REKLAMA

Ruś nie oznacza Rosji. Ukraińcy nie są Rosjanami

Gościnnie: Nowa Europa Wschodnia
Data emisji:
2022-04-28 15:00
Czas trwania:
14:09 min.
Udostępnij:

- Ukraińcy mają bezsprzeczne prawo do dziedzictwa Rusi Kijowskiej - mówi Jacek Kluczkowski. Opowiada o początkach historii, ale też religii, które Rosja próbuje zawłaszczyć. Historyk i dyplomata mówi też o wspólnym dziedzictwie Wielkiego Księstwa Litewskiego ważnym nie tylko dla Polski i Litwy, ale także dla Ukrainy i o wspólnym języku ruskim, którym posługiwano się na dworze króla Jagiełły.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
ukraińskie ABC podcast związku Nauczycielstwa polskiego portalu nowa Europa wschodnia dla nauczyciela nauczyciel studio rozmawiają Dorota Obidniak i Jacek Kloczkowski były ambasador Polski w krainie witam pana panie ambasadorze pomyśleliśmy ten cykl podcastów jako pomocnik dla nauczycielek i nauczycieli założyliśmy bowiem, że znajomość historii innego kraju przydaje się w kontaktach z jego obywatelami ułatwia ich zrozumienie zbliża nas do nich pan jest z wykształcenia Rozwiń » historykiem zakładam, że zaliczył pan na studiach kursy z dziejów Europy środkowo-wschodniej czy ta wiedza panów pomogła czy kiedy pierwszy raz pojechał pan do Ukrainy patrzył pan na Ukraińców przez pryzmat lektury potopu czy rzeczywiście jako historyk po to, pies może mniej przydatny bardziej Ogniemi mieczem, która się odbywa, gdyby Nana na trasie opisane przez kronikarzy ukraińskich przez samo dla beczkę na mapie, którą rysował francuski kartograf DEB opla wydają się za każdego Polaka chyba trylogia z takim punktem wyjścia potem zresztą pamiętam na, że przez długi czas jeździłem na Ukrainę to szukałem tych miejscowości szukałem tych nazw szukałem tych tras, które gdzieś tam przede wszystkim z Ogniemi mieczem pana Wołodyjowskiego FOT PAP w minimalnym stopniu za trąca ziemie ukraińskie Sienkiewicz to jest taki punkt wyjścia natomiast wydaje mi się oczywiście że, że jest potrzebny trochę trochę lektur naukowych, ale to co o daje taki obraz dość ukraińskim się wydaje to jest też literatura piękna to jest on ona jakoś w Polsce jest dostępna jest znana to znaczy twórczość Terasa Szewczenki i Iwana franki no myślę, że zez stamtąd można trochę odczytać trochę złapać takiego ducha tych tych obszarów tych ziem tych ludzi ja chciałabym pana poprosić o taki krótki wykład na temat historii Ukrainy, ponieważ w ostatnich dniach pytający koleżanki kolegów nauczycielki nauczycieli co właściwie są o Ukrainie otrzymywałem taką odpowiedź chyba nie wiem albo niewiele w związku z tym chciałabym, żebyśmy zaczęli od początku fakt tego momentu, który historycy opisują, że się coś wyłania po wyroku z dziejów, czyli od Rusi Kijowskiej i tam jest sporo takich wątków, które trochę są dla nas bliskie, bo się pojawia też 3 braci dziś czeka chory, a którzy zakładają Kijów pojawia się rurek, który raczej nie jest chyba Słowianina walczy z Finami tam jest trochę takiego bajkowego baśniowego klimatu tymczasem okazuje się, że ta trochę mitologiczna historia tak przynajmniej my ją odbieramy potocznie ona z jest dość istotnym elementem sporu pomiędzy Rosjanami Ukraińcami, dlaczego każdy na początku są trochę mitologiczne jej i z nie nie wspomnę o założeniu, że moi sucho w myślach, które zjadły króla popiera w Polsce także chyba nie ma co z tego robić problemu że, że mit jest źródeł historia z nauką jednak ja w ogóle, ponieważ jestem historykiem z wykształcenia uważam, że jest nauką no prawie ścisłą to znaczy weryfikowano rezultaty badań historycznych weryfikuje się poprzez analizę źródeł poprzez dyskusję naukową poprzez przeciwstawianie sobie różnych opinii racji no i trzymanie się w miarę możliwości z dala od bieżących sporów politycznych oczywiście współczesne mamy pokaz na torze wie że, że jest coś takiego jak polityka historyczna, czyli po prostu takie otwarte wykorzystanie historii prezentuje się często właśnie w taki kwas naukowej postaci no jako takiego instrumentu wychowania społeczeństwa 3 polemiki z poglądami dominującymi w innym kraju wracając do dotychczas początków nią widzimy, że początek jak gdyby organizacji państwowych czytam para państwowych na na terenie wschodniej Słowiańszczyzny no ma swoje źródła no gdzież tam w wieku dziewiąty tym dziesiątym w mniej więcej równolegle może trochę wcześniej niż niższy niż w Polsce może trochę później to zależy jak się traktuje poszczególne obszary z zakresu wpływu na nie wiem czy Księstwa tylko Morawskiego czy Bizancjum jako takiego ośrodka kultury twórczego dla Słowian w ogóle nie tylko dla wschodnich Słowian w każdym razie bez wątpienia ci Rusini, którzy na tworzyli współtworzyli to to państwo ruskie staro ruskie mówili jako, jakim językiem, który w współcześni Ukraińcy tak samo Rosjanie mogą uważać za język, który stoją u początków ich języka ich potem kultury pisanej literatury ja bym się chciał takie bardziej naukowe dywagacje czy takie bardziej elastyczne w dawać rzeczywiście do tradycji Rusi Kijowskiej przepisują się przynajmniej 3 narody znaczy widzą swoje prawo źródło to jest to są Ukraińcy Białorusini i Rosjanie należy spojrzeć jak to się rozwijało w czasie na tych obszarach głównym ośrodkiem państwa z Rusi Kijowskiej na osoby są obszary dzisiejszej Ukrainy, więc tam istnieje jakaś ciągłość osadnictwa istnieje ciągłość kulturowa co prawda były najazdy mongolskie tatarskie, które tam zakłóciły szereg procesów, ale tym, niemniej jednak trzeba powiedzieć, że Ukraińcy mają bezsprzeczne prawo do dziedzictwa Rusi Kijowskiej natomiast to, że potem powstawały nowe Księstwa, że tradycja językowa czy kulturalna religijna była przenoszona na inne obszary no to nie wyklucza nie wyklucza tego że, że z od tego dziedzictwa tych nowych właśnie np. Rosjan sama nazwa Rosja Rosjanie jest zderza późniejszego okresu pochodzi z wielką rósł to używano już osiemnastym wieku to jest jak gdyby nowa grupa etniczna, która bez wątpienia też ma prawo do nawiązywania do tego dziedzictwa tym niemniej Ukraińcy czują się wydziedziczenie przez Rosjan przez Moskwę z tego dziedzictwa boi prawosławie i Kijów jakoś źródło chrześcijaństwa i patriarchat Kijowski pierwszy i miejsce chrztu Rusi to chcą wszystko rzeczy, które Rosja Święty Włodzimierz Rosja próbuje zawłaszczyć i w pewnym momencie ta Ruś Kijowska zresztą wyczytałam gdzieś, że to jest pojęcie, które zostało właściwie wymyślone dopiero dziewiętnastym wieku nie operowano nim wcześniej, ale ta Ruś Kijowska nam znika ona się roztapia w historii takiej wspólnej wielkiego Księstwa litewskiego i Polski co właściwie dzieje się w tym momencie oczy trzeba podkreślić także Kijów zachował jakąś taką przywódczą rolę, ale to było przywództwo duchowe dwunastym wieku w nawet już w drugiej połowie dwunastego Rusi dzieli się na poszczególne Księstwa ksiądz stawka też okres, który znamy z Polski rozbicia dzielnicowego, ale tym niemniej, jakby przywództwo takie tytularny Kijowa ono istnieje dalej Kijów dla swoich tych księstw podległych jest takim jak autorytet i władzą polityczną w jakiejś mierze tam proces centralizacji decentralizacji ze sobą trwają i wzajemnie jak gdyby się nakładają na siebie przełomem dla tej danej epoki wczesnej jest najazd tatarski mongolski jak to się mówi u naszych sąsiadów to jest no i zniszczenie Kijowa w wyniku najazdów oblężenia to jest na podporządkowanie ziem ruskich tatarom ogromne straty ludzkie i te Księstwa, które zostały, jakby podporządkowane tatarom ona szukają dla siebie miejsca część ludności część bojarów ruskich szukać miejsca na obszarach, które tamta Tatarzy różnie kontrolują czy po prostu nowych obszarów część szukam patronatu taki los sprzyjał wielkiemu księstwu litewskiemu, które wtedy uważało się za taką regionalną potęgę szereg więzi zostaje wtedy właśnie nawiązanych między samymi wielkimi książętami litewskimi i książętami pochodzącymi właśnie z dynastii Rurykowiczów książętami ruskimi dochodzi do takiej nie podboju, ale jakieś próby stworzenia ośrodka, który chroniłby Księstwa ruskie przed Tatarami przed ich ich dominacją z ich najazdami ich ich prześladowaniami i religii i więc wielkie Księstwo litewskie stały się dodać największym państwem wieku czternastym stał się badacz nie największym państwem w Europie obszarowo, ale równocześnie zwróćmy uwagę, o czym mało w Polsce pamiętamy, że językiem urzędowym naszego nadwozie wielkich Książąt litewskich był język ruski, że język litewski był wśród wojowników wśród wśród mieszkańców Litwy właściwej był używany oczywiście, ale językiem np. dworu Jagiełły dworu Witolda był był język ruski, że kodeksy praw obowiązujące wielkim Księstwie litewskim były pisane w języku w języku ruskim nawet jak po Unii lubelskiej, gdy Ukraina została przyłączona do Korony Królestwa polskiego czy gdyby do Polski do tej polskiej części warto zauważyć, że te kodeksy w języku ruskim one dalej obowiązywały w wielkim Księstwie litewskim aż do końca siedemnastego wieku dopiero potem, gdyby nastąpiło przejście na język Polski łacińskich w tym systemie prawnym, więc to w istocie wielkie Księstwo litewskie było państwem litewską ruskim państwem w istocie Federacyjny może nawet Konfederację innym, że wielcy książęta spokrewnieni ze sobą rywalizowali, ale też współpracowali tworzyli taką pewną unie, zanim doszło nawet do Unii polsko-litewskiej to oni tworzyli wewnątrz taką elitę skorupką i arystokracja litewska jej siły zbrojne państwowość litewska w tym czasie wielkiego Księstwa litewskiego w istocie państwowością litewską ruską dawało to sporo swobody w porównaniu z obszarami, które były kontrolowane przez Tatarów tym terenom oni i czuli się, zwłaszcza umacnia pozycję szlachty w Polsce mamy potem Unii polsko litewską pozycja szlachty w Polsce to tak samo bojarzy Ruscy korzystali z tego na obszarze wielkiego Księstwa litewskiego potem de facto państwa bardzo się do siebie upodobniły mam na myśli wielkie Księstwo litewskie Korona także w istocie nawet trudno czasami przeprowadzi granicę taką kulturową polityczną, aczkolwiek trzeba pamiętać, że na wsiach mówiono w języku Rusiński jakimś ten język ewoluował z tego języka staro ruskiego, ale bez wątpienia miały miał swoje korzenie się coraz bardziej upodabnia do dzisiejszego języka ukraińskiego co jest jeszcze ważne no religia dzieliła Polaków, a także Litwinów i dużą część szlachty, która nawet z pochodzenia Rosińska no przyjmowała katolicyzm, bo to umożliwiało większe kariery polityczne w państwie tym litewską polsko litewskim, więc ci, którzy pozostali przy prawosławiu no siłą rzeczy wyodrębnia się z tej wspólnoty także można powiedzieć dziesięciolecie za dziesięciolecie MO, gdyby tworzyła się pewna nowa więź wewnętrzna, która była oparta o języki religie i kultura, a także silnie zakorzeniona w warstwach ludowych w podcaście udział wzięli Dorota Obidniak koordynatorka do spraw współpracy międzynarodowej projektów edukacyjnych w zarządzie głównym związku Nauczycielstwa polskiego członkini europejskiego komitetu związków zawodowych oświaty i nauki i Jacek Kruczkowski historyk dziennikarz dyplomata były ambasador Polski w Ukrainie Kazachstanie Kirgistanie szczególne podziękowania za wsparcie projektu dla polskiego przedstawicielstwa fundacji imienia Friedricha Eberta realizacja filmu pod ksiądz Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: GOŚCINNIE: NOWA EUROPA WSCHODNIA

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA