REKLAMA

Kiedy mąż obdarowuje żonę... Starożytne prawo własności

OFF Czarek
Data emisji:
2022-05-25 11:00
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
23:10 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
Owczarek jak państwa moim gościem jest pani prof. Anna Karwacka z katedry prawa rzymskiego wydziału prawa i administracji Uniwersytetu kardynała Stefana Wyszyńskiego dzień dobry pani profesor dzień dobry witam państwa pana w od czasu do czasu tak dyskretnie pod cytuje to co pani profesor pisze, bo prawo rzymskie jest ciekawy, chociaż na pewno jeśli chodzi myślimy o nim, że też było tak dawno temu żywości jej w ogóle żaden sposób nie przystaje do naszego dzisiejszego życia i Rozwiń » ostatnio przeglądałem jeden z tekstów pani autorstwa pomyślałem sobie czy to na pewno dotyczy prawa rzymskiego czy właściwie mówimy o Polsce Anno Domini 2022, bo to wg pompą newsa w sytuacji, gdy żona otrzymałaby od męża grunt w formie darowizny zaczyna się nieźle i następnie zbudowała tam kamienice stałaby się ona własnością męża ten paradoksalny z pozoru przypadek wyjaśnić należy na gruncie rzymskiego prawa małżeńskiego, które zakazywało darowizny między małżonkami myślę sobie warto porozmawiać o prawie rzymskim zawsze warto natomiast rzeczywiście ten przypadek jest bardzo ciekawy, ponieważ on zdaje się stać w sprzeczności z taką standardową podstawową regułą rzymskiego prawa własności to znaczy Super wicie solo cedit, czyli to co zostało zbudowane zasiane zasadzone na gruncie, czyli co się z tym gruntem trwale połączyło staje się własnością właściciela gruntu, a tutaj nagle żona dostaje od męża darowizna w postaci gruntu buduje tam sobie tą i co nagle będą jest własnością męża natomiast rzeczywiście wynika to z tej takiej bardzo osobliwe zasady rzymskiego prawa małżeńskiego zgodnie, z którą darowizna między małżonkami były zakazane i ten temat przewija dosyć intensywnie często przez teksty pisane przez rzymskich jurystów Zająca tłumaczą powiedziałam dość ciekawie mianowicie mówią tak, że małżonkowie czasami są zaszczepieni wzajemnym uczuciem w związku z tym skłonne są do takich zupełnie nie umiarkowanych darowizn i mogłoby dojść do takiej sytuacji, w której to bardziej zamożne z małżonków z złożyło się samo, dokonując nadmierne darowizn zaślepieni mówi pani no tak to takie romantyczne prawda takie małżeństwo wydaniu rzymskim jest mało romantycznym związkiem tam jednak małżeństwa mimo tej pozornej swobody zawierania małżeństw mimo tego, że turyści deklarują, że matrymonialne lidera SLD one, czyli małżeństwa powinny być wolne no to jednak w praktyce myślę, że małżeństwa aranżowane na to było takich dosyć podstawowym Systems w tym społeczeństwie, bo chodziło o to, żeby zawrzeć odpowiedni Sojusz rodzinne, żeby zapewnić np. rodzinie na jakiś tam dodatkowy przepływ finansów gotówki albo np. właśnie jakiś grunt ne także także z 1 strony właśnie kwestia posagu z drugiej strony na kwestię Poznań aliansów politycznych to myślę że, że bardzo często wpływało na to ne, w jakich konfiguracjach małżeństwa zawiera to proszę, czyli mamy kazus sprawa rzymskiego, który możemy sobie w kontekście tego co się w Polsce np. dzieje rozważać czy takiej naj najgłośniejsze i darowizny albo najgłośniejszego przepisania majątku na żonę, że starożytni Rzymianie powiedzieliby to wielkiej miłości Kamil lekarze powiedzieli oczywiście, że to wielkiej miłości natomiast trzeba pamiętać, że prawo rzymskie na Rozwiń ciało w ogóle całą doktrynę związaną z no powiedzmy sobie jasne z wyprowadzeniem wierzycieli na manowce w sensie bezpodstawnego wzbogacenia osoby, która przyjęła majątek dłużnika po to, żeby właśnie nas wykiwać wierzycieli to się nazywa sam kredyt torów, czyli działanie na szkodę wierzycieli na właśnie prawie rzymskim rozwinęła się skarga pauliańska Ness na dzisiaj umożliwiające odebranie takiego przysporzenia, a także tutaj Rzymianie myślę, że Stali w awangardzie absolutne jeśli chodzi o tego typu przepisy z dobrze to porozmawiajmy o wspomnianym przez panią do tej zasadzie ogólnej w prawie prywatnym, o co chodzi generalnie rzecz biorąc chodzi o to, że mijania na starali się w jaki sposób usystematyzować to w jaki sposób można nabyć własność i wyróżniali takiej sytuacji, w których na to za własność od kogoś na takiej zasadzie, że on przenosi nas prawo w takim kształcie w jakim ja mu ono przysługiwało oraz takie sytuacje, w których dochodzi do nabycia prawa własności na podstawie czegoś co nazywali albo prawem naturalnym albo takim naturalnym rozsądkiem Naturalis racją i ten drugi przypadek to jest np. nabycia własności w drodze zawłaszczenia, czyli wtedy, kiedy polujemy na dzikie zwierze albo właśnie w takiej sytuacji, w której na coś się ze sobą łączyć albo łączy się tak jak w przypadku na tego budynku postawionego na cudzym gruncie ruchomości z nieruchomością albo 2 nieruchomości albo wierzyć ruchoma w takich wypadkach generalna zasada była taka, że przewagę ma rzecz, która jest bardziej istotna na oczywiście w wypadku, kiedy cokolwiek łączyło się z gruntem to bardziej istotną rzeczą przykrą wraz z Krynicy paliw był właśnie grunt i w związku z 3 nie uznawali, że w każdej sytuacji, w której co mówią coś się na gruncie wybuduje za sieć zasadzi na staje się własnością właściciela gruntu i ne to była taka instytucja prawa rzymskiego, która wywodziła się poza tą taką trochę filozoficzną koncepcją prawa naturalnego po prostu rzymskiego cywile natomiast niekoniecznie miała przełożenie na inne starożytne porządki prawne, ponieważ np. państwa hellenistycznej dosyć często na stosowano zupełnie odmienne reguły mówiącej, że np. można sobie spokojnie być właścicielem domu postawionego na cudzym gruncie można być np. właścicielem 1 piętra budynku dla Rzymian to było w ogóle nie do pomyślenia ta reguła reguła podstawowa Super Fitch jest to ocenić to jest reguła, która w kontynentalnych porządkach prawnych funkcjonuje w dalszym ciągu natomiast teraz rzeczywiście są silne próbę przełamywania klasykiem jest oczywiście na system amerykański, w którym można już sobie w tej chwili kupić nazwijmy to, chociaż jest duże uproszczenie i przestrzeń nad budynkiem, a i w związku z tym np. wieżowiec pana prezydenta Trumpa jest taki wysoki po sobie wykupił przestrzenie powietrzne nad innymi budynkami i postawił je na swoją nad swoją działką także pomoc gotować wyżej niż na to pr.bud. pozwalał, a także to są te próby przełamania drugą próbą przełamania jest właśnie, a takie rozwiązanie, które pozwala przynajmniej korzystać z budynku postawionego na cudzym gruncie natomiast właśnie Europie w większości wypadków nie ma takiej możliwości, żeby podzielić sam własności jezior 1 osoba była właścicielem gruntu druga właścicielem budynku i to oczywiście prawie rzymskim miało przełożenia na całe mnóstwo różnych sytuacji na od prawa małżeńskiego aktor, którego zaczęliśmy po prawo spadkowe czy np. kwestie związane z jakimi prawami na rzecz cudzej przysłużą nasza myśli chodzi o prawo spadkowe to np. jeśli w gamie pan zapisał w testamencie grunt i NATO grzeczniej później czekam czekam i na tym gruncie później postawiłby pan tam budzą tak nam to ten budynek ktoś stałby się na mocy tego zapisu testamentowego moją własnością dobrze tylko, a chyba nie ma gruntu w spływa, bo jak państwo napisaliście jeszcze na razie nikt nie wybieram myślę, że właśnie także dobrze cudownie to no no to mam przejmie zadanie na najbliższe lata pani profesor to do tej zasady powrócimy, bo coś mi przyszło do głowy i chciałem to rozstrzygnąć do tej zasady powrócimy po informacjach Radia TOK FM, które już kilka minut na antenie Radia TOK FM o godzinie 1120 pani prof. Anna Karwacka z katedry prawa rzymskiego wydziału prawa i administracji Uniwersytetu kardynała Stefana Wyszyńskiego z państwa moim gościem wracamy po informacjach o w Trade jak moment wracamy Szanowni Państwo do prawa rzymskiego, ale też do tego w jaki sposób dzisiaj rozumiemy pewne kwestie pani prof. Anna Karwacka z katedry prawa rzymskiego wydziału prawa i administracji Uniwersytetu kardynała Stefana Wyszyńskiego opowiadał pewnej zasadzie ogólnej w prawie prywatnym ciekawy, ale żyć z wniosku, jeżeli się coś zupełnie innego bo, jeżeli właśnie mówimy o tej działce czy jakimś terenie który, którego ktoś staje się właścicielem w dobrej wierze legalnie sprzedanej mamy na to wszystkie papiery itd. tak dalej to sprawa wydaje się oczywista święte prawo własności oto ktoś stał się właścicielem działka została sprzedana nie był przez poprzedniego właściciela należy z 1 takie oczywiste, a bok, gdyż albowiem, bo gdyż, albowiem wprawie rzymskim umowa kupna-sprzedaży miała charakter wyłącznie zobowiązujący, a nie rozporządzając co oznacza, że umowa obejmowała tylko porozumienie sprzedawcy nabywcy odnoszące się do towaru cenę natomiast sprzedawca zobowiązywał się wyłącznie do tego, że wyda towar i zapewni nabywcy jego spokojne posiadanie w związku z tym wcale nie muszą być właścicielem i problem pojawiał się dopiero wtedy, kiedy ona chce zgłosił się prawnicy właściciel zażądał oddania rzeczy toczył skargę, czyli powództwo windykacyjne i rzeczywiście to rzecz odebrał kupując sam to jest taka sytuacja, którą nazywamy fikcją i dopiero wtedy kupującemu przeciwko sprzedawcy przysługiwała skarga z tytułu wady prawnej towaru, a no oczywiście wtedy pojawił się problem związany np. właśnie z faktem, że między czasie nabywca coś wybudował na tym gruncie jeśli wybudował zupełnie nieświadomie to oczywiście należy mu się zwrot wszelkich poniesionych nakładów natomiast gdyby między czasie już, kiedy dowiedział się, że jest jakiś problem prawny co wybudował no to wtedy sytuacja była znacznie bardziej skomplikowana tam na euro jeszcze dosyć karkołomne rozważania prowadzi dotyczące tego na ile ten prawowity właściciel powinien spadać rekompensować tam budują samo to, że rzeczywiście coś budował no generalnie wszystko zależało od tego czy zamierza sobie ten go zatrzymać czy jednak planował sprzedać oglądała go sytuacja finansowa itd. także tam wg zasad słuszności rozstrzygano natomiast właśnie najciekawsze rzeczy taka, że my jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że nabycie nieruchomości jest akt notarialny jest księga wieczysta nie ma żadnych wątpliwości natomiast prawie rzymskim nie było takie proste, ale to niezwykle ciekawe, bo rozumie, że prawo rzymskie zakłada, że prawo rzymskie na gruncie, którego należałoby pewne kwestie rozstrzygnąć, ale pan sobie o tym co np. się dzieje od jakiegoś czasu w Kanadzie skomplikuje trochę sprawę też jako ciekawe spojrzenie może z został, więc się czy prawo rzymskie coś takiego dopuszczało Otóż Canale wszyscy wiedzą, gdzie jest znają mniej więcej no powiedzmy ktoś sobie nabył piękną działkę chciałby na tej działce wybudować pole golfowe np. ale tymczasem pojawiają się przedstawiciele rdzennych mieszkańców Kanady mówią zaraz zaraz, ale to jest w ogóle Święty grunt naszego ludu i w myśl naszego prawa na tym gruncie regulacji może powstawać żadne budynki żadne budowle to, że ktoś się np. jego właścicielem no dobrze to na to nie możemy zgodzić, że on sobie może tamten działka posiadać, ale broń Boże nic nie może powstać, bo to jest Święty grunt jest w myśl naszego prawa tak to funkcjonuje no i teraz mamy dziś mogę po tak mamy do czynienia z kolei po no właśnie z tak kolizja 2 rzeczy tak mocne strony rada mówi tak my uznajemy rdzennych mieszkańców jako równoprawnych, ale też ich prawo jako prawo, które było tutaj na tych ziemiach, zanim nasze się pojawiło, więc oczywiście to prawo może występ, gdyby być kontra ich prawo, ale w szczególnych wypadkach orzekł SN Sąd Najwyższy nie może od tak sobie powiedzieć to, ponieważ nasze prawo jest teraz to on jest lepsze czy nowsze musi szanować tamto prawo no i teraz mamy kolizję 2 praw, z których jedno jest skodyfikowane i pisane, a drugie np. jest zawsze jest skodyfikowane czy pisane i szukamy kazus IQ w okazuje jest u Cycerona akurat bardzo poręcznie, a nie jest to dokładnie oczywiście taka sama sytuacja ale, a była był taki konflikt dotyczący prawa własności domu na budynku wybudowanego na jednym z 7 no z standardowych rzymskich wzgórz to znaczy na palatynie wrzenia i o tym słowa kiedyś rozmawialiśmy, a było coś takiego jak aus Special ja, czyli badanie woli wóz na podstawie różnych znaków tyle na podstawie tego jak latają ptaki co robią, a my teraz te spisy były przeprowadzane przez kapłanów nazywanych górami bardzo często w tym celu wyznaczyli sobie kawałek nieba, a nie właśnie Eurovia myśli sobie, że będą, o który stoi na palatynie bardzo przeszkadza przeprowadzania spisów, bo zasłania widok akurat na ten kawałek nieba, które oni sobie wyznaczy w związku z tym nakazali wyburzenie i oczywiście cwany właściciel natychmiast ambon sprzedał nowy właściciel ktoś nie ma pojęcia o tej sytuacji na chwilę potem również dostał nakaz rozbiórki tam głos i kiedy tylko się dowiedział, że jako poprzednik miał świadomości celowo sprzedał mu no w zasadzie wadliwą, a z prawnego punktu widzenia budzą tak to oczywiście pozwał no i na podstawie tych standardowych zasad słuszności, która była przechowywana w tego typu procesach na musiał tam poprzedni właściciel musiał zapłacić odszkodowanie to miasto właśnie pokazuje, że kolizja prawa sakralnego sprawom świeckim prawie rzymskim bywała dosyć częstym problemem i to prawo sakralne które, oszczędzając miał ogromne przełożenie w ogóle na funkcjonowanie państwa na dosyć często zresztą wkraczało Ness tak prywatnoprawny spory na no to znana doskonale naszego polskiego podwórka, czyli wszystko leży tam było kogo uświęconą wielowiekową tradycją i nikt jakoś specjalnie na to nie narzekał na nas jest jakiś taki wielki comeback teraz na widza to tego typu sytuacji natomiast Rzymianie byli też przyzwyczajeni do tego, że współistnieją zarówno normy pisane, jaki to wcześniejsze normy zwyczajowe bardzo często rozliczają miały przewagę, a przynajmniej do pewnego momentu tzw. obyczaj przodków More mają one bardzo często wpływały na to w jaki sposób kształtowała się sytuacja prawna i te pokryte zwyczaje przodków często bywały ważniejsze tak oczywiście, bo no tośmy sobie to właśnie z tradycyjnie nazywane świętym, chociaż nie takie święte prawo własności no powiedzmy sobie cenzorzy bardzo często karali właścicieli za to, że oni bardzo często to przesada, ale w każdym razie na pewno zdarzały się takiej sytuacji, kiedy karali właścicieli za to, że niewłaściwe zajmują się swoim majątkiem swoim gruntem nieruchomością po pierwsze, właśnie mógłby kara ukarany za to, że nie nie przeprowadzał zbiorów nie uprawę gruntu, a po drugie jest jeszcze taki szalenie zabawnej kazusie źródłach mianowicie właściciel w sposób nieproporcjonalny ustalił na gruncie powierzchnia budynku i upraw to powinno działać w ten sposób, że budynków jest Ela i żeby udało się jeszcze na tym gruncie prawa, żeby te uprawy można było odpowiednio przechowywać po ich po zbieraniu natomiast jeśli dobrze pamiętam Oculus na miał na swoim gruncie jak to napisano ładnie więcej do zamiatania niż do zaorania w związku z tym uznano też niewłaściwe wykorzystanie gruntu i też mu się oberwało nocą Senatorską, a także tego tego typu sytuacje też zdarzały, a przecież wydawało się, że właściciel powinien móc zrobić swojemu grunt to sosa w to przepisywanie na żonę mnie po prostu jakoś tak rozsierdziło Tax myślę procesja Skonto nie wiedzieli, że w Polsce co to takie miłosne na miłosne w sensie przepisywanie na żonę majątku jako wyraz najwyższej formy miłości uwielbienia poświęcenia oddania człon życie może też nie odstrasza za będzie czy z stad wzięły się van Robina oczka, a nie, ale prawda jest taka, że kto pokazuje też taki z taką rzecz, której nie zawsze jesteśmy świadomi mianowicie kobiety w starożytnym Rzymie na miały całkiem sporo do powiedzenia i czasami ich majątki były rzeczywiście pokaźna, a małżeństwo przemian pewnego momentu wcale tego nie zmieniało, bo z tak się utarło mówić ta kobieta zawsze była pod władzą swojego męża znała swego majątku, a to już określa, że cesarskiego były tylko sporadyczne przypadki oczywiście to jeszcze z pozwoleń na Dorotkę, a mianowicie darowizna między małżonkami przed niemożliwa była albo przed zawarciem małżeństwa albo już po rozwodzie no i była taka słynna w Polsce dowolnie Ano proszę i była taka słynna para znane pełnia państwu mecenas od niego pod jego działalności wspierającej kulturę sztukę wzięła się wobec nasze słowo mecenas jego żona Ferenc ja oni byli wyjątkowo kłopotliwą parą i bez przerwy się rozwodzili w związku z tym po każdej takiej kłótni zakończonej rozwodem mecenas Piech to teren z prezydentem wręcza prezent ona decydowała się do niego wrócić, o czym chwilę później cała spłaca się powtarzała oczywiście pytanie było takie czy taka darowizna wobec tego powinna być uznana za ważną czy nie już ci mieli bardzo różne pomysły na rozwiązanie tego problemu natomiast generalnie skupiali się na tym czy ten rozwód był rozwodem na serio czy też on był tylko takim pozorowanym rozwodem no bo jeśli zaraz po nim następowały małżeństwo dokładnie z tą samą osobą tej samej konfiguracji na to trudno uznać, że oni, że tak rzeczywiście się rozwiedli tak no to w mecz ten cel ataku, a także przed przetrwał do naszych czasów profesor bardzo bardzo chyba bardzo wszystko w bardzo pani dziękuję za dnia już rozmowę pani prof. Anna Karwacka katedra prawa rzymskiego wydział prawa i administracji Uniwersytetu kardynała Stefana Wyszyńskiego była państwa i moim gościem za chwilę Szanowni Państwo informację o godzinie 1140 po informacjach program kultura osobista gościem Marty Perchuć-Burzyńskiej będzie Dorota Jarecka kuratorkę, która opowie o wystawie dekolonizacja w warszawskim teatrze studio dzisiejszy program przygotował Paweł Zientara, a nad jakością naszych połączeń czuwał Szymon waluta Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA