a dzień dobry Cezary łasiczka witam państwa bardzo serdecznie zapraszam na dzisiejsze spotkanie pewnie niejednokrotnie przeszła państwo przez głowę myśl pytanie, kto cenzuruje cenzorów i na to pytanie spieszy z odpowiedzią pani dr Anna Wiśniewska Grabarczyk badaczka cenzury Polski ludowej krytyczka literacka Instytutu filologii polskiej i logopedii wydziału filozoficznego Uniwersytetu łódzkiego dzień dobry witam panią bardzo serdecznie dzień dobry pan panu dzień dobry państwu
Rozwiń »
cenzura pewnie niektórzy poznali czy pamiętają przekonali się o tym na skórze własnej inni o tym czytali jeszcze inni mają to przed samą, bo o jesteśmy na najlepszej drodze, ale dzisiaj od tej cenzurze połowy lat czterdziestych właściwie 40 lat ten drugi po czterdziesty pierwsze po lat pięćdziesiątych książki z Mysiej to książka autorstwa dr Anny Wiśniewskiej Grabarczyk, która układa ukazało się nakładem Instytutu badań literackich Polskiej Akademii Nauk i zanim książka mogła powstać w rodzaju spędziła pani lata całe w archiwach tak i nikt im chyba myślę, że mogę powiedzieć, że około 10 lat znaczy książki 10 lat nie pisałam, ale myśl, ale badaniami cenzorskich mi nad badaniami nacja związuje się już myślę, że przeszło 10 lat, jeżeli pan pozwoli, jeżeli mogłabym wspomnieć to wspomnę dzisiejszej dacie, bo spotykamy się przecież bardzo i czekolady nie nie w dniu likwidacji jeszcze 2 lata temu zlikwidowano urząd cenzury na Mysiej 11kwietnia 1990 roku, więc 10 został przywrócony jakąś parę lat temu jeść nie znam jesteśmy jak Antonio chyba na dobrej drodze na dobry na złej drodze do tego, ale ja na szczęście może się zajmować tą Chin w historię niż teraźniejszością, bo teraźniejszość Izby jest niebezpieczniejsze, więc ja się pewniej czuje w tych tematach przeszłość za przyszłych i chciał tylko podkreślić, że 32 lata minęły od zamknięcia głównego urzędu kontroli prasy publikacji widowisk, bo 11kwietnia tysiące dziesiątego roku zamknięto urząd mam nadzieję że, że już cenzury w Polsce nie będzie przynajmniej tej instytucjonalnej i konferencje czy pana pana pytanie to tak to sporo czasu spędziłam w archiwach, ale nie tylko w archiwach bo, choć archiwa są takim głównym rzeczywiście ośrodkiem życia osoby badającej akta cenzurę, ale także jak jak jak pewnie państwo doskonale wiedzą, jeżeli pada to cenzura to także należyta te teksty cenzurowane czy dobrze byłoby, żeby te teksty cenzurowane przeczytać i przyznam, że Rze, że wydaje mi się, że większy, jeżeli nie wszystkie to większość z tekstów, o których pisałam, a które były cenzurowane przez przez cenzorów przeczytałem to była niekiedy rektora i nudna, jeżeli mogę tak powiedzieć, bo niektóre dzieła zad końca czterdziestych i początku pięćdziesiątych są takiej wątpliwej jakości artystycznej przynajmniej przynajmniej dla mnie oczywiście ocena wartości artystycznych subiektywna, ale przecież nie tylko dzieła literackie, bo także artykuły w prasie, ale i widokówki czy gry planszowe, ale oczywiście tak te gry planszowej pisałam właśnie w książce pisałam o takiej grze branży prasowej, która została zatrzymana na na 2 lata tak nazywa się przygoda w dżungli była bardzo ciekawa dla mnie to była bardzo ciekawa przygoda z z tą grą gra miała zostać wypuszczona na rynek 50 czwartym roku, ale cenzorzy ocenili to morze może króciutko, bo nie wiem czy nie wie czy nasz pan miał przyjemność grać tę książkę nieprzyjemności gracz nie miałem Niewiem też pozostali pozostanie państwo mieli przemysł jak to ja szybciutko wytłumaczone taka pozwu klasyczna gra planszowa mamy Pionki mamy kostkę i tutaj cenzorów zainteresowała plansza do gry CES wydaje się niezwykle ciekawe, dlatego że ta praca ta przygoda w dżungli opowiadała historię białego kolonizatorami i plansza pokazywała tego białego kolonizatorów ją tak z hiper realizowany to była taka wielka postać górująca nad no nas powiedzmy mieszkańcami afrykańskiej wioski tak bym określiła gdzieś tam scenę był jakiś staw afrykańskiej jakiś hipopotam afrykański wszystko, bo tak stereotypowo ukazane cenzor napisał w swojej recenzji, że absolutnie nagranie może nie może ujrzeć światła dziennego, dlatego że pokazuje no cytuje pamięci, więc może nie będzie to dokładne dokładna dokładny cytat, ale ten wskazał na to, że na planszy wskazuje na dzikość niższość ludzi o ciemnej skórze no i teraz tak przyznam szczerze, że kiedy spojrzałam na tę branżę miałam takie samo wrażenie chcę co oczywiście nieco mnie zasmuciło, bo mieć podobne intuicje docent polskich to nic dobrego, ale tutaj zgodziłabym się z cenzorem, że ta plaża w tej wersji pierwotnej ona rzeczywiście bardzo hiper realizowała tę postać białego kolonizatorami to wszystko było takie idylliczne one, a wiadomo przecież idylliczne nie było nas tak jak gra została zatrzymana na na 2 lata to znaczy, jeżeli chodzi o sam bilet same biura tyle to byśmy się właśnie ograniczyli tylko do przeczytania biuletynu czarnym panem czy państwo usiadłem przeczytała biuletyn to zostalibyśmy z taką wiedzą, że okej gra została zatrzymana 50 czwartym koniec kropkę, ale zaczęłam szukać, że internet ach, w wiadomości czy taka gra się ukazała tak jak mówię rzeczywiście nosi okazach pięćdziesiątym szóstym roku dojść do tego to tarcie do tej gry nie było łatwe chciałam bardzo serdecznie podziękować osobom, które mi to mogły to są osoby z dobrymi specjaliści zarówno graniu jak i historii planszówek i 1 pan z Poznania marsz jednak pan słucha pan Marek pan Marek tak z Poznania z kontaktowałem się za pomocą za pomocą pewnego forum dla planszówki kaszy nie wiem czy takie słowa istnieją naruszyła użyła go, więc już istnieje no i ten pan naprawdę niezwykle miły do wyciągną powiedział, że na tych planszówek kilkaset i tak i tak gdzieś gdzieś tam na końcu jego szafy czy jakimś zakamarku spoczywa i niemalże wyciągnął tę grę to jeszcze sfotografował tę Grass fotografował instrukcję dzięki temu mogłem co nieco tej grze napisać dla mnie dla mnie to był bardzo ekscytujące doświadczenie takie poszukiwania tejże właśnie przygody w drugim być może kiedyś uda nawet zagrać, bo zagrać dobrego na razie tak rozmawiano o przedmiocie, którego zdjęcia tylko posiadam na, ale przedmiot przedmiot istnieje został i został wydany, jeżeli chodzi o to pocztówki dotąd wspomniał kosztów tutaj oczywiście tak był tym także były cenzurowane lotnicy zrobimy wszystko w jednym z biuletynu znalazł takich radnych ale, ale proszę nie pytać co do końca oznacza, bo nie wiem znalazłam fragment przez pomyłkę gdzieś też numer cesarski znalazły się na bochenka chleba i nie do końca jeszcze wiem jak to interpretować ale, ale to wskazuje na to, że ta cenzura rzeczywiście macki cenzurę dochodziły czy chciał do Osia chyba dochodziły prawie prawie wszędzie oczywiście poza drugi obieg Otóż to jest rzecz oczywista ta specyfika badania biuletynów też, bo przecież przede wszystkim biuletynach pisałam tak jak polega na tym, żeby trochę poza biuletyny wejść, gdybyśmy skupili się na tym w biuletynie to takie badania cenzorskich moglibyśmy rzeczywiście popłynąć tylko tą tą cesarską rzekomo popłynąć tylko tą narracją cesarską oczywiście musimy czytać biuletyny, jaki wszelkie inne dokumenty cenzorskie musimy czytać między wierszami, że musimy też szyfrować teksty musimy odczytywać aluzję, ale chyba już za dużo za dużo, więc już już niech sam raz idealnie pani doktor, bo być ciekawy ciekawie taki wątek w tej opowieści o grze planszowej, że być może były inne powody ocenzurowania tej gry w 1954 roku, a inne powody były, kiedy pani oglądać także sama się PLC wzorowała tutaj pewnie bardziej poprawność polityczna zagrała tam ustrój polityczny, ale chyba fascynujące jest to, że pewnie cenzorem idealnym byłby ktoś taki kto by cenzurował literaturę np. także z powodów merytorycznych, ale co ciekawe ta cenzorzy byli, czyli ktoś się za cenzurą, a jednocześnie był literatem, ale o tym opowiemy też pani doktor powie po informacjach Radia TOK FM pani dr Anna Wiśniewska Grabarczyk badaczka cenzury Polski ludowej krytyczka literacka Instytutu filologii polskiej i logopedii wydziału Filologicznego Uniwersytetu łódzkiego informacje o dziesiątej 20 no w Trade jak pani dr Anna Wiśniewska Grabarczyk badaczka cenzury Polski ludowej krytyczka literacka Instytutu filologii polskiej i logopedii wydziału Filologicznego Uniwersytetu łódzkiego opowiada dzisiaj o cenzurze książki z Mysiej ukazały się nakładem Instytutu badań literackich Polskiej Akademii Nauk w tej książce zatytułowanej książki myśli pani doktor przeanalizowała kilka 11 chyba 12 lat działalności cenzury, analizując biuletyn taka w tej grze biuletynach no takie trochę lżejsze tematy typu gry planszowe czy pocztówki, ale jednych z głównych tekstów analizowanych i cenzurowanym była literatura piękna tak to powiedział powiedziałam, że trochę się z panem zgodzę trochę się nie zgodzę jeśli Donald marzy się, bo ja jako literaturoznawczyni bardzo chciała, żeby to literatura była tym, chociaż to źle teraz zabrzmiało chciałam, żeby literat źródła przedmiotem rozważań zarówno oni już tak zostanie do przynajmniej ja miałabym miałabym co pan tak tak miałam co badać literatura rzeczywiście na łamach tych poufny biuletyn już pojawiała się, ale ten nie pojawiała się tak często jak np. artykuły prasowe dotyczące polityki zagranicznej polityki wewnętrznej spraw ekonomicznych tak to było jednak to co było co najbardziej interesowało myszom no i oczywiście delegatury rozsianych w całej Polsce chociaż, chociaż mniej podkreśla tak, ale w tym w tym sensie ma pan rację, że literatura też pojawiała się no ita to doświadczenia to odczuwanie biura czynami po raz kolejny pokazuje, że teksty, które dostajemy dostawaliśmy jako uczniowie szkół podstawowych średnich oraz, do których wracamy ona naprawdę są bardzo mocno jeśli wolnym tak powiedzieć pokiereszowane po zmieniane przez właśnie to racjonalizatorskie umyśle cenzorów i ich zwierzchników, który pan przed przed przerwą wspomniał pan o tym, że przecież zależy to także było to były także osoby, która zajmowała się mogło się zajmować twórczością nieco za swój i tak było rzeczywiście na łamach biuletynu naraz kilka nazwisk już autorów przezorni, który właśnie moglibyśmy nazwać sensorami ale, którzy także byli byli np. publicystami czy później to o skończeniu działalności na Mysiej pisali swoje utwory literackie jednym z takich przykładów, jeżeli mogę jeżeli, jeżeli mogłabym wspomnień bardzo proszę i zanim wspomnę o tym to auto to jeszcze chciałabym też odnieść do tego do tej naszej do tego naszego wstępnie AK czy do tego czy my się zbliżamy do do momentu, w którym w Polsce ta cenzura instytucjonalna się pojawić ja nie uczymy się zbliżamy miałam nadzieję mam nadzieję, że nie, ale wręcz jednak nadal są pewne problemy, że powiedziałem przy badaniu dokumentów cenzurki ostatnio mój mój serdeczny kolega pisał artykuł głównie cenzora proszę sobie wyobrazić, że w większości wypadków nie ujawnią nazwisk cenzorów, mimo że one są w dokumentach cenzorskich, dlatego że no jesteśmy na niewiele czy możemy ujawniać nazwiska pojawiło się głosy, że to jest, że to jest kluczy czy nieetyczne czy może niezgodnie z prawem trudno powiedzieć przyznał panu szczerze, że też, badając dokumenty Centkowski, badając recenzja literatury i widząc które cenzora dany tekst NIK jest po prostu przykro i miałabym ochoty i zastanawiam czy powinnam udostępnić nazwisko cenzora chciałam chciałam, żeby to wybrzmiało, bo to, że cenzura instytucjonalna się skończyła to nie znaczy, że cały czas mnie nie potykamy się pewne takie problemy ne cenzurowania oczywiście takim środowiskowego czy właśnie takiego tematyczne tak oczywiste jest oczywista oczywistość wracając do tych cenzorów również literatów nota mnie uderzył bardzo mocno Jan Szeląg Jan Szeląg czyli, czyli Zbigniew misjach jak pamiętamy był on przez pewien okres był przecież naczelnikiem naczelnym szpilek naczelnikiem oczywiście naczelników i redaktorem znać od chwili tak redaktorem naczelnym szpilek i taka bardzo ciekawa, bo czasopismo satyryczne dodaje tak tak przecież czasopismo satyryczne dość chyba dość chyba znany i taka ciekawa sytuacja my w trakcie lektury biuletynu wyniknęła Otóż pięćdziesiątym drugim roku, kiedy czytam biuletyn jeden z biuletynu pięćdziesiątego drugiego roku znalazłam felieton właśnie Jana Szeląga taki cykl felietonów to tytułem i że dobrze pan tam 7 dni i ten ten 1 ten 1 został ocenzurowany tak, czyli Szalom stał się podmiotem jego tekst się podmiotem ocenzurowania, jeżeli mogę to miałem bardzo też zabaw zabawny zabawny, dlaczego został ocenzurowany pisał o jubileuszy urodzin Stalina i przy swoim felietonie użył takiego takiej nieszczęśliwej niestety przydatki napisał przyszłym Bierut pisał napisał, że Bolesław Bierut to szczęśliwe przywódca narodu, ale zwierzchnicy stwierdzili, że na przydatkach szczęśliwie nie przystoi do Bieruta i tekst ukazał się z tej przypadki czy po prostu Bolesław Bierut to przywódca narodu no bardzo mnie rozbawiła ta ingerencja rzeczywiście się do szpilek zajrzy to ten tekst taka przy dawka szczęśliwe w przypadku Bieruta obok Bieruta nie występuje co się dzieje w roku pięćdziesiątym piątym Otóż w roku pięćdziesiątym pierwszą o tym ten sam Jan Szalom jest autorem utworu Świtezianka, ale proszę sobie wyobrazić ten utwór Świtezianka to nie jest utwór Szeląga cenzurowane tylko jest to utwór napisany z okazji dziesięciolecia istnienia urzędu mysi i no nie wydaje się ten przykład niezwykle ciekawe co więcej w biuletynach nie ma takich informacji, ale w styczniu bodaj bierze się niemal 22stycznia testuje mniej istotne w każdym razie w roku 1955 głównym urzędzie kontroli prasy na ulicy Mysiej odbył się jubileusz dziesięciolecie istnienia urzędu no i jako że Shalom napisał Fallon Smith napisał Świtezianki KO z okazji tego jubileuszu można się zastanawiać czy przy brał udział w tym jubileuszowym biura nie są są wymienione nazwiska niektórych osób, które brały udział, więc to chciałam pokazać tą skomplikowaną skomplikowaną zależność między cenzurą między cenzurowanie innych byciem na cenzurowanym jest tylko 1jeden z przykładów, ale no mnie się wydaje, że dosyć dosyć ciekawy nasz słuchacz pan Mariusz Warszawy pytać czy cenzurowane były metki produktów cenzurowane tak to cenzurowane było wszystko, ale do pewnego momentu ja akurat nie znalazłam w nie znalazłam nie przepraszam na metr i mierzenie Zamet produktu uznany opakowanie taką nalepkę, którą na lepiej się na butelkę napoju, jeżeli możemy tą metką produkty nazwać Noto to akurat taką był taki napój gazowany chyba w latach 60 latach pięćdziesiątych Murzynek ta etykieta była koloru żółtego i ona też była centrowa znaczy podlegała ocenia cenzorskich powiedziałam jak zmieniono, a Amerykanek czy z burz nie było ingerencji, kiedy władza zrobiła czy dotarł dotarła na Mysią i ukazała się bez bez ingerencji imienia Afroamerykanów, który jeszcze nie wprowadzano ja powiedziałam, że nie wszystko znaczy, że oczywiście cenzura wiemy, ale istniała przez te kilka kilkadziesiąt przecież prawie pół wieku już, więc to jest także niemiecki na świat mogła być cenzurowane np. do lat sześćdziesiątych chociaż trzeba by sprawdzić stan nie jestem specjalistką akurat tego tego segmentu tak powiem cenzurę, ale już np. mogłyby potem wreszcie na pewne inne zarządzenia, że np. od roku do siedemdziesiątego one już nie podlegają cenzurze tak to pewne pewne teksty były już ją wyłączane z konieczności by sprowadzania nam się do delegatur oczywiście tu mówimy o lesie to są książki my się, ale jest taka to jest taki skrót myślowy no bo jak wiemy przecież cenzura istniała nie tylko na Warszawie delegatura rozsiane to to cały kraj w dyby pani książce pojawia się jeszcze jedno nazwisko, które pewnie znamy lepiej i jako o autora takich przesłanek, gdy piosenka szła do wojska albo odpływają kawiarenki myślę tutaj o takim dziennikarzu scenarzyście, która się Jerzy Kleina stał się to jest ta sama osoba na właśnie tutaj jest tutaj mam na faktach to jest to jest oczywiście ta sama osoba tutaj i mam mam mam problem powiem szczerze z tą z z Klein, bo rzeczywiście on pojawia się pojawia się też jako autor, który był cenzurowane także jako auto, które dość dość mocno cenzurował inny przede wszystkim przede wszystkim zajmował się satyrą i pokoju popełnił kilka takich tekstów dotyczących cenzurowania właśnie satyry było dosyć dużo na łamach biuletynów tam cenzurował można powiedzieć swoich kolegów, z którymi, z którymi współpracował, więc lektura, która tych tych fragmentów biuletynów dotyczących satyry była no też taka bardzo dojmująca, bo on oczywiście wymienia nazwiska niektóre utwory jego oś jego kolegów po piórze zostały zatrzymane część została rzeczywiście bardzo mocno mocno zmieniona niektórzy nie zgodzili na to żeby, żeby te utwory się ukazały zresztą znamy się w tym dniu, czyli tej pierwszej połowie lat pięćdziesiątych ten był nazywany, która na nazywany specjalistą od od cenzury i 6 i rzeczywiście tak chcę wzorową nocną i dobrze to my do cenzury nie chce pani tutaj cenzurować muszę trochę po zbliżają się informację o swoją drogą bardzo bardzo interesujący serial brazylijski powstał rosyjski serial do przyjaciół, ale ten jest wyjątkowo dobry na wasze magnifico 70 chyba 2015 roku naprawdę wyjątkowy serial dotyczący Brazylii w latach zapał Lou w latach siedemdziesiątych właśnie przygody cenzora, który jednocześnie przedmiotem podmiotem cenzury, a my wrócimy do naszej rozmowy po informacjach Radia TOK FM pani dr Anna Wiśniewska Grabarczyk jest państwa moim gościem informacje o dziesiątej 40% to wcale tak przed Trybunał wiodą szarego przedwcześnie mundurowej eskorcie braciszkowie również śni Dionizego z Podlasia 1 Morgi dziedzica podpatrzyła śród nocy Koszalińska milicja cętkowany spadochron radiostacja pod pachą o nie sporo chodzić wywiadowcy Wehrmachtu względny worków się rodził zgrzebne przyjdzie umierać tania siła robocza szybko ciągnie swój Kierat już mogło być nie tak, gdy go Wola Gromadzka do nauki Piła murków Polskę urastał z pani ciałami pospołu polerować Dionizy kontusz owych konterfekt mało lot rolnej ojczyzny na sędziowskim na stole z pruskim kwasem mam półki, jakiej Polski, że szukał od rachunku pożółkły pańska droga to była innej ziemi krajobraz swoją duszę wpisało wilcze prawo niedobre łacno nawet za może takim synem Rymarczyk szczuć na ojców by z braćmi radną ugór Folwarczny, więc skargę zdrajcy prostuje siła, której ciosami szczęście można by piętrzyć przewlekła dynamit zajadłością ślepą dźwigasz dolę szyderczo Cudzoziemski najemnika najsmutniejszy dywersantów i że nędznie wybierał z drugim boju, kto kogo jest przestrzeń złej ciszy między nami, a tobą dłoń kupiecką oskarżam co bezpieczna i śliska na tej szyi łaskawie sznur konopny zaciska pomyślał sobie, że dołączą wiersza duże pojawia się oczywiście w książce zatytułowanej książki Mysiej autorstwa pani dr Anny Wiśniewskiej Grabarczyk rozmawiamy o cenzurze wiersza wierszy PUK UPO pojawi się zostały opublikowane w taki właśnie formie, ale nie w takiej formie powstał powstał w lekko innej formie i tutaj jak rozumiem cenzor trochę występuje w roli redaktora można by rzec kreatywnego producent kreatywny producent producent kreatywny bardzo dobre określenie smart Marta Fik taka jedna z pierwszych badaczek cenzury Polski ludowej na-li nic w tym zaproponowała taki termin cenzor jako współautor, więc tutaj producent kreatywny też możemy dołączyć do tej do nich dołączą do Marty Fik tak to tutaj pan zacytował wiersz oskarża Mikołaja Rostworowskiego Porowskiego tak on został wydany no nie mam teraz przyczyny albo pięćdziesiątym trzecim roku jest bardzo ważne są piątym sieć ta został wydany przez PAX stacji tytuły wydawnicze Tax, który był był był pewnym byłoby już był przecież głosem kościoła jednak, że Polsce ludowej tak jak pan powiedział ten wiersz rzeczywiście bardzo mocno został bardzo mocno pocięty jeżelibyśmy przeczytali interpretację Cezarów jest też bardzo ciekawy przykład na to, że cenzorzy tacy szeregowi tak ci nie naczelnicy urzędów, czyli się szeregowi cenzorzy oni bardzo często bali się podejmować jakieś decyzje to znaczy sej, jeżeli chodzi o poezję pan zacytował bardzo cieszy tutaj przykład i przykład poezji, ale była bardzo dla cenzorów to był bardzo bardzo bardzo trudna rzecz do zrecenzowania tak czy ocenzurowania, bo rzeczywiście oni się oni się w tych wszystkich i wyrażeniach poetyckich itd. niż gubili nie było nie było przecież do końca wskazówek jak konkretny wiersz należy traktować dlatego w środku tego wiersza pan zarzuty były przede wszystkim to przede wszystkim takiej natury politycznej czyta oczywiście badano biografie autora to było w sumie najprostsze, jeżeli cenzor nie do końca wiedział jak na jak podejść do danego utworu tak na świat utworu poetyckiego to bardzo często starał się tutaj stara się znajdować jakieś niebezpieczne np. akowski elementy tak, jeżeli akowski element biografii twórcy czy kolację to wydawało się, że mogło wystarczyć, żeby odrzucić dany utwór i niekiedy niekiedy rzeczywiście wystarczało, jeżeli chodzi o poezję i jeżeli mogę pociągnąć ten wątek oczywiście, że pan dali się pani doktor oczywiście, jeżeli chodzi o planie jest dość jest bardzo to jest naprawdę bardzo specyficznie bardzo specyficznie napisane są recenzje cenzorskie z poezji jednym z pewnie pan DTM być może pan pamięta też wspominałam tutaj o słonimskim też przecież rzecz prawdę Antoni Słonimski w czwórce twórcy znanym chyba nie wymagających przedstawienia tutaj przypadku Słonimski to jest rzecz niezwykle ciekawa i znowu ja wiem, że bardzo często używam tego określenia w środku biuletynów niezwykle ciekawe one być może tylko znani są ciekawe, ale spróbuję Słonimski no też mamy do czynienia z utworem poetyckim pięćdziesiąty pierwszy wydał taki zbiór poezji i PiS państwa, którzy mają ten stolik albo wydania późniejsze oby to był tradycję z późniejszych latach wydane to mogą sobie zajrzeć i znaleźć taki utwór do czytelnika ten utwór do czytelnika jest utworem proszę państwa napisanym i na na prośbę jak mogę powiedzieć na prośbę cenzurę czy cenzura coś prosiło czy cenzura po prostu kazała, że pan wniosku stron z ciągle stać niestety w wstrząsa czasem, tak więc cenzura ciągi oraz żeby, żeby Antoni Słonimski piękna składnia odeszła, żeby Antoni Słonimski ten utwór popełnił Antoni Słonimski popełnił utwory w tym utworze dystansuje się o swojej dotychczasowej twórczości twórczości Dwór z dwudziestolecia międzywojennego wiemy, jaki był stosunek za ogólnie tak do dwudziestolecia międzywojennego pisarza twórcy pora ci, którzy tworzyli w tamtym okresie byli bardzo mocno nie wszyscy oczywiście większość bardzo mocno cenzurowanie ja pozwolę sobie skoro pan redaktor pozwolił sobie zacytować utwór ja pozwolę sobie podobno tak pięknie zacytuje ale, chociaż cztero wieś mogę bardzo proszę nawet więcej pani doktor proszę też zaszaleć w to tutaj to się, ale państwo tego nie widzą podniosło się, ale już usiadłam już na książkach znalazłam ten cztero, żeby państwu zacytować to jest niezwykle istotne państwo na pewno zauważą w jaki sposób dystansuje się twórca, który jest zmuszony jest zmuszony zdystansować do swojej poprzedniej twórczości to jest koniec to jest to ukończone 4 wersy utworu do czytelnika Antoniego Słonimskiego, bo pieśni, choć nie sięgnie wyniosła, gdy same się sobie zaczyna kłamać trzeba jak rękę co się źle wzrosła na nowo złamać ślą dla mnie ta ręka, którą trzeba na nowo złamać, żeby rozpocząć coś co właśnie coś nowego na rękę, którą trzeba zaznaczyć rozpoczęcie nowego jest marnymi no mnie to bardzo dotyka na mnie robi bardzo duże wrażenie i proszę państwa sobie trzeba można należy sobie zdać sprawę z tego, że ten utwór książkę wydaną w 1000 pięćdziesiątym pierwszym roku czy poezji Słonimskiego wybierzemy do rąk, gdy interpretujemy, gdy wchodzimy w świat poety to wchodzimy w świat poety, ale chodzimy też świat czy zmuszony przez właśnie urząd cenzury, bo ten utwór ten utwór jest utworem napisałem tak jak powiedziałam jest wciąż są testy tak jak pan redaktor powiedział przez przez przez redakcję redaktorów nazwijmy ich tak zmyślnie czy z delegatur, jeżeli chodzi o Słonimskiego wspólne jeszcze tylko że, że była oczywiście w pewnych kręgach było wiadomo rząd, który napisana na zamówienia i prasie nawet pojawiały się takie określenia, że te pięknie wyjątkowo piękna samokrytyka Słonimskiego jest też niezwykle niezwykle bolesne nie wiem czy pan redaktor też takie brata wyjątkowo piękna samokrytyka to, bo to nie piękne, ale i to to piękna jednocześnie tak jak powiedział bolesne tragiczne, ale wracając do tej książki może się wydawać, że osoby które, żeby osoby, które np. płaci inaczej może osoby, które znane były w dwudziestoleciu międzywojennym i może się wydawać jasne, że w nowym reżimie politycznym one były automatycznie podejrzane i ich twórczości, jeżeli w ogóle była dopuszczana to przyglądano się czujnie, ale zapominamy o tym pani książka to przypomina pokazuje, że w samej partii rządzącej, jeżeli tak można powiedzieć trwały walki frakcyjne i też przyglądano się tekstom komunistą komunistów tekstom osób, które od samego początku były zaangażowane w tworzenie nowego systemu w Polsce, ale nie zawsze było oczywiste, kto jest, po której stronie tych nowych barykad, ale oczywiście trzeba było swoje trzeba było też dobrze przepytywać czy było też dobrze dobrze rozpoznawać ma pan absolutnie ma pan rację to znaczy niekiedy jest tak, że jeżeli, gdy weźmiemy recenzje cenzorskie tak jak sam biuletynach Juraty Juraty to było takie jak będą jak nazwała Gazeta kami zakładowej, chociaż oczywiście wiem, że niektórzy naukowcy mogą tu też na mnie obrazić, ale no trzeba traktować, bo taka gazetka wydawana przez przez zakład pracy dla swoich pracowników, ale oczywiście wracając do, o czym pan powiedział teksty, które były prawo myślę tak to znaczy, które z założenia były prawomocne, ale były bardzo mocno cenzurowane ten bon musi on musiał spełniać rzeczywiście te wyśrubowane wymogi my się przypomina się jak w tej książce, jeżeli nie pamięć nie byli to Konwicki nie pisała w poprzedniej książce świat pisałam o takiej opowieści Konwickiego przy budowie no bo pełni taką taki taką powieść taki produkcyjniak tak czy taką powieść socjalistyczną i ta książka była bardzo mocno ocenzurowana musiał musiał bardzo wiele musiałbym musiał po prostu dostosować do pana Chudzińskiego anegdocie Konwicki w anegdocie występuje, kiedy trumna z ciałem przyjaciela nie zmieściła się do grobu wciąga co się dzieje to ten z panią był większy niż przewidywały normy, ale ja o tym wiedziałem tak dziękuję bardzo, bardzo dobrze redaktor zna książkę 50 Tomka bardzo dziękuję za przypomnienia tak tak to, chociaż to nie Konwicki w tej trumnie miał nie mieści prawda to no, tak więc ma rację, że może okazać Antoni Słonimski i żeby tak tak tak wracając na pytania, a słuchacza to rzeczywiście można powiedzieć, że tak naprawdę było wszystko cenzurowane też np. nie mnie nie wspomnieliśmy o tym, ale ja też o tym, więc nie pisze w książce tylko wspominać na świat sztuki operetkowe cenzurowane no widać było, że cenzor nie uniósł tematu nie byli to chyba mniej więcej tak jak ja bym, które w operetce nie znam zbudowanych próbowano pisać recenzje można nie cesarską muzyczną i myślę, że toby wyszło coś tak złego jak w przypadku tych właśnie recenzji cenzorskich ze sztuk operetkowych i ten już nie mamy czasu po jeszcze tyle rzeczy chciał spokojnie mamy mamy jeszcze trochę z 3 minuty pani doktor swoją drogą to w pewnym sensie rozumiem nieprzygotowani cenzorzy byli takimi pionierami współczesnych cenzorów, bo dzisiaj coraz więcej mamy tzw. recenzentów czy Tencent, które no dobrze to może spuśćmy taką zasłoni są tak jak pociąg ten wątek, jeżeli można, jako że ślub bardzo proszę państwo dużo czasu spędzamy zauważyliśmy we w warstwach m.in. w archiwach to naprawdę proszę mi wierzyć, że niektóre recenzje, a przede wszystkim biuletyn biuletyn, który mają taką formę podaż czy tak to jest taka forma poradnika, gdzie mądrzejszy przemawia do grubszego przepraszam przełożenie terminu przy, ale chodzi o to, że to przy przełożeni uczącym wzorów tak jak mają cenzurować tekst itd. proszę mi wierzyć, że niekiedy wracają czytając pewne rzeczy napisane dzisiaj nie, wskazując palcem autorów naprawdę i mam wrażenie, że ta nowomowa wraca mam wrażenie, że te niewiele różnią ten tekst oczywiście różnią się nazwiska tak troszeczkę troszeczkę się różni styl, ale naprawdę ta propagandowo ość ta jednostronność jest Eli jest bardzo podobna w tym co chcą dzisiaj można przeczytać w tym co można przeczytać w biuletynach już na koniec już, że jeżeli jeszcze mamy tylko sami o tym to też bardzo ciekawe, że cen zaś, kiedy pan redaktor zapytał mnie o ciężarów literatów to proszę też sobie wyobrazić były organizowane na Mysiej konkursy literacki dla cenzorów jeden z takich konkursów zorganizowanych pięćdziesiątym drugim roku no trzeba było recenzować niebagatelną książka pan książkę nagrodzoną nagrodą Stalina jeśli się one to była książka jak ekonom Wasilewski nową siłę Wandy Wasilewskiej przedstawiać nie trzeba mogę tylko dodać na zakończenie, że słuchają nas słuchacze z Poznania, że to, gdzie delegatura poznańska zwyciężyła ten konkurs na najlepszą recenzję cesarską powieści Wandy Wasilewskiej królowie cenzorów w Poznaniu na nie chciałam, żeby to było ostatnie zdanie naszego spotkania, ale w tym wypadku rzeczywiście mamy latać czterdziestych pięćdziesiątych w jak dobrze bardzo bardzo panie dziękuję pani dr Anna Wiśniewska Grabarczyk badaczka cenzury Polski ludowej krytyczka literacka z Instytutu filologii polskiej i logopedii wydziału Filologicznego Uniwersytetu łódzkiego opowiadał o cenzurze i ocen wzorach książki z Mysiej to jest książka Książ cenzora książkę o książkach ocenzurowany ukazała się nakładem Instytutu badań literackich Polskiej Akademii Nauk bardzo pani dziękuję pani doktor informacje Radia TOK FM już za kilka minut o godzinie jedenasty po informacjach wracamy do programu naszego znanego Owczarek
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK
-
22:50 W studio: Dominika Bychawska
-
31:47 W studio: Jacek Kuśmierski
-
-
34:05 W studio: Sara Orzechowska
-
21:43 W studio: Tomasz Kolankiewicz
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
26.09.2023 07:00 Poranek Radia TOK FM09:17
-
26.09.2023 08:20 Poranek Radia TOK FM25:35 W studio: Eliza Olczyk , Marcin Piasecki
-
26.09.2023 07:20 Poranek Radia TOK FM12:49 W studio: Joanna Hofman-Kupisz
-
26.09.2023 07:40 Poranek Radia TOK FM14:28 W studio: Jakub Wiech
-
26.09.2023 08:00 Poranek Radia TOK FM08:40 W studio: Marek Sawicki
-
26.09.2023 06:59 Codzienny podcast gospodarczy07:48 TYLKO W INTERNECIE
-
26.09.2023 06:00 Pierwsze Śniadanie w TOK-u12:13 W studio: Diana Dąbrowska
-
26.09.2023 06:20 Pierwsze Śniadanie w TOK-u06:31 W studio: Maksymilian Dura
-
-
-
-
26.09.2023 09:20 EKG - Ekonomia, Kapitał, Gospodarka26:12 W studio: dr Anna Czarczyńska , dr Marcin Mrowiec , Monika Kurtek
-
26.09.2023 09:00 EKG - Ekonomia, Kapitał, Gospodarka12:04 W studio: Kamil Suchański
-
26.09.2023 12:00 A teraz na poważnie10:32 W studio: Jacek Trela
-
-
-
26.09.2023 10:00 OFF Czarek31:47 W studio: Jacek Kuśmierski
-
-
26.09.2023 12:40 A teraz na poważnie15:34 W studio: Tomasz Jagiełło
-
26.09.2023 11:40 Kultura Osobista13:06 W studio: Wojciech Szot
-
26.09.2023 17:20 Wywiad Polityczny23:02 W studio: Michał Danielewski
-
26.09.2023 11:00 OFF Czarek22:50 W studio: Dominika Bychawska
-
26.09.2023 13:40 Połączenie15:38 W studio: Patryk Kugiel
-
26.09.2023 13:00 Połączenie20:20 W studio: Robert Tomaszewski
-
26.09.2023 16:00 Światopodgląd24:33 W studio: prof. Andrzej Leder
-
26.09.2023 14:20 Połączenie07:23 W studio: dr Dagmara Oszkiewicz
-
26.09.2023 17:00 Wywiad Polityczny16:25 W studio: Paweł Zalewski
-
26.09.2023 14:40 Raport Gospodarczy15:28 W studio: Łukasz Tarnawa
-
26.09.2023 14:00 Połączenie09:51 W studio: Anna Słojewska
-
26.09.2023 06:34 Rozmowy sfeminizowane
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL