ale miała ona w ogóle nic związanego z wojskowością tylko miała na celu wymianę doświadczeń i prace nad zagrożeniami biologicznymi, które istnieją, o czym przekonaliśmy się w 2020 roku pandemia trwa cały czas ten sposób przemierza, więc zobaczy w tym wielkim kłamstwie pojawił się wręcz taki kuriozalny wątek to znaczy, że nawet miało być przygotowana taka broń biologiczna, która miała być Star gotowa na Słowian no to jaki sens wywrze zrobili to Słowianie w efekty dzięki, ale co takie pytania, a nie przepraszam tej partii artysta zachęcało do zadawania pytań wspaniale to jest właśnie bardzo ważny element tego wielkiego kłamstwa, że to się pojawią właśnie tak kuriozalne te czasami koncepcję i ich kuriozalną ości takie nieprawdopodobieństwa powoduje, że ludzie zaczynają właśnie myśleć o coś musi być na rzecz tutaj podobną historią jest historia z 2015 roku, czyli rok po aneksji Krymu przez Rosję jest to historia, którą Rosjanie mogli zobaczyć w wieczornym, czyli tym głównym wydaniu wiadomości jest to historia w gruncie znamy jako historię ukrzyżowanego chłopczyka opowiadała o niej Alina Pyszniak to jest żona prorosyjskiego rebelianta ze słowiańska i dziennikarce tych wiadomości mówiła tak cytuję na centralnym placu zebrano kobiety, bo ma się już nie było staruszków dzieci wzięli chłopca około 3 lat w majtkach w koszulce jak Jezusa przybyli do tablicy ogłoszeń i 1 przybijał 2 trzymało to wszystko na oczach matki mówi Galina i dodawała później, że chłopczyk umierał przez 1,5 godziny, a matka, która straciła przytomność przywiązano do czołgu ciągnięty po placu to wszystko oczywiście to ta cała zbrodnia była dokonywana przez Ukraińców, żeby nie było wątpliwości w domyśle, że w tej narracji Kremla na opowiadaniu to wszystko Galina oczywiście bardzo przekonująco płakała no i tutaj znowu widać ten mechanizm opierający się na tej na tej zasadzie, że przecież takiego kłamstwa nikt nie może wymyślić to jest zbyt duże żeby, żeby ktoś w ogóle próbował manipulować taką historią, ale jednak to jest, żeby było jasne, żebyśmy wytłumaczył państwu tu nie było takich historii to niema NATO najmniejszych dowodów oprócz 1 przekazu, który jeszcze jest obarczony rzeczywiście związkami osoby przekazującej z rebeliantami, tak więc i Agnieszka Legucka wskazuje, że tego typu historie pojawiają się w żydowskim w tych rosyjskich mediach od lat i w ten sposób Rosja właśnie też od lat budowała podwaliny do dzisiejszej agresji na Ukrainę Rosjanie byli przygotowywani do tej wojny od bardzo dawna można powiedzieć, że niektórzy nawet od dziecka, dlatego że w rosyjskiej szkoła ach te były w specjalnie był zmieniany podręczniki do historii okazywane w faszystowskie właśnie tutaj mówię oczywiście proszę zawsze brać to co mówię budzą duży cudzysłów, bo cytuję wręcz tę rosyjską dezinformację propagandę, a właśnie pokazywano Rost ukraińskie władze jako faszystowskie nazistowskie, że mają Than, a wyprowadził, a ukraińskie władze do władzy i te władze mają charakter na właśnie nazistowskich faszystowskich i że to był przewrót sponsorowane przez Amerykanów, którzy chcą pogrążyć Rosję z otchłani przed przewrotu wewnętrznego, że to jest wielki spisek, a trzeba zdawać sobie sprawę, że rosyjskie społeczeństwo, a nie wiem czy czy jak te wyróżnia się czymś bardziej niż ten, że wierzy wszelkiego rodzaju teorie spiskowe, a i władze rosyjskie zdają sobie z tego sprawę, że Rosjanie bardzo chętnie słuchają wszelkiego rodzaju takich teorii i dlaczego Rosjanie są podatni na wszelkiego rodzaju teorie spiskowe i właśnie te teorie spiskowe często wykorzystuje też kolejna klasyczna technika dezinformacyjne czy tzw. zgniły Śledź jakże wdzięczna nazwa Och, i bardzo działająca na wyobraźnię teraz właśnie odchodzi, bo ono ma działać na wyobraźnię to jest taka technika wobec takiej osoby albo grupy osób, bo zazwyczaj ono jest tak stary gotowana konkretnie, w której wykorzystuje się, iż fałszywe oskarżenie celem tak nie jest udowodnienie tego oskarżenia, lecz wywołanie takiej debaty poruszenie zarówno zwolenników jak i przeciwników danej postaci powodowane nie by to skojarzenie już tak na stały przykleiło do danej osoby i no było w niej coś w tym skażeń takiego cuchnącego jak to w śledziu przykładem tego mechanizmu są wydarzenia z 2016 roku to jest właściwie teoria spiskowa, którą uknuł to w okół Hillary Clinton wtedy, kiedy ona i Donald Trump dopiero ubiegali się o fotel prezydencki anonimowy bloger, który w mediach określany był jako Kijów w życiu tzw. Drop, czyli ślad pisał, że waszyngtońska śmietanka polityczna łącznie właśnie z Hillary Clinton zajmuje się przemytem ludzi i seksualnie wykorzystuje nieletnich, a wszystko miało mieć miejsce w piwnicy pewnej pizzerii i tutaj oczywiście sam sam zarzut jest absurdalny, ale jego problemem jest też to, że pizzeria, na którą ten bloger powoływał nawet nie miała piwnicy nagle zmieniło to faktu, że wielu ludzi i tak dość mocno to przekonało i wręcz stało się podstawą do powstania całego ruchu, który się z nami jako kiła no i co bardzo ciekawe jest bardzo dużo śladów bardzo dużo dowodów, że w ogóle w powstawaniu czuła inny w działaniu wojną też miała mocny mocno udziału rosyjska dezinformacja czy też rosyjsko racja stanu bardzo polecam państwu świetny dokument na najlepiej już teraz maks czuł inwestorom to takie śledczy dokument, w którym reżyser twórca tego tego serialu dokumentalnego idzie śladami próbuje odnaleźć kim jest konkretnie to postać i pokazuje on też ten dokument jak w ludziach właśnie zagnieździć ją się różne to kiedy informacyjna techniki m.in. też zgniły Śledź buntem wielokrotnie był wykorzystywany Anny znamy też w Polsce bardzo dobrze nawet nie musimy sięgać do Stanów zjednoczonych mi się od razu kojarzy 1 postać w Polsce wśród dojść rząd, a te no tak, a nawet nie musimy mówić kogo dotyczy, ale tutaj oraz Senat, ale to jest właśnie tak używana tak żeby, żebyśmy sobie mogli zrozumieć wielokrotnie powtarzany jakiś taki właśnie śmierdzące śmierdzący element, który się ma przykleić nieważne prawda czy nieprawda, a dzisiaj ten tego śmierdzącego zgniłego śledzia widzimy też używanego w stosunku do całego narodu to jest próba przyklejenia Ukraińcom łatki nazistów, więc w zasadzie tak tak na czele oczywiście z prezydentem za pańskim in nawet argumenty żołnierz przecież Żydem, który stracił ogromną część rodzinę podczas drugiej wojny światowej dla wielu osób nie są wystarczające, żeby no, żeby ten śmierdzący z sądu tak odkleić kolejny mechanizm to tzw 4060 jest on bardzo niebezpieczny, dlatego że nie opiera się wyłącznie na kłamstwie to jest dla manipulacji, która została stworzona albo przynajmniej rozpropagowana przez ministra propagandy trzeciej rzeszy, czyli Józefa Goebbelsa i polega na tym, że prawdziwą 60% historię ubarwia 4040% kłamstwa, a coś się tu France, bo to jest to jest tylko symboliczne 40 do 60 może troszkę inaczej tak po prostu kwestia taka, że większość prawdy tej troszkę kłamstewko takiego wypchnięta to prawda ma zadanie uprawomocnienie całej historii wzbudzenie zaufania odbiorcy i przez to jest bardziej łatwa w odbiorze to przykład też tutaj mamy taki bardzo bieżący to są to są wydarzenia w Przemyślu, bo uczył, choć z Ukrainą hinduskiego afrykańskiego azjatyckiego pochodzenia nie spotkali się jakimś gorszym traktowaniem w kolejkach do przejść granicznych być może albo nawet wręcz na pewno, ale czy wszyscy czy było to normą czy może raczej jakimś niechlubnym przypadkiem wynikającym z PiS rasizmu nie ma co ukrywać, ale po prostu napiętej sytuacji, jaka była na granicy szczególnie na samym początku tego tych ucieczek uchodźczych, kiedy tysiące ludzi próbowało przedostać Stali to przecież nawet wielogodzinnych tylko wielodniowych kolejkach rosyjska dezinformacja bardzo sprytnie wykorzystała wtedy te incydenty i podbiła je w taki sposób, że padły na bardzo żyzną dla bazową zaowocowały licznymi publikacjami w naprawdę najbardziej prestiżowych mediach na świecie i głosami oraz weźmie na granicy polsko ukraińskiej ze strony Polaków ze strony Ukraińców do tego stopnia, że indyjscy afrykańscy politycy zaczęli się wręcz publicznie odnosić do sprawy i upominać o prawa obywateli tych części świata, więc widać właśnie jak bardzo takie wydawać by się mogło to co mówią rodziny Legutkę takie wulgarne niektóre zagrania one działają one są bardzo dobrzy sprytnie psychologicznie przepracowane i dlatego uznałyśmy, że w tym odcinku opowiemy jeszcze kilku takich takich technikach, które są jeszcze bardziej takie powiedzmy specjalistyczne, ale na tyle często pojawiające się, że też warto poznać zrozumieć kolejną techniką jest tzw. metoda na chochoła, czyli wyśmiewanie i atakowanie poglądów przeciwnika, który ten nigdy nie wyraził albo zostały one specjalnie w jaki sposób wykształcone i tutaj przykładem może być też sprzed kilku lat sprawa Sergieja Skripala, czyli byłego rosyjskiego agenta, który mieszkał Wielkiej Brytanii w 2018 roku Skripal i jego córka Julia zostali ukróci stworzoną w Rosji trucizną, czyli nowiczokiem jak pytania szybko wskazała, że odpowiada spoczywa prawdopodobnie na Rosji lexusów prawdopodobnie jest bardzo ważne no i Rosja w odpowiedzi najpierw bardzo było się wybierała i agentów, którzy zostali zidentyfikowani rozpoznanie wręcz imienia nazwiska i odpowiedzialności za próbę otrucia, gdy już dłużej nie mogła robić uników rozpoczęła wielką kampanię pod hasłem wysoce prawdopodobne do tego stopnia, że rosyjski MSZ, czyli jeden z głównych głosów państwa na Twitterze wrzucał wówczas filmiki, że jest wysoce prawdopodobne, że za opady śniegu w wielkiej Brytanii od też odpada Rosja musi po prostu rzeczywiście wykreśla wiano wyśmiewano starano się tak ośmieszyć po prostu jakiś pogląd taki, że mają zazwyczaj do rejestru ona tylko po prostu fakty, tak więc takiego chochoła łatwo jest postawić łatwo się z niego łatwo się z Niną w jaki sposób nabijać też obserwujemy dosyć regularnie jeszcze częściej obserwujemy, chociaż to mniej dociera do Polski, aczkolwiek do Polski też o tym za chwilę kolejna taka technika nazywana złoto autyzm od Radzieckiego na aut i to też chociażby w tej technice bardzo przydał ten ślizgu Śledź z Przemyśla, bo na podstawie podkręcone informacji o tym co się działo na przejściu granicznym w przemyśle udało się wzbudzić nastroje właśnie z gatunku rap out What about wszelkie możliwe inne konflikty na świecie dewocjonalia Syria Iran itd. i podkreślać, że tutaj jest poddawana szczególny istota konfliktowi Ukrainie dlatego, że to się dzieje w Europie dotyczy białych ludzi i bogatego Zachodu tak, a cała reszta świata jest zapomniana jest gorzej traktowana i tak naprawdę jest to tak z tym Sejm sztucznie kreowany, tak więc tych komentarzu What about naprawdę jak się poczyta i zagraniczne media szczególnie szczególnie z globalnego południa jest bardzo bardzo bardzo dużo i to jest jeszcze 1 bardzo ważny remont tej technice, które pokazuje, że dezinformacja rosyjska coś mówili nam się eksperci jest tworzona różna podróżnych klientów podróżny społeczeństwa pod różne cele, ale i to co wspomniałam ta odnoga Polska od autyzmu też już dzisiaj widoczna i jest to odłam z gatunku pomagajmy, ale co z Polakami, czyli Bora gwałt, a nie w tym wypadku już obserwujemy rozlewające się takie historie o kolejkach do lekarzy do urzędników do urzędów no pogorszeniu edukacji w szkołach brakach mieszkań, bo oczywiście winni są uchodźcy z Ukrainy w tej technice niezwykle przydatni są tzw. pożyteczni albo użyteczni idioci no im to takie głosy, które trafiają bardzo szeroko mogą to być politycy z lewa sprawa influencerzy publicyści pisarze no, czyli te głosy, które bardzo skutecznie niosą te rosyjskie narracje nieraz bardziej skutecznie niż po prostu rosyjskie trolle i co ważne, bo też spotkałam się takimi komentarzami, żeby nie używać określenia pożyteczni idioci, bo jest opresyjnej dyskryminujące to jest nazwa techniki to nie jest kwestia wyśmiana konkretnej postaci tak się nazywa to technika i właśnie o tej technice mówi nam Anna Maria Dyner pism w ciągu tak naprawdę techniki używanej w tej informacji, bo tak jak już miałyśmy aż mama trolle mamy, bo te, które sam w sobie tak też NIK albo nie wytwarzają treści albo po, a treść powielają agent realnie kupują od odtwarzać jakąś jakieś informacje czy tak jak jakieś opinie eksperckie np. natomiast właśnie spółka zwanego użytecznymi idiotami też używać słowa celowo tak zdaje sobie sprawę, że może brzmieć określenia, ale są, a osoby wykorzystywane trenować myślę, że może coś robią to pręgierza, a im celowo jest opracowany taki bądź inne konta, acz albo np. takie osoby o głoszonych poglądach zostało już wcześniej przez c tutaj konkretnie Rosjan identyfikowane jako tło paradoksalnie stać się łatwym celem, a ponieważ otrzymują jakąś informację też może być spreparowana, o czym podają dalej, a o notariacie się łatwo wytwarza też to jest o tyle ciekawe, że oczywiście część osób tzw. też udzielać będą wiarygodni, dlatego że nie jest to organ np. bez zdjęcia, a podtytuł rolnicy jak za 13 nie jest to on nawet część dziwną nazwą ułańskich zdjęcia w oko zazwyczaj takie muszą często bardzo konkretnej niekiedy nawet całkiem rozpoznawalne osoby no rzeczywiście takich pożytecznych idiotów ostatnio mamy istny wysyp zresztą z całego świata to po lokali od kwituje o tym, że ukraiński kryzys nie jest wygodnym powodem dorósł szefowi, a to jeden z popularnych polskich publicystów i tylko ze względu na litość ogólnie wskażemy nazwiska pyta na Twitterze o domy dziecka, które mają wychowanków osiemnastym roku życia no wy właśnie fakt wyrzucać by zrobić miejsce do Ukraińców i co ważne to nie weryfikuje wcześniej tej informacji tylko pyta, żeby zweryfikować tym samym, puszczając w obieg już taki komunikat, a po masowej krytyce go spotkało takie bezmyślne rozprzestrzeniania no delikatnie mówiąc przynajmniej kilka dni, więc plotek trafia jako niezależny publicysta poszkodowany przez hejt w Polsce na usta rosyjskich propagandzistów, więc mamy tutaj chcą piramidy wykorzystanie tak tych mechanizmów dezinformacyjnych ma już państwo dość, bo ja przyznam, że podczas wystarczy przygotowania się pisania scenariusza do tego odcinka kilka razy musiał sobie robić przerwę, żeby odetchnąć i wrócić do tego świata, w którym białe białe czarne czarne Agnieszka Legucka pismu trafnie porównuje wszystko to, o czym państwo do tej pory powiedziałyśmy do Orłowskiego ministerstwo prawdę powie, kto lądową taką papkę taką propagandową, że trzeba pokazać to tłoczyć w tym tym Rosjanom właśnie te emocje to wszystko to było takie granie na tym, żeby mieć poparcie społeczne, a tutaj ma się wrażenie takiego totalnego Orła la Papaya nie po prostu, a Ciosa nie tych cegiełek, na których się buduje państwo totalitarne i to widać no widać do gołymi łącza radni jak oni budują państwo totalitarne c w Wielkopolsce więcej klatek zające dlatego to jest tak przerażające i potem jak ta szefowa partii Monia mówi ja bym sobie nie mogli nie obrażam, jakby mogło żyć, gdyby wiedziała, że boisko rosyjskie bombardują jakiś miasta ukraińskie sobie tego nie wyobrażam no ja nie jestem w stanie tego sesji nowej ósmej godziny, choć zawodowo muszę tar no właśnie ja też nic wieża nie stanie tego oglądać nawiasem mówiąc wspomniana Margarita mimo zmian, czyli naczelna partii oraz Sputnika publicznie porównała rolę prawa właśnie partii do roli, jaką pełni ministerstwo obrony wg niej Arte jest w stanie prowadzić wojnę informacyjną przeciwko całemu Zachodowi naj celem strategicznym art jest podbój i zwiększenie widowni by następnie wykorzystać dostęp do tej publiczności w krytycznych momentach my dzisiaj dosyć mało mówimy o dezinformacji rosyjskiej skierowanej w stosunku do własnych obywateli, a tu jest bardzo ważny element i to też trochę toczył się legnicka de facto zajmuje oglądając właśnie oficjalne nagrania propagandy propagandy rosyjskiej bardzo państwu polecam reportaż ludki anonimowej ostatniego dużego formatu, która właśnie sama zaczęła oglądać telewizję rosyjską czy też rosyjski oficjalne media, żeby zrozumieć co się tam dzieje w głowach Rosjan to jest dosyć wstrząsający tekst, bo pokazuje proces takiego dosyć szybkiego znieczulania tak naprawdę społeczeństwo na to co się dzieje, więc dzisiaj nie poświęcamy dużo dużej uwagi właśnie temu wpływowi Rosję Rosjan może w przyszłości, ale trzeba też pamiętać właśnie, że to działania są różne tak i dlatego też to co nam jest dzisiaj strasznie ciężko tutaj byłoby oglądać, bo to funkcjonujemy w innym świecie medialnym to dla Rosjan może być dosyć naturalne nawet technik rzeczywiście manipulacyjnych stosowanych przez Rosję jest cały całe mnóstwo i moglibyśmy spokojnie 23 godzin nagrywać tylko tylko oni, omawiając kolejne myślę, że to nie jest już aż tak bardzo potrzebne, dlatego że już po tym, przeglądzie można mieć taką dosyć głęboką świadomość jak to funkcjonuje ważna jest za to, żeby zapamiętać, że wszystkie techniki w swoim centrum mają po prostu granie na emocjach granie na takich sensacyjnych bulwersujących treściach w zasypują nas trudnymi często specjalistycznymi albo prowokacyjnymi tezami wszystko po to, żeby tak dogłębnie poruszyć wstrząsnąć zapisać się w pamięci no oczywiście aż proszą się o to, żeby je dalej udostępnić nagłośnić tak żeby, chociaż w ten sposób walczyć z tą niegodziwością, która jest tam dziś w stół tych narracji zapisano mu nie jest dużym zaskoczeniem, ale oczywiście dzisiaj do rozprzestrzeniania tych technik tych treści najbardziej wykorzystywane są media społecznościowe wszystkie te narracje techniki, o których opowiedziały my są już bardzo dobrze przebadane poddane licznym analizą i no wielokrotnie opisywane, ale co równie ważne obecnie mamy potężny boom różnego rodzaju podmiotów, które chcą walczyć z dezinformacją niektórych takich inicjatyw mówiliśmy w poprzednie odcinku, ale jest też bardzo widoczna mobilizacja ze strony instytucji publicznej polityków badaczy jedną z takich inicjatyw jest projekt cyber odporność jest prowadzone przez międzynarodowe i interdyscyplinarny zespół badaczy z polskiej i z Norwegii i ich celem nie jest wcale stworzenie aplikacji czy też rozwiązania, które pozwoliłoby raz na zawsze rozprawić się z informacją, lecz raczej wskazanie, kto jest na dezinformację podatny na tej podstawie dobieranie skutecznych narzędzi powstrzymujących rozchodzenie się do informacji nie jest jeszcze jasne w jaki sposób można byłoby to zrobić, bo wciąż trwają badania, ale ten zespół ma już pewne takie wstępne wnioski zdefiniowali np. kto statystycznie jest najbardziej podatne na informacje i świetnie tłumaczy nam to dr Paweł Brzeziński, którego już cytowaliśmy na początku podcastu z zakładu filozofii i bioetyki Uniwersytetu Jagiellońskiego rzeczywiście mieliśmy taką hipotezę, że być może te osoby wykluczone, a mogą mogą wysłać podatek jest dezinformacja miasto co to są Wyszkowskiego wyrażana na jeszcze i jesteśmy na etapie, kiedy pacjent wszystko mogę 4 tygodnie powiedzieć no miasta co nam wyszło, że najbardziej podatną grupom nie są osoby, które są realnie wykluczona tylko takie osobiście mimo tego, że nie są wykluczone mamy poczucie wyciąg uczeni, czyli mamy and tutaj na myśli przeworskim AM i kilka białych mężczyzn, więc w takim wieku dojrzały Grecji, którzy jednocześnie przyjmują postawę, że są heteroseksualni przyjmują postawę, że są mimo tego wykluczeń za osoby, które mimo tego, że nosi w społeczeństwie mają oni z racji bycia właśnie mężczyznami 3 uczniów w wieku produkcyjnym mają poczucie, że są w zakresie wykluczenia szkoły przez kobiety przez właśnie osoby LGBT czy daje to osoby właśnie bardzo chętnie silną anten czynnikiem to jest spiskowe definicja mocnej Darek ne są przecież 1 bardzo zaskakującym wynikiem dla dla nas tego nie mamy danych o dodanie nowego wyjaśnienia jest to, że wolę to badanie prowadzone na społeczności niemieckiej Polski i jednym z wyników, gdy jest zaskakujący na razie jeszcze nie jest w stanie sprostać odpowiedź, ale o nasz, kiedy chodzi ze spółek są one statystycznie, że również osoby, które noszą tytuł magistra pensją dziś odkształcenie konkretność im drugiego takiego nie są bardziej podatne na dezinformacji na bardzo ważny to jest to, że te badania w dalszym ciągu toczą i te wyniki będą jeszcze analizowane, ale ta grupa badaczy którą, która jak mówiłam jest interdyscyplinarna, czyli z 1 są to psychologowie językoznawcy filozofowie, którzy chcą zbadać czy w społecznościach da się w ogóle wytworzyć taką cyber odporność na informacje ani przeanalizowali też 4000 dostępnych badań dotyczących dezinformacji na różnych platformach i widzą 4 podstawowe sposoby rozprawiania się właśnie z tą informacją o pierwszym miałby być zmiany w samym działaniu mediów społecznościowych, ale chodzi o dość proste zmiany typu wprowadzenie jakiegoś opóźnienia, zanim użytkownik coś opublikuje zajęcie się czuje trochę funkcjonuje w przypadku Facebooka w stanach Zjednoczonych, kiedy użytkownik próbuje wrzucić coś związanego np. z pandemią, gdzie jest podejrzenie o górnym wyłapuje, że mogą w treści, jakie takie kontrowersyjne to pojawia się pytanie czy roczne będą zresztą publikować na albo na Twitterze zresztą też Polski jak się coś próbuje recytować, czego się nie przeczytało nawet link do tekstu to jest pytanie czy nie chcę najpierw przeczytać po części to troszeczkę już zostało implementowane, a ja mam w mieście i 1 uwagę co do tego pomysłu tak, ale w dużym zakresie spowodowałoby najprawdopodobniej pojawienie się media społecznościowe 2 torów taki bardziej uważnie, w którym no właśnie trzeba odpowiedzieć dziś pytanie albo trwa tam chwilę, zanim się opublikowane i takie, które te będą miały, gdzie Czesi będą stawiały na szybkości przyjazność użytkownikowi i być może zacząłby wypierać bardziej uważna z niestety nie będę mogłoby tak być drugim sposobem walki z dezinformacją byłoby napomina mnie albo użytkowników przez użytkowników albo użytkowników przez, bo czy takie zwracanie uwagi co właściwie dzieje się dzisiaj pod jesteśmy już właściwie tak wyczuleni na te Res rosyjskie narracje, że potrafimy sobie sami zwracać uwagę, ale też nie wiem czy pamiętasz na szlaku są takie opcje, żeby zaprogramować, że jeżeli ktoś wyraża się niecenzuralne dodał ja się od jedno trzeba nam grozić palcem, że nie tego wyrazu nieładnie urządzenie, a trzeci sposób miałoby być działania takie edukacyjne, czyli uczenie jak weryfikować informacje jak te badania naukowe i jak korzystać z serwisu fakt księgowych na czwarty już takie stricte nauka rozpoznawania działania dezinformacji no i częstego tak jak mówił właściwie się w grze jest w grze, dlatego że raz zaczyn zaczęliśmy jako społeczeństwa rzeczywiście dostrzegać problem, jaki niesie dezinformacja w 2 zajęły się wreszcie tym wzięło się ostrej walki z tym instytucje państwowe w Polsce na czele z naukową akademicką siecią komputerową, czyli NASK nas to taki Instytut naukowo-badawczy gdzieś podlegający pod KPRM, ale przez ostatnie lata odpowiadał za niego dopóki jeszcze funkcjonowało ministerstwo cyfryzacji na już wcześniej badał też informację szczególnie mocno za co zatem temat wziął się po wybuchu pandemii, ale zawsze było to trochę obok bardziej absorbujących innych obowiązków teraz na zeszło to ważna zmiana rzeczywiście duży zespół do spraw dezinformacji wniosku zespół, który nie tylko już przeprowadza takie badania czy nie tylko zajmuje się koordynacją zgłaszania kąt podejrzanych o rozsiewanie chaosu dezinformacji, ale przygotowuje teraz też po konsultacjach ze środowiskiem dziennikarsko badawczym taki specjalny kodeks dobrych praktyk walki z tą informacją czy w takich konkretnych wskazówek jak to robić tak dla mediów dla dla naukowców, ale też obywateli czy też firm technologicznych tematem zainteresowała się też krajowa rada Radiofonii telewizji to potem regulatorem ma znajdować się, o ile oczywiście po zwróci ich rada wolności słowa, które odkładaliśmy w odcinku o tym czy Facebook nie prawicy meta wygląda na to, że pod skrzydła krajowej rady miałaby trafić także walka z dezinformacją tylko, że tutaj no nie wiem czy będzie wielu wielu chętnych do współpracy no bo nie ma się co oszukiwać poziom upolitycznienia tej instytucji no wielu po prostu odstrasza tak powiem tak w ale to nie koniec pomysłów, bo również wiceminister obrony narodowej Marcin Ociepa właśnie za postulował powołanie specjalnej agencji do spraw dezinformacji szczegóły na razie tego pomysłu brak, ale można się domyśleć, że zapewne chodzi z 1 stanowczo wzięcie walkę z Info także sił wojskowych, a z drugiej no cóż pewnie też kilka ciepłych politycznych etatów do obsadzenia znowu trochę narzekamy na prawdę nie narzekanie tutaj chodzi tylko taki racjonalny ogląd to co warto, a co niekoniecznie w kwestii koordynacji walki z dezinformacją, bo my już mamy odpowiedzialny za to instytucje czas to jasno powiedzieć od strony badawczej taki naukowej takie prokonsumenckie atomy NASK, a od strony analizy zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa oraz interwencji w tych sprawach no tego jest Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego ja mam ogromną nadzieję, że ABW teraz w związku z wojną Ukrainie rzeczywiście są większe nakłady ludzkiej większe nakłady finansowe na to, żeby za dezinformację zabrać tak na grubo nie no bo w Przemyślu widzieliśmy, jakie mogą być efekty tych działań dezinformacyjnych na szczęście nie doszło też po potężnych rozruchów, ale to były podstawy do tego, żeby doszło do do eskalacji fizycznej wręcz, a o tym, że faktycznie ruszyło się i o tym jak ruszyło w tych sprawach mówi nam sekretarz KPRM oraz pełnomocnik premiera do spraw cyberbezpieczeństwa minister Janusz Cieszyński udało Olsza tu struktury, choć prace zespołu Hurts całą informacjom co tydzień od tej, która aż do ważnych osób Bastian zresztą temat jest w ulewnym część kończy wątków, jeżeli chodzi o uchwałą to służy dziękuję reakcja stoczyła o Ukrainie w szczególności od nich dzieje może w związku z tą dziękuję czy w tym Polski o uruchomieniu uchodźców, bo wokół tego zauważyć projektowi informacja to bardzo im się kręci myślę, że ułożeni toż samo kosz tu Tomato współpraca odholowano żeśmy tutaj pan ostatnie to sytuacja naprawdę wyjątkowa i wydaje się, że waszym działaniu stosujemy aż pan tak latarnia mu okazujemy, że w pogotowiu na aut wyłącznością już takie dziedziny polityki i kim ścieku nie mamy tutaj rozpatrzone chciał mnie oceniać panią publicznych rząd w obliczu, o czym kryzysu ludziom, że na kraje europejskie jak pan podobno łąki funk temat ba to miasto także o tym, choć potajemne mi rad liczymy na to, że nasze argumenty kończąc przemowę do decydentów wciąż w korporacjach nie głos panu możliwości chociażby korzystania z danych którymi ta silnik dysponujący bardzo łączą 10, czyli Zobacz znowu nam się wszystko sprowadza do 2 aspektów platform cyfrowych oraz edukacji wspomnianej wcześniej BigTech rzeczywiście najwyższa pora, bo skończyły udawaniem, że nie wiedzą, o co idzie gra Ministerstwo Edukacji Narodowej powinno skończyć udawaniem zrobi reformy edukacji nie, uwzględniając kwestie edukacji medialnej Platforma rzeczywiście coś rusza, choć nie jest to jakiś wielki skok z rzeczy na plus ci, kto faktycznie zaczął współdziałać z władzami lokalnymi reaguje na zgłoszenia i im usłyszeliśmy od kilku ważnych urzędników, że reaguje bardzo sprawnie Google ustami swojego prezesa no son Arapi Czaja na Fest 2 spotkaniu z premierem Morawieckim ogłosił, że zainwestuje 10 000 000USD walkę z dezinformacją w tym dofinansowanie grup w bród fakt hakerów, ale też mało i o tym wszyscy mówią, że to jest, że wszyscy głośno mówi, że to za mało bo, choć od wybuchu wojny Ukrainie minął dobrze ponad miesiąc no to tak Twitter wciąż nie wprowadził w języku polskim do etyki prostej opcji jak zgłaszanie potencjalnie niebezpiecznych treści jako dezinformacyjnych nie możemy tego znaczyć co więcej właśnie okazało, że meta bardziej była zajęta walką z tik tokiem niż walką z informacją nie poczuła specjalną firmę medialną kampanię medialną, która miała na celu zdyskredytowanie tej swojej konkurencji na rynku amerykańskim a jakby tego było mało tu Verge właśnie doniósł, że firma cukry Berga to jest po prostu hit od pół roku miał nie naprawiono usterkę, która powodowała, że ma zmniejszać zasięgi kąt ocenianych przez nas zewnętrznych fakt czeka arów jako wielokrotni przestępcy dezinformacyjnej to algorytm dodatkowo te konta podbiją i planują dystrybucji postów i tu tak, że liczba wyświetleń rosła o około 30% w całym świecie, ale wiadomo, że przecież technologią co mogą biegaczki nie biegaczki jak bardzo biegaczki są to nasze BIK dachem mówi nam minister Cieszyński ostrożnie patrzą widać, że nie jest zainteresowany tym tematem nad własnym stanie, a ruchy po prostu nie są, oświadczając szybciej zaczyna ona o, jeżeli chodzi o zwiększeniu zasobów przeznaczonych dla własnej analizie zgłoszę, bo czasem bywa już raz tak, że to jest coś co wymaga rekrutacji szkolenia znając słowa prawica szkołę znam to są dzielą nas tak dobrą stronę łącznie szansą, że takie kwestie rasę kolor komin ma być zwiększenie Obsza natomiast uważam to co porządną dostępną od ręki to jest postęp dodano dostęp do informacji, które pozwalałyby użyła pływać po to, hale w różnych formach czy nie mamy jeszcze rury są poważnie zagrożona, a Moskwą oraz co dla od postawy chodzą zostaw też niezła bardzo, że to, że tak ścięła, ponieważ czas Claude nie uważam, żeby to było coś co taj administrację szkodę co człowiek notką istotą ochrona natomiast bardzo mocno pomaga w tym, że mecz przewidywać co się będzie działo to raczej w ciągu najbliższych 20 stałości dostaw, choć to jest bardzo ważne mówi minister Cieszyński, żeby mieć takie narzędzia nie tylko do reagowania już post factum tylko, żeby przewidywać co może się wydarzyć w najbliższej przyszłości i to się też wieś z tego co wiem pojawia praca właśnie nas ku w ramach tego przygotowywania tego tego nowego regulaminu ułatwienie fach czeka ROM ułatwienie dziennikarzem i analitykom dostępu do informacji ze strony Wiktorów jest kluczowa tak samo jak kluczowe w ogóle jest zrozumienie procesu właśnie dezinformacyjnych tych mechanizmów dezinformacyjnych by faktycznie zacząć tę chorobę trochę leczyć tak to co mówiliśmy w ostatnim odcinku samo zgłaszanie trolli można, ale to jest takie też zostać ustalana plasterek no właśnie, bo dzisiaj no bardzo dużo czasu poświęciliśmy na omawianie technik narracji i na sprawdzenie co dzieje się z walką z informacją, ale jest to co jest kluczowe ważne, bo jak spojrzymy na historię świata ostatnich kilku lat weźmy z łącznie kilka lat ze świadomością tego jak agresywne i aktywne są rosyjskie działania w sieci może się okazać, że w ciągu ostatniej dekady nie było ważnego zdarzenia, na które nie wpłynęli albo nie próbowali wpłynąć Rosjanie taki mamy konkretne dowody tak to znaczy z tych ostatnich lat Brexit wybory Clinton versus Trump referendum w Hiszpanii Katalonii oczywiście kolejne wybory też w Polsce, więc nie ma roku, żeby coś nie zadziało podczas przygotowywania się do tego odcinka miałam cały czas pamięci seria Homeland, który przez lata był no znakomitym komentarzem do takich najważniejszych wydarzenie na świecie, który cały sezon właściwie po poświęcił temu jak Rosjanie wpływają na politykę w tym wypadku oczywiście stany Zjednoczonych i jestem taka scena, która szczególnie utkwiła w pamięci, gdy amerykański senator, który przez uwaga będzie taki malutki spojler, więc jeżeli państwo nie oglądali bardzo polecam to zasłaniamy się także musimy ruszyć i futra minutki jest to taka przejmująca scena jak senator, który przez cały sezon prowadzi dochodzenie przeciwko urzędującej pani prezydent dowiaduje się, że cały czas nieświadomie powtarza rosyjską narrację w ten sposób stał się właśnie tym pożytecznym idiotą, o którym o, którym mówiło się na to bardzo ciekawe, o czym mówić, bo zobaczy niektórzy polscy publicyści czy politycy też ostatnio zaczęli odkrywać, że mniej lub bardziej świadomą popadali w takie racje i też przeżywają szok poznawczy tak mam nadzieję, że szok poznawczy przerodzi się coś dłuższego i ja bym to jeszcze chciał dodać, że chwała za to, że sobie uświadamiają, bo jesteście zbyt wiele osób, które notkę w błędzie, ale może rzeczywiście jest jakiś pozytywny aspekt tego wszystkiego co się dzieje i następuje poprawa to poprawę widzi i zauważa chociażby Cholewa demagogii, który ma długie doświadczenie tak jak wymaga obserwacji właśnie tego jak funkcjonuje ta rosyjska dezinformacja to są wnioski pierwszy wniosek którymi się na synu i potem jak jako jako społeczeństwa radzimy sobie z dezinformacją jest taki, że zauważam poprawę wśród użytkowników internetu co jest sporą odmianą w kontekście tego jak ta dezinformacja funkcjonowała w czasie pandemii covid-19, bo tam jednak, nawet jeżeli fajki trafiały to duża liczba komentujących tym nie nie próbowała zachować takiego tego ziarna niepewności co na pewno, że dane to jest wejście właściwie dnia w przypadku dezinformacji dotyczącej wojny Ukrainie coraz częściej widzę samych użytkowników mediów społecznościowych zwracających uwagę, że coś strajkiem, że nie ma daty publikacji, że nie pojawiają się informacje, które świadczyłyby o tym, że dana informacja jest prawdziwe czy nie, czyli w pewnym sensie ta długo tłoczona na podstawowym poziomie edukacja na temat odczytu informacji wydaje się, że przynosi jakiś skutek nie powiem, że od razu to naprawić całe społeczeństwo, ale przynajmniej już zaczyna przynajmniej moim skromnym analitycznym okiem coś drga, acz mam nadzieję, że dobrą stronę i że to nie jest to nie jest tylko taki taki krótki błysk i faktycznie coś się zmienia zmienia się mocno plus my też mocno liczymy, że nie zgaśnie jak biały karzeł, szczególnie że może też być jeszcze 1 bardzo ważny taki skutek uboczny walki z dezinformacją, czyli powrót do sprawdzonych źródeł informacji, jakimi są profesjonalne jakościowe media oczywiście, o ile także one zainwestują i zawalczą o to, żeby być no godnymi źródłami informacji i odzyskać za zaufanie ludzi no i są na to metody są na to metody oczywiście oprócz starań o jakość treści jakość informacji powinny wreszcie się też pojawić w Polsce większe starania o stosowanie takich mechanizmów, które potwierdzają rzetelność pracy w mediach wyraźne podawanie źródła swoich informacji w internacie niż tankowanie do tych źródeł podpisywanie autora podpisywanie zdjęć podawanie dat oznaczanie ewentualnych zmian w materiale, do których doszło po publikacji wszystko to powoduje, że czytelnik odbiorca słuchacz jest bardziej świadomy tego co się zadziało mą odbudowujemy zaufanie na takim poziomie takim kolorowym i moje osobiste marzenie jak bardzo chciała, żebyśmy w Polsce zaczęli zatrudniać fakt hakerów nie w organizacjach oczekujących takich jak domagał tam oczywiście Super one funkcjonują tylko fakt czeka w mediach w tym przywoływać Holland to ja przywołam inny polityczny serial, gdy Good Life znakomity znakomity znakomity, chociaż wydawać by się mogło, że zwykła procedura, ale bardzo Otóż to stary Sojusz ponad dekadę temu zaczął nadawanie, ale bardzo państwu polecamy w tym serialu taki wątek zrobienie wywiadu z jednym z polityków dosyć ważnych polityków i kiedy ten wywiad trafił do redaktora redaktor dokonuje fakt czy kingu wywiadu to znaczy dzwoni do ludzi z otoczenia tego polityka albo wspomnianych w wywiadzie sprawdza fakty wywiad co może jeszcze podkreślę, bo zasady w mediach mamy takie zaufanie, że ktoś udziela wywiadu to jest co cytowane i trochę on ponosi odpowiedzialność za swoje słowa, a tutaj, proszę bardzo, jest uruchomiony dodatkowy mechanizm nie po to, żeby zmienić czy słowo w wywiadzie tylko, żeby co najwyżej na nie jakąś ratę komentarz to są wspaniałe standardy świetnie by było, żebyśmy zaczęły pływać już w Polsce i standardy i fundusze na standardy ja temu marzenie bardzo przyklaskuje, ale prywatnie muszę przyznać, że wrzucam je kategorię porno dla dziennikarzy tak na równi z filmami o dziennikarzach, którzy przez pół roku uchodzą za jakimś tematem nie mają, więc czas żadnych dyżurów nie piszą żadnych innych tekstów skupiają się wyłącznie znajdą śledcze, a wielkim śledztwie tak natomiast no oczywiście byłoby miło, gdyby taka, gdyby taka funkcja pojawiła albo przechodzących realizowano ona jest realizowana co oczywiście wymagałoby no tak do pieniędzy tak naprawdę w radach, ale wiesz, gdyby jeszcze poziom niżej no to tak jak w wielu mediach nie ma obecnie korekty i redaktorów no to przydałoby się, że muzyczny redaktor był, który jest taką pierwszą furtką sprawdzającą czy w tekście naprawdę wszystko jest tutaj aż pochwalę jeśli tak rzadko kto odwołuje do swojej pracy w sensie swojej pracy poza podcastami, ale w magazynie spidersweb podpisujemy redaktorów wyraźnie wskazujemy też odpowiedzialna za redakcję materiału to jest specjalny zabieg właśnie mając też na celu wzbudzenie dodatkowego zaufania w czytelniku i też pokazania, kto pracował nad materiałem my wyborczej nie podpisujemy natomiast za, ale są redaktorzy każdym tekstem pracuje sztab ludzi, ale póki co każdemu, kto chciałby na własną rękę zmierzyć się z dezinformacją pozostaje dość bolesny i uciążliwe proces, który polega na weryfikację informacji na własną rękę, czyli na korzystanie z wtyczek do przeglądarek albo porównywanie informacji wielu źródłach albo na sprawdzaniu, kiedy zostało wykonane dane zdjęcie z portalu społecznościowego to, żeby się były złośliwe i nie jesteśmy, ale w to powiedziałyśmy, że skutecznym sposobem walki z dezinformacją jest takie włączenie myślenia, czyli zrealizowania no trochę tego mokrego snu wszystkich antyszczepionkowców pogorzelców, ale we właściwy oczywiście sposób, czyli nie poprzeć poprzez odrzucanie mediów głównego nurtu i do takich jednak nie oszukujmy się już uznanych prawd tylko poprzez krytyczne podchodzenie do informacji, które widzimy w mediach społecznościowych, zwłaszcza tych, które epatują emocjami grają na naszych przeróżnych szczególnie narodowych lękach, a na zakończenie przypominamy, że nasz podcast jest dostępny na tokfm aplikacja TOK FM we wszystkich podcast owych platformach oraz na YouTubie naszą wydawczyni jest Marzena Bielecka, a za najlepszą jakość dźwięku odpowiada tam gepard, czyli Bartosz Dąbrowski zapraszamy do odkrywania, jeżeli wam się Szanowni Państwo podobało, toteż będziemy wdzięczne za wystawienie oceny najlepiej 5 gwiazdek w pisano do nas z opiniami uwagami jak zawsze w opisie tego odcinka umieścimy linki do źródeł do książek do seriali, które wspominaliśmy, ale także do serwisów hostingowych nie tylko tych, które cytowaliśmy tych, które uważamy za najbardziej nie uznano takie godne polecenia Piszcie do nas w mediach społecznościowych oraz te historie małpa TOK kropkę FM do zgłoszenia dziękujemy też historię Sylwia Czubkowska Joanna Sosnowska Zwiń «

12# Rosyjska dezinformacja, czyli świat bez skrupułów i moralności. Odcinek, od którego rozboli cię głowa

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: TECHSTORIE

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 18:00

Najnowsze Podcasty

"Wszędzie tam, gdzie jest kobieta, to jest pomniejszana"

"Jesteśmy o krok od wygrania z PiS-em, ale potrzeba mobilizacji"

RPP znów obniża stopy - przedwczesne otwieranie korków od szampana? Inflacja będzie przez to dłuższa?

Normalsi, lokaliści, samotnicy ... – jak dzielą się Polacy? I czy coś nas łączy? [badanie]

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL