Plac pięciu rogów wita. Jak się zmienią warszawskie place.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

partnerem podcastu są browary warszawskie Warszawa nadaje dzień dobry państwu nazywam się Wojciech Tymowski jako gospodarz podcastu pozdrawiam wakacyjnie w imieniu naszej ekipy z placu 5 kroków najnowszego placu Warszawy oddanego właśnie po długim remoncie rozglądamy się tu jak ta zaniedbana kiedyś przestrzeń się zmieniła jesteśmy z ciekawości, bo Warszawa nie ma wielu placów, które są powszechnie podziwiane lubiane i magnetycznie przyciągają mieszkańców czy zatem taki Rozwiń » będzie plac 5 rogów niewątpliwie się zmieni na korzyść ma świetne położenie, ale na powitanie spadła na niego lawina krytyki że, choć drzewa to jednak w sumie jest za słabo zielony, a nazbyt betonowe pytaliśmy przechodniów co sądzą o tym placu na miejscu rozmawialiśmy z architektami z pracowni wójt chce, którzy plac projektowaniu swoimi opiniami podzielili się z nami aktywiści miasto jest nasza o tym czy plac się jeszcze zmieni i o tym jak zmienił się inne place Warszawy rozmawiamy z Marleną Happach architektka miasta na zakończenie tego odcinka podcastu swój cel ten stołecznych placach przeczyta varsavianista Jerzy Majewski tymczasem wchodzimy na plac 5 z ulicy stolicy jesteśmy dziś na placu 5 rogów przestrzeni, która jest po renowacji została otwarta na początku lipca i wygląda zupełnie inaczej niż kiedyś kiedyś były tu 2 jezdnie duży ruch samochodowy piesi mieli trudność z przejściem przez pasy i dzisiaj jest zupełnie inaczej przez plac wprowadzić tylko 1 droga przeznaczona dla komunikacji miejskiej i rowerzystów poza tym plac jest pełen ludzi właśnie przechodzących pieszych przechodniów część z nich jeśli na rowerach część przysiadła na obecnych siedziskach na placu pojawiło się sporo drzew 22 klony polne, które przyjechały z Holandii drzewa są dość okazałe mają 9m wysokości no imają się rozrastać kiedyś mają dawać cień i większy niż teraz zmienił się klimat tego miejsca jest tu jaśniej przyjemniej ładniej otwarcie placu wywołał jednak dyskusję, w której mieszkańcy architekci dziennikarze aktywiści podkreślali, że jednak są rozczarowani tym miejscem, ponieważ jest za mało zieleni okazuje się, że oczekiwania dzisiaj są już takie nasze, że nie chcemy aż tylu betonowych płyt skoro pani tutaj są to chciałbym zapytać o opinię o tym nowym miejscu od mszy myśmy tamtą stronę idą na ten temat rozmawiałyśmy nie ma zieleni chodzi o pas zieleni kawałek chodnika nowego pokoju w taki nowy set zresztą niektóre ze to jest takie trochę, czyli nie są pani pierwszy raz dzisiaj rozumiemy również bardzo by się przydała czy piesek może chciałby coś powiedzieć coś tak brakuje mi powiedz nóżka możemy wpaść w te dziurki, jakby chodzi tutaj, a te te takie do nawadniania by żadne tam, gdzie są takie 3 roku ani drzew tak, a więc tak, ale nie słyszałam choćby 10 sieci, a NATO dziękuję projektu panie chcą przedstawić Dorota i Barbara piesek Dyzio Dyzio dziękuję bardzo, pozdrawiam całą uruchomią ważni, jakie państwo mają wrażenia ogólnie tylko tym się za bardzo pytania kim będą nas, więc przekroczyliśmy trawy wodę ja uważam tak samo jak Bractwo, więc ja się z tym chciałbym, żeby były trochę większe drzewa no, jakie mają małe morze, gdzie osoby trzeba być także miejsca załóżmy schody trawa chcesz typować 10 to zieleń po państwa są Warszawy jak na zachowanym i a miasto ma 6 lat w dzień dobry ten pan chyba nas nie poznaje nie umawialiśmy się, ale nieoczekiwanie spotykamy Macieja Nowaka na placu 5 roku, ponieważ dzisiaj pytamy ludzi przechodniów o wrażenia z tego miejsca, więc wykorzystamy tę okazję zapytamy też ciebie ja akurat z tym jak najlepszej myśli na temat tego placu oczywiście to jest szereg rzeczy, które jeszcze mam nadzieję zostaną poprawione, ale pomyśl o tym co było tutaj jeszcze 2 lata temu to piekło na treści nieprzychylna przychodniom to teraz, że wspaniale jest potencjał ogromne estetyczne funkcjonalne brakuje, a zieleni po obcych czy tak nisko tak tak, ale że 2 miesiące przed chwileczką ten termin zniknięcia taki istnieje właśnie brakuje gazonów trawników, ale jak tam dziś czytam, że są na zwiększone korekty tutaj robić, ale obecność także jest wspaniała myślę, że przepięknie urosły fasady budynków tutaj dookoła jest absolutnie zachwycony tym takim będziemy opartą o takim budynkiem tego dawnego pensjonatu za 66, a przecież dla niego wspaniała fasada starego do braci Jabłkowskich, ale to znaczy, że to będzie takie miejsca, gdzie będzie przychodzi umawiał się tak, ale ja myślę, że to już widać, że tutaj się zrobił ruch oczywiście te 2 lata remontu był szczególny, bo w ogóle bardzo źle się chodziło, ale teraz ktoś widać od tych 10 dni, że ludzie tutaj chyba robią przykład takim się w Łęcznej wydaje i ten teren jest szansa dla tych okolicznych budynków jest świetna architektura dookoła i tak Amica, której punktem Wisły delikatesy Pakulski myślę, że ma swoją godnością to, za które zostanie pani odnowione przez jakiś nowy epicentrum wśród miejsc osób dobrze co jeszcze zmienił to i skoro powiedział, że będzie się zmieniać więcej gastronomii oczywiście dziękujemy bardzo był Maciej Nowak bardzo rynek kulinarny i człowiek wielu zawodów, więc dziękuję dziękuję bardzo, rozmawialiśmy już to z przechodniami, a teraz na placu spotykamy się także z naszymi umówionym gośćmi z pracowni WFC, a projekt tego placu powstał w tej pracowni znanej nagradzanej w Warszawie znanej choćby z projektu bulwary wiślane i naszymi gośćmi jest pani Marta syn Kurska Wrońska z kierownictwa pracowni w USA oraz pan współ projektant tak ma przedstawić placu Michał Kępiński także związane jest wójt chce od początku w projekcie jest obecne autor koncepcji, które wygrało konkurs Kacper Ludwiczak z nami kontynuowaliśmy prace właściwie każdym kroku plac zostawił otwarty z tego co widać miejsce się poprawiło jest jasne są drzewa ludzie sobie siedzą panuje atmosfera niespieszno przyjemna, więc wrażenie na plus, ale zadam takie pytanie do dominującego w dyskusji wątku o placu 5 rogów ludzie przeróżni w mediach społecznościowych mediach oficjalnych wszyscy zwracali uwagę NATO, którzy zabierali głos, że brakuje tutaj zieleni, że jest za dużo betonowych płyt, że te drzewa, które są to za mało, że to dziś już nie wystarczy, że chcemy trawników zieleni niskiej klombów co państwo na ja bym od razu powiedziała, że bardzo cieszą nas głosy, bo walce od 22 drzewa, które tutaj są być może samotni projekt trwał 4 lata zamiast trwać rok, bo uzgadnialiśmy nasadzenie każdego tego trzeba z szeregiem instytucji jest to 4 lata pani mówi od momentu, bo Roman pracownia wygrała chyba przetarg projekt powstał jako praca konkursowa własnej kolegi Kacper Ludwiczak, którego dzisiaj tutaj z nami nie ma, ale w wyniku konkursu nie był realizowany miasto anulowało koncesję przyczyn finansowych i postanowił realizować i tą przestrzeń w wyniku przetargu, ale wtedy właśnie koledzy zgłosili się do nas jako pracownik, która ma doświadczenie w realizacji dużych jest złożonych inwestycji niewątpliwie taką jest realizacja placów w Śródmieściu stolicy, żebyśmy coś takiego zrobili razem i takim naszym Gentleman Agreement było realizujemy projekt konkursowy, który wybrało żyli w drodze konkursu i ta taki projekt wyceniliśmy stanęliśmy wspólnie zrobić przed nimi mówi pani, że trwało 3 lata była walka każde drzewo tak, ale to znaczy tych drzew miało być mniej punktów prace konkursowe było ich mniej było 14, a my z każdym krokiem projektu dokładaliśmy jeszcze jedno jak tylko dało je specjalnie dzisiaj, że takie rysunki, które oczywiście nie pokażemy na kwestie w folii po co widzimy na powierzchni to jest to, ale kluczowe jest co jest pod ziemią, czyli cała infrastruktura sukni plątanina rur twarzy nie można było tych drzew posadzić po tamtej stronie ulicy tu jeszcze kolejne rzeczy dochodzą, czyli o my się bardzo słuchaliśmy głos mieszkańców, ale i też pożarni Kuchy straży pożarnej rozmawialiśmy z, a tutaj z lokatorami też właścicielami sklepów restauracji, którzy z kolei bronili dojazdu do swoich posesji, bo bali się, że właśnie to uspokojenie ruchu spowoduje, że do nich klienci nie dojadą z dniem dostawy nie dojadą oczywistym było właśnie spełnienie bezpieczeństwa pożarowego zresztą tutaj widać te drogi pożarowe, czyli po prostu nie da się tam po tamtej stronie posadzić także panie Michale, ponieważ sprzedaż tak widać wszystko się da wymaga to odpowiednich nakładów, a tutaj były też takie warunki brzegowe zadane przez zamawiającego właśnie dlatego, że to co jest pod powierzchnią wygląda tak tak wielkie agencji plątaniny infrastruktury i przebudowa infrastruktury technicznej to są olbrzymie nakłady finansowe chodzi o bardzo różne RL, z którym ostatnio rozmawiałem no i że na tę koncepcji konkursowej udział więcej zieleni już teraz to, dlatego że na zdjęciach makiety i był obraz rzecz po jakimś czasie to znaczy już rozrośniętych i nowych tak też pokazywaliśmy to i tak komunikowali my później zieleń czy w tym trochę późniejszym stadium, kiedy Korony drzew praktycznie dwukrotnie powiększą i naszym docelowym kształcie one powinny stworzyć prawie się połączyć w każdym razie stworzyć taki zielony baldachim nad pierwszym, ale panie Michale co z tymi zarzutami dotyczącymi tej płaszczyzny, że to jest betonoza czy nie myśleliście o tym, że tych płyt jest za duża można np. wokół drzew pozostawić puste miejsce ja przypadkowo zapytałem do tej pory troje rozmówców i nie sugerowałem niczego wszyscy, dlaczego nie ma klombów trawnika niskiej zieleni to ja bym może jeszcze tak powiedziała, że jesteśmy w mieście w stolicy, które należy rozpatrywać jako wielki organizm i nie załatwimy wszystkich zagadnień 1 placem tego placu bardzo długo brakowało przypomnimy sobie, że to był węzeł komunikacyjny przez 60 lat wcześniej też był węzłem komunikacyjnym tylko trochę inaczej wykończone takie potrzeby rekreacji realizują inne place zresztą 200m stąd nawet widać prawda właśnie jest plac powstańców włosów zielenią niską to co wniosku jest potrzebne jest bioróżnorodność powtarzanie takiego samego ekosystemu, który został stworzony tam powtarzanie go tutaj nie daje różnorodności świadomie pani nie robiła trawnika klombu i inaczej my zastanawialiśmy czy to przestrzeń, którą mamy właśnie wykrojono przez drogi pożarowe przez infrastrukturę wykorzystać na drzewa, które swoimi usługami ekosystemów nie dadzą więcej tlenu dadzą cięć, czyli właśnie to wytchnienie czy dadzą mam poczucie, że jest bardziej zielono, ale może podejść w takim razie do drzewa, jeżeli państwo pozwolą albo nie mam bliżej drzewo Zana dopóki i tutaj przy tym drzewie, bo nie są blisko no właśnie w przy tym drzewie są takie otwory zasypane żwirem i rozumiem, że te utwory są po to, żeby do tego drzewa wpadała woda tak, a czy niemożna było temu drzewu w ogóle zrobić tak dobrze, żeby nie było tej płyty takie małe otwory programu jest bardzo przecież to jest także odnosi na nie zajmuje czy i nie w czasie upału my widzimy tylko czy, jeżeli nie urządza góry lodowej pod spodem mamy cały system, który sprawia, że drzewa mają się tutaj bez mała można powiedzieć najlepiej w Warszawie mamy tam na każde drzewo kilkanaście metrów sześciennych bardzo pewnego substratu, który jest umieszczony w takim w tzw. modułach anty koncesyjnych, które sprawia, że korzenie nie są obciążane, że następuje tam retencja wody, a więc generalnie zadbaliśmy o to pod tym kątem również mamy system nawadniania drzew, który jest jednocześnie systemem napowietrzania, o czym tutaj przy nim staje właśnie to jest taka kratka jak na tamte lata na podlewanie drzew, ale podleganie przez służby miejskie, a jeżeli właśnie w wody tak jak tutaj widzieliśmy na samym początku może analogie domowe przesadzamy kwiatka do nowej donicy zawsze podlewamy na samym początku tutaj miało miejsce podobne zjawisko potrzebowaliśmy dać z tym rośliną po prostu woda ma na rozcięcie na zaaklimatyzowanie warto jeszcze powiedzieć, że drzewa, które tutaj mamy są jednym z najmocniejszych gatunków, które najlepiej zbiera właśnie, dlaczego takie drzewa czy to było akurat wybór wasz, że ten gatunek ani inne były konkursy chyba były deklarowane lipy natomiast mowy ze względu na utrzymanie placu również w czystości bardzo kapcie wydziela dużo soku w toku prac projektowych rozmawialiśmy z miastem, które przecież utrzymuję ten rok przypomina, że są klony polne staje na takim jednemu z planów i klony rozrosną się dwukrotnie, a ja z kolei właśnie trzymam rysunek, który pokazuje ten system antykonkurencyjny, który był dostosowywany do każdego 1 drzewa, bo każde jedno drzewo ma inną sytuację jeśli chodzi o infrastrukturę wokół niego i na centymetr dosłownie dawaliśmy drzewo jak najwięcej miejsca dając bezpiecznej odległości od poszczególnych sieć, a czy patrząc na to jeszcze raz drzewo i te płyty pod nim to czy gdyby państwo dziś robili ten projekt odnowa to te płyty pojawiły się by takie same czy pozwolilibyśmy tutaj na zostawienie ziemi posadzenie wprawki obrazując bylin o głosy ach, które były wygłaszane przez mieszkańców okolicznych stoku wieloetapowych konsultacji najpierw były konsultacje przed konkursem, a później to się nazywało spotkanie z mieszkańcami, bo już nie miał tej formalnej nazwy konsultacji prawda spotykaliśmy się z mieszkańcami i było bardzo podkreślane dostępność proszę zauważyć, że kolejną nowością, którą mamy w stosunku np. do do innych placów to jest brak krawężników, żeby zminimalizować wszelkie bariery architektoniczne dla niepełnosprawnych, czyli dostępność i właśnie takie bezpieczeństwo dla niepełnosprawnych ale gdyby to był trawnik to byłoby niebezpiecznie naprawdę prawa niż raz pod drzewem to jest obserwacja proponuję zaobserwować wszędzie pod samym drzewem nie rośnie prawa oraz zajrzyjmy na chwilę po okolicy, a czy tutaj nie widać nigdzie miejsca, bo ludzie takie miejsce wskazywali mówili o tu powinien być trawnika powinien być krąg, więc czy państwo nie widzą takich miejsc, żeby to plac zieleni bardziej ja myślę, że wszyscy mieszkańcy, którzy tutaj mamy pracownie mamy ten temat zupełnie świeżą i możemy próbować wskazywać jakieś miejsca, które tak na czuja wg potrzeb konkretnych osób mogłoby się tutaj spełnić i myślę, że plac ten zaczyna żyć swoim życiem i zaczyna się już z hukiem rozpoczęta dyskusja o tym jak ten plac powinien działać czy powinien być coś doposażone czy powinien być coś od niego odjęte coś to dane te dyskusje jest w ogóle o przestrzeniach publicznych w całym naszym kraju nie tylko o tym placu nie tylko placu 5 rogów ja zadałem pytanie że, gdybyście projektowali to byłoby tej zieleni więcej znaleźć, żebyście tutaj miejsce na trawniki klomby znaczy my rzeczywiście podjęliśmy tutaj wyraźnie decyzję, że kwoty figurującej prace drzewa warstwą pracę trawniku postawy nic jednak nadawać, a ponieważ one dadzą nam więcej planów magazynują więcej dwutlenku węgla w całym swoim cyklu życiowym dajemy im naprawdę dużą przestrzeń do rozrostu tak jak komunikowali się one urosnąć dwukrotnie założyliśmy też sobie pierwszeństwo pieszych pierwszeństwo rowerzystów prym totalne priorytet i ich danie tutaj nam wszystkim poruszającym się pieszo i przestrzeni wolności swobody poruszania się już pierwsze dni naszych obserwacji, a od momentu, kiedy plac już uzyskiwał ten swój ostateczny kształt obserwujemy praktycznie codziennie ludzie rzeczywiście z tego korzystają jak sobie założyliśmy, czyli idą tutaj na przestrzał na po przekątnej z Chmielnej np. Bracką albo domu towarowego chronioną albo posiada przysiadają robią sobie skróty sami tworzą sobie ścieżki schodzenia w tych miejscach taka jest coś co jest swoje to jest coś co naprawdę warto pod podtrzymać ja wjeżdżając tutaj chociażby z ulicy Kruczej ulicy szpitalnej na rowerze mam takie poczucie wejścia w inny świat właśnie światek pierwsze tej swobody tej wolności to jest cena życia Miejskiego tam ten 1 powracający wątek, czyli to zieleń niską, że i rozrost miałem, że odpowiedzi taka, że nie ma już na nią miejsca, czyli dzień nie przewidujecie tutaj jakiś zmian funkcji na taką, że zasadzimy np. trzeba w tych kwestiach funkcjonowania placu również pod kątem Zielińskiej, ale się sprawie przyjrzeć zobaczyć jak to będzie działało w dłuższej perspektywie, ale coraz działa chce właśnie czy zostanie został sam jak wszystko zacznie działać to co jest przewidziane, a musimy poczekać chociażby na zmianę w usługach już tutaj na rogu w nowym domu Jabłkowskich widać szykujący się na jesień lokal gastronomiczny, czyli w przyszłości również możliwość wyjścia z ogródkiem wiemy też, że w tym lokalu planowane jest wyjście, bo wszyscy czekali tak właśnie na okna na świat z potworami, że przestaną jeździć samochody, a też akurat widzimy tutaj w takim momencie, kiedy jeszcze nie jest plac skończony nie ma wszystkich siedzisk, więc ten efekt nie jest pełny co też spowoduje pewnie jeszcze właśnie dodatkowe niezrozumienie tej przestrzeni my z pytań czas może na to, że przedstawił wzajemnie państwu pani kolejną naszą gościnie to jest Kamila go muzyka ze stowarzyszenia miasta jest nasze cele organizacji, która znana jest z tego, że podnosi dyskusji i różne kwestie przestrzeni miejskiej no i też doprowadza wielu wypadkach do zmian, więc cieszę się, że pani jest i proszę w takim razie zaczniemy od tego co pani tutaj na tym placu widzi, jakie wrażenia tak nie jest pierwszy raz jestem na tym placu, a pierwszy jako aktywista posłowanie pierwszego dnia zawarcia z oczywistych tak mieliśmy tutaj też konferencję prasową na ten temat co się pierwsze rzuca, owszem to jest to się rzeczywiście w przestrzeń oddana pieszym co zresztą bardzo cenimy w naszym stowarzyszeniu, ale z drugiej strony jest prawda, że rzuca się oczy, a ta powierzchnia, a szara betonowa itd. więc pierwsze wrażenie mieszane powiedziałabym bardzo fajnie widzieć tutaj osoby, które chodzą, które mogą przechodzić po jednak jest centrum Warszawę nie jest tutaj konieczne miejsce przy stanie samochodu fajnie, że przestrzeń oddawana pieszym, że jest oddawano rowerom ludziom ogródkom no ale też wydaje mi się, że to nie jest do końca wykorzystany potencjał tak jak mogłoby to nowe Kazachstanie będzie się zmieniać ja z pewnym przyjemnym zaskoczeniem jednak widzę, że panuje taki wielkomiejski spokój jest coś sympatycznego to nie przekreśla tego, o czym mówił wcześniej, że tutaj też zieleni brakuje czy pani czegoś brakuje no tak zdecydowanie zieleni ja też oczywiście no jak zeznaje miałem się z takimi różnymi liczymy, że tutaj powierzchnia przypuszczalna itd. w porządku rozumiemy wszystko, ale też wydaje mi się, że to nie jest jednak, odpowiadając na potrzeby w czasach kryzysu klimatycznego, kiedy jednak każdy te skwerek zieleni każde z własną wagę złota zarówno jeśli chodzi o temperatury i chowanie się w cieniu temperatur jak i o jakąś porządną retencję wody tutaj trzeba sobie odpowiedzieć co było celem placu też pamiętajmy, że ten projekt był oddawane kilka lat temu, kiedy ta debata publiczna nawet temperatury na szczęście była zupełnie inne, a więc tutaj temperatura dyskusji przede wszystkim bardzo się opinia publiczna rzeczywiście zmienia bardzo szybko szybciej niż projekty tak ja nawet na wstępie powiedziałam, że nas w ogóle bardzo cieszą te głosy, że właśnie tutaj ten projekt drzewa uzgadnialiśmy przez 3 lata, walcząc o każde nasadzenie, bo chcieliśmy właśnie jeszcze więcej niż w konkursie było przedstawiony jest więcej, ale już mamy bardzo pozytywne głosy naszych kolegów architektów architektów krajobrazu, że dzięki temu, że się tak dużo mówi o tym placu to burmistrz zupełnie w innym miejscu chciał nie realizować nasadzeń drzew jednak zrealizuje, czyli bardzo cieszy, że właśnie ta walka, w której tutaj byliśmy osamotnieni mamy ją wielu innych naszych projektach ona teraz będzie mam nadzieję łatwiejsza tak jak mówię tutaj ta decyzja właśnie, że to zieleń mamy nad głowami nie pod stopami no też była gdzieś świadoma właśnie, słuchając głosów mieszkańców, którzy prosili o dostępność, którzy prosili o właśnie przestrzeń pieszą przestrzeń dla ogródków moim mieście powodzenie tego z tymi technicznymi właśnie aspektami którymi architekt po prostu musi musi zawierać ja też mocno chciałem powiedzieć odnośnie tych dyskusji odnośnie innych miejsc to też chciałem podkreślić, że tak powiem tutaj wystąpić w imieniu aktywistów aktywistek miejskich się nie chodzi nam o sam ten plac, bo po prostu dyskusja na nowo rozpoczęła, bo lato, bo jest oddana nowa inwestycja, ale no Rafał Trzaskowski mówi o nowym centrum Warszawy, a tutaj niedaleko mamy ulica Kruczą zalaną całkowicie betonem chce nie ma w ogóle nowe państwa wynika zaś inna jest placów, które w ogóle nie ma pana żeby, jakkolwiek właśnie oddać się mieszkańcom czy zieleni właśnie zaadaptować do zmian klimatu jak np. plac teatralny, które są po prostu wielkim parkingiem, więc chciałbym bardzo podkreślić, że pani chodzi o ten fragment przestrzeni tylko ogółem o to jak się podchodzi w Warszawie do panowania przestrzeni ta jeszcze na podsumowanie mam takie pytanie jest kara jednak na ja naprowadza na to zieleni, bo na taki jest to dyskusji taki jest główny wątek w zarzutach wobec tego placu ludzie też to mówią pani Kamila też mówi, więc pytanie takie czy będą jakieś korekty tej sprawy właśnie ja mam z tym pytanie o innego to jaki ma profesora dla tych właśnie w świetle zastanawiać nad tym na co ani 1 stołu to jest proces pośrednie tworzy chwile i tak samo tutaj ten impuls, który został zadany to jest myślę początek transformacji, bo przewodniczący transformacji tego placu, czyli prac jeszcze będzie się w tej okolicy bardziej, że tak tej okolicy, bo tak jak właśnie sobie mówimy, że to jest zwornik tak w przechodzimy Mielno, która jest całkowicie obce brukowej nie ma ani nowe drzewa tak dochód z badań właśnie ma być mają trzymamy kciuki, że dzięki tym głosom, które się dzieją tutaj teraz wizja kolegów, którzy wygrali konkurs na właśnie modernizację tamtych odcinków Chmielnej aż do zgody placu na zgodzie także właśnie wtedy będzie to dzieło w cudzysłowie kompletne tak to będzie jakiś element spójny o nie można patrzeć na ten plac właśnie jako wyjęte w ogóle z kontekstu, bo za 200m mamy plac powstańców przez artystę tej przestrzeni lat siedział, ale synergii mamy tutaj plac miejski zrealizuje razem parę jakieś wieżowiec koncertach mają wyda będę państwa takiej odpowiedzi typu tak może za rok zdejmiemy ze 3 płyty przynajmniej albo ilość tych płyt i wtedy coś posadzimy to jest głos należący do miasta, którego nie chcielibyśmy sobie bardzo właśnie tylko się boję tego, że patronce nasze inne doświadczenia odnośnie przestrzeni już zastanych, że ciężko zmienić przestrzeń, która jest już w kwestii oraz postawione dziękujemy bardzo naszymi gośćmi byli jej pani Marta Sęk Kurska Wrońska i Michał Kępiński architekcie wójt chce za aktywa zakaz miasto jest nasza pani Kamila muzyka i przypadkowo spotkany też przedstawiciel miasta jest nasze element, który się przysługuje jeszcze z nim porozmawia Jan Mencwel zrobił objazd dookoła placu 5 rogów wyjechała z ulicy zgody stoimy teraz na środku pierwsze wrażenie dużo ludzi tutaj prowadzi też na pewno największa zaleta tego placu żonie na skrzyżowaniu ciągów pieszych w tym 1 to jest zmiana, która jest jak na wyłączona z ruchu, więc dawne wielki potencjał do miejsca, że faktycznie tutaj ludzie będą wczesnych lat przechodzi i w sensie to jest dobry pomysł, żeby stworzyć plac, a czy ten będzie żył jako plac będzie tylko miejscem przez to ludzie przechodzą z niego uciekają to zależy od kilku czynników takich jak dzisiaj nie ma straszliwego upału jest cień to jest oka widać, że niektórzy przesiadują na ławkach moim zdaniem przy 30 stopniach słońca raczej będzie miejsce, którego ludzie zwijają, chyba że drzewa tak podrosną będą tak rozłożyste, że to nie w tym roku, ale to nie w tym roku też pewnie nawet nie za parę lat za 10 spraw na pewno podobają się drzewa, które teraz tak jak patrzy na nie do chciałoby, żeby więcej sadzone w Warszawie było takich rozmiarów i takiej jakości na pewno podoba mi się też wyłączona z ruchu ulica zgody to jest minister, że największy plus, że tutaj powstał nowy zamknięty dla roku samochodów fragment na ocenę co najmniej tutaj podoba to przede wszystkim zmarnowana okazja, żeby tamten fragment krocze jeszcze brać, bo to jest tak naprawdę byłoby 2× większa przestrzeń, która jest poprawiona konkurs otwartym czasem ostro, ale była i to jest fatalne nie ma stojaków na rowery problem zostawić rower i nie tak samo jak też mój jest tam, ale to jest istotny szczegół tak, ale odpowiedź właśnie od tego zależy tutaj pewną taką odpowiedź projektantów jest taka, że od nas stary już nie zależy tylko od miasta, że stojaki będą oczywiście tak kiedyś będą nie, więc mogą być znacznie lepiej i jak na flagowy projekt ta pozostaje, że nie da set, którego symbolem może być fontanna wyglądające kałuża, a moja córka by się nie ucieszyła odpowiedź architektki jest, że kształt fontanny jest na życzenie mieszkańców do tak, a może nie chcieli wodotrysku nie byłem na konsultację tak, ale wyobrażam sobie, że zamiast fontanny mogą występować wspaniałe właśnie takie oczko wodne z trawą z krzewami, które właśnie prezes niwelować ten efekt betonozy i też mogłoby pełnić funkcję fontanny prawda, ale ogólnie, aby więcej zmian w tym kierunku idące na pewno pan pewnie to nie jest pierwszy raz, ponieważ pan rozwozić żywność, jaki jest pana wrażeń no dobrze dla mnie, że mogę przenieść rzeczy przy jak przy przez to wygląda jakoś chętnie jak wygląda lepiej i dobrze, czego jeszcze pan oczekuje czegoś brakuje myślę, że tutaj nic i nie można dodać wszystko jest bardzo panie, bo dają cień wiadomo, że cień przy upałach to duża obniża temperaturę i nagle, więc jakieś kwietniki na nie może kawałek trawy torów w środku miasta tonie, ale nie więcej zieleń, ale więcej zieleni trawnik sobie pani wyobrażała czy nie chce podpowiadać, ale co zrobiłem trawników sumy nie byłoby tu głupi pomysł trawnik obok kwietniki świat wystąpi pierwszy raz od, a tego otwarcia tego remontu czy wydaje mi się, że trochę mało zieleni należy no nie było, że w czasie tak, ale takich jak i krzewy mogą być, więc tych krzewów nie wiemy dziś jak już klubu remontowane co to wydaje się, że więcej ma być zieleń jeszcze więcej wyprowadzce przyszedłem pierwszy raz system pan mieszka pan w Warszawie mieszka oczywiście tartak tak blisko ważnych w tym, że cieszy mnie ze sobą oglądany, bo od Lecha 1 człowieka budowa tak bardzo myślę sobie tak jakby syn mamy skłonność do krytykowania Polacy więc, gdy taka skłonność nie wychodzi, że z wizyt dużo betonu i jako stosunkowo mało zieleni, ale z drugiej strony przyjemnie patrzeć jak kamień czy czystym betony lekkie przyjemne jasny wszyscy bardzo różnimy się podoba mam nadzieję, że nota wysoka była ja, aczkolwiek my oczekiwań, jakby widziałem tę budowę tyle 9 lat trwało parę lat to myślałem, że będzie coś takiego więc, czego pan oczekiwał, czego nie ma, więc sami dziś będzie więcej chcesz stać, więc zainteresować 7 stron nie była na tę część jak i myślałem, że postępowania czy też zachwyci czy będzie jakiś efekt wołała przyznam szczerze nie ma czegoś takiego, a teraz przenosimy się do studia na Czerską naszą gościnią będzie Marlena Happach architektka miejska i szefowa biura architektury planowania przestrzennego miasta stołecznego Warszawy porozmawiamy o placach Warszawy o tym jak nasze będą zmieniać dzień dobry ja nazywam Wojciech Tymowski, a dziś w studiu gościmy panią Marlenę Happach dyrektorka biura architektury planowania przestrzennego miasta stołecznego Warszawy architekt miejską będziemy rozmawiać o centrum Warszawy, a dokładniej o warszawskich placach w tym centrum i zaczniemy od placu 5 rogów przestrzeni, która została ostatnio otwarta i wywołał dużą dyskusję do tej pory była to przestrzeń do zaniedbana niewygodne dla pieszych teraz jest estetyczniej ładniej są drzewa, których nie było piesi też mają zdecydowanie wygodniej, ale co ciekawe dyskusję zdominował 1 wątek w ludzie mówią, że jest tam za dużo betonu, a za mało zieleni denerwują się tym, że płyty betonowe podchodzą pod same pnie drzew na krótko mówiąc mówią że, dlaczego jest tak betonową atak słabo zielono spodziewała się pani takiej dyskusji nie spodziewałam się, że będzie ona aż no tak silna i temperaturze powiedziałabym to akurat dobrze się łączyć z ostatnimi upałami w mieście natomiast wydaje mi się to bardzo dobrze dziś pokazuje tak naprawdę też zmiany społeczne, które nastąpiły w ciągu ostatnich lat to jest projekt realizowany na podstawie konkursu architektonicznego to też jest w ogóle myślę, że warte podkreślenia de przestrzenie w mieście, które tworzą to miasto jeśli chodzi o te miejsca najbardziej spektakularne najczęściej uczęszczane staramy się realizować właśnie na podstawie otwartych konkursów architektonicznych tak, aby nie tylko realizować naszą wizję, ale szukać najlepszego rozwiązania dla danej przestrzeni tak się stało w tym przypadku ten konkurs był przygotowany czy dwutysięcznych piętnastym roku rozstrzygnięcie, bo 2016, zanim zaczął pracę w urzędzie i toteż jest dla mnie taki dobry obraz tego w jaki sposób działa urzędnik tak to znaczy nie tylko wchodzi się do miejsca, które tworzy się od podstaw, ale kontynuuje pracę swoich poprzedników myślę też istotny element naszej pracy ciągłość miasta jest to bardzo ważna i ta praca po konkursie została dalej rozrysowane przez bardzo dobre biuro projektowe w XC a, a następnie zrealizowana przyczyn proszę zwrócić uwagę od tego 2 tysięcznego szesnastego roku minęło naprawdę parę lat i to co wtedy wydawały się progresywne i budziło zastrzeżenia przypomnę chociażby bardzo taką ciężką długą dyskusję temat w ogóle obecności drzew w tym miejscu, bo one przecież miały zasłaniać zabytkowe elewacje to spotkało się jakąś gigantyczną krytyką z kolei ze strony wielbicieli zabytków i niektórych niektórych do dziękuję to uzupełnienia w ten sposób myślących to przestrzeń miasta, że jak powinniśmy ciągle wracać do tego jak było ani gdzież tam tworzyć te przestrzenie zupełnie od podstaw i uwypuklać przede wszystkim te najcenniejsze historycznie elementy, a w momencie, gdy ten projekt został zrealizowany to nagle okazało się, że nasze oczekiwania względem obecności zieleni wzrosły i myślę, że to jest 1 element drugi jest taki, że nie wszyscy chyba dobrze czytają sposób działania taki po prostu techniczny tego placu co jest pewnego rodzaju też zabiega właśnie takim podziałem estetycznym i elementem tego projektu to znaczy to, że ta posadzka podchodzi pod same pnie drzew nie oznacza, że one nie mają odpowiednich warunków do życia on jest uniesiona pod spodem zrobiona duża przestrzeń na bryłę korzeniową tego drzewa posadzka zbiera wodę w ten sposób też, żeby można było te drzewa cały czas nawadniać zabezpiecza, bo ręczę, że łatwiej się tym, że żyje, kiedy one są zabezpieczone ani gdy każdy depcze wokół tego drzewka nie ugotują się tym nie ugotują się pod tym betonem no wśród tych domorosłych fachowców, którzy jestem szereg zabierali głos w internecie no padały takie sformułowania jak np. czy jasny kolor z pewnością kumuluje ciepło no nie wiem nie tam na fizyce, czyli trochę odwrotnie także bardziej mówimy, ale będą w mieście właśnie kumulowanie przestrzeni jasne, które będą to światło odbijać także to jest pod względem taktycznym zabezpieczone ja jestem przekonana, że ten plac będzie zyskiwał na wartości będzie zyskiwał uznanie wśród jako użytkowników, ale też pamiętajmy, że mówimy o miejscu teleporad zostały oddane do użytkowania on będzie zmieniał te drzewa są duże przebywa cały czas nowych elementów dzisiaj są stawiane kolejne ławki na razie działa tylko 1 knajpa ich też będzie więcej już mamy zapowiedź pod koniec wakacji otwiera się kolejna to będzie zupełnie inny odbiór tego miejsca tak samo jeśli chodzi o program, który tam będzie realizowane, który mamy nadzieję, że wobec sam się wytworzy tak, ale to wszystko będzie z życia temu miejscu Donald, ale jednak zwraca uwagę tobą wróciliśmy z tego placu, gdzie nagrywaliśmy opinie ludzi, którzy tam przychodzą i to jest zdumiewające, że reakcja jest tak zgodna ludzie pytają, dlaczego to jest tyle betonu, a tak mało zieleni czy niemożna zrobić trawnika kwietnikach nie można to jest decyzja projektowa powiedzmy sobie to otwarcie, że można było zrealizować to inaczej oczywiście byłoby też inny sposób działania pod kątem funkcjonalności tego placu założenie było takie, aby maksymalnie dużą przestrzeń udostępnić pieszym, gdyby trafnie, gdy była łąka kwietna trzeba by omijać generowałoby też w mojej ocenie jednak problemy takie użytkowe, bo w momencie, gdy mamy dużą masę ludzi przechodzącą wzdłuż trawników, a nawet kwietników niestety często po prostu jest adaptowane w tym proszę zwrócić uwagę, że plac 5 rogów jest miejscem przecięcia wielu kierunków to nie jest prosta aleja, wzdłuż której jak gdzieś tam machinalnie poruszamy się w 1 kierunku wzdłuż tylko się cały czas te warunki krzyżują w związku z tym ta tendencja do zapisywania w moim odczuciu w tym miejscu byłaby duża także przed wszystkim, aby mówić tym przypadku o zieleń w donicach obramowania, które z kolei byłyby przeszkadzające w ruchu obserwujemy to to nie jest tak, że nie chcemy tego zmieniać tych donic też będzie przybywać zwracam uwagę, że tam w, a propos ogródków gastronomicznych chociażby te nieco za chwilę znajdą tak wielu ludziom chodzi chyba ukorzenione w zieleń taką w gruncie ani w donicach, ale chciałem właśnie nawiązać do tego, że prezydent Trzaskowski w dniu otwarcia powiedział krótko będą korekty jak w odpowiedzi na tę dyskusję czy będą korekty na placu i jakie to jest skrócona wypowiedź pana prezydenta, który powiedział, że jeśli okaże się potrzebne będą korekty oczywiście to jest także staramy się obserwować tam rzeczywiście dzieje w jaki sposób przestrzeń jest użytkowana i tak jak powiedziałam nie wszystkie meble się znalazła, tak więc się także ich tam cały czas przybywa ale jakie zadałem pytanie czy będą korekty to miała na myśli to czy np. zostanie zdjęta jakaś płyta, a w to miejsce zostanie urządzona jakaś rabata albo kwietnik nie wyklucza nie wykluczam tego, że nie chcemy się tutaj gdzieś tam zasadzać na 1 stanowisku myślę, że trzeba po prostu sprawdzić jak to działa w praktyce dla miasta z organizmem żywym takiej ona powinna podlegać zmianom względem oczekiwań będziemy sobie szczerze tak względem tego, jakie są też ma nowe możliwości chociażby technologiczna oprócz placu 5 rogów ostatnio też przetoczyła się dyskusja na temat rozpracowania fragmentu płyty głównej placu Defilad także jak widać można też dokonywać ruchów drugą stronę nawiasem mówiąc też spotkała się częściowo krytykę, więc widać, że równe działania równym grupom się niekoniecznie podobają, a tych najlepszych rozwiązań po prostu trzeba szukać tak tak, ale teraz może trochę odejdźmy od placu 5 rogów, aczkolwiek zostanie bardzo blisko plac sam nie żyje samym sobą tylko ważne jest otoczenie w związku z tym teraz ma się zmieniać Chmielna ma się zmienić ulica zgody ma się zmieniać teren, który jest teraz głównie parkingiem przy wylocie ulicy złotej jak będą wyglądały te przestrzenie czy będą jeśli chodzi o intensywność zieleni podobne do placu 5 rogów czy też będzie tam inaczej będzie inaczej dobrze ponadto zwrócił uwagę dla mnie bardzo ważne jest właśnie to współdziałanie ze sobą w przestrzeni przy placu to jest swego rodzaju taka konstelacja, ale mega ważne są połączenia pomiędzy nimi tak nie tylko mamy się gdzieś tam poruszać opłotkami wśród samochodów między miejscami, które są przyjemne, ale też chodzi o to, żeby powiązania były dostępne były atrakcyjne i sam plac 5 rogów jest takim rodzajem zwornika nigdzie indziej nie krzyżuje się tyle kierunków ruchu nigdzie indziej nie mamy aż takiego tranzytu chcielibyśmy też ludzie tam zatrzymać dlatego nie uznaliśmy od początku to jest charakter nie wiem przyszłego skweru chociażby natomiast on działa w tym samym układzie innych przestrzenie, które mają inne charaktery, gdzie chociaż czyli jakie powiedzmy, jakie będą ulica Chmielna dla mnie zawsze przede wszystkim jest ulicą, która ma być ulicą handlową tak tam są bardzo ważne to co się dzieje w pierzejach i usługach, ale tam wprowadzamy drzewa toczy się w tej chwili debata dyskusja z konserwatorem jak one mają wyglądać taki sposób mogą być wprowadzone, ale bardzo nam zależy na tym, żeby ta zieleń też właśnie wysoka znalazła w domu, jakie awantura może dawać cień nie to jest w trakcie właśnie dyskusję nie chciałabym mówić o przesądzenie ach, mamy w planach zmianę ulicy złotej na osi tunelu, który w tej chwili przebiega pod ulicą Marszałkowską tak, aby można było właśnie w poziomie chodnika w poziomie miasta tak w poziomie tego naszego terenu przechodzić pomiędzy 2 stronami ulicy Marszałkowskiej już mamy zapowiedź postaci przez dla pieszych przy rondzie Dmowskiego, ale chcemy kolejnych szczególnie na to jak już wspomniał pan 7 będzie nas, że 17 na placu Defilad tzw. placu centralnego, ale bardzo byśmy chcieli, żeby rzeczywiście stało się takim traktem pieszym uczęszczanym przez warszawian będzie miejsce bardziej zielone niż plac 5 rogów będzie miejscem bardziej zielonym będzie dużo większa obecność wody, bo tam też profesora zbiorniki wodne jesteśmy po rozstrzygnięciu konkursu także ten charakter się bardzo zmienia zmienia się też przestrzeń placu przed domem pod orłami tak będzie z kolei chcielibyśmy w takim lekkim tu jestem znakowania do tego co było tam historycznie, bo pamiętajmy, że tam rzeczywiście bardzo spektakularne elewacja którą, którą warto wydobyć także tam wręcz podziałów to jest takie myślenie trochę dla charakter miasta ogrodu mamy ten placyk zgoda tak też nieformalna nazwa przy ulicy zgoda, gdzie z kolei również jest więcej zieleni, ale ta z kolei ma towarzyszyć takim funkcjom dla użytkowników powiedział najbardziej też takich lokalnych taki czyn ma być to jest właśnie można przysiąść spędzić chwilę czasu jest miejsce przewidziane w SM posiedzieć z psem posiedzieć, ale też może z babcią posiedzieć albo z wózkiem posiedzieć albo morzem i napić kawy w cieniu drzewa mamy przestrzeń przy Filharmonii tam z kolei bardzo byśmy chcieli też znaleźć taki fragment, gdzie mogłaby Filharmonia ze swoim programem wyjść nieco na zewnątrz i pokazać co tam w środku, bo tak jak mam wrażenie niektórzy dopiero dowiedzieli się, że istnieje dla mnie finał tych zmian te kroki są przewidziane tak by podziałem stopniowo jesteśmy po rozstrzygnięciu konkursów realizowana z tych dokumentacja projektowa dla ulicy Chmielnej i dla ulicy zgody złote, bo to jest tak kompleksowo przewidziane po zakończeniu dokumentacji to jest tak mniej więcej do końca tego roku w do połowy nawet następnego roku będą ogłoszone przetargi realizacja także mówimy o roku 2425 to te zmiany jednak idą swoim tempem mamy też przewidziane zmiany ulicy Kruczej, jeżeli chodzi o harmonogram w tej chwili już jest ogłoszony przetarg na dokumentację projektową i później, ale może nie tak późno jak wyobrażamy sobie to kompleksowe przekształcenie alei Jerozolimskich, które mają najtrudniejszą sytuację, bo one czekają na remont linii średnicowej tego co jest pod spodem to jest taki finał całego tego projektu tak, ale ten finał możemy zobaczyć około roku 2030, a więc jeszcze trochę czasu zostało nam zapewnić tak długo będzie ciągnąć, jeżeli ten remont w końcu zacznie, ale wróćmy jeszcze na drugą stronę, bo byliśmy bardzo blisko już placu powstańców Warszawy tam ma powstać pierwszy w mieście garaż podziemny w partnerstwie publiczno-prywatnym, kiedy zaczną się prace tam jest także to ma być garaż, ale bardzo lubią mówić o placu powstańców Warszawy kilka miejsc z garażem podziemnym, bo pamiętajmy też tam były realizowane warsztaty Charrette bardzo kompleksowe przewidzianą też przekształceniem tego co jest na powierzenie, ale oczywiście, że mnie interesuje to co się stanie potem jak ten garaż powstanie tylko chciałem wiedzieć po prostu kiedy ta inwestycja zostanie wykonana i później co się zmieni na powierzchni mówi w pamięci akurat raczej nie sprawdzałem, ale moim realizacja przewidziana na rok 2024, że się skończy się skończy, dlatego że skończy budowa na razie około 400 miejsc około 400 miejscem niezrealizowane koncesji koncesjonariusz wykonuje garaż i część tylko tych elementów, które są na powierzchni reszta będzie należała do miasta także na pewno też to nie jest także w przypadku takich skomplikowanych inwestycji może niektórym się to wydaje się to tylko przestrzeń między budynkami, ale często miejscem tak naprawdę krzyżują się infrastruktura podziemna wszystkie rury, gdzie są drogi przeciwpożarowe i to wszystko trzeba przemyśleć w związku, z czym często jest także te zmiany są dokonywane tam jednak pewnych etapach narastają w czasie dobrze co po tym, przemyślenia będzie widoczny dla człowieka, który będzie tam spacerował jak zmienić plac powstańców 7 wszystkim myślę, że samo zniknięcie wielkiego parkingu z powierzchni placu powstańców, ale to już orzekł kształcenie tego przecież teraz dostępna w całości dla pieszych to się odbyło, ale w tej formy przejściowej tak, bo pamiętajmy też staramy się oczywiście podobnie na rondzie Dmowskiego wykorzystywać ten czas, gdy czekamy na finał projektu, wprowadzając zmiany czasowe, o ile oczywiście ten interwał czasowy na to pozwala tak, bo to jednak też kosztowna inwestycja, gdy wprowadzamy chociażby te drzewa w koszach donice, które tak naprawdę, ale cały plac zabaw będzie dla pieszych całość znaną przewidziane przejazdy, które mają umożliwić wjazd do parkingu podziemnego i organizacja ruchu powiem szczerze że, ponieważ to się włączyć już też wspomnianym placem Dąbrowskiego placu Małachowskiego placem 5 rogów ta organizacja ruchu tak dopracowana cały czas także przejazdy będą natomiast one będą bardzo ograniczone przede wszystkim ograniczony do dostaw do ruchu mieszkańców eliminujemy ruch tranzytowy przez najważniejsze place wewnątrz kwartału to będzie chyba trudna przestrzeń do ożywienia, bo wokół są same poważne instytucje monumentalna fasada Narodowego banku jak będzie miał charakter ten plac myślę, że to jest taka najbardziej rzeczywiście reprezentacyjna przestrzeń, jeżeli chodzi o tę konstelację placów szczególnie też, dlatego że mamy tam pamiętajmy też pomnik bohaterów powstania Warszawskiego i Napoleona natomiast jest tam też przewidziana możliwość wprowadzenia takiej części powiedzmy zadrzewiona i tak w cieniu drzew, gdzie ona może już pełnić taką funkcję wciąż reprezentacyjną, bo ja mam czasem również my mówimy już są drzewa no to wobec tego to nie jest reprezentacyjne, bo tam nie ma miejsc na defiladę no dla mnie ogród tuje w w Paryżu jest reprezentacyjny, a drzew, owszem, stan pod dostatkiem także tego rodzaju przestrzeń i jestem nawet przewidziana taka część jeszcze może być wykrojone niewielka kubatura pawilonu, który może uzupełnić te funkcje, których pan mówił tak, ponieważ są tam same funkcje no jednak głównie reprezentacyjna tam przy domu chłopa jest ewentualnie gastronomia, ale jest Wedel jak czekolady, ale to już to są tylko czy takie punktowe miejsca, które mogą gdzieś tam służyć ożywieniu, jeżeli tego placu, ale tego brakuje wydaje nam się, że właśnie wprowadzenie jeszcze ewentualnie takiego pogromu niższego, które gdzieś tam wprowadzi usługi handlu gastronomii mogłoby być tym miejscu korzystna dobrze to może mamy blisko do placu Defilad powędrujemy na drugą stronę Marszałkowskiej tam sytuacja zdecydowanie się zmienia mamy już muzeum sztuki nowoczesnej surowym stanie będzie teatr powstanie plac centralny między głównym wejściem do Pałacu Marszałkowską, który zresztą będzie miał więcej drzew niż planowano i jak pani sądzi chciałem zapytać właśnie ten plac centralny co będzie za przestrzeń to jest przestrzeń, która jest też przyczyną zaprojektowaną w ramach konkursu, ale staraliśmy się wprowadzić taką formułę bardzo nowatorską na drugi konkurs historyczny w Polsce, kiedy konkursie wybraliśmy 5 prac, a dalej podlegały takiemu dialogowi społecznemu w formę konsultacji społecznych jest braliśmy tego uwagę na prąd, ale w dialogu został wybrany główne wykonawca stąd też mogliśmy wysłuchać opinii na temat tego projektu i modyfikować te zaproponowane rozwiązania wydaje się, że to szczególnie w kontekście dyskusji w tej chwili placu 5 rogów wydaje się ciekawym rozwiązaniem, które mam nadzieję, że się sprawdzi, bo właśnie pozwala jeszcze uwzględniać korekty, aczkolwiek pamiętajmy, że staramy się też cały czas tą główną ideą konkursową zakład w tym przypadku odzwierciedlenie w rysunku posadzki przebiegu przedwojennych ulic i kamienic to cały czas pozostaje jako główny motyw z takim myślę, że bardzo radykalnym przesuniętą osią przesuniętą osią dokładnie zmierzającą symetrię placów czy ona jest zaburzając asymetrię to tu jest pewne pytanie tak, bo może właśnie przez to, że w ona pokazuje też inny przebieg osi to zwraca uwagę na symetryczną założenia już tego socrealistycznego tak wydawanie kolejnych informacji nie zawsze jest dla mnie jeśli one są wciąż nie sposób zaprojektowane zaprzeczeniem innych tak informacji przestrzennych w mieście dobrze ale jaki charakter będzie miał ten plac, bo nazwa centralny sugeruje, że będzie to plac ważny czy będzie to co realne na odpowiedź, ale tak tak staram się o tym pamiętać, ale jednocześnie zastanawia się jak będzie pełnił charakter czy może mieć taki charakter ważnego placu jak w małej miejscowości rynek wszyscy tam będą chodzić myślę, że to jest sprawa dopiero częściowo przesądzona przez obecność instytucji kultury tak mamy muzeum sztuki nowoczesnej mamy TR zaplanowane mamy 2 poważne bardzo prężnie działające teatry w skrzydłach Pałacu kultury, które wychodzą nam pięknie przestrzeń bar studio przy teatrze studio właściwie gdzieś tam całe działania wokół placu Defilad zapoczątkował prowadzi od lat jest doskonały obraz tego jak wielkie znaczenie ma to kto przy tym placu działa tak i że forma architektoniczna jest jedno, ale jednak ta aktywizacja i wprowadzanie tam różnego rodzaju działań jest podstawa istnienia przez orzeczenie publicznej dlatego też wielka okazja dla tego, że jego plac na przyszłość, ale pytanie co będzie w drugiej, jeżeli tak, ponieważ tam jest taka sytuacja, że plan miejscowy, który jest w 2010 roku dla całego otoczenia Pałacu kultury on się zdezaktualizował plan był robiony pamiętajmy pod bardzo długich dyskusjach w ogóle temat tak jak ma wyglądać po wcześniejszym konkursie czysty okrężnym bulwarem, który miał otaczać pałac kultury potem decyzję, że mają tam powstać wieżowce, które mają pałac kultury przesłaniać potem powstał plan, który tak przesłania, ale nie przesłania też zresztą zwracam uwagę, że z przesunięciem osi, bo tam z kolei od strony Alej Jerozolimskich plan miejscowy zakłada przesunięcie osi na oś ulicy Moniuszki zdjęcie 8 zespołach kultury to nie linii posadzki tam zabudowa była zaprojektowana z przesunięciem osi to by nas może zaburzeniem, ale po pierwsze na skutek decyzji konserwatora zabytków na jeśli chodzi o ochronę pawilonów dworca Śródmieście, ale też decyzji o sposobie prowadzenia remontu linii średnicowej czy niemożliwość wprowadzenia zabudowy na płytę te decyzje przestrzenne muszą ulec weryfikacji stąd też możemy wrócić do rozmowy na temat, jakie funkcje powinna pełnić pierzeja vis-a-vis to dopiero przed sądem, jaki charakter będzie tego placu, a jeżeli chodzi o program funkcjonalny tak, bo jeżeli chodzi o formę przestrzenną tego, że zabudowa powinna być w sensie gabarytów lustrzana względem MSN i TR to co do tego chyba wszyscy jesteśmy przekonani forma placu jest również zaprojektowana ma jest moim zdaniem też bardzo elastyczna pozwala na wprowadzenie różnego rodzaju działań wyjdźmy na ulicę Marszałkowską czy spojrzymy w prawo czy w lewo w oddali mamy 2 place trochę bliźniacze pod 1 względem dużą przestrzeń każdego z nich zajmuje parking i teraz może zaczniemy od placu bankowego, ponieważ mija chyba 3 lata od urządzenia tam takiego skweru letniego, który też wywoła jakąś dużą dyskusję, ale miało być drogowskazem, który pokazuje jak place Warszawy mają zmieniać i na placu bankowym minęły 3 lata nie ma tych zmian to prawda to było otwarcie dyskusji zwracam uwagę, że my też słuchamy argumentów, które padają w tej dyskusji to był prototyp tej przestrzeni i myślę, że ten sposób zagospodarowania znalazł wielu zwolenników i wielu przeciwników i cały czas jednak to lobby przepraszam okna nowe lobby zielonym gdzieś tam swoje argumenty na ten temat wymieniało jestem ciekawy po prostu kiedy na placu bankowym nastąpiło jakieś zmiany nastąpią szybciej zmiany etapowo tak nie będziemy robili na razie kompleksowo całości też m.in. z powodów budżetowych to wielka przestrzeń to było jedno z najdroższych w ogóle przedsięwzięcia mielibyśmy zrealizować w związku z tym robimy to co się udaje teraz zrobić powiedział trochę na szybko ad Hok tak, żeby poprawić przed wszystkim jakoś przejść dla pieszych i poprawić bezpieczeństwo nie wiem czy państwo sobie sprawę z tego, ale np. przejście, które przy ulica Senatorskiej to jedno z najbardziej niebezpiecznych w ogóle przejść Warszawę, tak więc tam wprowadzamy zmiany na już to jest po prostu potrzebne natomiast, jeżeli chodzi o takie zmiany, które najbardziej kosztowną przebudową infrastruktury podziemnej zmianą posadzki zostawiamy na później i po tej dyskusji, która przytoczyła obecnie jesteśmy przekonani, że tutaj też potrzebna jest jeszcze dalsza rozmowa na ten temat to patrząc na to co się dzieje przy placu 5 rogów myślę, że może teraz otworzyła się pole do tego, żeby zmienić ten plac bankowy bardziej w kierunku takiego już zielonego miasta i będziemy robić ten konkurs architektoniczny, kiedy mam nadzieję, że to się uda zrobić w przyszłym roku, chociaż przyznaje, że mamy ambitne plany odnośnie konkursów architektonicznych, więc nie wiem czy nie przesuniemy go z kolei na rok 2024, ale sporo po prostu się ostatnio w tym temacie dzieje tak myślimy też jeszcze placu 3 krzyży np. tak dla 3 krzyży w tym roku się zmieni, ale będzie to głównie uporządkowanie komunikacyjne tego placu to ona jakaś docelowa zmiana, ale jeszcze chciałem zapytać, ale też myślimy o konkursie architektonicznym na docelowe zmiany jeszcze chciałem zapytać o plac z drugiej strony centrum, czyli plac konstytucji, na którym też jest parking i ostatnio prof. Gzell mówił mi o tym, że to jest jego ulubiony plac chętnie by stamtąd ten parking wyprowadził w związku z tym plac byłby jeszcze bardziej lubiany w ale chciałby, żeby tam wybudować parking podziemny jest możliwe tam plan miejscowy, który umożliwia jest pamiętajmy też projekt 2 dodatkowych stacji metra i przy ulicy powiedzmy Wilczej tak przy placu konstytucji i dalej jeszcze Muranów, a więc cały czas ten parking podziemny jest tam przewidywane i mamy go w dalekich planach natomiast no jeśli chodzi o budżet Warszawy jak wszyscy zdajemy sprawę z tego kołdra jest trochę krótka i myślę, że w tej chwili budowanie parkingu podziemnego pod placem konstytucji nie jest tak absolutnym prezentem jak chociażby wydatki oświatowe to już na zakończenie czy ma pani swój ulubiony plac w Warszawie, na które pani chodzi no ja mam szczęście, że pracuje cały czas przy ulica Marszałkowskiej, chociaż ostatnio zmieniamy siedzibę w związku z tym te place, na które codziennie chodzę to są place wykopać konstytucji plac 5 rogów plac centralny czy też plac Defilad to są miejsca, gdzie jestem ciągle, ale ja postrzegam przez Warszawę jako miejsce potencjału możliwości i trochę planów na przyszłość także lubię je, bo można tam coś dalej działać zrobiła za brak ulubionego placu jako mieszkanka Warszawy, a jest taki obowiązek również 1 ulubiony plac gry niż, gdyby miał wybrać miejsce, które chciałby dać się najbardziej zmienić to, aby te badania patelnia co tam było byłoby to miejsce, które byłoby podporządkowane przede wszystkim swoim funkcjom, a więc funkcję tranzytowej, która łączy stację metra centrum tramwajami przejściami podziemnymi i dworca Śródmieście uważam, że to jest miejsce przez przetacza się w tej chwili największa liczba warszawiaków przyjezdnych i jest moją wielką ambicją to, aby wprowadzić tam kompleksowe zmiany, które spowodują, że ten przyszły park linearny, który powstanie na linii średnicowej łącznie z zagospodarowaniem placu centralnego łącznie ze zmianami, które wprowadzamy przecież nie wspomnieliśmy w ogóle pasażu Wiecha jeszcze tak o całym tym systemie ulic tej stronie to się wszystko powinno są połączyć, a patelnia będzie zwornikiem, które łapy nam te przestrzenie centrum Warszawy to chyba dobra puenta byłoby naszej rozmowy dziękuję pani bardzo za wizytę w bardzo dziękuję gościła u nas Marlena Happach dyrektorka biura architektury i planowania przestrzennego miasta stołecznego Warszawy architektka miejska zapraszam teraz do wysłuchania felietonu o warszawskich placach i autorem jest Jerzy Majewski o Warszawa ma głos czy wiecie, że plac 3 krzyży zwane niegdyś Rozdroże krzyży wytyczono za czasów saskich na wzór rzymskiego Czadca de polo z 3 rozchodzący się Alejami albo, że obecny plac Piłsudskiego, czyli dawny Saski i Krasińskich to niegdysiejsze dziedzińce pałacowy warszawskie place i jedne wytyczyli planiści inne powstawały spontanicznie na przecięcia dróg najstarszym najcenniejszym jest rynek starego miasta pamiątka po lokacji starej Warszawy dziś opanowany głównie przez turystów, ale pozostający na uboczu codziennego życia większości mieszkańców stolicy przez stulecia mniej obszerny niż obecnie, ponieważ wypełniony był stojącym pośrodku gmachem ratusza najnowsze to placyki tworzone przez prywatnych inwestorów w takich miejscach jak browary warszawskie na terenie dawnego browaru Haberbuscha Schielego przy Grzybowskiej elektrownia Powiśle czy fabryka Koneser na Pradze nowa zabudowa wzniesiona w miejscu zakładów przemysłowych tworzy tam integralny fragment tkanki miejskiej z uliczkami i całą gradację placów i placyków to przestrzenie, w których chce się przebywać kameralne pełne życia i pełne miejskich zdarzeń jednak mówiąc o warszawskich placach mamy zwykle na myśli duże historyczne place tak jak wspomniany plac Piłsudskiego 3 krzyży teatralny bankowy Dąbrowskiego, że boski żelaznej bramy czy powstańców Warszawy każdy z nich jest inny mają różną przeszłość w gruncie rzeczy żaden z nich nie spełnia funkcję Miejskiego forum miejsca spotkań z reguły wciąż stanowią one zmarnowaną przestrzeń o dużym jednak potencjale o zagospodarowaniu tych placów dyskutuje się od czasu zakończenia drugiej wojny światowej przed 1939 rokiem wszystkie były miejscami tętniącym mi życie pełnymi sklepów tłumów przechodniów neonów oraz błyskające nocą z targowiska lub bez bardziej lub mniej eleganckie, ale bardzo warszawskie najbardziej wytwornym był plac teatralny z gmachem ratusza i teatrem wielkim luksusowymi sklepami popularnymi lokalami budynek ratusza odbudowano w latach dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku na siedzibę banków tak wielki ponownie działa od roku 1969, a mimo to plac pozostaje dziś martwi zaś jego płyta ma charakter parkingu o zdewastowanej nawierzchni sercem Warszawskiego City był dzisiejszy plac powstańców Warszawy dawny Warecki w latach międzywojennych noszący imię Napoleona, choć wszystkie pierzeje miał w pełni uporządkowane stanowił creme de la creme wielkomiejskości przestrzeń wypielęgnowane zieleni oprawioną w iście pomnikowe kamienice przy ziemiach z dwukondygnacyjnymi lustrzanymi witrynami sklepów o jakich dziś nie mamy pojęcia do tego drapacz chmur najwyższy w Polsce plac ten nie ustępował podobnym placem w żadnym innym wielkim mieście europejskim tu czuło się, że Warszawa to tętniąca życiem stolica zniszczony w czasie wojny podbudowie z dział opustoszał dziś nie prezentuje się najgorzej, ale wieje tu pustką inną modą w trakcie powojennej odbudowy Warszawy 3 place w centrum przestały w ogóle istnieć Ulanowski Tłomackie Kazimierza wielkiego, choć trzeba przyznać, że stworzono też nowe place takie jak socrealistyczny konstytucji i kameralny rynek mawiają statki o placu Defilad w tym miejscu nie ma nawet co wspominać, ponieważ nie był to plac, lecz wybrukowany wygląd dla defilada ciężkiego sprzętu wojennego i manifestacji poparcia dla władz i inne warszawskie place w historycznym centrum poza rynkiem starego miasta w czasach PRL-u uległy dekompozycji nawet wspomniany rynek starego miasta niektórzy planiści chcieli w trakcie odbudowy pozbawić zabudowy we wschodniej pierzei by odsłonić widok na Wisłę i podobnie było placem 3 krzyży, gdzie wschodnia pierzeja miała zostać otwarta na skarpę i w zasadzie była ostatecznie załatano ją dopiero na przełomie dwudziestego 2001. wieku po 1989 roku stworzono nowe ramy architektoniczne dla placów teatralnego Krasińskich urządzoną przestrzeń placu Grzybowskiego i powstańców Warszawy, ale nie udało się na nich przewrócić dawnego tętno życia plac Piłsudskiego i kompletnie zniekształcony plac żelaznej brany też dziś trudno nazwać placami zaś plac bankowy ma charakter niechlujnego ścieku komunikacyjnego w porównaniu z nimi ukształtowane przed 1939 rokiem lokalne place Narutowicza na Ochocie czy Wilsona na Żoliborzu stanowią modelowy przykład ładu urbanistycznego i autentycznych centrów tych dzielnic jak w kontekście ma się otwartej ostatnio plac 5 rogów na przecięciu Chmielnej zgoda szpitalnej Brackiej to placyk zrodzone już przed kilkuset laty spontanicznie na przecięciu kilku dróg w tym biegnącej po skosie linii Bracka zgoda tak, żeby ominąć teren ogrodu Saskiego placyk niewiele większy od kameralnych placyków na terenie browaru w elektrowni Powiśle przy tym bardzo ważny na przecięciu ruchliwych ulic słowem miejsce niejako predestynowany do stworzenia na nim atrakcyjnej przestrzeni publicznej nie chce w tym miejscu przyłącza się do powszechnej krytyki nowej aranżacji placu 5 rogów wyłożenie posadzki placu betonowymi płytami z zatopionymi w nich kamieniami niewątpliwie szokuje, ale nie użyłbym określenia betonoza zielone parasole tworzą bowiem drzewa zaś cała przestrzeń jest na tyle niewielka ruchliwa, że być może nie ma wcale miejsca na miejską zieleń moim zdaniem na ocenę placu należy poczekać jeszcze jakiś czas dodatku należy traktować jako fragment większej całości przywracania pierwszym centrum, jeżeli na placu 5 rogów w nieodległym czasie powstaną kawiarnie z otwartymi ogródkami wyremontowane zostaną zapyziałe dziś domy, a mieszkańcy Warszawy zaakceptują plac jako miejsce spotkań spędzania czasu przy stolikach kawiarnianych mniej lub bardziej spontanicznych działań to jego tak krytykowała dziś architektura obroni się sama, jeżeli zaś pozostanie martwą nieprzyjazną przestrzenią tak jak przebudowany przed ponad dekadą pasaż Wiecha to nie zostanie zapomniany ani projektantom ani miejskim inwestorom dziękuję bardzo, za wspólne słuchanie tego odcinka podcastu następnie emitujemy nietypową, bo w poniedziałek 1sierpnia w rocznicę wybuchu powstania Warszawskiego będziemy rozmawiać oczywiście od powstania zapraszam Wojciech w tym partnerem podcastu są browary warszawskie Zwiń «

Plac pięciu rogów wita. Jak się zmienią warszawskie place.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: GOŚCINNIE: WARSZAWA NADAJE

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 23:00

Najnowsze Podcasty

Marsz Miliona Serc. ''Walczymy o Polskę, w której bez problemów będzie można spełniać marzenia"

Marsze równości, filmy i festiwale powinny mieć wpływ na politykę i prawo

Tożsamość a język, tożsamość a słowa (powtórka)

Piłsudski nazywał go "zaplutym karłem". Czym i komu zawinił Stanisław Stroński?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL