REKLAMA

Osłabienie praworządności: jaki ma wpływ na firmy? Gospodarkę? Na inflację?

Na prawo patrz!
Data emisji:
2022-06-08 19:20
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
24:51 min.
Udostępnij:

Niezależne i właściwie umocowane prawnie sądy to podstawa praworządności - ta myśl, do której często powracamy w tym podcaście ma realne przełożenie na nasze życie: o tym także wielokrotnie mówiliśmy, ale dzisiaj spoglądamy na to zagadnienie okiem z jednej strony przedsiębiorców, z drugiej - konsumentów, którzy chcieliby na przykład być chronieni przez zbyt wysokimi cenami narzucanymi przez firmy albo grupy firm o monopolistycznej pozycji na rynku. Jak ta kontrola antymonopolowa, regulacyjna sprawowana jest dziś w Polsce? O to pytam eksperta w tej dziedzinie.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
dzień dobry państwu Paulina Kieszkowska-Knapik witam w kolejnym odcinku podcastu wolnych sądów i Radia TOK FM naprawo patrzy dzisiaj moim gościem jest pan dr hab. prof. Maciej Biernat, który jest kierownikiem centrum studiów antymonopolowych regulacyjnych na wydziale zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego witam pani profesor sza czy dobry pani dzień dobry panie na prawo kast inicjatywy wolne sądy i Radia TOK FM poza tym, żebyśmy dzisiaj porozmawiali o pana dziedzinie, czyli prawie Rozwiń » konkurencji prawie, które służy do regulacji rynku w sytuacji, w której wszyscy się denerwują jak nasza gospodarka przetrwa inflację drożyznę wojnę i kryzys praworządności, bo chciałabym, żebyśmy porozmawiali o tym jak się ma prawa konkurencji to praworządności zacznijmy od tego, żeby pan powiedział nasz widzom słuchaczom, o co chodzi prawie konkurencji jak się ono ma do konstytucyjnego prawa czy zasady społecznej gospodarki rynkowej co chroni prawo konkurencji i kto egzekwuje prawa dziękuję dziękuję bardzo, a także ciekawe pytanie Pietrzak prawo konkurencji jest istotnym elementem porządku konstytucyjnego gospodarczego porządku konstytucyjnego prawo Żenia jest takie, że chronimy innych bramek konsumentów i dbamy o to przez prawo konkurencji UE konsument ostatecznie otrzymywał produkt te możliwie niskiej cenie wysokiej jakości reguła innowacja na rynku, żeby był wybór między pożarami i również dbamy o to co jest ważne w kontekście rynku unijnego żeby, żeby na rynku niż nadmierne bariery wejścia, choć narrator Rocky np. dominujący przedsiębiorca na rynku jak kształtować reguł grę taki sposób żonę tak bardzo szarżują jego, a utrudniają możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez innych czy innych przez przedsiębiorców i organem, który stoi na straży tego całego stanu jest jej oferta prezes urzędu ochrony konkurencji konsumentów na poziomie unijnym jest to komisja europejska, która jest taką najważniejszą najważniejszym organem organem antymonopolowym ona zajmuje się najpoważniejszymi naruszeniami jak państwo pomyśleli o sprawie przeciw Bogu przeciwko Amazonowi w sprawie przeciwko Gazpromowi tak ze względu na to, że kraje UE dochodziła do zakłócenia konkurencji na całym rynku wewnętrznym to tego rodzaju sprawami zajmuje się zajmuje się komisja komisja europejska i dziś no co się teraz dzieje w związku z kryzysem praworządności pana dziedziną dzisiaj był pan w UE Sułek w Luksemburgu z wykładem tego dotyczącym niech pan nam powie widzom słuchaczom, jakie są problemy z prawem konkurencji, czyli w ochronie naszych konsumenckich pras w związku z kryzysem praworządności w Polsce i Japonia kraj moich badań też wyrażane w książkę, którą pragnie dobra niedawno publikowałem no próbuje połączyć te 2 dziedziny w istocie pokazać się wrocławianie plaga ciemności na wpływ na funkcjonowanie systemu ochrony konkurencji, a ktoś z kolei na morze, lecz że dalsze dalszy negatywny wpływ w tym na jak funkcjonuje jak funkcjonuje demokracja i ja rozrusza patrzy na taką zewnętrznym stare Fura, czyli trawę w otoczeniu w otoczeniu organu ochrony ochrony konkurencji tutaj mnie interesują właśnie te kwestie związane z nowym stanowym kryzysami kryzysem praworządności, jeżeli dyskutujemy dzisiaj o niezależności Sądu Najwyższego i prawidłowości powołania powołania sędziów oceny nowych sędziów Sądu Najwyższego muszą mieć na zasadzie, że jedność nowo nowo ustanowionych w 2017 roku PiS Sądu Najwyższego i następnie rozstrzyga sprawę zakazu w zakresie ochrony strony ochronnym dla konkurencji i nowym tutaj jest bezpośredni bezpośredni związek czy jak należy się z prezesem prawa pracy w kryzysie praworządności państwa pierwszy aspekty pierwszy przekład, a druga druga kwestia to jest pytanie o no wewnętrzną gwarancję praworządności rana, a w ramach je już w ramach samego organy i tutaj kwestią, która szczególnie interesuje niezależność organu czy istotna jest niezależność faktyczna dnem od jedno zalecają obrazić różne sposoby zapisania tej niezależności, ale chodzi nam ostatecznie o to, żeby żyć, żeby organy nakierować przeprawę, podejmując decyzję nie np. działał działa czy był od brata franciszkanie charakterze charakterze politycznym czy to przez rząd czy to przez przedsiębiorców projekt, którego dotyczy, które zawsze czy dotyczy postępowań Czekaj niezależność organu i trzeci aspekt, który dzisiaj mówiłem na ten cel chciałem pasaże proszono ewentualne konsekwencje tak będzie, jeżeli mamy kraj URE praworządność jest osłabiona w otoczeniu tego systemu ochrony konkurencji tak, jeżeli ten, że te wewnętrzne gwarancje związane z praworządnością np. dotyczące niezależności organu może nie działają jak jakieś kubki kawa właśnie plan np. konkretnych spraw karnych postępowań którymi którymi organ antymonopolowy się się zajmują tym taka 3 trzeba stać pana perspektywy mierzone możemy na ten temat bliżej dzisiaj porozmawiać do właśnie pan powie nam, przy którym z tych aspektów już się co się dzieje to znaczy widać tę zależność Przymorze niezależność właśnie i czy ludzie działający w Polsce przedsiębiorcy firmy, choć odnoszą argument związany z kryzysem praworządności i brakiem gwarancji dla nich czy to się dzieje już w sferze tej wewnętrznej, które pan powiedział dotyczącej UOKIK-u czy dzieje się to już stwarza dotyczącej Izby Sądu Najwyższego zasiadają tzw. sędziowie, więc przedsiębiorcy mogą kwestionować ważność wyroków przez nich danych, gdzie już widać, że ten spór nabrzmiewa i może wybuchnąć tak powiem rok o, ukazując no nie ma prawa wobec wobec tego co chce władza prosi naszych, że powiedziałem na rzecz państwa, że raczej w tym otoczeniu NATO dyskusja się na ten temat, a ten temat czy od pewnego czasu być może ten argument nie jest i Jaś, abym powiedział odnoszone na, ale jeżeli spojrzymy na na konkretne postępowania, które się czar no to mamy do czynienia z istotnymi sprawami np. związanymi z największym polskim kartelami sza element opel i właśnie przykład sytuacji widzicie ten ostateczny konsument może więcej płaczu, a koszty budowy domu bryły były były były większe w związku z działalnością tego kartelu elitarne odrodzeniem orzekała orzekała nadal i ta nowelizacja w handlu handel Najwyższego na z perspektywy skuteczności tego całego prawa i tak też osiągnąć nagrzana, a więc, że szkoda była w dyby w sytuacji, w której mieliśmy do czynienia z kartelem takich też legalnymi ostatecznie konsumentami miało być należy, że w fakcie nieprawidłowego powołania powołania sędziów na a gdyby nie niweczy niweczy uchwałę całe, ale dostosowanie większa dla skuteczności elastyczności Kane ochrony konkurencji istotne istotny problem, jeżeli chodzi teraz sferę wewnętrzną ta w ostatni czasie lutym zapadło ciekawe teraz szarą farbą Unii Europejskiej, gdzie spółka Polska skarżyła się na lata używania pozycji dominującej na to, że ten czas przedsiębiorca spółka spółka skarbu państwa Kasia Carbo miała do tego pani Hania w kartonach chyba jasna, ale miała działać w takich też uwagę, żeby utrudniać my poprawkę, żeby utrudniać czy działalność działalność dla tego, że tego przedsiębiorcy i tras spółka zdecydowała się skarżyć do komisji europejskiej komisja europejska powiedziała zaraz zaraz, ale przecież się po jakiej jest krajowym Marka rojem, który ze względu na specyfikę sprawy jest dziś jeszcze lepszym organem do zajęcia się książką sprawę, iż spółka zaskarżyła decyzję właśnie do sądów Unii Europejskiej, twierdząc że postępowanie przed jakim ja również w kontekście osłabienia zależności Salos i daje wystarczającej gwarancji rzetelnego bezstronnego rozpatrzenia rozpatrzenia sprawę i są w tej kwestii nie przestali się na kolejach czy czy UOKiK jest niezależny czy nie jest należna Leszna wydaje się, że przy nabrał wątpliwości i sprawę odesłał do komisji europejskiej, która teraz musi odpowiedzieć na prawo na to pytanie czy UE w tym, że na biorąc pod uwagę uwarunkowania, które o, których rozmawiamy czy UOKiK kraju gwarancja rzetelnego rozpatrzenia sprawy w taki sposób w tym momencie od, których będą odpowiednio chronione prawa skarga tego starszego skarżącego przedsiębiorca zaznaczone też zrobi komisja europejska jest sprawa sprawowała duża dyskusja i jeżeli jest komentowana nie tylko przez prawników uważające się prawem konkurencji, ale też przez innych przedstawicieli prawa zajmujące się z Unią europejską to jest chyba pierwsza sprawa, w której te kwestie związane z racjonalnością no od lat dotykają nas funkcjonowania funkcjonowania gospodarki i założenie jest właśnie, że mamy te organy i my mamy sobie nawzajem ich stać tak wkracza komisja europejska ucha, że na pewien kanon wartości rzeczy galę podobnej zasadzie jak w przypadku europejskiego nakazu aresztowania sądy sobie sobie sobie ufają noża ważyć różne dziedziny prawa, gdzie ta kwestia wzajemnego zaufania się pojawia, więc w tym sensie en ten ten wyrok ta sprawa jak jest precedensowa i pana znaczenie nawet orzeka stricte tą dziedziną tak tak proszę o rozwagę, bo dzięki a kto się w tej sprawie może jeszcze zdarzyć proceduralnie to znaczy jeszcze jest druga instancja proszę powiedzieć jak to wygląda czy teraz tak będzie że, gdy w danej sprawie komisja stwierdzi, że zwłoki tak jest niezależna może winnej będzie stwierdza coś innego, gdzie może być obywatel przedsiębiorca w tej sytuacji, kiedy zostało zasiane ziarno wątpliwości, ale bez konkluzji raczej nadal czekamy na ten pkt 2 komisja europejska nie zdecydowała się odwoływać od tego roku do Trybunału sprawiedliwości, czyli II instancji można wręcz paktu, ale pokoje na rynku w ramach niektóre sądy kanonów unijnych i wdzięczna zobaczyli wczoraj stronę pójdzie, ale jeżeli komisja europejska powiedziała, aby się, czego nie można wykluczyć, że zajmuje się merytorycznie z prawem to, aby wysyłało sygnał w parlamencie, że chiński organ ocenia komisja nie jest wystarczająca, a nie jest wystarczająco niezależne reszta sobie wyobrazić, że komisja europejska po prostu lepiej kału i dla czy ja o wcześniejszą decyzję powtórzy lata jak uzasadniają starają się pokazać, że w przypadku tego konkretnego przedsiębiorcy takie ryzyko zagrożenia jego zawsze się nie zmaterializowało, a teraz już samo rozstrzygnięcie na nowe szanse rządu ono wysyła sygnał, że pewne wątpliwości scaleń i w przypadku systemu sądownictwa polskiego świata jest już potwierdzone wieloma wieloma orzeczeniami sądów unijnych europejskiego Trybunału praw człowieka no i to może powodować m.in. że przedsiębiorcy nie będą składać skarg czy, więc zawiadomień do polskiego Organek będą wybierali komisja in to jest prawie pewien element, który po, które potencjalnie wpływa negatywnie na to jak ten jak i całość zostanie otwarty tak jak powiedziałem wzajemne wzajemne zaufanie funkcjonuje czyli co by się mogło dzisiaj zdarzyć, gdyby np. organizacja konsumencka zaskarżyła powiedzmy Orlen z Zatorze stosuje marże abuzywne przesadne naruszające pozycję monopolistyczną, gdybyśmy chcieli jak obywatel bronić się przed cenami benzyny, które wynikają z polityki monopolisty np. albo, gdybyśmy chcieli jak obywatele bronić się przekazami bankowymi, które przecież właśnie były unieważniane uznawane za nieważne przez UOKiK prawda przez sąd c prawa konkurencji i na tej bazie teraz frankowicze dochodzą swoich sprawdź czy to oznacza, że już nie mamy tego organu czy każdy pojedynczy człowiek zaskarżając przedsiębiorca zaskarżając takie taką taką praktykę już powinien pójść od razu do komisji jak pan ocenia czy po prostu utraciliśmy tę ochronę w Polsce czy czy jeszcze czy nie czy nie no mijamy się, że może aż też tak daleko by inżynierze znaczenia też różne elementy takiego złożone sprawy proceduralne, które nie należała należała wyjaśnia czy na ile organizacja konsumencka norma na realne proceduralną możliwość skarżenia się na pewna na pewno na pewno praktyki pani założenie takie, że organy działają w interesie publicznym dostają różne sygnały zawiadomienia mając nogę precyzować się na ścięcie na wszczęcie postępowania też istotne jest to, że organy antymonopolowe nie działają jako regulatorzy cen oznacza kraj okazanie, że te ceny są za wysokie na jasność trudnym zadaniem, bo pojawia się pytanie co jest naszym to jest naszym punktem odniesienia, chociaż na tę część opatrzono ranę właśnie sytuacja wykluczenia z rynku przez takiego gracza przez takiego gracza dominującego natomiast no no urząd działa urząd chciała jest i jest urzędem, jeżeli chodzi o ochronę konsumentów stricte, bo to się sfera ochrony konkurencji ochronę konsumentów klauzule abuzywne, które pani mówiła jest Raman ochrony kończyn budowany jest on jest aktywnej podejmuje podejmują podejmuje działania nie można absolutnie postrzegać run ego radę jako jakoś ogólnie nie trafnego czy nie mającego niemającego podstaw natomiast na problem może dotyczyć tych spraw, które mają, a pewno pojawia się pewien kontekst polityczny na inną one nadal występować występować występować wątpliwości Night on bardzo ważna jest, żeby takim modelu Lane, gdzie nie mamy zapisanych prawie obecnie polskiej gwarancji niezależności organu możemy np. decyzje były jak najlepszej jakości tak, żebyśmy widzieli, że one naprawdę są poparte dowodami i późniejsze byśmy mieli sądy które, które patrzą patrzą organowi na rękę czy on np. nie no nie przekroczą nie przekroczą granice granic prawa, a proszę powiedzieć prawie konkurencji, jaką rolę widzi pan dla Trybunału Konstytucyjnego modelowo na podstawie konstytucji i co się zdarzyło w związku z c no konstrukcją Trybunał o umówi w żargonie takim prawniczym Trybunał Konstytucyjny Konstytucyjny Julii Przyłębskiej, ponieważ są już orzeczenia europejskiego Trybunału praw człowieka o tym, że jest wadliwie obsadzony zresztą nawiasem mówiąc orzeczenia to wydane zostało ścianie ksero for w związku ze skargą przedsiębiorcy właśnie, który nie mógł dochodzić swoich roszczeń, bo pewien przepis był na przeciwny podatnikowi jego skarga do Trybunału została odrzucona jednoosobowo przez sędziego, który następczo w wyroku ETPCz został uznany za dublera, czyli można być nie sędziego i widać, że przedsiębiorcy również zauważają rolę konstytucji w ochronie swoich praw i wy z pana dziedzinie jak jak to wygląda czy mieliśmy czy państwo zajmujące się tą dziedziną mieli jakieś wsparcie intelektualne w Trybunale Konstytucyjnym przed tymi reformami co się dzieje teraz ten Trybunał Konstytucyjny on się kojarzy takiej sprawa minął proszony ideologicznie kontrowersyjne tak jak paczkę kwestia cięcia na święta na dostęp ten proces ten aborcji czy się cieszę, zajmując sprawami dotyczącymi praw człowieka ale, ale orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego z dużym stopniu dotyczyła też funkcjonowania rynku granic wolności działalności gospodarczej proporcjonalności ograniczenia orzecznictwa dotycząca ochrony ochronę własności orzecznictwo dotyczące również tak jak należy rozumieć prawo konsumenta do informacji takie orzeczenia w e-sądzie sędzi Łętowskiej miały miały znaczenia ręce ten dorobek ten dorobek zdecydowanie jest ona wsparta bardzo istotne, a ja bym powiedział że, że ten stary Trybunału raczej branie takiego liberalnej wersji i gospodarki pytać pewnie pytanie można było stawiać, jakby orzecznictwa narzekało dzisiaj, ale jest, że na dyskusję dyskusja dyskusja na KUL natomiast oczywiście jest tak, że słaba kondycja Trybunału dzisiaj ani chwili można można jak stawiać pytanie czy on jest z tego pisuje się ten dotychczasowy dorobek taki czy dalej funkcja i czy dalej tę funkcję pełni na pewno tych orzeczeń nie jest jest jest, więc znacznie znacznie mniej żeli chodzi o konkretną sprawę w zakresie ochrony konkurencji była była 1 sprawa jak ten wyrok, w którym sędzią sprawozdawcą był kapitalny sędzia dubler i ona ta sprawa dotyczyła u możliwości zaskarżenia, więc szans decyzji sądu postanowienia sądu, które przewidywała, które przewiduje możliwość prowadzenia przeszukania przez właśnie UOKiK i tak orzeczenie jak widzące może mieć praktyczne powinna być druga instancja pomijam pomijam ocenę od 1 ocenę merytoryczną emerytury na pewno jest dla funkcjonowania dla możliwości dochodzenia właśnie się tutaj prawa przez przez przedsiębiorców, ale również możliwości prowadzenia przeszukań przez przez organ istotne uprawnienie, które mamy jakość dowody na naruszenie musi znaleźć było rozstrzygnięcie Novika mamy mamy mamy tego mamy tego sędziego tzw. tzw dublera, więc w świetle wyroku można można stawiać pytanie, jakie jakie, jakie skutki pisać ten wyrok ten wyrok wywiera lekarz przykład moglibyśmy myśleć o innych dziedzinach porozmawiać sprawa dla mnie kontrowersyjna tak, ale mamy do czynienia już potwierdzoną w orzecznictwie Trybunału strasburskiego wadliwością mogła być oraz ujęcie, które jest merytorycznie no i moc być może można krytykować można nie tak ono Bona jest też trafne natomiast pojawia się pytanie pan od Aten wada jest 1 rzecz druga rzecz to jest szersza kraj powiedziała, że ogólne osłabienie Trybunału mniejsza aktywność może mieć wpływ na to jak właśnie też jak Trybunał, że kontroluję ten politykę gospodarczą państwa tak nadal aż w istocie wkracza często opowiadała podlegała kontroli były ustawy w zakresie zakresie w zakresie regulowania regulowania regulowania rynku tutaj no nie zawsze była także trybunały orzekały pomyśli pomyśli władzy władzy wykonawczej władzy władzy władzy ustawodawczej wielkim się na obszarze też możemy właśnie, bo nic, że musimy też wyjaśnić, że samo państwo nie podlega prawu konkurencji znacie państwo może dławić nas konsumentów ustawami bardziej rozporządzeniami o czas, kiedy uczestnicy rynku mogą nas zdławić monopol ami albo naruszaniem swojej pozycji rynkowej prawda w związku z tym rola Trybunału jest kluczowa do tego, żeby rozważać dane rozporządzenie czy dalej ustawa de facto funkcjonuje jak ograniczenie praw konsumenta mieliśmy sytuację w czasie pandemii, kiedy głos różnych przepisów ograniczających działalność gospodarczą ograniczających różne prawa przedsiębiorców część z nich zakładała, że odwoła się cywilni nie do sądu wskazując, że doszło do bezprawia legislacyjnego i powołując się art. 417 kodeksu cywilnego, który do tego prowadzi co się stało oczywiście władza zaskarżyła ten przepis do Trybunału Konstytucyjnego, czyli do siebie, że tak powiem, próbując zamrozić, bo rzeczywiście byłby on z pewnością przy tej tej jakości tych przepisów podstawą do tego, żeby obywatele dochodzili odszkodowania za te wszystkie pandemiczne różne rozwiązania, których ME sensowność można czy sposób prowadzenia można kwestionować chciałabym w takim razie podsumować rozumiem, że w waszej dziedzinie obserwujecie tę interakcję i upadku praworządności z działaniem organów, które powołane są do tego, żeby kontrolować cie mamy gdzieś w tym prawie na na górze komisję co jest być może dobrą wiadomością, bo oznacza to, że jakaś kontrola rzeczywiście wartości traktatowych konstytucyjnych będzie niezależnie od tego czy urząd uznane zostanie za no oddane w połowie politycznemu czy nie będziemy wracać do tej rozmowy, ponieważ jak wiadomo obywatele w tej chwili żyją w dużej mierze tym co się dzieje praworządności, dlatego że nie dostajemy przez destrukcję tejże pieniędzy Unii płacimy kary to jest taki bezpośredni skutek finansowy, ale wszyscy jako odbiorcy dóbr odbiorcy usług odbiorcy rynku uczestnicy rynku ręce czy później przekonamy się, że brak kontroli niezależności organów kontrolujących może spowodować, że będziemy żyli w kraju centralnie zarządzanym nie z wielkimi państwowymi spółkami, które przed nimi odpowiadają bardzo dziękuję za skalnych będziemy wracać będziemy obserwować orzecznictwa no i trzymam kciuki za za to, że rano konkurencyjny wskaźnik dziękuję bardzo, bardzo było miło rozmawiać z Kanią i państwo dziękujemy naprawa Touch podcast inicjatywy wolne sądy i Radia TOK FM Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: NA PRAWO PATRZ!

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA