"Hiroszima 1945. Historia atomowego ataku, który zmienił świat"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Maciej Zakrocki przedstawia Maciej Zakrocki dobry wieczór w czwartek 7kwietnia witają państwa, a także Małgorzata wołyńska wydawczyni Krzysztof Lisiewicz realizator szykują tematu do dzisiejszej audycji przypomnę w czwartki to coś ciekawego w historii świata postanowiłem skorzystać ze znakomitej książki, jaką niedawno czytałem pt. Hiroszima 1945 historia atomowego ataku, który zmienił świat i autorem jest Kris olej amerykański dziennikarz telewizyjny uważane za jednego z Rozwiń » najbardziej godnych zaufania tzw. Angkor memów w stanach Zjednoczonych pracował dla CBS ABC NBC czy Jemenu to jego wybrano to moderować finałowej debaty Donald Trump Hillary Clinton w 2016 roku na liście swoich rozmówców ma też Władimira Putina książkę pomógł pisać mieć łańcuch co dla porządku dodaje i akcja zaczyna się dokładnie 77 lat temu 12kwietnia, kiedy to Harry Truman dowiaduje się o śmierci prezydenta Roosevelta i raptem zostaje prezydentem Stanów zjednoczonych dopiero wtedy dowiaduje się, mimo że był wiceprezydentem, że od 3 lat Ameryka za olbrzymie pieniądze prowadzi program Manhattan, którego celem jest budowa bomby atomowej to doskonały dowód w jakiej tajemnicy trzymany był ten program i teraz to Harry Truman ma zdecydować o użyciu najstraszniejszej broni, jaką posiadł człowiek właśnie w działaniach wojennych ktoś spyta czy to dobry pomysł na audycję na ten temat dzisiaj czy nie jest to dokładanie nam wszystkim lęku, bo przecież obok toczy się wojna i raz na jakiś czas pojawia się pytanie czy nie dojdzie w niej do użycia broni masowej zagłady mam nadzieję że, że nie dokładam stresu, a może nawet odwrotnie w audycji z pewnością pojawi się wątek paradoksalnej gwarancji na pokój, jaką przyniósł potencjał nuklearny świata to przecież ze świadomości całkowitego zniszczenia ziemi przy pomocy tej broni nigdy poza Hiroszima Nagasaki nikt nie zdecydował się użyć tej broni podczas wojny, a zatem zapraszam na jak sądzę ciekawą historię i jednak wierzy nie budzącą dodatkowego niepokoju Maciej Zakrocki przedstawia jest z nami anonsowany gość pan Łukasz Sojka autor książek historycznych takich jak Skrzydlata Husaria historia polskich lotników bombowych czy zatopić trzecią rzeszą dobry wieczór dobry wieczór, ale będziemy rozmawiać, o czym też żonę schowałem w książce Hiroszima 1945 historia atomowego ataku, który zmienił świat autora właśnie 2 autorów, choć Kris, ale jest jest tutaj autorem głównym wspomagał go mieć Wajs w do właściwie chyba zaczęlibyśmy naszą opowieść, bo to jest strasznie ciekawi w tej książce pokazane jak i do pewnej nieoczekiwane wydarzenia zmieniają nie tylko może losy świata, ale też losy poszczególnych osób książka zaczyna się 12kwietnia czterdziestego piątego roku można powiedzieć za chwilę będziemy mieli taką rocznicę tego tego wydarzenia chodzi o to, że wiceprezydent Truman, który tam sobie spokojnie funkcjonował jako wiceprezydent u boku wielkiego et prezydenta Roosevelta i no właśnie dziś tam jest na jakimś spotkaniu tego 12kwietnia i dostaje telefon, że ma pojechać do białego domu, bo jest ważna sprawa przyjeżdża przy drzwiach frontowych wiceprezydenta powoli po po Witalij Woźni, którzy zabrali jego kapelusz zaprowadzili go do niewielkich wyłożonej dębową boazerią windy prezydenckiej pierwsza dama Eleanor Roosevelt czekała na niego w swoim gabinecie na piętrze wraz z córką Anną i zięciem ppłk. Johnem de ingerencji obie kobiety były ubrane na czarno pierwsza dama podeszła do Trumana położyła dłoń na jego ramieniu powiedział Harry prezydent nie żyje to oczywiście fragment tej książki, który zaczyna całą opowieść od tego momentu nieoczekiwanie małym bardzo doświadczeniem w sprawach międzynarodowych prezydent naszych wiceprezydent Truman no z wieży został prezydentem i cała sprawa zakończenia wojny spada na jego barki trudna sprawa dla Ameryki, która przez co były wyjątkowe jak wiemy w tym państwie przez tyle kadencji jest z prezydentem Rooseveltem to on prowadził wojnę to on spotykał się wielkimi tego świata, a teraz samej końcówce na niecały miesiąc przed zakończeniem wojny w Europie prezydent Roosevelt umiera jak pan ocenia ten ten ten moment w życiu i Trumana i Ameryki to bardzo dobrą na rozpoczęcie książki to jest taki i taki filmowy zabieg można wypowiedzieć, ponieważ nie mamy jakiegoś długiego wstępu, ponieważ wiadomo, że to cała historia bombardowania atomowego pierwszym jego PS historia pro programu Manhattan w ogóle historia odkryć związanych z energią jądrową, która jest dużo dłuższa niż ten punkt, którym toczy się leczono pana takie może być zawiązanie akcji, którą dzieje się coś dramatycznego montują właśnie z sytuacją, która zmienia losy samego regulowana, który był takim fajnym politykiem, ale nie był gwiazdą polityki to zresztą większość pokazanym, żeby to polityk, który właściwie sam, bo nigdy nie próbował zostać prezydentem Stanów zjednoczonych i nagle by się stało także w innych okolicznościach na dodatek zostałbym prezydentem jako następca różnie można oceniać Roosevelta, ale trudno tutaj mówić tego, że była to wielka osobowość, ale też osobowość kontrowersyjna, ponieważ wiemy, jakie kontrowersje budził Roosevelt swoją swoim wsparciu podłączenia Stanów zjednoczonych do wojny co nie wszystkim podobało to jest raz druga sprawa jest taka, że to trzecia kadencja uważam też nie była często przez Amerykanów zostało jednogłośnie przyjęte z aprobatą, ponieważ jest tego co pamiętam chyba nawet właśnie pod wpływem sytuacji, które już trzeci został prezydent został wzięty prawdzie nie można sprawować urzędu dłużej niż kadencję, ponieważ wcześniej był taki zwyczaj, który we właściwy złamał można powiedzieć po okolicznościach jakich się stało była wojna, więc też pewna ciągłość umów z powodu biologiczne i tym bardziej plac dramatyczna sytuacja dla Truman, który jako wiceprezydent, owszem, uczestniczył w tej chwały wojennej przygotowania tej całej też działania już po drugiej wojny światowej, czyli konferencja związanych z prowadzeniem wojny natomiast no jednak nie był wtajemniczony we wszystko co był wtajemniczony prezydent Roosevelt i właśnie bardzo jest ciekawy moment, którym właśnie pan, że Truman dowiaduje się w ogóle istnieniu projektu Manhattan, którym wcześniej nie miał pojęcia, ponieważ był to projekt tak tajny, że wiedział o nim bardzo wąska grupa osób, a wśród, których znajdował się właśnie prezydent Stanów zjednoczonych, ale już nie widzę to rzeczywiście jest niezwykłe, że to teoretycznie druga osoba w państwie nic nie wie o takim projekcie, który przecież realizowany jest już od kilku lat na co też w sumie dobrze mówi o taki powiedziałbym odpowiedzialności tych osób z najbliższego kręgu prezydenta Roosevelta, że to nie wyciekło z książki dowiadujemy się, że tak dobrą sprawę dopiero 25kwietnia, a więc no w 13 dni od momentu, kiedy Harry Truman został zaprzysiężony na prezydent Stanów zjednoczonych w gabinecie owalnym sekretarz wojny Henry Simson przedstawił prezydentowi taką notatkę w formie maszynopisu i tam m.in. było zdanie w ciągu 4 miesięcy najprawdopodobniej ukończył budowę najstraszniejszej broni w dziejach ludzkości 1 bomba wystarczy by zniszczyć całe miasto no to nie to rzeczywiście takiego gościa, który zostaje prezydentem wierzę on de facto będzie musiał podejmować dalsze decyzje związane z użyciem broni to na pewno jest dodatkowe dodatkowe obciążenia to może teraz dobry moment, żeby powiedzieć właśnie trochę historii tego programu Manhattan no właśnie przy okazji jeszcze, uświadamiając że, że on funkcjonuje od lat, a wiceprezydent tego kraju nic o tym nie wie co to był projekt ma lat ten projekt nadal był były wszystkie właściwe działania związane z gry ze stworzeniem broni jądrowej stany Zjednoczonych to jest może ja bardziej bowiem o tym, żeby książka nie może jej we mnie jak tylko mówi nie podarować nie zdradzać wiele same książki jest bowiem przeszkody się wydarzyło przed projektem ma pan jeszcze, ale co z nim jest ściśle powiązane nie można o tym właściwe, że taki projekt, aby jak miejsce, że był amerykański wysiłek zmierzający do uzyskania broni jądrowej lub odurzenia wszyscy wiemy, ale jest taka, jaka część jak i popularnej wiedzy historycznej natomiast jej nie osób wie, że progu drugiej wojny światowej tuż po wybuchu najbardziej zaawansowaną pracę, żeby broń jądrową wprowadzili Brytyjczycy, którzy znaleźli się pod ścianą i do których pływali wszyscy naukowcy z kraju kupowanych jest Miss Francji Polski również, a także Niemiec, ponieważ Niemcy, którzy byli potęgą fizyczną w dwudziestoleciu międzywojennym no, jakby nie było tu się na tamtejszych uniwersytetach bardzo wielu odkryć dokonano za sprawą właściwie można powiedzieć antysemickich obsesji Hitlera zostały pozbawione po pierwsze, bo takiego pierwszego garnituru na osobie zdrowych po drugie, pojawi się w ogóle taki dosyć kuriozalny prąd w Niemczech, który nazywał się Wojciech Pyzik, który został stworzony przez aryjską albo, którzy uważali, że program płatności w ogóle wszystkie w tej odkrycia fizyczne dokonany przez Einsteina czy zaborach czy innych fizyków, którzy byli pochodzenia Żydami nie mogą być prawidłowe osoby odpowiedział dokonane przez rzekł, więc opozycji do ani Steina czy Bora i postaw fizyka aryjska jak wiemy nauce tutaj kwestia narodowości wyznania nie ma wielkiego otoczenia i tutaj kluby stworzenia opozycyjnej fizyki tylko podaż była jej stan musiało się skończyć z planem podanie, a tak się skończyły, a właściwie chyba jedyną osobą, która wtedy dostrzegała beznadzieję tego całego konceptu był normalny Eisenberg, który później został szefem niemieckiego programu jądrowego Rey, który do tego stopnia w pewnym momencie znalazł się propozycji do tego takiego ideologiczne naukowego prądu funkcjonował w Niemczech był nazywany białym, żeby przez niektórych niemieckich obozów na końcu nawet tym najbardziej ideologicznie pań i zagorzali naziści będącą bardzo zorientowali się, że jednak aryjską fizyką daleko się niepotrzebne Hayden Berry został szefem programu atomowego, który nie zakończył się na szczęście z sukcesami tutaj też jest ciekawa historia myślę, że barda 1 książki no właśnie po, dlaczego program chcę się nie zakończył są razem już po wojnie twierdzi rząd drogę zabudował, ponieważ zdawał sobie sprawę z tego straszne jest to broń i nie chciał, żeby naziści pośredni jest taka słynna rozmowa pomiędzy państwem energii ani symbolem, kiedy pojechał do niego dodanie już wówczas pod niemiecką okupacją nie do końca znamy szczegóły tej rozmowy wiemy tylko, że Eisenberg wrócił do Niemiec ani sporo został bardzo bardzo krótkim czasie później przerzucone do Szwecji są zapakowane do Wielkiej Brytanii niż, gdzie m.in. stał się bardzo silnym adwokatem tego, żeby jak stworzyć swoją broń jądrową my tutaj są takie jest racji 1 jest taka, że Eisenberg pojechał go ostrzec przed tworzeniem takich projektów górą zdobycz, że zagrać muszą zrobić to pierwsi druga narracja jest taka, że Eisenberg niespecjalnie radził sobie z pewnymi problemami teoretycznymi czuję od swego kolegi naukowca, który jeszcze wówczas nie został osiągnięty miałby żydowskimi sankcjami niemieckimi pytani po to, żeby zajrzeć do współpracy i żeby pomógł rozwiązać właśnie pewne problemy teoretyczne i no, która wersja prawdziwa prawdopodobnie dowiemy się inny zgłasza, że w przypadku co się działo później w Niemczech można powiedzieć, że potwierdza obie Niemcy do końca nie sposób i obronie, bo możliwości cały ten ten koncept Heisenberga opierał się nie tyle na stworzeniu bomby atomowej spojrzeć niestabilnego reaktora, który wybuchnie w pewnym momencie, a jak pokazało doświadczenie projektu Manhattan byłaby ślepa uliczka jest oczywiście możemy interpretować w ten sposób rząd po prostu wiedział jak to zrobić albo, że praktycznie sam budował cały ten projekt nie chcą, żeby to naziści pierwszy posiadanie broni weszli już tak bardzo dużym skrócie przejdę do tego co się wydarzyło w wielkiej Brytanii, czyli do projektu programu newsroom Alois, który był brytyjskim programem tworzenia broni jądrowej właśnie pod auspicjami brytyjskiego rządu, ale bardzo międzynarodowej obsadzie można powiedzieć ten program stał się jednym z elementów państw porozumień Brytyjsko amerykańskich jeszcze w czasach, kiedy amerykański neutralności i kiedy właśnie projekty bardzo potrzebowali pozyskać ze Stanów zjednoczonych zaopatrzenie broń w zamian za to zdecydowali się na przekazanie Amerykanom swoich wszystkich by zdobyć nowych gości z całego projekt ten projekt klub, ale sprzed w skład programu Manhattan, stając się takim jego można powiedzieć zaczątkiem ważną częścią co ciekawe politycy po drugiej wojny światowej nie dostaje od Amerykanów w wyniku programu bank, a to przecież zarabiać mieć własny program jądrowy także tutaj, toteż dużo mówi o tej trudnej sojuszniczych relacji pomiędzy wielką Brytanią stanowi czyn, choć nie wykluczone to oczywiście jest teraz tylko moja hipoteza, że pojawiające się coraz bardziej wyraźnie informację o tym, że brytyjskie władze najwyższe być może mają w swoich szeregach kretów Ross radzieckich może to też było z tym związane z ciał nie zmienia faktu, że również w projekcie Manhattan takie postaci się znalazły no ale ale do tego jeszcze może na chwilę wrócimy natomiast wydaje, że warto z tego wątku, który pan opisał w poruszyć kolejne powiązany, dlatego że również w stanach Zjednoczonych takich obaw co do tego czy jest sens olbrzymie pieniądze wydawać na projekt, który wcale nie musi zakończyć się sukcesem ta dyskusja się też tam toczyła się pojawią również postać przez pana wspomniana Alberta Einsteina jako jednego z tych, którzy właśnie swoim autorytetem, podpisując słynny list do prezydenta no przestrzegali, że nie wolno lekceważyć takich sygnałów właśnie, że tam tej broni Niemcy nie zbudują też należy zrobić wszystko, aby ich uprzedzić później ci sami ludzie, którzy najpierw optowali przynajmniej niektórzy z nich właśnie za tym, żeby ten projekt rozwijać zaczęli mieć coraz bardziej poważne dylematy, widząc czy mając coraz większą wiedzę, że po prostu tworzy się broni masowego rażenia i jak chociażby mówił wspomniany już dzisiaj z tym sąd to to był potwór Frankensteina tak jak i jak to jak to nazywał wartą od tych chyba dylematach 2 słowa powiedzieć nie tylko, dlatego że są też ciekawie w tej książce opisane, ale orzekł, że to zawsze sprawna coś coś coś takiego że trzeba by było wyważyć nie tylko dla polityków, którzy ostatecznie podejmowali decyzji, ale właśnie również z punktu widzenia no tej porze górnolotne słowo moralności naukowców to właśnie, jeżeli w, jaki sposób tutaj można by powiedzieć tę książkę czy nasze różniła od pośród innych publikacji na temat pierwszymi, których nie brakuje jak nie było to chyba jest praktycznie pierwsza książka, która taki dosyć drobiazgowy sposób analizuje ten proces decyzyjny, który doprowadził do zwrócenia bomb jądrowych Japonia, ale też właśnie te wszystkie dylematy z oper pan powiedział związanych tutaj z tym, że naukowcy zdają sobie sprawę z tego jak potężną broń tworzą trzeba przyznać również politycy zdawali sobie sprawę z tego, że jest coś to to pod względem moralnym jest bronią obosieczną bardzo ciekawie opisane napięcia pomiędzy wojskowymi naukowcami, ponieważ projekt Manhattan no był złożony jak Strug światy, które są od siebie pod wieloma względami odległe, ponieważ z jego strony była to część wojskowa bardzo ściśle otoczona tajemnicą do tych wszystkich, jakie paranoje związany jest by wojsko tajnością pan był obecny do bólu, chociaż nie zapobiegły wyciekowi informacji tak naprawdę, bo jak wspomnieliśmy to badanie ma pan byli sowieccy szpiedzy których, którzy do informacji czy praca i związku Radzieckiego, a z drugiej strony mieliśmy naukowców, którzy byli naukowcami krytykami i bardzo często właśnie takim i Burnos tymi duchami sam już tak w gruncie można to nie uczestniczył, ale tak jak pan wspomniał podpisał list i no myślę, że jego klub bardzo dużo tutaj znaczy, ponieważ wtedy niekwestionowanym autorytetem już o tym opinię i jednego z najwybitniejszych naukowców w historii ludzkości od samego początku właściwie ta broń nie była tworzona przynajmniej z perspektywy naukowców, dlatego że oni chcieli, żeby ktoś broń posiadał tylko właściwie była tworzona pod taką presję, że to wolny świat powinien posiąść tę broń wcześniej osiągają naziści i letnim im bardziej propan się realna perspektywa tego, że to był bardzo nowe działa i większy pojawiają się wątpliwości zresztą takiego pisma naukowego punktu widzenia właściwie budowa tej bomby jądrowej wtedy była taką rosyjską ruletką troszeczkę, ponieważ istniało spore ryzyko, że wszystko się nie uda, ponieważ naukowcy wtedy jeszcze nie dysponował inny przykład komputerami takiej mocy obliczeniowej, jaką mają teraz pan bardzo wielu rzeczy nie udało się symulować powstanie bomby jądrowej, bo taki wielki praktycznym testem teorii Einsteina m.in. i które niekoniecznie musiało się sprawdzić to jest 1 kwestia rzeczywiście mógł się okazać, że nagle miliony dolarów zostaną kupione czy w ogóle nie działa, ale z drugiej strony np. część banków, bo obawiała się pisze istnieje ryzyko, że nawet próbny wybuch jądrowy spowoduje, że reakcja łańcuchowa rozprzestrzenić poza Bombaj powoduje, że ziemia zamieni się gwiazdy np. do będzie oznaczało koniec ludzkości będąca doszli do wniosku, że ryzyko jest na tyle niewielkie i Primark znany warto jednak spróbować a, że to wszystko w tej książce gdzieś tam jest obecne i są opisane np. te próby wywarcia presji przez naukowców na decydentach, żeby broń została użyta przeciwko cywilom na potrzeby tylko i nastąpiło dziś demonstracyjnej i zaprezentować działania dzięki bardzo drobiazgowo jest dotyczą te pokazane jest bardzo ciekawą perspektywą to ja myślę, że jeszcze może, żeby słuchać uświadomić właśnie jak jak ciekawa to to zupełnie może panowie po środki z krótkimi fragmentami, bo to co jest też interesujące to, że te podziały na zwolenników użycia i przeciwników w środowisku naukowym to jest jedno, ale też były takie podziały w środowisku polityków i takie podziały były też środowisku wojskowych no dość powiedzieć, że takie postaci, które przecież są ikonami drugiej wojny światowej jak np. o czym w książce możemy przeczytać generał także macarthur, a więc dowódca sił zbrojnych na całym tym obszarze na tym teatrze wojennym na Pacyfiku uważał, że klęska Japonii jest nieunikniona posłużenie się niszczycielski nową bronią byłoby nierozsądne i inny bohater drugiej wojny światowej, która właśnie już dobiegała końca gen. Dwight Eisenhower, a więc dowódca naczelny sił alianckich w Europie wysuwał podobny argument, więc tutaj właśnie pokazany jest ten podział wśród wojskowych dalej trochę, próbując przeciwstawiać tym opinią jednocześnie szukać argumentów również dla prezydenta za decyzją użycia tej tej nowej broni były robione specjalnie na na użytek właśnie tych argumentów różnego rodzaju analizy wynikające ze strat, jakie wojska amerykańskie ponosiły w tym dotychczasowym powiedzmy konwencjonalnym systemie wojny z Japonią żołnierze amerykańscy przybliżają się do głównych zysk wysp japońskich myślę tzw. koncepcji żabich skoków, a więc, przeskakując właśnie z 1 wyspy japońskie na kolejną do ich np. po prezydent Truman poprosił szefa sztabu o oszacowanie liczby ofiar no i ciężej się sztabu admirał nie wymaga jego nazwisko czyta, bo strasznie trudno-li chyba wielka taki przedłużony-li, bo jeszcze Hana końcu zauważył, że wskaźnik strat wśród żołnierzy amerykańskich na Okinawie wyniósł 35% po wypadku ataku na Japonię oznaczałoby 250 000 ludzi i inni przekazywali jeszcze wyższe potencjalne straty sztabowcy gen. Marshalla pokazywani czy dowodzili, że konwencjonalna inwazję na japońskiej wyspy mogłaby spowodować śmierć od 500 000 do 1 000 000 osób, a wojna ciągnęła się może do końca czterdziestego szóstego roku, a może nawet dłużej no i w końcu, kiedy i dalej prezydent zastanawiał się nad nad tymi pomysłami przedstawiono mu kolejne dane w ciągu 3 miesięcy od objęcia przez niego urzędu amerykańskie straty na Pacyfiku sięgnęły niemal połowy tych z poprzednich 3 lat wojny ani 1 japońska jednostka się nie poddawanie przyjaciel mobilizował się zaś do najkrwawszych bitwę ze wszystkich, aby odeprzeć inwazję Japonii stacjonowały ponad 2 000 000 żołnierzy każdy cywil był uzbrojony wyszkolonym w walce Truman powiedział później stwierdziłem rzecz 250 000 naszych młodych mężczyzn jest Warty paru japońskich miast to przepraszam za długi fragment, ale rzeczywiście to jest piszący szalenie ciekawie opisane, bo pokazuje wielowątkowość dylematów prawda od naukowych przez moralne przez polityczne przez militarnej wreszcie ta ta próba właśnie podjęcia decyzji przez prezydenta Stanów zjednoczonych czy mam myśleć o ludzkości jako takiej czy mam przede wszystkim czy Japonii ni również mam przed wszystkim myśleć o życiu żołnierzy amerykańskich to były oczywiście trudne dylematy te książki są bardzo ciekawy sposób pokazane i tym trudniejsza jest bośmy to co budowaliśmy tę książkę to jest to, że one są pokazane w sposób docent, czyli ta książka nie próbuje w tej sprawie też żadnych i nie próbuje pani usprawiedliwiać ataków na Hiroszimę Nagasaki ani potępiać po prostu pokazuje ten proces decyzyjny to jest ważny numer patrząc na to wszystko patrzymy z perspektywy ludzi, którzy wiedzą, że ta wojna się zakończy już chwilę tak naprawdę natomiast Amerykanie nie mieli zegara, który tyka pokazywał, że Japończycy za chwilę kapitulują nie widzieli jak długo jeszcze będą uczyli się z politykami zmagać i dzisiaj często się podnosi taki argument równości była przesądzona interwencja wojsk radzieckich przekroczenie do Mandżurii od bardzo zabiegał jeszcze w uchwale natomiast Stalin wielokrotnie dał też chcą poznać jako człowiek, który takich obietnic, które składa niekoniecznie otrzymuje jeśli się nie opłaca, bo właściwie bardzo podobna sytuacja miała miejsce trzydziesty dziewiątym roku mógł wystawić źle bardzo głos zgłoszenie do Polski, chociaż zobowiązał się do tego wobec Hitlera i od razu czeka rozwój wypadków po prostu właściwie powinien wejść od razu w momencie, w którym Niemcy rozpoczęły pasję na Polskę i pączków zwlekał, obserwując jak się sytuacja rozwinie i licząc drogę na torze, a wiać będzie zdecydowanie zareagują pewnie pani zachodnia Europa pogrąży się, jaki trwającej wojnie on odczekał aż będziemy tutaj wody zgliszcza wkroczyć i nie było gwarancji, żeby sam się nie panie na Pacyfiku tak naprawdę, że Stalin, owszem, deklarował różne rzeczy, bo mógł nawet wysłać do walki włączyli swoje udziały, ale my też mogły prowadzić bardzo ograniczone działania czekają na to, że Amerykanie wykrwawił się na Wyspach japońskich, a szansa, że do tego wytworzenia się dojdzie była bardzo duża bo, jaką pełnią te były były dane uzyskane na podstawie dotychczasowych inwazji na wyspie na Pacyfiku jak do tego dodał jeszcze, że koszty wszystkich danych dotyczących potencjalnych sprawa Gacki, bo chodzi o dane dotyczące strat wśród Japończyków japońskich cywili, bo to jest temat się nieczęsto pojawia, ale nawet, jeżeli sobie zobaczymy filmy kręcone przez reporterów wojennych choćby na Okinawie np. są takie wstrząsające zdjęcia np. widać by z odległej perspektywy ekipy, które jeszcze są utrzymywane przez żołnierzy japońskich, których skaczą po prostu dowody kobiety popełniają samobójstwo, ponieważ japońskie społeczeństwo było o tym się także do planowanej już przez przez propagandę japońską żonie faktycznie woleli wybrać śmierć niewolę, nawet jeżeli byli po prostu Flamini no i wszystko co się działo na Okinawie np. czy rodzinie, bo to lewą lub może wpłynąć do renty tutaj się wydarzy to będzie, które Amerykanie wylądują na Wyspach japoński, zwłaszcza że też wydaje się, że Amerykanie mieli dość dobry wgląd w stroje wśród wojskowych polityków japońskich, ponieważ wiemy, że Amerykanom udało się złamać japońskiej Treli i przechwytywali utrzymywali bardzo wiele lekarz natomiast bardzo ciekawe, ponieważ postawa wojskowych np. którzy wcześniej był dosyć umiarkowani Szkot admirała to JOW-y, które słyną z tego, że był przeciwnikiem w ogóle wojny ze Stanami Zjednoczonymi, ponieważ uważa, że to jest wojna nie do wygrania i starał się zawsze ograniczyć ten płot radykałów armii na pewno był człowiek, który bardzo Amerykanie zbliżali się do wysp japońskich, tym bardziej był zwolennikiem tego, że być wolni walczyć do końca i właśnie też wysuwa postulat, że powinno się utopić amerykańskiej, bo sprawę krwi podczas lądowania po to, żeby jak najlepsze warunki kapitulacji uzyskali urząd brał pod uwagę zwycięstwo tylko zakładał, że do kapitulacji dojdzie wiadomo, że Japończycy chcieli pójść na na tą bezwarunkową kapitulację liczy na to, że udaje się uzyskać jakieś warunki w momencie, który właśnie doprowadzą do paszportu w pracy wariantu, że nie będą zmuszeni do negocjowania i ciekawe to woda był też jednym z tych polskich oficerów, którzy już po ataku na kilo trzyma stwierdzili, że Amerykanie prawdopodobnie mają więcej bo, które mogą rzucić, więc by Japonia powinna przez 20 kilka ataków na miasta nuklearnych dalej prowadzić wojnę do końca tak, żeby właśnie negocjować najlepsze warunki kapitulacji pan, że nawet wśród tych umiarkowanych łóżkowych japońskich i wraz z zapisaniem się wojsk alianckich do macierzystych wyspa zostawał ulegało usztywnieniu i jeżeli Amerykanie mieli klątwę by poszły, a wiele z nich nie o to też wyciągi w tym momencie już taka nadzieja na to, że mieszkańcy muszą na cesarzy np. podjęcie rozmów kapitulacyjnych nos ludzi jest płonna po prostu, ponieważ Japonii już nie było ludzi, którzy chcieli negocjować, a no jak my mówił pan tych właśnie przypadkach samobójstw tylko o to, żeby dostać się do amerykańskiej niewoli misie akurat przypomniała taka historia, której wciąż nie ma, ale swego czasu w ramach moich zadań zajęć zawodowych zajmowałem się też kupowanie filmów dokumentalnych dla potrzeb w TVP do m.in. właśnie taką produkcję pisarską oglądałem, którą zresztą właśnie potem zaproponowałem aby, aby pokazać w Polsce o pilotach kamikadze to też jest właśnie symbol tego fanatyzmu w obronie kraju, ale jedna z historii no jest tam wstrząsająca jest tak późna pora, że mogę to chyba powiedzieć, ponieważ opowiadał tam człowiek, który strasznie chciał zostać kamikadze, ale nowe zasady były takie, że przyjmowano tylko do tych samobójczych oddziałów osoby bez bez bez bez rodziny tak bez no właśnie takich dodatkowych można powiedzieć ewentualnie dylematów i on dzielił ze swoją żoną tymi swoimi myślami, że tak bardzo chciałby właśnie zostać kamikadze, bo uważa, że powinien ojczyzny bronić za wszelką cenę do któregoś dnia jego żona popełniła samobójstwo Iza była ich dzieci po to, żeby został sam i żeby mogły swoje pragnienie obrony ojczyzny spełnić to go siadając dla mnie rewelacja, tym bardziej że właśnie zaraz potem wojna skończyła ją nie zdążył tego swojego marzenia spełnić stracił rodzinę natomiast no jest to przykład, który zawsze pamiętam właśnie pokazujące to fanatyzm wanie Japończyków w tamtym okresie co na pewno też miał właśnie wpływ na amerykańskiej decyzji, tym bardziej że jeszcze 1 sprawa, którą pan doskonale wiem, że zna i warto może ją przywołać, że ci, którzy już po stronie amerykańskiej zastanawiali się to powinno się zwrócić taką bombę rok do właśnie, która wstrząśnie na tyle społeczeństwem japońskim, że może jednak zechcą się poddać posługiwali się argumentem właśnie inaczej ci, którzy uważali, że wystarczyłoby pokazać Japończykom test takich bomb, żeby zobaczyli, jaka siła tego tego rażenia noże to wystarczy wtedy m.in. Marshall stwierdził, że przecież zrobiliśmy nalot Tokio w ciągu 1 nocy zginęło ponad 100 000 ludzi, a najwyraźniej nie odniosło to żadnego skutku, owszem, zniszczyliśmy japońskie miasta, ale wg naszych ustaleń w ogóle nie wpłynęło na ich morale rzeczywiście straszne były te naloty prawda czy tutaj też warto wspomnieć, ponieważ w przeciwieństwie do wojny w Europie, gdzie właściwie Brytyjczycy, którzy tej prowadzili naloty skrępowana niemieckie miasta tu takiej oficjalnej polityki nigdy nie przyznali, że sąd naloty wymierzone obszary tutaj cały czas mówiło się o tym, że są naloty na cele przemysłowe, jakby te straty wśród niemieckich cywilów to wezwany Cola teraz na mecz oczywiście na użytek opinii publicznej wiadomo było, że już jeśli chodzi o sam proces decyzyjny tutaj chodziło o to żeby, żeby spalić największą liczbę niemieckich domów natomiast w przypadku wojny na Pacyfiku Amerykanie, którzy przed samym Partyka i okazało się dużo bardziej zabójcza ze względu na to, że wojsko miasta były w większości drewniany i tak samo papier był wykorzystywany jako budulec bardzo często, więc miasta po prostu bardzo łatwo paliły Amerykanie przyjęli taką strategię, że oni rozrzucali samego początku ulotki, które przydały bądź duże miasta będą bombardowane zachęcały do tego, żeby zamiast puszczać, że miasto staną się celem co miało w jaki sposób zdjąć z nich ewentualną odpowiedzialność w przyszłości należeć miało wpłynąć na morale Japończyków najwięcej wpłynęło do tej pory kwestia tego na ile na ratowanie lub być cywilnej i jest w stanie złamać morale no jest w dyskusję najwyższy akurat temat dzisiaj bardzo aktualny, jeżeli patrzymy co się dzieje Ukrainie, gdzie właściwie Rosjanie prowadzą już kampanię skierowano łącznie przeciwko ludności cywilnej i nie złamało ducha Ukraińców, ale tak samo takie ataki na ludność cywilną nie złamały morale Brytyjczyków 1920 roku nie złamały morale Niemców przez samą wojnę światową nie złamały morale Japończyków, więc tutaj ta te nadzieje związane z tym, że uda się w ten sposób pokonali przeciwnika no i poniesienie sprawiły wynikało to dobre wieści dla tych wszystkich druga oddzielna historia związana z tym w jaki sposób w ogóle by bombowce były postrzegane w dwudziestoleciu międzywojennym państw zachodnich by przez opinię publiczną, ponieważ tam prawa traktowany był przyszłym, bo w powietrzu pani jak w latach po drugiej wojnie światowej traktowano wojna atomu po prostu istniało przekonanie, że do kolejnej wojny światowej, której bez udziału duże siły bombowe na największych mocarstw to skończyć to, że nie zostanie kamień na pani już ktoś musi do jak dzisiaj plemiennych form społecznych, jakie my pomimo tego, że niewolnicy straszliwe naloty i na niemieckim ja sta na japońskie miasta oczywiście na brytyjskie i polskie francuskie jest natomiast ani i Francji w Polsce czyli by wielkie pytanie, więc nie dysponowali możliwościami technicznymi, które by możliwe siły i doprowadzenie do takich zniszczeń jak np. w Dreźnie Hamburgu do pomimo tych potwornych staw ludności zniszczenie infrastrukturze nie doprowadziło do wojewódzkiego cywilizacyjnego załamania żadnego kraju, który został taki opolskie publicznej poddanych co też tak ciekawym przykładem na to że, że dużym stopniu się do oczekiwania wobec wobec sił bombowych i wynikały taki ich popkulturowej można powiedzieć obecności i właśnie cel 30 leciu międzywojennym, a nawet wcześniej właściwie, ponieważ pierwsza taka powszechnie znana książka mówiąca o zagładzie cywilizacji w wyniku wojny w powietrzu to była właśnie i nomen omen wojna w powietrzu albo pod wodzą USA okazała się jeszcze jakby przed wybuchem pierwszej wojny światowej opisywał właśnie wsparcie Niemiec Stanów zjednoczonych i krajów azjatyckich, które doprowadziło do właściwie cofnięcie się cywilizacji do takich okresu powiedzmy sobie średniowiecza i więcej tej de takie wizje tego jak i jak niszczycielskie miały być to oddziaływanie obóz właśnie ma przede wszystkim będą Kanty społeczną czy doprowadzenie do rozpadu jej społeczne doprowadzenie do załamania opieki organizacyjnej struktury państwa leżało u podstaw koncepcji brytyjskiej, które potem realizował Arthur Harris Bomber Command, które leżało u podstaw by istotę realizowane są klikamy na Pacyfiku nie można początku Amerykanie próbowali jak w Europie bombardować tylko do państw przez precyzyjnie dzień natomiast ponosi zbyt duże straty dlatego zdecydowali się na mocne waluty jest w nim mniejszej wysokości czemu zapalających pomimo sytuacji, której podpalali całe miasto, bo miał duże prawdopodobieństwo, że fabryki zbrojeniowe proszę mi się znajdzie te zostaną zniszczone w Warszawie w Japonii ten przemysł wojskowy był bardzo duży wobec realizowanych na rzecz nawet dużych zakładów lotniczych pracowało bardzo dużo, więc ważna odwrócony na terenie całego miasta by trzeba było nawet liście duże fabryki lub też by jak i działanie przez to, że został odcięty dopływ prezeską, który był produkowany nawet niż nam się zrobić z głośników do bardzo wielki problem Japończyków i taki, jakby zwieńczeniem tych wszystkich koncept tutaj budyń atak nuklearny, którego być psychologicznie być tym większy, że nie mieliśmy floty 1000, bo klubu, bo obrona do tej na miasto i grup mają jest dziewiąty przylatywał 1 samolot jednak, bo powodował, że całe miasto unika odpowiedzi to, że się tak może stać no właśnie zabrać dowód na to świat poznał umorzenie świat, ale ci najważniejsi ludzie, którzy wtedy decydowali o losach świata 16lipca na takiej pustyni, ale mogą ordo przeprowadzono tę próbę tu książki może krótki fragment stłoczeni w bunkrach mężczyźni byli wstrząśnięci zarazem uradowani wszyscy czuli ulgę gadżet zadziałał obserwatorzy wojskowi byli oszołomieni pokazem straszliwej siły gen. Thomas Farrell, który przebywał w bunkrze sterowania usłyszał niesamowity ryk ostrzeżenia przed dniem sądu dla bluesa to ten generał, który jako wojskowy właśnie zarządom projektem Manhattan ta eksplozja oznaczał przebudzenie w tym momencie pojął, że sposób prowadzenia wojny zmienił się na zawsze i uważam, że Pentagonu bezpieczne schronienie przed takim wybuch, a na koniec naukowiec Edvald Keller stwierdził, że wybór był niczym moment, gdy rozpoczynaliśmy ciężkie zasłony w zaciemnionym pokoju zalało go słońce w bunkrze sterowania amerykański fizykochemik pochodzenia ukraińskiego George Kiss Rakowski skonstatował jestem pewien, że w momencie końca świata ostatniej mili sekundzie istnienia ziemi ostatni człowiek zobaczy to co my ujrzeliśmy no i to się z wydarzyło, a mimo to jeszcze może warto dodać wracając na chwilę do książki 10 dni później jeszcze prezydent Truman już wiedzą po pierwsze, że ta bomba może zadziałać, że ta, która zadziałała ma ogromną siłę rażenia postanowił wydać coś rodzaju takiego ostrzegawczego oświadczenia jak napisał w swoim Dzienniku, w którym wezwiemy Japończyków do poddania się i zakończenia przelewu krwi i jestem pewien, że tego nie zrobią, ale będzie wiadomo, że daliśmy im szansę to z pewnością dotrze dla świata, że tej bomby odkryli ludzie Hitlera Stalina wydaje się, że to najstraszniejsza rzecz, jaką kiedykolwiek odkryto, ale można ją też uczynić najbardziej użyteczną, a na ich rzeczywiście w takim ogólnym stwierdza tak ogólnie z ogólnymi stwierdzeniami takie oświadczenie przekazano Japończykom czekanie na odpowiedź aż do 28lipca, kiedy premier Kanta suzuki ogłosił, że jego rząd nie uznaje deklaracji za coś szczególnie ważnego naszą reakcją będzie mogło stać cud sformułowanie oznaczało milcząco ignorować Japonia świadomie odrzuciła ostatnią szansę na uniknięcie furii wybuchu jądrowego no ita rzeczywiście decyzja Japończyków powoduje że, że jest decyzja, aby przystąpić do do planu zrzucenia bomb muszę powiedzieć, że to też w książce w takich bardzo chłodny sposób, ale może dobrze opisane właśnie wybieranie tych celów prawda i takie takiej wojskowe kalkulowanie, który będzie lepszy, który lepszy efekt, gdzie powinniśmy zniszczyć naj naj najlepiej jak to tylko możliwe może 2 słowa tych o tych o tych celach, jakie wybierano w pani tutaj też jest taki przykład tego w jaki sposób im się myślenie się drugiej wojny światowej gulę rośnie o tym co jest celem wojskowych nie jestem wojskowym, ponieważ jeszcze przed wybuchem drugiej wojny światowej bardzo duże oburzenie budziło jakiekolwiek tutaj atakowanie cywilnej tak głośno, że pierwszej wojny światowej, gdzie w ogóle po raz pierwszy zostało użyte w na jakąś masową skalę lotnisko wiemy, że cepeliny bombardowały Londyn, który daleko im frontu pułk Brytyjczyków potężnym szokiem i trochę mniej znany jest zapis z wykorzystaniem ciężkich bombowców bota i zapewne takie były samoloty, które pan naprawdę były dużo bardziej skuteczne, jeżeli chodzi o zadawanie spraw Brytyjczykom, ponieważ ten kampania życie samolotu, bo pracowała lepie ja kilka miesięcy ona popłynęła połowę tych z grupy, która proponowała kampania, licząc Zeppelinów trwający kilka lat tak naprawdę, więc dla Brytyjczyków i dla świata Zachodniego tej groźba tego, że cywile znajdą się myli wątku bardzo duża bardzo przez całe dwudziestolecie wojennych stanu podkreśla rzecz, że należy tych spraw cywilnych za wszelką cenę unikać tak wyglądał właśnie wszystkie deklaracje z początku drugiej wojny światowej, gdzie protesty lotnicy 3września 3009. roku, gdy po wypowiedzeniu wojny przez wielką Brytanię Niemcom startowali z takim by na poszukiwanie niemieckiej floty wojennej z jasnymi rozkazami, które zakazywały nie tylko o bombardowania celów cywilnych, ale w ogóle bombardowanie czegokolwiek w niemieckim Wybrzeżu, a nawet bardzo uwagę niemieckich okrętów wojennych, jeżeli one nastąpią spadki i handlowe, ponieważ wtedy mogli udzielić cywilni marynarze no i druga wojna światowa spowodowała, że alianci stopniu, bo pozbywali się być skupu i w przypadku zrzucenia bomb atomowych to bardzo wyraźnie widać, ponieważ takim jednym z najważniejszych pan ku dotyczącego warunków powinien w polityce do ataku atomowego było to, że powinny być te miasta, które dotąd nie zostały zniszczone albo były o niewielkim stopniu zniszczony czy poprzedni nalot tutaj chodziło o to, żeby pokazać właśnie pełni grozy użycia broni atomowej, że Nowe Miasto, które dotąd nie funkcjonowało zupełnie normalnie najlepszym 1 samolot rzuca 1 bombę już natomiast właściwą litewska bo gdyby mógł się taka bomba została rzucona w Tokio to nie zrobiło to być może takiego wrażenia potopie już było wydobycie praktycznie winą i ten efekt nie był tak miażdżąca przykład poprosimy, która była miastem właściwie nie niepokojony przez amerykańskie lotnictwo strategiczne dotychczas tak naprawdę i co też też by być pewnego profesji, ponieważ musimy oczywiście była też bazę marynarki wojennej natomiast nie było takich taki pierwszy cel wojskowy, który przychodzi namyśl i właśnie dlatego też m.in. miasto nie było dotąd wcześniej bombardowane, ponieważ nie wydawały się wystarczająco atrakcyjnym celem dla dla amerykańskich bombowców no w przypadku drugiego nalotu wiemy, że pierwszym celem była kura jest nawet takie powiedzenie w języku japońskim szczęście pulę, ponieważ opór uniknęła zagłady tylko, dlatego że padał deszcz URE, które uniemożliwiały przeprowadzenie precyzyjnego nalotu samolotów przekierowano na CASA no to jest właśnie takim tym równym i punktem zaczepienia dla planu PiS było to, że miasto powinno być stosunkowo nietknięte właśnie po to, żeby pokazać całą grozę tego ataku na pośle, okazywało, że w przypadku broni atomowej jednak ważniejsze niż sam militarny aspekt użycia tej broni miał być ten aspekt ekologiczny, więc nie był taki atak stricte wojskowy, który chce osiągnąć ten polegający na zniszczenie jakiś tam ważnych strategicznych surowców czy zniszczeniu lub udziału w jakiś tytuł koncentracji infrastruktury krytycznej tak daleko miał przede wszystkim uderzyć morale pierwszy atak jak się okazało nie przyjął spodziewanego efektu dopiero o zrzucenie bomby na Nagasaki w połączeniu z roszczeniem wojsk sowieckich do Azji wywołało taki efekt cesarz nawet swojej najbardziej zagorzałym wojskowym nakazał jednak ani podjęcia decyzji o kapitulację wojsk, bo to w ostatnich no mniej więcej 5 minutach naszego spotkania myślę, że spróbujemy już na chwilę oderwać od samej książki, do której naprawdę odsyłam z z pełnym przekonaniem też mnóstwo ciekawych informacji o bardzo to jest w ogóle dobrze napisano w skrócie tylko bowiem właśnie sam samo przygotowanie tych samolotów bombowych 29 samo z samym rozwiązywanie problemów takich związanych z techniką nie samolotów jako takiego, ale też samym lotem w samym obciążeniem samolotu z samym obciążeniem innej części, które miało powodować rząd był jakoś tam wyważony tym samo uzbrajanie zapalnika w trakcie lotu, żeby nie odsunąć ryzyko jakiegoś np. wybuch wcześniej na wyspie Tinian stąd, skąd startowały samoloty wszystko naprawdę fascynująca opowieść fascynująca, choć dalej oczywiście mówimy o czymś zakończy się kończy się wybuchem czy wybuchami natomiast w tej końcówce chciałbym jeszcze pana taką refleksję poprosić, bo ona też ma znaczenie dla naszego dzisiejszego nie wiem może lęku o wojnę, która toczy się obok i o różnego rodzaju zagrożeniach, które raz na jakiś czas się pojawiają, że mogłyby mieć miejsce to jednak rzeczywiście wstrząs, jaki jakiś świat przeżył nie tylko Japonia w związku z użyciem warunkach wojny tej broni paradoksalnie doprowadził do sytuacji, w której świat zbroją się potem na potęgę broń masowego rażenia uznał ją co jest może pewnego rodzaju paradoksem za gwarant pokoju, że właśnie to szaleństwo ludzkie, czyli stworzenie takiej ilości broni, która mogłaby tę planetę rozwalić parokrotnie na kawałki stał się nawet w czasach zimnej wojny bardzo przecież no z tego konfliktu gwarantem pokoju i nie chcę przez to powiedzieć, że uważam, że w takim razie należałoby cieszyć się i w ogóle utrzymywać jakąś ogromną liczbę tych ładunków nuklearnych na ziemi no, niemniej jednak ta teoria posłużyła wielu ludziom, którzy wcześniej mieli dylematy i stała się dosyć popularna, że świadomość zniszczenia jest czymś co powstrzymało do tej pory przynajmniej wszystkich nawet bardzo szalonych przywódców do sięgnięcia po taką broń można bronić tej teorii powiem tak, że kilka miesięcy temu też by prawo udział w podcaście na temat tej książki właśnie dokładnie taką konkluzję, jaką pan przed chwilą przedstawił wygłosił można powiedzieć, bo to wszystko prawda, że przez po drugiej wojny światowej broni jądrowej gwarantowała naszej części świata pokój po strategia warto pamiętać Łady tzw, która sprawiała, że jeżeli dojdzie do wymiany ciosów nuklearnych nie będzie komu cieszyć się zwycięstwem tak naprawdę powodowała, że nigdy tak jak mocarstwa nie zdecydowały na na wieś pełną skalę działania wojenne NATO jasno od 24lutego właściwie tego roku przez staje pod znakiem zapytania, ponieważ w tym wejście i no my przed kim Ukraińcy staliśmy się zakładnikami państwa broni jądrowej, ponieważ doktor socjologii nie wiemy i też no widzimy jak bardzo momencie reakcji świata Zachodniego jest ograniczana przez to, że Rosja jest mocarstwem atomowym i w tym momencie okazało się, że i, jeżeli znajdzie się gracz w przypadku prezydent Putin, który uznał, że może sobie pozwolić na taką próbę siły on wieżę zakup nie odpali ani głowic jądrowych obronił krainy i potem, iż oba obawiał piętrowego Petru byłoby może robić co chce z tym momencie przez lata był gwarantem pokoju stało się tak naprawdę no takim narzędziem, które uniemożliwia projekt zaprowadzenia pokoju u szkół przy sprawny itd. bo wiadomo że, że ten atomowy straszak ze strony Rosji bardzo mu działać będzie na wszystkich, tym bardziej że trudno powiedzieć na ile jest to o patetyczne kwestia niestabilności psychicznej na ile jest rozgrywany po, żeby właśnie świat obawia się człowieka, który w bardzo podenerwowany Zbyszek w tej chwili jest może lekkiego w razie także NOK przez kilka miesięcy jest ta perspektywa spojrzenia właśnie na tę równowagę opartą na na strategii wojennej zagłady, bo zmieniła się kosztują 80 stopni bo o ile przez długi czas byliśmy beneficjentami właściwie tej mydlanej Ross tłumacz staliśmy się zakładnika proszę powiedzieć jakoś dalej od no na pewno trudno powiedzieć, ale ciągle wierzymy że, że to się jak najszybciej skończyć i właściwe jakiś wielkich tragedii dla świata bardzo dziękuję za dzisiejsze spotkanie pan Łukasz Sojka autor książek historycznych m.in. takich jak 3 lata ustawia historia polskich lotników bombowych zatopić trzecią rzeszę był gościem audycji bardzo dziękuję raz jeszcze dziękuję również podziękowania dla Małgorzaty Wyszyńskiej, która audycji wydawała bądź Zakrocki dobry Mads Zwiń «

"Hiroszima 1945. Historia atomowego ataku, który zmienił świat"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: MACIEJ ZAKROCKI PRZEDSTAWIA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 11:00

Najnowsze Podcasty

Czy atak rosyjskich dronów na Ukrainę - największy od wybuchu pełnoskalowej wojny - zniechęci Kijów do kontrofensywy?

''Dziennie po pomoc zgłasza się nawet tysiąc osób''. Fundacja Uniters pomaga Ukrainie i uchodźcom w Polsce

Czy jesteśmy skazani na kooperatywy spożywcze?

Jest brutalniej niż w czasach "dziadka z Wehrmachtu"? O kampaniach wyborczych.

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL