REKLAMA

Zdjęcia z teleskopu Webba. "Są po prostu piękne. Zobaczyliśmy coś, czego do tej pory nie widzieliśmy"

A teraz na poważnie
Data emisji:
2022-07-13 12:40
Prowadzący:
Czas trwania:
15:50 min.
Udostępnij:

O pokazanych przez NASA pierwszych zdjęciach naukowych z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba mówi dr hab. Paweł Pietrukowicz z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
w studiu witam gościa dr Pawła Piotrkowi czas obserwatorium astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego dzień dobry dzień dobry chciałbym, żebyśmy porozmawiali o wielkiej premierze, która odbyła się w białym domu tuż przed wylotem na bliski wschód prezydent amerykańskiej dzioba 1 wziął udziału w niezwykłym wydarzeniu prezentacji pierwszych zdjęć z teleskopu Jamesa Webba to jest teleskop, który powstał na takiej dalekiej dosyć odbicie ziemskiej wysiłkiem dla w Rozwiń » międzynarodowym, bo oprócz NASA także europejska agencja kosmiczna miała swój udział w budowie tego urządzenia te zdjęcia, które mogą państwo zobaczyć w internecie są rzeczywiście bardzo piękne i spektakularne czy zobaczyliśmy po raz pierwszy coś, czego człowiek dotąd nie widział tak zgadza się to jest właśnie teleskop zaprojektowany po to, żeby dostrzec to, czego wcześniej widzieliśmy on został zaprojektowany tak, aby spoglądać na falach, które akurat ludzkie oko nie rejestruje i przede wszystkim dostrzec rzeczy, które są gdzieś ukryte i właśnie na falach ściśle podczerwieni będzie można zobaczyć także to co zobaczyliśmy to jest prawie wszystko coś nowego no i początkowo 5 zdjęć miał być pokazanych w pierwszego dnia natomiast prezydent USA pokazały pierwsze 1 zdjęcie, a potem następnego dnia 4 kolejne ukazały albo Rasić 44 takie wstępne powiedzmy sobie wyniki i wszystkie są moim zdaniem piękne koniecznie trzeba je zobaczyć zasadzie tak na początek trzeba od razu powiedzieć, że to to nie jest w kolorach, które widzi ludzkie oko tak to jest właśnie trochę inaczej trochę w czerwieni one są właśnie, jakby tak odpowiednio przygotowane w kolorach, żebyśmy je dobrze widzieli też i na każdym zdjęciu jest coś innego są zupełnie zupełnie inne obiekty niektóre bliższe niektóre niektóre dalsze, ale one wspaniale pokazują potencjał tego teleskopu ja tylko jeszcze porównam, że start tego teleskopu znaczy początek tej całej misji po prostu jest fenomenalny wspaniale się udało z tego powodu, że jak porównać sobie do teleskopu Havla no właśnie, które już naprawiany na licie za pierwszym razem okazało się dawał nieostre obrazy już wydawało, że chyba tego się nie za bardzo naprawić, bo były znacznie gorsze niż lornetka, choć faktycznie, ale tamten, jakby teleskop miał szczęście, że tam ludzie mogli dolecieć tak teraz to zostało tak wszystko przemyślane bardzo ładnie, żeby po prostu ewentualnie jak co się zadzieje spróbować naprawić tak daleko tak to znaczy, że sam sam teleskop będzie dzięki skorygować na jednym z tych 5 zdjęć widać galaktykach, która znajduje się w odległości 13,11 000 000 000 lat świetlnych od ziemi no to oznacza, że ona powstała jakieś 600700 000 000 lat po wielkim wybuchy w sensie tak pierwsze pierwsze zdjęcie to jest właśnie takie, które przedstawia gromady galaktyk galaktyki to są zbiorowiska miliardów gwiazd my żyjemy w galaktyce, które się nazywa droga mleczna natomiast gala galaktyk samych jest miliardy wobec tego jest tego bardzo dużo bardzo dużo różnych obiektów we wszechświecie i to co widzimy to jest Gromada galaktyk, która jest tak liczna, że powoduje ugina się światła odleglejszych jeszcze obiektów jak np. właśnie ta Galaktyka czy też być może jeszcze inne galaktyki to co to co tam jest to jest odległe o 5 000 000 000 lat świetnych od nas wszechświat wiadomo, że liczy 13,81 000 000 000 lat natomiast ta odległość Galaktyka dzięki temu, że jak jej obraz jest jest jest powiększany jest odległa ponad 10 000 000 000 lat świetnych od nas światu czytam właśnie, że to najdalsza, którą widać na znamiona jednym z tych zdjęć te 13 przecinek przecinek 11 000 000 000 to rzeczywiście robi ogromne wrażenie, bo w no bo właściwie to jest obiekt tak stary jak w jak prawie 3 tak 13,81 000 000 000 lat temu ma miejsce wielki wybuch byli potem zaczęły się tworzyć pierwsze gwiazdy i formować pierwsze galaktyki i to miało tak miejsce jakieś dobre kilka set nawet milionów lat później i właśnie te pierwsze galaktyki teleskop Jamesa Webba umożliwi nam je dostrzec także coś będziemy już w zasadzie pierwsze tak oglądamy obiekty, które zostały powstały jak wszechświat do 50 czy nawet, kto tak 100× młodszy od od obecnego wieku, tak więc to są naprawdę bardzo stare obiekty, bo to nas bardzo interesuje was bardzo stare w sensie czasu dla odległości czasu czasu trwania to jest bardzo bardzo młode jak wtedy tak dopiero co utworzyły się właśnie bardzo odległe wcześniej tego nie można było zrobić to to właśnie umożliwia ten teleskop umożliwi teleskop ta, a czym jest mgławica Karin, którą widoczne 1 są jest obiekt obiekt z tych biur pozostałych 4 zdjęć, które tam następnego dnia się okazały tak to jest rejon taki w naszej galaktyce, czyli niedaleko nas jest tam kilka tysięcy lat świetlnych od nas Ania tel, w którym rodzą się młode gwiazdy i i właśnie ten teleskop także będzie wyglądać tak rejony z tego powodu, że w takich miejscach jest bardzo dużo pyłu pył przesłania nam obraz w naszej dziedzinie widzialnej, czyli tak, jakby oko oko ludzkie po prostu tam nie zaś tak natomiast na podczerwieni to będzie to będzie możliwe to jest właśnie przykład, na które możemy zobaczyć gwiazdy, których wcześniej nie było widać taki gwiezdny żłobek tak taki gwiezdny żłobek aktor jak się rodzą gwiazdy w gwiazdy się rodzą z gazu i pył Grawitacja powoduje to, że taka chmura zaczyna się, jakby kondensat tak zaczyna się kurczyć to czy na coraz szybciej się obracać i w jej środku powstaje coś gorącego gęstsze gęstego i zapalają się reakcje jądrowe, które umożliwiają życie takiej gwieździe przez miliony czy nawet miliardy lat i bardzo dużo właśnie też nie wiadomo o początku jak o początku formowania się gwiazd tak już o początku ewolucji gwiazd, ponieważ to jest bardzo często albo do tej pory było bardzo często ukryte właśnie w tych murach pył w na zdjęciach widać coś jeszcze to jest chyba też rewelacja i nowość jeśli chodzi o tego typu nowoczesne urządzenia mianowicie widz, bo atmosfery planet sporze spoza układu słonecznego tak zgadza się oprócz właśnie tego odległego wszechświata właśnie będą też interesowały astronomów i właśnie poprzez udział całe ba takie obiekty bliższe, gdzie się rodzą gwiazdy i właśnie przede wszystkim planety, ponieważ no my wciąż mamy bardzo małą wiedzę jak chodzi o formowanie się o formowanie się planet i jakiego rodzaju układy planetarne występują we wszechświecie trochę tych planet wokół 5000 już znamy, ale to jest i no wciąż ten obraz jest mocno mocno niewyraźne no właśnie zaczęły się trochę od takiej wiedzy pośredniej prawda, bo odkrywanie planet przynajmniej na początku wynikało z wnikliwej obserwacji gwiazd tak tak cały czas tak się dzieje i tak też, kto będzie wyglądało jeszcze przez dłuższy czas, bo no teleskop Jamesa Webba trzeba przyznać nie pozwoli nam na sfotografowanie takiej planety to są po prostu tak duże odległości planety same relatywnie małe do swoich do swoich gwiazd, ale wszyscy są bardzo bardzo daleko, że takiego zdjęcia bezpośredniego to nie uzyskamy jeszcze tak źle nie jestem ten ten jakby etap rozwoju technologicznego natomiast możemy wnioskować o tym jakie są warunki na takiej planecie już teraz właśnie badają skład chemiczny atmosfer takich planet tak, ponieważ tutaj przykład ja się nie widzimy planety, a widzimy atmosferę jak to możliwe, ponieważ odbieramy światło gwiazdy planety jeśli np. planeta znajdzie się za naszą gwiazdą to wtedy możemy odjąć informację od gwiazdy pozostanie np. tylko informację od planety no już na tej podstawie można wnioskować, że jest tam woda czy jest tam metan czy jeszcze jakieś inne lotne substancje w, a co jeśli chodzi o teleskop Jamesa Webba byłoby takim świętym graalem naukowców co znaczy to, czego warto szukać urządzenia no najciekawsze to by było jednak znalezienie jakiegoś takiego miejsca, w którym byłoby życie tak i na chcielibyśmy znaleźć możliwie jak najbliżej być może w układzie słonecznym, chociaż akurat teleskop Jamesa Webba będzie też obserwował obiekty układu słonecznego np. Księżyca planet, ale tam akurat polecam sądy ręce czy później różne natomiast właśnie no i będziemy starali znaleźć życie gdzieś na tych odległych planetach także to by było pana ciekawsze znalezienie takich substancji czy też gazów, które jednoznacznie wskazywały że, że mamy do czynienia z życie w Alejach to byłby gaz no bo podejrzewam, że namówi się pytanie które, który jest produkowany przez zwierzęta np. u nas tak no i tlen także wszystkim no przez rośliny tak cen może rzeczywiście tutaj zwiastować życie tu oczywiście to, że jest to i to już takie były odkrycia powiedzmy sobie, ale to wszystko musi zostać jeszcze jeszcze sprawdzone w powietrze parę słów na temat samego urządzenia na temat teleskopu Jamesa Łeba czyn o się różni od teleskopu Hubble a gdzie się znajduje co to za sąd znaczy zdecydowanie teleskop Jamesa Webba jest największym instrumentem przeznaczonym do obserwacji nieba ma zwierciadło wielkości 6,5m teleskop Hubble miał 2,5m jest odpowiednio zbudowany, żeby mógł obserwować właśnie w podczerwieni, czyli tam gdzie, gdzie nie widzimy tak czy nie widzieliśmy do tej pory teleskop Hubble działał w zakresie optycznym zasadniczo teleskop Jamesa Webba jest dość daleko od nas został wyniesiony aż 4× więcej dalej niż Księżyc od strony po przeciwnej stronie niż słońce ma osłonę przeciwsłoneczną po to, żeby odbijała ona promienie słoneczne sam teleskop musiał zostać schłodzony pojazd obserwacji podczerwieni mają wymagają niskiej temperatury kamer to jest naprawdę bardzo niska temperatura około 40 delfinów, czyli -233 to od nas rozłożenie trudno, ale za bezpośrednie, ale pół roku była potrzeba w zasadzie spraw, żeby chodzić tę kamerę tak tutaj chcę też powiedzieć, że teleskop Jamesa Webba wyniosła europejska rakieta, czyli Europa europejska agencja kosmiczna sama swój wkład i to około 15%owy ten teleskop, a Polacy Polska jest członkiem SA wobec czego także i Polacy mogą korzystać z tego teleskopu na jak coś zepsuje na teleskopie Łeba czy człowiek może tam tam polecieć tak na pewno na pewno nie teraz i to już jest tak pomyślane raczej, że się nie da, że człowiek tam nie doleci nie naprawi niczego na czy zabezpieczono się na pewne ewentualności, ale no to się okaże jak to wszystko będzie będzie działało tak do tej pory np. wiadomo, że już kilka razy do tej pory, czyli przez ostatnie pół roku od startu w grudniu takie drobne ziarenka piasku już uderzyły w teleskopach, bo w przestrzeni międzyplanetarnej nie ma totalnej pustki tylko po prostu są jakieś tam drobinki drobne skały bryły, który dziś nam się przemieszczają nie jest idealna próżnia wobec czego ono jest jakieś prawdopodobieństwo, że coś tam się może takiego drobnego zderzyć i takich już kilka miało miejsce, ale jak się okazało to zostało też czy jakiś tam pewnie uszczerbek jest dana nam, ponieważ to są zdarzenia bardzo dużej dużą prędkością natomiast udało się jak skorygować to także jest wciąż dobrze na pewno przez myślę, że 2 dekady spokojnie może nawet 3 tak jak teleskop Hubble, a to będzie działać, a człowiek nie może dolecieć tam właściwie, dlaczego ze względu na koszty no zabierze nam także rakiety na razie musiałby wrócić w co jest dość też karkołomne i oczywiście no są jeszcze te dodatkowe aspekty tak napromieniowanie też, jakie się, ale myślę, że być może nie 2 miesiące to chyba przetrwa tak oczywiście człowiek to w zasadzie oprócz wypraw na Księżyc to jedynie w stacji kosmicznej, gdzie jednak jest troszeczkę bezpieczniej niż, jakby miał lecieć dalej tak ochroni nas magnetosfery tak, czyli na pole magnetyczne ziemi zasadniczo przed takimi kąskami bardzo dziękuję za tę rozmowę dr hab. Paweł Pietruk Which obserwatorium astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego był gościem państwa moim dziękuję bardzo, dziękuję i to wszystko co przygotowaliśmy dla państwa ze Szcze panem Markiem program realizował Kamil Wróblewski za chwilę informacje Radia TOK FM, a oni połączenia, na które zapraszam w imieniu Jakuba Janiszewskiego Mikołaj Lizut do usłyszenia Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: A TERAZ NA POWAŻNIE

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA