Zamach na radzieckiego dyplomatę na Dworcu Głównym w Warszawie

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Maciej Zakrocki przedstawia wieczór we wtorek 7czerwca dzisiaj czas na kolejną edycję sięgającą do ciekawych zdarzeń historii Polski kalendarium podpowiedział by zainteresować się dokładniej zdarzeniem właśnie 7czerwca, tyle że 1927 roku tego dnia rankiem na dworcu w Warszawie niejaki Borys cover da dziewiętnastoletni Rosjanin postrzelił sowieckiego ambasadora w Polsce Piotra Wojkowa, który mimo wysiłków lekarzy zmarł kilka godzin później w szpitalu Dzieciątka Jezus Rozwiń » zamachowiec nie uciekał spokojnie oddał w ręce policji oświadczył, że zabił wojskowa zemsty za zbrodnie bolszewików Rosji oraz, że działał sam był jasny, że zbrodnia stanie się głośno i doprowadzi do napięcia między Warszawą Moskwą i to w okresie prowadzonych ważnych negocjacji na temat paktu o nieagresji oczywiście tak się stało, ale co niektórych zaskoczyło reakcja Stalina nie było jakoś szczególnie ostra natomiast mocno zaatakował wielką Brytanię, którą kilka dni wcześniej bolszewicka Rosja zerwała stosunki dyplomatyczne do tego wątku jeszcze nawiążę, ale wróćmy do działań dyplomatycznych na linii Moskwa Warszawa tu na pierwszy plan wysunęły się takie kwestie jak zbyt przyjazne traktowanie przez Polski rząd środowisk rodem z carskiej Rosji, a nawet pomoc wprowadzeniu przez nie anty sowieckich działań drugim eksponowany wątkiem był brak należytej ochrony dyplomatów co jest obowiązkiem państwa ich przyjmującego zgodnie z międzynarodowymi standardami, gdy to przeczytałem natychmiast przed oczami pojawił się obraz, który całkiem niedawno także był wykorzystany do krytyki obecnego rządu polskiego w tej samej sprawie pamiętają państwo Siergieja Andriejewa ambasadora Rosji, który chciał złożyć kwiaty mauzoleum w warszawskim z okazji rocznicy zakończenia drugiej wojny obchodzonej w Rosji 9maja został oblany farbą imitującą krew przez demonstrantów wyrażających w ten sposób gniew za napaść jego kraju na Ukrainę i tak oto ujawnił się temat dzisiejszej audycji, bo jest nim wszystko to co ja i z tego co państwo lubią najbardziej mamy wydarzenie z przeszłości, ale jakieś jego Echa słychać także dzisiaj i choć nigdy nie wchodzimy do tej samej rzeki to historia lubi powtarzać prawda głośnym zamachu sprzed 95 laty opowie nam z detalami pan prof. Mariusz Wołos Uniwersytetu pedagogicznego imienia komisji edukacji narodowej w Krakowie także z Instytutu historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie natomiast w teraźniejszość, ale z tamtymi skojarzeniami przeniesie nas Zbigniew Parafianowicz z Dziennika gazety prawnej to będzie niezwykłe 50 minut obiecuje Maciej Zakrocki przedstawia jest z nami zapowiadany pan prof. Mariusz Wołos Uniwersytet pedagogiczny imienia komisji edukacji narodowej w Krakowie Instytut historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie to dobry wieczór dobry wieczór panie redaktorze dobry wieczór państwu, aczkolwiek zaczniemy od historii, które zaczęło się rankiem i to właśnie 7czerwca dokładnie 95 lat temu 1927 roku jakiś taki facet nawet nie wiem jak on wyglądał, choć wiem, że nazwał się no właśnie nie powinien się nazwą, bo to za dużo by zdać miał 19 lat i przyszedł nad wodą odzywał się Bory Warszawy RB, a to już pan wszystko wydał na dobra przyszedł na dworzec w Warszawie i raptem można przecież trochę nieoczekiwanie Borys Komperda wyciągnął pistolet i zaczął strzelać do kogo tak już mówię już tamtych czasach w prasie ogłaszano różne informacje, na które dzisiaj nie są nawet potrzebne opinii publicznej m.in. ogłoszono, że tego właśnie dnia rzeczywiście rankiem będzie przejeżdżał przez Warszawę Arkowi rozet gol to był do niedawna jeszcze chargé affaires kierujący ambasadą sowiecką w Londynie kilka dni wcześniej nastąpiło zerwanie stosunków dyplomatycznych między wielką Brytanią i związkiem sowieckim to prostu ambasadę w Londynie oskarżono o działalność szpiegowską to spowodowało że, rodząc go musiał w trybie pospiesznym wrócić do mostu wtedy nie lata samolotami albo robiono to jeszcze bardzo rzadko dlatego też organ golf jechał pociągiem i właśnie tego dnia przedpołudnie pociągów na mniej więcej około godziny zatrzymał się na dworcu Warszawa główna jest teatralna tylko głowa, a było zwyczajem dyplomatycznie, że kolega reprezentujący to samo państwo w tym przypadku Piotra Wojkowa jako wygodny pełnomocnik przedstawiciel w chwili pełnomocnik przedstawiciel związku sowieckiego w Polsce po prostu wyszedł na dworzec na peronie, stojąc rozmawiał wychylając się z wagonu Arkadii mrozem gościom, których zresztą dobrze znał z poprzednich lat i momencie tej rozmowy potrzeb dosyć niespodziewanie faktycznie woda gdzieś to letni młodzieniec, który uczył się jeszcze do niedawna w rosyjskim gimnazjum w Wilnie nazywał się bądź szkoły da wyciąga pistolet i oddał 6 celnych strzałów do Wojkowa wojsko upadając zdołał jeszcze wyciągnąć swój pistolet i wystrzelił trzykrotnie, ale cover, gdy nie trafił śmierć nastąpiła od razu wojskowa zdołała przetransportować do szpitala mniej więcej godzinę po w tym za Warchoł skonał no cóż to był zamach, który odbił się poddajemy tylko jeśli pan profesor pozwoli że, że drugi bohater się trzeci bohater tego zdarzenia, które panu opowiadał, więc marże dobieram szarża Affairs ambasady w Londynie Arkady razem Gold też znalazł się w tym w ferworze strzelaniny, ale udało mu się zeskoczyć na na tory i ukryć między wagonami jak przeczytałem w jednej z relacji, więc jego mamy, że tak powiem całego po tym, jak się mamy do całego, ale 10 lat później jak to mówiono zginie od towarzyszy, ponieważ jako dość liczna sowiecki dyplomata będzie należał do tych cech wcale licznej grupy dyplomatów sowieckich, których Stalin wyborców w okresie wielkiego terroru, ale rzeczywiście w roku 1927 rozum godziny użycie uniósł był, uciekając faktycznie my wyjechał do Moskwy i po prostu był świadkiem tego sama ów uczeń gimnazjum rosyjskiego w Wilnie Boris cover da nie uciekał w ogóle nie nie starał się wyjść właśnie cało z tego zdarzenia tak jakby był pogodzony z tym, że wykonał jakąś ważną misję, której się nie wstydzi po prostu oddał w ręce policji no można by powiedzieć, że na goście można by zakończyć tę opowieść na zamknięcie śledztwa w związku z jego zeznaniem, że on zrobił to sam siebie, że po prostu zabił wojskowa zemsty za zbrodnie bolszewików w Rosji i że działał sam, ale policja oczywiście muszę posprawdzać różne ślady nie mówiąc już o tym, że oczywiście cała sprawa stała się głośnym zdarzeniem, a ciało ambasadora zostało przewiezione do Moskwy i w bardzo uroczysty sposób pochowane w pobliżu lata no i się zaczęły tak musi to prawda koperta staną przed sądem Rzeczypospolitej zresztą było obywatele Rzeczypospolitej faktycznie w trakcie procesu, kiedy pytano o motywy odnosił 2 kwestie sprawa pierwsza dla mordował wojskowa, dlatego że są przybył przedstawiciel międzynarodowej bandy bolszewików posłowie tak to określał, traktując ich jako przestępców i drugą kwestią, którą podnosił łatwo także ze startem było objęcie organizacji, jaką cover da ca już zasadnie uważał Kominternu i dać się dotąd kończyło to znaczy sąd nie dowiódł ażeby ów młodzieniec wywodzący się tak tzw. białej emigracji, chociaż o to chodzi w miejscowości urodził się VIN powoli pochodziła jego rodzina z Podlasia terenów wtedy przecież dzisiaj jest to ciekawy znajdujących się na terenie Rzeczypospolitej takie miejscowości kotły nie znaleziono śladów ażeby cover był przez kogoś inspirowany lub też działalności oś sporu uczenia tego mu nie dowiedziono odpowie tego typu zamachy zawsze powodują pewne nowe trudniejsze to myśmy i mieli pewne poszlaki, ale one nie są udowodnione podnosi od tego czasu dr Sławomir Dębski obecnie dyrektor Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych wskazując, że być może cover wcale nie działał sam tylko był inspirowany moczy użył tak naprawdę był tylko kręgle Piny pociągał za spust czy Takashi jednak by Rosja jeśli tylko sam mówi tą zbrodnie no byli akurat decydenci kremlowscy, ale powtarza tego nikt nie do boju i na to żadnych źródeł, które by głos znacznie stwierdzały takie właśnie rozwiązanie czy przyczyny tego mordu, bo nie ma są co najwyżej tego wątku pośrednie poszlaki do tego wątku za chwilę wrócimy, bo oczywiście rozumiem, że dr Demski tutaj próbował pociągnąć ten wątek wskazując, że komuś w Moskwie mogą zależeć na tym, żeby poświęcić swojego ambasadora po to, żeby w wyniku tego zabójstwa doszło do czegoś tam zaraz do tego wątku wrócimy, ale jeszcze chciałem zapytać o takie wątki, które się pojawiły po przynajmniej chyba wtedy jeszcze w śledztwie polskiej polskich służb, czyli rozumiem prokura po ulicy prokuratury do kiedy właśnie próbowano zrozumieć czy na pewno ten ten cover działał działał sam zaczęto grzebać w życiorysie Wojkowa siedzisz tam doszukano, że on mógł być i w jakim sensie na pewno był powiązany z tymi dramatycznym wydarzeniem z czasów rewolucji październikowej, jakim było rozstrzelanie rodziny cara i on miał nawet sam zaproponować podobne użycie kwasu siarkowego do zniszczenia zwłok no, a to z kolei prowadziło do takiego oto wniosku, że najprawdopodobniej cover de inspirowali czy motywowali no ci wszyscy, którzy chcieli pomścić Romanowów, a że tej emigracji było trochę w tym w Polsce to nie tylko wiemy, ale ten wątek właśnie tej rosyjskiej emigracji w naszym kraju będzie dalej eksploatowany przez bolszewików dotykowo oczywiście trochę w innym kontekście panie redaktorze bardzo wiele spraw postaram się tą miarę krótko przedstawić w sposób uporządkowany tak się złożyło, że będą wielokrotnie w Jekaterynburgu, bo tam zamordowano rodzinę carską Mikołajem drugim stało się to Lidki twierdzi, że po osiemnastego roku badałem sprawy niejako na wieści i jest tutaj bardzo dużą mitologii co więcej mitologii, a może witam państwa tworzonego przez nowego wojskowa ponieśliśmy wiele wiemy, że wojsko przybyły 1917 roku na uraz do Petersburga, ale nie sporu uczenia bolszewików tylko polecenia rządu tymczasowego polityk kręgach miał swoich znajomych miał się tam zajmować nadzorem nad nami pracą do bolszewików przystąpił dopiero pod koniec 1917 roku to taktycznie był komisarzem do spraw zaopatrzenia, które zajmował się m.in. ściąganiem żywności tamtejszych chłopów czy zresztą wywoływał niechęć do władzy sowieckiej władzy bolszewickiej my, że mieszkańcy Ula uranu ma to w jaki on był jako członek komitetu wojskowo remont dziwnego na pewno uczestnikiem głosowania co zrobić z rodziną carską miał głosować za tym, żeby zamordować właśnie tylko całą rodzinę czy wówczas postawiono tylko wniosek o to, żeby zamordować byłego imperatora Mikołaja drugiego tutaj są plany sprzeczne to jest 1 my no powiedz udowodniona historycznie kwestia dotycząca udziału wojskowa w zamordowaniu rodziny tak druga sprawa, którą podniósł odnoszą popiera komisja prokurator z ramienia tzw. rządu polskiego pod urząd był biały, który powstał na skutek działania Lindleya zbierała Kołczaka jako Wierzchowo poprawicie Lucky takiego wielką rząd rosyjskiego po zajęciu Kate Bush go krótko po za mordowanie urodziny dowiódł, że ten, że prokurator, że wojsko faktycznie zajmował się jako Helik z wykształcenia zajmował się ściągnięcie na potrzeby likwidacji ciał zamordowanych kwasu, w którym tzw. Galiny jamie polano członków rodziny taczki i to wszystko i to wszystko natomiast rzeczywiście jeden z jego współpracowników człowiek, który potem przeszedł na drugą stronę nie wrócił do związku sowieckiego autor głośnych pamiętników wydanych także po polsku jeszcze w rozwoju bez zdrada Sowietów, bo takie ono one miały tytułu Polski, kiedy Goryl w liście do i podawał ich rozwoju powstał się jako uchwalił, że po rozstrzelaniu rodzinie carskiej w domu inżyniera pat piwa wieka Edynburgu on miał razem z grupą bolszewików zbijać bagnet chciała córek cara, żeby do upewnić się zginęły i miał ściągnąć pierścień brylantem z ręki wcale potem rzekomo miał się tym pierścieniem nawet uchwalić jeszcze podczas swojego swojej misji dyplomatycznej w Warszawie, ale nikt nawet świadków tego mordu to na czele tej grupy chciał jak Jakow Jurowski nie potwierdza udział Wojkowa bezpośrednich w zamordowaniu rodziny carskiej nie potwierdziła tego również prokuratura federacji rosyjskiej, która w 2015 roku przeprowadziła do ba ile to było możliwe gościć precyzyjne śledztwo dotyczące zamordowania Mikołaja w tym wieku ich rodzin i tutaj właśnie mamy mitologii, ale rzeczywiście w opinii publicznej tej międzynarodowej wojsko był traktowany jako jeden z bezpośrednich uczestników mordu dokonanego na rodzinie ostatniego rosyjskiego imperatora i z tego względu już kończcie Kanadyjczycy czy kolejną, iż Brytyjczycy faktycznie wywiad brytyjski i naciskał na ba fordowi właśnie Kida resortu jak zachęcić, aby wojsko nie otrzymał Angel MO jako przedstawiciel dyplomatycznie związku sowieckiego w Kanadzie, gdzie początkowo, zanim trafił do Polski chciano wysłać faktycznie Kanada ogromną odmówiła Polska nie odmówiła pewnie zaraz wyjaśnię dlaczego, ale powtarzam wrogi wojskowa odnośnie do roli wojskowa w zamordowaniu rodziny carskiej więcej mitów niż tego co by potrafimy dzisiaj udowodnić to rozumie, że właśnie chodziło m.in. o pokazywanie ewentualnie no motywów wskazanie czy jakieś środowiska mogły stać za zamachowcem, który powtarzał właśnie w czasie procesu, że zabił wojskowa jako przedstawiciela Kominternu jako człowiek, który sam widział wiele gwałtów i rozpaczą tego, że dawstwo miał mówić też podczas procesu widziałem jak maszynisty wrzucono do kotła lokomotywy nos mówiąc krótko przeżyłem straszne rzeczy i chciałem się na przedstawicieli tego przedstawiciele tego tego systemu zemścić nas, że jeszcze właśnie doszukano się jakichś tam konotacji związanych z zabójstwem cara no to jakoś to pasowało, niemniej jednak nasz prokurator Kazimierz Rudnicki przyznał, że żaden spisek istniał śledczy ustalili, że zabójca działał sam sąd przychylił się do tej opinii skazał Verde na dożywocie jednocześnie, zwracając się do prezydenta Mościckiego z apelem o zastosowanie wyprawa Łask no i aktu łaski i teraz i jaka jest reakcja Rosji, bo można powiedzieć, że w tym sensie zasygnalizowany też przez pana wątek, że tam może właśnie władze w Moskwie inspirowały zamachowca jest też coś narzeczy, bo właśnie można powiedzieć, że nie jest to reakcja aż tak ostra jak można by było spodziewać po Rosji, a Stalin wręcz właśnie miał reagować na to, że to pewnie Brytyjczycy za tym Stali, o co w takim razie chodziło, dlaczego Rosjanie w tak niewielkim stopniu albo może to jest błędna teza chcieli wykorzystać ten zamach dla swoich celów no rzeczywiście tylko usztywni trochę swoje stanowisko w negocjacjach z polską paktu o nieagresji czy czy umowy handlowej, ale de facto te rozmowy dalej się toczyły między przedstawicielami MSZ-u Ross bolszewickiego czy sowieckiego, a polskim ambasadorem w Moskwie, ale za daleko już na uszach wybiegłem, więc najpierw wróćmy do tej reakcji Rosji ona rzeczywiście nie była jakaś bardzo agresywna, ale powiedziałbym, że została ta śmierć wojskowa nie pierwsza zresztą śmierć Szaniawskiego dyplomaty, bo kilka lat wcześniej zamordowano w Szwajcarii Wacława Borowskiego innego sowieckiego dyplomatyczna polskiego pochodzenia ona została wykorzystana przez komisariat ludowy spraw zagranicznych tak się ten resort nazywał wówczas, że w sposób dosyć charakterystyczne to znaczy pojawił się natychmiast oskarżenia strony polskiej od tolerowanie biało gwardyjski białych organizacji na terenie Rzeczypospolitej wrogą stosunkowa to związku sowieckiego i ten nacisk dyplomatyczny szedł w stronę nawet nie tyle, żeby jakoś tam karać specjalnie cover de ile doprowadzić do likwidacji usunięcia najlepiej terytorium Rzeczypospolitej wszystkich przedstawicieli białej emigracji co się oczywiście nie stało, ale ja bym tutaj też nie wiązał tego z zaraz jakąś taką wizją, że ten no powiedzmy niespecjalnie jakiś agresywny sposób reakcji Moskwy na zabójstwo swojego przedstawiciela ma jakąś potwierdzać udział władz sowieckich inspiracji mord na wójtowie proszę pamiętać, że wówczas, kiedy się stało 95 lat temu trwała jeszcze walka o schedę po Leninie Stalin, który wyszedł zwycięsko jeszcze nie był wtedy dyktatorem w takim rozumieniu jak widzimy dzisiaj to się dopiero miało dokonać jeszcze wtedy czynnie na terenie związku sowieckiego był lew Trocki, który kilka miesięcy później przegrał tę rozgrywkę, więc tam też trudno mówić o tym, żeby w Moskwie był 1 ośrodek na bardzo sprawnie działający i trzymający wszystkie nitki także takich wydarzeń jak chociażby zamordowanie rynkowa uncja tutaj nie za daleko faktem jest, że rozmowy prowadzone przez posła Rzeczypospolitej Stanisława patka w Moskwie nad dotyczący podpisania paktu na wynegocjowanie jego treści, a potem podpisania tzw. paktu Gwarancyjnego czy też paktu jak jeśli one zostały na chwilę zatrzymany, ale potem do nich wrócono zresztą to jest opowieść na inną tajną długo bardzo też i historię zwieńczoną dopiero w roku 1930 drugie natomiast no myślę, że reakcja była taka jak jakiś należało spodziewać znaczy ten mord Sowieci wykorzystali dla swojej działalności politycznej nacisku pokazywania się Polska jest krajem wrogim, że rzeczywiście za polską stoi wielka pytania proszę pamiętać, że to są czasy, kiedy tym największym wrogiem dla Sowietów wcale nie są stany Zjednoczone już nie jest Francja tylko wielka Brytania, więc Polska w ogóle propagandowo przedstawiano jako powiedzmy, że psa łańcuchowego Wielkiej Brytanii jako forpocztę Brytyjczyków tutaj przy granicy ze związkiem sowieckim i tak przedstawiano też mord dokonany przez cover de swoją drogą wracając jeszcze tego wątku poruszonego przez pana redaktora Verde nigdy oficjalnie nie mówił także podczas procesu, że on się mści za rodzinę carską to troszeczkę później dołożono tutaj były inne przyczyny rzeczywiście jako małe dziecko, bo mam należał do grupy tzw. bieżeńców w czasie pierwszej wojny światowej w 1500 piętnastym roku wraz z rodziną znalazł się w Samarze i tam mieszkał z roku 1920 i faktycznie oglądał te mordy dokonywane przez bolszewików także na członkach jego rodziny dlatego żyjemy tam zamordowano kuzyna brata stryjecznego i zamordowano bardzo blisko związanego z rodziną oferty duchownego no ojca lip drzewa to był mord bolszewickiej oto miał w pamięci, bo takie nastoletnie dziecko, jeżeli się napatrzeć na takie okrucieństwo to trudno, żeby tej trawy później nosiło i te właśnie traumę wskazywał jako przyczynę dokonania mordu ziemscy swoistego rodzaju na wojskowy jako przedstawicielu tejże no właśnie międzynarodowej bandy Bożym, ale troszeczkę powiedzmy tych w tym pojedynku, który to czy pan Stanisław Patek w Moskwie do, bo nie dość, że to jest trudna sytuacja, dlatego że no właśnie z 1 strony jest nacisk polskich władz, żeby sprawy jakoś załagodzić z drugiej strony wiadomo, że jest to jakoś tam rozgrywane przez stronę rosyjską tam przy okazji właśnie pojawia się ten ten element, który jest takim powiedziałbym dodatkowym powodem naszego dzisiejszego spotkania w kontekście niedawnych wydarzeń z obecnym ambasadorem ponieważ, kiedy spotkał się Stanisław Patek Litwinowi ma, więc Maxi z maksima Litwinowa, a więc, a więc szefem zastępcą Ludowego komisarza spraw zagranicznych dokładnie to to to dostał notę oskarżającą władze Polski o zaniedbanie w ochronie dyplomatów no i i to się toczy wiele miesięcy łącznie z kolejnymi lotami wręczane mi przez obie strony wyjazdem patka do Warszawy na konsultację za Zaleskim i Piłsudskim jak jak pan na to patrzy właśnie tak jak jak badać tych relacji międzynarodowych ocenia rozegranie tego przez Rosję bolszewicką i Polska bardzo spokojnie, dlatego że takich not było bardzo bardzo wiele od początku nawiązania stosunków z Rosją wtedy jeszcze są, więc swą Ukraina sowiecką 1921 roku po traktacie ryskim następowała taka wymiana not i w roku 19222003. spierano się praktycznie wszystko w tego typu oskarżenia o brak właściwej ochrony w ogóle o to, że Polacy przekazali Sowietom budynek przy ulicy poznańskiej w Warszawie, który się niespecjalnie nadawał do tego, żeby być miejscem ulokowania przedstawicielstwa dyplomatycznego one się stałe powtarzały to nie było nic nadzwyczajnego w tym bardzo bardzo napiętych stosunkach natomiast ne wracając do tej kwestii pierwszej w roku 1927 napięcie na linii związek sowiecki państwa Zachodu Francja wielka Brytania także Polska było dużo tak wielkie ono wynikało z różnych przyczyn przede wszystkim wprowadzenia działalności wywiadowczej przez dyplomatów i przedstawicieli oficjalnych także przedstawicieli handlowych np. sowieckich prowadzenie działalności szpiegowskiej to była też kwestia niechęci, jeżeli chodzi o oddawanie długów, które związek sowiecki no był jednak w innym rozumieniu czy to Francuzów Brytyjczyków za majątki znacjonalizowano w roku 1918 podobna sytuacja była także, jeżeli będzie o stronę polską to upominanie się pieniądze z 1 strony państw zachodnich, a z drugiej strony próby uzyskania przez Sowietów równolegle kredytów bardzo rozdrażniony tę sytuację dlatego pomysł paktu był bardzo bardzo odległy od realizacji, a śmierć wojskowa w tych okolicznościach, o których mówimy tylko jeszcze tę odległość lokalizacji podpisania paktu zwiększyło, ale jakiś czas takich różnych wydarzeń w wtargnięcia grupy np. upraw dywersantów sowieckich do miejscowości Powiatowej w stopce 1500 dwudziestym czwarty roku, gdzie rozbito więzienie wypuszczono ogólny klimat kryminalistów ostrzelano posterunki policji tego typu wydarzeń było dużo dużo więcej były też inne próby zamachów nieudane dla przedstawicieli dyplomatycznych związku sowieckiego w Warszawie, więc ja tutaj urząd nie specjalnie nowym jakoś ten udany zamach cover, gdy podnosił jako coś zupełnie wyjątkowego na jego wyjątkowość polegała na tym, że zabito przedstawiciela placówki dyplomatycznej, który zresztą, bo mówiąc szczerze dosyć słaby dyplomatą NATO NATO jego zwierzchnicy mam tu na myśli członka kolej medium komisariatu Ludowego spraw zagranicznych Borysa to Unia jako bardzo z tą takiego wyważonego sowieckiego dyplomatę zwracali wojskową wielokrotnie uwagę, że pan nam nie dostarcza właściwych informacji, że pan ma ograniczone źródła informacji to też nie była żadna żadna wybitna postać, jakby się przy rzecz biografia wojskowa to to był taki do średniego szczebla działacz bolszewicki, które do bolszewików przystał na dobrą sprawę dopiero wówczas, kiedy oni przejęli władze wsi w Piotrogrodzie wcześniej mienszewicy, a natomiast, dlaczego dotykowej słowo, że to był m.in. że powód akurat się na nim poznali w Moskwie, bo na początku naszej rozmowy mówił pan właśnie o tym spotkaniu na dworcu z Arkadijem Rozen Gorce, a jednym z celów jak przynajmniej znalazłem dziś taką informację tego spotkania było właśnie to, że wojsko chciał prosić razem Golca, aby no wsparł go tam, bo powiedział, że też ma być wkrótce wezwany do Moskwy spodziewał się może reprymendy, a może nawet dymisji, więc chyba rzeczywiście ich świadomość, że Orłem nie jest to, bo Orlen nie był spotykał się głównie jest MDK w Warszawie czasami zresztą gdzieś tam po nocach jakiś ciemnych ulicach w ogóle nie przystoi dyplomacie tego typu działanie pływał motorówką po Powiśle nie wiadomo po co, dlaczego dziwna to była taka trochę mroczna postać, która miała zresztą swoim życiorysie nieudane próby zamachu rozmaitych aktów terrorystycznych na długo przed pierwszą wojną światową natomiast wojskowi 1 przewagę nad wieloma bolszewikami osobiście znał Lenina osobiście znał Regina znał jeszcze kilka innych osób z wierchuszki sowieckiej chociażby na studia nad Łuna czerskiego, dlatego że wojsko spędził prawie 10 lat emigracji w Szwajcarii i we Francji stąd została Osiecka francuskiego no i przydatności jak radzą też on też podobno w tym słynnym pociągiem z Leninem właśnie jechał z pomocy, czyli jechał jechał akurat nie w tym zaplombowane w wagonie tylko ich transporcie on jechał razem z narciarski z Martonem ale, ale Levina rzeczywiście znał prawdopodobnie to zadecydowało, że do takiego, że jakoś tam kolejny rok jest Sojusz szczerze nie do końca wykształconego inteligenta nogę stał się postacią, która trafiła na dosyć wysokie stanowiska także w dyplomacji, ale braku laku aż tak wielu inteligentów wykształconych na Zachodzie w służbie swojej bolszewicy nie mieli, więc korzystali też takich ludzi jak jak wojsko, jeżeli poczytamy jego raporty z Polski one są częściowo publikowane przez mówiącego także te słowa razem profesor janowieckim Bruski niedawno wydaliśmy dosyć dużą ilość raportów wojskowa z lat 192526 to widać, że to jest taki dyplomatom średniej klasy to chyba nawet za wysoko za wysoko wał obserwator panie profesorze mamy jakieś Góra 4 minuty przecież należy się słuchaczom jeszcze finał tej opowieści mówiliśmy długo trwających negocjacjach, które prowadziło ambasador Patek wspomniałem o tych jego wyjazdach do Warszawy, bo też właśnie była kwestia uzgodnienia tego co Rosjanie oczekują co polskie państwo było gotowe dać no i m.in. ta historia kończyć się czy prawie kończy 10sierpnia, kiedy w Polskiej prasie pojawiła się informacja o wydaleniu z naszego kraju 6 dawnych oficerów carskich no i po powrocie do Moskwy właśnie Patek no o tym informował jednocześnie w rozmowach szczelinę, kiedy właśnie próbował zakończyć definitywnie temat zwracał uwagę, że przewodni będzie podawał nazwisko są tak naprawdę w prasie no i po tej po po tym spotkaniu czcicieli pisał dostali na dzisiaj był u mnie Patek stwierdziliśmy, że opublikowana w Polskiej prasie 14sierpnia deklaracja Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z groźbą pod adresem biało gwardzistów odpowiada temu co zostało uzgodnione między nami w końcu lipca co do wydalenia 6 białych emigrantów z Polski zapytałem czy wydalenie te są faktem dokonanym Patek podkreślił, że te wydalenia bez żadnego związku z drugą notą związku Radzieckiego i bez nacisku ze strony związku Radzieckiego że, że one nastąpiły w przypadku 4 osób 2 mają wyjechać w ciągu 24 godzin czy to z punktu widzenia no właśnie na koniec zapytam no to to jest taka płyta, która była jedynie wtedy dobra możliwa to można powiedzieć, że tutaj może nie tyle ktoś wygrał tę samą historię, ale przynajmniej nie doszło do do takiego zaognienia relacji, które właśnie potem umożliwiłyby doprowadzenie do tego paktu adres sytuację w ten sposób załagodzono, dlatego że ono część postulatów, o których mówiłem, żeby szum bądź organizację biała białych emigrantów z Polski w ten sposób wykonano ja jeszcze chciałem dodać 1 rzecz bolszewicy postąpili o wiele bardziej ku, dlatego że oczywiście reakcja w stosunku do Polski była powiedzmy nie jakoś szczególnie drastyczna, ale proszę pamiętać, że zaraz po zamordowaniu wojskowa w Warszawie rozstrzelano w związku sowieckim 20 arystokratów i to był to pierwszą władz sowieckich to by ludzie, którzy byli przetrzymywani w więzieniach bolszewickich lub też zostali nawet właśnie ze względu na dokonany mord w Warszawie aresztowania, ale to nie są stosunki polsko sowieckie to są wewnętrzne rozgrywki w związku sowieckim wobec znienawidzonych arystokratów, więc to też jest pewien wątek natomiast stosunki polsko sowieckie wróciły dosyć szybko do normalnie złych powiedziałbym, bo wtedy były były głównie złe ale, ale nie stały się tragiczne ich też nie za nie zrywał tak jak zrobili Brytyjczycy te stosunki były utrzymane początkowo placówką kierował attaché wojskowy co ciekawe Kłoczko później przyjechał bardzo znany zresztą też ciekawe dyplomata sowiecki jest człon, który stał na czele szturmu da na pałac zimowy Władimir Antonow funkcję tylko dalej toczyły się z różnym natężeniem te rozmowy w oparciu o nieagresji zakończone dopiero na 5 lat po skasowaniu wojskowa do tego jeszcze było daleko i dlatego pewnie wrócimy przy jakieś najbliższej okazji dzisiaj pięknie dziękuję Pani Poseł Mariusz Wołos Uniwersytet pedagogiczny imienia komisji edukacji narodowej w Krakowie Instytut historii Polski kryminał w Warszawie był naszym gościem nas jeszcze bardzo dziękuję dziękuję za zaproszeń Maciej Zakrocki przedstawia adres z nami kolejny zapowiadany gość Zbigniew Parafianowicz dziennikarz dziennik Gazeta prawna dobry wieczór dobry wieczór połączyły w 1 ze swoich tekstów historie z za bóstwo zamordowania na warszawskim dworcu 7czerwca 2007. roku, a więc dokładnie 95 lat temu ambasadora Piotra Wojkowa przez Borysa Verde no, o czym w pierwszej części opowiada trochę prof. Wołos z tą historią niedawną, która miała miejsce w Warszawie cały świat obiegły zdjęcia w z czerwoną twarzą koszulą Siergieja Andriejewa obecnego ambasadora który, który chciał złożyć wieniec z okazji 9maja w mauzoleum w Warszawie, skąd ci się wzięło to skojarzenie czytaj także chciałem porównać obie są skutki takich aktów manifestacja przemocy wobec wobec dyplomatów trochę w mitologii dawać ten taki pogląd, że za chwilę nastąpi koniec świata, bo często jest także są tak spektakularne oczywiście potem państwo ogłaszają na jakieś stanowiska nawet tak jak w przypadku zabójstwa wojskowa związek radziecki uznał za akt wojny zmobilizował siły zbrojne, ale summa summarum okazywało się, że pod taki manifestacjach po takim zaprezentowaniu szkół i wzajemnym wzajemne oskarżenia na wcześniej czy później dochodziło do deeskalacji i IT analogia w przypadku Andriej Ewa wejście tez tutaj jest i opis tych 2 drastycznych przypadków, czyli zabójstwa ambasadora sowieckiego w Warszawie dwudziestym siódmy roku zabójstwa ambasadora Rosji w Ankarze przed kilkoma laty no też Andrieja karłowa jak bardzo dokładnie to analogie pozwała też też zbudować edukować z, bo spektakularnych wydarzeń po takiej wstępnej ekscytacji tym wydarzeniem za chwilę wszystko wraca do normy i tak dokładnie było też w tych przypadkach bo, choć można powiedzieć pan wzorował, chyba że takiego terminu, że stosunki polsko sowieckie gdzieś tam od sierpnia tego 2007. roku można powiedzieć wróciły do takiej stabilnych złych tak można być tutaj też zadaszona loggia my mamy stabilnie złe ale niemniej jednak no w tamten czas był trochę inny ja wiem, że nigdy się nie wchodzi do tej samej rzeki ale, ale jednak te kontakty na poziomie ambasadorów w tym polskiego ambasadora Stanisława patka w Moskwie wtedy on podtrzymywał dużo było tutaj jego inicjatywy te stosunki z władzami sowieckimi m.in. właśnie chodząc drepczą, zabiegając o to, żeby doprowadzić w końcu do podpisania tego paktu o nieagresji co co coś w końcu udało, a dzisiaj wydaje się że, że w ogóle nie ma mamy oczywiście z tą stosunki między państwowe na poziomie ambasadorów, ale też też wiemy, że tak na dobrą sprawę, a może znasz odpowiedź na pytanie no i i jaki jest jest powód czy co się dzieje się na tej relacji na tym poziomie ambasadorów, bo wydaje się rzeczywiście nie ma stosunków polsko-rosyjskich do tak nie ma tych stosunków to co też mówił w wywiadzie dla dla dzikiego prawnej pozować w Chinach, który był do niedawna ambasadorem Polski w Rosji on próbował w jaki sposób te relacje odmrozić próbował nawiązać doprowadzić do spotkania na szczeblu wiceministrów odpowiedzialnych za zatem nazwijmy to umownie, czyli za za wschód za Rosji relacje z polską Polski z Rosją odbywali spotkania, ale strona rosyjska nie była tym zainteresowana szczególnie po Krymie pod tysięczny czternastym roku tech no jednoznacznym usztywnieniu stanowiska Polsce w relacjach wzrost ją w kwestii tego co zostało złamane prawo międzynarodowe naruszone nieprzekraczalne granice dotyczące rewizji rewizji granic no Rosjanie wyraźnie próbują izolować Polskę i Unii Europejskiej i szeroko pojętym świecie Zachodu jak w jakikolwiek odmrażanie relacji z Warszawą jest po prostu w interesie interesie Moskwy do mówił Marciniak oni są byli skłonni rozmawiać mimo takich kwestiach technicznych które, które im się opłacało dotyczyły takiej codziennej operacyjnej współpracy na świat tranzytu tirów przez Polskę o tym chcieli rozmawiać, ale już w kwestiach politycznych w jakiej takiej próbie na detektyw doprowadzenia do do tego, żeby stanowiły co najmniej poprawne rozmowy nie chcieli mnie nie było woli po swojej stronie to bardzo wyraźnie były ambasador Polski w Moskwie podkreślał, że nawet przed inwazją rosyjską na Ukrainę tam zupełnie nie było woli po stronie Moskwy żeby, żeby doprowadzić do by czegokolwiek po, ale też rozmawiałeś z Krzysztofem Krajewskim, który po tej historii, która o, którą sam też opisy, opisując w wywiadzie nazwały upokorzeniem ambasadora Siergieja Andriejewa no też wezwany do rosyjskiego MSZ-u i jak to się wszystko odbywa teraz w warunkach, kiedy znamy stanowisko polskich władz wobec Rosji w kontekście Ukrainy znamy stanowisko polskich władz jeśli chodzi o transport broni do Ukrainy przez nasze terytorium znamy stanowisko polskich władz co do konieczności nakładania coraz ostrzejszych sankcji co ambasador można powiedzieć Polski w Moskwie jeszcze w stanie zrobić no właśnie najprawdopodobniej nic on Earth jest polskie MSZ utrzymuje, że musimy mieć ambasadora, żeby dbać o interesy obywateli polskich by wykonywać pewne procedury konsularne przy czym tego ambasador musi robić tak tak naprawdę to jest często jest także po wycofaniu ambasadora tak jak w przypadku Białorusi od 2020 roku po sierpniu 2020 roku, czyli wybuchu protestów przeciwko sfałszowanym wyborom obniżono rangę w stosunkach z Białorusią wycofują ambasadora i w główną rolę pełni tam chargé affaires, który mną zasadzie wypełnia wszystkie te operaty techniczne funkcje które, która ma wykonywać dyplomata to całkiem nieźle z sobie radzi w tych kontaktach z Białorusinami Grodno spadku Krajewskiego czy to była tzw. dwójka czy osoba nr 2 w ambasadzie w jakiś dyplomata to on najprawdopodobniej też nie nie zrobiłby nic konstruktywnego w tych relacjach z Rosją to stosunki z robotów zamrożone znacznie większe pole manewru do działania ma 2 w Warszawie ambasador rosyjski, który często występuje w mediach prezentuje swoje stanowisko jest zapraszany przez część polityków ma tutaj znacznie jak większe większe możliwości do działania w stosunku do tego co może co może coś co mogą polscy dyplomaci w Moskwie na pewno będzie też rozkopano chodniki wokół tego kompleksu dyplomatycznego polskiego w Moskwie także to jest wina są odcięcie jakiegokolwiek wpływu na wpływu na na mediana na kontakty z dziennikarzami nie ma żadnych spotkań na tt takiego na nic na innych ambitnym szczeblu dla dyplomatów także to jest kompletne kompletne zamrożenie stosunku, a i to chyba raczej na czas dłuższy niż krótszy w raczej mówimy o perspektywie wielu wieloletni niższy niż wielu miesięcy ale, badając ten temat czy wg ciebie ta historia z 9maja była świadomą prowokacją ambasadora Andriejewa on przecież był ostrzegany wiedział, że może dojść do jakiejś tam sytuacji no i potem rzeczywiście wszystkie prawie gazety świata ski agencje pokazywały jego zdjęcie właśnie w tym czerwonym kolorze jaki, jaki był tego cel tutaj także Andriejew na pewno był świadomy tego, że do takiego wydarzenia może dojść nastrój nastroje są emocje są bardzo duże i dostał taką informację MSZ, żeby po prostu zrezygnować spuszcza 9maja do na cmentarz tam przy Żwirki Wigury w zignorował tą prośbę już samochody te no sam w sobie to raczej nie niespotykane, bo dyplomaci zazwyczaj wtedy powinni stosować tego, czego oczekuje od NIK tai przyjmujący Polakom uniemożliwiono z powodu pandemicznych jak przekonywano udział w obchodach 10kwietnia w czasie covidu brama była zamknięta no i nikt na cmentarz katyński się mówimy o cmentarzu obrazki nam tak tak tak to to no bo niemożliwe technicznie do do zorganizowania Nadia jest po prostu zignorował tą sugestie ze strony polskiego MSZ-u z drugiej strony, ale z drugiej strony mamy też tutaj rolę państwa polskiego, które musi przestrzegać konwencji wiedeńskiej i starać się zapewnić bezpieczeństwo i nawet jeżeli zignoruje te sugestie ze strony MSZ, bo MSZ nie będzie niczego Unii nie może kazać możemy coś sugerować apelować prosić przekonywać, ale zakazać tak tego tego wyjścia na tu 9maja w żaden sposób nie może tutaj rola policji pytanie o pytanie o rolę policji o to czy ona ma możliwości, żeby zapewnić się bezpieczeństwo dyplomacie nawet kraju, w którym stosunków praktycznie nie utrzymujemy czy też mamy zamrożone stosunki dyplomatyczne na innej konsekwencji wobec osób, które tego bezpieczeństwa nie zapewniły powinny być wyciągnięte jednoznacznie kolejną warstwą tego wydarzenia jest to duży jest takie Marciniak podkreślał w rozmowie z nikim z gazetą prawą no do tego aktu dokonała osoba, która polskiego obywatelstwa nie ma wpłynęła NATO NATO temperaturę sporu polsko rosyjskiego na nas jak za ingerowała tą drażliwą wrażliwą materię, jaką są stosunki polsko rosyjskie no osoba, nawet jeżeli jest jest to jest to osoba z obywatelstwem ukraińskim, czyli państwa, do którego firmy sympatie, bo to nie jest dobrze jest rentą tą suwerenność w tej dziedzinie nam się odbiera w ten sposób także no mamy takie 3 warstwy z 1 strony ta taka niechęć Andy lewa do wysłuchania prośbę czy sugestie MSZ o to, żeby sobie podarował w tym roku uroczystości z drugiej strony niemoc policji do tego, żeby zapewnić bezpieczeństwo i trzeciej strony akt, który po prostu no był został wykonany przez osobę, która nie ma polskiego obywatelstwa de facto wpływa na stosunki polsko-rosyjskie także na 3 co najmniej pozioma to wydarzenie zaskakujące jednak bez precedensu to już na koniec tak piętnują c, ale tak na dobrą sprawę biorąc pod uwagę właśnie fatalny stan tych stosunków i dobrze tak no bo trudno utrzymywać jakieś relacje z agresorem, który w ten sposób postępuje to można by też powiedzieć no i co z tego no no tak no no co z tego rząd z 1 strony mamy obecnie dyplomatą, który przedstawia państwo agresora z drugiej jesteśmy stroną konwencji reprezentujemy część Zachodu, która by raczej chciałaby być kojarzona ze światem cywilizowanym w tym w tym sensie no Andrzejowi ta ochrona taka skuteczna ochrona należała się mimo wszystko mimo tego, że często są zamrożone, a mamy do czynienia z państwem, które przejawia odruchy barbarzyńskie w odniesieniu do swojego sąsiada Ukrainy, ale też do jest agresywna w stosunku do innych państw no i mimo wszystko my jesteśmy zobowiązani tą konwencją wiedeńską i niezależnie od tego jak bardzo Andriej Ewa nie lubimy to tt tt bezpieczeństwo powiedzmy zapewne zresztą te to, że on tej sugestii MSZ-u polskiego nie odebrał to też okazja, żeby to tę sprawę rozwiązać może należało po prostu powiedzieć mu do widzenia właśnie w tym momencie i tą asymetrię w stosunkach też dyplomatycznych polsko polsko rosyjskiej i rosyjskim zlikwidować, bo to z lądu mamy ambasadora, który nie ma dostępu do mediów nie ma dostępu na na żadne fora polityczne dyplomatyczne w Moskwie od kilku lat odmawiano nam możliwości udziału w uroczystościach katyńskich, a z drugiej strony ambasadora, który ignoruje sugestii ze strony MSZ ma dostęp na salony polityczne medialne w Polsce jest od wielu lat tak jak mówi też Marciniak dożywotni niemalże ambasadorem w Polsce może to był dobry moment po prostu, żeby tą jest skończyć po prostu Andrejewa i Andrzej przy okazji zignorowania tej prośby zamiast ZU wyprosić z Polski no może tak trzeba było bardzo dziękuję Zbigniew Parafianowicz dziennik Gazeta prawna był naszym gościem bardzo dziękuję jeszcze raz za rozmowę dziękuję niż życie dobrej nocy podziękowania też do Małgorzaty Wólczyńskiej, która audycję wydawała Macieja Gorczyńskiego, który realizował Maciej Zakrocki usłyszymy jutro o tej samej porze Zwiń «

Zamach na radzieckiego dyplomatę na Dworcu Głównym w Warszawie

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: MACIEJ ZAKROCKI PRZEDSTAWIA

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 07:00

Najnowsze Podcasty

"Jesteśmy w impasie na opozycji, czekam na propozycję jednej listy"

Kochajmy nietoperze, bo bez nich zabraknie nam tequili!

Program Czyste Powietrze - od stycznia zmiany

Krótki przewodnik po energii atomowej

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL