REKLAMA

Polityka mieszkaniowa w Polsce. Jak wybudować w Polsce brakujące mieszkania?

Magazyn Radia TOK FM
Data emisji:
2022-08-21 14:00
Prowadzący:
Czas trwania:
27:25 min.
Udostępnij:

Rozmówczynią Przemysława Iwańczyka była dr Alina Muzioł-Węcławowicz - ekspertka ds. mieszkalnictwa Instytutu Rozwoju Miast i Regionów

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
nowa godzina 14 w niedzielnym magazynie Radia TOK FM Przemysław Iwańczyk kłaniam się państwo ponownie otwieramy kolejną część naszej audycji chciałbym przywitać naszą naszego gościa jest nam pani dr Alina musiał węzła Łowicz dzień dobry kłaniam się pani dzień dobry witam pana witam państwa spieszę z wyjaśnieniem jest pani ekspertką do spraw mieszkalnictwa Instytutu rozwoju miast regionów punktem wyjścia naszej rozmowy jest raport lokalna alternatywa jak budować w Rozwiń » Polsce brakujące mieszkania to może zacznijmy od tego ile w Polsce jest mieszkań, jaki jest ich deficyt to już od razu zaczynamy od tematu, który wydaje się bardzo prosty, a wcale nie jest taki tak jednoznacznie interpretowane na Agorze m.in. kolega pisał w raporcie o tym, że mamy bardzo różną ocenę skali deficytu mieszkaniowego w Polsce i też to bardzo zależy od tego kto ocenia kamery są zawsze szacun, kto ocenia z jakim przy jakich założeniach wstępnych i też, jakie czynniki bierze pod uwagę część taka podstawowa statystyczna miara to jest równanie liczby gospodarstw domowych z liczbą mieszkań istniejących na danym rynku i w tym kontekście można spotkać śmiałe interpretacje mówiące, że nie ma w Polsce deficyt mieszkań, ponieważ dzisiaj mamy mniej gospodarstw domowych niż mieszkań ja nie jestem jeszcze w stanie podawać statystyk wynikających z ostatniego spisu powszechnego, ale tuż przed PiS-em tak też było, że mieliśmy więcej nie mieszka niż gospodarstw domowych, czyli brakujący mieszkania wejdzie pani doktor słowo wynikają być może z tego, że nieruchomości stały się dobrym biznesem dla tych, którzy mają środki do zainwestowania krótko mówiąc są rodziny gospodarstwa domowe, które mają nie wiem po 5 nieruchomości są takie, które nie mają żadnej przy czym jeśli jest liczyć podzieli przez liczbę gospodarstw domowych to to wychodzi na to, że mamy nadwyżkę oczywiście jest jeszcze dodatkowy czynnik taki, że sporo mieszkań szczególnie w miastach w centralnych atrakcyjnych lokalizacjach jest wykorzystywanych na inne funkcje niż funkcje mieszkaniowe często są biura często są tam gabinety specjalistyczne itd. tak dalej i wcale nie zawsze jest to rejestrowane praktycznie raczej nie jest rejestrowany przez publiczną statystykę w związku z tym te mieszkania o innych funkcjach też są zaliczane do mieszkań, ale najważniejszą to jest to, że my ciągle w naszej polityce mieszkaniowej mówimy o globalnej liczbie mieszkań w liczbie gospodarował w Polsce, a proszę zwrócić uwagę, że mieszkania są dobrem nie prze no szalonym i ich lokalizacja ma bardzo duże znaczenie nie mieszkania bywa tak, że mieszkania są u nas nie jest jeszcze wyraźnie artykułowane zjawisko pustostanów w obszarach, których mieszkania istnieją natomiast ludzie opuszczają teren on najczęściej tereny wiejskie na wsi w pobliżu wschodniej granicy naszego kraju taki proces Populacyjny takie procesu depopulacji inne są historii i społeczeństw w historii gospodarki często spotykane natomiast nie są one ujawniane w tej ogólnokrajowej statystyce i co z tego, że gdzieś może stać puste mieszkanie jeśli w miejscu, gdzie w tej chwili są duże potrzeby mieszkań nie ma no tak, ale był też rozumiem, że rynek ten podlega zjawiskom koniunktury i o ile tak pani by wskazała bardzo konkretnie, że na ścianie na ścianie wschodniej być może niektóre miejscowości się wyludniają zostają tam wolne lokale to też jest trend odwrotny choćby ta ucieczka polskich rodzin wielką w wielkich miast na peryferie 10 być może nawet na prowincję, bo to też obserwujemy ludzie poszukują spokoju ja rozumiem, że takiego taki raport należy sporządzać takich badań należy dokonywać cyklicznie w zależności od tego, jakim trendem mamy do czynienia oczywiście i też czy zwracać uwagę na różnice regionalne, bo w Polsce mieś przepraszam bardzo od mieszkalnictwo mieszkalnictwo jest silnie zróżnicowane regionalnie i też pewne standardy wzory my mamy szczerze mówiąc w niektórych aspektach mapy Polski odpowiadającą sytuacji jeszcze czasu przed rozbioru oraz z czasów rozbiorowych, gdybyśmy wzięli pod uwagę np. dostępność cie łazienek i nie publikacji to ciągle występuje różnica między tym terytorium, które kiedyś było w gestii rosyjskiej, a terenami pruski pruskimi i po Galicji z kim, gdzie i wyposażenie infrastrukturalne było dużo dużo wyższe na dużo wyższym poziomie regiony kasz są bardzo różna region warszawski rząd warto jeszcze wrócić do rozmowy, o co urbanizacji, bo jest to bardzo kontrowersyjny proces niekoniecznie dobry dla co dla społeczeństwa jako całości, niemniej w regionie warszawskim te przepływy z miasta na peryferia jakoś tam się bilansują i regionu pozostaje nazwijmy to silnym regionem mieszka pod względem mieszkalnictwa, ale jakoś byśmy wzięli pod uwagę Łódź niektóre inne miasta to okazuje się, że one pracą nie ludność nie tylko na rzecz swoich sobór biur, ale również na rzecz innych regionów Polski, gdzie do, których migrują emigrują ludzie także oczywiście też emigrują zagranicę a, że to ta regionalna sytuacja jest też bardzo istotna i na nią powinniśmy zwracać uwagę zawsze, kiedy mówimy o polityce mieszkaniowej nie powinno być 1 polityki dla wszystkich gmin w Polsce nie powinno być 1 polityki dla wszystkich regionów w Polsce, ponieważ rozliczne uwarunkowania i potrzeby są bardzo bardzo różne, ale zadam pani bardzo kłopotliwe pytanie w tym momencie my mamy w ogóle jakąkolwiek politykę mieszkaniową jako państwo, a pana zaskoczy od czasów od 19001002. roku, kiedy powstał pierwszy program polityki mieszkaniowej czy już tej nowej Polsce, który zresztą się nazywał nowy ład mieszkaniowy my systematycznie ciągle mamy oficjalne rządowe dokumenty, które na są stanowią dokumenty polityki mieszkaniowej państwa obecnie też mamy program, który nazywa się Narodowy program mieszkaniowy powstał w 2016 roku nie jest ani nowelizowane zmieni, czyli modyfikowane nie jest też nie został też, jakby uznany za już funkcjonujący, ale większość rzeczy, które się dzieje w polityce mieszkaniowej na poziomie właśnie państwa rządu jest w tej chwili realizowana nie w duchu tegoż rządowego programu tylko ze rząd róży urzędnicy znaleźli do tego bardzo atrakcyjne określenie jako działalność komplementarna, czyli jako takie uzupełnienie do tego rządowego programu efekcie łącznym to można rzeczywiście zastanawiać czy my dysponujemy polityką mieszkaniową szczególnie, dlatego że wszyscy zdajemy sobie sprawę, że inwestycje mieszkaniowe szczególnie jeśli jeszcze dochodzi tutaj taki inwestor publiczne np. gminę o te procesy inwestycyjne są bardzo długotrwałe, zważywszy od spraw powiedzmy nie wiem planowania przestrzennego przez pozyskiwanie gruntów przy projektem cały ten proces jest długotrwały i tak w związku z tym naturalnym wydaje się, że programy polityki mieszkaniowej powinny być też realizowane w długiej perspektywie czasu i konsekwentnie, ponieważ nie można oczekiwać efektu nie wiem po tygodniu czy po miesiącu obowiązywania jakiegoś rozwiązania, a my mamy w Polsce niestety tę taką słabość w bardzo poważną słabość, że bardzo szybko się decydenci polityczni wykazują przestają interesować swoimi własnymi programami albo uznają, że ona nie do końca spełniła założenia kombinują coś nowego co by to można wymyślić, żeby sprawę rozwiązać, żeby sprawę przyspieszyć i nasza polityka jest pełna takich jest takie bardzo brzydkie słowo mają, czego mogę użyć na nas chroni, ale takie w ryzach są proponowane, żeby jakiś drobny szczegółowy problem rozwiązać szybko natychmiast, a nie patrzy się na cały kontekst nie patrzy się właśnie na to potrzeba systematycznego działania systemowego rozwoju mieszkalnictwa w naszym kraju za chwilkę pozwoli pani wrócimy do naszej rozmowy dr Leana musiał węzła Łowicz jest naszym gościem skrót informacji Radia TOK FM to jest nasz niedzielny ma magazyn proszę byście państwo pozostali z nami w ja się państwo po informacjach Radia TOK FM to jest ostatnia godzina naszego dzisiejszego magazynu dr Leana musiał, więc łowić ekspertka do spraw mieszkalnictwa Instytut rozwoju miast regionu jest z nami dzień dobry pani doktor witam ponownie witam ponownie przy niedzieli powiedziała pani bardzo istotną rzecz, że po pierwsze mamy politykę mieszkaniową jako kraj, ale nie wiem postawi kolejną tezę proszę obalić bądź też potwierdzić, że niestety programy mieszkaniowe wpisują się w pakiet socjalny proponowany w Polsce bardzo często przy okazji wyborów jako ta marchewka, która ma nakłonić ludzi by poszli zagłosowali najchętniej na tę partię, która taki program proponuje on nie jest to coś w rodzaju takiego takiej zachęty wabik, który może spowodować, że ci, którzy mają kłopoty mieszkaniowe być może uznają, że ktoś to dochodzi do władzy je nie rozwiąże, ale to chyba w tym rzeczy polityka mieszkaniowa nie powinna mieć barw politycznych, a tutaj pozwolenie zgodnie z panem redaktorem mianowicie ja marzyła bym sobie sytuacji, kiedy w czasie kampanii wyborczej np. do parlamentu poszczególne opcje polityczne byłyby się o wyborcę, manifestując swoje szerokie obietnice i projekty mieszkaniowe przepraszam pani doktor to jest wszystko hasłowo nie wiem 1000 mieszkań, a no i 60 mieszkań tysięcy mieszkań palach dawne głównym taka polityka powinna być poza poza barwami politycznymi chociażby właśnie z tego względu, że ona wymaga naprawdę długofalowego funkcjonowania długofalowego działania, żeby wstępował jakiś jakiś rozumie w jakimś postem to jest jedno drugie, że nie chodzi o to, żeby licytować się wybranymi z sufitu w walkę z wartościami wielkościami chodzi o to, żeby rzeczywiście dobrze Ross Ross zeznać sytuację dobrze zdefiniować podstawowe potrzeby i na ich rzecz później realizować programy kłopot z naszymi wszystkimi rządowymi programami do tej pory był taki, że one miały całkiem niezłą warstwę diagnostyczną zresztą podobno niezależnie od tego, która opcja polityczna dokonywała tej diagnozy sytuacji polskiego mieszkalnictwa wyniki efekty tej diagnozy były bardzo diagnozy były zbliżone sprowadzały się do najczęściej 2 podstawowych rzeczy po pierwsze, że mamy nie wysokie potrzeby jeśli chodzi o mieszkania dostępne te mieszkania o niskich kosztach pozyskania dostępu Dani, żeby mogły zaspokajać swoje potrzeby mieszkaniowe i grupy społeczne o niskiej bądź nawet średnich dochodach powiedzmy te, które nie są w stanie korzystać z oferty rynku mieszkaniowego, a druga rzecz to wskazująca na to, że ciągle kraju są ogromne potrzeby jeśli chodzi o remonty modernizacje istniejących zasobów mieszkaniowych, ponieważ naturę Unii Europejskiej wybijamy się w bardzo niekorzystnym świetle na lidera pan drugą trzecią pozycję od końca jeśli chodzi o wskaźniki ludności mieszkającej w warunkach suk standardowych ze względu na to, że dach przecieka, że brakuje, ale to itd. itd. już bardzo wysoki procent naszego państwa mieszkań mieszkania przekroczone, czyli takich, gdzie na 1 pokój przypada więcej więcej niż 1 osoba i lać się tajemnym to nie jest miernik przemieszczenia to jest 1 osoba na pokój to jest takim modę czy nawet mniej niż 1 osoba na popyt to jest to co jest wskazanie tego, że ludzie żyją w dobrym mogą, że nie dobrych warunkach mieszkaniowych u nas i statystyki są jakieś wskazują nam również takie sytuacje, gdzie na 1 pokój przypada 3 więcej osób to jest rzeczywiście sytuacja fatalna, czyli te 2 czołowe wyzwanie mieszkania czynszowe dostępne, czyli takie, dla których ludzie, żeby i dostać tytuł do tego mieszkania najczęściej umowę najmu prawo najmu nie muszą płacić jakiś wielkich pieniędzy i później miesięczny koszt użytkowania tego mieszkania dzisiaj jeszcze szczególnie w dzisiejszej sytuacji musimy pamiętać o tych kosztach opłat związanych z ucieczką z energią cieplną także z energią świetną Elle oświadczeniem tak by najdalej, żeby to mieściło się w budżecie tych przeciętnych gospodarstw domowych taki sposób, żeby nie zagrażało możliwości zaspokajania innych podstawowych potrzeb człowiek niestety nam takich mieszkań bardzo brakuje jest ich niewiele ostatnimi laty i ten rządowy program, którym wspominałem Narodowy program mieszkaniowy w tym obszarze akurat jest realizowane i gminy dostają dość wysokie wsparcie dotacyjne bezpośrednio jeśli budują mieszkania komunalne bądź się narzeczy swoich spółek komunalnych najczęściej są do Towarzystwa budownictwa społecznego jeśli chcą jeśli właśnie podejmują się budowy mieszkań na wynajem, ale to jest kilka tysięcy mieszkań rocznie, a potrzebowaliśmy potrzebowalibyśmy dużo więcej również o to, żeby troszeczkę zmienić strukturę mieszkaniową mamy 84% Polaków mieszka w mieszkaniach własnościowych, a na podstawie najmu są też jeszcze dość starsze dane to jest około 16% niewielka część tego na zasadach komercyjnych oko myślę, że 10% to są mieszkania komunalne mieszkania bez wąskie i dawne mieszkania zakładowe to jest naprawdę za mało, żeby po pierwsze, zaspokoić potrzeby tych ludzi, którzy nie mogą bezpośrednio korzystać z rynku mieszkaniowego po, iż to nie jest mają za niskie dochody, a po drugie, żeby uzyskać strukturę mieszkalnictwa korzystniejszą na po pozwalającą na większą elastyczność jeśli chodzi o wybór sposobu za bez zapewnienia sobie zaspokajania swoich potrzeb mieszkaniowych własność nie jest jedyną formą i nie zawsze jest najlepsza taki klasyczny model mówi o tym, żeby młodzi ludzie, którzy startują swoją karierę życiową, a tzw. karierę mieszkaniową mogli relatywnie szybko usamodzielnić się, wynajmując mieszkania, a niekoniecznie muszą być od razu mieszkania marzeń o niewielkich powierzchniach cudownych lokalizacja ale, żeby to był ich własny dach nad głową niż w sensie własności, ale także są samodzielnie za zajmują mieszkanie i w ten sposób ludzie uzyskują ten podstawowy komfort jednak nie trzeba dużej wyobraźni, żeby wiedzieć, że to jakich, jakiej sytuacji się mieszka ma ogromne znaczenie dla naszego rozwoju osobistego dla naszego dla naszych relacji z bliskimi przyjaciółmi z partnerami itd. tak, ale jak przełamać pani doktor barierę kulturową, bo myślę że, żyjąc przez dziesięciolecia w okresie głębokiej komuny, kiedy mieszkanie było dobrem luksusowym tak jak teraz, ale innego powodu z powodu deficytu wolnych lokali na rynku nie braku gotówki bądź też zdolności kredytowej, ale jeśli już ktoś miał takie mieszkanie to nie czuł nad sobą tego bata najemcy, że przyjdzie, że pod podniesie cię, że wyrzuci itd. proszę wybaczyć ten argument, ale podobno przysłowia są mądrością narodu wielokrotnie babcia powtarza swoje też swoje oczywiście i babcia miała rację nie powiedzeniem nie twierdziłem, że taki młody człowiek, który rozpoczyna swą karierę ma całe życie mieszkań mieszkania wynajmowane, ale babcia zapewne powiedziałaby, że jeśli masz samodzielne to sobie synku wynajmuje, a przez czas jakiś pamiętać, że swoje to jest swoje wtedy, kiedy będziesz już stabilną sytuację życiową będziesz wiedział, jaka duża jest twoja rodzina jak gdzie chciałbyś mieszkać, gdzie masz pracy itd. tak dalej, proszę bardzo, inwestor kupuje sobie mieszkanie, ale my niestety nie mieliśmy o żadne z naszych pokoleń nie tylko ci, którzy rozpoczynali swoją karierę w komunii mieszkaniową, a żadne z naszych dotychczasowych pokoleń nie miała takiej możliwości, żeby dostać doświadczyć sta szczyt spokojnej sytuacji stabilnej sytuacji najmu też zgadzam, że z tym, że to co się dzieje dzisiaj na na rynku najmu prywatnego to to jest to woła o Polsce do nieba to niej to jest dyskomfort owe dla najemców nie tylko, dlatego że muszą płacić horrendalne stawki czynszu, ale również dlatego, że jakby są pod silną presją dominacją tego właściciela, który pozwoli pozwoli sobie w umowie najmu zastrzegł, że nawet nie może zbyć gwoździa ze swoim własnym portretem na ścianie tylko musi mieszkać się zagracony mieszkaniu takim, jaki właściciel odziedziczył po swojej zmarłej babci z pluszowymi kanapami itd. itd. więc prawdą jest, że nie mieliśmy raczej zgadzam się też oczywiście własność bardzo dużo walorów również jest jak na dzisiejsze czasy najpewniejszą formą własność tytułu do mieszkania ale gdyby najem był bardziej cywilizowane w Polsce o też to ma swoje walory są w końcu społeczeństwa np. Szwajcaria nie odmówimy im tego, że potrafi oddać swój komfort, które w dużej mierze opierają ludzie opierają swoje zaspokajanie swoich potrzeb mieszkaniowych na rozwiązaniach czynszowych także jest tutaj jak mówią nie mamy pewności, bo nie wiemy nie mam z daleka droga nas czeka do tego, żeby ten rynek najmu stał się rynkiem najemcy, a nie rynkiem wynajmującego wtedy na pewno sytuacja się bardzo zmienia, jakby tak troszeczkę, aby poczekali z tymi swoimi mieszkaniami wymieni dłuższy teren przerwy już sytuacja w takim układzie mieszkania nie jest wynajmowane, bo nie ma chętnego na pewno ta sytuacja się zmieniła na rzecz ucywilizowania relacji najmu, ale dzisiaj dzisiaj są rzeczywiście nie atrakcyjne dla wszystkich mających na dobrze ale, podsumowując naszą rozmowę, jakie pani widzi rozwiązania w tych niespokojnych czasach, gdzie Rosja się też dane nieruchomo nieruchomości, ale też rynek kredytowy, więc sektor bankowy też implikuje na to jak przebiegają tutaj te stany i zasoby mieszkaniowe jeśli chodzi o nasz kraj nie zdążyliśmy powiedzieć o 1 zasadniczej rzeczy mianowicie jest zgoda i mamy piękny zapis konstytucji Rzeczypospolitej polskiej o tym, że władze publiczne, a do nich przypomina za zaliczamy władze rządowe centralne władze lokalne samorządowe mają działać na rzecz dostęp do wzrostu dostępności mieszkaniowej i pomagać zaspokaja społeczeństwo w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych dzisiaj sytuacja wygląda w ten sposób, że zarówno od strony prawnej jak od strony finansowej bardzo dużą obowiązków jest budowanych na gminę one mają bardzo trudną decyzję to podjęcia na co wydawać, jakie mają być ich priorytety marzyłoby się nam wszystkim im myślę, że wielu prezydentów burmistrzów wójtów też bardzo chętnie inwestowałyby w projekty mieszkaniowe na rzecz lokalnej społeczności, gdyby mieli większy oddech finansowy oraz gdyby mieli większy wsparcie ze strony rządowe to wsparcie jest jeśli chodzi o tak już o tym wspominałam finansowe jeśli chodzi o budowę i modernizację mieszkań czynszowych ze środków funduszu dopłat, który jest zasilany z budżetu państwa jest obsługiwany przez bank gospodarstwa krajowego natomiast jest cała strefa np. dodatków mieszkaniowych, która jest finansowana wyłącznie ze strony budżetu gmin to jest zadanie narzucone gminom, gdyby państwo włączyło się w ten specjalną stronę w stronę mieszkalnictwa poprzez właśnie zwiększenie finansowania dodatków mieszkaniowych sytuacja też mogłaby ulec dalszej zmianie na ku lepszemu, a także myślę, że zgodnie z 30 już zgodzić z tym, że żadne takie centralne rozwiązania typu jedna z partii oferowała, że będzie taki centralny bank ogólnokrajowy inwestor publiczny, który będzie budował mieszkania w całej Polsce szybko buduje mieliśmy też historię mamy historię PFR nieruchomości, gdzie obiecywano, że profesjonalny inwestor będzie w stanie wybudować pan premier obiecał 100 000 mieszkań w 3 lata po to nie tędy droga jesteśmy krajem zdecentralizowany i bardzo silnie zróżnicowanym mieszkalnictwo jest potrzebą lokalną tylko trzeba wzmacniać możliwości samorządów terytorialnych w realizacji projektów programów mieszkaniowych począwszy od tych dodatków mieszkaniowych przez inwestycje np. spółek komunalnych czy samych gmin, a w imię i budowę nowych mieszkań na wynajem cała cała sfera remontów termomodernizacji dostosowania do tych obecnie coraz bardziej wyśrubowanych słusznie parametrów energetycznych parlamentu dotyczących emisji zanieczyszczeń tak dalej itd. powinno być silnie wspierane przez państwo ich wtedy samorządy będą chętniej wchodzi już te projekty mieszkania dr Leana musiał węzła Łowicz dziękuję pani bardzo za rozmowę dziękuję serdecznie naszych słuchaczy zapraszamy teraz na informację Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: NIEDZIELNY MAGAZYN RADIA TOK FM - PRZEMYSŁAW IWAŃCZYK

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

W maju TOK FM Premium 40% taniej. Podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA