świąteczny poranek w radiu TOK FM jest z nami prof. Michał Klinger teolog prawosławny były dyplomata były ambasador w Rumunii Grecji dzień dobry witam w radiu TOK FM dzień dobry dzień dobry państwu dzień dobry też witam wszystkich braci Ukraińców, którzy tutaj są na naszej ziemi z tego się wszyscy cieszymy w ten lany poniedziałek, który jest dla nas poniedziałkiem wielkanocnym porozmawiamy o tym jak wyglądają różnice pomiędzy świętami prawosławnymi, które obchodzą
Rozwiń »
mieszkańcy Ukrainy także ci, którzy rzecz jasna także ci, którzy są w tej chwili u nas w Polsce, bo my teraz mamy święta oni tak naprawdę rozpoczynają wielki tydzień to może powiedzmy o tym na początek z czego wynika w ogóle ta różnica w terminie to jest troszkę tak dzień to porównał do tak by, jeżeli jakiś kompozytor napisze jakąś melodie na kartce lutowej każdy wykonawca ją gra jakoś troszkę inaczej tak samo jest w tym kalendarzem, który pewnym pewną Rachuba astronomiczną, która powinna być ta sama, ale się trochę rozjechała historii, bo to się robi takie tabele, które no nie do końca się zgadzały na Wschodzie na Zachodzie stąd jest sytuacja taka, że Wielkanoc może być razem może być na Wschodzie zawsze spóźniona w stosunku do zachodniej od tydzień od 2 albo 5 tygodni takie są tylko te różnice w zeszłym roku dla pań to chyba był razem w tym roku jest tydzień później to wynika tego, że kalendarz Paschalne jeszcze czasów no Biblii nie z kalendarzem księży to wszyscy uznajemy, że to ma być ta pierwsza pełnia wiosenna tylko, że to pojęcie pierwsza wiosenna może się różnić w zależności od tego kiedy się uzna początek wiosny, więc np. 5 tygodni wynika z tego, że sami na Wschodzie wypada nie ten miesiąc miesiąc księżycowy ten następny się bierze, więc to jest to jest dość skomplikowana Rachuba, ale w Kazimierzu tonięcia stąd wynika, że też dokładnie to samo te same podstawy biblijne też Sunny postanowienia, które kościele zostały przyjęte w czwartym wieku mniej więcej także pod tym względem to święte wspólne tylko wypada w różnych momentach ja to bym podkreślił, że to nie tylko może sprawiać tam kłopoty na obszar Administracyjny, bo dzień wolny każda nie wypada wtedy jeżeli, jeżeli w Polsce ta mniejszość prawosławna, kiedy indziej ten poniedziałek wielkanocny, ale poza tym jest tu też szansa na uczestniczenie w tych swoich pięknych liturgia ach, które no wtedy się nie nakładają nie ma problemu co wybrać itp. rzeczy można uznać za bardzo nawet korzystne jeśli chodzi o to, że można pójść do cerkwi np. czwartek piątek czy na te i rezurekcja paschalną, która będzie za tydzień i uchodzi za bardzo piękną rzeczywiście bardzo plik co w takim razie oznacza ten ten wielki tydzień wiemy co dla katolików w Polsce znaczą przygotowania do świąt wielkanocnych panuje tam też bardzo podobne, ale może jednak takie różnice i w jaki sposób będą spędzać się właśnie ten najbliższy czas najbliższy tydzień wierzący wyznania prawosławnego mieszkańcy Ukrainy, tak więc na pewno istnieją spore różnice takie liturgiczne to znaczy, że prawosławni ten wielki tydzień, a więc nasi goście ukraińscy ten wielki tydzień będą chcieli bardziej intensywnie im spędzać również w czasie nabożeństw, które jest troszkę, jakby może więcej są dłuższe to niewiele się różnią, ale oczywiście różnią się no tekstami, które są Tammy melodiami jest np. najsłynniejsze takie liturgie, na które należałoby no zachęcać naszych gości, żeby spokojnie mieli czas tam poszli, żeby prawda nie wynikały jakieś konflikty tam w tych domach, gdzie się mieszka razem jest to, że jest wielki czwartek mi około godziny siedemnastej zaczyna się tak wielkie nabożeństwo chętnie męki Pańskiej, gdzie czyta się też całą mękę pańską rozdzielono nawet 12 tak agentów ze wszystkich 4 Ewangelii wtedy jest taki zwyczaj, że wszyscy stoją świeczkami takimi ładnymi słynnymi prawosławni świeczkami i potem ten ogień to czytaniu tych wszystkich Ewangelii zwykle się nosiło do domów, jeżeli wiatr go nie miały na to czas jakiś lampiony ludzie używają np. można naszych braci Ukraińców zachęcać, żeby sobie prawda nie wstydzili się taki ogień chcieli do domu przynieść prawda jest jeszcze taki zwyczaj, który może być ciekawy, chociaż nie może niełatwy mianowicie tym objęciem tej świeczki zwykle wypala się na framugę drzwi na górze tak mały krzyżyk też to rada więcej temu to tradycji rzymskiej akurat na inne święto, bo na święto Bożego Narodzenia pisze kredą te hymny elitę elit prawda KNB prawda się wypisuje to tutaj się nie tak nosi na wielki czwartek jest taki maluch okopcone krzyżyk, który może komuś się wydawać na nią nie niestosowne, ale także Ukraińcy mogą mieć taką przemoc do domu donieść ten ten od później jest liturgia wielkiego piątku to też więcej wieczorem wielki piątek nie też ta słynna liturgia jest nie taki mechanizm konną na takim miękkim wielkich kałuż nie te kału także na płaszczach nica na daczy i ikonach namalowanie Chrystus złożony do grobu to odpowiada między temu to Caddy grobów trawić łaciny i Polski łaciński później nie są oczywiście sobota, która będzie dla prawosławnych istnieje takim czasem, kiedy wykaż się niesie te święconki to tak jak tak jak się zachodni taki chodnik to te koszyczki i kiedy do tego szczególnie Ukraińcy są przywiązani do daty koszyczki są już na taką liturgię, która jest jest w sobotę rano, a później jest też ta nocna liturgia, gdzie byłoby np. pewnie miło, gdyby również przy ich polscy Hell na partnerzy w ten współżyć obecnym mogli na chwilę wpaść jest przepiękna liturgia zaczyna się od procesji rezurekcyjnej trwa często prawie całą noc także jest jest bardzo pięknie warto to też jakoś dać dać sygnał, że to wiemy, że my to my podziwianym umie jest też kwestia postu mianowicie no na Zachodzie polskie troszkę złagodził natomiast wśród 6 wschodnich ciąg ten post jest dość takiej rygorystyczny jak ma wielu ograniczeń znaczniejsze nie tylko mięsa nabiału ja się nie chce dać nie mniejsze mleka jajek sera itd. więc to jest coś to mi koniecznie oczywiście wszyscy Ukraińcy muszą jakoś szczególnie przestrzegać, bo 1 o sprawie takiej laicyzacji pewnie musimy na słowa powiedzieć za chwile natomiast ten ten post jest takim takim no, żeby zabrać no nie wiem pilnować, żeby w tym domu w czwartek piątek wielki dla nich tak tydzień do niej nie nie był jakiś mięsiwa Tammy, żeby to, jakby zaproponować im może może nim prawda oni chcieli prawda mieć jakieś się na przelanie bezmięsną dietę wtedy, po czym jest ten ranek niedzieli wielkanocnej za czy będzie to hit po zachodniej następna niedziela i wtedy jest to takie rozpościera się tymi właśnie ci ci przedtem wypoczęci prawda nie jest tego wszystkiego chętnie jedzą i tuż po przejściu w cerkwi prawda takich jak śniadanie typowe prawda dużą ilość jak kiełbasy jajek jeśli chodzi o tradycyjne dania to warto warto może też zachęcić mnie się i naszych gości, żeby sobie to jedyny zrobili i pokazali jak to się robi odtąd ciekawe rzeczy szczególnie ta pascha prawda pascha, która jest to to taką potrawą sfera słodką bardzo smaczną torysi Monika pokazu to się prawda do nich no tak to może być w naszym domach bardzo ciekawe tam, gdzie podejmujemy gości z Ukrainy zmiana tych tradycji tych doświadczeniach ja pana profesora chciałem zapytać, bo w pan profesor powiedział o tym, że Ukraińcy są bardzo przywiązani do święcenia pokarmów chociażby natomiast świątyń prawosławnych w Polsce i nie jest tak wiele wiemy o tym, że około 2 000 000 obywateli Ukrainy się znalazło w Polsce, więc to też będzie takie wyzwanie dla nich, żeby móc w ogóle w tym obrządku uczestniczyć no właśnie dobrze to właśnie nas zwraca pary aktor uwagę na rzeczy może trudno, bo tak w Warszawie czy psy z dużych miastach wszędzie mnie, ale też nona prowincji wschodniej Polski no i dostęp do cerkwi będzie łatwiejszy, ale jest, ale nie wszędzie badano jednak gdzieś centralnej Polsce czy coś mamy dużą jak w Łodzi, ale pojętny tylko jedno i gdzieś się na innych terenach no i może być to trudna, chociaż występuje tak mało no i prawdopodobnie można się dowiedzieć są w internecie też informacje gdzie, gdzie są lokalne cerkwi Otóż tych lokalnych tercja oni są przyjmowani z dużą radością, ponieważ musimy to wreszcie po widzę pyta niewielka w końcu wspólnota prawosławna tradycyjna autochtonów prawosławnych w Polsce et no nagle się niezwykle wzbogaciła właśnie o duże rzesze tych nieobecnych co może naprawdę jest jest właśnie w tej chwili większość już już wierni, którzy tam są właśnie tą akcją i wschodniej granicy nadal oczywiście, że nie ma możliwości tej tak być może można jakoś zachęcić, żeby oni zaprezentowali zarówno te nie tylko swoje kulinarne obyczaje np. może coś odśpiewali go na bardzo pięknie śpiewający może prawda pomoc im zdobyć jak świeczki czy coś takiego prawda nocy czy może może lokalnego proboszcza katolickiego można zachęcić, żeby zechciał zechciał poświęcić te pokarmy pokarmy, bo jedyny z takim wróćmy teraz może na przeprawę laicyzacji realizacja się zachodzi wszędzie również za naszą wschodnią granicą może nawet z powodu tej strasznej komunistycznej ery kiedy, kiedy kościół był bardzo bardzo ten piony no jest nawet może większa niż niż w Polsce od niej i oni często nie znają tak dokładnie tych zwyczajów liturgicznych ściśle, jakby teologicznych, ale są bardzo przywiązani właśnie do tego święcenia pokarmów, ale możemy pokryć pokusić o takie porównanie 3 Ukraińcy są bardziej niż Polacy czy mniej przywiązani do obrządku religijnego niewątpliwie nie procenty tutaj nocą niezbyt tym takie dobre ponieważ, ponieważ późno mówi się, że w byłym związku Radzieckim pozostało po tych po zniszczeniach komunistycznych tylko w tym kilka procent takich zaangażowanych prawosławnych chrześcijan natomiast ten obyczaj obyczaj taki właśnie na troszkę innym troszkę tylko w wewnętrzne, a więc, a więc te święcenia pokarmów czy, żeby być Turkey, chociaż chwilę w czasie może do końca nie wie i na czym polegają te teksty tam oni bardzo silny, a szczególnie jak widzimy teraz ci prawosławni Ukraińcy, którzy w Iraku katolicy zresztą tak samo to tu przybywają oni często właśnie w cerkwiach mają taką chwilę wytchnienia tak jakby chwile azylu w swojej własnej tradycji i przez to chyba mają większą wrażliwość ochotę na takiego przyciągnięcie do tej chwili prawosławia którą, którą zna tutaj tutaj będą traktowali no tak tak trochę jako jako o powrót do jakich ojczyzny duchowej natomiast no cóż nowa w warunkach wojennych na Ukrainie oczywiście obserwujemy bardzo duże takie jedno zaangażowanie prawosławnej inne struktury kościelnej to wszelkie tam są 2 takie duże struktury ciągle jeszcze, ale no nie są tzw. przez ojczyznę, które latami w Polskiej tradycji, ale jest nieustanne otwarcie świątyń wielu świątyń, które są zdecydowanie duchowo i praktycznie po stronie po prostu swojej swojego narodu niezależnie od tego czy są ciągle się pod formalną jurysdykcją patriarchatu moskiewskiego co tam jest sytuacją częstą czy też nie to tam jednak sprawdza się zdecydowanie nie cała cerkiew odpowiedziała po stronie walczącego narodu i toteż pewnie daje takie jakieś jakieś odrodzenie odrodzenie duchowe nad tak jak trwoga to do Boga co nie musi oznaczać coś złego prawda tak w chwili panie profesorze już musimy kończyć niestety, ale właśnie na koniec min chciał pana zapytać czy pan postrzega właśnie tym ten taki miks kulturowy religijny, którego jesteśmy siłą rzeczy świadkami goszczą tutaj Ukraińców w Polsce czy to może być się taki moment, kiedy my będziemy mieć jakąś refleksję czy osoby wierzące w Polsce w i będzie to jakaś taka wymiana doświadczeń spostrzeżeń właśnie kulturowych religijnych zdecydowanie bardzo bardzo słusznie pan ujmuje panie redaktorze Rzeczpospolita ta dawna, którą tak ciągle przez nich micie kochamy przecież była Rzeczpospolita obojga narodów jak mówi prawda pamiętam jak to się już dzisiaj jest powiedziane tamy gniewny Ogniemi mieczem jak to nie wiemy 1 idzie do cerkwi Stali za cicho z Utah Haydna odczytu do kościoła to jest znak, jakby takiego duchowego Odrodzenia Rzeczypospolitej myślę też takiej wielonarodowej wielo wyznaniowej to jest piękne bardzo panu dziękuję za to nasze dzisiejsze spotkanie z moim państwa gościem był prof. Michał Klinger teolog prawosławny były dyplomata były ambasador w Rumunii Grecji pięknie dziękuję dobrych świąt, a już za chwilę najnowszej najważniejsze informacje w TOK FM
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: ŚWIĄTECZNY PORANEK RADIA TOK FM
-
-
-
15:51 W studio: Piotr Horzela
-
-
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
-
-
07.06.2023 11:40 Kultura Osobista13:12 W studio: Karol Jałochowski
-
07.06.2023 12:40 A teraz na poważnie15:59 W studio: dr Grzegorz Pochwatko
-
07.06.2023 16:00 Światopodgląd09:59 W studio: Maciej Zaniewicz
-
07.06.2023 17:40 Wywiad Polityczny12:43 W studio: Michał Danielewski
-
07.06.2023 14:00 Połączenie09:13 W studio: dr hab. Łukasz Fyderek
-
07.06.2023 13:40 Połączenie13:58 W studio: prof. Adriana Łukaszewicz
-
-
07.06.2023 13:00 Połączenie11:03 W studio: Piotr Moszyński
-
07.06.2023 14:59 Rozumieć Ukrainę01:03:52 TYLKO W INTERNECIE
-
07.06.2023 17:00 Wywiad Polityczny14:46 W studio: Paweł Zalewski
-
07.06.2023 14:20 Połączenie09:34 W studio: Andrzej Sadecki
-
07.06.2023 17:20 Wywiad Polityczny11:03 W studio: Paweł Piskorski
-
07.06.2023 16:00 Gościnnie: Wysokie Obcasy29:45 TYLKO W INTERNECIE
-
07.06.2023 15:00 Światopodgląd11:03 W studio: Wojciech Jagielski
-
07.06.2023 15:20 Światopodgląd05:04 W studio: dr Janina Petelczyc
-
-
07.06.2023 14:40 Raport Gospodarczy12:21 W studio: Krzysztof Inglot
-
07.06.2023 15:30 Światopodgląd07:05 W studio: dr Janina Petelczyc
-
07.06.2023 19:59 Gościnnie: Polityka Insight podcast42:46 W studio: Andrzej Bobiński , Wojciech Szacki
-
07.06.2023 15:40 Światopodgląd12:58 W studio: Mateusz Mazzini
-
07.06.2023 16:40 Jeszcze Więcej Sportu14:25 W studio: Leszek Milewski
-
07.06.2023 18:59 Szkoda czasu na złe seriale36:27
-
07.06.2023 19:40 Codzienny Mag. Motoryzacyjny12:59
-
-
-
-
07.06.2023 19:10 TOK36006:16 W studio: Jerzy Haszczyński
-
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!
Dostęp PremiumSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL